Tán sắc - giao thoa ánh sáng

Chia sẻ: Camthudanvip Camthudanvip | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:73

Thêm vào BST

Báo xấu

254
lượt xem 62
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giao thoa ánh sáng Kiến thức cơ bản Thí nghiệm Young về tán sắc ánh sáng (Thí nghiệm do Thomas Young thực hiện đầu tiên vào năm 1802) Ánh sáng từ đèn Đ qua kính lọc sắc F (chẳng hạn kính đỏ) chiếu vào khe hẹp S trên màn M. S trở thành khe sáng đơn sắc. Chùm tia sáng đơn sắc từ khe S tiếp tục chiếu sáng hai khe hẹp S1, S2 trên màn M'.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tán sắc - giao thoa ánh sáng

Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 1 TçN SC ¼ GIAO THOA çNH SçNG A. LÝ THUY T TÁN S C ÁNH SÁNG * S tán s c ánh sáng Tán s c ánh sáng là s phân tách m t chùm sáng ph c t p thành các chùm sáng ñơn s c. * Ánh sáng ñơn s c, ánh sáng tr ng Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng không b tán s c khi ñi qua lăng ñ kính. M i ánh sáng ñơn s c có m t màu nh t ñ nh g i là màu ñơn s c. M i màu ñơn s c trong m i môi trư ng có m t bư c sóng xác ñ nh. Chú ý r ng màu s c ñư c qui ñ nh b i t n s sóng ánh sáng và tím không ñ i khi truy n ñi trong các môi trư ng khác nhau. Khi truy n qua các môi trư ng trong su t khác nhau v n t c c a ánh sáng thay ñ i, bư c sóng c a ánh sáng thay ñ i còn t n s c a ánh sáng thì không thay ñ i. Ánh sáng tr ng là t p h p c a vô s ánh sáng ñơn s c khác nhau có màu bi n thiên liên t c t ñ ñ n tím. D i có màu như c u v ng có có vô s màu nhưng ñư c chia thành 7 nhóm màu chính (mà m t ngư i có th phân bi t ñư c) là ñ , cam, vàng, l c, lam, chàm, tím, còn g i là quang ph c a ánh sáng tr ng. Chi t su t c a các ch t l ng trong su t ñ i v i các ánh sáng ñơn s c khác nhau là khác nhau, chi t su t bi n thiên theo màu s c c a ánh sáng và tăng d n t màu ñ ñ n màu tím: nñ < ncam vcam >. . . . > vtím. Tính ch t này là tính ch t chung cho m i môi trư ng trong su t . Khi ánh sáng tr ng truy n qua các môi trư ng trong su t như lư ng ch t ph ng ,b n m t song song , th u kính , lăng kính . . . ñ u x y ra hi n tư ng tán s c nhưng th hi n rõ nh t khi truy n qua lăng kính. Hi n tư ng tán s c x y ra ñ ng th i v i hi n tư ng khúc x ánh sáng . * ng d ng c a s tán s c ánh sáng Hi n tư ng tán s c ánh sáng ñư c dùng trong máy quang ph ñ phân tích m t chùm sáng ña s c, do các v t sáng phát ra, thành các thành ph n ñơn s c. Nhi u hi n tư ng quang h c trong khí quy n, như c u v ng ch ng h n x y ra do s tán s c ánh sáng. ðó là vì trư c khi t i m t ta, các tia sáng M t Tr i ñã b khúc x và ph n x trong các gi t nư c. Hi n tư ng tán s c làm cho nh c a m t v t trong ánh sáng tr ng qua th u kính không r nét mà b nhòe, l i b vi n màu s c (g i là hi n tư ng s c sai). NHI U X ÁNH SÁNG Hi n tư ng nhi u x là hi n tư ng ánh sáng không tuân theo ñ nh lu t truy n th ng . Hi n tư ng nhi u x quan sát ñư c khi ánh sáng truy n qua l nh , ho c g n mép c a nh ng v t trong su t hay không trong su t . Hi n tư ng nhi u x gi i thích ñư c khi coi ánh sáng có tính ch t sóng. M i l nh ho c khe h p khi có ánh sáng truy n qua s tr thành m t ngu n phát sóng ánh sáng th c p. M i chùm ánh sáng ñơn s c là m t chùm sáng có bư c sóng và t n s xác ñ nh: c 3.10 8 (m / s ) - Trong chân không , bư c sóng xác ñ nh b i công th c : λ (m) = = . f f ( Hz ) v c λ - Trong môi trư ng trong su t có chi t su t n: λ ' = = = . f n. f n GIAO THOA ÁNH SÁNG – GIAO THOA ÁNH SÁNG TR NG * Hi n tư ng giao thoa ánh sáng Hai chùm sáng k t h p là hai chùm phát ra ánh sáng có cùng t n s và cùng pha ho c có ñ l ch pha không ñ i theo th i gian. Khi hai chùm sáng k t h p g p nhau chúng s giao thoa v i nhau: Nh ng ch 2 sóng g p nhau mà cùng pha v i nhau, chúng tăng cư ng l n nhau t o thành các vân sáng. Nh ng ch hai sóng g p nhau mà ngư c pha v i nhau, chúng tri t tiêu nhau t o thành các vân t i. N u hai ngu n cùng pha thì vân trung tâm là vân sáng.
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 2 N u chùm sáng t i g m nhi u b c x thì trê màn thu ñư c là các h th ng vân xen k nhau v i các kho ng vân khác nhau. T i vân trung tâm có s ch ng ch p c a các h th ng vân và có màu là t ng h p c a các b c x . T i m t s ñi m trên màn cũng có hi n tư ng ch ng ch p này g là s trùng vân. Kho ng cách gi a hai vân g n nh t có màu gi ng màu vân trung tâm g i là kho ng trùng vân. N u dùng ánh sáng tr ng thì h th ng vân giao thoa c a các ánh sáng ñơn s c khác nhau s không trùng khít v i nhau: chính gi a, vân sáng c a các ánh sáng ñơn s c khác nhau n m trùng v i nhau cho m t vân sáng tr ng g i là vân tr ng chính gi a. hai bên vân tr ng chính gi a, các vân sáng khác c a các sóng ánh sáng ñơn s c khác nhau không trùng v i nhau n a, chúng n m k sát bên nhau và cho nh ng quang ph có màu như c u v ng. Hi n tư ng giao thoa ánh sáng là b ng ch ng th c nghi m quan tr ng kh ng ñ nh ánh sáng có tính ch t sóng. * V trí vân, kho ng vân λD + V trí vân sáng: xs = k ; v i k ∈ Z. a λD + V trí vân t i: xt = (2k + 1) ; v i k ∈ Z. 2a + Kho ng vân là kho ng cách gi a 2 vân sáng (ho c 2 vân t i) liên ti p: λD i= . Gi a n vân sáng liên ti p có (n – 1) kho ng vân. a MÁY QUANG PH - CÁC LO I QUANG PH Máy quang ph : ð nh nghĩa: Máy quang ph là d ng c dùng ñ phân tích chùm sáng có nhi u thành ph n thành nh ng thành ph n ñơn s c khác nhau . Nguyên t c ho t ñ ng: D a vào hi n tư ng tán s c ánh sáng . C u t o: C u t o g m 3 b ph n chính: ng chu n tr c, h tán s c và bu ng nh F1 L1 P L2 F2 E ng chu n tr c: ng chu n tr c là b ph n có d ng m t cái ng, g m m t th u kính h i t (L1) g n m t ñ u ng, ñ u còn l i có m t khe h p, tiêu ñi m (F) n m tiêu di n c a th u kính. ng chu n tr c có tác d ng t o ra chùm tia ló sau th u kính L1 là chùm sáng song song. H tán s c: H tán s c g m m t ho c vài th u kính (P), có tác d ng tán s c chùm sáng ph c t p truy n t ng chu n tr c t i lăng kính. Bu ng nh: Bu ng nh là m t h p kín g m m t th u kính h i t (L2 ) và m t t m kính m ho c kính nh (E) ñ t t i têu di n c a th u kính. Bu ng nh có tác d ng ghi l i quang ph c a ngu n sáng. Quang ph liên t c: ð nh nghĩa: Quang ph liên t c là quang ph g m nhi u dãi màu t ñ ñ n tím , n i li n nhau m t cách lien t c . Ngu n phát sinh quang ph liên t c: Các ch t r n , ch t l ng , ch t khí áp su t l n khi b nung nóng s phát ra quang ph lien t c . Tính ch t: - Quang ph liên t c không ph thu c vào b n ch t c a v t phát sáng . - Quang ph liên t c ph thu c vào nhi t ñ c a v t phát sáng . Khi nhi t ñ tăng d n thì cư ng ñ b c x càng m nh và mi m quang ph lan d n t b c x có bư c sóng dài sang b c x có bư c sóng ng n. Quang ph v ch phát x :
