Tập 1 Toàn tập Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Nguyễn Văn Lập | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:280

Thêm vào BST

Báo xấu

959
lượt xem 317
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tập 1 Toàn tập Hồ Chí Minh gồm những bài viết và tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh từ năm 1919 đến tháng 11 năm 1924. Các tác phẩm trong tập 1 phản ánh sự chuyển biến trong tư tưởng của Người từ chủ nghĩa yêu nước đến chủ nghĩa khoa học xã hội, đánh dấu sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và giải phóng con người,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tập 1 Toàn tập Hồ Chí Minh

KH¤NG Cã G× Quý H¥N §éC LËP, Tù DO! Hå CHÝ MINH TOμN TËP XUÊT B¶N LÇN THø HAI THEO QUYÕT §ÞNH CñA BAN BÝ TH¦ TRUNG ¦¥NG §¶NG CéNG S¶N ViÖt Nam Sè 93-q§/TW, NGμY 22 TH¸NG 12 N¡M 1994.
Héi ®ång xuÊt b¶n Chñ tÞch Héi ®ång ®μo duy tïng hå chÝ minh Phã Chñ tÞch Héi ®ång nguyÔn ®øc b×nh Uû viªn Héi ®ång Hμ ®¨ng " ®Æng xu©n kú " trÇn träng t©n toμn tËp NguyÔn duy quý " " ®ç nguyªn ph−¬ng " Hoμng minh th¶o 1 " TrÇn nh©m 1919 - 1924 Ban chØ ®¹o x©y dùng b¶n th¶o ®Æng xu©n kú XuÊt b¶n lÇn thø hai song thμnh nhãm x©y dùng b¶n th¶o tËp 1 NguyÔn thμnh (Chñ biªn) Phïng ®øc th¾ng ®Æng v¨n th¸i Nhμ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia Hμ Néi - 2000
hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu VII LêI GiíI THIÖU Bé Hå CHÝ MINH TOμN TËP Ngμy 22-12-1994, Ban BÝ th− Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· ra quyÕt ®Þnh vÒ viÖc xuÊt b¶n lÇn thø hai bé Hå ChÝ Minh Toμn tËp. Thi hμnh quyÕt ®Þnh cña Ban BÝ th−, ViÖn Nghiªn cøu chñ nghÜa B¶n quyÕt ®Þnh nªu râ: "Tr−íc nh÷ng diÔn biÕn míi cña thÕ giíi vμ nh÷ng nhiÖm vô to lín cña sù nghiÖp x©y dùng vμ b¶o vÖ Tæ quèc, h¬n bao giê M¸c - Lªnin vμ t− t−ëng Hå ChÝ Minh cïng víi Nhμ xuÊt b¶n hÕt, viÖc thÊm nhuÇn vμ lμm ®óng theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh cã tÇm quan träng ®Æc biÖt. NghÞ quyÕt §¹i héi lÇn thø VII cña §¶ng kh¼ng ®Þnh c¸ch ChÝnh trÞ quèc gia, sau mét thêi gian tÝch cùc, khÈn tr−¬ng m¹ng n−íc ta lÊy chñ nghÜa M¸c - Lªnin vμ t− t−ëng Hå ChÝ Minh lμm nÒn chuÈn bÞ, ®· hoμn thμnh viÖc s−u tÇm, bæ sung vμ hoμn chØnh t¶ng t− t−ëng, kim chØ nam cho hμnh ®éng". b¶n th¶o. Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 105 ngμy sinh cña Chñ tÞch Thi hμnh quyÕt ®Þnh cña Ban BÝ th−, ViÖn Nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lªnin vμ t− t−ëng Hå ChÝ Minh cïng víi Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Hå ChÝ Minh vμ chuÈn bÞ tiÕn tíi §¹i héi ®¹i biÓu toμn quèc lÇn quèc gia, sau mét thêi gian tÝch cùc, khÈn tr−¬ng chuÈn bÞ, ®· hoμn thμnh viÖc s−u tÇm, bæ sung vμ hoμn chØnh b¶n th¶o. Nh©n dÞp kû niÖm thø VIII cña §¶ng, bé Hå ChÝ Minh Toμn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø lÇn thø 105 ngμy sinh cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vμ chuÈn bÞ tiÕn tíi §¹i hai, gåm nhiÒu tËp lÇn l−ît ra m¾t b¹n héi ®¹i biÓu toμn quèc lÇn thø VIII cña §¶ng, bé Hå ChÝ Minh Toμn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø hai, gåm nhiÒu tËp lÇn l−ît ra m¾t b¹n ®äc. * * * Bé Hå ChÝ Minh Toμn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø hai, tËp hîp phÇn lín nh÷ng t¸c phÈm, bμi nãi, bμi viÕt quan träng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tõ n¨m 1919 ®Õn n¨m 1969 ®· s−u tÇm vμ x¸c minh ®−îc. §©y lμ mét tμi s¶n tinh thÇn v« gi¸ cña toμn §¶ng, toμn d©n ta, lμ sù ph¶n ¸nh sinh ®éng, s©u s¾c qu¸ tr×nh Chñ tÞch Hå ChÝ Minh t×m ®−êng cøu n−íc vμ v¹ch ra
VIII hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu IX ®−êng lèi chiÕn l−îc, s¸ch l−îc cho c¸ch m¹ng ViÖt Nam, ®ång thêi ph¶n tiÕn hμnh kh¶o s¸t chñ nghÜa thùc d©n, ®Õ quèc ë c¸c n−íc t− b¶n chñ yÕu ¸nh qu¸ tr×nh Ng−êi cïng víi §¶ng ta tæ chøc, l·nh ®¹o c¸ch m¹ng ViÖt vμ nhiÒu n−íc thuéc ®Þa cña chóng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· sím nhËn Nam ®i tõ th¾ng lîi nμy ®Õn th¾ng lîi kh¸c. thøc ®−îc xu h−íng ph¸t triÓn cña thêi ®¹i, tõ mét ng−êi yªu n−íc nång nhiÖt, Ng−êi ®· b¾t gÆp chñ nghÜa M¸c - Lªnin, trë thμnh ng−êi céng s¶n. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lμ nhμ t− t−ëng vÜ ®¹i, nhμ lý luËn thiªn tμi Tõ ®ã, Ng−êi rót ra kÕt luËn: "Muèn cøu n−íc vμ gi¶i phãng d©n téc kh«ng cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam. Ng−êi ®· nªu mét tÊm g−¬ng s¸ng trong viÖc cã con ®−êng nμo kh¸c con ®−êng c¸ch m¹ng v« s¶n". §ã lμ con ®−êng c¸ch tiÕp thu vμ vËn dông chñ nghÜa M¸c - Lªnin trªn tinh thÇn ®éc lËp, tù chñ m¹ng d©n chñ t− s¶n kiÓu míi do §¶ng tiªn phong cña giai cÊp c«ng nh©n vμ s¸ng t¹o. Ng−êi ®· "n¾m b¾t s©u s¾c b¶n chÊt c¸ch m¹ng vμ khoa häc, l·nh ®¹o nh»m ®¸nh ®æ ®Õ quèc vμ phong kiÕn tay sai, giμnh ®éc lËp d©n tinh thÇn biÖn chøng vμ nh©n ®¹o cña häc thuyÕt M¸c - Lªnin, vËn dông téc, thùc hiÖn ng−êi cμy cã ruéng, sau ®ã tiÕn lªn lμm c¸ch m¹ng x· héi mét c¸ch s¸ng t¹o häc thuyÕt Êy phï hîp víi hoμn c¶nh thùc tÕ n−íc ta; chñ nghÜa, thùc hiÖn chñ nghÜa x· héi vμ chñ nghÜa céng s¶n ë ViÖt Nam. ®ång thêi, Ng−êi ®· kÕ thõa, ph¸t huy chñ nghÜa yªu n−íc, truyÒn thèng §ã lμ ®−êng lèi gi−¬ng cao ngän cê ®éc lËp d©n téc vμ chñ nghÜa x· héi, kÕt tèt ®Ñp cña d©n téc vμ tinh hoa cña nh©n lo¹i. T− t−ëng Hå ChÝ Minh ®−îc hîp chñ nghÜa yªu n−íc vμ chñ nghÜa quèc tÕ cña giai cÊp c«ng nh©n, kÕt h×nh thμnh tõ nh÷ng nguån gèc ®ã. ViÖc §¹i héi VII kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa hîp søc m¹nh d©n téc vμ søc m¹nh thêi ®¹i nh»m ®i tíi môc tiªu cao c¶ lμ M¸c - Lªnin, t− t−ëng Hå ChÝ Minh lμ nÒn t¶ng t− t−ëng cña §¶ng vμ kim gi¶i phãng d©n téc, gi¶i phãng x· héi vμ gi¶i phãng con ng−êi. §ã còng lμ chØ nam cho hμnh ®éng lμ mét b−íc ph¸t triÓn hÕt søc quan träng trong néi dung tæng qu¸t cña t− t−ëng Hå ChÝ Minh. nhËn thøc vμ t− duy lý luËn cña §¶ng ta. T− t−ëng "Kh«ng cã g× quý h¬n ®éc lËp, tù do" lμ ®iÓm xuÊt ph¸t cña Trong khi gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam, Chñ tÞch t− t−ëng Hå ChÝ Minh. Tõ mét thanh niªn thuéc ®Þa, mÊt n−íc, ra ®i t×m Hå ChÝ Minh ®· gãp phÇn ph¸t triÓn chñ nghÜa M¸c - Lªnin trªn nhiÒu ®−êng cøu n−íc, môc tiªu tr−íc m¾t cña Ng−êi lμ gi¶i phãng d©n téc. VÊn vÊn ®Ò quan träng, ®Æc biÖt lμ lý luËn vÒ c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc vμ ®Ò ®Æt ra lμ trong ®iÒu kiÖn chñ nghÜa ®Õ quèc ®· trë thμnh mét hÖ thèng tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ë c¸c n−íc thuéc ®Þa vμ phô thuéc. T− t−ëng cña thÕ giíi, c¸c d©n téc thuéc ®Þa cã thÓ b»ng con ®−êng nμo ®Ó giμnh th¾ng Ng−êi ®· vμ ®ang soi ®−êng cho cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n ta giμnh lîi ? D−íi ¸nh s¸ng LuËn c−¬ng vÒ vÊn ®Ò d©n téc vμ vÊn ®Ò thuéc ®Þa cña th¾ng lîi, trë thμnh nh÷ng gi¸ trÞ bÒn v÷ng cña d©n téc ViÖt Nam vμ lan V.I. Lªnin vμ tÊm g−¬ng C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga, Ng−êi ®· t×m ra con to¶ ra thÕ giíi" 1). ®−êng gi¶i phãng cho d©n téc m×nh vμ cho tÊt c¶ c¸c d©n téc thuéc ®Þa. Ngμy nay, khi sù nghiÖp ®æi míi ë n−íc ta ngμy cμng ®i vμo chiÒu s©u, Ng−êi kh¼ng ®Þnh: "chØ cã chñ nghÜa x· héi vμ chñ nghÜa céng s¶n míi gi¶i nh÷ng biÕn chuyÓn trªn thÕ giíi ngμy cμng lín, nh÷ng vÊn ®Ò míi ®Æt ra phãng ®−îc c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc vμ giai cÊp c«ng nh©n toμn thÕ giíi" 1). trong ®êi sèng x· héi ngμy cμng nhiÒu, ®ßi hái ph¶i lμm s¸ng tá ®Ó t×m ra Ng−êi ®−a ra h×nh ¶nh so s¸nh næi tiÕng: Chñ nghÜa ®Õ quèc lμ "con ®Øa hai sù gi¶i ®¸p, th× viÖc nghiªn cøu, b¶o vÖ, vËn dông vμ ph¸t triÓn t− t−ëng vßi", do ®ã c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc muèn th¾ng lîi ph¶i thùc hiÖn Hå ChÝ Minh vμo thùc tÕ cuéc sèng, trë thμnh nhiÖm vô quan träng, cÊp ®−îc sù liªn minh chiÕn ®Êu gi÷a v« s¶n ë thuéc ®Þa víi v« s¶n ë chÝnh b¸ch trong c«ng t¸c chÝnh trÞ, t− t−ëng, lý luËn cña toμn §¶ng, toμn d©n ta. quèc nhÞp nhμng nh− hai c¸nh cña mét con chim. V× bãc lét thuéc ®Þa lμ Nh÷ng t− t−ëng lín cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®−îc ph¶n ¸nh trong mét trong hai nguån sèng cña chñ nghÜa t− b¶n, cho nªn muèn ®¸nh ®æ Hå ChÝ Minh Toμn tËp. chñ nghÜa ®Õ quèc, tr−íc hÕt ph¶i xo¸ bá thuéc ®Þa cña chóng ®i. Do ®ã, Sau gÇn m−êi n¨m t×m ®−êng cøu n−íc, ®Æt ch©n lªn nhiÒu ch©u lôc, c¸ch m¹ng thuéc ®Þa kh«ng chØ tr«ng chê vμo kÕt qu¶ cña c¸ch m¹ng 1) NghÞ quyÕt cña Bé ChÝnh trÞ sè 09-NQ/TW, ngμy 18-2-1995: VÒ mét 1) TÊt c¶ nh÷ng c©u trÝch kh«ng cã chó thÝch ®Òu ®−îc rót ra tõ trong bé Hå ChÝ sè ®Þnh h−íng lín trong c«ng t¸c t− t−ëng hiÖn nay. Minh Toμn tËp.
