Tăng thu nhập cho lao động nữ tỉnh Thái Nguyên

QUẢN LÝ - KINH TẾ<br /> <br /> <br /> <br /> TĂNG THU NHẬP CHO LAO ĐỘNG NỮ TỈNH<br /> THÁI NGUYÊN<br /> Nguyễn Thị Bích<br /> Cơ quan: Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Thái Nguyên<br /> Email: nguyenbichyb1987@gmail.com<br /> <br /> Tóm tắt: Thu nhập là nguồn sống, là động lực làm việc của người lao động và góp<br /> phần nâng cao hiệu quả kinh tế của doanh nghiệp. Đảm bảo được nguồn thu nhập của<br /> người lao động không những tận dụng nguồn lực, làm lành mạnh thị trường lao động mà<br /> còn góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Bài báo phân tích tình hình việc làm và thu<br /> nhập của lao động nữ tỉnh Thái Nguyên, đồng thời chỉ ra các nhân tố ảnh hưởng và đề<br /> xuất một số giải pháp tăng thu nhập cho lao động nữ tỉnh Thái Nguyên trong thời gian tới.<br /> Từ khóa: lao động nữ, thu nhập.<br /> <br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ thiếu phù hợp với LĐN. Theo niên giám thống<br /> kê tỉnh Thái Nguyên, trong năm 2018 toàn tỉnh<br /> Hiện nay, tình trạng việc làm và thu nhập<br /> có gần 2.000 LĐN thiếu việc làm; tỷ lệ thiếu<br /> của phụ nữ trong xã hội hiện nay đang là một<br /> việc làm của LĐN là 0,47%; tỷ lệ thất nghiệp là<br /> trong những chỉ số về sự tiến bộ của một quốc<br /> 1,54% [2]. Theo đó, nhu cầu việc làm và việc<br /> gia. Tại Việt Nam, với tỷ lệ tham gia lực lượng<br /> làm bền vững giúp tăng thu nhập cho LĐN<br /> lao động (LĐ) của phụ nữ là 72%, Tỷ lệ tham<br /> tại địa phương trở nên cấp thiết và cần được<br /> gia lực lượng LĐ của phụ nữ Việt Nam đang<br /> nghiên cứu nhằm khai thác những thế mạnh<br /> là quốc gia có tỷ lệ phụ nữ tham gia lực lượng<br /> LĐ cao nhất thế giới và cao hơn mức trung của giới nữ, phát huy vai trò của LĐN trong sự<br /> bình của khu vực châu Á và nhóm các nước phát triển kinh tế - xã hội Tỉnh. Bài viết phân<br /> thu nhập trung bình thấp [3]. tích những nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập<br /> của LĐN ở tỉnh Thái Nguyên và đề xuất một<br /> Thái Nguyên là một tỉnh thuộc vùng trung số giải pháp có tính khả thi giúp tăng thu nhập<br /> du miền núi phía Bắc, với lực lượng LĐN chiếm cho LĐN của Tỉnh trong thời gian tới nhằm<br /> hơn một nửa lực lượng LĐ xã hội, phụ nữ có góp phần tăng chất lượng LĐ, tăng mức độ an<br /> vai trò quan trọng trong tham gia chương trình toàn và chất lượng cuộc sống của LĐN.<br /> xoá đói, giảm nghèo ở địa phương và có nhiều<br /> đóng góp cho sự phát triển kinh tế, xã hội của II. NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN<br /> tỉnh. LĐN của tỉnh phần lớn là LĐ phổ thông THU NHẬP CỦA LĐN TỈNH THÁI NGUYÊN<br /> thuộc khu vực nông thôn với số lượng việc 2.1. Những nhân tố về điều kiện tự nhiên<br /> làm còn hạn chế, chủ yếu là các công việc<br /> tạm thời với thu nhập thấp, nhiều việc làm còn Nhân tố điều kiện tự nhiên có thể phát<br /> <br /> 44 TẠP CHÍ KHOA HỌC<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br />  chính dồi dào thì việc đầu tư vào các chính sách về LĐ nôn<br /> việc làm cũng được quan tâm hơn, có nhiều nguồn lực 201<br /> hơn trong công tác giải quyết việc làm cho người lao động ngư<br /> triển các ngành, các lĩnh vực kinh tế phù hợp hình dịch vụ… Từ đó, có tác động tích cực<br /> nói chung và LĐN nói riêng: đào tạo nghề, hay cho vay 3.2<br /> với LĐN sẽ tạo ra việc làm và cơ hội việc làm giúp LĐN, đặc biệt là LĐN ở khu vực nông<br /> vốn để tự tạo việc làm. LĐN có thể sử dụng