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 3 ð nh nghĩa: Quang ph g m các v ch màu riêng l , ngăn cách nhau b ng nh ng kho ng t i, ñư c g i là quang ph v ch phát x . Ngu n phát ra quang ph v ch phát x : Các ch t khí hay hơi áp su t th p phát ra khi b kích thích phát sáng . Tính ch t : - M i nguyên t hoá h c khi b kích thích , phát ra các b c x có bư c sóng xác ñ nh và cho m t quang ph v ch phát x riêng , ñ c trưng cho nguyên t y . - Các nguyên t khác nhau , phát ra quang ph v ch khác h n nhau v : s lư ng các v ch , màu s c các v ch, v trí (t c là bư c sóng)c a các v ch và v cư ng ñ sáng c a các v ch ñó . Quang ph v ch h p th : ð nh nghĩa: Quang ph liên t c thi u m t s v ch màu do b ch t khí (hay hơi kim lo i) h p th , ñư c g i là quang ph v ch h p th . (Như v y: Quang ph v ch h p th là nh ng v ch t i trên n n c a quang ph liên t c) Ngu n phát ra quang ph v ch h p th : Chi u ánh sáng t m t ngu n qua kh i khí hay hơi b nung nóng r i chi u qua máy quang ph , ta s thu ñư c quang ph v ch h p th . ði u ki n ñ có quang ph v ch h p th là: nhi t ñ c a ngu n sáng ph i l n hơn nhi t ñ c a ñám khí. Tính ch t: - Quang ph v ch h p th ph thu c vào b n ch t c a khí h p th . M i ch t khí h p th có m t quang ph v ch h p th ñ c trưng. - Trong quang ph v ch có s ñ o s c như sau: m i nguyên t hoá h c ch h p th nh ng b c x nào mà nó có kh năng phát x , và ngư c l i, nó ch phát b c x nào mà nó có kh năng h p th . Phân tích quang ph : - Phân tích quang ph là gì ? Phân tích quang ph là phương pháp v t lí dùng ñ xác ñ nh thành ph n hoá h c c a m t h p ch t, d a vào vi c nghiên c u quang ph c a ánh sáng do ch t ñó phát x ho c h p th . - Phép phân tích quang ph có ưu ñi m như th nào ? o Cho k t qu nhanh, cùng m t lúc xác ñ nh ñư c s có m t c a nhi u nguyên t . o ð nh y r t cao, cho phép phát hi n ñư c hàm lư ng r t nh có trong m u nghiên c u. o Cho phép nghiên c u t xa, như phát hi n thành ph n c u t o c a m t tr i , các ngôi sao. . . . TIA H NG NGO I – TIA T NGO I – TIA X Tia h ng ngo i – Tia t ngo i. * Phát hi n tia h ng ngo i và t ngo i ngoài quang ph ánh sáng nhìn th y ñư c, c hai ñ u ñ và tím, còn có nh ng b c x mà m t không nhìn th y, nhưng nh m i hàn c a c p nhi t ñi n (h ng ngo i và t ngo i) và b t huỳnh quang (t ngo i) mà ta phát hi n ñư c. Các b c x ñó g i là tia h ng ngo i và tia t ngo i. Tia h ng ngo i và tia t ngo i có cùng b n ch t v i ánh sáng. Tia h ng ngo i và tia t ngo i cũng tuân theo các ñ nh lu t: truy n th ng, ph n x , khúc x , và cũng gây ñư c hi n tư ng nhi u x , giao thoa như ánh sáng thông thư ng. * Tia h ng ngo i + Các b c x không nhìn th y có bư c sóng dài hơn 0,76µm ñ n kho ng vài milimét ñư c g i là tia h ng ngo i. + M i v t có nhi t ñ cao hơn nhi t ñ môi trư ng ñ u phát ra tia h ng ngo i. Cơ th ngư i phát ra tia h ng ngo i có bư c sóng t 9 µm tr lên. Ngu n phát tia h ng ngo i thông d ng là lò than, lò ñi n, ñèn ñi n dây tóc. + Tính ch t: - Tính ch t n i b t nh t c a tia h ng ngo i là tác d ng nhi t: v t h p th tia h ng ngo i s nóng lên. - Tia h ng ngo i có kh năng gây ra m t s ph n ng hóa h c, có th tác d ng lên m t s lo i phim nh, như lo i phim h ng ngo i dùng ch p nh ban ñêm. - Tia h ng ngo i có th ñi u bi n ñư c như sóng ñi n t cao t n. - Tia h ng ngo i có th gây ra hi u ng quang ñi n trong m t s ch t bán d n. + ng d ng: - Tia h ng ngo i dùng ñ s y khô, sư i m. - S d ng tia h ng ngo i ñ ch p nh b m t Trái ð t t v tinh. - Tia h ng ngo i ñư c dùng trong các b ñi u khi n t xa ñ ñi u khi n ho t ñ ng c a tivi, thi t b nghe, nhìn, …
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 4 - Tia h ng ngo i có nhi u ng d ng ña d ng trong lĩnh v c quân s : Tên l a t ñ ng tìm m c tiêu d a vào tia h ng ngo i do m c tiêu phát ra; camera h ng ngo i dùng ñ ch p nh, quay phim ban ñêm; ng nhòm h ng ngo i ñ quan sát ban ñêm. * Tia t ngo i + Các b c x không nhìn th y có bư c sóng ng n hơn 0,38 µm ñ n c vài nanômét ñư c g i là tia t ngo i. + Ngu n phát: Nh ng v t ñư c nung nóng ñ n nhi t ñ cao (trên 20000C) ñ u phát tia t ngo i. Ngu n phát tia t ngo i ph bi n hơn c là ñèn hơi th y ngân và h quang ñi n. + Tính ch t: - Tác d ng m nh lên phim nh, làm ion hóa không khí và nhi u ch t khí khác. - Kích thích s phát quang c a nhi u ch t, có th gây m t s ph n ng quang hóa và ph n ng hóa h c. - Có m t s tác d ng sinh lí: h y di t t bào da, làm da rám n ng, làm h i m t, di t khu n, di t n m m c, … - Có th gây ra hi n tư ng quang ñi n. - B nư c, th y tinh… h p th r t m nh nhưng l i có th truy n qua ñư c th ch anh. + S h p th tia t ngo i: Th y tinh h p th m nh các tia t ngo i. Th ch anh, nư c và không khí ñ u trong su t v i các tia có bư c sóng trên 200 nm, và h p th m nh các tia có bư c sóng ng n hơn. T ng ôzôn h p th h u h t các tia có bư c sóng dư i 300 nm và là “t m áo giáp” b o v cho ngư i và sinh v t trên m t ñ t kh i tác d ng h y di t c a các tia t ngo i c a M t Tr i. + ng d ng: Thư ng dùng ñ kh trùng nư c, th c ph m và d ng c y t , dùng ch a b nh (như b nh còi xương), ñ tìm v t n t trên b m t kim lo i, … Tia X – Thang sóng ñi n t . * Tia X: Tia X là nh ng sóng ñi n t có bư c sóng t 10-11 m ñ n 10-8 m. * Cách t o ra tia X: Cho m t chùm tia catôt – t c là m t chùm electron có năng lư ng l n – ñ p vào m t v t r n thì v t ñó phát ra tia X. Có th dùng ng Rơn-ghen ho c ng Cu-lít-dơ ñ t o ra tia X. * Tính ch t c a tia X: + Tính ch t ñáng chú ý c a tia X là kh năng ñâm xuyên. Tia X xuyên qua ñư c gi y, v i, g , th m chí c kim lo i n a. Tia X d dàng ñi xuyên qua t m nhôm dày vài cm, nhưng l i b l p chì vài mm ch n l i. Do ñó ngư i ta thư ng dùng chì ñ làm các màn ch n tia X. Tia X có bư c sóng càng ng n thì kh năng ñâm xuyên càng l n; ta nói nó càng c ng. + Tia X có tác d ng m nh lên phim nh, làm ion hóa không khí. + Tia X có tác d ng làm phát quang nhi u ch t. + Tia X có th gây ra hi n tư ng quang ñi n h u h t kim lo i. + Tia X có tác d ng sinh lí m nh: h y di t t bào, di t vi khu n, … * Công d ng c a tia X: Tia X ñư c s d ng nhi u nh t ñ chi u ñi n, ch p ñi n, ñ ch n ñoán ho c tìm ch xương gãy, m nh kim lo i trong ngư i…, ñ ch a b nh (ch a ung thư). Nó còn ñư c dùng trong công nghi p ñ ki m tra ch t lư ng các v t ñúc, tìm các v t n t, các b t khí bên trong các v t b ng kim lo i; ñ ki m tra hành lí c a hành khách ñi máy bay, nghiên c u c u trúc v t r n... * Thang sóng ñi n t : Gi thuy t c a M c – xoen: Ánh sáng là sóng ñi n t có bư c sóng r t ng n so v i sóng vô tuy n , lan truy n trong không gian ( T c là ánh có b n ch t sóng ) c M i li n h gi a tính ch t ñi n t v i tính ch t quang c a môi trư ng: = εµ hay n = εµ v Trong ñó: ε là h ng s ñi n môi, ε ph thu c vào t n s f c a ánh sáng; µ là ñ t th m . - Sóng vô tuy n, tia h ng ngo i, ánh sáng nhìn th y, tia t ngo i, tia X, tia gamma ñ u có b n ch t là sóng ñi n t . Chúng có cách thu, phát khác nhau, có nh ng tính ch t r t khác nhau và gi a chúng không có ranh gi i rõ r t. - Nh ng sóng ñi n t có bư c sóng dài thì d quan sát hi n tư ng giao thoa, bư c sóng càng ng n thì tính ñâm xuyên càng m nh . - Thang sóng ñi n t ñư c s p x p và phân lo i theo th t bư c sóng gi m d n t trái qua ph i
