intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tăng cường quan hệ phối hợp giữa Viện Kiểm sát nhân dân và Cục Cảnh sát quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự tại cộng đồng trong việc bảo vệ quyền của bị can, bị cáo

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

15
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Tăng cường quan hệ phối hợp giữa Viện Kiểm sát nhân dân và Cục Cảnh sát quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự tại cộng đồng trong việc bảo vệ quyền của bị can, bị cáo" nhằm nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa VKSND và Cục quản lý tạm giam, tạm giữ và thi hành án hình sự tại cộng đồng bảo vệ quyền của bị can, bị cáo.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tăng cường quan hệ phối hợp giữa Viện Kiểm sát nhân dân và Cục Cảnh sát quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự tại cộng đồng trong việc bảo vệ quyền của bị can, bị cáo

  1. Soá 5/2023 - Naêm thöù möôøi taùm TĂNG CƯỜNG QUAN HỆ PHỐI HỢP GIỮA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN VÀ CỤC CẢNH SÁT QUẢN LÝ TẠM GIỮ, TẠM GIAM VÀ THI HÀNH ÁN HÌNH SỰ TẠI CỘNG ĐỒNG TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN CỦA BỊ CAN, BỊ CÁO Phạm Đức Huyên1 Tóm tắt: Năm 2018, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã ký Thông tư liên tịch số 01/2018/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC quy định về mối quan hệ phối hợp giữa cơ sở giam giữ với cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng và Viện Kiểm sát có thẩm quyền kiểm sát quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam. Tiếp đó, để tăng cường phối hợp quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự tại cộng đồng, tháng 5/2022, Vụ Kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự (Vụ 8), Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và Cục Cảnh sát quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự tại cộng đồng Bộ Công an tiếp tục ký kết Kế hoạch phối hợp trong công tác quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự tại cộng đồng. Trong thực tế triển khai công tác, để bảo vệ quyền của bị can, bị cáo, sự phối hợp này cần tiếp tục được nâng lên một bước mới. Bài viết nhằm nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa VKSND và Cục quản lý tạm giam, tạm giữ và thi hành án hình sự tại cộng đồng bảo vệ quyền của bị can, bị cáo. Từ khoá: Viện Kiểm sát nhân dân; tạm giữ; tạm giam; thi hành án hình sự; quyền của bị can; bị cáo; tăng cường quan hệ phối hợp. Nhận bài: 20/4/2023 Hoàn thành biên tập: 27/4/2023 Duyệt đăng: 17/5/2023. Abstract: In 2018, the Ministry of Public Security, the Ministry of National Defense, the Supreme People’s Court, the Supreme People’s Procuracy signed the Joint Circular No. 01/2018/TTLT-BCA- BQP-TANDTC-VKSNDTC stipulating the coordination relationship between the detention facility and competent procedure-conducting agency and the Procuracy which has the authority to supervise the management and enforcement of custody and temporary detention.Next, in order to strengthen coordination in management of custody, temporary detention and criminal judgment execution custody, in May 2022, the Department of Supervision ofmanagement of custody, temporary detention and criminal judgment execution (Case 8) an The Supreme People’s Procuracy and the Police Department forManagement of Custody, Temporary detention and Criminal Judgment Execution, The Ministry of Public Security continued to sign the Plan to coordinate in the management of custody, temporary detention and criminal judgment execution. From the actual implementation of the work, to protect the rights of the accused and defendants, this cooperation needs to continue to be raised