BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG --------------------------
LÊ THỊ QUỲNH NGA – C00792
SỰ HÀI LÒNG CỦA SẢN PHỤ SAU SINH
TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN THANH HÓA
NĂM 2018 VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành : Y TẾ CÔNG CỘNG
Mã số : 872 0701
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
GS.TS. TRƯƠNG VIỆT DŨNG
SỰ HÀI LÒNG CỦA SẢN PHỤ SAU SINH TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN THANH HÓA NĂM 2018 VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN
Lê Thị Quỳnh Nga
Hà Nội - 2018
2
Tóm tắt:
Nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và dịch vụ chăm sóc sức khỏe của Bệnh viện tôi thực hiện nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích 400 sản phụ sau sinh tại 4 khoa lâm sàng Bệnh viện Phụ Sản Thanh Hóa từ tháng 6/2018 đến tháng 7 năm 2018. Nhằm mục đích xác định mức hài lòng và các yếu tố liên quan đến sự hài lòng của sản phụ sau sinh. Kết quả cho thấy, mức hài lòng về sự thuận tiện 69,1%; sự minh bạch thông tin 74,9%; cơ sở vật chất 54,2%; thái độ nhân viên 82,3; thời gian chờ 69,8%; chăm sóc mẹ và bé sau sinh 83,7%; dịch vụ hậu cần 56,8%. Có sự liên quan giữa khoa sản phụ nằm điều trị, độ tuổi sản phụ với sự hài lòng về thuận tiện, minh bạch thông tin và dịch vụ hậu cần của Bệnh viện. Trình độ học vấn của sản phụ có liên quan với sự hài lòng về thuận tiện,CSVC, thời gian và dịch vụ hậu cần của Bệnh viện.
Từ khóa: Sản phụ sau sinh, sự hài lòng, dịch vụ y tế.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Sự hài lòng của người bệnh là mục đích chính của công tác quản lý chất lượng bệnh viện. Cải tiến chất lượng khám chữa bệnh tuân thủ nguyên tắc tổ chức, thực hiện việc lấy người bệnh làm trung tâm và là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của bệnh viện, được tiến hành thường xuyên, liên tục. [1],[5]. Tại Việt Nam cũng đã có rất nhiều nghiên cứu về sự hài lòng của người bệnh được tiến hành theo tiêu chí của từng bệnh viện và kết quả cũng đa dạng, phụ thuộc vào các yếu tố đánh giá của từng nghiên cứu. Trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, đã có nghiên cứu về sự hài lòng tại Bệnh viện Nhi Thanh Hóa cho kết quả sự hài lòng của người bệnh ở mức trung bình 67,98; SD= 6,25 [4].
Bệnh viện Phụ Sản Thanh Hóa là cơ sở khám chữa bệnh cao nhất về Sản – Phụ khoa của cả tỉnh. Trong những năm qua, bệnh viện đã đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị. Tuy nhiên chất lượng chăm sóc sức khỏe và thái độ phục vụ NB vẫn chưa đáp ứng đủ do nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người bệnh ngày càng đa dạng và phong phú như hiện nay. Do đó việc đánh giá chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của sản phụ sẽ giúp cho ban lãnh đạo Bệnh viện có cơ sở để lập kế hoạch cải thiện sự hài lòng của sản phụ, nâng cao chất lượng phục vụ sản phụ trong thời gian tới. Chính vì vậy tôi tiến hành nghiên cứu “ Sự hài lòng của sản phụ sau sinh tại Bệnh viện Phụ sản Thanh Hóa năm 2018 một số yếu tố liên quan”. Đề tài nghiên cứu gồm 2 mục tiêu sau:
3
1. Mô tả sự hài lòng của sản phụ sau sinh tại Bệnh viện Phụ sản Thanh Hóa
năm 2018.
2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến sự hài lòng của đối tượng nghiên cứu.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 Đối Tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu
2.1.1 Đối tượng nghiên cứu
Sản phụ sau sinh đang được điều trị nội trú tại các khoa lâm sàng Sản I, Sản II, Sản III và Sản yêu cầu tại BVPS Thanh Hóa từ tháng 6 đến tháng 7 năm 2018 - Tiêu chuẩn lựa chọn
+ Sản phụ sau sinh trên 18 tuổi, đang điều trị nội trú + Cả sản phụ sinh thường, sinh can thiệp và sinh mổ. + Sản phụ được thông báo xuất viện + SPSS có khả năng giao tiếp thông thường. + Có đủ năng lực trả lời các câu hỏi điều tra
- Tiêu chuẩn loại trừ
+ Các sản phụ không đủ các yêu cầu ở tiêu chuẩn lựa chọn + Không đồng ý tham gia vào nghiên cứu
2.1.2 Địa điểm nghiên cứu
- Địa điểm: Tại 4 Khoa lâm sàng BVPS Thanh Hóa: sản I, Sản II, sản III,
Sản yêu cầu.