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 5 V a ät V a ät Söï n o ùn g C a ùc n o ùn g O Án g p h a ân M a ùy p h a ùt d ö ô ùi n g u o àn t r e ân t ia ra õ v o â t u y e án ñ i e än 5000C s a ùn g 2000 C 0 X p h o ùn g x a ï AÙnh saùng nhìn thaáy Soùng voâ tuyeán ñieän Tia hoàng ngoaïi P h a ùt Tia töû ngoaïi Tia gamma Tia X 10 4 10 2 1 10 −2 10 −4 10 −6 10 −8 10 −10 10 −12 10 −14 λ (m ) P h ö ô n g p h a ùp v o â t u y e án P h ö ô n g p h a ùp c h u ïp a ûn h Thu P h ö ô n g p h a ù p q u a n g ñ i e än P h ö ô n g p h a ùp n h i e ät ñ i e än P h ö ô n g p h a ù p i o n h o ùa T h a n g s o ùn g ñ i e än t ö ø v a ø c a ù c h t h u , p h a ùt MiÒn sãng ®iÖn tõ B−íc sãng (m) TÇn sè (Hz) Sãng v« tuyÕn ®iÖn 3.104 ÷ 10−4 104 ÷ 3.1012 Tia hång ngoai 10−3 ÷ 7, 6.10−7 3.1011 ÷ 4.1014 ¸nh s¸ng nh×n thÊy 7, 6.10−7 ÷ 3,8.10−7 4.1014 ÷ 8.1014 Tia tñ ngo¹i 3,8.10−7 ÷ 10−9 8.1014 ÷ 3.1017 Tia X 10−8 ÷ 10−11 3.1016 ÷ 3.1019 Tia gamma D−íi 10-11 Trªn 3.1019
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 6 CH
ï¦ Væ PHóñNG PHçP GIgI TOçN Phn 1: TŸn sc Ÿnh sŸng Ch ñ 1: Tán s c ánh sáng qua lăng kính - Tính góc l ch gi a tia ñ - tia tím trong tán s c ánh sáng qua lăng kính. - Tính b r ng quang ph thu ñư c trên màn. Phương pháp gi i - Khúc x ánh sáng: ni .sini = nr.sinr. n - Ph n x toàn ph n: sinigh = 2 ; v i n1 > n2. L n1 - Các công th c lăng kính: Dt Dñ xñ - sini1 = n sinr1 ∆D - sini2 = n sinr2 ð - A = r1 + r2 x xt - D = i1 + i2 – A Tím + Trư ng h p i và A nh : i1 = nr1; i2 = nr2: D = (n – 1)A + Góc l ch c c ti u:  A r1 = r2 = Dmin ⇔  2 ⇒ Dmin = 2i1 − A i1 = i2  - Tính góc l ch gi a tia ñ - tia tím trong tán s c ánh sáng qua lăng kính. N u góc chi t quang A bé (A < 100), ta có: Dñ = (nñ – 1)A; Dt = (nt – 1)A ∆D = Dt – Dñ = (nt – nñ)A N u góc l n (A > 100, i1, i2 l n) ta tính D theo công th c D = i1 + i2 – A cho t ng b c x r i tính góc l ch. - Tính b r ng quang ph thu ñư c trên màn. + Cách 1: Áp d ng công th c g n ñúng: tan ∆D = x/L x + Cách 2: tan Dñ = xñ/L xñ, tan Dt = xt/L xt. x = xt – xñ. Chú ý: Chi t su t c a kh i ch t trong su t ñ i v i các ánh sáng ñơn s c khác nhau là khác nhau và l n nh t ñ i v i tia tím, nh nh t ñ i v i tia ñ . Tích s gi a λ.n = h ng s = c.T Ch ñ 2: Tán s c ánh sáng qua m t nư c, b n m t song song - Tính góc l ch gi a tia ñ - tia tím trong tán s c ánh sáng qua m t nư c. - Tính b r ng quang ph thu ñư c trên ñáy b . Phương pháp gi i - Áp d ng ñ nh lu t khúc x ánh sáng: sini = nr.sinr cho tia ñ và tia i tím, ta ñư c: sini = nñ.sinrñ rñ sini = nt.sinrt rt rñ Góc l ch: ∆D = rñ – rt - B r ng quang ph thu ñư c trên ñáy b : rt ∆D tanrñ = xñ/h; tanrt = xt/h x = xñ – xt. - N u tia t i vuông góc v i b m t phân cách thì không có hi n tím ñ tư ng tán s c . Ch ñ 3: Tán s c ánh sáng qua th u kính - Xác ñ nh v trí tiêu ñi m c a tia ñ , tia tím, …. - Tính kho ng cách t tiêu ñi m tia ñ ñ n tiêu ñi m tia tím khi cho chùm sáng tr ng qua th u kính Phương pháp gi i 1  1 1  - Áp d ng công th c th u kính: D =  R R  . ( n là chi t su t c a ch t làm th u kính = (n -1)  +  f  1 2  ñ i v i môi trư ng ñ t th u kính và R1, R2 là bán kính các m t cong v i qui ư c m t l i R > 0, lõm R < 0, ph ng R = 0 ).
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 7 - N u bi t n ta có th tính ñư c f tương ng và tìm ñư c kho ng cách t tiêu ñi m tia ñ ñ n tiêu ñi m tia tím như yêu c u bài toán. ∗ ð i v i màu ñ : Ánh sáng tr ng 1  1 1   R R  Quang tr c chính = (n ñ − 1) +  Fñ fñ  1 2  O Ft tím ñ ∗ ð i v i màu tím : ft 1  1 1  x R R  = (nt − 1) +  fñ ft  1 2  => Kho ng cách gi a hai tiêu ñi m ñ và tím là: x = Ft Fñ = f ñ − f t
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 8 Phn 2: Giao thoa Ÿnh sŸng Ch ñ 1: Kh o sát hi n tư ng giao thoa. - Kh o sát hi n tư ng giao thoa v i hai khe Young. - Thi t l p bi u th c xác ñ nh v trí vân sáng, vân t i. Tính kho ng vân. - ð t h vân trong môi trư ng chi t su t n. Tính kho ng vân m i. Phương pháp gi i M2 - G i kho ng cách t khe S ñ n M hai khe S1, S2 l n lư t là d1’ và d2’. - Chi u qua khe sáng S ánh sáng S1 d1 x ñơn s c. Hai khe S1, S2 nh n sóng t d2 khe S g i ñ n nên thõa mãn ñi u ki n S a I O k t h p. K t qu là trên màn E có D nh ng ñi m mà hai sóng ánh sáng S2 cùng pha, tăng cư ng l n nhau và t o E thành vân sáng, nh ng ñi m hai sóng ánh sáng ngư c pha tri t tiêu l n nhau và t o thành vân t i. - ð kh o sát tính ch t c a m t ñi m M b t kì trên màn, ta xét hi u ñư ng ñi (còn g i là quang trình) c a tia sáng theo hai ñư ng ñi SS1M và SS2M: δ = ( d 2 + d 2 ) − ( d1 + d1 ) = d 2 − d1 / / a  2  d = D +x +   2 2 2  2  2 Ta có: d − d1 = 2xa ⇔ ( d 2 + d1 )( d 2 − d1 ) = 2xa 2 2 2  a  d1 = D 2 +  x −   2  2  N u x r t bé so v i D (x thư ng ñư c tính c mm còn D ñư c tính c m), ta có th tính g n ñúng: xa d 2 + d1 = 2D ⇒ δ = d 2 − d1 = D xa λD λD - N u M là vân sáng: δ = d 2 − d1 = = kλ ⇒ x S = k = ki v i i là kho ng vân: i = . D a a o V i k = 0 x = 0: Vân trung tâm là vân sáng. o V i k = ±1, ±2, … là các vân sáng b c 1, b c 2, … xa  1  1  λD  1 - N u M là vân t i: δ = d 2 − d1 = =  k +  λ ⇒ xT =  k +  = k + i D  2  2 a  2 o V i k = 0; -1: vân t i b c 1 (vân t i th nh t c nh vân trung tâm): xT1 = ±0,5i. o V i k = 1, -2: vân t i b c 2: xT2 = ±1,5i. - N u ñ t c h vân trong môi trư ng chi t su t n, v i a và D không ñ i thì bư c sóng và kho ng vân gi m λ i ñi n l n so v i bư c sóng và khoàng vân trong chân không , t c là: λ ' = ; i ' = . n n
