Tìm hi u và h ng d n h c sinh làm bài t p V t lý 6ể ướ ẫ ọ ậ ậ
M C L CỤ Ụ
I/PH N M ĐUẦ Ở Ầ .................................................................................... 2
I.1. Lý do ch n đ tàiọ ề .................................................................................................. 2
I.2. M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề ........................................................................... 2
I.3. Đi t ng nghiên c u.ố ượ ứ ........................................................................................ 2
I.4. Ph m vi nghiên c u.ạ ứ ............................................................................................. 2
I.5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ ..................................................................................... 3
II/ PH N N I DUNGẦ Ộ ............................................................................... 3
II.1. C s lí lu nơ ở ậ ........................................................................................................ 3
II.2. Th c tr ngự ạ ........................................................................................................... 3
II.3. Gi i pháp th c hi nả ự ệ ........................................................................................... 7
II.4. K t qu qu thu đc qua kh o nghi m, giá tr khoa h c c a v n đ ế ả ả ượ ả ệ ị ọ ủ ấ ề .. 16
III. PH N K T LU N, KI N NGHẦ Ế Ậ Ế Ị ..................................................... 17
III.1. K t lu n ế ậ .......................................................................................................... 17
III.2. Ki n nghế ị .......................................................................................................... 17
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả ....................................................................... 20
Ng i vi t: Lê Văn Đi p -B môn V t lý 6 -Tr ng THCS Lê Quý Đôn -Krông Ana Trang ườ ế ệ ộ ậ ườ 1
Tìm hi u và h ng d n h c sinh làm bài t p V t lý 6ể ướ ẫ ọ ậ ậ
I/PH N M ĐUẦ Ở Ầ
I.1. Lý do ch n đ tàiọ ề
Vi c nâng cao ch t l ng giáo d c đã đt ra trong ngành giáo d c n c ta tệ ấ ượ ụ ặ ụ ướ ừ
lâu. Mu n v y trong h c t p h c sinh ph i bi t k t h pố ậ ọ ậ ọ ả ế ế ợ “H c đi đôi v i hành”. ọ ớ Vi cệ
h c sinh bi t ọ ế “H c đi đôi v i hành” ọ ớ không nh ng giúp h c sinh n m v ng ki n th c.ữ ọ ắ ữ ế ứ
Mà còn t o cho h c sinh có nh ng sáng t o, nh ng cách gi i và kĩ năng khi làm bài t p,ạ ọ ữ ạ ữ ả ậ
đc bi t là đi v i b môn V y lý l i 6, m t b môn m i mà các em m i ti p c n khiặ ệ ố ớ ộ ậ ớ ộ ộ ớ ớ ế ậ
lên c p THCS. Th nh ng vi c h c sinh tích c c, t giác làm bài t p V t lý còn r t ít,ấ ế ư ệ ọ ự ự ậ ậ ấ
ch a đc nh mong mu n so v i yêu c u môn h c. Tuy r ng sau các ti t d y giáoư ượ ư ố ớ ầ ọ ằ ế ạ
viên luôn d n dò và nh c nh h c sinh v nhà làm bài t p trong sách bài t p. N u cặ ắ ở ọ ề ậ ậ ế ứ
ti p t c nh v y s không đáp ng đc nh ng yêu c u m i c a giáo d c.ế ụ ư ậ ẽ ứ ượ ữ ầ ớ ủ ụ
V y đ làm sao giúp cho h c sinh tích c c, t giác và có các ph ng pháp làmậ ể ọ ự ự ươ