vốn vay để đô<br /> cho LĐN, đặc biệt là việc làm tại chỗ. Từ đó, thôn có thu nhập, tạo việc làm ổn định cho<br /> giúp cho LĐN có thu nhập ổn định và đảm bảo phát triển<br /> một các mô<br /> bộ phận LĐNhìnhthất<br /> trangnghiệp,<br /> trại chănthiếu<br /> nuôi; trồng trọt;<br /> việc làm thô<br /> cuộc sống. phát<br /> ở địatriển các loại hình dịch vụ… Từ đó, có tác động tích<br /> phương. đô<br /> cực giúp LĐN, đặc biệt là LĐN ở khu vực nông thôn có thu đượ<br /> 2.2. Những nhân tố thuộc về con người c. Cơ chế chính sách<br /> nhập, tạo việc làm ổn định cho một bộ phận LĐN thất nhi<br /> Chất lượng của LĐN được thể hiện theo Các<br /> nghiệp, chính<br /> thiếu sách<br /> việc làm vĩ phương.<br /> ở địa mô của Nhà nước có vai việ<br /> các khía cạnh sau: (1) thể lực và trí lực của trò to lớn trong<br /> c. Cơ chế việc<br /> chínhgiải<br /> sáchquyết việc làm, đồng<br /> LĐN để có thể đáp ứng tốt yêu cầu về kiến thời điều chỉnh việc làm phù hợp với mục tiêu,<br /> Các chính sách vĩ mô của Nhà nước có vai trò hơn<br /> thức, kỹ năng, năng lực làm việc của doanh trình độ phát triển của nền kinh tế trong từng<br /> nghiệp; (2) các thông tin về thị trường LĐ để to lớn trong việc giải quyết việc làm, đồng thời điều chỉnh hơn<br /> thời kỳ. Vì vậy, số lượng, chất lượng việc làm,<br /> giúp LĐN nắm bắt được các cơ hội việc làm, việc làm<br /> khả năng phùtạo<br /> hợpviệc<br /> với mục<br /> làmtiêu,<br /> đểtrình<br /> tăngđộthu<br /> phátnhập<br /> triển của nền<br /> chính là k<br /> giúp cho LĐN lựa chọn được ngành nghề là một<br /> kinh trongtừng<br /> tế trong những thước<br /> thời kỳ. đosốquan<br /> Vì vậy, lượng,trọng biểu<br /> chất lượng 201<br /> mà thị trường LĐ đang cần và sẽ cần trong hiện trình<br /> việc làm, khảđộnănghoạch<br /> tạo việcđịnh<br /> làm đểvàtăng<br /> tínhthukhả<br /> nhập thi của<br /> chính là ngư<br /> tương lai để thực hiện sự đầu tư có hiệu quả, hệ thống các chính sách vĩ mô của Nhà<br /> một trong những thước đo quan trọng biểu hiện trình độ nước chu<br /> chủ động tìm kiếm việc làm; (3) sức khỏe của trong quản lý, điều hành kinh tế - xã hội.<br /> hoạch định và tính khả thi của hệ thống các chính sách vĩ lệch<br /> LĐN, giúp LĐN LĐ, cống hiến tốt hơn, có cơ<br /> hội tìm kiếm việc làm tốt hơn, thu nhập cao III.Nhà<br /> mô của TÌNH<br /> nướcHÌNH VIỆC<br /> trong quản lý, LÀM VÀkinh<br /> điều hành THUtế - NHẬP<br /> xã hội. Sự<br /> hơn và hiệu quả hơn. CỦA LĐN Ở TỈNH THÁI NGUYÊN giớ<br /> III.<br /> 3.1.TÌNH HÌNH<br /> Tình VIỆC<br /> hình LÀM<br /> việc VÀcủa<br /> làm THULĐN<br /> NHẬPở CỦA<br /> tỉnh giớ<br /> 2.3. Những nhân tố thuộc xã hội LĐN Ở TỈNH THÁI NGUYÊN<br /> Thái Nguyên tỉnh<br /> a. Giáo dục – đào tạo 3.1. Tình hình việc làm của LĐN ở tỉnh Thái Nguyên<br /> b. T<br /> a. làm<br /> a. Việc Việc làmtheo<br /> phân phân theo<br /> khu vực và khu vực và giới tính<br /> giới tính<br /> Giáo dục – đào tạo, vừa giúp người học B<br /> Bảng 1. Quy<br /> Bảng 1. mô lao động<br /> Quy mô cólaoviệc làm trong<br /> động giai giai<br /> có việc làm<br /> có kiến thức đồng thời còn giúp cung cấp tay<br /> nghề, kỹ năng chuyên môn. Với mỗi trình độ trong giai giai đoạn<br /> đoạn 2014<br /> 2014 – 2018<br /> – 2018<br /> đào tạo nhất định, người được đào tạo cần<br /> Tổng Phân loại LĐ Phân loại LĐ<br /> biết được họ phải đảm nhận những công việc<br /> số LĐ theo giới tính theo khu vực<br /> gì? Yêu cầu kỹ năng cũng như chuyên môn Năm<br /> nghề nghiệp phải như thế nào? Một