Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br />
<br />
Nghiên cứu Y học<br />
<br />
SỬ DỤNG ĐƯỜNG XUYÊN KẾT MẠC<br />
TRONG PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ GÃY XƯƠNG HÀM GÒ MÁ<br />
Trần Phan Chung Thủy*<br />
<br />
TÓM TẮT<br />
Trong phẫu thuật chỉnh hình hàm mặt, một đường rạch đủ rộng có thể tiếp cận để kết hợp xương đồng thời<br />
lại không để lại sẹo là một trong những yêu cầu của xu thế hiện nay khi xã hội ngày càng phát tiển.<br />
Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá kết quả sử dụng đường xuyên kết mạc trong phẫu thuật chỉnh hình xương<br />
hàm gò má bằng nẹp vít nhỏ.<br />
Đối tượng nghiên cứu: Bệnh nhân được chỉnh hình xương hàm gò má có sử dụng đường rạch xuyên kết<br />
mạc, điều trị nội trú tại khoa Tai mũi họng bệnh viện Chợ Rẫy từ 1/2011 đến 12/2012. Thiết kế nghiên cứu:<br />
Nghiên cứu lâm sàng, phương pháp tiến cứu.<br />
Kết quả: Có 54 trường hợp, tuổi trung bình 27± 8 tuổi (từ 15 - 59 tuổi), chủ yếu tập trung trong nhóm từ<br />
20-40 tuổi. Nam chiếm nhiều hơn nữ, gấp 3,5 lần nữ. Đa số các trường hợp do nguyên nhân tai nạn giao thông<br />
chiếm 88,9%. Kết quả sẹo tốt 94,4%; sẹo xấu 5,6%. Độ hài lòng của bệnh nhân: hài lòng 64,8%; hài lòng trung<br />
bình 33,3%; không hài lòng 1,8%.<br />
Kết luận: Đường xuyên kết mạc là một đường vào mang tính thẩm mỹ nhưng có thể tiếp cận được các ổ gãy<br />
xương cần kết hợp trong phẫu thuật chỉnh hình xương hàm gò má bằng nẹp vít nhỏ.<br />
Từ khóa: Vỡ xương hàm gò má, đường xuyên kết mạc, phẫu thuật chỉnh hình xương hàm gò má.<br />
<br />
ABSTRACT<br />
APPLYING THE TRANSCONJUNCTIVAL APPROACH<br />
IN ZYGOMATICO-MAXILLARY FRACTURE FIXATION<br />
Tran Phan Chung Thuy * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - Supplement of No 2 - 2014: 347-354<br />
In facial plastic surgery, an adequate incision that can approach the fracture site without leaving a scar is<br />
now a demand in a developing society.<br />
Objective: evaluate the result of using the transconjunctival approach in zygomatico-maxillary<br />
reconstructive surgery with miniplates and screws.<br />
Material: patients having zygomatico-maxillary fractures being reconstructed by the transconjunctival<br />
approach at ENT department, Choray hospital 01/2011-12/2012. Study design: clinical, prospective study<br />
Result: Total 54 cases, mean age 27 ± 8, (15-59 yrs old), most common from 25 to 49 yrs old.<br />
Male/female=3,5/1. Causes: Traffic accidents 88,9%. Result: good scar 94,4%; bad scar 5,6%. Patient's<br />
satisfaction: satisfied 64,8%; moderately satisfied 33,3%; Unsatisfied 1,8%<br />
Conclusion: transconjunctival approach is cosmetic and can reach the fracture site in zygomatico-maxillary<br />
reconstructive surgery.<br />
Keyword: zygomatico-maxillary fracture, transconjunctival approach, zygomatico-maxillary reconstructive<br />
surgery<br />
* Khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Chợ Rẫy<br />
Tác giả liên lạc: TS. BS Trần Phan Chung Thuỷ, ĐT: 0979917777, Email: drthuytranent@gmail.com<br />
<br />
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br />
<br />
347<br />
<br />
Nghiên cứu Y học<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br />
Phương pháp nghiên cứu<br />
<br />
ĐẶT VẤN ĐỀ<br />
Xương gò má là xương quan trọng trong<br />
khối xương mặt, góp phần tạo dựng nên đặc<br />
điểm khuôn mặt của mỗi người. Về mặt chức<br />
năng, nó liên quan với nhiều cấu trúc giải phẫu<br />
quan trọng. Gãy xương gò má thường gây ảnh<br />
hưởng lớn đến thẩm mỹ, cùng chức năng nhai<br />
do ảnh hưởng tới khớp cắn, và các bệnh lý thứ<br />
phát như viêm xoang mũi và các biến chứng của<br />
nó. Việc điều trị có đạt kết quả tốt hay không<br />