các bài t p môn V y lý 6 đ đt hi u qu theo yêu c u c a ngành đã thôi thúc tôi làmậ ậ ể ạ ệ ả ầ ủ
đ tài này. V i mong mu n đc h c h i, trao đi. Bên c nh đó đã qua nh ng nămề ớ ố ượ ọ ỏ ổ ạ ữ
tr c ti p d y môn V t lý 6 tr ng THCS Lê Quý Đôn b n thân đã rút ra m t s kinhự ế ạ ậ ở ườ ả ộ ố
nghi m mu n đc m i ng i cùng tham kh o. ệ ố ượ ọ ườ ả
I.2. M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề
M c đích c a d y h c môn V t lý THCS nói chung cũng nh môn V t lý 6 nóiụ ủ ạ ọ ậ ư ậ
riêng không ch d ng l i vi c truy n th ki n th c lí thuy t cho h c sinh mà ph iỉ ừ ạ ở ệ ề ụ ế ứ ế ọ ả
còn b i d ng cho h c sinh năng l c t giác đc l p suy nghĩ, sáng t o. Không d pồ ưỡ ọ ự ự ộ ậ ạ ậ
khuôn, máy móc, mà ph i bi t áp d ng lí thuy t vào làm các bài t p. Qua đó h c sinhả ế ụ ế ậ ọ
s t o ra nh ng ki n th c m i nh y bén, hi u qu , thi t th c và phù h p v i hoànẽ ạ ữ ế ứ ớ ạ ệ ả ế ự ợ ớ
c nh th c t . T o cho h c sinh h ng thú, ti p thu ki n th c thông qua vi c t giác làmả ự ế ạ ọ ứ ế ế ứ ệ ự
bài t p.ậ
I.3. Đi t ng nghiên c u.ố ượ ứ
Đ tài mang ph m khá vi r ng, nh ng đi t ng nghiên c u trong đ tài c a tôiề ạ ộ ư ố ượ ứ ề ủ
ch thu c các l p V t lý 6 tr ng THCS Lê Quý Đôn mà tôi tr c ti p gi ng d y.ỉ ộ ớ ậ ở ườ ự ế ả ạ
I.4. Ph m vi nghiên c u.ạ ứ
Môn V t lý l p 6 tr ng THCS Lê Quý Đônậ ớ ở ườ .
Ng i vi t: Lê Văn Đi p -B môn V t lý 6 -Tr ng THCS Lê Quý Đôn -Krông Ana Trang ườ ế ệ ộ ậ ườ 2
Tìm hi u và h ng d n h c sinh làm bài t p V t lý 6ể ướ ẫ ọ ậ ậ
I.5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
Ph ng pháp ch y u giúp tôi th c hi n đ tài này là d a trên nh ng ki n th c,ươ ủ ế ự ệ ề ự ữ ế ứ
kinh nghi m, th c ti n c a b n thân qua nh ng năm tr c ti p gi ng d y V t lý 6 vàệ ự ễ ủ ả ữ ự ế ả ạ ậ
qua vi c thu th p thông tin ph n h i c a h c sinh sau nh ng ti t h c, qua k t qu c aệ ậ ả ồ ủ ọ ữ ế ọ ế ả ủ
bài ki m tra th ng kê, kh o sát ch t l ng, ki m tra m t ti t và ki m tra h c kì, quaể ố ả ấ ượ ể ộ ế ể ọ
s góp ý c a đng nghi p, t chuyên môn sau nh ng ti t d gi , thao gi ng, chuyênự ủ ồ ệ ổ ữ ế ự ờ ả
đ, qua nghiên c u tài li u tham kh o.ề ứ ệ ả
II/ PH N N I DUNGẦ Ộ
II.1. C s lí lu nơ ở ậ
C s chính là xu t phát t đc đi m tâm sinh lý c a h c sinh, ch th quanơ ở ấ ừ ặ ể ủ ọ ủ ể
tr ng c a quá trình giáo d c vì l a tu i h c sinh THCS là l a tu i có s thay đi l n,ọ ủ ụ ứ ổ ọ ứ ổ ự ổ ớ
chuy n giao gi a c p Ti u h c và THPT, l a tu i không còn là tr con cũng khôngể ữ ấ ể ọ ứ ổ ẻ
ph i là ng i l n. Nên vi c t giác h c và làm bài t p c a các em cũng có s thay đi.ả ườ ớ ệ ự ọ ậ ủ ự ổ
T nh ng năm có thay đi ch ng trình sách giáo khoa m i đn nay tôi luôn điừ ữ ổ ươ ớ ế ổ
m i ph ng pháp gi ng d y và sau m i ti t h c luôn nh c h c sinh v làm bài t pớ ươ ả ạ ỗ ế ọ ắ ọ ề ậ
nh ng k t qu thu đc cũng ch a đc nh mong mu n qua m i năm h c và t ngư ế ả ượ ư ượ ư ố ỗ ọ ừ
l p h c khác nhau. Qua đó tôi đã có nh ng ph ng pháp và ý t ng đ giúp h c sinhớ ọ ữ ươ ưở ể ọ
làm bài V t lý 6 h c sinh c a tr ng mình theo yêu c u đi m i ph ng pháp ki mậ ở ọ ủ ườ ầ ổ ớ ươ ể
tra, đánh giá.