công việc có việc Thành Nông<br /> Nam Nữ<br /> có thu nhập cao tất yếu đòi hỏi trình độ học làm thị thôn<br /> vấn và trình độ chuyên môn của người đó 2014 709.393 357.280 352.113 178.116 531.277<br /> cũng phải tương ứng. 2015 714.500 351.963 358.949 177.113 537.387<br /> b. Nguồn lực tài chính 2016 746.898 367.026 379.872 219.103 527.795<br /> <br /> 2017 752.337 369.081 382.000 221.141 531.196<br /> Nếu quốc gia, địa phương có nguồn lực<br /> tài chính dồi dào thì việc đầu tư vào các chính 2018 758.082 372.976 385.106 230.078 528.004<br /> sách về LĐ việc làm cũng được quan tâm Nguồn: Niên giám thổng kê – Cục Thống<br /> hơn, có nhiều nguồn lực hơn trong công tác kê Thái Nguyên<br /> giải quyết việc làm cho người lao động nói<br /> chung và LĐN nói riêng: đào tạo nghề, hay Trong giai đoạn 2014 - 2018, số LĐ có<br /> cho vay vốn để tự tạo việc làm. LĐN có thể sử việc làm theo khu vực có sự biến động rõ nét<br /> dụng vốn vay để phát triển các mô hình trang giữa hai khu vực thành thị và nông thôn. Số<br /> trại chăn nuôi; trồng trọt; phát triển các loại LĐ có việc làm ở khu vực thành thị tăng cao<br /> <br /> TẠP CHÍ KHOA HỌC 45<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br /> o Nguồn: Niên giám thổng kê – Cục Thống kê Thái Nguyên<br /> n Trong giai đoạn 2014 - 2018, số LĐ có việc làm<br /> theo khu vực có sự biến động rõ nét giữa hai khu vực<br /> hơn thị<br /> thành cònvà số LĐthôn.<br /> nông có việc làm<br /> Số LĐ có ở khu<br /> việc làmvực nông<br /> ở khu vực Những năm gần đây, lực lượng LĐ có việc<br /> ài thônthị<br /> thành lạităng<br /> giảm<br /> caodần<br /> hơn trong<br /> còn số giai<br /> LĐ cóđoạn<br /> việc này,<br /> làm ởcụkhuthể:<br /> vực làm đã qua đào tạo ở tỉnh Thái Nguyên đã tăng<br /> 3<br /> Năm 2018 số LĐ có việc làm ở khu vực thành lên, nhưng còn chậm so với nhu cầu thực tế của<br /> Đ nông thôn lại giảm dần trong giai đoạn này, cụ thể: Năm<br /> thị tăng 51.962 người so với năm 2014; số LĐ thị trường LĐ và hệ thống giáo dục & đào tạo<br /> c 2018<br /> ở khusố LĐ<br /> vựccónông<br /> việc làm<br /> thônở giảm<br /> khu vực thànhngười<br /> 3.273 thị tăngso<br /> 51.962<br /> với trong tỉnh, cụ năm<br /> Những thể: gần<br /> năm đây,2014 đạt LĐ<br /> lực lượng 21,5%<br /> có việc(trong<br /> làm Tron<br /> g nămso2014.<br /> người với nămNguyên<br /> 2014; sốnhân là do<br /> LĐ ở khu vựctốc<br /> nôngđộthôn<br /> đôgiảm<br /> thị đó: tỷ lệ<br /> đã qua đàonam<br /> tạo ởđạt<br /> tỉnh23,7% và nữ<br /> Thái Nguyên đã đạt<br /> tăng19,2%;<br /> lên, nhưngthành<br /> còn ngàn<br /> y hóa ngày càng cao, dân cư sống ở khu<br /> 3.273 người so với năm 2014. Nguyên nhân là do tốc độ vực thị đạt 45,3% và nông thôn đạt 13,5%);<br /> chậm so với nhu cầu thực tế của thị trường LĐ và hệ tương sau<br /> nông thôn có xu hướng chuyển dần ra sinh ứng năm 2015 đạt 22,0% (trong đó: 23,7% và<br /> ể đô thị hóa ngày càng cao, dân cư sống ở khu vực nông thống giáo dục & đào tạo trong tỉnh, cụ thể: năm 2014 đạt 5,7<br /> sống và làm việc ở đô thị. Hơn nữa, các khu 19,8%; 45,4% và 13,7%); năm 2016 đạt 25,4%<br /> t; thôn có xu hướng chuyển dần ranghiệp<br /> sinh sốngđược<br /> và làmthành<br /> việc ở 21,5% (trong đó: tỷ lệ nam đạt 23,7% và nữ đạt 19,2%; doan<br /> công nghiệp, cụm công (trong đó: 28,4% và 22,5%; 53,7 và 15,3); năm<br /> h đôlập<br /> thị.và<br /> Hơn phát<br /> nữa,triển<br /> các khuở các<br /> công khu đôcụm<br /> nghiệp, thị công<br /> hoặcnghiệp<br /> ven 2017 đạtđạt<br /> thành thị 45,3%(trong<br /> 29,4% và nôngđó:thôn đạt 13,5%);<br /> 33,4 và 25,6;tương<br /> 57,4ứng và thấp<br /> <br /> u được thành lập và phát triển ở các khu đô thị hoặc vendo<br /> đô nhiều hơn là ở các khu vực nông thôn đô 15,6)<br /> năm 2015 và năm 2018(trong<br /> đạt 22,0% đạt đó:<br /> 30,7%23,7% (trong đó: 33,7%<br /> và 19,8%; 45,4% 3.3.