So sánh một số giống cà chua phục vụ sản xuất vụ thu ở hợp tác xã (HTX) Lương Nỗ

Chia sẻ: Leon Leon | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

46
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thí nghiệm được tiến hành trong Lương Không hợp tác trong vụ cà chua mùa thu năm 2002 để so sánh 6 dòng cà chua và các loại (MV1, TN009, CL204, CS1, D-Pháp, và CTS386) về sản lượng, khả năng chịu nhiệt và đặc điểm trái cây. Kết quả cho thấy MV1, TN009, CS1, CTS386 đã có một bộ quả tốt. CTS386, CL204 và D-Pháp ít bị nhiễm bệnh héo vi khuẩn và thợ mỏ lá hơn MV1, CS1 và TN009. CTS386 và CL204 là không xác định và những người khác đã quyết tâm. Trong tất cả các quan...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: So sánh một số giống cà chua phục vụ sản xuất vụ thu ở hợp tác xã (HTX) Lương Nỗ

So s¸nh mét sè dßng, gièng cµ chua phôc vô s¶n xuÊt vô thu ë HTX L−¬ng nç Comparison of tomato lines and varieties used for the Autumn crop in Luong No cooperative Vò Thanh H¶i1, NguyÔn V¨n §Ünh2 Summary An experiment was conducted in Luong No cooperative during the Autumn tomato crop of 2002 to compare 6 tomato lines and varieties (MV1, TN009, CL204, CS1, D-Phap, and CTS386) in terms of yield, heat tolerance and fruit characteristics. Results showed that MV1, TN009, CS1, CTS386 had a good fruit set. CTS386, CL204 and D-Phap were less infected with bacterial wilt and leaf miner than MV1, CS1 and TN009. CTS386 and CL204 were indeterminate and others were determinate. In all observations, CTS386 had higher fruit weight, yield, total soluble solid content and more attractive fruit color than variety MV1 which was commonly grown in Luong No cooperative. Keywords: tomato, yield, line, variety, heat tolerance. 1. §Æt vÊn ®Ò S¶n xuÊt cµ chua trong thêi gian gÇn ®©y cã nhiÒu tiÕn bé ®¸ng kÓ trong kh©u gièng vµ kü thuËt th©m canh lµm cho diÖn tÝch, nhÊt lµ n¨ng suÊt cµ chua ngµy mét t¨ng (T¹ Thu Cóc, 2002; TrÇn Kh¾c Thi, 2000). Cã kh¸ nhiÒu gièng chÞu nhiÖt, gièng cã n¨ng suÊt phï hîp ¨n t−¬i vµ ®ãng hép ®−îc ®−a vµo s¶n xuÊt. Tuy nhiªn vµo c¸c th¸ng mïa hÌ cho ®Õn gi÷a mïa thu, do thêi tiÕt nãng kÕt hîp víi c¸c yÕu tè bÊt thuËn kh¸c nh− m−a b·o vµ s©u bÖnh h¹i nhiÒu nªn ng−êi d©n ë ®ång b»ng B¾c Bé nãi chung vµ ë HTX L−¬ng Nç nãi riªng kh«ng trång ®−îc cµ chua (NguyÔn V¨n §Ünh vµ CTV, 2004). Gi¸ cµ chua ë thêi ®iÓm khan hiÕm nµy cao h¬n thêi ®iÓm chÝnh vô trong n¨m tõ 2-4 lÇn. Do vËy, viÖc t×m ra gièng chÞu nhiÖt thÝch hîp cho HTX L−¬ng Nç, §«ng Anh vµ nh÷ng vïng sinh th¸i t−¬ng tù ®Ó lµm gi¶m thêi gian khan hiÕm cµ chua vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt trªn ®¬n vÞ diÖn tÝch lµ cÇn thiÕt vµ còng chÝnh lµ môc ®Ých cña nghiªn cøu nµy. 2. VËt liÖu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. VËt liÖu nghiªn cøu Gièng cµ chua MV1 (gièng ®èi chøng, lµ gièng chÞu nhiÖt trång phæ biÕn ë HTX L−¬ng Nç, §«ng Anh, Hµ Néi), TN009, CS1, CTS386; 2 dßng cµ chua chÞu nhiÖt CL204, D-Ph¸p. 2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ThÝ nghiÖm so s¸nh gièng s¶n xuÊt, ®−îc bè trÝ theo khèi ngÉu nhiªn hoµn toµn (RCB) víi 6 c«ng thøc vµ 3 lÇn nh¾c l¹i, mçi « 6 m2. Thêi vô gieo trång tõ th¸ng 7 ®Õn th¸ng 11 n¨m 2002. MËt ®é hµng c¸ch hµng lµ 60cm vµ c©y c¸ch c©y lµ 40cm. L−îng ph©n bãn cho 1 ha lµ 150 kg N, 100 kg P2O5, 150 kg K2O vµ 15 tÊn ph©n chuång. §é r¾n cña qu¶ ®−îc x¸c ®Þnh b»ng ph−¬ng ph¸p c¶m quan.
3. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn 3.1. Mét sè ®Æc ®iÓm n«ng sinh häc cña c¸c gièng tham gia thÝ nghiÖm Trong vô thu n¨m 2002, dùa vµo chiÒu cao c©y vµ sè l¸ ®Õn c¸c chïm hoa trªn th©n chÝnh (b¶ng 1) ta cã thÓ chia c¸c gièng tham gia thÝ nghiÖm thµnh 2 d¹ng h×nh sinh tr−ëng. D¹ng h×nh sinh tr−ëng h÷u h¹n, bao gåm c¸c gièng MV1, TN009, D-Ph¸p, CS1 cã chiÒu cao th©n chÝnh tõ 48,6-67,3cm, sè l¸ dao ®éng tõ 13,5- 19,5 l¸. Nh÷ng gièng nµy khi trång ngoµi s¶n xuÊt cã −u ®iÓm: th©n thÊp nªn cã thÓ lµm giµn thÊp hay kh«ng lµm giµn, gi¶m chi phÝ vËt liÖu giµn. C©y ra hoa sím vµ qu¶ chÝn tËp trung, cho thu ho¹ch sím h¹n chÕ ®−îc nh÷ng ®iÒu kiÖn bÊt lîi cña ngo¹i c¶nh vµ tranh thñ ®−îc gi¸ b¸n cao vµo lóc khan hiÕm ®Çu vô, nhÊt lµ vô hÌ thu. D¹ng h×nh sinh tr−ëng v« h¹n, gåm gièng CL204 vµ CTS386, cã chiÒu cao th©n chÝnh tõ 124,8-146,3cm vµ sè l¸ nhiÒu (31,3 - 32,8 l¸), thÓ hiÖn tiÒm n¨ng sinh tr−ëng ph¸t triÓn m¹nh. N¨ng suÊt th−êng cao, thêi gian sinh tr−ëng vµ thu ho¹ch dµi (b¶ng 2), cã thÓ tËn dông ®−îc gi¸ b¸n cao vµo cuèi vô xu©n hÌ. Tuy vËy, lÇn thu ho¹ch qu¶ ®Çu tiªn th−êng muén h¬n gièng h÷u h¹n khi cïng trång trong vô hÌ thu (b¶ng 2). D¹ng h×nh nµy b¾t buéc ph¶i lµm giµn vµ do sinh tr−ëng trong thêi gian dµi nªn hay gÆp ph¶i nh÷ng ®iÒu kiÖn bÊt lîi cña m«i tr−êng nhiÒu h¬n gièng h÷u h¹n nÕu trång cïng thêi ®iÓm. B¶ng 1. Sè l¸, chiÒu cao cuèi cïng cña th©n chÝnh c¸c dßng gièng Dßng, gièng Sè l¸ (l¸) ChiÒu cao th©n (cm) Lo¹i h×nh sinh tr−ëng 1 MV1(§C) 13,5 55,7 H÷u h¹n 2 TN009 16,2 60,3 H÷u h¹n 3 CL204 31,3 124,8 V« h¹n 4 CS1 16,9 48,6 H÷u h¹n 5 D-Ph¸p 19,5 67,3 H÷u h¹n 6 CTS386 32,8 146,3 V« h¹n B¶ng 2. Thêi gian c¸c giai ®o¹n sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn cña c¸c dßng gièng Gieo - Sè ngµy tõ trång tíi c¸c thêi ®iÓm Thêi gian Dßng, gièng trång* Në hoa Thu ho¹ch KÕt thóc thu sinh tr−ëng (ngµy) chïm 1 lÇn 1 ho¹ch (ngµy) 1 MV1 (§C) 19 28 58 90 119 2 TN009 19 28 58 90 119 3 CL204 21 32 65 114 135 4 CS1 19 27 58 90 119 5 D-Ph¸p 19 33 58 90 119 6 CTS 396 18 33 65 114 132 * Ghi