II.2. Th c tr ngự ạ
a. Thu n l i, khó khănậ ợ
Thu n l i : ậ ợ
Môn V t lý 6 ch y u là quan sát các hi n t ng t thí nghi m, l p công th c ậ ủ ế ệ ượ ừ ệ ậ ứ
và m t s ki n th c liên quan đn các hi n t ng x y ra trong th c t , nên h c sinh ộ ố ế ứ ế ệ ượ ả ự ế ọ
n m đc ki n th c s v n d ng vào đ làm các bài t p liên quan đn bài h c cũng ắ ượ ế ứ ẽ ậ ụ ể ậ ế ọ
nh gi i thích các hi n t ng trong th c t cu c s ng. Qua đó làm tăng tính tò mò, ư ả ệ ượ ự ế ộ ố
sáng t o, kích thích h c sinh h ng thú làm bài t p. ạ ọ ứ ậ
Khó khăn :
Ng i vi t: Lê Văn Đi p -B môn V t lý 6 -Tr ng THCS Lê Quý Đôn -Krông Ana Trang ườ ế ệ ộ ậ ườ 3
Tìm hi u và h ng d n h c sinh làm bài t p V t lý 6ể ướ ẫ ọ ậ ậ
M i chuy n lên l p 6 c p THCS và ti p c n môn h c m i là môn V t lý, cũngớ ể ớ ấ ế ậ ọ ớ ậ
nh th y cô m i, cách h c m i, b n m i. Nên h c sinh còn r t rè, ch a tích c c, tư ầ ớ ọ ớ ạ ớ ọ ụ ư ự ự
giác trong các ho t đng h c t p: Phát bi u ý ki n xây d ng bài, trao đi, th o lu nạ ộ ọ ậ ể ế ự ổ ả ậ
nhóm, h c nhóm nên d n đn vi c t giác làm bài t p V t lí ch a cao, mà ch mangọ ẫ ế ệ ự ậ ậ ư ỉ
tính đi phó khi vào các ngày có ki m tra 15 phút đu gi c a ban cán s l p. Trong lúcố ể ầ ờ ủ ự ớ
ki m tra bài cũ giáo viên ki m tra v làm bài t p c a h c sinh thì th y ch y u các emể ể ở ậ ủ ọ ấ ủ ế
ch làm các bài t p tr c nghi m ch còn các bài t p t lu n thì r t ít làm, hay ch làmỉ ậ ắ ệ ứ ậ ự ậ ấ ỉ
qua loa: Ch ghi phép tính và k t qu , không có l i gi i, l p lu n, công th c hay đnỉ ế ả ờ ả ậ ậ ứ ơ
v ... Th m chí có em còn không có v làm bài t p. ị ậ ở ậ
b. Thành công, h n chạ ế
Sau khi v n d ng đ tài này thì th y đa s các em đã t c giác làm bài t p, trên ậ ụ ề ấ ố ự ậ
l p hăng hái tr l i câu h i c a giáo viên, b sung câu tr l i c a b n, thích phát bi u ớ ả ờ ỏ ủ ổ ả ờ ủ ạ ể
ý ki n c a mình tr c v n đ nêu ra.ế ủ ướ ấ ề
Bên c nh nh ng thàng công đt đc khi áp d ng đ tài này v n có m t s bài ạ ữ ạ ượ ụ ề ẫ ộ ố
t p mà m t s h c sinh v n ch a đt đc k t qu nh mong mu n nh : H c sinh ậ ộ ố ọ ẫ ư ạ ượ ế ả ư ố ư ọ