IX XI hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu v« s¶n ë chÝnh quèc mμ ph¶i tiÕn hμnh song song víi c¸ch m¹ng ë chÝnh m¹ng gi¶i phãng d©n téc míi cã ®iÒu kiÖn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, vμ chØ quèc, h¬n n÷a nã cÇn ph¶i chñ ®éng vμ cã thÓ giμnh th¾ng lîi tr−íc, vμ cã lμm c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa míi gi÷ v÷ng nh÷ng thμnh qu¶ do sù b»ng th¾ng lîi cña m×nh nã cã thÓ ®ãng gãp vμo sù nghiÖp gi¶i phãng anh nghiÖp gi¶i phãng d©n téc mang l¹i. em v« s¶n ë ph−¬ng T©y. Ng−êi viÕt: §éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi chñ nghÜa x· héi trong t− t−ëng Hå ChÝ "Ngμy mμ hμng tr¨m triÖu nh©n d©n ch©u ¸ bÞ tμn s¸t vμ ¸p bøc thøc Minh kh«ng chØ ph¸t huy t¸c dông trong giai ®o¹n §¶ng ta l·nh ®¹o nh©n tØnh ®Ó g¹t bá sù bãc lét ®ª tiÖn cña mét bän thùc d©n lßng tham kh«ng d©n ta tiÕn hμnh cuéc c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc (1945-1954) mμ cßn ®¸y, hä sÏ h×nh thμnh mét lùc l−îng khæng lå, vμ trong khi thñ tiªu mét xuyªn suèt qu¸ tr×nh tiÕn hμnh ®ång thêi hai chiÕn l−îc c¸ch m¹ng kh¸c trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i cña chñ nghÜa t− b¶n lμ chñ nghÜa ®Õ quèc, nhau, nh−ng cã quan hÖ kh¨ng khÝt víi nhau - c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ hä cã thÓ gióp ®ì nh÷ng ng−êi anh em m×nh ë ph−¬ng T©y trong nhiÖm vô nh©n d©n ë miÒn Nam vμ c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa ë miÒn B¾c (giai gi¶i phãng hoμn toμn". ®o¹n 1954-1975) còng nh− trong nhiÖm vô x©y dùng chñ nghÜa x· héi vμ b¶o vÖ Tæ quèc hiÖn nay. §ã lμ mét luËn ®iÓm s¸ng t¹o mμ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· cèng hiÕn vμo sù ph¸t triÓn lý luËn cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin vÒ c¸ch m¹ng gi¶i T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ ®éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi chñ nghÜa x· phãng d©n téc ë thuéc ®Þa. Trªn nÒn t¶ng lý luËn ®ã, Ng−êi ®· cïng víi héi lμ tæng hîp nh÷ng quan ®iÓm chiÕn l−îc cã ý nghÜa chØ ®¹o lín vÒ chÝnh §¶ng ta ®Ò ra vμ gi¶i quyÕt ®óng ®¾n nhiÒu vÊn ®Ò vÒ chiÕn l−îc vμ s¸ch trÞ vμ lý luËn, vÒ nhËn thøc vμ hμnh ®éng cña toμn §¶ng, toμn d©n ta l−îc, dÉn ®Õn th¾ng lîi lÞch sö cña cuéc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m. trong toμn bé tiÕn tr×nh c¸ch m¹ng ViÖt Nam. N¾m ®−îc néi dung t− t−ëng Êy, qu¸n triÖt ®óng nguyªn t¾c chiÕn l−îc Êy cña t− t−ëng Hå ChÝ Minh lμ T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ gi¶i phãng d©n téc g¾n bã thèng nhÊt víi t− c¬ së ph−¬ng ph¸p luËn ®Ó hiÓu ®−îc con ®−êng ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng t−ëng cña Ng−êi vÒ chñ nghÜa x· héi. V× c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc n−íc ta, ®ång thêi gióp hiÓu râ nh÷ng nguyªn nh©n s©u xa vμ diÔn biÕn muèn th¾ng lîi ph¶i ®i theo con ®−êng c¸ch m¹ng v« s¶n, do §¶ng cña giai phøc t¹p cña t×nh h×nh thÕ giíi hiÖn nay. Còng trªn c¬ së Êy hiÓu râ v× sao cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o, cho nªn con ®−êng ph¸t triÓn tÊt yÕu cña c¸ch §¶ng ta l¹i kÕt hîp ®−îc vμ kÕt hîp tèt søc m¹nh cña d©n téc ta vμ søc m¹ng gi¶i phãng d©n téc sÏ lμ tiÕn lªn c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. Ng−êi m¹nh cña thêi ®¹i trong qu¸ tr×nh x©y dùng vμ b¶o vÖ Tæ quèc ta. Ch©n lý kh¼ng ®Þnh: "C¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc ph¶i ph¸t triÓn thμnh c¸ch ®éc lËp d©n téc vμ chñ nghÜa x· héi kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau trong t− t−ëng m¹ng x· héi chñ nghÜa th× míi giμnh ®−îc th¾ng lîi hoμn toμn". Hå ChÝ Minh ®−îc c¸ch m¹ng ViÖt Nam vËn dông thμnh c«ng ®· kh¼ng §éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi chñ nghÜa x· héi lμ luËn ®iÓm trung t©m ®Þnh ®ã còng lμ ch©n lý lín cña thêi ®¹i. cña t− t−ëng Hå ChÝ Minh, nã th©m nhËp vμ xuyªn suèt toμn bé hÖ thèng Nh− vËy, t− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ ®éc l©p d©n téc g¾n liÒn víi chñ t− t−ëng cña Ng−êi trong c¸c thêi kú vμ trªn c¸c lÜnh vùc. nghÜa x· héi, lμ mét ®ãng gãp cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam vμo kho tμng cña Ngay tõ khi §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam míi thμnh lËp, trong ChÝnh chñ nghÜa M¸c - Lªnin, vμo lý luËn c¸ch m¹ng x· héi trong thêi ®¹i hiÖn c−¬ng v¾n t¾t do Ng−êi khëi th¶o, ®· kh¼ng ®Þnh sù lùa chän con ®−êng x· nay. héi chñ nghÜa khi ®Æt nhiÖm vô gi¶i phãng d©n téc trong triÓn väng tiÕn Ngμy nay, nh÷ng luËn ®iÓm cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ b¶n chÊt, lªn chñ nghÜa x· héi. ThËt vËy, t− t−ëng Hå ChÝ Minh ®· lμm s¸ng tá mèi ®Æc tr−ng, vÒ môc tiªu, ®éng lùc ... cña chñ nghÜa x· héi ë n−íc ta... vÉn quan hÖ h÷u c¬ gi÷a gi¶i phãng d©n téc víi chñ nghÜa x· héi, ®Æt nÒn t¶ng gi÷ nguyªn ý nghÜa ®èi víi sù nghiÖp ®æi míi. cho b−íc chuyÓn biÕn tõ c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n lªn c¸ch Ng−êi nãi: "Muèn biÕt ta tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi nh− thÕ nμo th× m¹ng x· héi chñ nghÜa ë n−íc ta. §©y lμ t− t−ëng lín thÓ hiÖn tÝnh quy tr−íc hÕt ph¶i biÕt chñ nghÜa x· héi lμ g×?". luËt cña sù ph¸t triÓn lÞch sö x· héi ViÖt Nam: chØ cã hoμn thμnh c¸cH
XII XIII hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu cßn ®ßi hái ph¶i cã ph−¬ng ph¸p c¸ch m¹ng ®óng ®¾n, linh ho¹t, s¸ng t¹o, Theo Ng−êi, môc tiªu cña " chñ nghÜa x· héi lμ lμm sao cho d©n giμu, phï hîp víi thùc tiÔn c¸ch m¹ng cña ®Êt n−íc. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lμ n−íc m¹nh", "mäi ng−êi ®−îc ¨n no, mÆc Êm, sung s−íng, tù do". VÒ b¶n bËc thÇy vÒ ph−¬ng ph¸p c¸ch m¹ng ViÖt Nam. Ph−¬ng ph¸p c¸ch m¹ng chÊt, chñ nghÜa x· héi lμ mét x· héi do nh©n d©n lao ®éng lμm chñ, "mét cña Ng−êi lμ sù vËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o ph−¬ng ph¸p luËn phæ biÕn x· héi kh«ng cã chÕ ®é ng−êi bãc lét ng−êi, mét x· héi b×nh ®¼ng, ai lμm cña chñ nghÜa M¸c-Lªnin vμo hoμn c¶nh vμ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c¸ch nhiÒu h−ëng nhiÒu, lμm Ýt h−ëng Ýt, kh«ng lμm kh«ng h−ëng". Mét ®Æc m¹ng n−íc ta ®Ó t×m ra nh÷ng con ®−êng, h×nh thøc, biÖn ph¸p, ... nh»m tr−ng c¬ b¶n cña chñ nghÜa x· héi lμ sù t¨ng tr−ëng kinh tÕ ph¶i "g¾n liÒn thùc hiÖn môc tiªu. §ã còng lμ sù kÕ thõa cã chän läc vμ ¸p dông s¸ng t¹o víi sù ph¸t triÓn khoa häc vμ kü thuËt, víi sù ph¸t triÓn v¨n ho¸ cña nh©n vμo ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i nh÷ng ph−¬ng ph¸p suy nghÜ vμ hμnh ®éng cña c¸c d©n", trong ®ã, con ng−êi míi x· héi chñ nghÜa ®−îc ph¸t triÓn c¶ vÒ thÓ nhμ t− t−ëng, chÝnh trÞ, qu©n sù ViÖt Nam trong lÞch sö, lμ sù tæng kÕt tõ lùc, trÝ lùc, ®¹o ®øc vμ tinh thÇn. TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi "lμ yªu cÇu cÊp thùc tiÔn c¸c phong trμo c¸ch m¹ng trong n−íc vμ trªn thÕ giíi. b¸ch cña hμng chôc triÖu ng−êi lao ®éng. §ã lμ c«ng tr×nh tËp thÓ cña quÇn Ph−¬ng ph¸p c¸ch m¹ng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lμ mét hÖ thèng chóng lao ®éng d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng". "Yªu Tæ quèc, yªu nh©n d©n ®−îc thÓ hiÖn ®a d¹ng vμ phong phó ë c¸c thêi kú, c¸c giai ®o¹n kh¸c ph¶i g¾n liÒn víi yªu chñ nghÜa x· héi, v× cã tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi th× nhau. Trªn tinh thÇn "dÜ bÊt biÕn, øng v¹n biÕn", lÊy môc tiªu kh«ng thay nh©n d©n m×nh mçi ngμy mét no Êm thªm, Tæ quèc mçi ngμy mét giμu ®æi lμ ®éc lËp, thèng nhÊt cña Tæ quèc, tù do, h¹nh phóc cña nh©n d©n lμm m¹nh