to a new level. The article aims to improve the effectiveness of coordination between the People’s Procuracy and the Department of Detention, Detention and Criminal Judgment Enforcement in the community to protect the rights of the accused and defendants. Keywords: People’s Procuracy; custody; detention; criminal judgment enforcement; rights of the accused and defendants; strengthen cooperation. Date of receipt: 20/4/2023 Date of revision: 27/4/2023 Date of Approval: 17/5/2023. Những năm qua, bên cạnh việc kinh tế - xã lên là tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm hội phát triển nhanh và hội nhập quốc tế sâu rộng kinh tế, chức vụ, tham nhũng với số tiền bị chiếm thì tình hình tội phạm có diễn biến phức tạp, số đoạt và thất thoát rất lớn; các tranh chấp dân sự, lượng các vụ án, vụ việc tội phạm và vi phạm hành chính, kinh doanh thương mại có yếu tố pháp luật ngày càng tăng, xuất hiện nhiều phương nước ngoài ngày càng nhiều, phức tạp, đa dạng,… thức, thủ đoạn phạm tội mới, phi truyền thống với Báo cáo của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao gửi tính chất phức tạp hơn, hậu quả đặc biệt lớn, nổi Ủy ban Thường vụ Quốc hội tháng 3/20232 cho 3 Thạc sỹ, Giảng viên Học viện Cảnh sát nhân dân. 4 Báo cáo số 27/BC-VKSTC ngày 13/3/2023 gửi Uỷ ban thường vụ Quốc hội về một số nội dung liên quan đến 04 nhóm vấn đề chất vấn tại Phiên họp thứ 21 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội. 69
  2. HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP biết, trung bình, tội phạm trong lĩnh vực hình sự giữ trong thời hạn tạm giam, gia hạn tạm giam tăng khoảng 10%/ năm; lĩnh vực hành chính, dân theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự sự, kinh doanh thương mại tăng khoảng 10 %– (TTHS), bao gồm: bị can; bị cáo; người bị kết án 12%/ năm, có năm tăng 15%/ năm. Điều này cũng phạt tù, người bị kết án tử hình mà bản án chưa có đồng thời đặt áp lực lên lực lượng Cảnh sát quản hiệu lực pháp luật hoặc đang chờ thi hành án; lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự tại người bị tạm giam để thực hiện việc dẫn độ. cộng đồng Bộ Công an, đòi hỏi phải tăng cường Công tác quản lý tạm giữ, tạm giam nhằm sự phối hợp hiệu quả với các cơ quan chức năng ngăn chặn người bị tạm giữ, người bị tạm giam, liên quan, trong đó đặc biệt là Viện Kiểm sát nhân trong đó có người bị kết án tử hình, tiếp tục phạm dân, trong việc thực thi pháp luật, cũng như bảo tội và hạn chế hành động cản trở, gây khó khăn vệ quyền lợi của bị can, bị cáo. cho hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành 1. Một số quy định về công tác tạm giữ, án. Theo đó, công tác này còn tạo điều kiện thuận tạm giam lợi để cơ quan điều tra, điều tra viên thụ lý vụ án Với tính chất đặc biệt của công tác quản lý áp dụng biện pháp, chiến thuật điều tra... Qua đó, tạm giữ, tạm giam nói chung, quản lý bị can, bị phát hiện, thu thập thông tin, tài liệu, chứng cứ, cáo trong các trại tạm giam nói riêng, Đảng, Nhà góp phần thúc đẩy hoạt động điều tra vụ án hình nước ta rất quan tâm đến việc định ra đường lối, sự diễn ra nhanh chóng, chính xác, khách quan, chủ trương, chính sách, pháp luật nhằm chỉ đạo, toàn diện, đầy đủ, hạn chế oan, sai, bỏ lọt tội quản lý, tổ chức thực hiện công tác quản lý tạm phạm, góp phần quan trọng đấu tranh phòng, giữ, tạm giam, trong đó có công tác quản lý bị chống tội phạm, bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm can, bị cáo. Một trong những văn bản có tính pháp trật tự, an toàn xã hội. lý quan trọng điều chỉnh hoạt động quản lý người Báo cáo của Chính phủ về Công tác phòng, bị tạm giữ, tạm giam nói chung, quản lý bị can, bị chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2022 cáo nói riêng là sự ra đời của Luật Thi