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 9 Ch ñ 2: Giao thoa v i ánh sáng tr ng. - Mô t hi n tư ng giao thoa v i ánh sáng tr ng. - Xác ñ nh b r ng quang ph b c 1, b c 2, …, b c n. - Xác ñ nh ph n giao nhau c a các quang ph b c 2, 3…; ñ r ng khe ñen gi a quang ph b c 1 – 2. - Xác ñ nh s b c x và bư c sóng c a t ng b c x cho vân sáng, vân t i t i M t a ñ x. Phương pháp gi i - Mô t hi n tư ng: N u thay ánh sáng ñơn s c trong thí nghi m Young b ng ánh sáng tr ng thì trên màn ta thu ñư c vân trung tâm là vân sáng tr ng, hai bên là d i sáng gi ng như c u v ng, màu tím trong , màu ñ ngoài. Hi n tư ng trên ñư c gi i thích là do trong ánh sáng tr ng có vô s các b c x ñơn s c, m i b c x cho m t h vân giao thoa riêng. S ch ng ch p c a các h vân ñó hình thành nên các d i màu quang ph . - B r ng quang ph b c 1 ñư c tính t xT1 ñ n xDD1, tương t như th cho b r ng quang ph b c 2, 3, … QPB4 QPB4 QPB2 QPB1 Vân sáng QPB1 QPB2 QPB3 tr ng QPB3 o B r ng quang ph b c 1: x1 = x d1 − x t1 = ( λd − λ t ) D = i − it d a o B r ng quang ph b c 2: x 2 = x d2 − x t 2 = 2 ( λd − λ t ) D = 2x 1 a o B r ng quang ph b c 3: x 3 = x d3 − x t 3 = 3 ( λd − λt ) D = 3x1 a o ð r ng khe ñen gi a vân sáng tr ng trung tâm v i QPB1: xt1 = it o ð r ng khe ñen gi a QPB1 v i QPB2: ∆x1 = x t2 − x d1 = ( 2λ t − λ d ) D a o Ph n giao nhau gi a QPB2 và QPB3: ∆x 2 = x d2 − x t3 = ( 2λ d − 3λ t ) D a - T i m t ñi m M có t a ñ x trên màn. λD o Nh ng b c x cho vân sáng t i M thõa mãn ñi u ki n: v i x=k a λ ∈ [ 0,38µm → 0, 76µm ] (tùy bài toán có th cho kho ng này khác nhau, n u ñ không cho thì m c ñ nh là kho ng này) Cách 1: Thay λ vào, ta ñư c các giá tr k tương ng. ng v i m i giá tr c a k thì s xa có m t b c x cho vân sáng M và tính giá tr λ các b c x ñó: k = →k→λ λD Cách 2: Thay các s nguyên liên ti p k vào bi u th c, k nào cho λ thu c kho ng bi n xa thiên c a nó thì nh n và nh n luôn giá tr λ tương ng: λ = →λ kD  1  λD o Nh ng b c x cho vân t i (b t t, b thi u) t i M thõa mãn ñi u ki n: x =  k +  r i gi i  2 a tương t trư ng h p trên ñ tìm λ. Ch ñ 3: Cho b r ng mi n giao thoa, xác ñinh s vân sáng, vân t i trong mi n giao thoa. Phương pháp gi i - Tương t trư ng h p giao thoa sóng cơ khi hai ngu n cùng pha, ta có th tính ñư c s vân sáng, vân t i L λD trong mi n giao thoa khi bi t b r ng mi n giao thoa L: =k+b v i i = 2i a o Vân sáng: 2k + 1 (1 ñây là k thêm vân sáng trung tâm)  2k ( b < 0, 5 )  o Vân t i:  2k + 2 ( b ≥ 0,5 ) 
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 10 Ch ñ 4: Bài toán d ch chuy n khe S, m r ng khe S. - D ch chuy n khe S theo phương song song v i m t ph ng ch a hai khe. H i h vân d ch chuy n theo chi u nào? D ch chuy n m t ño n b ng bao nhiêu? - M r ng khe S sao cho h vân bi n m t. Gi i bài toán trong trư ng h p ch m r ng v m t phía và m r ng v c hai phía. Phương pháp gi i - D ch chuy n khe S theo phương song song v i m t ph ng ch a hai khe. H i h vân d ch chuy n theo chi u nào? D ch chuy n m t ño n b ng bao nhiêu? - Khi d ch chuy n khe S m t ño n y theo phương song song v i m t ph ng ch a hai khe thì h vân (vân trung tâm O) d ch chuy n ngư c chi u v i chi u d ch chuy n c a khe S sao cho S, I, O th ng hàng. ð d ch y x chuy n ñư c tính theo công th c: = ⇒ x d D M2 M S1 d1 x S d2 y a I O d D S2 E Trư c khi d ch chuy n: δ = ( d 2 + d 2 ) − ( d1 + d1 ) = d 2 − d1 = / / xa - . T i v trí vân trung tâm, x = 0. D - Sau khi d ch chuy n, vân trung tâm d i ñ n v trí m i (hay h vân d ch chuy n m t ño n x). δ ' = ( d 2 + d 2 ) − ( d1 + d1 ) = ( d 2 − d1 ) + ( d 2 − d1 ) = xa ya / / / / + D d xa ya x y - T i v trí m i c a vân trung tâm: δ ' = 0 ⇔ = − ⇒ = − . D u tr ch ng t x và y ngư c d u D d D d hay h vân d ch chuy n ngư c chi u v i chi u d ch chuy n c a ngu n và t l theo h s tam giác ñ ng d ng. - Chú ý r ng, khi ta d ch chuy n khe S thì vân sáng trung tâm d ch chuy n t O ñ n M sao cho S, I và O luôn th ng hàng. Bài toán có th cho x d ng h vân d ch chuy n bao nhiêu kho ng vân; vân sáng chi m ch vân t i li n k , vân tung tâm bây gi là vân t i; … - M r ng khe S sao cho h vân bi n m t. Gi i bài toán trong trư ng h p ch m r ng v m t phía và m r ng v c hai phía. - N u ta không d ch chuy n khe S mà m r ng khe S ra, thì O v n là vân sáng, ñ ng th i ñ r ng c a vân sáng tăng lên d n cho ñ n M. N u ñ r ng này ñ l n thì nó có th chi m ch luôn c a vân t i li n k v i nó, khi ñó, trên màn ñư c chi u sáng hoàn toàn và h vân bi n m t. Vì v y, ñ r ng khe S nh nh t khi m t vân sáng có th chi m ch m t vân t i li n k trư c nó hay x = 0,5i, t ñó ta có th tính ñư c ñ r ng khe S. C n chú ý thêm r ng, y ta tính trong trư ng h p này ch xét m r ng v m t phía, n u m r ng v hai phía (c trên c dư i) thì m i phía nh nh t cũng ph i b ng y nên ñ r ng khe S trong trư ng h p này là 2i.
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 11 Ch ñ 5: ð t trư c m t trong hai khe m t b n m t song song, h i h vân d ch chuy n theo chi u nào và d ch chuy n m t ño n b ng bao nhiêu. Phương pháp gi i Khi có b n m ng (b n m t song song) b dày e O’ và chi t su t n trư c khe S1, vân sáng trung tâm t i (e,n) d’1 O s d i ñ n v trí O’ cùng chi u v i khe có ñ t b n x0 m t như hình v bên. V i ñ d i: S1 d’2 (n − 1).e.D a O OO' = x 0 = a S2 D - G i th i gian ánh sáng ñi trong b n m t song song chi t su t n là t (v n t c tương ng là v). t=e/v - V i th i gian này, ánh sáng ñi trong không khí ñư c quãng ñư ng tương ng: s = c.t = n.v.t = ne - ð xét v trí vân trung tâm, ta xét hi u quang trình trư c và sau khi ñ t b n m t song song. xa o Trư c khi ñ t b n m t song song: δ = d 2 − d1 = . D o Sau khi ñ t b n m t song song: δ ' = d 2 − d1 = d 2 − ( d1 − e + ne ) = xa / / − ( n − 1) e D o V trí m i c a vân trung tâm khi δ ' = 0 ⇒ xa = ( n − 1) e ⇒ x = ( n − 1) eD D a Ch ñ 6: Bài toán trùng vân. - Xác ñ nh v trí trùng vân trong trư ng h p giao thoa v i 2 b c x , 3 b c x . Xác ñ nh b c và bư c sóng tương ng. - Tính kho ng trùng vân v i 2 b c x , 3 b c x . - Cho b r ng mi n giao thoa. Xác ñ nh s vân trùng (có màu gi ng v i màu vân trung tâm), s vân ng v i t ng lo i b c x , s vân khác màu, s vân (c cùng màu và khác màu). Phương pháp gi i M2 - N u chi u vào khe sáng S ñóng M th i các b c x có bư c sóng λ1, λ2, ... thì trên màn s xu t hi n các h S1 d1 x th ng vân ng v i các b c x ñó. Do d2 các h th ng vân x p xen nhau trên S a I O màn nên s có nh ng v trí mà các h D th ng vân ñ u cho vân sáng (gi ng S2 mà như vân trung tâm) ho c vân t i, E hi n tư ng này g i là s trùng vân. - T i v trí trùng vân, xét cho vân sáng ta có: x = k1i1 = k2i2 = k3i3 = ... k1 i 2 λ 2 o Xét cho hai b c x : x = k1i1 = k2i2 = = . Ta rút g n ñ n t i gi n phân s trên ta có k 2 i1 λ1 th tìm ñư c các giá tr tương ng c a k1 và k2. ðó là b c c a các b c x trùng nhau. Kho ng trùng vân ñư c xác ñ nh b ng kho ng cách gi a hai vân trùng liên ti p hay kho ng cách t vân trùng th nh t ñ n vân trung tâm. o Xét cho ba b c x , ta tính riêng cho t ng c p b c x r i tính ñư c v trí vân trùng.  k1 i 2 λ 2 k = i = λ  2 1 1 x = k1i1 = k2i2 = k3i3   k '2 = i 3 = λ 3  k '3 i 2 λ 2  L y b i chung nh nh t c a k2 và k’2 r i tìm ñư c k1, k3 r i tính ñư c kho ng trùng vân.