thªm". XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm n−íc ta qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi tõ mét nÒn gèc, tuú hoμn c¶nh vμ ®iÒu kiÖn cô thÓ, tuú lÜnh vùc vμ ®èi t−îng cô thÓ mμ kinh tÕ n«ng nghiÖp l¹c hËu, ®Êt n−íc t¹m thêi bÞ chia c¾t, l¹i cã chiÕn cã sù vËn dông linh ho¹t, uyÓn chuyÓn nh÷ng ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau. tranh, Ng−êi ®Ò ra chñ tr−¬ng: võa kh¸ng chiÕn võa kiÕn quèc, võa chèng §iÓm næi bËt cña ph−¬ng ph¸p c¸ch m¹ng Hå ChÝ Minh, nh− §¶ng ta Mü, cøu n−íc võa x©y dùng chñ nghÜa x· héi. §ã lμ s¸ng t¹o ®éc ®¸o cña t− ®· tæng kÕt t¹i §¹i héi lÇn thø IV, ®ã lμ ph−¬ng ph¸p sö dông b¹o lùc c¸ch t−ëng Hå ChÝ Minh. m¹ng, bao gåm lùc l−îng chÝnh trÞ cña quÇn chóng vμ lùc l−îng vò trang §Æc biÖt, Ng−êi th−êng xuyªn nh¾c nhë ph¶i ®Ò phßng c¸ch lμm rËp cña nh©n d©n, tiÕn hμnh khëi nghÜa toμn d©n vμ chiÕn tranh c¸ch m¹ng; khu«n, gi¸o ®iÒu; cÇn xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®Ó t×m ra con ®−êng ®i riªng kÕt hîp ®Êu tranh qu©n sù víi ®Êu tranh chÝnh trÞ vμ ®Êu tranh ngo¹i phï hîp víi t×nh h×nh vμ ®Æc ®iÓm cña n−íc ta. Ng−êi nãi: "HiÖn nay, ®øng giao; lîi dông triÖt ®Ó nh÷ng m©u thuÉn néi bé cña ®Þch, ph©n ho¸ vμ c« vÒ mÆt x©y dùng chñ nghÜa x· héi, tuy chóng ta ®· cã nh÷ng kinh nghiÖm lËp cao ®é kÎ thï, giμnh th¾ng lîi tõng b−íc, ®¸nh ®æ tõng bé phËn, cuèi dåi dμo cña c¸c n−íc anh em, nh−ng chóng ta còng kh«ng thÓ ¸p dông cïng ®i ®Õn th¾ng lîi hoμn toμn. nh÷ng kinh nghiÖm ®ã mét c¸ch m¸y mãc, bëi v× n−íc ta cã nh÷ng ®Æc Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ra søc ch¨m lo x©y dùng lùc l−îng b¶o ®¶m ®iÓm riªng cña ta". cho c¸ch m¹ng ViÖt Nam ®i tíi th¾ng lîi. T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ chñ nghÜa x· héi vμ con ®−êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam ®ang ®−îc §¶ng ta vËn dông s¸ng t¹o vμo sù "Tr−íc hÕt ph¶i cã §¶ng c¸ch mÖnh... §¶ng cã v÷ng c¸ch mÖnh míi nghiÖp ®æi míi hiÖn nay nh»m ra søc ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸ lμm cho thμnh c«ng". T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ §¶ng céng s¶n l·nh ®¹o, ®Æc biÖt d©n giμu n−íc m¹nh, gi÷ v÷ng ®éc lËp chñ quyÒn vμ toμn vÑn l·nh thæ, x©y trong ®iÒu kiÖn §¶ng ®· n¾m chÝnh quyÒn, lμ mét ®ãng gãp míi vμo lý dùng thμnh c«ng chñ nghÜa x· héi trªn ®Êt n−íc ta, gãp phÇn tÝch cùc vμo luËn x©y dùng chÝnh ®¶ng kiÓu míi cña giai cÊp c«ng nh©n. §¶ng ta ra ®êi cuéc ®Êu tranh chung cña nh©n d©n thÕ giíi v× hoμ b×nh, ®éc lËp d©n téc, tõ mét n−íc thuéc ®Þa nöa phong kiÕn, c«ng nghiÖp ch−a ph¸t triÓn, giai d©n chñ vμ tiÕn bé x· héi. cÊp c«ng nh©n cßn nhá bÐ, gi÷a lóc c¸c phong trμo yªu n−íc ®ang diÔn Cã t− t−ëng ®óng, ®−êng lèi ®óng, nh−ng muèn vËn dông cã hiÖu qu¶ ra s«i næi. §óng nh− Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· nhËn ®Þnh: "Chñ nghÜa
XIV XV hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu thêi kú 1936-1939, Ng−êi ®· bæ sung vμo tªn gäi mÆt trËn thμnh MÆt trËn M¸c-Lªnin kÕt hîp víi phong trμo c«ng nh©n vμ phong trμo yªu n−íc ®· d©n téc d©n chñ réng r·i, kh«ng nh÷ng chØ cã nh©n d©n lao ®éng mμ gåm dÉn tíi viÖc thμnh lËp §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng vμo ®Çu n¨m 1930". c¶ giai cÊp t− s¶n d©n téc vμ nh¾c nhë ph¶i tr¸nh hÕt søc ®Ó hä ë ngoμi Ng−êi nãi, §¶ng ta lμ ®éi tiªn phong cña giai cÊp c«ng nh©n. B¶n chÊt giai MÆt trËn. Ngay sau khi vÒ ®Õn Cao B»ng n¨m 1941, Ng−êi ®· cho tæ chøc cÊp c«ng nh©n cña §¶ng ®−îc thÓ hiÖn ë chç nã ®−îc vò trang b»ng chñ thÝ ®iÓm c¸c héi quÇn chóng ®Ó rót kinh nghiÖm tiÕn tíi thμnh lËp MÆt nghÜa M¸c-Lªnin, trung thμnh víi chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n, kiªn quyÕt trËn ViÖt Minh. ®Êu tranh chèng mäi biÓu hiÖn cña chñ nghÜa c¬ héi h÷u khuynh vμ "t¶" Nguyªn t¾c nhÊt qu¸n trong t− t−ëng ®¹i ®oμn kÕt Hå ChÝ Minh lμ: khuynh. Ng−êi còng nãi râ: "§¶ng ta ®¹i biÓu cho lîi Ých chung cña giai lÊy liªn minh c«ng n«ng lμm nÒn t¶ng, tËp hîp réng r·i nhÊt mäi tæ chøc cÊp c«ng nh©n, cña toμn thÓ nh©n d©n lao ®éng chø kh«ng ph¶i m−u cÇu vμ c¸ nh©n yªu n−íc, võa ®oμn kÕt, võa ®Êu tranh; lÊy lîi Ých tèi cao cña cho lîi Ých riªng cña mét nhãm ng−êi nμo, cña c¸ nh©n nμo". d©n téc vμ quyÒn lîi c¬ b¶n cña nh©n d©n lao ®éng lμm nÒn t¶ng, trªn c¬ së §Ó xøng ®¸ng lμ §¶ng l·nh ®¹o, Ng−êi nªu yªu cÇu ph¶i x©y dùng ®ã b¶o ®¶m cã sù kÕt hîp hμi hoμ lîi Ých c¸ nh©n vμ lîi Ých tËp thÓ, bé phËn §¶ng ta thμnh "mét ®¶ng to lín, m¹nh mÏ, ch¾c ch¾n, trong s¹ch, c¸ch vμ toμn côc, giai cÊp vμ d©n téc, quèc gia vμ quèc tÕ. m¹ng triÖt ®Ó". Trong ®iÒu kiÖn §¶ng cÇm quyÒn, ®Ó ®Ò phßng nguy c¬ Ph−¬ng ph¸p ®i tíi ®¹i ®oμn kÕt cña Ng−êi lμ vËn ®éng, gi¸o dôc, tho¸i ho¸, biÕn chÊt, Ng−êi lu«n lu«n nhÊn m¹nh ng−êi ®¶ng viªn ph¶i thuyÕt phôc, nªu g−¬ng ..., lÊy th¼ng th¾n ch©n thμnh ®Ó ®èi xö, lÊy tin "suèt ®êi lμm ng−êi con trung thμnh cña §¶ng, ng−êi ®μy tí tËn tuþ cña yªu gióp ®ì ®Ó c¶m ho¸, tr©n träng ph¸t huy nh©n tè tÝch cùc, h¹n chÕ, ®Èy nh©n d©n". LÇn ®Çu tiªn trong c¸c ®¶ng céng s¶n cÇm quyÒn, Chñ tÞch Hå lïi nh©n tè tiªu cùc, gióp cho mäi tæ chøc vμ c¸ nh©n ®Òu tiÕn bé vμ tr−ëng ChÝ Minh nªu lªn t− t−ëng: §¶ng ph¶i xøng ®¸ng võa lμ ng−êi l·nh ®¹o thμnh, ®ãng gãp cã hiÖu qu¶ vμo sù nghiÖp c¸ch m¹ng chung. s¸ng suèt, võa lμ ng−êi ®μy tí thËt trung thμnh cña nh©n d©n. Muèn thÕ, Tãm l¹i, trong t− t−ëng Hå ChÝ Minh, ®¹i ®oμn kÕt d©n téc lμ mét Ng−êi ®ßi hái §¶ng ta mét mÆt ph¶i ra søc n©ng cao trÝ tuÖ cho ngang tÇm chiÕn l−îc c¬ b¶n, l©u dμi, trong c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n còng nhiÖm vô lÞch sö, mÆt kh¸c ph¶i trau dåi ®¹o ®øc c¸ch m¹ng, kh«ng ngõng nh− trong c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. T− t−ëng ®¹i ®oμn kÕt Hå ChÝ t¨ng c−êng mèi liªn hÖ m¸u thÞt víi nh©n d©n. Minh m·i m·i lμ mét søc m¹nh lμm nªn th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng ViÖt C¸ch m¹ng lμ sù nghiÖp cña quÇn chóng. §¶ng chØ cã thÓ hoμn thμnh Nam. sø mÖnh lÞch sö cña m×nh nÕu biÕt tËp hîp, ®oμn kÕt c¸c tÇng líp nh©n d©n trong mét mÆt trËn d©n téc thèng nhÊt réng r·i chèng kÎ thï chung vμ §oμn kÕt, tËp hîp lùc l−îng ®Ó ®−a quÇn chóng ra ®Êu tranh giμnh tù x©y dùng ®Êt n−íc. "§oμn kÕt, ®oμn kÕt, ®¹i ®oμn kÕt. do, ®éc lËp. KÎ thï ®· dïng søc m¹nh tμn b¹o ®Ó ®μn ¸p cuéc ®Êu tranh Thμnh c«ng, thμnh c«ng, ®¹i thμnh c«ng". cña nh©n d©n ta. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· chØ râ: "ChÕ ®é thùc d©n, tù b¶n th©n nã, ®· lμ mét hμnh ®éng b¹o lùc cña kÎ m¹nh ®èi víi kÎ yÕu". Do LuËn ®iÓm næi tiÕng nμy cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· trë thμnh t− ®ã "Trong cuéc ®Êu tranh gian khæ chèng kÎ thï cña giai cÊp vμ d©n téc, t−ëng chØ ®¹o chiÕn l−îc lín xuyªn suèt c¶ qu¸ tr×nh c¸ch m¹ng ViÖt Nam. cÇn dïng b¹o lùc c¸ch m¹ng chèng l¹i b¹o lùc ph¶n c¸ch m¹ng, giμnh lÊy T− t−ëng ®¹i ®oμn kÕt cña Hå ChÝ Minh cïng víi ®¹o ®øc vμ nh©n c¸ch v« chÝnh quyÒn vμ b¶o vÖ chÝnh quyÒn". cïng cao th−îng vμ trong s¸ng cña Ng−êi ®· quy tô ®−îc khèi ®¹i ®oμn kÕt d©n téc, ®Êu tranh v× th¾ng lîi cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng. D−íi ¸nh s¸ng t− t−ëng qu©n sù Hå ChÝ Minh, trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vμ chèng Mü, nh©n d©n ta ®· lËp nªn nh÷ng chiÕn c«ng Ng−êi cho r»ng: "hÔ lμ ng−êi ViÖt Nam th× ai còng cã lßng yªu n−íc, vang déi, ®−îc c¶ loμi ng−êi kh©m phôc vμ ca ngîi. T− t−ëng qu©n sù Hå ghÐt giÆc", nªn ngay sau khi thμnh lËp §¶ng, Ng−êi ®· ®Ò ra chñ tr−¬ng ChÝ Minh lμ t− t−ëng vÒ kÕt hîp ®Êu tranh chÝnh trÞ víi ®Êu tranh vò thμnh lËp Héi ph¶n ®Õ ®ång minh, mét h×nh thøc mÆt trËn d©n téc thèng trang. Ng−êi nãi: "Tuú t×nh h×nh cô thÓ mμ quyÕt ®Þnh nh÷ng h×nh thøc nhÊt réng r·i chèng ®Õ quèc. Gãp ý kiÕn vÒ ®−êng lèi, chñ tr−¬ng cña §¶ng
