SKKN: Tăng cường lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường vào hoạt động ngoài giờ lên lớp ở Liên đội Tiểu học Hà Huy Tập

Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU <br /> I. Đặt vấn đề<br /> Từ  xưa đến nay, Trái đất là hành tinh duy nhất trong hệ  mặt trời mang sự <br /> sống. Đó chính là môi truờng sống tuyệt vời của con người và mọi vật chất. Nhưng  <br /> có một vấn đề gây xôn xao và khó giải quyết, đó chính là “ Ô nhiễm môi trường” ,  <br /> trái đất của chúng ta đang dần bị ô nhiễm do chính sự thiếu ý thức của con người. Ô <br /> nhiễm không khí từ các phương tiện phục vụ con người hằng ngày. Ô nhiễm nguồn <br /> nước xuất phát từ  sự  vô ý thức của từng cá nhân, tập thể, cộng đồng, bên cạnh đó  <br /> còn có nhiều loại ô nhiễm khác trong môi trường gây ảnh hưởng đến con người và <br /> sinh vật.<br /> Bảo vệ môi trường đang là việc làm cấp thiết được chú ý hiện nay, song tầm <br /> quan trọng vẫn chưa được đề  cao, cụ  thể  nguyên nhân là do ý thức của mỗi con <br /> người về  khái niệm môi trường và bảo vệ  môi trường, vậy nên tiểu học là nền  <br /> móng để  xây dựng ý thức, cũng như  đạo đức con người,   trong quá trình học tập, <br /> hoạt động trong nhà trường, các em nhỏ được thể hiện thông qua tính giáo dục đạo <br /> đức trong các môn học cũng như các hoạt động ngoại khoá. Số lượng học sinh tiểu <br /> học rất đông chiếm khoảng gần 10% dân số. Con số này sẽ nhân lên nhiều lần nếu <br /> các em biết và thực hiện được tuyên truyền về bảo vệ môi trường trong cộng đồng, <br /> tiến tới tương lai có cả một thế hệ biết bảo vệ môi trường<br /> Nhằm đáp  ứng được yêu cầu tình hình mới trong công tác Đội và phong trào <br /> thiếu nhi, với vai trò trách nhiệm của mình là phụ trách và chăm sóc, giáo dục thiếu <br /> niên, nhi đồng trong đó vấn đề giáo dục thiếu nhi bảo vệ môi trường cần phải được <br /> tăng cường, bỡi hiện nay trên đất nước chúng ta nói chung và các tỉnh tây nguyên nói <br /> riêng nguồn tài nguyên rừng đang bị  suy thoái nghiêm trọng về  chất luợng lẫn số <br /> lượng, đa dạng sinh học rừng cũng bị  suy giảm một cách trầm trọng. Một trong <br /> những nguyên nhân cơ bản góp phần huỷ hoại môi trường là sự thiếu hiểu biết của  <br /> con người. Chính vì thế  với mong muốn công tác nhi đồng  ở  trường Tiểu học Hà  <br /> <br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          1<br /> Huy Tập hoạt động có hiệu quả, đạt được mục tiêu. Tôi đã nghiên cứu và thực hiện <br /> đề  tài: “Tăng cường lồng ghép giáo dục bảo vệ  môi trường vào hoạt động ngoài  <br /> giờ lên lớp ở Liên đội Tiểu học Hà Huy Tập”.<br /> II. Mục đích nghiêng cứu: <br />  Mục tiêu: <br /> Tìm ra những giải pháp khoa học để nâng cao hiệu quả của công tác tổ chức  <br /> “lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường” hoạt động có hiệu quả, mang  tính  thiết <br /> thực của Liên đội Trường Tiểu học Hà Huy Tập.<br />       ­ Xác định trách nhiệm cá nhân trong việc góp phần bảo vệ môi tr ường ở nhà <br /> trường và địa phương.<br />       ­ Hinh thành và phát tri<br /> ̀ ển tinh c<br /> ̀ ảm yêu quý, gần gũi, thân thiện với thiên nhiên  <br /> và môi trường xung quanh, quan tâm tới việc bảo vệ môi trường.<br />        ­ Biết thực hiện nếp sống ngăn nắp, vệ sinh.