<br /> thuận lợi trong việc vận chuyển hàng hóa và và<br /> và 27,6%;<br /> 13,7%); 57,7%<br /> năm 2016 vàđạt<br /> 19,2%)<br /> 25,4%[2]. Số liệu<br /> (trong cho thấy<br /> đó: 28,4% và<br /> ất nhiều hơn là ở các khu vực nông thôn do thuận lợi trong<br /> giao thông đi lại. chất<br /> 22,5%; lượng<br /> 53,7 vàviệc làmnăm<br /> 15,3); của2017TháiđạtNguyên còn thấp<br /> 29,4% (trong đó: lượ<br /> việc vận chuyển hàng hóa và giao thông đi lại. và không đồng đều giữa các khu vực trong tỉnh.<br /> Theo 33,4 và 25,6; 57,4 và 15,6) và năm 2018 đạt 30,7% (trong vóc<br /> Theogiới<br /> giới tính, LĐ là<br /> tính, LĐ là nữ<br /> nữgiới<br /> giớichiếm<br /> chiếm tỷ tỷ trọng<br /> trọng cao LĐ có kỹ năng là tiền đề quan trọng cho sự phát<br /> cao hơn so với LĐ nam. Năm 2015, số LĐN đó: 33,7% và 27,6%; 57,7% và 19,2%) [2]. Số liệu cho<br /> triển bền vững, thu nhập cao và đáp ứng được LĐN<br /> ò hơn so với LĐ nam. Năm 2015, số LĐN có việc làm cao<br /> có việc làm cao hơn LĐ nam có việc làm là thấy chất<br /> yêu cầu của lượngcác<br /> việcngành<br /> làm của Tháiviệc<br /> trong Nguyên<br /> sử còn<br /> dụng thấp<br /> côngvà hưở<br /> h hơn LĐ nam<br /> 6.986 có việc<br /> người; sựlàm là 6.986<br /> chênh lệchngười;<br /> nàysự làchênh<br /> khá lớnlệch và<br /> này<br /> nghệ<br /> không hiện<br /> đồng đại<br /> đều và<br /> giữahoạt động<br /> các khu vựcquản<br /> trong lý. Đây<br /> tỉnh. LĐlàcómột kỹ tỉnh<br /> n làcàng cao<br /> khá lớn và hơn<br /> càng những năm sau<br /> cao hơn những năm đó. Đến<br /> sau đó. Đếnnăm năm trong<br /> năng lànhững vấn trọng<br /> tiền đề quan đề đặt chorasựkhông chỉbền<br /> phát triển cho ngành<br /> vững, thu đượ<br /> g 2018, số LĐN có việc làm cao hơn<br /> 2018, số LĐN có việc làm cao hơn LĐ nam là 12.130 LĐ nam giáo dục, mà cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa<br /> là 12.130 người, cao hơn so với năm 2017 nhập cao và đáp ứng được yêu cầu của các ngành trong còn<br /> à người, cao hơn so với năm 2017 là 3.106 người. Nhìn giữa các Ban, Sở, Ngành địa phương và các<br /> là 3.106 người. Nhìn chung, LĐN có việc làm việc sử dụng công nghệ hiện đại và hoạt động quản lý. 1,53<br /> ộ chung, doanh nghiệp trong tỉnh.<br /> luôn LĐN<br /> cao cóhơnviệcLĐlàmnam<br /> luôn và<br /> cao sự<br /> hơnchênh<br /> LĐ namlệchvà sự giữa<br /> chênh Đây là một trong những vấn đề đặt ra không chỉ cho bình<br /> vĩ LĐgiữa<br /> lệch namLĐvànamnữ và nữcác<br /> cácnăm<br /> năm vềvề sausau<br /> ngàyngày<br /> càng tăngcàngcao. 3.2.<br /> ngành giáoThu<br /> dục, nhập<br /> mà cầncủa<br /> phối LĐN trong<br /> hợp chặt cácnữa<br /> chẽ hơn doanh<br /> giữa đáp<br /> tăng cao. Sự chênh lệch giữa LĐ nam<br /> Sự chênh lệch giữa LĐ nam và nữ ở tỉnh cũng là do namvà nữ ở nghiệp<br /> các Ban, Sở, Ngành địa phương và các doanh nghiệp chu<br /> tỉnh cũng là do nam giới của tỉnh có xu hướng<br /> giới của tỉnh có xu hướng đi xuất khẩu LĐ nhiều hơn nữ trongBảng<br /> tỉnh. 3. Thu nhập bình quân của LĐN của đượ<br /> đi xuất khẩu LĐ nhiều hơn nữ giới, hoặc làm<br /> A giới,<br /> việchoặc làmkhu<br /> ở các việccông<br /> ở các nghiệp<br /> khu côngngoài<br /> nghiệpđịangoài<br /> bànđịa bàn<br /> tỉnh. tỉnh Thái<br /> 3.2. Thu Nguyên<br /> nhập giai<br /> của LĐN đoạn<br /> trong 2010 nghiệp<br /> các doanh - 2018 phư<br /> tỉnh. Bảng 3. Thu nhập<br /> Đơnbình<br /> vịquân<br /> tính:của LĐN của tỉnh- Thái<br /> tr.