XVI hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu XVII ®Êu tranh c¸ch m¹ng thÝch hîp, sö dông ®óng vμ khÐo kÕt hîp c¸c h×nh Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lu«n coi träng b¶n chÊt giai cÊp c«ng nh©n cña thøc ®Êu tranh vò trang vμ ®Êu tranh chÝnh trÞ ®Ó giμnh th¾ng lîi cho c¸ch Nhμ n−íc ta, ®ång thêi, Ng−êi còng nhÊn m¹nh tÝnh d©n téc, tÝnh nh©n m¹ng". T− t−ëng qu©n sù Hå ChÝ Minh ®−îc thÓ hiÖn ®Æc s¾c ë vÊn ®Ò x©y d©n s©u s¾c cña Nhμ n−íc. dùng lùc l−îng vò trang c¸ch m¹ng "tõ nh©n d©n mμ ra, v× nh©n d©n mμ Theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh, mét Nhμ n−íc v÷ng m¹nh, cã hiÖu lùc chiÕn ®Êu" víi ba thø qu©n - bé ®éi chñ lùc, bé ®éi ®Þa ph−¬ng vμ d©n qu©n ph¶i lμ mét Nhμ n−íc lμm cho mäi ng−êi d©n biÕt sèng vμ lμm viÖc theo tù vÖ; vÊn ®Ò x©y dùng c¨n cø ®Þa c¸ch m¹ng, vÊn ®Ò khëi nghÜa toμn d©n HiÕn ph¸p vμ ph¸p luËt; mÆt kh¸c Nhμ n−íc ®ã "ph¶i dùa vμo nh©n d©n, vμ chiÕn tranh nh©n d©n. ChÝnh t− t−ëng qu©n sù Êy ®· chØ ®¹o nh©n d©n liªn hÖ chÆt chÏ víi nh©n d©n, l¾ng nghe ý kiÕn vμ chÞu sù kiÓm so¸t cña ta ®i tíi th¾ng lîi lÞch sö cña cuéc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m vμ tiÕp ®Õn tiÕn nh©n d©n". Mét trong nh÷ng mèi quan t©m cña Ng−êi lμ lo lμm sao ®μo t¹o hμnh cuéc kh¸ng chiÕn thÇn th¸nh l©u dμi nhÊt trong lÞch sö. §Ó chèng l¹i vμ båi d−ìng ®−îc mét ®éi ngò c¸n bé chÝnh quyÒn phï hîp víi b¶n chÊt nh÷ng kÎ thï cã søc m¹nh kinh tÕ vμ qu©n sù lín h¬n m×nh nhiÒu lÇn, cña Nhμ n−íc ta, thÊm nhuÇn tinh thÇn "d©n lμ chñ, c¸n bé lμ ®μy tí trung Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ®Ò ra ®−êng lèi kh¸ng chiÕn toμn d©n, toμn diÖn, thμnh cña nh©n d©n". RÊt ®Ò cao ph¸p quyÒn, nh−ng Chñ tÞch Hå ChÝ tr−êng kú, dùa vμo søc m×nh lμ chÝnh; chñ tr−¬ng võa kh¸ng chiÕn, võa Minh kh«ng lóc nμo coi nhÑ vai trß cña gi¸o dôc ®¹o ®øc. Trong t− t−ëng kiÕn quèc, x©y dùng thËt tèt mèi quan hÖ tiÒn tuyÕn - hËu ph−¬ng. T− cña Ng−êi, nhμ n−íc ph¸p quyÒn chØ ph¸t huy ®−îc ®Çy ®ñ hiÖu lùc khi nã t−ëng qu©n sù Hå ChÝ Minh lÊy søc m¹nh chÝnh trÞ, tinh thÇn cña toμn biÕt coi träng kÕt hîp gi¸o dôc ®¹o ®øc vμ ph¸p luËt trong qu¶n lý x· héi d©n lμm nÒn t¶ng. Trªn c¬ së ®ã mμ ph¸t huy tμi thao l−îc cña toμn §¶ng, vμ Nhμ n−íc. toμn d©n, toμn qu©n. T− t−ëng qu©n sù Hå ChÝ Minh lμ sù kÕ thõa truyÒn thèng qu©n sù quý b¸u cña d©n téc vμ tiÕp thu tinh hoa qu©n sù cña thÕ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lμ nhμ yªu n−íc vÜ ®¹i, ®ång thêi lμ nhμ quèc tÕ chñ nghÜa trong s¸ng, hiÖn th©n cña t− t−ëng vÒ kÕt hîp søc m¹nh d©n téc giíi. ChÝnh Ng−êi ®· cïng víi §¶ng ta n©ng nghÖ thuËt qu©n sù trong khëi vμ søc m¹nh thêi ®¹i. Ng−êi nãi: "C¸ch mÖnh ViÖt Nam còng lμ mét bé nghÜa vò trang vμ chiÕn tranh nh©n d©n ë thêi ®¹i Hå ChÝ Minh lªn mét phËn trong c¸ch mÖnh thÕ giíi. Ai lμm c¸ch mÖnh trªn thÕ giíi ®Òu lμ ®ång tÇm cao míi. chÝ cña d©n ViÖt Nam c¶". V× vËy, trong ®Êu tranh giμnh ®éc lËp d©n téc, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lμ ng−êi s¸ng lËp §¶ng, MÆt trËn, Qu©n ®éi, mét mÆt Ng−êi nhÊn m¹nh t− t−ëng ph¶i "lÊy søc ta mμ gi¶i phãng cho ®ång thêi còng lμ ng−êi s¸ng lËp Nhμ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoμ. ta", mÆt kh¸c Ng−êi lu«n lu«n kªu gäi ph¶i t¨ng c−êng sù ®oμn kÕt, gióp Trong gÇn mét phÇn t− thÕ kû ë c−¬ng vÞ Chñ tÞch nhμ n−íc, Ng−êi ®· bá ®ì vμ phèi hîp nhÞp nhμng cuéc ®Êu tranh cña v« s¶n ë chÝnh quèc víi v« nhiÒu c«ng søc cho viÖc x©y dùng mét nhμ n−íc kiÓu míi. T− t−ëng Hå ChÝ s¶n ë thuéc ®Þa, nh− hai c¸i c¸nh cña mét con chim. Trong kh¸ng chiÕn Minh vÒ x©y dùng nhμ n−íc cña d©n, do d©n, v× d©n lμ sù vËn dông s¸ng chèng Ph¸p, chèng Mü vμ x©y dùng chñ nghÜa x· héi, Ng−êi nhÊn m¹nh t¹o häc thuyÕt vÒ nhμ n−íc cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, chän läc, kÕ thõa c¶ tinh thÇn ®éc lËp, tù chñ, lμm hÕt søc m×nh, ®ång thêi ph¶i ra søc tranh nh÷ng tinh hoa trong viÖc x©y dùng nhμ n−íc ®· cã trong lÞch sö d©n téc thñ sù ®ång t×nh, ñng hé, hîp t¸c vμ gióp ®ì cña c¸c n−íc x· héi chñ vμ nh©n lo¹i. nghÜa, c¸c n−íc trong thÕ giíi thø ba vμ c¸c lùc l−îng hoμ b×nh, d©n chñ vμ VÊn ®Ò c¬ b¶n cña nhμ n−íc lμ quyÒn lùc thuéc vÒ ai, phôc vô quyÒn tiÕn bé trªn thÕ giíi. Ngay ®èi víi c¸c n−íc t− b¶n ph¸t triÓn, tõ rÊt sím, lîi cña ai. §¶ng ta l·nh ®¹o nh©n d©n lμm c¸ch m¹ng lμ ®Ó giμnh quyÒn Ng−êi ®· tuyªn bè: ViÖt Nam muèn "Lμm b¹n víi tÊt c¶ mäi n−íc d©n chñ lùc vÒ tay nh©n d©n. Ng−êi kh¼ng ®Þnh "N−íc ta lμ n−íc d©n chñ. Bao vμ kh«ng g©y thï o¸n víi mét ai", v× môc tiªu ®éc lËp, hoμ b×nh, h÷u nghÞ nhiªu lîi Ých ®Òu v× d©n. Bao nhiªu quyÒn h¹n ®Òu cña d©n... ChÝnh quyÒn vμ tiÕn bé x· héi. tõ x· ®Õn ChÝnh phñ trung −¬ng do d©n cö ra". "TÊt c¶ quyÒn lùc trong Mét mÆt ra søc tranh thñ søc m¹nh cña thêi ®¹i cã lîi cho c¸ch m¹ng n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoμ ®Òu thuéc vÒ nh©n d©n".
XVIII XIX hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu ViÖt Nam, mÆt kh¸c, Ng−êi kh«ng quªn nh¾c nhë nh©n d©n ta hÕt lßng, tham nhòng, cöa quyÒn, øc hiÕp quÇn chóng... hÕt søc lμm trßn nghÜa vô quèc tÕ cao c¶ cña m×nh ®èi víi phong trμo gi¶i Chóng ta cßn t×m thÊy trong t− t−ëng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh nh÷ng ý phãng d©n téc vμ phong trμo céng s¶n, c«ng nh©n quèc tÕ, coi "gióp b¹n lμ kiÕn chØ dÉn thiÕt thùc vÒ nh÷ng nguyªn t¾c vμ ph−¬ng ph¸p x©y dùng nÒn tù gióp m×nh". Hå ChÝ Minh chÝnh lμ biÓu t−îng cña tinh thÇn "bèn ®¹o ®øc x· héi chñ nghÜa ë n−íc ta. Cã thÓ nãi, tÝnh hoμn chØnh cña t− ph−¬ng v« s¶n ®Òu lμ anh em". t−ëng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh lμ mét b−íc ph¸t triÓn míi, mét cèng hiÕn ®Æc s¾c vμo sù ph¸t triÓn cña ®¹o ®øc häc M¸c - Lªnin vμ vÉn gi÷ nguyªn gi¸ Ngoμi t− c¸ch lμ anh hïng gi¶i phãng d©n téc, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh trÞ soi s¸ng cho chóng ta trong viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ®¹o ®øc x· héi cßn ®−îc thÕ giíi biÕt ®Õn nh− lμ nhμ v¨n ho¸ lín, nhμ nh©n v¨n chñ nghÜa hiÖn nay. lçi l¹c, nhμ ®¹o ®øc víi tÊm g−¬ng s¸ng ngêi vÒ phÈm chÊt ®¹o ®øc cña ng−êi c¸ch m¹ng. Cïng víi t− t−ëng ®¹o ®øc, t− t−ëng nh©n v¨n Hå ChÝ Minh lμ mét ®ãng gãp rÊt cã gi¸ trÞ vμo triÕt häc vÒ con ng−êi cña chñ nghÜa M¸c - Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lμ mét l·nh tô bμn nhiÒu ®Õn ®¹o ®øc vμ vai Lªnin. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nãi: "T«i chØ cã mét sù ham muèn, ham trß cña ®¹o ®øc trong ®Êu tranh c¸ch m¹ng. Ng−êi nãi: "§¹o ®øc lμ c¸i gèc muèn tét bËc, lμ lμm sao cho n−íc ta ®−îc hoμn toμn ®éc lËp, d©n ta ®−îc cña ng−êi c¸ch m¹ng". "Ng−êi c¸ch m¹ng ph¶i cã ®¹o ®øc c¸ch m¹ng lμm nÒn t¶ng míi hoμn thμnh ®−îc nhiÖm vô c¸ch m¹ng vÎ vang". V× vËy, suèt hoμn toμn tù do, ®ång bμo ai còng cã c¬m ¨n, ¸o mÆc, ai còng ®−îc häc ®êi m×nh, Ng−êi kiªn tr× viÖc gi¸o dôc phÈm chÊt ®¹o ®øc cho c¸n bé, ®¶ng hμnh". §ã lμ lý t−ëng chÝnh trÞ, lý t−ëng ®¹o ®øc vμ còng lμ lý t−ëng nh©n viªn, nhÊn m¹nh kh«ng ngõng "n©ng cao ®¹o ®øc c¸ch m¹ng, quÐt s¹ch v¨n cña Ng−êi. §èi víi Hå ChÝ Minh, gi¶i phãng con ng−êi tr−íc hÕt lμ gi¶i chñ nghÜa c¸ nh©n"; vμ b¶n th©n Ng−êi lμ mét tÊm g−¬ng trän vÑn cña ®¹o phãng hä khái nh÷ng tai ho¹ do c¸i ®ãi, c¸i rÐt, c¸i dèt g©y nªn. Cuéc chiÕn ®øc míi: Suèt ®êi phÊn ®Êu, hy sinh v× lîi Ých cña Tæ quèc, v× h¹nh phóc ®Êu ®ã kh«ng thÓ t¸ch rêi cuéc chiÕn ®Êu ®Ó gi¶i phãng d©n téc. ChØ cã cña nh©n d©n. tho¸t khái th©n phËn n« lÖ, mçi con ng−êi míi lÊy l¹i ®−îc phÈm gi¸ lμm ng−êi. H¬n n÷a, ®ã cßn lμ cuéc chiÕn ®Êu v× hoμ b×nh vμ t×nh h÷u nghÞ gi÷a T− t−ëng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh lμ mét thÓ thèng nhÊt gi÷a ®¹o ®øc c¸c d©n téc, v× sù gi¶i phãng cña toμn nh©n lo¹i. §ã chÝnh lμ gi¸ trÞ cña víi chÝnh trÞ, ®¹o ®øc víi tμi n¨ng, gi÷a nãi vμ lμm, gi÷a ®¹o ®øc c¸ch nh©n v¨n, mét chñ nghÜa nh©n v¨n hμnh ®éng, chñ nghÜa nh©n v¨n chiÕn m¹ng vμ ®¹o ®øc ®êi th−êng. Trong khi sö dông l¹i mét sè kh¸i niÖm vμ ®Êu, chñ nghÜa nh©n ®¹o hiÖn thùc. thuËt ng÷ cña ®¹o ®øc truyÒn thèng vèn ®· phæ biÕn vμ quen thuéc trong nh©n d©n, Ng−êi ®· ®−a vμo ®ã nh÷ng néi dung míi, mang ý nghÜa nh©n T− t−ëng nh©n v¨n Hå ChÝ Minh ®−îc biÓu hiÖn v« cïng ®a d¹ng vμ v¨n vμ c¸ch m¹ng cña ®¹o ®øc míi. Nh÷ng yªu cÇu ®¹o ®øc Ng−êi nªu ra phong phó, nã thÊm ®Ëm trong toμn bé cuéc ®êi vμ sù nghiÖp cña Ng−êi, cho c¸n bé, ®¶ng viªn nay ®· trë thμnh hÖ chuÈn mùc ®¹o ®øc c¬ b¶n cña ®−îc to¶ s¸ng trong tõng viÖc lμm, tõng cö chØ, tõng mèi quan t©m ©n cÇn con ng−êi ViÖt Nam míi nh−: trung víi n−íc, hiÕu víi d©n, cÇn kiÖm liªm ®èi víi mçi con ng−êi; tÊt c¶ ®Òu to¸t lªn t×nh yªu th−¬ng, sù t«n träng, chÝnh, chÝ c«ng v« t−, "viÖc g× cã lîi cho d©n, ta ph¶i hÕt søc lμm, viÖc g× cã th¸i ®é bao dung vμ niÒm tin vμo kh¶ n¨ng c¶i t¹o cña con ng−êi, dï cho hä h¹i cho d©n, ta ph¶i hÕt søc tr¸nh", ph¶i "khæ tr−íc thiªn h¹, s−íng sau cã nhÊt thêi lÇm l¹c. B»ng hμnh ®éng vμ øng xö cña m×nh, Chñ tÞch Hå thiªn h¹", biÕt yªu th−¬ng con ng−êi, cã t×nh c¶m quèc tÕ trong s¸ng... ChÝ Minh truyÒn l¹i cho chóng ta mét ®¹o lý lμm ng−êi lμ ph¶i biÕt yªu th−¬ng vμ sèng víi nhau cã t×nh nghÜa. T− t−ëng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh lμ bé phËn rÊt quan träng trong t− t−ëng Hå ChÝ Minh, cã søc sèng m·nh liÖt, ®· sím ®i vμo nh©n d©n, ®−îc Chñ nghÜa nh©n v¨n lμ b¶n chÊt cèt lâi, lμ kÕt tinh cña v¨n ho¸. Chñ nh©n d©n tiÕp nhËn, vËn dông vμ nªu cao. Nã ®· trë thμnh mét bé phËn tÞch Hå ChÝ Minh ®−îc loμi ng−êi tiÕn bé suy t«n lμ mét nhμ v¨n ho¸ lín cña v¨n ho¸ d©n téc, thμnh vò khÝ cña nh©n d©n trong cuéc ®Êu tranh cßn v× nh÷ng thμnh tùu xuÊt s¾c cña Ng−êi trong lÜnh vùc ho¹t ®éng vμ chèng l¹i c¸c hiÖn t−îng tha ho¸ vÒ ®¹o ®øc cña x· héi nh− quan liªu, s¸ng t¹o v¨n ho¸. T− t−ëng v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh ®−îc biÓu hiÖn ë chç
XX XXI hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu tiªu "d©n giμu n−íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh". Mçi ng−êi ViÖt Ng−êi thÊy râ vμ kh¼ng ®Þnh rÊt sím vai trß quyÕt ®Þnh cña v¨n ho¸ trong Nam h·y häc tËp, vËn dông t− t−ëng Hå ChÝ Minh, ph¸t huy lßng yªu chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n−íc. Ngay sau khi võa giμnh n−íc, ý chÝ quËt c−êng bÊt khuÊt cña d©n téc ®Ó x©y dùng mét n−íc ViÖt ®−îc ®éc lËp, t¹i phiªn häp ®Çu tiªn cña ChÝnh phñ l©m thêi n−íc ViÖt Nam míi, trong thêi ®¹i míi, s¸nh vai víi c¸c n−íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. Nam míi, Ng−êi ®· ®Ò nghÞ më ngay chiÕn dÞch chèng n¹n dèt. Ng−êi nãi: "Mét d©n téc dèt lμ mét d©n téc yÕu". Ng−êi coi dèt n¸t còng lμ mét thø * giÆc, xem thãi quen vμ nh÷ng tËp tôc l¹c hËu còng lμ mét lo¹i kÎ thï. * * Ng−êi kh¼ng ®Þnh v¨n ho¸ lμ tinh hoa cña d©n téc, v¨n ho¸ ph¶i gãp phÇn kh¼ng ®Þnh d©n téc vμ b¶n s¾c d©n téc. "Râ rμng lμ d©n téc bÞ ¸p bøc th× §−îc sù chØ ®¹o cña Ban BÝ th− Trung −¬ng §¶ng, kÕ thõa nh÷ng v¨n nghÖ sÜ còng mÊt tù do. V¨n nghÖ sÜ muèn cã tù do th× ph¶i tham gia kinh nghiÖm vμ thμnh tùu cña bé Hå ChÝ Minh Toμn tËp xuÊt b¶n lÇn thø c¸ch m¹ng". "V¨n ho¸ nghÖ thuËt còng lμ mét mÆt trËn. nhÊt, bé Hå ChÝ Minh Toμn tËp xuÊt b¶n lÇn thø hai lμ mét c«ng tr×nh lao Anh chÞ em lμ chiÕn sÜ trªn mÆt trËn Êy". ®éng khoa häc nghiªm tóc cña mét tËp thÓ ®«ng ®¶o c¸c nhμ khoa häc, c¸n T− t−ëng v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh chèng l¹i mäi biÓu hiÖn cña chñ nghÜa bé nghiªn cøu, l−u tr÷, biªn tËp, xuÊt b¶n thuéc nhiÒu c¬ quan §¶ng vμ kú thÞ - ®éc t«n vÒ v¨n ho¸. Lμ ng−êi ®· lμm giμu trÝ tuÖ cña m×nh b»ng Nhμ n−íc, ë trung −¬ng vμ ®Þa ph−¬ng. vèn v¨n ho¸ ph−¬ng §«ng vμ ph−¬ng T©y, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· sím T×nh h×nh chÝnh trÞ trªn thÕ giíi ®· vμ ®ang cã nh÷ng thay ®æi s©u ®Ò ra chñ tr−¬ng kÕ thõa truyÒn thèng tèt ®Ñp cña v¨n ho¸ d©n téc ph¶i ®i s¾c. Sù nghiÖp ®æi míi theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa ®ang ®Æt ra ®«i víi viÖc häc tËp vμ tiÕp thu cã chän läc tinh hoa v¨n ho¸ cña nh©n lo¹i. nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn cÊp b¸ch ®ßi hái §¶ng ta ph¶i khÈn tr−¬ng nghiªn Nh÷ng t− t−ëng lín cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ v¨n ho¸ ®ang lμ kim chØ cøu vμ gi¶i ®¸p, phï hîp víi yªu cÇu vμ thùc tiÔn cña ®Êt n−íc. Nhu cÇu nam cho chóng ta trong viÖc x©y dùng mét nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam tiªn nghiªn cøu, t×m hiÓu vÒ t− t−ëng Hå ChÝ Minh ®ang t¨ng lªn. C«ng t¸c s−u tiÕn, ®Ëm ®μ b¶n s¾c d©n téc ®ång thêi kh«ng ngõng më réng sù giao l−u tÇm, ph¸t hiÖn nh÷ng v¨n kiÖn, t¸c phÈm, bμi viÕt cña Chñ tÞch Hå ChÝ v¨n ho¸ víi thÕ giíi. Minh trong nh÷ng n¨m qua ®· thu ®−îc nhiÒu kÕt qu¶ míi, ®−îc bæ sung Nh÷ng gi¸ trÞ phong phó vμ toμn diÖn nãi trªn ®· lμm cho Hå ChÝ vμo bé s¸ch. C«ng t¸c dÞch thuËt, xö lý v¨n b¶n, giíi thiÖu, chó thÝch, tham Minh Toμn tËp trë thμnh bé s¸ch kinh ®iÓn lín nhÊt, cã gi¸ trÞ lý luËn vμ kh¶o khoa häc ... cho bé s¸ch còng ®−îc n©ng cao chÊt l−îng vμ hoμn thiÖn thùc tiÔn cao nhÊt vÒ c¸ch m¹ng ViÖt Nam. Bé s¸ch ®· ph¶n ¸nh thiªn tμi thªm mét b−íc nh»m gióp cho b¹n ®äc cã ®iÒu kiÖn t×m hiÓu mét c¸ch ®Çy trÝ tuÖ cña vÞ l·nh tô - ng−êi thÇy cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam, nhμ t− t−ëng ®ñ, chÝnh x¸c t− t−ëng Hå ChÝ Minh, ®ång thêi còng ph¶n ¸nh ®−îc nh÷ng thμnh tùu nghiªn cøu vÒ t− t−ëng Hå ChÝ Minh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. m¸cxÝt vÜ ®¹i; ®· ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh lÞch sö 50 n¨m ®Êu tranh anh dòng vμ th¾ng lîi vÎ vang cña nh©n d©n ta d−íi sù l·nh ®¹o vμ d×u d¾t trùc tiÕp ViÖc xuÊt b¶n lÇn thø hai bé Hå ChÝ Minh Toμn tËp ®· cè g¾ng ®¸p cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. øng nh÷ng yªu cÇu trªn ®©y. Tuy nhiªn, khèi l−îng c«ng viÖc rÊt to lín l¹i ph¶i hoμn thμnh trong mét thêi gian gÊp rót, mÆc dÇu tËp thÓ ®éi ngò biªn TÝnh khoa häc ®óng ®¾n vμ tÝnh c¸ch m¹ng s¸ng t¹o cña t− t−ëng Hå tËp ®· cã nhiÒu cè g¾ng, song ch¾c ch¾n vÉn kh«ng tr¸nh khái cßn nh÷ng ChÝ Minh ®· ®−îc lÞch sö kiÓm chøng. Tr¶i qua nh÷ng biÕn ®éng cña thêi nh−îc ®iÓm vμ thiÕu sãt. cuéc, t− t−ëng Hå ChÝ Minh cμng chøng tá gi¸ trÞ vμ søc sèng m·nh liÖt cña nã. T− t−ëng Hå ChÝ Minh lμ tinh hoa cña d©n téc ViÖt Nam, lμ niÒm Nh©n dÞp bé Hå ChÝ Minh Toμn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø hai, ra m¾t b¹n tù hμo v« h¹n cña mçi chóng ta. D−íi ¸nh s¸ng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®äc, Héi ®ång xuÊt b¶n c¸m ¬n c¸c nhμ nghiªn cøu, c¸c céng t¸c viªn khoa vμ t− t−ëng Hå ChÝ Minh, toμn §¶ng, toμn d©n ta cμng v÷ng tin vμo th¾ng häc, ®éi ngò c¸n bé biªn tËp ®· v−ît qua nhiÒu khã kh¨n, khÈn tr−¬ng lîi cña sù nghiÖp ®æi míi do §¶ng ta khëi x−íng vμ l·nh ®¹o, theo môc hoμn thμnh b¶n th¶o trong mét thêi gian ng¾n.