chó: thêi gian tõ gieo ®Õn ®¹t tiªu chuÈn trång khi cã 4-5 l¸ thËt 3.2. T×nh h×nh s©u bÖnh h¹i chÝnh trªn ®ång ruéng Theo ®iÒu tra nghiªn cøu cña NguyÔn V¨n §Ünh vµ CTV (2004), t¹i HTX L−¬ng Nç, c¸c lo¹i s©u bÖnh nguy hiÓm nhÊt trong vô hÌ thu lµ bÖnh hÐo xanh (chÕt dãc) vµ s©u ®ôc qu¶. S©u vÏ bïa hay cßn gäi lµ gißi ®ôc l¸ th−êng xuyªn xuÊt hiÖn g©y h¹i trong mÊy n¨m gÇn ®©y. Trªn ruéng thÝ nghiÖm, tuy ®· ®−îc lu©n canh víi lóa n−íc nh−ng bÖnh hÐo xanh xuÊt hiÖn vµ g©y h¹i víi c¸c møc ®é kh¸c nhau (b¶ng 3). Sè liÖu ë b¶ng 3 cho thÊy: gièng MV1 bÞ h¹i víi tû lÖ bÖnh lµ 12,5% vµ gièng CS1 bÞ h¹i víi tû lÖ lµ 25%. C¸c gièng cßn l¹i kh«ng thÊy xuÊt hiÖn bÖnh nµy. BÖnh virus
th−êng xuÊt hiÖn trong vô nµy nh−ng c¸c dßng gièng thÝ nghiÖm bÞ nhiÔm kh«ng ®¸ng kÓ. Quan s¸t trªn ruéng thÝ nghiÖm, chóng t«i thÊy c¸c lo¹i s©u h¹i xuÊt hiÖn kh«ng nhiÒu, chØ cã mét sè lo¹i nh− s©u vÏ bïa, s©u xanh h¹i l¸ vµ ®ôc qu¶. Møc ®é g©y h¹i trung b×nh ë c¸c gièng CS1, TN009 vµ MV1. C¸c gièng cßn l¹i møc ®é g©y h¹i ë møc nhÑ. B¶ng 3. T×nh h×nh nhiÔm s©u bÖnh cña c¸c c«ng thøc Dßng, gièng Tû lÖ nhiÔm bÖnh hÐo xanh (%) S©u vÏ bïa 1 MV1(§C) 12,5 ++ 2 TN009 0 ++ 3 CL204 0 + 4 CS1 25,0 ++ 5 D-Ph¸p 0 + 6 CTS386 0 + * Ghi chó: +: NhÑ; ++: Trung b×nh; +++: NÆng 3.3. C¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt vµ n¨ng suÊt C¸c gièng trång trong vô hÌ thu (nhiÖt ®é vµ Èm ®é cao) cã tû lÖ ®Ëu qu¶ cao thÓ hiÖn tÝnh chÞu nhiÖt tèt. C¸c dßng thö nghiÖm ®¹t tû lÖ ®Ëu qu¶ t−¬ng ®−¬ng víi gièng MV1 lµ TN009, CS1 (b¶ng 4), mµ gièng MV1 lµ gièng chÞu nhiÖt ë møc kh¸ (KiÒu ThÞ Th−, 1998). Sè qu¶ trªn c©y cña c¸c gièng biÕn ®éng tõ 10,1-31,1 qu¶ vµ khèi l−îng trung b×nh qu¶ biÕn ®éng tõ 40,6-90,53g. C¸c gièng cã tû lÖ ®Ëu qu¶ cao nÕu cã sè qu¶ trªn c©y nhiÒu nh−ng qu¶ th−êng cã khèi l−îng nhá. Gièng CS1 cã sè qu¶ cao nhÊt lµ 31 qu¶/c©y nh−ng khèi l−îng qu¶ nhá nhÊt (43,6 g/qu¶). Gièng TN009, CL203, CTS386, D-Ph¸p cã khèi l−îng qu¶ lín h¬n MV1. B¶ng 4. Tû lÖ ®Ëu qu¶, yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt vµ n¨ng suÊt c¸c c«ng thøc % t¨ng, Tû lÖ Khèi N¨ng suÊt N¨ng suÊt Sè gi¶m n¨ng C«ng thøc ®Ëu qu¶ l−îng qu¶ lý thuyÕt thùc thu qu¶/c©y suÊt so víi (%) (g) (tÊn/ha) (tÊn/ha)* ®èi chøng 1 MV1 (§C) 45,1 18,7 66,6 49,8 35,8ab 0 2 TN009 41,9 15,8 81,2 51,3 37,8ab +5,6 3 CL204 27,9 10,1 79,7 32,2 23,6c -34,1 4 CS1 44,8 31,1 43,6 54,2 34,4ab -3,9 5 D-Ph¸p 32,8 12,4 90,5 44,9 31,3bc -12,6 6 CTS386 38,5 15,2 86,6 49,2 41,8a +16,8 P = 0,95; CV% = 13,02; LSD0,05 = 8,08 tÊn/ha (* cïng ch÷ lµ sai kh¸c kh«ng cã ý nghÜa) ë møc α = 0,05 N¨ng suÊt thùc thu trong thÝ nghiÖm chØ râ gièng CTS386 cã n¨ng suÊt v−ît tréi so víi ®èi chøng MV1 lµ 16,8% vµ TN009 tuy t¨ng 5,6% nh−ng còng chØ t−¬ng ®−¬ng n¨ng suÊt MV1 ë møc ý nghÜa α=0,05. §iÒu nµy cho thÊy gièng cµ chua CTS 386 thÓ hiÖn tÝnh thÝch øng tèt h¬n ®èi chøng trong ®iÒu kiÖn vô thu. N¨ng suÊt lý thuyÕt thÓ hiÖn tiÒm n¨ng n¨ng suÊt cña gièng. KÕt qu¶ cho thÊy trong c¸c gièng cã khèi l−îng qu¶ lín h¬n MV1, chØ cã gièng TN009 (51,3 tÊn/ha) cã n¨ng suÊt lý thuyÕt cao h¬n MV1. 3.4. Mét sè chØ tiªu vÒ qu¶ cña c¸c dßng, gièng tham gia thÝ nghiÖm D¹ng qu¶ h×nh cÇu cña c¸c gièng tham gia thÝ nghiÖm lµ d¹ng thÞ tr−êng −a thÝch.
§é dµy thÞt qu¶ cã ý nghÜa quan träng trong c«ng t¸c b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn. NÕu qu¶ cã thÞt qu¶ cµng dµy vµ cøng th−êng b¶o qu¶n cµng ®−îc l©u vµ thuËn lîi cho vËn chuyÓn ®i xa khi qu¶ ®· chÝn. §é dµy thÞt qu¶ cña c¸c gièng tham gia thÝ nghiÖm biÕn ®éng tõ 0,47 ®Õn 0,63 cm. Gièng cã ®é dµy thÞt qu¶ cao h¬n h¼n MV1 lµ CTS386 (0,63cm) vµ TN009 lµ (0,6cm) (b¶ng 5). B¶ng 5. Mét sè chØ tiªu vÒ qu¶ cña c¸c c«ng thøc ChØ sè Sè ng¨n §é dµy §é r¾n Mµu s¾c §é brix C«ng thøc h×nh d¹ng qu¶ thÞt qu¶ qu¶ qu¶ chÝn (%) qu¶ (ng¨n) (cm) 1 MV1 0,96 Ch¾c §á 4,5 0,50 5,0 2 TN009 1,02 Ch¾c §á 3,0 0,60 5,2 3 CL204 0,95 Ch¾c §á ®Ëm 4,0 0,55 6,3 4 CS1 1,12 MÒm §á 2,5 0,53 5,6 5 D-Ph¸p 0,93 Cøng §á 4,5 0,47 5,7 6 CTS386 1,04 Ch¾c §á ®Ëm 4,5 0,63 6,4 Trong qu¶ cµ chua, sè ng¨n h¹t tèi thiÓu lµ 2 ng¨n h¹t/qu¶. NhiÒu ng¨n h¹t cã thÓ gióp cho qu¶ to h¬n. Sè ng¨n h¹t trung b×nh cña c¸c gièng