<br /> ­ Có khả năng tham gia một số hoạt động bảo vệ môi trường phù hợp với lứa  <br /> tuổi.<br /> Phần thứ 2:  GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ<br />  I. Cơ sở lý luận của vấn đề:<br />   Một số khái niệm có liên quan đến đề tài:<br /> <br /> <br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          2<br />  ­ Môi trường là gì?: Môi trường là tổng thể các yếu tố xung quanh hay là các <br /> điều kiện bên ngoài có tác động qua lại (trực tiếp, gián tiếp) tới sự  tồn tại và phát  <br /> triển của sinh vật.<br /> <br /> ­ Theo điều 3  Luật Bảo vệ  Môi trường (2005) “Môi trường bao gồm các  <br /> yếu tố tự  nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời  <br /> sống, sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con người”<br /> <br /> * Môi trường còn được hiểu là tất cả các nhân tố tự nhiên và xã hội cần thiết  <br /> cho sự  sinh sống, sản xuất của con người như  tài nguyên thiên nhiên, không khí, <br /> đất, nước, ánh sáng, cảnh quan, quan hệ xã hội… <br /> <br /> Tóm lại: Môi trường là tất cả những gì có xung quanh ta, cho ta cơ sở để sống <br /> và phát triển.<br /> <br /> <br /> ­  “Giáo dục về  môi trường” là gì?: Giáo dục môi trường là một quá trình <br /> thông qua các hoạt động giáo dục trên lớp và ngoại khoá, hình thành và phát triển ở <br /> học sinh sự hiểu biết, kĩ năng, giá trị và quan tâm tới những vấn đề về môi trường, <br /> tạo điều kiện cho các em tham gia vào phát triển một xã hội bền vững về sinh thái.<br /> <br /> <br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          3<br />  Tiểu học là bậc học cơ bản, là cơ sở ban đầu hết sức quan trọng cho việc đào  <br /> tạo trẻ em trở thành công dân tốt cho đất nước. Mục đích quan trọng của giáo dục  <br /> bảo vệ  môi trường không chỉ  làm cho các em hiểu rõ tầm quan trọng của bảo vệ <br /> môi trường mà quan trọng là phải hình thành thói quen, hành vi  ứng xử  văn minh, <br /> thân thiện với môi trường. Nếu ở cấp  học  này  các  em  chưa  hình  thành được tình  <br /> yêu thiên nhiên, sống hòa đồng với thiên nhiên, quan tâm tới  thế   giới xung quanh,  <br /> có thói quen sống ngăn nắp, vệ  sinh thì  ở  các cấp sau khó có thể  bù đắp được. Vì <br /> vậy, nội dung và cách thức bảo vệ  môi trường trong trường tiểu học mang tính <br /> quyết định đối với <br /> Để  thực hiện được mục tiêu, nội dung giáo dục bảo vệ  môi trường trong  <br /> trường tiểu học hiện nay, con đuờng tốt nhất là: <br /> Tích hợp lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ  môi trường qua các môn học,  <br /> đặc biệt là các hoạt động ngoài giờ  lên lớp. Đưa giáo dục bảo vệ  môi trường trở <br /> thành một nội dung của hoạt động ngoài giờ lên lớp.<br />         Quan tâm tới môi trường địa phương, thiết thực cải thiện môi trường địa phư­<br /> <br /> ơng, hình thành và phát triển thói quen ứng xử thân thiện với môi trường.<br /> II. Thực trạng vấn đề <br /> * Thuận lợi: Hoạt động ngoài giờ  lên lớp tại Liên đội TH Hà Huy Tập <br /> luôn được sự quan tâm của Ban giám hiệu trường, BCH Chi đoàn luôn quan tâm, <br /> tạo mọi điều kiện thuận lợi kết hợp, giúp đỡ. <br /> ­ Sự nhiệt tình cộng tác và hỗ trợ của tất cả giáo viên phụ trách lớp, giáo  <br /> viên dạy bộ môn và Ban phụ trách đội trong nhà trường.