2.1.3 Thời gian nghiên cứu
- Thời gian tiến hành đề tài nghiên cứu từ tháng 2/2018 đến tháng 10/2018
2.2. Phương pháp nghiên cứu
2.2.1 Thiết kế nghiên cứu
Nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích
2.2.2. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu
Cỡ mẫu
Cỡ mẫu nghiên cứu được tính theo công thức
4
(1 - α/2)
p(1- p) n = Z2 (p.ε)²
Trong đó: - n: cỡ mẫu cần thiết
- α: Mức ý nghĩa thống kê (Chọn = 0,05 ứng với độ tin cậy 95% vì thế ta
được Z(1 – α/2) = 1,96)
- p = 0,5 Tỷ lệ KH hài lòng với dịch vụ khám chữa bệnh dựa trên một nghiên cứu trước của Phạm Nhật Yên về sự hài lòng của người bệnh tại khoa Khám chữa bệnh theo yêu cầu BV Bạch Mai [6]
- = 0,1 sai số mong muốn giữa mẫu nghiên cứu và quần thể.
Thay vào công thức ta được n = 384 Dự phòng 10% sai số, vậy cỡ mẫu được chọn là 400 đối tượng nghiên cứu. Phương pháp chọn mẫu
Chúng tôi lựa chọn phương pháp lấy mẫu thuận tiện
2.2.3 Biến số và các chỉ số nghiên cứu
- Nhân khẩu học: khoa, tuổi, dân tộc, trình độ văn hóa, nghề nghiệp, kinh tế,
hôn nhân, lần sinh, kiểu sinh, bảo hiểm y tế.
- Sự hài lòng về: sự thuận tiện, sự minh bạch thông tin, cơ sở vật chất, thời gian
chờ, thái độ nhân viên, chăm sóc mẹ và bé sau sinh, dịch vụ hậu cần 2.2.4 Quy trình thu thập thông tin - Tiến hành điều tra thử trên 10 đối tượng nghiên cứu để kiểm tra bộ công cụ và
rút kinh nghiệm.
- Tiến hành thu thập số liệu: Nghiên cứu viên phát cho đối tượng nghiên cứu bộ
câu hỏi đã được thiết kế sẵn, đối tượng tham gia nghiên cứu tự điền vào phiếu
điều tra dưới sự hướng dẫn và giám sát của nghiên cứu viên, nếu đối tượng
không biết chữ sẽ được phỏng vấn trực tiếp bởi nghiên cứu viên. Nghiên cứu
viên có nhiệm vụ chọn SP theo tiêu chuẩn và phương pháp chọn mẫu đã thống
nhất bằng bộ câu hỏi đã được chuẩn bị sẵn.
- Nghiên cứu viên kiểm tra và làm sạch số liệu ngay sau khi đối tượng nghiên
cứu đưa lại phiếu điều tra, trường hợp thông tin không đầy đủ, nghiên cứu viên
gửi lại phiếu để SP bổ sung ngay trước khi ra về.
5
2.2.5 Sai số và biện pháp khắc phục sai số
- Cỡ mẫu được tính đủ lớn cho toàn bệnh viện nên hạn chế giá trị thống kê khi
phân tích theo các nhóm phụ như theo từng khoa.
- Bộ công cụ được thiết kế rõ ràng, thống nhất có sự cố vấn của chuyên gia
- Điều tra viên là những người có kinh nghiệm khảo sát trong cùng lĩnh vực y tế.
- Mã hóa các thuật ngữ cẩn thận trước khi nhập số liệu.
2.2.6 Xử lý và phân tích số liệu
- Các số liệu sau khi điều tra được nhập vào máy tính và phân tích số liệu
bằng phần mềm SPSS 20.
- Các phép tính được sử dụng trong nghiên cứu như: phân tích mô tả, kiểm
định tương quan Pearson, phân tích hồi quy logistics đa biến.
- Các kết quả nghiên cứu được trình bày dưới dạng bảng và biểu đồ.
- Nghiên cứu này hoàn toàn không ảnh hưởng đến sức khoẻ của người bệnh,
2.2.7 Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu
không ảnh hưởng đến uy tín hay các mối quan hệ của người bệnh và nhân
- Đối tượng nghiên cứu được giải thích về mục đích và nội dung của nghiên cứu trước khi
tiến hành và có quyền từ chối tham gia nghiên cứu.
viên y tế.