biÕn ®éng tõ 2,5-5 ng¨n/qu¶. Gièng CS1, vµ gièng TN009 cã sè ng¨n h¹t thÊp h¬n ®èi chøng MV1. C¸c dßng, gièng cã sè ng¨n h¹t t−¬ng ®−¬ng MV1 lµ CTS386, D-Ph¸p (4,5 ng¨n h¹t). Mµu s¾c qu¶ còng lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ tÝnh thÝch øng còng nh− gi¸ trÞ th−¬ng phÈm cña qu¶. C¸c gièng tham gia thÝ nghiÖm khi chÝn cã mµu tõ ®á ®Õn ®á ®Ëm. C¸c dßng, gièng MV1, TN009, CS1, D-Ph¸p cã mµu ®á vµ c¸c dßng, gièng kh¸c l¹i cã mµu ®á ®Ëm, ®¸p øng thÞ hiÕu cña ng−êi mua. §é r¾n cña qu¶ chØ ra r»ng, trong 5 gièng thÝ nghiÖm cã 4 gièng cã qu¶ r¾n ch¾c, chØ cã gièng CS1 cã qu¶ mÒm kh«ng phï hîp víi thÞ hiÕu. §é brix cho biÕt hµm l−îng ®−êng vµ chÊt tan cao trong qu¶ cµ chua vµ ®ång thêi nã lµm t¨ng chÊt l−îng ¨n t−¬i vµ chÕ biÕn. C¸c gièng cã ®é brix lín h¬n 6% lµ CL204, CTS386 cao h¬n ®èi chøng MV1 (chØ ®¹t 5%). 4. KÕt luËn - Trong 6 gièng thÝ nghiÖm cã 2 gièng v« h¹n vµ 4 gièng h÷u h¹n. - C¸c gièng CTS386, CL204 vµ D-Ph¸p cã tû lÖ nhiÔm bÖnh hÐo xanh vµ s©u vÏ bïa rÊt thÊp. - §¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu vÒ n¨ng suÊt vµ qu¶ cµ chua cho thÊy gièng sinh tr−ëng v« h¹n CTS386 cã n¨ng suÊt vµ ®é brix cao, mµu s¾c qu¶ ®á ®Ëm lµ gièng phï hîp h¬n gièng ®èi chøng MV1 nªn khuyÕn c¸o trång trong vô thu ë HTX L−¬ng Nç. Tµi liÖu tham kh¶o KiÒu ThÞ Th−, (1998). "Nghiªn cøu vËt liÖu khëi ®Çu øng dông cho chän läc t¹o gièng cµ chua chÞu nãng". LuËn ¸n TiÕn sÜ N«ng nghiÖp Tr−êng §HNN I - Hµ Néi. tr.149. NguyÔn V¨n §Ünh, Ng« ThÞ Xuyªn vµ NguyÔn ThÞ Kim Oanh, (2004)."Nghiªn cøu t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ thµnh phÇn s©u bÖnh h¹i cµ chua ë L−¬ng Nç, §«ng Anh, Hµ Néi". T¹p chÝ Khoa häc vµ kü thuËt n«ng nghiÖp Tr−êng §HNN I Hµ Néi. TËp 2, sè 1/2004. T¹ Thu Cóc, (2002) Kü thuËt trång cµ chua, Nxb N«ng nghiÖp Hµ Néi. TrÇn Kh¾c Thi, (2000). "H−íng nghiªn cøu ph¸t triÓn rau nh÷ng n¨m tíi". KHKT Rau- Hoa - Qu¶, ViÖn nghiªn cøu rau qu¶ sè 1 - 3/2000. tr.......... Sè liÖu thèng kª n«ng l©m thñy s¶n ViÖt Nam 1990-1998 vµ dù b¸o n¨m 2002, (1999). Tæng côc thèng kª. Nxb Thèng kª.