hành tạm cho biết, năm 2022, về tổng thể, tình hình vi phạm giữ, tạm giam (đã được Quốc hội nước Cộng hòa pháp luật và tội phạm về trật tự xã hội giảm, tuy xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá XIII, kỳ họp thứ nhiên một số loại tội phạm gia tăng như: giết 10 thông qua ngày 25/11/2015, có hiệu lực thi người, cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự; hành từ ngày 01/7/2016). Sự ra đời của Luật Thi một số loại tội phạm diễn biến phức tạp, tính chất hành tạm giữ, tạm giam chẳng những đã đánh dấu nghiêm trọng như các tội phạm về ma túy, cướp, một bước phát triển mới trong xây dựng, hoàn cướp giật, tội phạm tham nhũng, chức vụ. Lợi thiện pháp luật về tạm giữ, tạm giam mà còn thể dụng tình hình dịch bệnh Covid -19, đã xảy ra một hiện sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, số vụ án tham nhũng có quy mô, phạm vi lớn, gây Nhà nước đối với công tác quản lý, thi hành tạm hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra ở nhiều cấp, giữ, tạm giam, trong đó có công tác quản lý bị ngành, địa phương, có sự tham gia của một số cán can, bị cáo. bộ cấp cao lợi dụng chính sách của Nhà nước làm Công tác quản lý tạm giữ, tạm giam là hoạt trái quy định để vụ lợi. Chỉ riêng trong lĩnh vực động của lực lượng Cảnh sát quản lý tạm giữ, tạm phòng, chống tội phạm về trật tự xã hội, Chính giam sử dụng các biện pháp, phương tiện theo quy phủ đã chỉ đạo Bộ Công an và các bộ, ngành, địa định của pháp luật của Bộ Công an để theo dõi, phương ban hành, triển khai nhiều kế hoạch, giải kiểm tra, giám sát chặt chẽ người bị tạm giữ, pháp nhằm thực hiện mục tiêu kéo giảm số vụ người bị tạm giam, bảo đảm an toàn nhà tạm giữ, phạm tội về trật tự xã hội; phòng, chống tội phạm trại tạm giam, nhằm ngăn chặn tội phạm và hành trong và sau dịch Covid-19; tổ chức các đợt cao vi cản trở, gây khó khăn cho hoạt động điều tra, điểm ra quân đấu tranh, trấn áp có hiệu quả các truy tố, xét xử và thi hành án, phục vụ công tác loại tội phạm hình sự, nhất là tội phạm nghiêm đấu tranh phòng, chống tội phạm. Luật Thi hành trọng, đặc biệt nghiêm trọng, tội phạm có tổ chức, tạm giữ, tạm giam năm 2015 quy định: Người bị tội phạm sử dụng vũ khí nóng gây án...; kịp thời tạm giữ là người đang bị quản lý tại cơ sở giam giải quyết những vấn đề phức tạp nổi lên trên các giữ trong thời hạn tạm giữ, gia hạn tạm giữ theo tuyến, địa bàn trọng điểm. Kết quả, đã điều tra, quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Người bị khám phá 35.438 vụ phạm tội về trật tự xã hội, tạm giam là người đang bị quản lý tại cơ sở giam trong đó án rất nghiêm trọng đạt 95,12%, án đặc 70
  3. Soá 5/2023 - Naêm thöù möôøi taùm biệt nghiêm trọng đạt 96,27%; đã triệt phá 809 là người bị buộc tội, bao gồm người bị người bị băng, nhóm tội phạm hình sự các loại, trong đó bắt, người bị tạm giữ, bị can, bị cáo (điểm đ, đã trấn áp mạnh tội phạm liên quan đến hoạt động khoản 1, Điều 4, BLTTHS năm 2015). “tín dụng đen” tạo được chuyển biến tích cực; bắt Căn cứ Điều 9 Luật Thi hành tạm giữ, tạm và vận động đầu thú, thanh loại 5.829 đối tượng giam năm 2015, bị can, bị cáo đang bị tạm giam truy nã, trong đó có 1.354 đối tượng nguy hiểm và có quyền: được bảo vệ an toàn tính mạng, thân đặc biệt nguy hiểm... thể, tài sản, tôn trọng danh dự, nhân phẩm; được Cũng theo Báo cáo của Viện Kiểm sát nhân phổ biến các quyền và nghĩa vụ của mình, nội quy dân tối cao gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội tháng của cơ sở giam giữ; được thực hiện quyền bầu cử, 3/2023, chỉ tính riêng trong hai năm 2021, 2022, quyền bỏ phiếu trưng cầu ý dân theo quy định của Viện kiểm sát các cấp đã thực hành quyền công tố, pháp luật; được bảo đảm chế độ ăn, ở, mặc, đồ kiểm sát việc giải quyết 292.915 nguồn tin về