ch a bi t phân bi t, ph ng pháp gi i các d ng bài t p do không chú ý nghe gi ng, ư ế ệ ươ ả ạ ậ ả
h ng ki n th c, ch a tích c c th o lu n, ho t đng. Th m chí có m t s h c sinh ỗ ế ứ ư ự ả ậ ạ ộ ậ ộ ố ọ
không bi t th c hi n các phép tính toán c b n, đi đn v hay bi n đi công th c.ế ự ệ ơ ả ổ ơ ị ế ổ ứ
c. M t m nh, m t y uặ ạ ặ ế
Khi v n d ng đ tài này thì giáo viên tr thành ng i h ng d n, đnh h ng ậ ụ ề ở ườ ướ ẫ ị ướ
ho t đng đc l p suy nghĩ, sáng t o đ h c sinh t giác làm bài t p. H c sinh ho t ạ ộ ộ ậ ạ ể ọ ự ậ ọ ạ
đng là chính, không ch t làm bài t p, mà t tr l i ngay trong ti t h c V t lý có s ộ ỉ ự ậ ự ả ờ ế ọ ậ ự
h ng d n c a giáo viên qua các câu h i C1,C2,C3,.. hay ph n v n d ng, ph n có th ướ ẫ ủ ỏ ầ ậ ụ ầ ể
em ch a bi t... ư ế
Tuy v y v n còn m t s h c sinh ch a t giác, ch a ch u suy nghĩ làm bài t p, ậ ẫ ộ ố ọ ư ự ư ị ậ
còn l iườ : M t bài toán giáo viên đã thi t l p ra công th c, yêu c u thay s , th m chí đãộ ế ậ ứ ầ ố ậ
thay s và ch yêu c u h c sinh tính toán đ tìm k t qu mà m t s em v n không ch u ố ỉ ầ ọ ể ế ả ộ ố ẫ ị
làm.
d. Nguyên nhân
Ng i vi t: Lê Văn Đi p -B môn V t lý 6 -Tr ng THCS Lê Quý Đôn -Krông Ana Trang ườ ế ệ ộ ậ ườ 4
Tìm hi u và h ng d n h c sinh làm bài t p V t lý 6ể ướ ẫ ọ ậ ậ
Nh ng nguyên nhân c a thành công c a đ tài là giáo viên t o cho h c sinh cóữ ủ ủ ề ạ ọ
đng c h c t p, h ng thú và h c sinh ph i có thói quen đc l p, tính t giác làm bàiộ ơ ọ ậ ứ ọ ả ộ ậ ự
t p và s ham h c h i. ậ ự ọ ỏ
Giáo viên ph i đu t công s c và th i gian nhi u cho vi c làm đ c ng, phânả ầ ư ứ ờ ề ệ ề ươ
ra các d ng bài t p và ph ng pháp gi i c b n đ h c sinh d bi t áp d ng vào làmạ ậ ươ ả ơ ả ể ọ ể ế ụ
các bài t p có liên quan.ậ
Nh ng h n ch , y u kém khi th c hi n đ tài này là đi v i nh ng h c sinhữ ạ ế ế ự ệ ề ố ớ ữ ọ
không tích c c, l i, m t ki n th c c b n, không có tính t giác, ch ch khi nào giáoự ỉ ạ ấ ế ứ ơ ả ự ỉ ờ
viên ho c các b n gi i bài t p xong trên b ng thì chép l i.ặ ạ ả ậ ả ạ
e. Phân tích, đánh giá