đồng/người tháng<br /> b. Tỷ lệ LĐ có việc làm đã qua đào tạo<br /> b. Tỷ lệ LĐ có việc làm đã qua đào tạo Nguyên giai đoạn 2010 - 2018 học<br /> Bảng<br /> Bảng 2. Tỷ2.lệTỷ<br /> LĐlệcóLĐ<br /> việccó<br /> làmviệc làmđào<br /> đã qua đãtạo<br /> qua đào<br /> ở tỉnh Đơn vị tính: tr.đồng/người - tháng nân<br /> tạo ở tỉnh Thái Nguyên, giai đoạn 2014 - 2018 Năm Năm Năm Năm Năm giảm<br /> Thái Nguyên, giai đoạn 2014 - 2018 Chỉ tiêu<br /> 2010 2015 2016 2017 2018 (201<br /> Phân theo Phân theo khu<br /> Thu nhập học<br /> Tổng giới tính,% vực,% 3,5 4,4 5,96 7,74 9,2<br /> Năm bình quân 26,5<br /> số, % Thành Nông<br /> Nam Nữ Nông nghiệp, lâm kiện<br /> thị thôn 2,15 6,2 5,4 5,97 5,3<br /> nghiệp, thủy sản chu<br /> 2014 21,5 23,7 19,2 45,3 13,5<br /> Công nghiệp ở tỉ<br /> 2015 22,0 23,7 19,8 45,4 13,7 4,1 6,3 5,9 6,9 7,5<br /> và xây dựng thuậ<br /> 2016 25,4 28,4 22,5 53,7 15,3 đượ<br /> Dịch vụ 2,6 3,4 4,0 4,98 5,7<br /> 2017 29,4 33,4 25,6 57,4 15,6 đặt<br /> Hiện nay, tiền công, tiền lương là một trong những lợi<br /> 2018 30,7 33,7 27,6 57,7 19,2<br /> nguồn thu nhập chủ yếu của người LĐ nói chung và LĐN giáo<br /> nói riêng, giúp đảm bảo duy trì cuộc sống của bản thân và gia năm<br /> 46 TẠP CHÍ KHOA HỌC<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ đình người LĐ. Trong giai đoạn 2010 – 2018, thu nhập của trình<br /> LĐ trong các doanh nghiệp được cải thiện và chất lượng cuộc môn<br /> sống đã nâng cao, từ 3,5 tr.đồng/người - tháng (2010) tăng<br />  Hiện nay, tiền công, tiền lương là một trong bước đáp ứng yêu cầu của thị trường LĐ ở tỉnh<br /> những nguồn thu nhập chủ yếu của người LĐ Thái Nguyên. Hiện nay, trình độ chuyên môn kỹ<br /> nói chung và LĐN nói riêng, giúp đảm bảo duy thuật của người lao động nói chung và LĐN nói<br /> trì cuộc sống của bản thân và gia đình người LĐ. riêng được tỉnh quan tâm hàng đầu, vì đáp ứng<br /> Trong giai đoạn 2010 – 2018, thu nhập của LĐ được yêu cầu đặt ra cho phát triển kinh tế - xã<br /> trong các doanh nghiệp được cải thiện và chất hội, đồng thời, phát huy lợi thế so sánh của tỉnh<br /> lượng cuộc sống đã nâng cao, từ 3,5 tr.đồng/ Thái Nguyên là một trung tâm giáo dục và đào<br /> người - tháng (2010) tăng lên 9,2tr đồng/người tạo lớn của cả nước. Trên thực tế những năm<br /> - tháng (2018) tăng gấp 3 lần sau 8 năm. Trong qua, tỉnh đã có những đề án về đào tạo nghề<br /> đó, tăng cao nhất là LĐ làm việc trong doanh ở nhiều trình độ khác nhau, do đó số lượng và<br /> nghiệp ngành công nghiệp và xây dựng là 7,5 chất lượng chuyên môn kỹ thuật của LĐN đã<br /> tr.đồng/người - tháng, sau đó là LĐ làm việc trong được nâng lên đáng kể. Tuy nhiên, cơ cấu nghề<br /> doanh nghiệp ngành dịch vụ là 5,7 tr.đồng/người nghiệp, chất lượng LĐN của tỉnh chưa cao, tỷ<br /> - tháng, cuối cùng là LĐ làm việc trong doanh trọng LĐN làm công việc đòi hỏi kiến thức sâu<br /> nghiệp ngành nông, lâm, thủy sản có mức thu rộng và kỹ năng LĐ chuyên nghiệp chiếm tỷ lệ<br /> nhập thấp nhất là 5,4 tr. đồng/người - tháng [2]. thấp so với nhu cầu của thị trường LĐ trong tỉnh,<br /> trong khi tỷ lệ LĐ phổ thông, làm nghề giản đơn<br /> 3.3. Chất lượng lao động nữ<br /> ở khu vực nông thôn rất cao. Vì vậy, việc nâng<br /> Về thể lực: Có nhiều tiêu chí đánh giá chất cao trình độ chuyên môn kỹ thuật của LĐN gắn<br /> lượng LĐN về mặt thể lực như: chiều cao, cân với yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại<br /> nặng, vóc dáng, tuổi thọ trung bình, tỷ lệ suy dinh hóa đất nước là rất cấp bách, cần thiết.