6
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1 Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
Bảng 3.1: Đặc điểm chung của sản phụ sau sinh (n=400)
Đặc điểm Thông tin chung Số lượng Tỷ lệ %
Tuổi
≤ 18 tuổi 18- 30 tuổi ≥ 30 tuổi 3 263 134 0,8 65,7 33,5
Mean ± sd = 28,42 ± 5,06 ; min = 15 ; max = 49
Dân tộc
Nơi ở
Kinh Khác Nông thôn Thành thị
Trình độ văn hóa Mù chữ, tiểu học
368 32 299 101 31 214 92 8 74,7 25,3 7,8 53,5
155 38,7
Nghề nghiệp
Trung học cơ sở, THPT Trung cấp, Cao đẳng, Đại học và sau đại học Nông dân Công nhân Buôn bán, kinh doan Cán bộ nhà nước Khác Có 72 162 61 57 48 37 18 40,5 15,3 14,3 12 9,3
363 90,7 Không
Điều kiện kinh tế (có phải hộ nghèo không) Hôn nhân
Bảo hiểm y tế
Có chồng Khác Có Không
Phương thức sinh nở
395 5 387 13 58 107 97 138 86 56 258 98,7 1,3 96,7 3,3 14,5 26,8 24,3 34,5 21,5 14 64,5 Khoa nằm điều trị Sản I Sản II Sản III Sản yêu cầu Sinh thường Sinh can thiệp Mổ lấy thai
Nhận xét:
- Tuổi : Có đến 65,7% sản phụ sau sinh có độ tuổi dưới từ 18 đến 30 tuổi, độ
tuổi trên 30 chiếm 33,5% và dưới 18 tuổi có 0,8%. Độ tuổi trung bình của sản
phụ là 28,42 ± 5,06, sản phụ tuổi trẻ nhất là 15 và cao tuổi nhất là 49.
7
- Dân tộc: Dân tộc kinh có tỉ lệ nhiều nhất với 92%, các dân tộc khác chỉ
chiếm 8%.
- Nơi ở: Đại đa số sản phụ có hộ khẩu ở nông thôn, chiếm tỉ lệ 74,7%, số có hộ
khẩu ở thành thị chiếm 25,3%.
- Trình độ văn hóa: Khoảng nửa số sản phụ có trình độ trung học cơ sở và trung
học phổ thông với 53,5%, mù chữ và tiểu học chiếm tỉ lệ ít nhất 7,8%.
3.2. Sự hài lòng của sản phụ sau sinh đối với dịch vụ của Bệnh viện Phụ sản Thanh Hóa.
Bảng 3.2: Sự hài lòng của sản phụ sau sinh tại Bệnh viện Phụ sản Thanh Hóa
Tỉ lệ %
Sự hài lòng chung của SPSS với nhóm yếu tố Sự thuận tiện Sự minh bạch thông tin Cơ sở vật chất Thái độ nhân viên Thời gian chờ Chăm sóc mẹ và bé Dịch vụ hậu cần Không hài lòng 30,9 25,1 45,8 17,7 30,2 16,3 43,2 Hài lòng 69,1 74,9 54,2 82,3 69,8 83,7 56,8
Biểu đồ 3.1 Tỷ lệ hài lòng của sản phụ với từng nhóm tiêu chí
Nhận xét:
Kết quả về hài lòng chung của từng nhóm tiêu chí cho thấy tỉ lệ hài lòng
cao nhất ở tiêu chí chăm sóc mẹ và bé sau sinh với 83,7%, nhóm thái độ cũng
8
gần tương tự với tỉ lệ 82,3%; trong khi sự hài lòng thấp nhất ở nhóm tiêu chí về
CSVC bệnh viện với tỉ lệ 54,2%, ngoài ra sự hài lòng về cơ sơ vật chất cũng
thấp với 56,8%.3.3.
3.3 Một số yếu tố liên quan đến sự hài lòng của sản phụ sau sinh tại Bệnh viện Phụ sản Thanh Hóa Bảng 3.3 Liên quan giữa các yếu tố đặc điểm chung của sản phụ với hài lòng về sự thuận tiện
p
Yếu tố liên quan Sự thuận tiện tại bệnh viện (%) ORhiệuChỉnh
Hài lòng
Không hài lòng
0,02 0,97 0,01 0,002 Khoa 53,4 72 50,5 72,5 46,6 28 49,5 27,5 2,3 1,0 2,44 1
Sản I Sản II Sản III Sản yêu cầu
Tuổi 66,7 33,2 1
0,02 Từ <30 tuổi ≥ 30 tuổi 41,5 1,76
0,00 58,5 Học vấn 48,4 51,6 10,10
57,0 0,01 43,0 3,54
22,6 77,4 0,00 1
Mù chữ, tiểu học THCS, THPT TC, CĐ, ĐH, SĐH
Có Không 34,9 61,5 1 1,76 Bảo hiểm y tế 65,1 38,5 0,02
Nhận xét:
- Sản phụ hài lòng về sự thuận tiện tại bệnh viện của các khoa so với khoa
“theo yêu cầu” , mức độ không hài lòng của khoa sản 1 và sản 3 nhiều gấp 2,3
và 2,4 lần với p <0,05, trong khi khoa sản 2 tương đương với khoa “theo yêu
cầu” , p>0,05.