<br /> ­ Sự năng nổ và nhiệt tình của các em học sinh.<br />          ­ Tổng phụ trách là một giáo viên trẻ, năng động, nhiệt tình nên tính linh  <br /> hoạt và khoa học trong nhiều hoạt động được từng bước nâng cao. <br /> Trong những năm qua, việc thực hiện tổ chức  lồng ghép giáo dục về môi  <br /> trường vào hoạt động ngoài giờ  lên lớp  ở  Liên đội trường Tiểu học Hà Huy  <br /> <br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          4<br /> Tập  được tiến hành 1 buổi/ 1 tháng. Nhìn chung, việc thực hiện đuợc các em  <br /> học sinh huởng ứng nhiệt tình.<br /> * Khó khăn:<br />  ­  Số lượng cây xanh trong sân trường nhiều nhưng vẫn chưa đảm bảo  bóng  <br /> mát và môi trường trong lành cho học sinh vì diện tích khuôn viên nhà trường quá <br /> rộng. <br />  ­ Ý thức của người dân và học sinh về môi trường và bảo vệ môi trường chưa  <br /> cao. Hầu hết cha mẹ  các em HS đều làm nghề  nông, buôn bán, và lao động phổ <br /> thông như: thợ nề, thợ mộc, làm thuê… Đời sống của đại đa số gia đình các em rất  <br /> khó khăn. Vì thế  các em chưa được gia đình quan tâm một cách đúng mức về  việc <br /> học tập cũng như rèn luyện hạnh kiểm. Chưa nói đến việc ngay bản thân nhiều bậc <br /> phụ huynh cũng chưa có nhận thức đúng mức về bảo vệ môi trường.  Đa số học sinh <br /> đã được giáo dục bảo vệ  môi trường, thế  nhưng qua khảo sát, theo dõi tôi nhận <br /> thấy vẫn còn nhiều học sinh do nhận thức bảo vệ  môi trường sống chưa cao nên  <br /> một số em còn bộc lộ rất nhiều hành vi có tác động xấu đến môi trường như:<br /> + Khạc nhổ bừa bãi, vứt rác tứ tung, đi tiêu, đi tiểu không đúng nơi quy định,  <br /> chạy chân đất, chơi nhiều trò chơi mất vệ sinh như hốt cát ném nhau ...<br /> + Trèo cây, bẻ cành, giẫm đạp lên cây trồng, thảm cỏ,... Không tôn trọng, bảo <br /> vệ tài sản của công, vẽ bậy trên tường, bảng, bàn ghế... <br /> + Tham gia lao động vệ sinh  ở trường với thái độ  thờ  ơ, bắt buộc, chưa biết  <br /> gìn giữ an toàn trong lao động vệ sinh, không đeo khẩu trang, đùa nghịch bằng dụng <br /> cụ lao động.<br /> +  Ở  nhà các em còn đi bắt chim, trong đó có các loại có ích như  chim sâu,  <br /> chưa có ý thức bảo vệ cây trồng trong vườn nhà, đường thôn, khối phố.<br /> + Một số gia đình của các em học sinh nghèo còn sử dụng bao ni­ lông  ruột xe  <br /> để đun nấu thức ăn, sử dụng than tổ ong để nấu rượu, cám heo hằng ngày...<br /> ­  Thời gian học tập của các em quá nhiều không có thời gian trống nên  <br /> thời gian dành cho sinh hoạt ngoại khoá còn hạn hẹp.<br /> <br />                                                                                                                                                          5<br />  ­ Trường thuộc xã khó khăn điểm trường phụ  xa điểm trung tâm không <br /> thuận lợi cho học sinh đi lại và đến trường tham gia các hoạt động.