T i năm h c 2014-2015 đã h n m t th p k áp d ng ch ng trình và SGK m i,ớ ọ ơ ộ ậ ỉ ụ ươ ớ
mà v i b môn V t lý l p 6 có 1 quy n bài t p nh ng trong phân ph i ch ng trình l iớ ộ ậ ớ ể ậ ư ố ươ ạ
không có ti t bài t p, cách đây vài năm m i có s đi u ch nh nên trong phân ph iế ậ ớ ự ề ỉ ố
ch ng trình đc 2 ti t bài t p k t h p trong hai ti t d y c a bài Kh i l ng riêng –ươ ượ ế ậ ế ợ ế ạ ủ ố ượ
Tr ng l ng riêng. Đn tháng 9 năm h c 2015-2016 thì PGD&ĐT đã có h ng m choọ ượ ế ọ ướ ở
các tr ng t xây d ng Phân ph i ch ng trình cho phù h p th c t c a t ng tr ngườ ự ự ố ươ ợ ự ế ủ ừ ườ
d a trên khung phân ph i ch ng trình và áp d ng t tháng 10/2015. Nh ng v n d ngự ố ươ ụ ừ ư ậ ụ
vào hi u qu m t s tr ng THCS ch a đc nh mong mu n, h c sinh ch a tíchệ ả ở ộ ố ườ ư ượ ư ố ọ ư
c c, t giác làm bài t p ho c làm t t theo ki u toán h c.ự ự ậ ặ ắ ể ọ
Các tr ng h c luôn đi m iườ ọ ổ ớ ph ng pháp d y - h c nh ng ch t l ng và hi uươ ạ ọ ư ấ ượ ệ
qu m t s tr ng THCS ch a cao, trong đó có tr ng THCS Lê Quý Đôn. M t ngôiả ở ộ ố ườ ư ườ ộ
tr ng còn thi u th n v c s v t ch t và trình đ nh n th c c a h c sinh khôngườ ế ố ề ơ ở ậ ấ ộ ậ ứ ủ ọ
đng đu đc bi t là h c sinh ng i đng bào dân t c. Nên vi c h c sinh t giác làmồ ề ặ ệ ọ ườ ồ ộ ệ ọ ự
bài t p còn ít. Mu n nâng cao ch t l ng giáo viên c n ph i h ng cho h c sinh tínhậ ố ấ ượ ầ ả ướ ọ
đc l p, t giác và sáng t o khi làm bài t p. Trong ho t đng h c t p v th c ch t làộ ậ ự ạ ậ ạ ộ ọ ậ ề ự ấ
t giác làm bài t p s giúp cho h c sinh c ng c đc ki n th c. T giác làm bài t pự ậ ẽ ọ ủ ố ượ ể ứ ự ậ
liên quan tr c h t đn ướ ế ế đng cộ ơ làm bài t p, đng c làm bài t p t o ra ậ ộ ơ ậ ạ h ng thú,ứ
h ng thú là ti n đ c a ứ ề ề ủ t giácự. H ng thú và t giác s n sinh ra t duy ứ ự ả ư đc l pộ ậ . Suy
nghĩ đc l p t o ra sáng t o. Tóm l i tính tích c c đc l p sáng t o s phát tri n tộ ậ ạ ạ ạ ự ộ ậ ạ ẽ ể ự
giác, có h ng thú và có đng c làm bài t p.ứ ộ ơ ậ
Ng i vi t: Lê Văn Đi p -B môn V t lý 6 -Tr ng THCS Lê Quý Đôn -Krông Ana Trang ườ ế ệ ộ ậ ườ 5