9
- Nhóm tuổi trên 30 mức không hài lòng cao hơn nhóm <30 tuổi (OR =1,7; p <
0,05)
- Xu hướng rất rõ : những sản phụ có trình độ học vấn càng thấp tỷ lệ không hài
lòng càng nhiều ( OR hiệu chỉnh tương ứng là 3,54 và 10,1; p <0,05)
- Nhóm không có BHYT người không hài lòng cũng nhiều hơn rõ rệt so với
nhóm có BHYT ( OR = 1,7 ; p<0,05)
Bảng 3.4 Liên quan giữa các yếu tố đặc điểm chung của sản phụ với hài
lòng về sự minh bạch thông tin bệnh trong Bệnh viện
p
Yếu tố liên quan ORhiệuChỉnh
Sự minh bạch thông tin tại bệnh viện (%)
Không hài lòng Hài lòng
46,6 28 41,2 20,3 Khoa 53,4 72 58,8 79,7 0,03 0,42 0,00 0,001 2,15 1,32 3,55 1
Sản I Sản II Sản III Sản yêu cầu
Tuổi
28,7 71,3 1
Từ <30 tuổi
≥ 30 tuổi 36,3 0,04 0,6
32,3 63,7 Trình độ 67,7 0,33 1,69
Mù chữ, tiểu học
36 64 0,03 3,50
24,5 75,5 0,03 1
THCS, THPT TC, CĐ, ĐH, SĐH
Bảo hiểm y tế
Có Không 38,5 31 61,5 69 0,66 1 1,31
10
Nhận xét: - Hài lòng của sản phụ ở các khoa về sự minh bạch so với “khoa yêu cầu” được
thể hiện rất rõ, mức độ không hài lòng của khoa sản 1 và khoa sản 3 nhiều
gấp 2,15 và 3,55 lần khoa “sản yêu cầu”; khoa sản 2 thì tương tự khoa sản yêu
cầu. Ở nhóm tuổi cũng chỉ ra những sản phụ có độ tuổi dưới 30 có sự hài lòng
cao hơn những sản phụ trên 30 tuổi. Sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê (p
<0,05).
- Về học vấn : Nhóm có trình độ trung học cơ sở và trung học phổ thông có sự
không hài lòng về sự minh bạch cao gấp 3,5 lần nhóm trung cấp, cao đẳng,
đại học và sau đại học, sự liên quan có ý nghĩa thống kê với p <0,05. Trong
khi nhóm mù chữ và tiểu học có sự hài lòng tương đương, với p >0,05.
- Các yếu tố khác chưa tìm thấy sự khác biệt, p>0,05
Bảng 3.5 Liên quan giữa các yếu tố đặc điểm chung của sản phụ với hài
lòng về cơ sở vật chất.
Yếu tố liên quan p
ORhiệuChỉnh
Cơ sở vật chất và phương tiện của bệnh viện (%)
Hài lòng
Không hài lòng Khoa
Sản I Sản II Sản III Sản yêu cầu 0,15 0,71 0,02 0,04 44,8 57,9 46,4 63,8 1,64 1,14 2,22 1
Từ <30 tuổi 55,2 42,1 53,6 36,2 Tuổi 42,6 57,4 1
≥ 30 tuổi 51,1 0,08 0,67
48,9 Trình độ 54,8 50,5 34,8 2,30 4,26 1 Mù chữ, tiểu học THCS, THPT TC, CĐ, ĐH, SĐH 45,2 0,09 49,5 0,008 0,01 65,2
Bảo hiểm y tế
1 0,84 Có Không 44,7 46,2 55,3 53,8 0,76
11
Nhận xét:
- Kết quả về sự hài lòng ở các khoa cho thấy so với “ khoa yêu cầu”, khoa sản 3
có sự không hài lòng nhiều gấp 2,22 lần, sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê
với p < 0,05, các khoa sản 1 và sản 2 có sự hài lòng tương tự khoa sản yêu
cầu p>0,05.
- Sản phụ có trình độ văn hóa trung học cơ sở và trung học phổ thông có sự
không hài lòng cao gấp 4,26 lần nhóm có trình độ cao hơn, sự khác biệt có ý
nghĩa thống kê, với p<0,05.