<br /> dưỡng của LĐN. Sức khỏe của LĐN là yếu tố<br /> Về tâm lực: Đây là một yếu tố được hầu<br /> quan trọng, ảnh hưởng lớn đến quá trình LĐ sản<br /> hết các doanh nghiệp, công ty quan tâm đối với<br /> xuất. Đối với LĐN ở tỉnh Thái Nguyên nói chung<br /> người lao động nói chung và LĐN nói riêng, bao<br /> tình trạng sức khỏe đã được cải thiện. Tuy nhiên,<br /> gồm: Mức độ sẵn sàng làm việc, ý thức chấp<br /> thể lực của LĐN nói riêng còn yếu, chiều cao<br /> hành nội quy, thái độ LĐ tích cực, khả năng đáp<br /> trung bình của nữ thanh niên là 1,53m là tương<br /> ứng, thích ứng đa dạng với sự biến động của thị<br /> đối thấp (trong khi đó chiều cao trung bình chuẩn<br /> trường, kỹ năng làm việc chuyên nghiệp, khoa<br /> theo quy định đối với nữ cao 1,62m), chưa đáp<br /> học,...). Hiện nay, LĐN ở tỉnh Thái Nguyên cũng<br /> ứng được yêu cầu công việc ngày càng đòi hỏi<br /> đã bước đầu quan tâm chú ý đến vấn đề tâm lực,<br /> tính chuyên cần, bền bỉ, dẻo dai, nhất là sức chịu<br /> nhưng so với yêu cầu thực tế thì phần lớn còn<br /> đựng được áp lực công việc, thời gian, cường<br /> chưa đáp ứng được.<br /> độ LĐ cao và phương pháp tổ chức công nghiệp<br /> hiện đại. 3.4. Mức độ phù hợp và ổn định trong công<br /> việc của LĐN<br /> Về trí lực: Qua số liệu thống kê cho thấy, trình<br /> độ học vấn của LĐN ở tỉnh Thái Nguyên hiện nay Một bộ phận không nhỏ LĐN trong các doanh<br /> đã được nâng lên đáng kể, tỷ lệ LĐN không biết nghiệp chưa được ký hợp đồng LĐ không xác<br /> chữ qua các năm đã giảm xuống rõ rệt từ 1,01% định thời hạn; một số doanh nghiệp không thực<br /> (2010) còn 0,9% (2012); 0,78% (2014) xuống hiện chế độ bảo hiểm y tế và bảo hiểm xã hội cho<br /> còn 0,69% (2016). Hơn nữa, so sánh từng cấp LĐN; một số LĐN vẫn phải làm các công việc<br /> học thì tỷ lệ LĐN tốt nghiệp trung học phổ thông nặng nhọc trong môi trường độc hại mà thiếu<br /> đã tăng từ 26,52% (2012) lên 27,35% (2018) [1], các dụng cụ chuyên dùng và bảo hộ LĐ; đa phần<br /> [2]. Do đó, tạo điều kiện thuận lợi để LĐN tiếp tục LĐN đang phải làm việc trong điều kiện áp lực<br /> học nghề, nâng cao trình độ chuyên môn, từng cao về năng suất LĐ, thời gian làm việc kéo dài.<br /> <br /> TẠP CHÍ KHOA HỌC 47<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br /> Điều kiện sinh hoạt của LĐN cũng eo hẹp, thiếu nghèo, mô hình sản xuất kinh doanh giỏi, phát<br /> tiện nghi, không bảo đảm vệ sinh. triển kinh tế hộ gia đình, kinh tế trang trại,... giúp<br /> LĐN có việc làm ổn định và tăng thu nhập.<br /> Bên cạnh đó, Tiền lương của LĐN trong<br /> các doanh nghiệp còn thấp, mức lương tối thiểu 5.2. Tăng cường hoạt động tư vấn và hướng<br /> chưa đáp ứng được mức sống tối thiểu của LĐN, nghiệp<br /> chưa có chính sách khuyến khích, tạo động lực<br /> Thứ nhất, đẩy mạnh hoạt động của hệ thống<br /> cho LĐN phát huy hết khả năng, trình độ chuyên<br /> trung tâm giới thiệu việc làm, kiện toàn cơ sở vật<br /> môn của mình và yên tâm gắn bó làm việc lâu dài<br /> chất và bổ sung thêm cán bộ quản lý, theo dõi<br /> với doanh nghiệp.