tội dùng sinh hoạt cá nhân, chăm sóc y tế, sinh hoạt phạm; thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt tinh thần, gửi, nhận thư, nhận quà, nhận sách, báo, động tư pháp trong giai đoạn truy tố đã thụ lý giải tài liệu; được gặp thân nhân, người bào chữa, tiếp quyết 150.848 vụ/281.854 bị can, đã giải quyết xúc lãnh sự; được hướng dẫn, giải thích và bảo 140.453 vụ/259.415 bị can; thực hành quyền công đảm thực hiện quyền tự bào chữa, nhờ người bào tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm hình sự đối với chữa, trợ giúp pháp lý; được gặp người đại diện 165.065 vụ/309.707 bị cáo; thực hành quyền công hợp pháp để thực hiện giao dịch dân sự; được yêu tố và kiểm sát xét xử theo thủ tục phúc thẩm đối cầu trả tự do khi hết thời hạn tạm giam; được với 32.596 vụ/55.297 bị cáo; thực hành quyền khiếu nại, tố cáo hành vi vi phạm pháp luật; được công tố và kiểm sát xét xử theo thủ tục giám đốc bồi thường thiệt hại theo quy định nếu bị tạm thẩm, tái thẩm 794 vụ/1.104 bị cáo. Các cơ quan giam trái pháp luật; được hưởng các quyền khác chức năng đều dự báo, trong thời gian tới, tình của công dân nếu không bị hạn chế, trừ trường hình tội phạm và vi phạm pháp luật sẽ tiếp tục hợp các quyền đó không thể thực hiện được do họ diễn biến phức tạp, số lượng đối tượng bị bắt tạm đang bị tạm giam. Bên cạnh các quyền, bị can, bị giữ, tạm giam dự báo tăng, đã và đang gây áp lực cáo đang bị tạm giam cũng có nghĩa vụ phải chấp rất lớn cho đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý. hành quyết định, yêu cầu, hướng dẫn của cơ quan, Bị can, bị cáo là những người tham gia tố người có thẩm quyền quản lý, thi hành tạm giam; tụng, bị khởi tố về hình sự, đã có quyết định khởi phải chấp hành nội quy của cơ sở giam giữ, quy tố bị can (bị can) và quyết định vụ án đưa ra xét định của Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và pháp xử của Tòa án (bị cáo). Theo quy định tại Điều luật khác có liên quan. 60 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, bị can là: 2. Những khó khăn, vướng mắc, bất cập “người hoặc pháp nhân bị khởi tố về hình sự”. trên thực tiễn trong công tác tạm giữ, tạm giam Theo quy định tại Điều 61 Bộ luật Tố tụng hình sự Hoạt động quản lý bị can, bị cáo đang bị tạm năm 2015, bị cáo là: “người hoặc pháp nhân đã bị giam ở trại tạm giam có một vị trí quan trọng Tòa án quyết định đưa ra xét xử”. trong quá trình thực hiện tố tụng hình sự của Nhà Như vậy, dưới góc độ pháp lý, bị can, bị cáo nước ta, liên quan và ảnh hưởng trực tiếp đến quá là những người đã bị hạn chế một số quyền cơ bản trình điều tra, truy tố, xét xử vụ án hình sự. Khi bị của công dân, song họ vẫn là những người được áp dụng biện pháp tạm giam, bị can, bị cáo bắt “giả định vô tội”. Theo nguyên tắc suy đoán vô đầu bị hạn chế quyền tự do thân thể, bắt buộc sống tội được quy định tại Điều 13, BLTTHS năm 2015 cách ly với xã hội bên ngoài. Trong hoàn cảnh đó, thì “Người bị buộc tội được coi là không có tội nhiều đối tượng rất hoang mang, lo sợ, thậm chí cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ có các hành vi tiêu cực như tự sát, trốn, tuyệt tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội thực... Bên cạnh đó, nhiều đối tượng lại tỏ ra của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật. Khi không đủ ngoan cố, chống đối, nhất là những đối tượng và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết phạm tội chuyên nghiệp, loại có tiền án, tiền sự, tội theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định loại hoạt động phạm tội có tổ chức. Những đối thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tượng này trong thời gian bị tạm giam luôn tìm tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội”. mọi cách lợi dụng các sơ hở của cán bộ quản lý để Như vậy, chủ thể có quyền được suy đoán vô tội thông cung, tiêu huỷ tài liệu, chứng cứ hoặc thực 71