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 12 - Cho b r ng mi n giao thoa là L, ta có th tính ñư c s vân trùng như cách tính s vân sáng, nhưng thay L vì tính cho kho ng vân thì ta tính cho kho ng trùng vân: = k + b v i ∆i là kho ng trùng vân. 2∆i - Chú ý: N u ñ h i tính s vân có màu khác nhau, s vân sáng c a b c x màu nào ñó thì nh chú ý ñ n các vân trùng, khi tính s vân sáng chúng ta s lo i b t các vân trùng nhau. Ví d : Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng b ng khe Young. Ánh sáng s d ng g m 3 b c x ñ , l c, lam có bư c sóng l n lư t là: λ1 = 0,64µm, λ2 = 0,54µm, λ3 = 0,48µm. a. Vân sáng ñ u tiên k t vân sáng trung tâm có cùng màu v i vân sáng trung tâm ng v i vân sáng b c m y c a vân sáng màu l c? b. Cho b r ng mi n giao thoa là L = 8cm, D = 2m, a = 1mm. Tính kho ng trùng vân c a ñ - lam; c ba b c x . Tính s vân sáng. S vân có màu gi ng màu vân trung tâm S vân trùng nhau c a ñ - lam S vân màu ñ Gi i:  k1 i 2 λ 2 0, 54 27  k = 27  = = = = ⇒ 1  k 2 i1 λ1 0, 64 32 k 2 = 32 - Ta có:   k '2 = i3 = λ 3 = 0, 48 = 8 ⇒ k '2 = 8  k'   3 i 2 λ 2 0,54 9  k '3 = 9 B i chung nh nh t c a k2 và k’2 là 32. T ñó ta có th kh ng ñ nh: Vân sáng trùng màu v i vân trung tâm là vân b c 32 c a ánh sáng l c, b c 27 c a ánh sáng ñ và b c 36 c a ánh sáng lam. - Kho ng trung vân ñ - lam: Ta có vân th 3 c a ánh sáng ñ trùng v i th 4 c a ánh sáng lam nên ∆i13 = 3i1 = 3.1,28 = 1,84mm ∆i = 32i2 = 32.1,08 = 34,56mm - Tính s vân sáng trong n a mi n giao thoa B c x ñ : L/2i1 = 80/2.1,28 = 31,25 n1 = 31. B c x l c: L/2i2 = 80/2.1,08 = 37,04 n2 = 37. B c x lam: L/2i3 = 80/2.1,96 = 41,67 n3 = 41. - S vân trùng c p 2 (trùng nhau c a c ba b c x ): L/2∆i = 80/2.34,56 = 1,56 ∆n = 1 - S vân trùng c p 1 (trùng nhau c a hai b c x ): o ð - l c ∆n12: L/2∆i12 = 80/2.34,56 = 1,56 n12 = 1 ∆n12 = n12 – ∆n = 0 o ð - lam ∆n13: L/2∆i13 = 80/2.1,84 = 21,74 n13 = 21 ∆n13 = n13 – ∆n = 20 o L c - lam ∆n23: L/2∆i23 = 80/2.8,64 = 4,69 n23 = 4 ∆n23 = n23 – ∆n = 3 S vân sáng trong n a MGT: n = (n1 + n2 + n3 ) - (∆n1 + ∆n2 + ∆n3 ) – 2.∆n = 84 S vân sáng trong c MGT: 2n + 1 = 169 vân - S vân sáng có màu ñ : 2(n1 – ∆n12 - ∆n13 ) = 42 - S vân sáng có màu gi ng màu vân trung tâm (k c vân trung tâm): 2. ∆n + 1 = 3
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 13 Ch ñ 7: Giao thoa v i các d ng c khác: Tính kho ng cách 2 nh a và b r ng mi n giao thoa L - Lư ng gương ph ng. - Lư ng lăng kính Fresnel. - Lư ng th u kính Billet. Phương pháp gi i - Giao thoa b i lư ng lăng kính Fresnel ( góc chi t quang nh ) : Các ñ i lư ng tương ng v i giao thoa b ng 2 khe Y-âng và ki n th c thư ng dùng : M • a = S1S2 = 2d (n-1)A S1 • Góc l ch gi a tia t i và tia ló: S O D = (n -1)A I β S2 • B r ng c a mi n giao thoa: N L = 2d’(n-1)A d d’ D - Giao thoa b i hai n a th u kính h i t (bán th u kính Billet) : E Các ñ i lư ng tương ng v i giao thoa b ng 2 L1 khe Y-âng và ki n th c thư ng dùng : S1 M1 P1 d + d' O1 • a = S1S2 = .O1 O2 . d S O H I • D = HO’ = L – (d’ + d) = OO’- d’. O’ ð trên màn E thu ñư c h vân thì màn ph i O2 ñ t cách th u kính m t kho ng l n hơn OI, t c S2 M2 P2 là D ≥ HI. Khi D = HI thì trên màn ch có 1 L2 vân sáng t i I . D d d’ • Công th c th u kính dùng ñ xác ñ nh d’: 1 1 1 d. f L = + → d'= f d d' d−f • B r ng c a mi n giao thoa: d '+ D L = O1O2 (1+ ) - Giao thoa b i lư ng gương ph ng . d Các ñ i lư ng tương ng v i giao thoa b ng 2 khe Y-âng và ki n th c thư ng dùng: α G1 S M • a = S1S2 = 2.HS1= 2.SI sin(α) • D = HO = HI + IO = IS.cos(α) + IO . S1 • Ngu n sáng S và các nh S1 , S2 n m 2α trên ñư ng tròn bán kính IS . H O (IS =IS1=IS2) I Khi làm bài c n s d ng tam giác ñ ng S2 d ng ñ xác ñ nh các kho ng cách G2 N B r ng mi n giao thoa: L = 2.IO.tan(α) D
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 14 BæI TP TçN SC ¼ GIAO THOA çNH SçNG §Ò thi m«n 12 Song anh sang - Tan sac tap 1 (M· ®Ò 242) C©u 1 : M t ánh sáng ñơn s c có bư c sóng c a nó trong không khí là 0,7 µm. và trong ch t l ng trong su t là 0,56 µm. Chi t su t c a ch t l ng ñ i v i ánh sáng ñó là: A. 1,5. B. 1,25. C. 2. D. 3. C©u 2 : M t tia sáng tr ng chi u vuông góc t i m t bên c a m t lăng kính có góc chi t quang A = 60. Chi t su t c a lăng kính ñ i v i tia ñ và tím l n lư t là nñ = 1,64; nt = 1,68. Sau lăng kính ñ t m t màn M song song v i m t bên c a lăng kính cách nó L=1,2m. Chi u dài quang ph thu ñư c trên màn là: A. 5cm. B. 5mm. C. 12,6mm. D. 12,6cm. C©u 3 : Cho m t th u kính h i t có hai m t l i gi ng nhau bán kính 10cm, chi t su t c a thu tinh làm th u kính ñ i v i tia ñ và tia tím l n lư t là 1,60 và 1,69. ð cho tiêu ñi m ng v i các tia màu tím trùng v i tiêu ñi m ng v i các tia màu ñ ngư i ta ghép sát v i th u kính h i t nói trên m t th u kính phân kỳ có hai m t gi ng nhau và cùng có bán kính là 10cm, nhưng th u kính phân kỳ này làm b ng m t lo i th y tinh khác. H th c liên h gi a chi t su t c a th u kính phân kỳ ñ i v i ánh sáng tím và ánh sáng ñ là : A. nñ = nt + 0,09 B. nt = nñ + 0,09 C. nt = nñ + 0,9 D. nñ = nt + 0,9 C©u 4 : M t lăng kính có ti t di n th ng là 1 tam giác ñ u ABC. Chi u 1 chùm tia sáng tr ng h p vào m t bên AB ñi t ñáy lên. Chi t su t c a lăng kính ñ i v i ánh sáng ñ là 2 và ñ i v i ánh sáng tím là 3 Gi s lúc ñ u lăng kính v trí mà góc l ch D c a tia tím là c c ti u, h i ph i quay lăng kính 1 góc b ng bao nhiêu ñ góc l ch c a tia ñ c c ti u? A. 450. B. 300. C. 150. D. 600. 0 C©u 5 : M t lăng kính có góc chi t quang là 60 . Chi t su t c a lăng kính ñ i v i ánh sáng ñ là 1,5. Khi chi u tia t i lăng kính v i góc t i 600 thì góc l ch c a tia ñ qua lăng kính là: A. Dd = 18,07 B. Dd = 48,59 C. Dd =38,88 D. Dd = 24,74 C©u 6 : M t sóng ánh sáng ñơn s c ñư c ñ t trưng nh t là: A. v n t c truy n B. chi t su t lăng kính v i ánh sáng ñó. C. màu s c D. t n s C©u 7 : Phát bi u nào sau ñây là ñúng? A. M t chùm ánh sáng m t tr i có d ng m t d i sáng m ng, h p r i xu ng m t nư c trong m t b nư c t o nên ñáy b m t v t sáng có nhi u màu khi chi u xiên và có màu tr ng khi chi u vuông góc. B. M t chùm ánh sáng m t tr i có d ng m t d i sáng m ng, h p r i xu ng m t nư c trong m t b nư c t o nên ñáy b m t v t sáng có nhi u màu dù chi u xiên hay chi u vuông góc. C. M t chùm ánh sáng m t tr i có d ng m t d i sáng m ng, h p r i xu ng m t nư c trong m t b nư c t o nên ñáy b m t v t sáng có màu tr ng dù chi u xiên hay chi u vuông góc. D. M t chùm ánh sáng m t tr i có d ng m t d i sáng m ng, h p r i xu ng m t nư c trong m t b nư c t o nên ñáy b m t v t sáng có nhi u màu khi chi u vuông góc và có màu tr ng khi chi u xiên. C©u 8 : Ánh sáng lam có bư c sóng trong chân không và trong nư c l n lư t là 0,4861µm và 0,3635µm. Chi t su t tuy t ñ i c a nư c ñ i v i ánh sáng lam là: A. 1,3373 B. 1,3335 C. 1,3725 D. 1,3301 C©u 9 : Chi u m t chùm tia sáng tr ng h p t i m t bên c a lăng kính có góc chi t quang A = 600. Bi t chi t su t c a lăng kính ñ i v i ánh sáng tím là 1,54. Góc l ch c c ti u c a tia màu tím b ng: A. 51,30 B. 49,460 C. 40,710 D. 30,430 C©u 10 : Ánh sáng tr ng qua lăng kính th y tinh b tán s c, ánh sáng màu ñ b l ch ít hơn ánh sáng màu tím, ñó là vì: A. Chi t su t c a th y tinh ñ i v i ánh sáng ñ nh hơn ánh sáng tím. B. V n t c ánh sáng ñ trong th y tinh l n hơn so v i ánh sáng tím. C. T n s c a ánh sáng ñ l n hơn t n s c a ánh sáng tím. D. Ánh sáng tr ng bao g m vô s ánh sáng màu ñơn s c có m t s t n s khác nhau và do chi t su t c a th y tinh ñ i v i sóng ánh sáng có t n s nh thì nh hơn so v i sóng ánh sáng có t n s l n hơn.