<br /> Trong tháng 9 của năm học 2018­2019, tôi tiến hành theo dõi, khảo sát, điều <br /> tra đối với  học sinh toàn truờng, kết quả như sau:<br />           Khảo sát nhận thức học sinh về bảo vệ môi trường <br /> Để tìm hiểu nhận thức, nắm bắt khả năng thích ứng và nhu cầu của học sinh  <br /> nhằm thực hiện giáo dục môi trường cho học sinh đạt hiệu quả cao, chúng tôi cũng <br /> đã khảo sát bằng phiếu trưng cầu ý kiến  từng học sinh và kết quả như sau:<br /> <br /> Tốt  Khá  TB Yếu <br /> TS  (có ý thức  (có ý thức  ( có ý thức  (chưa có ý thức <br /> HS BVMT) BVMT) BVMT) BVMT)<br /> SL TL SL TL SL TL SL TL<br /> 303 27 8.9% 36 11,8% 75 24,7% 165 54,4%<br /> *Kết quả: Có ý thức BVMT chiếm  50%<br />  Khảo sát về hành vi bảo vệ môi trường:<br /> <br /> <br /> Hành vi tốt  Hành vi xấu <br /> Tổng <br /> Bảo vệ môi trường Bảo vệ môi trường<br /> số HS<br /> SL TL SL TL<br /> 303 118 38.9% 185 61.1%<br /> <br /> <br /> Từ  thực trạng nêu trên, tôi ý thức được rằng trách nhiệm của giáo viên trong <br /> việc giáo dục bảo vệ môi trường cho các em là rất lớn, rất cần thiết và cấp bách.<br /> III: Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề<br /> Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.<br />           Giải pháp 1: Lồng ghép giáo dục môi trường vào các môn học.<br /> Trong năm học 2018 – 2019 tôi được phân công giảng dạy một số  môn học  <br /> như: Toán, tiếng việt, đạo đức, tự nhiên và xã hội, mỹ thuật, thể dục. Sau quá trình <br /> dạy tôi thấy cần lồng ghép những nội dung sau:<br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          6<br />  Chương trình môn Đạo đức ở Tiểu học từ lớp 1 đến lớp 5 đều phản ánh các  <br /> chuẩn mực hành vi đạo đức phù hợp với lứa tuổi trong các mối quan hệ  của học <br /> sinh với gia đình, nhà trường, cộng đồng và môi trường tự nhiên.<br /> Chương trình môn Tự  nhiên và xã hội  ở  các lớp 1, 2, 3 có thể  giúp học sinh <br /> hiểu biết về  môi trường tự  nhiên và xã hội, các nguyên nhân làm ô nhiễm môi <br /> trường và các biện pháp bảo vệ môi trường.<br /> Môn Tiếng Việt, có thể  lồng ghép giáo dục môi trường qua các bài có nội <br /> dung về lòng yêu quê hương đất nước, ca ngợi thiên nhiên tươi đẹp; ở môn Mĩ thuật  <br /> có  thể   cho   học   sinh   vẽ   tranh   về   môi   trường,  vệ   sinh   môi  trường,   bảo   vệ   môi <br /> trường…<br /> Thông qua các bài học được tiến hành với các hình thức tổ chức đa dạng, linh <br /> hoạt, có thể ở các địa điểm khác nhau (trên lớp, ngoài trời), giáo viên có thể đem lại  <br /> cho học sinh các thông điệp phong phú về  giữ  gìn và bảo vệ  môi trường, giúp các <br /> em lĩnh hội kiến thức về giáo dục bảo vệ môi trường một cách tự nhiên, sinh động <br /> và hiệu quả.<br /> Giải pháp 2: Giáo dục bảo vệ môi trường qua các hoạt động ngoài giờ lên  <br /> lớp <br /> ­ Căn cứ vào thực tiễn và hướng dẫn hoạt động giáo dục ngoài giờ  lên lớp ở <br /> tiểu học,  giáo dục bảo vệ môi truờng trong trường tiểu học có thể được thực hiện <br /> thông qua một số nội dung, hinh th<br /> ̀ ức sau:<br /> ­ Hoạt động làm sạch đẹp trường lớp, bao gồm các hình thức cơ bản như: <br /> + Làm vệ sinh lớp học, sân trường, phạm vi trường học.<br /> + Trang trí lớp học (bằng cây xanh, hoa tươi, ...)<br /> +  Thi làm đẹp lớp bằng hoạt động trang trí lớp học,... <br /> ­ Làm sạch, đẹp đường phố, làng bản, thôn, xóm<br /> + Dọn vệ sinh đường phố làng bản, thôn, xóm vào những ngày cuối tuần.<br /> + Trồng, chăm sóc cây và hoa làm cho môi trường nơi cư trú và nơi công cộng <br /> <br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          7<br />  xanh, sạch, đẹp.