<br /> và phát huy vai trò, hiệu quả của các sàn giao<br /> IV. Giải pháp tăng thu nhập cho LĐN tỉnh dịch việc làm tại các địa phương. Hội LHPN các<br /> Thái Nguyên cấp cần chủ động trong công tác hướng nghiệp<br /> và định hướng giúp cho phụ nữ tự đánh giá khả<br /> 5.1. Tăng cường hoạt động đào tạo nghề năng, tự lựa chọn và quyết định nghề nghiệp của<br /> cho LĐN mình.<br /> Thứ nhất, đổi mới công tác quản lý nhà nước Thứ hai, tăng cường tổ chức các hoạt động<br /> về đào tạo nghề theo hướng xã hội hóa; bổ sung, hướng nghiệp, tư vấn nghề nghiệp và việc làm<br /> hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích phát thông qua các phương tiện thông tin đại chúng;<br /> triển xã hội hóa dạy nghề phù hợp với từng vùng, tăng cường tư vấn, hướng nghiệp cho phụ nữ<br /> ngành, lĩnh vực đảm bảo huy động tối đa các dưới các hình thức như: hỏi đáp, trả lời thư bạn<br /> nguồn lực trong và ngoài tỉnh; tiếp tục rà soát, đọc, xuất bản các ấn phẩm giới thiệu về nghề và<br /> bổ sung và hoàn thiện hoạt động của các cơ sở căn cứ lựa chọn nghề.<br /> dạy nghề.<br /> Thứ ba, tổ chức các hoạt động hướng<br /> Thứ hai, tiếp tục đổi mới hình thức, phương nghiệp, kết hợp hoạt động hướng nghiệp với<br /> pháp đào tạo nghề cho phù hợp với điều kiện đặc đào tạo nghề trong các cơ sở đào tạo, đặc biệt là<br /> thù của LĐN, đổi mới quy trình, nội dung phương xây dựng kế hoạch chương trình hướng nghiệp<br /> pháp đào tạo theo hướng mềm hóa, đa dạng hóa thông qua các hoạt động của Trung tâm Dạy<br /> chương trình, tạo điều kiện đáp ứng nhu cầu LĐ nghề 20-10 Hội LHPN tỉnh; nâng cao vai trò của<br /> đa dạng và tạo cơ hội học tập cho LĐN. Tăng đội ngũ cán bộ Hội...<br /> cường liên kết, phối hợp tổ chức dạy nghề cho<br /> LĐN tại các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp 5.3. Phát triển kinh tế theo hướng tạo việc<br /> tác; liên kết chặt chẽ giữa cơ sở đào tạo với các làm cho LĐN<br /> doanh nghiệp để dạy nghề, thực hành nghề.<br /> Thứ nhất, tăng cường cải thiện môi trường<br /> Thứ ba, Tăng cường nguồn lực để nâng kinh doanh để thu hút đầu tư của nhà đầu tư và<br /> cao chất lượng dạy nghề; bồi dưỡng chuẩn hóa, các đối tác chiến lược đối với sự phát triển của<br /> nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Đổi mới tỉnh; xây dựng; mở rộng chính sách ưu tiên cho<br /> phương pháp dạy và học theo hướng phát huy các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp đầu<br /> tích cực, chủ động, sáng tạo của người học; tăng tư vào lĩnh vực sản xuất, chế biến nông lâm sản,<br /> cường thực hành, thực tập; kết hợp chặt chẽ chăn nuôi quy mô lớn và sử dụng nhiều LĐN ở<br /> giữa đào tạo và hoạt động sản xuất. địa phương.<br /> Thứ tư, chú trọng đào tạo nghề cho LĐN Thứ hai, phát triển, hỗ trợ doanh nghiệp vừa<br /> nông nghiệp nông thôn ở tỉnh; gắn chương trình và nhỏ được tiếp cận tài chính, tín dụng để nâng<br /> đào tạo nghề với các chương trình xóa đói giảm cao hiệu quả sử dụng vốn của những doanh<br /> <br /> 48 TẠP CHÍ KHOA HỌC<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br /> nghiệp vừa và nhỏ thu hút nhiều LĐN; tạo điều giảm sự lãng phí lớn về nguồn nhân lực, không<br /> kiện thuận lợi cho hoạt động phụ nữ khởi nghiệp, chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn mang lại lợi<br /> thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp nữ. ích xã hội, thực hiện bình đẳng giới, đáp ứng nhu<br /> cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Để hiện<br /> Thứ ba, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh<br /> thực hoá các chủ trương, đường lối, quan điểm<br /> tế