  4. HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP hiện hành vi chống phá, trốn, tự sát nhằm tránh tụng và Viện kiểm sát có thẩm quyền kiểm sát sự trừng phạt của pháp luật, gây khó khăn cho cơ quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam; Thông tư số quan tiến hành tố tụng làm rõ vụ án hình sự. 32/2017/TT-BCA ngày 19/9/2017 của Bộ trưởng Vì vậy, nhiệm vụ quan trọng trong công tác Bộ Công an quy định danh mục đồ vật cấm đưa quản lý bị can, bị cáo là phải giam giữ nghiêm vào buồng tạm giữ, buồng tạm giam và xử lý vi ngặt, chặt chẽ bị can, bị cáo trong các nhà giam, phạm. Ngoài ra, Bộ Công an còn ban hành một số buồng giam cũng như khi tham gia các hoạt động văn bản để điều chỉnh một số lĩnh vực trong tổ tố tụng và các hoạt động khác ở trại tạm giam như chức công tác quản lý người bị tạm giữ, tạm giam thăm gặp, tiếp xúc lãnh sự, sinh hoạt chung... nói chung, trong đó có bị can, bị cáo - là những không để bị can, bị cáo trốn, thông cung, tự sát người bị tạm giam nói riêng. Các các văn bản, quy hoặc có các hành vi cản trở, gây khó khăn cho phạm pháp luật đó đã góp phần quan trọng trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử hoặc gây mất an việc điều chỉnh các quan hệ phát sinh trong tổ ninh, an toàn trại tạm giam. chức quản lý bị can, bị cáo trong các trại tạm Triển khai thực hiện Luật Thi hành tạm giữ, giam. Tuy nhiên, quá trình thực hiện còn có nhiều tạm giam, Chính phủ, Bộ Công an và các cơ quan, khó khăn, vướng mắc, cụ thể như: tổ chức, các Bộ, ngành có liên quan như: Viện Thứ nhất, trong việc áp dụng pháp luật, hệ kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối thống các văn bản, quy phạm pháp luật về công tác cao, Bộ Quốc phòng, Bộ Y tế, Bộ Tài chính, Bộ tạm giữ, tạm giam vẫn còn những nội dung chưa Lao động - Thương binh và Xã hội... cũng ban phù hợp với thực tiễn hoặc chưa cụ thể, chưa rõ hành nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ đạo trong tổ ràng nên quá trình áp dụng còn gặp không ít khó chức công tác tạm giữ, tạm giam nói chung, quản khăn, thậm chí không thực hiện được. Chẳng hạn, lý bị can, bị cáo nói riêng, nhất là những quy định một số trường hợp nhà tạm giữ chưa thể kịp thời tổ về việc tiếp nhận, trích xuất, trả tự do cho bị can, chức khám sức khỏe, kiểm tra thân thể của người bị cáo; thực hiện chế độ, chính sách; về cơ cấu tổ bị tạm giữ, tạm giam theo quy định tại khoản 2 chức bộ máy; về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn Điều 16 Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và điểm và quan hệ phối hợp giữa trại tạm giam với các a, d khoản 2 Điều 3 Thông tư số 33/2017/TT-BCA cơ quan hữu quan trong quản lý bị can, bị cáo. ngày 19/9/2017 của Bộ Công an quy định về tiếp Các Bộ, ngành có liên quan như: Bộ Y tế, Bộ nhận, quản lý giam giữ người bị tạm giữ, người bị Quốc phòng, Bộ Tài chính, Viện kiểm sát nhân tạm giam. Một số trường hợp trích xuất ra để làm dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao với chức việc chưa cập nhật vào sổ trích xuất theo quy định năng, nhiệm vụ đã phối hợp ban hành nhiều văn tại khoản 2 Điều 4, Thông tư số 33 ngày 19/9/2017 bản hướng dẫn thực hiện công tác quản lý người của Bộ Công an; chưa thực hiện việc làm thông báo bị tạm giữ, tạm giam nói chung, quản lý bị can bị gửi cơ quan đang thụ lý vụ án trước khi hết thời cáo trong các trại tam giam nói riêng như: Nghị hạn tạm giam theo quy định tại khoản 1 Điều 13 định số 120/2017/NĐ-CP ngày 06/11/2017 của Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam. Một số nơi cũng Chính phủ Quy định chi tiết một số điều của Luật chưa kịp thời nhận xét việc chấp hành Nội