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 15 C©u 11 : Ánh sáng ñ có bư c sóng trong chân không là 0,6563µm, chi t su t c a nư c ñ i v i ánh sáng ñ là 1,3311. Trong nư c ánh sáng ñ có bư c sóng: A. 0,4226µm B. 0,4549µm C. 0,4931µm D. 0,4415µm C©u 12 : M t b c x ñơn s c có t n s f = 4,4.1014HZ khi truy n trong nư c có bư c sóng 0,5 m thì chi t su t c a nư c ñ i v i b c x trên là: A. n = 0,733 B. n = 1,32 C. n = 1,36 D. n = 1,43 C©u 13 : M t lăng kính th y tinh có góc chi t quang A = 50, chi t su t ñ i v i tia tím là nt = 1,6852. Chi u vào lăng kính m t tia sáng tr ng dư i góc t i nh , hai tia ló tím và vàng h p v i nhau 1 góc 0,0030rad. L y 1’ = 3.10-4rad. Chi t su t c a lăng kính ñ i v i tia vàng: A. 1,6519 B. 1,5941 C. 1,4763 D. 1,6518 C©u 14 : Phát bi u nào sau ñây là sai khi nói v ánh sáng tr ng và ánh sáng ñơn s c ? A. Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng không b tán s c khi ñi qua lăng kính. B. Khi các ánh sáng ñơn s c ñi qua m t môi trư ng trong su t thì chi t su t c a môi trư ng ñ i v i ánh sáng ñ là nh nh t, ñ i v i ánh sáng tím là l n nh t. C. Ánh sáng tr ng là t p h p vô s các ánh sáng ñơn s c khác nhau có màu bi n thiên liên t c t ñ ñ n tím. D. Chi t su t c a ch t làm lăng kính là gi ng nhau ñ i v i các ánh sáng ñơn s c khác nhau. C©u 15 : Chi u m t tia sáng tr ng vào m t bên c a m t lăng kính có ti t di n th ng là tam giác ñ u sao cho tia tím có góc l ch c c ti u. Chi t su t c a lăng kính ñ i v i tia tím là nt = 3 . ð cho tia ñ có góc l ch c c ti u thì góc t i ph i gi m 150. Chi t su t c a lăng kính ñ i v i tia ñ : A. 1,4142 B. 1,4355 C. 1,4792 D. 1,5361 C©u 16 : Tìm phát bi u ñúng v ánh sáng ñơn s c. A. ð i v i các môi trư ng khác nhau , ánh sáng ñôn s c luôn có cùng bư c sóng B. ð i v i ánh sáng ñơn s c , góc l ch c a tia sáng ñ i v i lăng kính khác nhau ñ u có cùng giá tr . C. n sáng ñơn s c là ánh sáng không b l ch ñư ng truy n khi ñi qua lăng kính . D. Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng không b tách màu khi ñi qua lăng kính. C©u 17 : Tìm phát bi u ñúng v ánh sáng ñơn s c: A. Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng không b tách màu khi qua lăng kính. B. ð i v i các môi trư ng khác nhau, ánh sáng ñơn s c luôn có cùng bư c sóng. C. ð i v i ánh sáng ñơn s c, góc l ch c a tia sáng ñ i v i các lăng kính khác nhau ñ u có cùng giá tr . D. Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng không b l ch ñư ng truy n khi ñi qua lăng kính. C©u 18 : M i liên h gi a tính ch t ñi n t và tính ch t quang c a môi trư ng ñư c bi u hi n b ng công th c nào sau ñây? V i c là t c ñ ánh sáng trong chân không, v là t c ñ ánh sáng trong môi trư ng có h ng s ñi n môi ε và ñ t th m µ . c c c 1 v A. = εµ B. = εµ C. = D. = εµ v v v εµ c C©u 19 : Trong m t thí nghi m ño bư c sóng ánh sáng thu ñư c m t k t qu λ = 0,526µm. Ánh sáng dùng trong thí nghi m là ánh sáng màu : A. ñ B. vàng C. tím D. l c C©u 20 : M t lăng kính có góc chi t quang A = 50, chi u m t chùm tia t i song song h p màu l c vào c nh bên c a lăng kính theo phương vuông góc v i m t phân giác c a góc A sao cho m t ph n c a chùm tia sáng không ñi qua lăng kính và m t ph n qua lăng kính. Bi t chi t su t c a lăng kính ñ i v i ánh sáng màu l c n = 1,55. Khi i, A bé thì góc l ch D c a tia sáng qua lăng kính là: A. 3,090. B. 3,220 C. 2,750. D. 2,860. 0 C©u 21 : M t lăng kính thu tinh có A = 45 . Chi u chùm tia sáng h p ña s c SI g m t p h p 4 tia ñ , cam, l c, tím ñ n g p m t bên AB theo phương vuông góc, thì có nh ng tia nào ló ra kh i m t AC?. Bi t chi t su t c a thu tinh ñ i v i ánh sáng màu vàng là 2 . A. ð , cam, l c B. ð C. ð , cam D. ð , cam, l c, tím C©u 22 : Nguyên nhân gây ra hi n tư ng tán s c ánh sáng m t tr i trong thí nghi m c a Niutơn là: A. chi t su t c a lăng kính ñ i v i các ánh sáng ñơn s c là khác nhau. B. chùm ánh sáng m t tr i ñã b nhi u x khi ñi qua lăng kính. C. góc chi t quang c a lăng kính trong thí nghi m chưa ñ l n. D. b m t c a lăng kính trong thí nghi m không nh n. C©u 23 : Khi m t chùm ánh sáng ñơn s c truy n t môi trư ng có chi t su t n1 = 1,6 vào môi trư ng có chi t
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 16 su t n2 = 4/3 thì: A. T n s không ñ i, bư c sóng tăng B. T n s gi m, bư c sóng tăng C. T n s không ñ i, bư c sóng gi m D. T n s tăng, bư c sóng gi m C©u 24 : Phát bi u nào sau ñây là ñúng? A. Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng b tán s c khi ñi qua lăng kính. B. Ánh sáng tr ng là h n h p c a vô s ánh sáng ñơn s c có màu bi n thiên liên t c t ñ ñ n tím. C. Ch có ánh sáng tr ng m i b tán s c khi truy n qua lăng kính. D. T ng h p ánh sáng ñơn s c s luôn ñư c ánh sáng tr ng. C©u 25 : Phát bi u nào sau ñây là không ñúng? A. Khi chi u m t chùm ánh sáng m t tr i ñi qua m t c p hai môi trư ng trong su t thì tia tím b l ch v phía m t phân cách hai môi trư ng nhi u hơn tia ñ . B. Ánh sáng ñơn s c không b tán s c khi ñi qua lăng kính. C. Chi t su t c a ch t làm lăng kính ñ i v i các ánh sáng ñơn s c là khác nhau. D. Ánh sáng tr ng là t p h p c a vô s các ánh sáng ñơn s c có màu bi n ñ i liên t c t ñ ñ n tím. C©u 26 : ði u nào sau ñây là sai khi nói v ánh sáng ñơn s c ? A. ð i lư ng ñ c trưng cho sóng ánh sáng ñơn s c là t n s B. ð i lư ng ñ c trưng cho sóng ánh sáng ñơn s c là bư c sóng trong chân không C. ð i lư ng ñ c trưng cho sóng ánh sáng ñơn s c là bư c sóng D. V n t c c a sóng ánh sáng ñơn s c ph thu c chi t su t c a môi trư ng trong su t ánh sáng truy n qua C©u 27 : Phát bi u nào sau ñây là sai khi nói v ánh sáng ñơn s c? A. Trong cùng m t môi trư ng truy n, v n t c ánh sáng tím nh hơn v n t c ánh sáng ñ . B. Chi t su t c a m t môi trư ng trong su t ñ i v i ánh sáng ñ l n hơn chi t su t c a môi trư ng ñó ñ i v i ánh sáng tím. C. Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng không b tán s c khi ñi qua lăng kính. D. Trong chân không, các ánh sáng ñơn s c khác nhau truy n ñi v i cùng v n t c. C©u 28 : Chi u t nư c ra không khí m t chùm tia sáng song song r t h p (coi như m t tia sáng) g m 5 thành ph n ñơn s c: tím, lam, ñ , l c, vàng. Tia ló ñơn s c màu l c ñi là là m t nư c (sát v i m t phân cách gi a hai môi trư ng). Không k tia ñơn s c màu l c, các tia ló ra ngoài không khí là các tia ñơn s c màu: A. lam, tím. B. ñ , vàng. C. tím, lam, ñ . D. ñ , vàng, lam. C©u 29 : M t th u kính h i t có hai m t l i có bán kính gi ng nhau 20cm. Chi t su t c a ánh sáng ñ và tím ñ i v i th u kính là: nd = 1,5, nt = 1,54. Khi ñó kho ng cách t tiêu ñi m ñ i v i tia ñ và tia tím là: A. 19,8cm B. 0,148cm. C. 1,48cm. D. 1,48m. C©u 30 : T không khí ngư i ta chi u xiên t i m t nư c n m ngang m t chùm tia sáng h p song song g m hai ánh sáng ñơn s c: màu vàng, màu chàm. Khi ñó chùm tia khúc x A. g m hai chùm tia sáng h p là chùm màu vàng và chùm màu chàm, trong ñó góc khúc x c a chùm màu vàng nh hơn góc khúc x c a chùm màu chàm. B. g m hai chùm tia sáng h p là chùm màu vàng và chùm màu chàm, trong ñó góc khúc x c a chùm màu vàng l n hơn góc khúc x c a chùm màu chàm. C. v n ch là m t chùm tia sáng h p song song. D. ch là chùm tia màu vàng còn chùm tia màu chàm b ph n x toàn ph n. C©u 31 : Ánh sáng ñơn s c có t n s 5.1014 Hz truy n trong chân không v i bư c sóng 600 nm. Chi t su t tuy t ñ i c a m t môi trư ng trong su t ng v i ánh sáng này là 1,52. T n s c a ánh sáng trên khi truy n trong môi trư ng trong su t này A. l n hơn 5.1014 Hz còn bư c sóng nh hơn 600 nm. B. v n b ng 5.1014 Hz còn bư c sóng nh hơn 600 nm. C. nh hơn 5.1014 Hz còn bư c sóng b ng 600 nm. D. v n b ng 5.1014 Hz còn bư c sóng l n hơn 600 nm. C©u 32 : Trong các phát bi u sau ñây, phát bi u nào là sai? A. Ánh sáng tr ng là t ng h p (h n h p) c a nhi u ánh sáng ñơn s c có màu bi n thiên liên t c t ñ t i tím. B. Ánh sáng do M t Tr i phát ra là ánh sáng ñơn s c vì nó có màu tr ng. C. Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng không b tán s c khi ñi qua lăng kính. D. Hi n tư ng chùm sáng tr ng, khi ñi qua m t lăng kính, b tách ra thành nhi u chùm sáng có màu s c khác nhau là hi n tư ng tán s c ánh sáng.