- Các yếu tố khác chưa tìm thấy sự liên quan với sự hài lòng với CSVC, p>0,05
Bảng 3.6 Liên quan giữa các yếu tố đặc điểm chung của sản phụ với hài
lòng về thời gian chờ
p ORhiệuChỉnh
Thời gian chờ tại bệnh viện (%)
Yếu tố liên quan
Không hài lòng
Hài lòng Khoa
63,2 70,1 57,7 0,39 0,62 0,42 36,8 29,9 42,3 1,36 0,84 1,31 Sản I Sản II Sản III
31,4 68,6 0,32 1
Sản yêu cầu
Tuổi 67 33 1
0,16 37,3 0,71 Từ <30 tuổi ≥ 30 tuổi
62,7 Trình độ 54,8 0,04 45,2 2,86
Mù chữ, tiểu học
38,2 61,8 0,01 4,17
27,1 72,9 0,04 1
THCS, THPT TC, CĐ, ĐH, SĐH
Bảo hiểm y tế 65,5 69,2 0,49 34,5 30,8 1 0,65 Có Không
12
Nhận xét:
- Kết quả cho thấy các nhóm trình độ học vấn càng thấp càng thấp sự không hài
lòng thể hiện càng rõ, nhóm THCS và THPT với sự không hài lòng là 38,2%;
trong khi nhóm mù chữ và tiểu học (45,2%). Sự liên quan có ý nghĩa thống
kê với p < 0,05.
- Tìm hiểu các yếu tố đặc điểm chung khác chưa thấy sự liên quan nào cả,
p>0,05
Bảng 3.7 Liên quan giữa các yếu tố đặc điểm chung của sản phụ với hài
lòng về thái độ của nhân viên
p ORhiệuChỉnh
Yếu tố liên quan Thái độ của nhân viên bệnh viện (%)
Không hài lòng
Hài lòng Khoa
20,7 18,7 17,5 11,6 79,3 81,3 82,5 88,4 0,77 0,61 0,11 0,35 1,13 1,24 1,97 1
Sản I Sản II Sản III Sản yêu cầu
15,1 Tuổi 84,9 1
18,5 81,5 0,53 0,83
Từ <30 tuổi ≥ 30 tuổi
Trình độ 80,6 19,4 0,50 0,66
16,8 83,3 0,61 0,71
14,8 85,2 0,8 1
Mù chữ, tiểu học THCS, THPT TC, CĐ, ĐH, SĐH
Bảo hiểm y tế 76,9 84 23,1 16 0,43 1 1,74 Có Không
13
Nhận xét:
- Sau khi phân tích hồi quy đa biến giữa các nhóm đặc điểm chung gồm: khoa,
nhóm tuổi, dân tộc, trình độ văn hóa, nghề nghiệp, kinh tế và bảo hiểm y tế của
sản phụ với sự hài lòng về thái độ thì chưa tìm thấy sự liên quan nào cả, với p >
0,05.
Bảng 3.8 Liên quan giữa các yếu tố đặc điểm chung của sản phụ với hài
lòng về chăm sóc mẹ và bé
p ORhiệuChỉnh
Chăm sóc mẹ và bé (%)
Yếu tố liên quan
Không hài lòng
Hài lòng Khoa
81 85,7 85,6 87,6 0,55 0,45 0,31 0,79 19 14,3 14,4 12,4 1,30 1,40 1,54 1
Sản I Sản II Sản III Sản yêu cầu
Tuổi 87,1 12,9 1
17,2 82,8 0,16 0,64
Từ <30 tuổi ≥ 30 tuổi
Trình độ 90,3 9,7 0,52 0,61
18,2 81,8 0,77 1,27
9,9 90,1 0,15 1
Mù chữ, tiểu học THCS, THPT TC, CĐ, ĐH, SĐH
14,6 7,7 0,44 1 0,44 Có Không
Bảo hiểm y tế 85,4 92,3
14
Nhận xét:
Kết quả Bảng 3.8 cho thấy, sau khi phân tích hồi quy đa biến giữa các
nhóm đặc điểm chung của sản phụ với sự hài lòng về việc chăm sóc mẹ và bé
sau sinh thì chưa thấy sự liên quan nào cả, với p > 0,05.
Bảng 3.9 Liên quan giữa các yếu tố đặc điểm chung của sản phụ với hài
lòng về dịch vụ hậu cần
p ORhiệuChỉnh
Yếu tố liên quan Dịch vụ hậu cần của bệnh viện (%)
Không hài lòng
0,34 0,96 0,02 0,02 56,1 47,7 57,3 37,2 Hài lòng Khoa 43,9 52,3 42,7 62,8 1,39 1,01 2,18 1
Sản I Sản II Sản III Sản yêu cầu
44,5 Tuổi 55,5 1
Từ <30 tuổi
≥ 30 tuổi 53,7 46,3 0,08 0,66
Trình độ
71 29 0,03 3,12
Mù chữ, tiểu học
52,6 47,4 0,003 5,18
36,1 63,9 0,01 1
THCS, THPT TC, CĐ, ĐH, SĐH
Bảo hiểm y tế
Có Không 47,4 53,8 52,6 46,2 0,89 1 0,92
15
Nhận xét: - Kết quả Bảng 3.9 cho thấy, khoa sản 3 có sự không hài lòng cao gấp 2,18 lần
khoa sản yêu cầu, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p<0,05. Các khoa sản
1 và sản 2 chưa tìm thấy sự khác biệt nào trong sự hài lòng về hậu cần , với
p>0,05.