gắn với cơ cấu LĐ, phát huy tối đa các nguồn của Đảng về vấn đề việc làm thì hoạt động quản<br /> lực trong tỉnh: (1) Từng bước chuyển dịch cơ cấu lý Nhà nước về giải quyết việc làm có vai trò hết<br /> nội ngành công nghiệp theo hướng ưu tiên phát sức quan trọng, đảm bảo cho LĐN có đủ điều<br /> triển công nghiệp phụ trợ ứng dụng công nghệ kiện, cơ hội để tìm kiếm việc làm ổn định, giúp<br /> cao; (2) Nâng cao trình độ công nghệ, ứng dụng tăng thu nhập nâng cao chất lượng cuộc sống, là<br /> khoa học, kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất và chế yếu tố cơ bản để đảm bảo công bằng xã hội và<br /> biến nông, lâm sản, tạo ra những sản phẩm sạch tăng trưởng bền vững.<br /> mang lại giá trị kinh tế giúp nâng cao thu nhập cho<br /> LĐN ở nông thôn; (3) Xây dựng và thành lập các<br /> mô hình dịch vụ xã hội, dịch vụ gia đình nhằm tạo<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> việc làm, tăng thu nhập cho một số chị em LĐN.<br /> Quan tâm chính sách sử dụng LĐN trực tiếp cho [1]. Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Phụ nữ<br /> lĩnh vực du lịch, tạo sự chuyển dịch mạnh mẽ LĐ tỉnh Thái Nguyên (2016), Báo cáo của Ban Chấp<br /> từ nông nghiệp, nông thôn sang lĩnh vực du lịch hành Hội LHPN tỉnh Thái Nguyên tại Đại hội đại<br /> vì đây là ngành sử dụng nhiều LĐN và thu hút biểu Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Thái Nguyên lần<br /> được số đông LĐN tham gia. thứ XIII, nhiệm kỳ 2016 – 2021.<br /> 5.4. Xây dựng chế độ tiền lương, chính sách [2]. Cục Thống kê tỉnh Thái Nguyên (2016-<br /> chăm sóc sức khỏe cho LĐN một cách hợp lý 2017-2018), Niên giám thống kê tỉnh Thái Nguyên<br /> năm 2016, 2017, 2018.<br /> Thứ nhất, xây dựng chế độ thưởng, phạt<br /> công khai, rõ ràng theo năng lực và thành tích cá [3]. Mai Đan, Thời cáo Tài chính (2018), Tỷ lệ<br /> nhân nhằm tạo động lực cho LĐN phát huy hết LĐN tại Việt Nam thuộc nhóm cao nhất thế giới,<br /> khả năng mà họ đang có; Hình thức trả lương Hà Nội ngày 23/02/2018.<br /> linh hoạt, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng<br /> doanh nghiệp nhưng phản ánh đầy đủ giá trị sức [4]. Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên<br /> LĐ. (2016), Báo cáo Sơ kết 05 năm thực hiện Chiến<br /> lược quốc gia về bình đẳng giới, hoạt động vì<br /> Thứ hai, tăng cường công tác thanh tra, kiểm sự tiến bộ của phụ nữ giai đoạn 2011-2015, Thái<br /> tra theo quy định của pháp luật với định hướng Nguyên, ngày 03/3/2016.<br /> thanh kiểm tra để làm tốt công tác quản lý nhà<br /> nước, bảo vệ quyền lợi và việc thực hiện chính [5] Philippe Fournier-Viger, Cheng-Wei Wu,<br /> sách đối với LĐN. Souleymane Zida, Vincent S.Tseng FHM: Faster<br /> High-Utility Itemset Mining using Estimated Utility<br /> V. KẾT LUẬN Co-occurrence Pruning, International Symposium<br /> on Methodologies for Intelligent Systems, 2014.<br /> Việc làm và thu nhập cho LĐN trong giai<br /> đoạn hội nhập kinh tế đang là vấn đề cấp bách [6] Philippe Fournier-Viger, Jerry Chun-Wei<br /> của các cấp chính quyền từ trung ương đến địa Lin, Cheng-Wei Wu, Vincent S. Tseng, Usef<br /> phương. Đặc biệt đối với LĐN thuộc nhóm LĐ Faghihi Mining Minimal High-Utility Itemsets,<br /> yếu thế, mang tính đặc thù. Giải quyết tốt việc International Conference on Database and<br /> làm cho LĐN sẽ phát huy tối đa tiềm năng LĐ, Expert Systems Applications, 2016<br /> <br /> TẠP CHÍ KHOA HỌC 49<br /> QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ<br />