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 17 C©u 33 : Tìm phát bi u sai v hi n tư ng tán s c: A. Thí nghi m c a Newton v tán s c ánh sáng ch ng t lăng kính là nguyên nhân c a hi n tư ng tán s c. B. Tán s c là hi n tư ng m t chùm ánh sáng tr ng h p b tách thành nhi u chùm sáng ñơn s c khác nhau. C. Nguyên nhân c a hi n tư ng tán s c là do chi t su t c a các môi trư ng ñ i v i các ánh sáng ñơn s c khác nhau thì khác nhau. D. Hi n tư ng tán s c ch ng t ánh sáng tr ng là t p h p vô s các ánh sáng ñơn s c khác nhau. C©u 34 : Ch n câu sai trong các câu sau: A. M i ánh sáng ñơn s c khác nhau có màu s c nh t ñ nh khác nhau. B. Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng không b tán s c khi qua lăng kính. C. Lăng kính có kh năng làm tán s c ánh sáng. D. Ánh sáng tr ng là t p h p c a 7 ánh sáng ñơn s c ñ , cam, vàng, l c, lam, chàm, tím. C©u 35 : Chi u m t chùm tia sáng tr ng song song, h p vào m t bên c a m t lăng kính có góc chi t quang A = 60 theo phương vuông góc v i m t phân giác c a góc chi t quang. Chi t su t c a lăng kính ñ i v i tia ñ là nñ = 1,50, ñ i v i tia tím là nt = 1,54. L y 1’ = 3.10-4rad. Trên màn ñ t song song và cách m t phân giác trên 1 ño n 2m, ta thu ñư c gi i màu r ng: A. 8,64mm B. 8,46mm C. 6,36mm D. 5,45mm C©u 36 : Trong các y u t sau ñây: I. B n ch t môi trư ng truy n ; II. Màu s c ánh sáng; III. Cư ng ñ ánh sáng. Nh ng y u t nào nh hư ng ñ n v n t c truy n c a ánh sáng ñơn s c ? A. II, III. B. I, II, III. C. I, III. D. I, II. C©u 37 : M t th u kính h i t g m 2 m t c u l i gi ng nhau bán kính R = 30cm. Chi t su t c a th u kính ñ i vơi ánh sáng ñ là 1,5 và ñ i v i ánh sáng tím là 1,54. Kho ng cách gi a tiêu ñi m ñ i v i tia ñ và tiêu ñi m ñ i v i tia tím c a th u kính là: A. 30cm. B. 22,2cm. C. 2,22cm. D. 27,78cm. C©u 38 : M t lăng kính có góc chi t quang A = 60. Chi u chùm ánh sáng tr ng vào m t bên c a lăng kính theo phương vuông góc v i m t ph ng phân giác c a góc chi t quang t i 1 ñi m r t g n A. Chùm tia ló ñư c chi u vào 1 màn nh ñ t song song v i m t ph ng phân giác nói trên và cách m t ph ng này 1 kho ng 2m. Chi t su t c a lăng kính ñ i v i ánh sáng ñ là 1,5 và ñ i v i ánh sáng tím là 1,54. B r ng quang ph trên màn là: A. ≈ 11,4mm B. ≈ 4mm C. ≈ 8,38mm D. ≈ 6,5mm. C©u 39 : Phát bi u nào sau ñây là sai khi nói v ánh sáng tr ng và ánh sáng ñơn s c: A. Ánh sáng tr ng là t p h p c a vô s các ánh sáng ñơn s c khác nhau có màu bi n thiên liên t c t ñ ñ n tím. B. Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng không b tán s c khi ñi qua lăng kính C. Khi các ánh sáng ñơn s c ñi qua m t môi trư ng trong su t thì chi t su t c a môi trư ng ñ i v i ánh sáng ñ là nh nh t, ñ i v i ánh sáng tím là l n nh t. D. Chi t su t c a ch t làm lăng kính là gi ng nhau ñ i v i các ánh sáng ñơn s c khác nhau. C©u 40 : Chi u xiên m t chùm sáng h p g m hai ánh sáng ñơn s c là vàng và lam t không khí t i m t nư c thì A. chùm sáng b ph n x toàn ph n. B. so v i phương tia t i, tia khúc x vàng b l ch ít hơn tia khúc x lam. C. tia khúc x ch là ánh sáng vàng, còn tia sáng lam b ph n x toàn ph n. D. so v i phương tia t i, tia khúc x lam b l ch ít hơn tia khúc x vàng. C©u 41 : M t b c x ñơn s c có t n s f = 4,4.1014HZ thì khi truy n trong không khí s có bư c sóng là: A. λ = 0,6818m. B. λ = 0,6818 m. C. λ = 13,2 m. D. λ = 0,6818. 10-7m C©u 42 : Trong m t thí nghi m ngư i ta chi u m t chùm ánh sáng ñơn s c song song h p vào c nh c a m t lăng kính có góc chi t quang A = 80 theo phương vuông góc v i m t ph ng phân giác c a góc chi t quang. ð t m t màn nh E song song và cách m t ph ng phân giác c a góc chi t quang 1m. Trên màn E ta thu ñư c hai v t sáng. S d ng ánh sáng vàng, chi t su t c a lăng kính là 1,65 thì góc l ch c a tia sáng là: A. 5,20 B. 7,80 C. 6,30 D. 4,00 0 C©u 43 : M t lăng kính có góc chi t quang A = 6 . Chi u 1 tia sáng tr ng t i m t bên c a lăng kính v i góc t i nh . Chi t su t c a lăng kính ñ i v i ánh sáng ñ là 1,5 và ñ i v i ánh sáng tím là 1,54. Góc h p b i tia ló màu ñ và màu tím là: A. 3,240. B. 30. C. 0,240. D. 6,240.
