Giáo dục vì Sự phát triển<br />
www.vvob.be/vietnam<br />
<br />
Sổ tay<br />
đào tạo giảng viên ToT<br />
Phát triển kỹ thuật có sự tham gia - PTD<br />
(ToT Manual on Participatory Technology Development (PTD)<br />
– Reference document for ToT trainers)<br />
<br />
Tài liệu tham khảo<br />
dành cho giảng viên ToT<br />
<br />
NHÀ XUẤT BẢN NÔNG NGHIỆP<br />
Tp. Hồ Chí Minh - 2012<br />
<br />
2 I PAEX I 2008-2012<br />
<br />
Sổ tay đào tạo giảng viên ToT<br />
Phát triển kỹ thuật có sự tham gia - PTD<br />
<br />
Mục lục<br />
Từ viết tắt ............................................................................................................................................... 7<br />
Preface .................................................................................................................................................... 9<br />
Introduction to the Training Manual ................................................................................................ 10<br />
Acknowledgements .............................................................................................................................. 13<br />
Lời tựa .................................................................................................................................................. 15<br />
Giới thiệu Sổ tay đào tạo giảng viên ToT .......................................................................................... 16<br />
Lời cảm ơn............................................................................................................................................ 19<br />
Chương 1. Khởi động Chương trình đào tạo .................................................................................... 21<br />
1.1. Kế hoạch bài giảng 1.1: Khai mạc và giới thiệu học viên ......................................................... 21<br />
1.2. Kế hoạch bài giảng 1.2: Tìm hiểu mong đợi của học viên và xây dựng nội quy lớp học .......... 22<br />
Chương 2. PTD là gì? .......................................................................................................................... 24<br />
2.1. Kế hoạch bài giảng 2.1: Giới thiệu chung về khuyến nông, hệ thống tổ chức,<br />
chính sách khuyến nông .................................................................................................................... 24<br />
2.2. Kế hoạch bài giảng 2.2: Khái niệm PTD và so sánh phương pháp PTD với các phương pháp<br />
khuyến nông truyền thống ................................................................................................................. 25<br />
2.3. Tài liệu phát tay: Giới thiệu phương pháp phát triển kỹ thuật có sự tham gia (tên gọi tắt tiếng<br />
Anh là PTD) ...................................................................................................................................... 26<br />
2.4. Tài liệu đọc thêm: Khi nói về PTD - “Nên” và “không nên” .................................................. 32<br />
Chương 3. Nguyên tắc, đặc điểm PTD............................................................................................... 33<br />
3.1. Kế hoạch bài giảng 3.1: Nguyên tắc chính và đặc điểm của PTD............................................. 33<br />
3.2. Tài liệu phát tay: Các đặc điểm chủ yếu của PTD..................................................................... 34<br />
Chương 4. Vai trò và trách nhiệm của cán bộ khuyến nông, nhà nghiên cứu và nông dân trong<br />
PTD ....................................................................................................................................................... 36<br />
4.1. Kế hoạch bài giảng 4.1: Vai trò và trách nhiệm của cán bộ khuyến nông, nhà nghiên cứu và<br />
nông dân trong PTD.......................................................................................................................... 36<br />
4.2. Tài liệu tham khảo: Vai trò của cán bộ khuyến nông trong PTD .............................................. 37<br />
<br />
Sổ tay đào tạo giảng viên ToT<br />
Phát triển kỹ thuật có sự tham gia - PTD<br />
<br />
2008- 2012 I PAEX I<br />
<br />
3<br />
<br />
Chương 5. Kỹ năng và thái độ của cán bộ khuyến nông trong PTD .......................................... 38<br />
5.1. Kế hoạch bài giảng 5.1: Kỹ năng và thái độ cần thiết đối với cán bộ khuyến nông<br />
khi áp dụng PTD ............................................................................................................................... 38<br />
Chương 6. Các công cụ hỗ trợ cho PTD ............................................................................................ 39<br />
6.1. Kế hoạch bài giảng 6.1: Các công cụ hỗ trợ PTD ..................................................................... 39<br />
6.2. Kế hoạch bài giảng 6.2: Phương pháp động não ...................................................................... 40<br />
6.3. Kế hoạch bài giảng 6.3: Phân nhóm .......................................................................................... 42<br />
6.4. Kế hoạch bài giảng 6.4: Cây vấn đề .......................................................................................... 44<br />
6.5. Kế hoạch bài giảng 6.5: Phỏng vấn bán cấu trúc ...................................................................... 46<br />
6.6. Kế hoạch bài giảng 6.6: Xếp hạng ma trận ............................................................................... 47<br />
6.7. Kế hoạch bài giảng 6.7: Xếp hạng giàu nghèo .......................................................................... 49<br />
Chương 7. Khung PTD – Giới thiệu các bước PTD, bao gồm bước thành lập Câu lạc bộ khuyến<br />
nông/nông dân...................................................................................................................................... 50<br />
7.1. Kế hoạch bài giảng 7.1: Khung PTD – Giới thiệu các bước PTD, bao gồm bước thành lập Câu<br />
