Dân số tăng nhanh gây sức ép mạnh lên tài nguyên và môi trường Nghèo khó và tăng dân số là tác nhân chính tàn phá tài nguyên và môi trường, và đồng thời cũng chính là hậu quả của sự thiếu hụt tài nguyên và môi trường sống bị ô nhiễm. Bước vào thế kỷ 21, sức ép tăng dân số nước ta là một thách thức lớn đối với phát triển kinh tế-xã hội và bảo vệ môi trường.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Sự gia tăng dân số ở Việt Nam
- Sự gia tăng dân số ở Việt Nam
N¨m 1940 1960 1980 2000
D© sè
n 18 30 54 80
- Gia tăng dân số
Dân số
120
100
80
60
40
20
0
1940 1960 1980 2000 2020
Năm
2040
Mỗi năm Việt Nam
có thêm một tỉnh
lớn (như Nghệ An)
- Dân số tăng nhanh gây sức ép mạnh lên
tài nguyên và môi trường
Nghèo khó và tăng dân số là tác nhân chính
tàn phá tài nguyên và môi trường, và đồng
thời cũng chính là hậu quả của sự thiếu hụt
tài nguyên và môi trường sống bị ô nhiễm.
Bước vào thế kỷ 21, sức ép tăng dân số
nước ta là một thách thức lớn đối với phát
triển kinh tế-xã hội và bảo vệ môi trường.
- Dân số và việc làm
Tốc độ tăng dân số đạt 1,4%, nhưng vẫn còn cao, hàng năm thêm 1
triệu người, gây nhiều sức ép kinh tế, xó hội, môi trường.
Thiếu việc làm nghiêm trọng là nguyên nhân gây mất ổn định xã hội
và tàn phá môi trường.
D© sè vµ lao ® ng 1990-2000
n é
106
92
86
81
74.5
67.6 70
42.5 45.5
39.5
36
32.7
'90 '95 '00 '05 '10 '20
D©n sè L o ®é ng
a
- Đô thị hóa và di dân
Năm 2000 có 623 đô thị, với 18 triệu người, chiếm 24% dân số. Trong 10
năm tăng 6 triệu người và sắp tới sẽ còn tăng nhanh hơn.
Quy hoạch và đầu tư xây dựng đô thị chưa đáp ứng yêu cầu PTBV. ==>
Ô nhiễm, thiếu hạ tầng kỹ thuật.
Luồng di dân ngày càng lớn ==> Tác động tích cực về tăng trưởng kinh
tế + Nhiều tiêu cực về xã hội và môi trường.
Tû lÖ d©n sè ®« thÞ
33
23.5
21.4 21.5
19.2 19.1 20.1 20.5
17.2
15.2
'60 '65 '70 '75 '80 '85 '90 '95 '99 2010
- Tiềm lực kinh tế còn yếu
GDP 2002 = 35,1 tỉ $ ; GDP trên đầu người 436 $
GDP (PPP) 185,4 tỉ $ ; GDP trên đầu người 2070 $
450
430 436
405
364 354 375
337
289
228
190
145
119
98
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
- So sánh GDP đầu người (VN = 1)
82.6
Mĩ: 36.006 $ và 34.320 $
Nhật: 31.407 $ và 25.130 $ 72
Trung Quốc: 989 $ và 4.020 $
Thái Lan: 2.060 $ và 6.400 $ 55.2
Inđônêxia: 817 $ và 2.940 $ 47.9
Việt Nam: 436 $ và 2.070 $
GDP GDP(PPP)
22.9
16.6
4.2 11 11.5 12.1
3.1 3.4 9 7.3
1.4 1.4 1.9 4.7 5.5
1.1 1.9 2.2 2.3 1.9
ga
n
áp
o
n
a
pi
ap
xi
La
N
Ph
ili
ai
ng
ái
Ph
al
Th
Si
M
- • Chỉ số GDP/người của Việt Nam (1993) là 180 USD, năm
2000 là 400 USD
• Chỉ số sức mua tương đương/người (PPP/person = Purchasing
Power Parity/Person) Việt Nam (1992) là 655 USD/người, năm
1994 là 1.208 USD/người(Theo WB)
• Chỉ số phát triển nhân văn HDI (Human Development Index)
• HDI phản ánh các nổ lực giải quyết các vấn đề xã hội của mỗi
quốc gia như: tuổi thọ trung bình, tỉ lệ % người biết chữ.
GDP/người tính theo USD của sức mua (ppp/n). Người ta xác
định được HDI mỗi năm trong khoảng từ 0 – 1.
• HDI < 0,500: chậm phát triển
• HDI 0,500 – 0,799: trung bình
• HDI > 0,800: phát triển cao
• Thái Lan chỉ số HDI năm 1987: 0,783, năm 1993: 0,834
• Nhật chỉ số HDI năm 1987: 0,996, năm 1993: 0,938
• UNDP công bố HDI của Việt Nam (1996) là 0,557 xếp thứ 121
trên thế giới trong tổng số 175 nước.