XXII XXIII hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu Mong r»ng bé Hå ChÝ Minh Toμn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø hai, sÏ t¹o thªm ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh viÖc häc tËp, nghiªn cøu t− t−ëng Hå ChÝ Minh trong toμn §¶ng, lμm cho t− t−ëng Hå ChÝ Minh, cïng víi chñ nghÜa M¸c- Lªnin, thùc sù lμ nÒn t¶ng t− t−ëng vμ kim chØ nam cho hμnh ®éng cña chóng ta. LêI GiíI THIÖU TËP 1 HéI §åNG XUÊT B¶N Bé Hå CHÝ MINH TOμN TËP Hå ChÝ Minh Toμn tËp, tËp 1 gåm nh÷ng bμi viÕt vμ t¸c phÈm cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tõ n¨m 1919 ®Õn th¸ng 11 n¨m 1924, më ®Çu lμ bμi T©m ®Þa thùc d©n vμ kÕt thóc vμo thêi ®iÓm Ng−êi rêi M¸txc¬va (Nga) ®Õn Qu¶ng Ch©u (Trung Quèc). C¸c t¸c phÈm cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh trong tËp 1 ph¶n ¸nh sù chuyÓn biÕn trong t− t−ëng cña Ng−êi tõ chñ nghÜa yªu n−íc ®Õn chñ nghÜa x· héi khoa häc, ®¸nh dÊu sù h×nh thμnh t− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ gi¶i phãng d©n téc, gi¶i phãng x· héi vμ gi¶i phãng con ng−êi, vÒ ®oμn kÕt d©n téc vμ ®oμn kÕt quèc tÕ, vÒ ph−¬ng ph¸p c¸ch m¹ng... C¸c t¸c phÈm trong tËp nμy ®· kh¼ng ®Þnh con ®−êng ®óng ®¾n ®Ó gi¶i phãng d©n téc ViÖt Nam vμ c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc kh¸c trªn thÕ giíi lμ ®i theo con ®−êng c¸ch m¹ng v« s¶n. T¸c gi¶ ®· tËp trung tè c¸o téi ¸c, v¹ch trÇn b¶n chÊt cña chñ nghÜa thùc d©n ®Õ quèc; b−íc ®Çu ®Ò ra chiÕn l−îc, s¸ch l−îc cña c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc vμ kh¼ng ®Þnh b−íc ph¸t triÓn tÊt yÕu cña nã sÏ lμ tiÕn tíi c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. Ng−êi viÕt: "ChØ cã chñ nghÜa céng s¶n míi cøu nh©n lo¹i, ®em l¹i cho mäi ng−êi kh«ng ph©n biÖt chñng téc vμ nguån gèc sù tù do, b×nh ®¼ng, b¸c ¸i, ®oμn kÕt, Êm no trªn qu¶ ®Êt, viÖc lμm cho mäi ng−êi vμ v× mäi ng−êi, niÒm vui, hoμ b×nh, h¹nh phóc..." (Tr.461). Vμo nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XX, phong trμo yªu n−íc cña nh©n d©n ViÖt Nam rÊt s«i næi, nh−ng l¹i l©m vμo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng s©u s¾c vÒ ®−êng lèi chÝnh trÞ. Trong hoμn c¶nh Êy, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ra ®i t×m ®−êng cøu n−íc, gi¶i phãng d©n téc khái ¸ch ¸p bøc cña chñ nghÜa thùc d©n Ph¸p. Ng−êi ®· tham gia ho¹t ®éng, ®Êu tranh trong phong trμo c¸ch m¹ng cña giai cÊp c«ng nh©n vμ nh©n d©n bÞ ¸p bøc c¸c n−íc ch©u ¸, ch©u Phi, ch©u ¢u, ch©u Mü.
XXV hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu XXIV N¨m 1917, C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga th¾ng lîi vμ Nhμ n−íc c«ng Tõ mét ng−êi yªu n−íc trë thμnh ng−êi céng s¶n ViÖt Nam ®Çu tiªn, n«ng ®Çu tiªn ra ®êi, nh− tiÕng sÊm b¸o hiÖu mïa xu©n ®èi víi nh©n d©n Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· t×m thÊy con ®−êng ®óng ®¾n cho sù nghiÖp gi¶i lao ®éng vμ c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc trªn toμn thÕ giíi. TiÕp theo lμ Quèc tÕ phãng d©n téc ta vμ c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc khái ¸ch n« dÞch cña chñ nghÜa thø ba thμnh lËp, c¸c ®¶ng céng s¶n lÇn l−ît ra ®êi, trμo l−u t− t−ëng c¶i thùc d©n ®Õ quèc, lμ con ®−êng c¸ch m¹ng v« s¶n. §ã lμ c¬ së cho sù h×nh l−¬ng, c¬ héi vμ s«vanh trong Quèc tÕ thø hai bÞ ®Èy lui. Trong hoμn c¶nh thμnh ®−êng lèi gi−¬ng cao ngän cê ®éc lËp d©n téc vμ chñ nghÜa x· héi cña Êy, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· tiÕp thô ¸nh s¸ng cña C¸ch m¹ng Th¸ng §¶ng ta. M−êi Nga vμ S¬ th¶o lÇn thø nhÊt nh÷ng luËn c−¬ng vÒ vÊn ®Ò d©n téc vμ LuËn c−¬ng cña V.I.Lªnin ®· chØ râ: trong thêi ®¹i ®Õ quèc chñ nghÜa, vÊn ®Ò thuéc ®Þa do V.I. Lªnin so¹n th¶o. c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc lμ mét bé phËn cña c¸ch m¹ng v« s¶n vμ nh÷ng Mét trong nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña tËp 1 lμ t¸c gi¶ tËp trung v¹ch ng−êi céng s¶n cã nhiÖm vô ph¶i gióp ®ì phong trμo gi¶i phãng d©n téc. ChÝnh trÇn b¶n chÊt xÊu xa, tè c¸o téi ¸c cña chñ nghÜa thùc d©n ®Õ quèc; x¸c Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· tiÕp thô, vËn dông vμ ph¸t triÓn s¸ng t¹o luËn ®iÓm ®Þnh râ chóng lμ kÎ thï chung cña giai cÊp c«ng nh©n vμ nh©n d©n bÞ nμy cña V.I.Lªnin. Trong Lêi ph¸t biÓu t¹i §¹i héi toμn quèc lÇn thø XVIII ¸p bøc trªn thÕ giíi. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· viÕt nhiÒu bμi b¸o vμ t¸c §¶ng X· héi Ph¸p, n¨m 1920, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· kiªn quyÕt ®Êu tranh phÈm tÊn c«ng vμo chñ nghÜa thùc d©n ®Õ quèc nh− T©m ®Þa thùc d©n, cho t− t−ëng nμy cña V.I. Lªnin ®−îc thùc hiÖn trong thùc tÕ. Ng−êi ®Ò nghÞ: B×nh ®¼ng, Vùc th¼m thuéc ®Þa, Hμnh h×nh kiÓu Lins¬, mét ph−¬ng "§¶ng ph¶i tuyªn truyÒn chñ nghÜa x· héi trong tÊt c¶ c¸c n−íc thuéc ®Þa" diÖn Ýt ng−êi biÕt ®Õn cña nÒn v¨n minh Mü, C«ng cuéc khai ho¸ giÕt (Tr.23). Trªn c¬ së ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö - x· héi cña ph−¬ng ng−êi... Dùa v μo nh÷ng tμi liÖu vμ sù viÖc cô thÓ, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh §«ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· kh¼ng ®Þnh: chÕ ®é céng s¶n hoμn toμn cã thÓ ®· tè c¸o b¶n chÊt ¨n c−íp vμ giÕt ng−êi cña chñ nghÜa thùc d©n ®Õ thùc hiÖn ®−îc ë ch©u ¸, vμ ®iÒu ®ã cßn dÔ h¬n ë ch©u ¢u. quèc, v¹ch trÇn c¸i gäi lμ "khai ho¸ v¨n minh" cña chóng. Ng−êi viÕt: Trong lý luËn còng nh− trong ho¹t ®éng thùc tiÔn, Chñ tÞch Hå ChÝ "NÕu lèi h μnh h×nh theo kiÓu Lins¬ cña nh÷ng bän ng−êi Mü hÌn h¹ ®èi Minh lu«n lu«n nhÊn m¹nh mèi quan hÖ kh¨ng khÝt gi÷a c¸ch m¹ng ë víi nh÷ng ng −êi da ®en lμ mét hμnh ®éng v« nh©n ®¹o, th× t«i kh«ng cßn biÕt gäi viÖc nh÷ng ng−êi ¢u nh©n danh ®i khai ho¸ mμ giÕt hμng thuéc ®Þa vμ c¸ch m¹ng ë "chÝnh quèc". Ng−êi viÕt: "Chñ nghÜa t− b¶n lμ lo¹t nh÷ng ng−êi d©n ch©u Phi lμ c¸i g× n÷a" (Tr.321). Ng−êi chØ râ mét con ®Øa cã mét c¸i vßi b¸m vμo giai cÊp v« s¶n ë chÝnh quèc vμ mét c¸i nh÷ng ©m m−u vμ thñ ®o¹n che giÊu téi ¸c cña chóng: "§Ó che ®Ëy sù vßi kh¸c b¸m vμo giai cÊp v« s¶n ë c¸c thuéc ®Þa. NÕu ng−êi ta muèn giÕt xÊu xa cña chÕ ®é bãc lét giÕt ng−êi, chñ nghÜa t− b¶n thùc d©n lu«n con vËt Êy, ng−êi ta ph¶i ®ång thêi c¾t c¶ hai vßi" (Tr.298). Ng−êi kªu gäi lu«n ®iÓm trang cho c¸i huy ch−¬ng môc n¸t cña nã b»ng nh÷ng ch©m giai cÊp c«ng nh©n c¸c n−íc ph−¬ng T©y ph¶i ®Èy m¹nh viÖc ñng hé cuéc ng«n lý t−ëng: B¸c ¸i, B×nh ®¼ng, v.v." (Tr.75). Trong nh÷ng bμi cã tiªu ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc cña c¸c n−íc thuéc ®Þa. Trong nh÷ng bμi ®Ò §«ng D−¬ng vμ hμng lo¹t bμi kh¸c, Ng−êi ®· lªn ¸n m¹nh mÏ chÕ ®é ph¸t biÓu t¹i §¹i héi lÇn thø V Quèc tÕ Céng s¶n, Ng−êi nãi: "TÊt c¶ c¸c cai trÞ h μ kh¾c, sù bãc lét tμn b¹o cña thùc d©n Ph¸p ë §«ng D−¬ng ®ång chÝ ®Òu biÕt r»ng, hiÖn nay näc ®éc vμ søc sèng cña con r¾n ®éc t− trªn c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, qu©n sù, kinh tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc. b¶n chñ nghÜa ®ang tËp trung ë c¸c thuéc ®Þa h¬n lμ ë chÝnh quèc. C¸c B»ng ngßi bót s¾c s¶o, ch©m biÕm chua cay, qua nh÷ng thiªn truyÖn thuéc ®Þa cung cÊp nguyªn liÖu cho c¸c nhμ m¸y; c¸c thuéc ®Þa cung cÊp ký xuÊt s¾c nh− Lêi than v·n cña Bμ Tr−ng Tr¾c, "Vi hμnh"..., Chñ tÞch binh lÝnh cho qu©n ®éi cña chñ nghÜa ®Õ quèc. C¸c thuéc ®Þa trë thμnh nÒn Hå ChÝ Minh ®· ph¬i bμy bé mÆt ph¶n d©n h¹i n−íc cña bän vua chóa, t¶ng cña lùc l−îng ph¶n c¸ch m¹ng" (Tr.274). V× vËy, muèn ®¸nh th¾ng quan l¹i ®· v× quyÒn lîi vμ danh väng c¸ nh©n mμ chèng l¹i ®ång bμo. chñ nghÜa ®Õ quèc, tr−íc hÕt cÇn xo¸ bá hÖ thèng thuéc ®Þa cña nã. Tõ ®ã,