<br /> <br /> <br /> <br /> <br />        Hình 1: Làm vệ sinh lớp học 15 phút đầu giờ khi đến truờng <br /> Biện pháp 1: Tổ  chức hội thi hiểu biết về  môi trường và bảo vệ  môi  <br /> trường<br /> + Trồng, chăm sóc cây và hoa trong vườn trường, sân trường.<br /> ­ Tổ chức thi tim hiểu, khám phá về môi trường xung quanh theo các chủ đề:  <br /> Môi trường em đang sống, Nước, không khí và ánh sáng cho chúng em; Hãy cứu lấy  <br /> môi trường; Môi trường xanh, sạch đẹp và nhiệm vụ  của học sinh chúng ta; Tim<br /> ̀  <br /> hiểu về ô nhiễm môi trường nơi em ở,...<br /> * Thảo luận theo chủ  đề  về  môi trường. Ví dụ: “Hãy hành động vi môi tr­<br /> ường sạch đẹp”, “Hãy bảo vệ màu xanh quê hương” <br /> ­ Thi vẽ về đề tài môi trường.<br /> <br /> <br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          8<br />  Hình 2: Tổ chức thi vẽ tranh chủ đề ‘Nhà vệ sinh thân thiện tại truờng TH Hà  <br /> Huy Tập’<br /> <br /> <br /> <br /> <br />   Hình 3: Thi vẽ  trang trí bồn vệ  sinh tạo sự  thân thiện cho học sinh khi sử  <br /> dụng<br /> ­ Thi sáng tác thơ, ca, báo chí, tiểu phẩm về đề tài môi trường.<br /> ­ Tổ  chức câu lạc bộ  về  môi trường. Ví dụ: Câu lạc bộ  “Các bạn yêu thiên <br /> nhiên”; “Nhung nhà nghiên cứu môi trường nhỏ tuổi”; “Khám phá môi trường”<br /> ­ Tham quan, du lịch về môi trường, di sản văn hóa, di sản thiên nhiên, di tích <br /> lịch sử, danh lam thắng cảnh, công trinh công cộng.<br /> ­ Thi tuyên truyền viên giỏi về giáo dục và bảo vệ môi trường.<br /> ­ Phát thanh, tuyên truyền về  môi trường ; vận động mọi người cùng thực  <br /> hiện bảo vệ môi trường.<br /> ­ Thi hùng biện về đề tài môi trường. <br /> ­ Tổ chức các trò chơi về môi trường.<br /> ­ Nghe nói chuyện về chủ đề môi trường.<br /> ­ Giao lưu với các nhà nghiên cứu, hoạt động về môi trường.<br /> ­ Các hinh thức đóng vai, đoán ô chư, hái hoa dân ch<br /> ̃ ủ về đề tài môi trường.<br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          9<br />  Hình 4: Tổ  chức ngày hội vệ  sinh truờng học cho các em tìm hiểu và thi vẽ  <br /> tranh thi trả lời các câu hỏi về môi truờng tại truờng TH Hà Huy Tập.<br /> Thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp và các hoạt động tập thể, nội  <br /> dung giáo dục và bảo vệ môi trường cho học sinh hết sức đa dạng và hiệu quả.<br /> Phong trào thi đua vệ  sinh làm sạch đẹp trường, lớp tại Trường tiểu học Hà <br /> Huy Tập đã đưa nhà trường trở  thành một môi trường trong sạch, an toàn và lành  <br /> mạnh.<br /> Ngoài ra, thông qua các tiết sinh hoạt đầu tuần, các buổi sinh hoạt lớp, các  <br /> hoạt động của Đội, các hội thi hiểu biết về giáo dục môi trường được tổ  chức hết  <br /> sức đa dạng với các nội dung và hình thức rất phong phú và phù hợp với lứa tuổi  <br /> học sinh tiểu học.<br /> Cũng có thể tổ chức cho học sinh biểu diễn thời trang có nội dung bảo vệ môi  <br /> trường. Hay tổ  chức cho học sinh thi chuyên hiệu khéo tay hay làm, các em đã làm <br /> đuợc rất nhiều đồ  dùng, đồ  chơi đẹp như  hộp đựng bút, xe đap, giỏ  hoa,… từ  các <br /> sản phẩm tái chế, qua đó giáo dục học sinh thấy được trách nhiệm của mình với <br /> biện pháp bảo vệ môi trường.