- Ở nhóm trình độ văn hóa cũng cho thấy một xu thê rằng, các nhóm có trình độ
thấp thì sự không hài lòng càng cao, ở nhóm trình độ THCS và THPT có sự
không hài lòng là 52,6 %, trong khi nhóm mù chữ và tiểu học là 71%. Sự liên
quan này có ý nghĩa thống kê với p < 0,05.
- Tìm hiểu các yếu tố khác chưa thấy sự liên quan, p>0,05
IV. BÀN LUẬN
4.1 Đặc điểm chung của sản phụ sau sinh tại Bệnh viện Phụ sản Thanh Hóa
Sản phụ có độ tuổi từ 18 đến 30 tuổi chiếm phần lớn trong số sản phụ điều
trị tại bệnh viện với 65,7%. Sản phụ trên 30 tuổi chiếm 33,7% và dưới 18 tuổi là
0,8%. Độ tuổi trung bình của sản phụ sau sinh 28,42 ± 5,06 tuổi. Nghiên cứu của
Wanger năm 2016 về “ Sự hài lòng của bệnh nhân với phương pháp giáo dục
phụ nữ sau sinh” cho kết quả tương tự với độ tuổi trung bình là 27,8±6,42 [9].
Trình độ học vấn của sản phụ nhiều nhất là nhóm trung học cơ sở và phổ
thông trung học với 53,5%; nhóm có tỉ lệ thấp nhất là nhóm mù chữ và tiểu học
với 7,8%. Nhóm trình độ được đào tạo từ trung cấp trở lên chiếm 38,7%.
Đại đa số sản phụ là người dân tộc kinh với 92%, còn số dân tộc khác là 8%.
Sản phụ chủ yếu có hộ khẩu ở vùng nông thôn với 74,7%; còn ở thanh thị là
25,3%. Điều này dễ hiểu rằng, bệnh viện phụ sản Thanh Hóa là cơ sở khám và
điều trị sản phụ khoa lớn đứng đầu tỉnh Thanh Hóa. Nên các ca sản phụ khoa
tuyến huyện không điều trị được đều chuyển đến BVPS Thanh Hóa
Phương thức sinh chủ yếu là mổ lấy thai với tỉ lệ 64,5%; hình thức sinh
thường là 21,5%. Nghiên cứu của Wanger 2016 tại Mỹ cho kết quả ngược lại là
tỉ lệ sinh thường chiếm tỉ lệ nhiều nhất với 70,6% và mổ lấy thai là 29,4% [9].
16
4.2 Sự hài lòng của sản phụ sau sinh tại Bệnh viện Phụ sản Thanh Hóa
Tỉ lệ sản phụ sau sinh hài lòng với từng nhóm yếu tố có sự khác biệt rất rõ
rệt, hài lòng với nhóm tiêu chí thuận tiện 69,1%; hài lòng với nhóm tiêu chí
minh bạch 74,9%; hài lòng với tiêu chí cơ sở vật chất 54,2%; hài lòng với tiêu
chí thái độ 82,3%; hài lòng với tiêu chí thời gian 69,8%; hài lòng với tiêu chí
chăm sóc mẹ và bé sau sinh 83,7%; hài lòng với tiêu chí hậu cần 56,8%. Nghiên
cứu của chúng tôi có sự khác biệt với kết quả của một số nghiên cứu khác.
Nghiên cứu của tác giả Vũ Văn Du và cộng sự năm 2016 chỉ ra rằng: 88% hài
lòng khi giao tiếp và tương tác với nhân viên y tế và 89,2% hài lòng về cơ sở vật
chất trong khoa. 92% bệnh nhân hài lòng về thời gian tiếp cận dịch vụ y tế [8].