quy cơ Thi hành tạm giữ, tạm giam; Nghị định số sở giam giữ của người bị tạm giam định kỳ 3 tháng 113/2021/NĐ-CP ngày 14/12/2021 của Chính phủ một lần theo quy định tại khoản 9 Điều 3 Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 22/2016/TT-BCA ngày 16/6/2016 của Bộ Công an. 120/2017/NĐ-CP ngày 06/11/2017 của Chính phủ Thứ hai, về cơ sở vật chất, trang bị phương quy định chi tiết một số điều của Luật Thi hành tiện kỹ thuật nghiệp vụ ở một số cơ sở giam giữ tạm giữ, tạm giam; Thông tư số 27/2016/TT-BCA còn thiếu, hư hỏng, một số cơ sở giam giữ thiết kế ngày 28/6/2016 của Bộ trưởng Bộ Công an Quy chưa hợp lý, bất cập... dẫn đến việc người bị tạm định về công tác vũ trang bảo vệ cơ sở giam giữ; giữ, người bị tạm giam lợi dụng sơ hở để trốn, tự Thông tư liên tịch số 01/2018/TTLT-BCA-BQP- sát, phạm tội mới. Một số nhà tạm giữ chưa có hệ TANDTC-Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ngày thống truyền thanh, truyền hình và chưa có cán 23/01/2018 giữa Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, bộ y tế riêng để thực hiện việc khám sức khỏe và Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân chữa bệnh theo quy định; diện tích chỗ nằm của tối cao Quy định về quan hệ phối hợp giữa cơ sở người bị tạm giam có thời điểm chưa đảm bảo đủ giam giữ với cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố 2m2/ người. 72
  5. Soá 5/2023 - Naêm thöù möôøi taùm Thứ ba, về vấn đề con người thực thi biện chết chưa giảm mạnh theo chỉ tiêu đề ra. Mặc dù pháp tạm giữ, tạm giam, hiện nay, biên chế cán công tác quản lý giam giữ trong thời gian qua đã bộ tại các cơ sở giam giữ còn thiếu. Trong khi đó, được Đảng, Nhà nước quan tâm, tạo điều kiện đối tượng bị bắt đưa vào cơ sở giam giữ tăng song thực tế kinh phí để đầu tư cơ sở vật chất, nhanh về số lượng, phức tạp về thành phần, luôn phương tiện, trang thiết bị kỹ thuật, nguồn nhân tìm cách chống đối, trốn; một số bi quan, mặc lực phục vụ công tác quản lý, thi hành tạm giữ, cảm, ân hận với tội lỗi do bản thân gây ra nên tìm tạm giam chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra. mọi cách để tự sát… gây ảnh hưởng, áp lực đến 3. Kiến nghị, giải pháp nhằm bảo vệ tốt hơn công tác thi hành tạm giữ, tạm giam. quyền của bị can, bị cáo Thứ tư, về chỉ đạo, điều hành cũng như mối Công tác quản lý tạm giữ, tạm giam có vai trò quan hệ phối hợp giữa các cơ quan, theo quy định, quan trọng trong cuộc đấu tranh phòng, chống tội chỉ những cơ quan và người theo quy định của phạm và bảo vệ Hiến pháp, pháp luật. Đây là hoạt pháp luật mới có thẩm quyền ra lệnh tạm giam. động tư pháp phức tạp, có liên quan đến quyền Song, tổ chức quản lý bị can, bị cáo lại thuộc trách con người, quyền tự do, dân chủ của công dân, do nhiệm của trại tạm giam thực hiện, trong đó Giám nhiều cơ quan chức năng phối hợp tổ chức thực thị và đội ngũ cán bộ, chiến sỹ ở trại tạm giam là hiện mà nòng cốt là lực lượng Công an nhân dân. những người chịu trách nhiệm tiến hành và dựa Bị can, bị cáo đang bị tạm giam trong trại tạm vào những quy định mang tính hành chính, nghiệp giam chỉ bị tạm thời cách ly khỏi xã hội trong một vụ. Vì vậy, trại tạm giam là cơ quan thi hành tạm thời gian nhất định và hạn chế một số quyền nhất giữ, tạm giam có nhiệm vụ tiếp nhận và tổ chức định để phục vụ công tác điều tra, truy tố và xét quản lý giam giữ nghiêm ngặt, chặt chẽ bị can, bị xử. Do đó, để bảo vệ tốt hơn quyền của bị can, bị cáo theo quy định của pháp luật, không để họ cáo, các cơ quan chức năng cần thực hiện tốt một chống phá, trốn, phạm tội mới, tự thương, tự sát, số giải pháp sau: thông cung hoặc có các hành vi tiêu cực khác gây Thứ nhất, phải tuân thủ chặt chẽ, đúng quy khó khăn cho hoạt động điều tra, truy tố, xét xử. định về trình tự, thủ tục, thẩm