<br /> Việc đưa giáo dục bảo vệ  môi trường lồng ghép các tiết sinh hoạt chào cờ <br /> <br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          10<br /> đầu tuần cũng rất có hiệu quả. Đây là một cách giúp các em nắm kiến thức về môi <br /> trường một cách nhẹ nhàng, không khô khan mà lại có hiệu quả cao.<br /> Từ đó, các em có thái độ và hành vi đúng đắn với việc bảo vệ môi trường, có  <br /> suy nghĩ đúng đắn trước những sự  việc xảy ra trong thực tế  và thấy được trách  <br /> nhiệm của chính mình, mặc dù đó có thể là những hành động chưa lớn nhưng cũng <br /> sẽ hình thành cho các em tinh thần trách nhiệm trước môi trường đang bị đe dọa<br /> *Dọn vệ sinh lớp, chăm sóc công trình măng non<br /> Ngay từ đầu năm học, tổng phụ trách phân công chi tiết cho các lớp đảm nhận  <br /> công trình măng non và lên kế  hoạch qui định ngày, giờ  các lớp phải làm vệ  sinh <br /> trường, lớp 1 lần/1 tuần vào các ngày thứ  2 trong thời lượng 20 phút. Nhóm khác <br /> phân công nhổ cỏ tưới cây ở công trình măng non của lớp mình.<br /> Trong quá trình học sinh tổng vệ sinh, giáo viên chủ nhiệm phải trực tiếp theo <br /> dõi, hướng dẫn để giúp cho lớp học vừa sạch, vừa đảm bảo an toàn cho học sinh và <br /> đảm bảo cơ sở vật chất cho nhà trường.<br /> Giáo viên Tổng phụ  trách và đội cờ  đỏ  lần lượt đến các lớp để  quan sát, <br /> chấm điểm, đánh giá công việc và kịp thời nhắc nhở những hiện tượng học sinh còn <br /> đùa nghịch trong khi lao động (nếu có).<br /> Tổ  chức cho các em đi thăm và quét dọn vệ  sinh khu tượng đài tưởng niệm  <br /> các anh hùng liệt sĩ, vừa giáo dục các em “uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa” <br /> vừa giáo dục các em biết bảo vệ và giữ gìn vệ sinh môi trường xung quanh.<br /> <br /> <br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          11<br />  Hình 5: Tổ chức cho các em học sinh quét dọn vệ sinh đài tuởng niệm tại xã  <br /> Dray sáp nhân ngày 22/12/2018 <br /> <br /> <br /> * Phát động phong trào “kế họạch nhỏ” thu gom giấy vụn<br /> Thông qua phong trào Kế hoạch nhỏ nhằm góp phần giáo dục cho cac em v<br /> ́ ề  <br /> truyền thống vẻ vang của Đội TNTP Hồ  Chí Minh, giáo dục ý thức tiết kiệm, bảo <br /> vệ  môi trường, truyền thống tương thân, tương ái trong thiếu nhi; gop phân xây<br /> ́ ̀  <br /> dựng nguồn quỹ Đội ở cơ sở.<br />            Qua hoạt động này giáo dục cac em ý th<br /> ́ ức xây dựng nhà trường thân thiện,  <br /> nâng cao trách nhiệm của mỗi cá nhân trong công đông xa hôi, góp ph<br /> ̣ ̀ ̃ ̣ ần xây dựng <br /> môi trường “xanh, sạch, đẹp, an toàn”.<br />            Biện pháp 2: Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua các trò chơi<br />           Vui chơi giúp học sinh hiểu về mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên và <br /> với xã hội. Chính sự  mô phỏng, tượng trưng này đã đem lại cho các em niềm say  <br /> mê, hứng thú khám phá những điều thú vị trong cuộc sống.<br /> Vui chơi là hoạt động mang màu sắc xúc cảm chân thực mạnh mẽ, là điều <br /> kiện để hình thành ở trẻ thái độ đối với môi trường. Học sinh yêu quý, gần gũi, thân  <br /> thiện với thiên nhiên; tự  hào và có ý thức giữ  gìn trường, lớp, gia đình phong cảnh, <br /> địa danh của quê hương và tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường.<br />   Vui chơi là cơ  hội thuận lợi để  để  học sinh trải nghiệm cuộc sống thực,  <br /> <br />                                                                                                                                                          12<br /> thông qua trò chơi các em được chơi theo nhu cầu, sở  thích và hứng thú với nhiều <br /> tình huống khác nhau. Từ đó học sinh có thói quen sống gọn gàng, ngăn nắp, vệ sinh <br /> môi trường sạch sẽ; chia sẻ, hợp tác với bạn bè và những người xung quanh, có  <br /> cách ứng xử có văn hóa; học sinh phân biệt được những hành vi văn hóa và hành vi <br /> phá hoại môi trường, từ đó tích cực tham gia vào các hoạt động giữ gìn, bảo vệ môi <br /> trường.<br /> Để lồng ghép giáo dục môi trường vào hoạt động vui chơi đạt hiệu quả giáo  <br /> viên xác định mục đích yêu cầu cần dựa vào nội dung kiến thức, kỹ  năng về  giáo  <br /> dục môi truờng và khả năng nhận thức của học sinh.<br /> Lựa chọn hình thức, phương pháp, biện pháp hướng dẫn: Căn cứ  vào nội <br /> dung chơi và đặc điểm nhận thức về  môi trường của học sinh, tuỳ  thuộc vào mục  <br /> đích của trò chơi hình thành cho trẻ những kiến thức mới về môi trường, hay củng <br /> cố, rèn luyện những kiến thức và kĩ năng đã biết..<br /> Giáo viên cần xác định rõ nhiệm vụ, mục tiêu, nội dung giáo dục môi truờng  <br /> cụ  thể cho học sinh. Tổng phụ trách sưu tầm các trò chơi, chính là việc tìm các trò <br /> chơi từ  các nguồn tài liệu như  sách, báo, tạp chí, sáng kiến kinh nghiệm của giáo <br /> viên, của phụ  huynh và cộng đồng...  Ở  mỗi buổi sinh hoạt, tổng phụ  trách căn cứ <br /> vào nội dung, mục tiêu dục môi truờng cho các em học sinh, căn cứ  vào đặc điểm <br /> nhận thức và vốn kinh nghiệm của học sinh, để  tiến hành lựa chọn trò chơi có nội <br /> dung phù hợp.<br /> Tạo tình huống có vấn đề trong khi chơi chính là việc giáo viên tạo ra những <br /> tình huống mới. Những tình huống mới có thể là bằng câu hỏi, lời đề nghị, hay làm  <br /> phức tạp dần các tình huống chơi, nâng cao yêu cầu chơi, nâng dần mức độ khó của <br /> nhiệm vụ, luật chơi và hành động chơi, có thể  là việc đưa thêm các dấu hiệu bổ <br /> sung hướng sự chú ý của trẻ vào vấn đề vừa xuất hiện, cô có thể dùng yếu tố nghệ <br /> thuật (bài thơ, câu đố, ca dao…) phù hợp với nội dung giáo dục môi truờng trong quá <br /> trình chơi.<br /> Trong quá trình hoạt động ngoại khoá, giáo viên quan sát, theo dõi để  biết <br /> <br />                                                                                                                                                          13<br /> được khả  năng thể  hiện, mức độ  tham gia và hứng thú của từng học sinh để  luân  <br /> chuyển vai chơi, nhóm chơi phù hợp; tạo cơ hội cho các em được thực hành những <br /> hành vi bảo vệ môi trường ở những hoàn cảnh khác nhau.<br /> Trong hoạt động ngoại khoá mỗi học sinh đảm nhận một nhiệm vụ  khác <br /> nhau. Tổng phụ trách cần động viên, khích lệ và tạo điều kiện cho các em thi đua cá <br /> nhân. Đối với những trò chơi có luật như trò chơi học tập, trò chơi vận động, tổng <br /> phụ  trách có thể  tổ  chức trò chơi dưới hình thức chia nhóm, thi đua giữa các nhóm <br /> với nhau, tạo sự  hứng khởi, tích cực hơn trong hoạt  động chơi, hoàn thành tốt  <br /> nhiệm vụ  của nhóm, bên cạnh đó sẽ  giúp các em củng cố  và mở  rộng những kiến  <br /> thức, kĩ năng, thái độ về môi trường.