Tác giả Trần Thị Thắm và cộng sự năm 2012 nghiên cứu sự hài lòng về chất
lượng chăm sóc sức khỏe của người bệnh nội trú tại khối xạ trị bệnh viện K
Trung ương cho thấy tỷ lệ người bệnh hài lòng về thời gian chờ đợi và tiếp cận
hoạt động khám bệnh là 60,1%; tỷ lệ hài lòng về nhân viên bệnh viện là 55,5%
[7]. Mỗi bệnh viện và mỗi tuyến y tế khác nhau sẽ có những điều kiện khác nhau
nên mức độ hài lòng khác nhau là chuyện bình thường. Dựa trên các kết quả có
được ở mỗi nghiên cứu mà ban lãnh đạo mỗi bệnh viện có những phương án, kế
hoạch điều chỉnh nhất định để nâng cao chất lượng dịch vụ cũng như sự hài
lòng của người bệnh. Chúng tôi nhận thấy rằng ở 7 nhóm tiêu chí hài lòng mà
chúng tôi khảo sát trong nghiên cứu này, tiêu chí có kết quả cao nhất là chăm
sóc mẹ và bé sau sinh có tỉ lệ 83,7%. Tiêu chí hài lòng thấp nhất là cơ sở vật
chất với tỉ lệ 54,2%. Từ đó cho thấy mức độ hài lòng với dịch vụ của Bệnh viện
Phụ sản chưa cao, thậm chí một số yếu tố còn thấp. Bệnh viện cần phải kịp thời
đưa ra những giải pháp nhất định để khắc phục những thiếu sót nhằm nâng cao
sự hài lòng của người bệnh từ các khâu rêng rẽ khác nhau. Chúng tôi nhận thấy
một số việc làm cần thiết như: đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị vào các khoa
sản 1, sản 2 và sản 3; đảm bảo thoáng mát mùa hè, ấm áp mùa đông, điều hòa và
hệ thống điện luôn ổn định, nhà vệ sinh sạch sẽ. Biển báo lối đi rõ ràng, có cảnh
báo những khu vực dễ trượt ngã cho sản phụ và người nhà. Có kế hoạch nâng
cao chất lượng dịch vụ nhà ăn, điều chỉnh giá cả hợp lý và đảm bảo vệ sinh.
17
Thường xuyên đánh giá tay nghề, thái độ phục vụ của nhân viên và đào tạo nâng
cao trình độ
4.3 Một số yếu tố lên quan đến sự hài lòng của sản phụ sau sinh tại Bệnh
viện Phụ sản Thanh Hóa
Mức độ không hài lòng của sản phụ nằm điều trị ở khoa sản 1 và sản 3 cao
gấp 2,3 và 2,44 lần khoa sản yêu cầu, với p < 0,05; trong khi khoa sản 2 có sự
hài lòng tương đương với khoa sản yêu cầu, với p > 0,05. Nhóm tuổi trên 30 có
mức độ không hài lòng cao gấp 1,76 lần nhóm dưới 30 tuổi, sự khác biệt có ý
nghĩa thống kê, với p < 0,05.
Về trình độ học vấn :có sự liên quan giữa trình độ học vấn với sự hài lòng
của sản phụ, những sản phụ có trình độ học vấn càng thấp thì mức độ không hài
lòng càng cao, p <0,05 [3]. Ngoài ra nhóm sản phụ không có bảo hiểm cũng
không hài lòng cao hơn nhóm có bảo hiểm 1,7 lần, với p <0,05; có thể thấy
những người có bảo hiểm họ vào viện sẽ yên tâm hơn và thường không đòi hỏi
nhiều hơn như những nhóm có BHYT, bởi vì nhóm có BHYT họ phải chi trả
toàn bộ viện phí và các chi phí trong quá trình nằm viện, nên việc họ đòi hỏi cao
hơn mà không được đáp ứng tốt so với nhu cầu của họ thì sự hài lòng của họ với
bệnh viện sẽ giảm đi là điều dễ hiểu [2].
Đánh giá nhóm hài lòng về thời gian chờ đợi với yếu tố liên quan chúng tôi
nhận thấy, mức độ hài lòng về thời gian có liên quan đến trình độ học vấn của
sản phụ; cụ thể là những sản phụ ở nhóm THPT có mức không hài lòng gấp 4,17
lần và sản phụ mù chữ, tiểu học gấp 2,86 lần so với nhóm trình độ trung cấp, cao
đẳng, đại học, sau đại học. Thời gian chờ có sự liên quan nghịch với sự hài lòng
của sản phụ, sản phụ chờ càng lâu sự hài lòng càng giảm đi.
Đánh giá về sự liên quan giữa nhóm hài lòng về dịch vụ hậu cần với các đặc
điểm chung của sản phụ. Kết quả cũng cho thấy rất rõ, sản phụ ở khoa sản 3 có
mức không hài lòng cao nhất và cao gấp 2,18 lần khoa sản yêu cầu. Sự khác biệt
có ý nghĩa thống kê, với p < 0,05.
18
V. KẾT LUẬN: 5.1 Sự hài lòng của sản phụ sau sinh với dịch vụ y tế của Bệnh viện Phụ sản
Thanh Hóa Tỉ lệ sản phụ hài lòng với nhóm yếu tố thuận tiện trong bệnh viện là 69,1%;
sản phụ chưa hài lòng với nhóm này là 31,9%.