XXVII XXVI hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu vμ th«ng qua nh÷ng nghÞ quyÕt rÊt kªu ®Ó sau §¹i héi ®−a vμo viÖn b¶o Ng−êi ®Ò xuÊt luËn ®iÓm: c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc cÇn chñ ®éng vμ cã tμng nh− tõ tr−íc vÉn lμm th× ch−a ®ñ. Chóng ta cÇn cã biÖn ph¸p cô thÓ" thÓ giμnh th¾ng lîi tr−íc c¸ch m¹ng v« s¶n ë "chÝnh quèc" vμ b»ng th¾ng (Tr.281). Ng−êi ®· kiÕn nghÞ nh÷ng viÖc lμm thiÕt thùc vμ yªu cÇu Quèc tÕ lîi ®ã, t¸c ®éng m¹nh mÏ ®èi víi c¸ch m¹ng ë "chÝnh quèc". Ng−êi viÕt: Céng s¶n ®Èy m¹nh ho¹t ®éng gióp ®ì phong trμo gi¶i phãng d©n téc. "Ngμy mμ hμng tr¨m triÖu nh©n d©n ch©u ¸ bÞ tμn s¸t vμ ¸p bøc thøc tØnh ®Ó g¹t bá sù bãc lét ®ª tiÖn cña mét bän thùc d©n lßng tham kh«ng ®¸y, hä B¶n th©n Ng−êi ®· tÝch cùc truyÒn b¸ chñ nghÜa M¸c - Lªnin, sÏ h×nh thμnh mét lùc l−îng khæng lå, vμ trong khi thñ tiªu mét trong tuyªn truyÒn chñ nghÜa x· héi khoa häc vμo c¸c n−íc thuéc ®Þa, h−íng quÇn chóng vÒ n−íc Nga X«viÕt t−¬i ®Ñp, vÒ con ®−êng c¸ch m¹ng triÖt nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i cña chñ nghÜa t− b¶n lμ chñ nghÜa ®Õ quèc, hä cã ®Ó. Ng−êi kh¼ng ®Þnh c¸ch m¹ng ë c¸c n−íc thuéc ®Þa vμ phô thuéc thÓ gióp ®ì nh÷ng ng−êi anh em m×nh ë ph−¬ng T©y trong nhiÖm vô gi¶i ph¶i ®i theo con ®−êng cña V.I.Lªnin vμ C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi. Ng−êi phãng hoμn toμn" (Tr.36). còng dμnh nh÷ng lêi tr©n träng viÕt vÒ V.I.Lªnin, l·nh tô vÜ ®¹i cña Tin t−ëng ë tiÒn ®å cña c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc, trong nhiÒu bμi viÕt cña giai cÊp v« s¶n vμ c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc trªn toμn thÕ giíi: "Khi cßn m×nh, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· chØ râ tiÒm lùc c¸ch m¹ng vÜ ®¹i cña hμng sèng, Ng−êi lμ ng−êi cha, thÇy häc, ®ång chÝ vμ cè vÊn cña chóng ta. tr¨m triÖu ng−êi ë c¸c n−íc thuéc ®Þa vμ phô thuéc ®ang ®−îc thøc tØnh. Ngμy nay, Ng−êi lμ ng«i sao s¸ng chØ ®−êng cho chóng ta ®i tíi cuéc Ch©u ¸ trÎ trung ®ang v−¬n m×nh, ch©u Phi ®en ®ang quËt khëi... L−ìi lª, c¸ch m¹ng x· héi" (Tr.237). ®¹i b¸c, chÝnh s¸ch ngu d©n cña chñ nghÜa t− b¶n kh«ng thÓ ®Ì bÑp ý chÝ Qua mét lo¹t bμi viÕt trong tËp 1, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· sím chiÕn ®Êu vμ søc sèng m·nh liÖt cña nh©n d©n c¸c d©n téc thuéc ®Þa. Ng−êi kh¼ng ®Þnh vai trß quan träng cña giai cÊp c«ng nh©n trong ®Êu tranh viÕt: "§»ng sau sù phôc tïng tiªu cùc, ng−êi §«ng D−¬ng giÊu mét c¸i g× c¸ch m¹ng. Ng−êi chØ râ: trong c¸c thuéc ®Þa, giai cÊp c«ng nh©n ®· b¾t ®ang s«i sôc, ®ang gμo thÐt vμ sÏ bïng næ mét c¸ch ghª gím, khi thêi c¬ ®Çu hiÓu thÕ nμo lμ ®Êu tranh giai cÊp. Ph¶i lμm cho c«ng nh©n da ®en vμ ®Õn. Bé phËn −u tó cã nhiÖm vô ph¶i thóc ®Èy cho thêi c¬ ®ã mau ®Õn. da vμng hiÓu r»ng kÎ thï duy nhÊt cña hä chÝnh lμ c¸i chÕ ®é nμy, mét chÕ ®é n« lÖ tinh vi h¬n chÕ ®é cò, nÆng nÒ vμ v« nh©n ®¹o h¬n. Trong bμi Sù tμn b¹o cña chñ nghÜa t− b¶n ®· chuÈn bÞ ®Êt råi: Chñ nghÜa x· Phong trμo c«ng nh©n ë Thæ NhÜ Kú, Ng−êi nªu râ giai cÊp c«ng nh©n ®· héi chØ cßn ph¶i lμm c¸i viÖc lμ gieo h¹t gièng cña c«ng cuéc gi¶i phãng n÷a ®ãng gãp nhiÒu vμo cuéc ®Êu tranh giμnh ®éc lËp d©n téc, song thμnh qu¶ th«i" (Tr.28). c¸ch m¹ng l¹i bÞ giai cÊp t− s¶n chiÕm ®o¹t, giai cÊp c«ng nh©n b¾t buéc Tõ nhËn thøc: chñ nghÜa thùc d©n ®Õ quèc lμ kÎ thï chung cña c¸c d©n téc tiÕn hμnh mét cuéc ®Êu tranh kh¸c: ®Êu tranh giai cÊp. Qua ®ã, Chñ tÞch bÞ ¸p bøc, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lu«n lu«n ch¨m lo x©y dùng khèi ®oμn kÕt Hå ChÝ Minh muèn chØ ra mèi quan hÖ kh¨ng khÝt gi÷a ®Êu tranh d©n téc chiÕn ®Êu gi÷a c¸c d©n téc bÞ ®o¹ ®μy, ®au khæ. Ng−êi viÕt: "Dï mμu da cã vμ ®Êu tranh giai cÊp trong c¸ch m¹ng ë thuéc ®Þa, yªu cÇu giai cÊp c«ng kh¸c nhau, trªn ®êi nμy chØ cã hai gièng ng−êi: gièng ng−êi bãc lét vμ gièng nh©n ph¶i n¾m lÊy ngän cê d©n téc vμ chñ nghÜa x· héi, ph¶i cñng cè khèi ng−êi bÞ bãc lét. Mμ còng chØ cã mét mèi t×nh h÷u ¸i lμ thËt mμ th«i: t×nh liªn minh c«ng n«ng - ®éi qu©n chñ lùc cña c¸ch m¹ng, nÒn t¶ng cña mÆt h÷u ¸i v« s¶n" (Tr.266). trËn ®oμn kÕt toμn d©n. §øng v÷ng trªn quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, Chñ tÞch Hå ChÝ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh còng ®· ®øng trªn quan ®iÓm cña chñ nghÜa Minh kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng l¹i nh÷ng biÓu hiÖn cña t− t−ëng c¬ héi, M¸c-Lªnin nh×n nhËn ®óng ®¾n vÊn ®Ò n«ng d©n trong c¸ch m¹ng gi¶i c¶i l−¬ng, t− t−ëng d©n téc hÑp hßi, nh÷ng nhËn thøc ch−a ®óng ®¾n cña phãng d©n téc. mét sè ®¶ng céng s¶n ch©u ¢u trong vÊn ®Ò thuéc ®Þa. T¹i §¹i héi lÇn thø Chñ nghÜa ®Õ quèc bãc lét thuéc ®Þa chñ yÕu lμ bãc lét n«ng d©n. V Quèc tÕ Céng s¶n, Ng−êi nãi: "§Ò ra nh÷ng luËn c−¬ng dμi d»ng dÆc Ng−êi viÕt: "Ng−êi An Nam nãi chung, ph¶i Ì cæ ra mμ chÞu nh÷ng c«ng ¬n
XXVIII hå chÝ minh toμn tËp Lêi giíi thiÖu XIX VIII b¶o hé cña n−íc Ph¸p. Ng−êi n«ng d©n An Nam nãi riªng, l¹i cμng ph¶i Ì Hå ChÝ Minh Toμn tËp, tËp 2, xuÊt b¶n n¨m 1981, sau khi x¸c minh l¹i vÒ cæ ra mμ chÞu sù b¶o hé Êy mét c¸ch th¶m h¹i h¬n: lμ ng−êi An Nam, hä bÞ thêi gian ®· ®−îc ®−a vμo tËp 1. VÒ mÆt v¨n b¶n, mét sè bμi trong lÇn xuÊt ¸p bøc; lμ ng−êi n«ng d©n, hä bÞ ng−êi ta ¨n c¾p, c−íp bãc, t−íc ®o¹t, lμm b¶n tr−íc ®· ®−îc ®èi chiÕu, hiÖu ®Ýnh l¹i cho chÝnh x¸c h¬n. ph¸ s¶n" (Tr.227). Ph¶i sèng trong hoμn c¶nh cïng cùc nh− vËy nªn ng−êi Tuy vËy, lÇn xuÊt b¶n nμy ch¾c ch¾n còng ch−a tËp hîp ®−îc ®Çy ®ñ n«ng d©n nãi chung vμ ng−êi n«ng d©n ViÖt Nam nãi riªng ch¼ng nh÷ng cã nh÷ng bμi viÕt vμ t¸c phÈm cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh cßn l−u tr÷ ë n−íc ý thøc giai cÊp râ rÖt mμ cßn cã ý thøc d©n téc rÊt m¹nh mÏ. Trong c¸c bμi ngoμi vμ r¶i r¸c ®©y ®ã. T×nh c¶nh n«ng d©n An Nam, T×nh c¶nh n«ng d©n Trung Quèc, N«ng d©n Chóng t«i mong c¸c bËc thøc gi¶, c¸c nhμ nghiªn cøu vμ b¹n ®äc gÇn xa m¸ch b¶o vμ bæ sung nh÷ng bμi cßn thiÕu, chØ ra nh÷ng s¬ suÊt, thiÕu sãt B¾c Phi... vμ nh÷ng bμi ph¸t biÓu t¹i §¹i héi V Quèc tÕ Céng s¶n, Ng−êi ®Ó cho lÇn xuÊt b¶n sau ®−îc tèt h¬n. ®· kh¸i qu¸t vÞ trÝ vμ lùc l−îng to lín cña n«ng d©n trong c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc vμ chØ râ ë c¸c n−íc thuéc ®Þa, n«ng d©n nhiÒu lÇn næi dËy chèng chñ nghÜa thùc d©n, nh−ng ®Òu thÊt b¹i, v× thiÕu sù l·nh ®¹o vμ tæ chøc. Ng−êi viÕt: "Quèc tÕ Céng s¶n cÇn ph¶i gióp ®ì hä tæ chøc l¹i, cÇn VIÖN NGHI£N CøU CHñ NGHÜA M¸C - L£NIN ph¶i cung cÊp c¸n bé l·nh ®¹o cho hä vμ chØ cho hä con ®−êng ®i tíi c¸ch Vμ T¦ T¦ëNG Hå CHÝ MINH m¹ng vμ gi¶i phãng" (Tr.289). V× vËy, gi¶i phãng d©n téc ph¶i g¾n liÒn víi gi¶i phãng n«ng d©n, ®em l¹i ruéng ®Êt cho n«ng d©n. C¸c bμi viÕt trong tËp 1 cßn cho thÊy Chñ tÞch Hå ChÝ Minh còng rÊt chó ý ®Õn vai trß cña phô n÷ vμ c¸c tÇng líp thanh niªn, häc sinh, sinh viªn... trong ®Êu tranh c¸ch m¹ng. Trong nh÷ng bμi viÕt cña m×nh, Ng−êi ®· nªu nhiÒu tÊm g−¬ng tiªu biÓu cña phô n÷ vμ tuæi trÎ t¹i c¸c n−íc thuéc ®Þa vμ phô thuéc ®Ó cæ vò tinh thÇn ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña quÇn chóng bÞ ¸p bøc. Hå ChÝ Minh Toμn tËp, tËp 1, ngoμi nh÷ng t¸c phÈm lý luËn s¾c bÐn, chøa ®ùng t− t−ëng chÝnh trÞ quan träng, cßn cã nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc cã gi¸ trÞ, mang tÝnh ®¶ng s©u s¾c, tÝnh chiÕn ®Êu cao vμ tÝnh nghÖ thuËt ®éc ®¸o. B»ng nh÷ng t¸c phÈm ®ã, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ®Æt nÒn mãng cho sù ra ®êi cña nÒn v¨n häc c¸ch m¹ng mang néi dung yªu n−íc vμ ®Ëm ®μ b¶n s¾c d©n téc. Hå ChÝ Minh Toμn tËp, tËp 1, trªn c¬ së tiÕp thô thμnh qu¶ cña lÇn xuÊt b¶n n¨m 1980, ®· bæ sung h¬n 30 bμi vμ t¸c phÈm víi h¬n 100 trang, khai th¸c ë kho l−u tr÷ cña Quèc tÕ Céng s¶n tr−íc ®©y, trªn c¸c tËp san La Revue Communiste, Inprekorr, c¸c b¸o L'HumanitÐ, Le Paria, La Vie OuvriÌre, Le Journal du Peuple, Le Libertaire... Mét sè bμi ®−îc in trong