<br /> Để  những biện pháp nói trên có hiệu quả, đội ngũ giáo viên cần nắm chắc <br /> nội dung giáo dục bảo vệ  môi trường, vận dụng được các phương pháp phù hợp <br /> gắn với cuộc sống thực tế của học sinh.<br /> Bên cạnh đó, rất cần sự quan tâm của Ban giám hiệu và hoạt động nâng cao <br /> nhận thức của phụ huynh thông qua công tác tuyên truyền về giáo dục bảo vệ môi  <br /> trường.<br /> Cũng cần khen thưởng kịp thời đối với các lớp và giáo viên thực hiện tốt giáo  <br /> dục bảo vệ môi trường trong trường tiểu học.<br /> Các giải pháp trên là độc lập tưởng như  chúng không phụ  thuộc vào nhau <br /> nhưng chúng đều góp phần vào việc tổ  chức tốt các buổi sinh hoạt ngoại khoá.  <br /> Chính vì thế  chúng ta cần được thực hiện xen kẽ, nhịp nhàng trong mỗi buổi sinh  <br /> hoạt ngoài giờ lên lớp. Khi thực hiện tất cả các giải pháp trên mới phù hợp với mỗi <br /> nội dung của các buổi sinh hoạt ngoại khoá, đồng thời giúp các em phát huy được <br /> tính tự giác tích cực và nhiệm vụ trong quá trình học tập, rèn luyện và vui chơi. Các  <br /> giải pháp được đưa vào các buổi sinh hoạt là một điều kiện không thể  thiếu được <br /> nhằm thúc đẩy mọi hoạt động giáo dục của các em.<br /> <br /> <br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          14<br />                  Hình 6: Giao lưu văn nghệ với nội dung bảo vệ môi truờng <br /> IV. Tính mới của giải pháp<br /> ­ Qua đúc kết kinh nghiệm và đã có kết quả khảo nghiệm trong năm học 2017  <br /> – 2018 vừa qua, tôi thấy được rằng việc triển khai đồng bộ  công tác giáo dục môi <br /> trường trong cả  chương trình chính khoá và chương trình ngoại khoá rất có hiệu  <br /> quả. Ở các năm truớc chỉ nhắc nhở thôi không đủ thay đổi ý thức của các em, nhưng <br /> từ khi tôi lồng ghép các nội dung phong phú về bảo vệ môi truờng vào các buổi sinh  <br /> hoạt thì ý thức của các em đã có sự thay đổi rõ rệt về suy nghĩ và việc làm của bản  <br /> thân, biết tự  giác trong việc giữ  vệ  sinh chung, biết nhắc nhở  nhau cùng làm vệ <br /> sinh, từ đó tôi thấy đuợc sự đổi mới về cách làm mang lại hiệu quả rất khả thi tại  <br /> truờng tôi. Từ đó các em ý thức được rằng việc bảo vệ môi trường là ở mọi lúc mọi  <br /> nơi, hình thành  ở  các em một đức tính tốt luôn luôn biết giữ  gìn vệ  sinh và bảo vệ <br /> môi trường.<br /> V. Hiệu quả của SKKN<br /> <br /> <br />                                                                                                                                                          15<br />           Khảo sát nhận thức học sinh về bảo vệ môi trường sau khi áp dụng sáng  <br /> kiến.<br /> Để  khảo sát hiệu quả  của việc lồng ghép bảo vệ  môi trường, tôi đã lặp lại  <br /> khảo sát bằng phiếu trưng cầu ý kiến  từng học sinh và kết quả như sau:<br /> <br /> Tốt  Khá  TB Yếu <br /> TS  (có ý thức  (có ý thức  ( có ý thức  (chưa có ý thức <br /> HS BVMT) BVMT) BVMT) BVMT)<br /> SL TL SL TL SL TL SL TL<br /> 303 128 42.2% 138 45.5% 25 8.3% 12 3.9%<br /> *Kết quả: Có ý thức BVMT chiếm > 80%<br />           Chưa có ý thức BVMT chiếm