- • Chỉ số phát triển có xét đến vấn đề giới GDI (Gender Development
Indicator). GDI phản ánh sự bình đẳng nam, nữ. Thông qua HDI của Nam
và HDI của nữ
• Chỉ số về vốn thiên nhiên NCI (Natural Capital Indicator) dùng để đánh giá
tài nguyên còn lại. NCI = các khu bảo tồn còn lại x chỉ số đa dạng sinh học
(BDI)
Các quốc gia có lãnh thổ lớn thường có giá trị NCI lớn
Ví dụ: Mỹ NCI = 7,97%, Brazin = 12,25%, Việt Nam = 0,81%
• Chi phí sửa chữa COR (Cost of Remediation)
COR ước tính chi phí cần thiết để chuyển tình hình chất lượng từ trạng thái
hiện nay đến một mức độ mong muốn, như vậy phải tính 3 bước:
+ Đánh giá sự phát triển và suy thoái hiện tại
+ Đề ra một hệ thống các tiêu chuẩn để cải thiện chất lượng môi trường
+ ước tính chi phí cho thực hiện, việc ước tính này tập trung 4 môi trường chủ yếu
là: không khí, đất, nước, hệ sinh thái.
• Chỉ số tính đàn hồi của môi trường EE (Environtmetal Elasticity)
– EE nhằm giám sát các xu thế môi trường, tương ứng với các biến đổi liên quan
tới sự phát triển kinh tế được xác định bởi công thức:
– EE = % thay đổi môi trường/ % thay đổi kinh tế
- Tăng trưởng theo chiều rộng
22.5
57.5
20
- Nợ nước ngoài
Cuối 2002 tổng nợ 13 tỉ đôla, bằng 38,5% GDP,
chủ yếu là vay ODA của Chính phủ.
2.7
3.1 2.9
3.5 3.4
16.1
10.8 11.5
7.3 7.8
1998 1999 2000 2001 2005
ChÝ phñ
nh Doanh nghiÖp
- Tình trạng nghèo
1990-2000: tỉ lệ
nghèo đã giảm hơn
một nửa và đạt mục
tiêu toàn cầu.
Mục tiêu: Trong giai
đoạn 2002-2010
giảm 40% (chuẩn
nghèo quốc tế) hoặc
75% (chuẩn nghèo
VN) .
- Những thách thức về đói nghèo
• Số hộ nghèo, người
nghèo còn cao.
• Giảm nghèo chưa bền
vững, còn tái nghèo
do mức sống còn
thấp, gần mức nghèo.
• Tốc độ giảm nghèo
chậm lại.
• Tăng chênh lệch mức
sống (giàu – nghèo)
- Tỉ lệ nghèo (%)
51
Chuẩn QT
38
Chuẩn VN
30 30
17
13
9
3
1992 1998 2002 2010
- Những thách thức về đói nghèo
1993: 20% nghèo chiếm
8,8% tổng chi tiêu
=> 2002: chiếm 7,8%
1993: 20% giàu chiếm
43,3%
=> 2002: 45,9%
Chênh lệch giàu nghèo:
1993 = 4,6 lần
=>2002 = 6 lần
- Chênh lệch tỉ lệ nghèo giữa các tỉnh
(Chuẩn quốc tế)
10 tỉnh thấp nhất: 10 tỉnh cao nhất:
• TP HCM 1,8 1. Thanh Hóa 48,8
• Đà Nẵng 3,5 2. Đắc Lắc 54,3
• Hà Nội 5,0 3. Lào Cai 59,4
• Bà Rịa – VT 6,9 4. Cao Bằng 61,7
• Quảng Ninh 7,2 5. Gia Lai 63,3
• Bình Dương 8,4 6. Sơn La 63,9
• Khánh Hòa 9,1 7. Hòa Bình 66,1
• Đồng Nai 9,9 8. Bắc Cạn 68,8
• Bắc Ninh 11,5 9. Hà Giang 70,5
• Hải Phòng 12,0 10. Lai Châu 76,6
- Tỉ lệ dân có nước sạch ở các tỉnh
2002
Cao nhất: Thấp nhất:
Bà Rịa – VTàu: 86 Lạng Sơn: 40
Bình Dương: 76 Bắc Ninh: 40
Hà Nội: 73 Bắc Cạn: 39
TP HCM: 70 Đắc Lắc: 37
Long An: 65 Yên Bái: 36
Tiền Giang: 65 Phú Yên: 36
Trà Vinh: 65 Gia Lai: 35
Thái Bình: 62 An Giang: 33
Kiên Giang: 62 Tây Ninh: 29
Vĩnh Long: 59 Đồng Tháp: 29
- Tỉ lệ dân có nhà xí hợp vệ sinh
Cao nhất: Thấp nhất:
• TP HCM 87 • Sơn La 17
• Đà Nẵng 86 • An Giang 16
• Hà Nội 86 • Kon Tum 15
• Hải Dươg 85 • Vĩnh Long 13
• Quảng Ninh 79 • Lai Châu 13
• Bắc Ninh 78 • Hà Giang 12
• Hải Phòng 76 • Bến Tre 12
• Bắc Giang 72 • Cao Bằng 10
• Bà Rịa - VT 66 • Đồng Tháp 9
• Nam Định 63 • Trà Vinh 7
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