quyền ra lệnh tạm Việc tổ chức quản lý bị can, bị cáo là hoạt động giam và các quy định trong quá trình tổ chức khó khăn, phức tạp, tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm. quản lý bị can, bị cáo trong trại tạm giam. Tổ Trên thực tế, quan hệ phối hợp giữa trại tam giam chức giam giữ nghiêm ngặt, chặt chẽ bị can, bị với Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát nhân dân và cáo ở trại tạm giam có ý nghĩa rất lớn đối với các cơ quan hữu quan khác trong và ngoài ngành công tác điều tra, truy tố, xét xử vụ án hình sự. Công an chưa thường xuyên và thiếu chặt chẽ, Tuy nhiên, ngay cả khi bị giam giữ, quản lý bằng chưa có cơ chế thống nhất; nội dung, hình thức, những biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc, bị can, biện pháp quan hệ còn giản đơn, sự vụ, chưa chủ bị cáo vẫn tìm cách trốn, thông cung, tự sát hoặc động trong quá trình phối hợp. Cá biệt, có một số có các hành vi tiêu cực khác nhằm cản trở, gây bộ phận cán bộ ở trại tạm giam cho rằng phối hợp khó khăn cho công tác quản lý và quá trình phát với Cơ quan điều tra và các lực lượng nghiệp vụ hiện, thu thập, củng cố tài liệu, chứng cứ, chứng khác là làm hộ, làm thay. Do đó, không muốn minh, xử lý người phạm tội. Vì vậy, nắm chắc phối hợp, không nhiệt tình hoặc thiếu trách nhiệm tình hình liên quan đến công tác quản lý bị can, phối hợp khi thực hiện nhiệm vụ. bị cáo trong trại tạm giam và theo dõi, kiểm tra, Theo báo cáo của Bộ trưởng Bộ Công an Tô giám sát, quản lý nghiêm ngặt, chặt chẽ mọi hoạt Lâm tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, tháng động của bị can, bị cáo trong trại tạm giam có ý 12/2020, bên cạnh những kết quả đạt được, công nghĩa rất lớn trong đấu tranh phòng, chống tội tác quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam còn một phạm nói chung, điều tra, truy tố, xét xử vụ án số tồn tại, hạn chế cần được chấn chỉnh, khắc hình sự, cũng như bảo đảm an ninh, an toàn trại phục để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả tạm giam nói riêng. trong thời gian tới, như: Các biểu hiện vi phạm Thứ hai, cần đảm bảo tốt hơn nữa cơ sở vật chế độ quản lý giam giữ tuy không nhiều nhưng chất cho các trại tạm giam. Thực tiễn công tác vẫn còn xảy ra và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn quản lý bị can, bị cáo cho thấy, những nhu cầu trong các trại tạm giam, nhà tạm giữ. Số vụ, đối chính đáng của bị can, bị cáo được bảo đảm thực tượng người bị tạm giữ, người bị tạm giam trốn, hiện bao nhiêu thì những yêu cầu cần thiết của cơ 73
  6. HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP quan tiến hành tố tụng hình sự được bảo đảm thực báo tình hình thi hành tạm giam; trả lời về quyết hiện bấy nhiêu. Đặc biệt, đối với những bị can, bị định, biện pháp hoặc việc làm vi phạm pháp luật cáo đang bị tạm giam thì các nhu cầu thiết yếu về trong việc tạm giam; Quyết định trả tự do ngay ăn, mặc, ở, giao tiếp, thăm gặp gia đình, chăm sóc cho bị can, bị cáo bị tạm giam không có căn cứ và sức khỏe là những yếu tố rất quan trọng cho cuộc trái pháp luật; kháng nghị, kiến nghị, yêu cầu cơ sống trong thời gian bị giam giữ. Do đó, nếu được quan, người có thẩm quyền trong việc tạm giam; đáp ứng kịp thời, không những có tác dụng tích đình chỉ việc thi hành, sửa đổi hoặc bãi bỏ quyết cực lên chính bị can, bị cáo, mà còn tác động đến định có vi phạm pháp luật trong quản lý, thi hành thân nhân, gia đình bị can, bị cáo. Vì vậy, phải tạm giam, chấm dứt hành vi vi phạm pháp luật và thực hiện đầy đủ, nghiêm chỉnh mọi chế độ, chính yêu cầu xử lý người vi phạm pháp luật; khởi tố sách đối với bị can, bị cáo về ăn, ở, sinh hoạt, hoặc yêu cầu Cơ quan điều tra khởi tố vụ án hình thăm gặp, gửi, nhận thư, quà, khám chữa bệnh, sự khi phát hiện vụ việc