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 18 C©u 44 : M t sóng ánh sáng ñơn s c ñư c ñ c trưng nh t là : A. v n t c truy n. B. màu s c. C. chi t su t lăng kính v i ánh sáng ñó. D. t n s . C©u 45 : Chi u m t tia sáng tr ng vào m t bên c a m t lăng kính có góc chi t quang A = 600 sao cho góc l ch c a tia tím là c c ti u. Chi t su t c a lăng kính ñ i v i tia tím là nt = 1,732 ≈ 3 . Góc l ch c c ti u c a tia tím: A. 600 B. 1350 C. 1200 D. 750 C©u 46 : Ch n câu ñúng:Chi u m t chùm tia sáng h p qua m t lăng kính. Chùm tia sáng ñó s tách thành chùm tia sáng có màu khác nhau. Hi n tư ng này g i là: A. Giao thoa ánh sáng B. Nhi u x ánh sáng. C. Khúc x ánh sáng D. Tán s c ánh sáng C©u 47 : ði u nào sau ñây là ñúng khi nói v ánh sáng ñơn s c ? A. Chi t su t c a ch t làm lăng kính không ph thu c t n s c a sóng ánh sáng ñơn s c B. Chi t su t c a ch t làm lăng kính ñ i v i ánh sáng màu ñ nh hơn ñ i v i ánh sáng màu l c C. Trong nư c v n t c ánh sáng màu tím l n hơn v n t c c a ánh sáng màu ñ . D. Sóng ánh sáng có t n s càng l n thì v n t c truy n trong môi trư ng trong su t càng nh C©u 48 : M t b nư c sâu 1,2m. M t chùm ánh sáng m t tr i chi u vào m t nư c dư i góc t i i sao cho sini = 0,8. Chi t su t c a nư c ñ i v i ánh sáng ñ là 1,331 và ñ i v i ánh sáng tím là 1,343. B r ng c a d i quang ph dư i ñáy b là: A. 2,5cm. B. 2cm. C. 1,25cm. D. 1,5cm. C©u 49 : M t tia sáng ñi qua lăng kính ló ra ch m t màu duy nh t không ph i màu tr ng thì ñó là: A. Lăng kính không có kh năng tán s c. B. Ánh sáng ña s c. C. Ánh sáng b tán s c D. Ánh sáng ñơn s c C©u 50 : M t th u kính h i t m ng, có 2 m t c u gi ng nhau bán kính 20cm. Chi t su t c a th u kính ñ i v i ánh sáng ñ là nñ = 1,50; ñ i v i ánh sáng tím là nt = 1,54. Kho ng cách gi a tiêu ñi m ñ i v i tia ñ và tiêu ñi m ñ i v i tia tím: A. 1,481cm B. 1,482cm C. 1,96cm D. 1,50cm C©u 51 : Chi t su t c a môi trư ng th nh t ñ i v i m t ánh sáng ñơn s c là n1 = 1,4 và chi t su t t ñ i c a môi trư ng th hai ñ i v i môi trư ng th nh t là n21 = 1,5. V n t c c a ánh sáng ñơn s c ñó trong môi trư ng th hai là: A. 2,14.108 m/s B. 1,43.108 m/s C. 2,68.108 m/s D. 4,29.108 m/s C©u 52 : ði u nào sau ñây là ñúng khi nói v ánh sáng ñơn s c ? A. V n t c c a ánh sáng ñơn s c trong chân không ph thu c bư c sóng ánh sáng B. T n s c a ánh sáng ñơn s c ph thu c môi trư ng truy n C. Trong cùng m t môi trư ng trong su t v n t c c a ánh sáng màu ñ nh hơn v n t c ánh sáng màu tím D. V n t c c a ánh sáng ñơn s c ph thu c vào môi trư ng truy n C©u 53 : Ch n câu ñúng trong các câu sau: A. Sóng ánh sáng có phương dao ñ ng d c theo phương truy n ánh sáng. B. V n t c ánh sáng trong môi trư ng càng l n n u chi t su t c a môi trư ng ñó l n. C. ng v i m i ánh sáng ñơn s c, bư c sóng không ph thu c vào chi t su t c a môi trư ng ánh sáng truy n qua D. ng v i m i ánh sáng ñơn s c, sóng ánh sáng có m t chu kỳ nh t ñ nh. C©u 54 : Phát bi u nào sau ñây là sai khi nói v ánh sáng tr ng và ánh sáng ñơn s c? A. Chi t su t c a ch t làm lăng kính là gi ng nhau ñ i v i các ánh sáng ñơn s c khác nhau. B. Khi các ánh sáng ñơn s c ñi qua m t môi trư ng trong su t thì chi t su t c a môi trư ng ñ i v i ánh sáng ñ là nh nh t, ñ i v i ánh sáng tím là l n nh t. C. Ánh sáng ñơn s c là ánh sáng không b tán s c khi ñi qua lăng kính. D. Ánh sáng tr ng là t p h p c a vô s các ánh sáng ñơn s c khác nhau có màu bi n thiên liên t c t ñ ñ n tím. C©u 55 : M t th u kính m ng h i t b ng th y tinh có chi t su t ñ i v i tia ñ là nñ = 1,5145, ñ i v i tia tím là nt = 1,5318. T s gi a tiêu c c a th u ñ i v i tia ñ và tiêu c ñ i v i tia tím là: A. 1,0336 B. 1,0597 C. 1,1057 D. 1,2809 0 C©u 56 : M t lăng kính th y tinh có góc chi t quang A = 4 , ñ t trong không khí. Chi t su t c a lăng kính ñ i v i ánh sáng ñ và tím l n lư t là 1,643 và 1,685. Chi u m t chùm tia sáng song song, h p g m hai
Bài t p 12 luy n thi ð i h c - Tr n Th An (tranthean1809@gmail.com – 09.3556.4557) Trang 19 b c x ñ và tím vào m t bên c a lăng kính theo phương vuông góc v i m t này. Góc t o b i tia ñ và tia tím sau khi ló ra kh i m t bên kia c a lăng kính x p x b ng A. 1,4160. B. 0,1680. C. 0,3360. D. 13,3120. C©u 57 : Ch n câu sai: A. ð i lư ng ñ t trưng cho ánh sáng ñơn s c là t n s . B. Chi t su t c a ch t làm lăng kính ñ i v i ánh sáng ñ nh hơn ñ i v i ánh sáng màu l c C. Sóng ánh sáng có t n s càng l n thì v n t c truy n trong môi trư ng trong su t càng nh . D. V n t c c a ánh sáng ñơn s c không ph thu c vào môi trư ng truy n. C©u 58 : Khi cho ánh sáng truy n t môi trư ng trong su t này sang môi trư ng trong su t khác thì A. t n s không ñ i và v n t c không ñ i B. t n s thay ñ i và v n t c không ñ i C. t n s không ñ i và v n t c thay ñ i D. t n s thay ñ i và v n t c thay ñ i C©u 59 : Thí nghi m v i ánh sáng ñơn s c c a Niu-tơn nh m ch ng minh A. lăng kính không làm thay ñ i màu s c c a ánh sáng qua nó. B. s t n t i c a ánh sáng ñơn s c. C. ánh sáng M t Tr i không ph i là ánh sáng ñơn s c. D. ánh sáng có b t kì màu gì, khi qua lăng kính cũng b l ch v phía ñáy. C©u 60 : Phát bi u nào sau ñây là không ñúng? A. Ánh sáng tr ng là t p h p c a vô s các ánh sáng ñơn s c có màu bi n thiên ñ i liên t c t ñ ñ n tím. B. Chi t su t c a ch t làm lăng kính ñ i v i các ánh sàng ñơn s c là khác nhau. C. Ánh sáng ñơn s c không b tán s c khi ñi qua lăng kính. D. Khi chi u m t chùm ánh sáng m t tr i ñi qua m t c p hai môi trư ng trong su t thì tia tím b l ch v phía m t phân cách hai môi trư ng nhi u hơn tia ñ . C©u 61 : Tim phát bi u sai v hi n tư ng tán s c: A. Tán s c là hi n tư ng m t chùm ánh sáng tráng h p b tách thành nhi u chùm sáng ñơn s c khác nhau B. Hi n tư ng tán s c ch ng t ánh sáng tráng là t p h p vô s các ánh sáng ñơn s c khác nhau. C. Thí nghi m c a Newton v tán s c ánh sáng ch ng t lăng kính là nguyên nhân c a hi n tư ng tán s c. D. Nguyên nhân c a hiên tư ng tán s c là do chi t su t c a các môi trư ng ñ i v i các ánh sáng ñơn săc khác C©u 62 : Bư c sóng c a ánh sáng ñ trong không khí là 0,75 µm. Bư c sóng c a nó trong nư c là bao nhiêu? Bi t chi t su t c a nư c ñ i v i ánh sáng ñ là 4/3. A. 0,632 µm. B. 0,563 µm. C. 0,445 µm. D. 0,546 µm. C©u 63 : Phát bi u nào sau ñây là không ñúng? Cho các chùm ánh sáng sau: Tr ng, ñ , vàng, tím. A. M i chùm ánh sáng trên ñ u có m t bư c sóng xác ñ nh. B. Chi u ánh sáng tr ng vào máy quang ph s thu ñư c quang ph liên t c. C. Ánh sáng tr ng b tán s c khi ñi qua lăng kính. D. Ánh sáng tím b l ch v phía ñáy lăng kính nhi u nh t nên chi t su t c a lăng kính ñ i v i nó l n nh t. C©u 64 : Chi u ánh sáng tr ng do m t ngu n nóng sáng phát ra vào khe h p F c a m t máy quang ph lăng kính thì trên t m kính nh (ho c t m kính m ) c a bu ng nh s thu ñư c A. ánh sáng tr ng B. m t d i t ñ ñ n tím n i li n nhau m t cách liên t c. C. các v ch màu sáng, t i xen k nhau. D. b y v ch sáng t ñ ñ n tím, ngăn cách nhau b ng nh ng kho ng t i. C©u 65 : Chi t su t c a môi trư ng là 1,65 khi ánh sáng chi u vào có bư c sóng 0,5µm. V n t c truy n và t n s c a sóng ánh sáng ñó là: A. v = 1,82.106m/s. f = 3,64.1012Hz. B. v = 1,28.108m/s. f = 3,46.1014Hz. 8 14 C. v = 1,82.10 m/s. f = 3,64.10 Hz. D. v = 1,28.106m/s. f = 3,46.1012Hz. C©u 66 : M t lăng kính có góc chi t quang A = 60, chi t su t c a lăng kính ñ i v i tia ñ là nñ = 1,6444 và ñ i v i tia tím là nt = 1,6852, Chi u tia sáng tr ng t i m t bên c a lăng kính dư i góc t i nh . Góc l ch gi a tia ló màu ñ và tia ló màu tím: A. 0,0044 rad B. 0,0055 rad C. 0,0011 rad D. 0,0025 rad C©u 67 : Chi u m t chùm sáng tr ng song song h p, coi như m t tia sáng vào m t b nư c dư i góc t i 600.