phụ thuộc rất nhiều vào vấn đề chẩn đoán, điều<br />
trị đúng và kịp thời.<br />
<br />
Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu lâm sàng,<br />
phương pháp tiến cứu.<br />
Lựa chọn bệnh nhân:Tất cả các trường hợp<br />
vỡ xương hàm gò má có sử dụng đường rạch<br />
xuyên kết mạc và thỏa mãn các điều kiện trên<br />
được điều trị nội trú tại khoa Tai mũi họng bệnh<br />
viện Chợ Rẫy từ 1/2011 đến 12/2012.<br />
Lập hồ sơ theo dõi: Những bệnh nhân có chỉ<br />
định phẫu thuật điều trị vỡ xương hàm gò má<br />
với kỹ thuật đường rạch bờ ngoài ổ mắt liên tục<br />
đường xuyên kết mạc, phối hợp nắn chỉnh ngoài<br />
hay đường rạch trong miệng phối hợp nếu cần.<br />
Các bệnh nhân này được lập hồ sơ nghiên cứu<br />
theo mẫu và theo dõi đầy đủ theo lịch hẹn.<br />
<br />
Vỡ xương hàm gò má thường để lại hậu quả<br />
lâu dài về mặt thẩm mỹ và chức năng nếu không<br />
được điều trị tốt. Nhiều đường rạch để lại sẹo<br />
trên mặt bệnh nhân ảnh hưởng nặng nề đến<br />
thẩm mỹ vùng mặt, kéo theo những tổn thương<br />
về tâm lý nặng nề, làm người bệnh khó hòa nhập<br />
với xã hội.<br />
<br />
Dụng cụ và vật liệu nghiên cứu<br />
<br />
Yêu cầu đường rạch thẩm mỹ, không để lại<br />
sẹo, nhưng đủ rộng và an toàn cho phẫu thuật<br />
chỉnh hình xường hàm gò má cung tiếp là cần<br />
thiết cùng với sự phát triển của xã hội và yêu cầu<br />
ngày càng cao về thẩm mỹ.<br />
<br />
Bộ dụng cụ kết hợp xương: Nẹp vít thích<br />
hợp và bộ dụng cụ sử dụng nép vít<br />
<br />
ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU<br />
<br />
000<br />
Bộ dụng cụ phẫu thuật với kéo, nhíp nhọn<br />
nhỏ, malleable, bay.<br />
<br />
Chỉ Vicryl 5.0, Nylon 5.0<br />
<br />
Phương pháp phẫu thuật<br />
Bệnh nhân nằm ngửa gây mê nội khí quản.<br />
<br />
Đối tượng nghiên cứu<br />
Bệnh nhân được chỉnh hình xương hàm gò<br />
má có sử dụng đường rạch xuyên kết mạc, nội<br />
trú tại khoa Tai mũi họng bệnh viện Chợ Rẫy từ<br />
1/2011 đến 12/2012 thỏa mãn các điều kiện sau:<br />
Bệnh nhân đã được ổn định về chấn thương<br />
các chuyên khoa có liên quan<br />
Không lệch khớp cắn<br />
Bệnh nhân phải có đủ sức khỏe để có thể<br />
chịu đựng được cuộc mổ mê.<br />
Bệnh nhân đồng ý tham gia nghiên cứu và<br />
tái khám định kỳ theo lịch hẹn.<br />
Được chỉnh hình xương hàm gò má cung<br />
tiếp bằng đường rạch xuyên kết mạc.<br />
<br />
348<br />
<br />
Thuốc tê Xylocain 2% pha Adrenaline1/100<br />
<br />
Chích tê bằng Xylocain 2% pha<br />
Adrenaline1/100 000 khoé mắt ngoài, kết mạc.<br />
Rạch da ngang khóe mắt ngoài 1cm đến 1,5<br />
cm, bóc tách bộc lộ tới gờ ngoài xương ổ mắt. Từ<br />
vết rạch bờ khóe mắt ngoài, bọc lộ ổ gãy mỏm<br />
trán gò má của xương hàm trên.<br />
Rạch bóc tách kết mạc, bóc tách qua vách ổ<br />
mắt và cơ vòng mi vào đến màng xương của bờ<br />
dưới ổ mắt thấy bờ dưới ổ mắt gãy, rạch màng<br />
xương bộc lộ sàn và bờ dưới ổ mắt, hút hết máu<br />
tụ, bộc lộ ổ gãy.<br />
Bộc lộ ổ gãy gờ dưới ổ mắt, gờ ngoài ổ mắt,<br />
sàn ổ mắt.<br />
Giải phóng ổ gãy<br />
<br />
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br />
Nâng xương hàm gò má từ bên ngoài bằng<br />
Ginesté kết hợp nâng xương từ ổ gãy đã được<br />
bộc lộ.<br />
Sau khi bọc lộ ổ gãy tiến hành kết hợp xương<br />
bằng nẹp vít nhỏ.<br />
Có thể kết hợp nâng xoang hàm từ bên trong<br />
qua đường khe mũi dưới Claoué cố định xoang<br />
hàm bằng sonde Foley với 10ml nước muối qua<br />
nội soi bằng đường mũi.<br />
Kiểm tra sự vững chắc của ổ gãy xương và<br />
sự cân bằng của xương hàm gò má 2 bên.<br />
Khâu kết mạc bằng Vicryl 5.0 và khâu da bờ<br />
ngoài khoé mắt ngoài bằng Nylon 5.0.<br />
<br />
KẾT QUẢ<br />
Bảng 1: Phân bố bệnh nhân theo độ tuổi<br />