Tỉ lệ sản phụ hài lòng với nhóm yếu tố minh bạch thông tin tại bệnh viện là
74,9%; chưa hài lòng với nhóm này là 25,1%.
Tỉ lệ sản phụ hài lòng với nhóm yếu tố cơ sở vật chất của bệnh viện là
54,2%; chưa hài lòng với nhóm này 45,8%.
Tỉ lệ sản phụ hài lòng với nhóm yếu tố thái độ của nhân viên bệnh viện là
82,3%; chưa hài lòng là 17,7%.
Tỉ lệ sản phụ hài lòng với nhóm yếu tố thời gian chờ tại bệnh viện là 69,8 %;
chưa hài lòng là 30,2%.
Tỉ lệ sản phụ hài lòng với nhóm yếu tố chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại bệnh
viện là 83,7%; tỉ lệ chưa hài lòng là 16,3%.
5.2 Một số yếu tố liên quan đến sự hài lòng của sản phụ sau sinh tại Bệnh viện Phụ sản Thanh Hóa
Sản phụ nằm ở các khoa sản 1 và 3 có mức không hài lòng cao trong: sự thuận tiện (OR hiệu chỉnh 2,3 và 2,44) và sự minh bạch (OR hiệu chỉnh 2,15 và 3,55)so với sản phụ nằm ở khoa sản yêu cầu. Sản phụ năm ở khoa sản 3 có sự không hài lòng với dịch vụ hậu cần cao gấp 2,18 lần khoa sản yêu cầu. Các sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê với p < 0,05.
Sản phụ có độ tuổi dưới 30 hài lòng về sự thuận tiện và sự minh bạch cao
hơn nhóm trên 30 tuổi, với p < 0,05.
Sản phụ có trình độ học vấn thấp có mức hài lòng về sự thuận tiện,CSVC, thời gian và dịch vụ hậu cần thấp hơn so với các nhóm trình độ cao, với p < 0,05. Sản phụ không có BHYT thì mức không hài lòng cao hơn sản phụ có BHYT
(OR = 1,7; p < 0,05)
Thời gian chờ có mối tương quan nghịch với sự hài lòng của sản phụ, thời
gian chờ càng lâu thì mức hài lòng càng giảm đi và ngược lại, với p <0,05.
19
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1]
2]
3]
4]
5]
6]
7]
8]
Bộ Y tế (2013), "Quyết định về việc phê duyệt và ban hành Đề án “Xác định phương pháp đo lường sự hài lòng của người dân đối với dịch vụ y tế công” Số: 4448/QĐ-BYT, ngày 06/11/2013". Chu Hùng Cường (2012), Đánh giá sự hài lòng của người bệnh về dịch vụ khám, chữa bệnh tại khoa khám bệnh, bệnh viện đa khoa huyện Ninh Giang tỉnh Hải Dương, năm 2012, Tạp chí Y học thực hành, Hà Nội. Dương Văn Lợt (2016), Sự hài lòng của người bệnh nội trú tại Trung tâm Y tế huyện Đăk Glei trong tháng 6 năm 2016, Trung tâm Y tế Đăk Glei, Sở y tế Kon Tum. Dương Văn Minh (2016), Đánh giá sự hài lòng của người nhà người bệnh đang điều trị nội trú tại Bệnh viện Nhi Thanh Hóa. Hà Thị Soạn (2007), Đánh giá sự hài lòng của người bệnh và người nhà người bệnh đối với công tác khám chữa bệnh tại một số Bệnh viện tỉnh Phú Thọ năm 2006 – 2007, Kỷ yếu đề tài nghiên cứu khoa học điều dưỡng – Hội nghị Khoa học Điều dưỡng toàn quốc lần thứ III, tr. 17 – 23. Phạm Nhật Yên (2008), Đánh giá sự hài lòng của NB về chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh tại Khoa khám bệnh theo yêuu cầu Bệnh viện Bạch Mai, Luận văn thạc sỹ y tế công cộng, Đại học y tế công cộng. Trần Thị Thắm và cộng sự (2012), Sự hài lòng về chất lượng chăm sóc sức khỏe của người bệnh nội trú tại khối xạ trị bệnh viện K Trung ương, năm 2012, Tạp chí Y học dự phòng, 27(3), pp. 106-112. Vũ Văn Du (2016), Đánh giá mức độ hài lòng của người bệnh nội trú về chất lượng dịch vụ y tế tại khoa điều trị theo yêu cầu bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2016, Tạp chí Y học dự phòng, 27 (3), pp. 154-161. 9] Wagner D. L. et al. (2016), "Patient Satisfaction With Postpartum
Teaching Methods", J Perinat Educ. 25 (2), pp. 129-136.
20
,