có dấu hiệu tội phạm khiếu nại, tố cáo... Những hành vi vi phạm của trong quản lý, thi hành tạm giam theo quy định các cá nhân hay tổ chức đến chế độ, chính sách của pháp luật; giải quyết khiếu nại, tố cáo và thực đối với bị can, bị cáo đều phải xử lý nghiêm minh, hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác trong kiểm sát kịp thời theo quy định của pháp luật. quản lý, thi hành tạm giam theo quy định của Luật Thứ ba, để nâng cao hiệu quả phối hợp giữa Thi hành tạm giữ, tạm giam, Luật Tổ chức Viện các cơ quan chức năng, cần tiếp tục đánh giá sự kiểm sát nhân dân và Bộ luật TTHS. Ngoài ra, trại phối hợp giữa Viện Kiểm sát nhân dân và Cục tam giam phải phối hợp với Viện kiểm sát nhân Cảnh sát quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án dân khi bị can, bị cáo trốn, chết hoặc trong những hình sự tại cộng đồng Bộ Công an trong việc bảo trường hợp khác như có khiếu nại, tố cáo... của bị vệ quyền của bị can, bị cáo. Hai đơn vị cần có sự can, bị cáo và người khác. phối hợp hiệu quả và cụ thể hơn nữa trong việc Trong công tác đấu tranh phòng, chống tội tiếp nhận, thu thập thông tin về tình hình chấp phạm, bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an hành pháp luật trong công tác quản lý, thi hành toàn xã hội, quản lý bị can, bị cáo ở trại tạm giam tạm giữ, tạm giam; phối hợp tháo gỡ khó khăn, là hoạt động quản lý đặc thù trong quản lý Nhà vướng mắc, bất cập trong thực tiễn thi hành các nước về an ninh trật tự, đó là hoạt động quản lý quy định của pháp luật về tạm giữ, tạm giam. đối với người tình nghi thực hiện hành vi phạm Đồng thời, cần tăng cường kiểm tra tình hình chấp tội, vừa là hoạt động thực thi pháp luật, đồng thời hành quy định trong quản lý tạm giữ, tạm giam; là hoạt động mang tính nghiệp vụ Công an sâu phối hợp trong việc xây dựng văn bản quy phạm sắc, góp phần phục vụ công tác điều tra, truy tố, pháp luật, văn bản hướng dẫn nghiệp vụ và phối xét xử. Công tác quản lý bị can, bị cáo ở trại tạm hợp trong việc cung cấp số liệu và trao đổi thông giam là cần thiết, quan trọng khi cơ quan tiến tin theo đề nghị của lãnh đạo hai bên…để quyền hành TTHS. Vì vậy, không chỉ cần nâng cao nhận của bị can, bị cáo được đảm bảo một cách cao thức của các cơ quan chức năng trong việc đảm nhất, đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của công bảo quyền của bị can, bị cáo, mà còn cần có sự cuộc cải cách tư pháp. giám sát chặt chẽ, chỉ đạo sát sao đối với hoạt Đối với VKSND, theo quy định của pháp luật, động này, góp phần ngày càng bảo vệ tốt hơn nữa VKSND là cơ quan có nhiệm vụ kiểm sát việc quyền con người, quyền công dân./. tuân theo pháp luật của các cơ quan và người có TÀI LIỆU THAM KHẢO thẩm quyền trong thi hành tạm giam, nhằm đảm 1. Nguyễn Ngọc Anh (2019), Bình luận khoa bảo cho hoạt động tạm giam đúng pháp luật và học Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam, Nhà xuất đảm bảo các quyền con người của người bị tạm bản Tư pháp, Hà Nội. giam. Căn cứ Điều 42 Luật Thi hành tạm giữ, tạm 2. Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, TAND tối cao, giam, khi kiểm sát, Viện Kiểm sát có quyền hỏi VKSND tối cao (2018), Thông tư liên tịch số người bị tạm giam về việc tạm giam; kiểm sát hồ 01/2018/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC sơ tạm giam bị can, bị cáo; yêu cầu Giám thị trại ngày 23/01/2018 quy định về quan hệ phối hợp giữa tạm giam tự kiểm tra việc tạm giam và thông báo cơ sở giam giữ với cơ quan có thẩm quyền tiến hành kết quả cho Viện kiểm sát; cung cấp hồ sơ, tài liệu tố tụng và Viện Kiểm sát có thẩm quyền kiểm sát có liên quan đến việc thi hành tạm giam; thông quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam, Hà Nội. 74
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0