lạc bộ khuyến nông/nông dân ........................................................................................................... 50<br />
7.2. Kế hoạch bài giảng 7.2: Các bước thành lập câu lạc bộ PTD .................................................. 51<br />
7.3. Tài liệu phát tay: Tiến trình PTD ............................................................................................... 52<br />
7.4. Tài liệu tham khảo: Các bước thành lập câu lạc bộ PTD.......................................................... 54<br />
Chương 8. Xác định khó khăn, trở ngại ............................................................................................ 60<br />
8.1. Kế hoạch bài giảng 8.1: Liệt kê các vấn đề - khó khăn ............................................................. 60<br />
8.2. Tài liệu phát tay: Xác định khó khăn/vấn đề cần giải quyết ...................................................... 61<br />
Chương 9. Tìm kiếm giải pháp/ý tưởng mới ..................................................................................... 67<br />
9.1. Kế hoạch bài giảng 9.1: Tìm kiếm giải pháp/ý tưởng mới ......................................................... 67<br />
9.2. Tài liệu phát tay: Tìm kiếm các giải pháp/ý tưởng mới ............................................................. 68<br />
Chương 10. Thử nghiệm và đánh giá thử nghiệm ............................................................................ 71<br />
10.1. Kế hoạch bài giảng 10.1: Thiết kế và đánh giá thử nghiệm .................................................... 71<br />
10.2. Tài liệu phát tay: Nông dân xây dựng, thực hiện, theo dõi và đánh giá thử nghiệm ............... 72<br />
10.3. Tài liệu tham khảo: Câu chuyện “Người phụ nữ bị đau lưng” ............................................... 79<br />
<br />
4 I PAEX I 2008-2012<br />
<br />
Sổ tay đào tạo giảng viên ToT<br />
Phát triển kỹ thuật có sự tham gia - PTD<br />
<br />
Chương 11. Phổ biến kết quả – Nhân rộng, áp dụng trên diện rộng ............................................. 81<br />
11.1. Kế hoạch bài giảng 11.1: Hội thảo đầu bờ .............................................................................. 81<br />
11.2. Tài liệu phát tay: Phổ biến kết quả, rút kinh nghiệm ............................................................... 83<br />
11.3. Tài liệu phát tay: Cách xây dựng tờ bướm kỹ thuật của bà con nông dân .............................. 85<br />
Chương 12. Kỹ năng và kiến thức đào tạo cơ bản ............................................................................ 86<br />
12.1. Giới thiệu đào tạo và học tập ................................................................................................... 86<br />
12.1.1. Kế hoạch bài giảng: Đào tạo dành cho người trưởng thành và vai trò của giảng viên .......... 86<br />
12.1.2. Tài liệu phát tay: Khái niệm “học tập của người trưởng thành” ......................................... 88<br />
12.1.3. Tài liệu phát tay: Nguyên tắc học tập của người trưởng thành ............................................ 89<br />
12.1.4. Tài liệu phát tay: Chu kỳ học tập của người trưởng thành ................................................... 98<br />
12.2. Thiết kế đào tạo, chiến lược đào tạo, mục tiêu học tập, bài giảng tập huấn ......................... 102<br />
12.2.1. Tài liệu phát tay: Thiết kế đào tạo ...................................................................................... 102<br />
12.2.2. Tài liệu phát tay: Chiến lược đào tạo ................................................................................. 103<br />
12.2.3. Kế hoạch bài giảng: Chuẩn bị mục đích đào tạo, mục tiêu học tập .................................. 104<br />
12.2.4. Tài liệu phát tay: Mục tiêu đào tạo và mục tiêu học tập ..................................................... 106<br />
12.2.5. Thiết kế chương trình bài giảng tập huấn ........................................................................... 109<br />
12.2.6 . Tài liệu phát tay: Các chương trình bài giảng (giáo án) và tài liệu phục vụ<br />
cho bài giảng ................................................................................................................................... 110<br />
12.2.7. Tài liệu tham khảo: Mẫu kế hoạch bài giảng...................................................................... 113<br />
12.3. Lựa chọn phương pháp/kỹ thuật đào tạo hiệu quả................................................................. 115<br />
12.3.1. Kế hoạch bài giảng: Giảng dạy lấy học viên làm trung tâm/ Phương pháp giảng dạy có sự<br />
tham gia........................................................................................................................................... 115<br />
12.3.2. Tài liệu phát tay: Lựa chọn phương pháp/kỹ thuật đào tạo hiệu quả ................................. 116<br />
12.3.3. Tài liệu tham khảo: Mở đầu một bài học ............................................................................ 120<br />
12.3.4. Kế hoạch bài giảng: Xác định nội dung các bài giảng chi tiết và thực hiện giảng thử ...... 123<br />
12.3.5. Tài liệu tham khảo: Lưu ý khi chuẩn bị và thực hiện giảng thử ......................................... 124<br />
12.4. Các kỹ năng hỗ trợ, hướng dẫn/kèm cặp ............................................................................... 125<br />
12.4.1. Kế hoạch bài giảng: Giới thiệu về các kỹ năng hỗ trợ (4 kỹ năng chính) .......................... 125<br />
12.4.2. Tài liệu phát tay – Các kỹ năng hỗ trợ ................................................................................ 126<br />
12.4.3. Kế hoạch bài giảng: Giới thiệu về huấn luyện .................................................................... 132<br />
12.4.4. Tài liệu phát tay: Hướng dẫn giúp nâng cao kỹ năng hỗ trợ và đào tạo của giảng viên.... 133<br />
Sổ tay đào tạo giảng viên ToT<br />
Phát triển kỹ thuật có sự tham gia - PTD<br />
<br />
2008- 2012 I PAEX I<br />
<br />
5<br />
<br />