0 hå chÝ minh toμn tËp T©m ®Þa thùc d©n 1 T¢M §ÞA THùC D¢N1 Ýt khi chóng t«i cã dÞp ®−îc ®äc b¸o thuéc ®Þa. H«m nay, chóng t«i nhËn ®−îc mét sè Courrier Colonial, ®Ò ngμy 27 th¸ng 6 võa qua, trªn ®Çu tê nμy cã ®¨ng mét bμi dμi hai cét, d−íi c¸i ®Çu ®Ò kÝch ®éng lμ "Giê PHóT NGHI£M TRäNG". C¸i ®Çu ®Ò kªu rçng Êy , kªu nh− mét lêi h« hμo cÇm vò khÝ, ®· khiÕn chóng t«i ph¶i ®äc tõ ®Çu chÝ cuèi bμi b¸o dμi nμy ®Ó biÕt râ lý do cña tiÕng kªu cÇu cøu ®ã lμ g×. Ch−a ®äc hÕt cét thø nhÊt, chóng t«i còng ®· gÇn thÊy ®−îc môc ®Ých cña t¸c gi¶, vμ cμng ®äc tiÕp - võa ®äc võa mØm c−êi - th× c¶m t−ëng ®Çu tiªn cña chóng t«i cμng v÷ng ch¾c l¹i. C¶m t−ëng cña chóng t«i tãm l¹i lμ: mét chμng thùc d©n ®· muèn dïng b¶n Yªu s¸ch cña nh©n d©n An Nam2 ®Ó më mét cuéc tÊn c«ng gi¸n tiÕp vμo chÝnh s¸ch cña «ng Anbe Xar«, toμn quyÒn §«ng D−¬ng, mét cuéc tÊn c«ng mμ anh ta ®· chó ý t« ®iÓm b»ng nh÷ng lêi ph¶n ®èi cã tÝnh chÊt yªu n−íc, b»ng lßng yªu chuéng ch©n lý, b»ng tinh thÇn hy sinh vμ tËn tuþ v× lîi Ých chung, v©n v©n, v©n v©n. Ph©n tÝch mét vμi ®o¹n trong bμi b¸o, chóng ta sÏ thÊy ®−îc chμng ta hiÓu chñ nghÜa yªu n−íc, ch©n lý vμ lîi Ých chung cña n−íc Ph¸p nh− thÕ nμo. ¤ng Camil¬ §¬vila khao kh¸t c¸i danh hiÖu ng−êi yªu chuéng ch©n lý trong thÕ giíi nμy vμ trong thÕ giíi bªn kia. Lßng khao kh¸t Êy lμ chÝnh ®¸ng vμ hîp lý, chóng t«i vui lßng thõa nhËn nh− vËy. Nh−ng mong «ng cho phÐp chóng t«i chØ cho «ng thÊy r»ng c¸i
2 hå chÝ minh toμn tËp T©m ®Þa thùc d©n 3 ch©n lý theo t©m ®Þa cña «ng, c¸i ch©n lý theo quan niÖm cña bän hä cßn l©u míi lμ ®a sè, thËm chÝ cßn ®ang sî r»ng hä lμ mét thiÓu thùc d©n thï ghÐt d©n b¶n xø, kh«ng cã g× lμ gièng víi ch©n lý cña sè rÊt nhá n÷a. chóng t«i, ch©n lý mμ sau nμy chóng t«i sÏ nãi s¬ qua ®Õn, còng nh− Råi «ng §¬vila chÐp l¹i t¸m yªu s¸ch cña ng−êi An Nam, vμ kh«ng cã g× lμ gièng víi ch©n lý theo quan niÖm cña nh÷ng ng−êi kÌm theo yªu s¸ch thø ba - tù do b¸o chÝ vμ ng«n luËn - «ng ®−a ra Ph¸p tèt ë n−íc Ph¸p c¶. Së dÜ chóng t«i nhËn xÐt mét c¸ch lÞch sù nhËn xÐt nμy: mμ b¶n th©n chóng ta còng kh«ng ®−îc h−ëng, vμ nh− vËy, lμ nh»m tá th¸i ®é t«n träng quyÒn tù do ng«n luËn. kÌm theo yªu s¸ch thø b¶y - thay chÕ ®é s¾c lÖnh b»ng chÕ ®é luËt- «ng ®−a ra nhËn xÐt nμy: hÖt nh− ë n−íc ta. Tr−íc hÕt, chóng t«i thÊy trong bμi b¸o nãi vÒ vÊn ®Ò ®ã, c¸i Còng vËy th«i, tÝnh gi¶ dèi còng kh«ng ®−îc che ®Ëy kÝn ®¸o g× c©u ¸m chØ cã ¸c ý lμ "ngay ngμy h«m sau «ng Anbe Xar« ®Æt ch©n h¬n. Chóng t«i xin phÐp hái «ng §¬vila r»ng ph¶i ch¨ng «ng coi ®éc trë vÒ ®Êt n−íc Ph¸p, th× nh÷ng nhμ ¸i quèc An Nam lËp tøc b¸c bá gi¶ cña «ng lμ nh÷ng ng−êi qu¸ − ngu ngèc, khi «ng ®Þnh dïng c¸i nh÷ng lêi tuyªn bè l¹c quan cña «ng". lèi b×nh luËn quû quyÖt ®ã ®Ó lμm cho hä lÉn lén t×nh tr¹ng hoμn Chóng t«i kh«ng ®−îc biÕt bμi diÔn v¨n mμ «ng §¬vila ®· ¸m toμn vμ vÜnh viÔn kh«ng cã quyÒn tù do t− t−ëng víi sù kiÓm duyÖt, chØ, chóng t«i kh«ng bμn vÒ bμi diÔn v¨n Êy. Nh−ng ngay tõ b©y giê tøc lμ mét t×nh tr¹ng hoμn toμn cã tÝnh chÊt t¹m thêi vμ chØ nh»m chóng t«i còng cã thÓ nãi r»ng, dï sao ®i n÷a th× t¸m ®iÓm cña b¶n mét vμi lo¹i tin tøc th«i. Cßn vÒ viÖc thay thÕ chÕ ®é s¾c lÖnh b»ng Yªu s¸ch cña nh©n d©n An Nam kh«ng nãi ng−îc l¹i chót nμo chÕ ®é luËt, th× chóng t«i kh«ng hiÓu t¹i sao «ng §¬vila l¹i sî viÖc nh÷ng ý kiÕn cña «ng Anbe Xar«, ng−êi ®· tuyªn bè trong tÊt c¶ Êy ®Õn thÕ, v× nh÷ng ng−êi trong s¹ch th× kh«ng viÖc g× ph¶i sî sù nh÷ng diÔn v¨n cña m×nh ®äc tr−íc nh÷ng ng−êi b¶n xø r»ng m×nh kiÓm so¸t cña ai c¶, ngay c¶ sù kiÓm so¸t cña NghÞ viÖn n÷a. kiªn quyÕt muèn më ra cho hä mét kû nguyªn tù do vμ c«ng lý. V× Lêi tr¸ch cø nÆng nhÊt cña «ng §¬vila ®èi víi nh÷ng nhμ ¸i quèc nh÷ng lêi høa hÑn cña «ng phï hîp víi nh÷ng yªu s¸ch cña chóng An Nam lμ ®· ph¸t biÓu trùc tiÕp víi nh©n d©n Ph¸p vμ víi nÒn C«ng t«i, nªn ngay khi ®−îc biÕt tin «ng trë vÒ Ph¸p chóng t«i véi v· göi lý thÕ giíi cña tÊt c¶ c¸c c−êng quèc. Chóng t«i s½n sμng thõa nhËn ®Õn «ng b¶n ghi nh÷ng yªu s¸ch cña chóng t«i. Trong lóc chê xem víi «ng r»ng nh÷ng ng−êi An Nam ®· ®i vμo mét tr−êng hîp hoμn chÝnh s¸ch cña «ng ®¸p øng ®−îc ®Õn møc ®é nμo nh÷ng nguyÖn toμn ®¸ng xö gi¶o, khi kh«ng nhê ®Õn mét nhμ thùc d©n cì «ng lμm väng cña chóng t«i, chóng t«i vui lßng thõa nhËn r»ng ®· nhiÒu lÇn trung gian. Thõa nhËn nh− vËy råi, chóng t«i xin chÐp l¹i nguyªn v¨n «ng ta ph¸t biÓu ®Ó b¶o vÖ nh÷ng ng−êi b¶n xø, chèng l¹i sù ¸p bøc c¸i c©u mμ «ng cho lμ khã hiÓu, c©u ®ã nh− sau: "§−a ra nh÷ng yªu cña nh÷ng tªn thùc d©n ®éc ¸c vμ sù chuyªn chÕ cña nh÷ng tªn s¸ch trªn ®©y, nh©n d©n An Nam tr«ng cËy vμo chÝnh nghÜa thÕ giíi cña tÊt c¶ c¸c c−êng quèc vμ ®Æc biÖt tin vμo lßng réng l−îng cña nh©n viªn chøc tμn b¹o, bÊt chÊp nh÷ng ®ßn c«ng kÝch cña mét chiÕn d©n Ph¸p cao c¶, tøc lμ cña nh÷ng ng−êi ®ang n¾m vËn mÖnh cña dÞch võa ®¸ng ghÐt võa nham hiÓm cña b¸o chÝ, mét chiÕn dÞch nh©n d©n An Nam, cña nh÷ng ng−êi, do chç n−íc Ph¸p lμ mét n−íc kh«ng giÊu kÝn ®−îc tÝnh ph¶n nghÞch cña nã b»ng nh÷ng lêi nguþ Céng hoμ, nªn ®−îc coi lμ nh÷ng ng−êi b¶o hé cho nh©n d©n An Nam". biÖn vÒ uy tÝn vμ b»ng nh÷ng lý lÏ gi¶ dèi vÒ lîi Ých chung. Chóng t«i kh«ng d¸m gi¶i thÝch cho «ng §¬vila r»ng, thÕ nμo lμ Chóng t«i ®· nhÊn m¹nh nh÷ng ch÷ nh÷ng tªn thùc d©n mét n−íc Céng hoμ, v× m«n s− ph¹m kh«ng ph¶i lμ së tr−êng cña ®éc ¸c vμ nh÷ng viªn chøc tμn b¹o, v× chóng t«i biÕt r»ng cã nh÷ng chóng t«i, nh−ng v× «ng t×m c¸ch bÎ quÑo mét c©u minh b¹ch nh− ng−êi thùc d©n chÝnh trùc vμ nh÷ng viªn chøc c«ng b»ng. Khèn nçi, vËy, nªn chóng t«i tù hái kh«ng biÕt cã ph¶i «ng ®· cã danh dù
4 hå chÝ minh toμn tËp T©m ®Þa thùc d©n 5 xø vÜnh viÔn bÞ kho¸ måm bÞt miÖng vμ bÞ xá mòi, míi cã thÓ gi÷ ®−îc lμm båi bÕp trong mét nhμ bÕp nhμ vua nμo ®ã ch¨ng. ®−îc tÝnh −u viÖt ®ã. Vμ b©y giê khi mμ «ng §¬vila tù hái r»ng tr¸ch nhiÖm ë ®©u, Sau cïng, «ng §¬vila cho r»ng m×nh biÕt râ lμ mét ®¶ng ®éc th× chóng t«i ph¶i nãi tr¾ng ra víi «ng r»ng cÇn t×m tr¸ch nhiÖm, kh«ng ph¶i ë chÝnh s¸ch cña «ng Xar« mμ ë t×nh h×nh th¶m h¹i mμ lËp ®· xuÊt hiÖn vμ ®¶ng nμy ®· v−ît qua ®Çu «ng Xar« ®Ó ph¸t ng−êi ta ®· ®Ó l¹i cho «ng Xar«. NÕu sau mét nöa thÕ kû sèng d−íi biÓu víi nh©n d©n Ph¸p vμ víi c¸c c−êng quèc mμ hä muèn nãi víi sù thèng trÞ cña n−íc Ph¸p mμ nh©n d©n An Nam rót cuéc l¹i ph¶i t− c¸ch b×nh ®¼ng víi nhau. ¤ng nãi thªm r»ng: ®©y lμ mét giÊc m¬ ®i xin vμi b¶o ®¶m c¸ nh©n vμ vμi quyÒn tù do mμ tÊt c¶ nh÷ng vμ tõ giÊc m¬ nμy «ng thÊy nguån gèc cña sai lÇm mμ «ng Anbe n−íc l¸ng giÒng cña m×nh ®Òu ®−îc h−ëng, th× ®iÒu ®ã kh«ng ph¶i Xar« ph¹m ph¶i lμ n¨m 1913 «ng Anbe ®· d¹y cho ng−êi An Nam lμ t¹i «ng Xar« th©n d©n b¶n xø, mμ ®iÒu ®ã cã nguyªn nh©n s©u biÕt r»ng n−íc §øc ®· chiÕm And¸tx¬ - Loren cña n−íc Ph¸p n¨m xa h¬n n÷a, ®ã lμ do chÝnh s¸ch bãc lét vμ ngu d©n mμ «ng §¬vila 1871. vμ bÌ ph¸i tuyªn truyÒn, chø kh«ng ph¶i cña «ng Xar«. NÕu cã mét ®¶ng ®éc lËp tån t¹i, th× ®¶ng nμy kh«ng ph¶i ®i ¨n A, b©y giê chóng t«i ®· n¾m ®−îc ®éng c¬ cña nh÷ng ®ßn c«ng xin mét vμi quyÒn tù do, mμ thiÕu nã th× con ng−êi lμ mét tªn n« lÖ kÝch «ng Xar« råi. ¤ng Xar« bÞ c«ng kÝch v× «ng th©n d©n b¶n xø. khèn khæ. Chóng t«i thö lμm yªn lßng «ng §¬vila b»ng c¸ch nãi ¤ng §¬vila nh¾c nhë r»ng nh÷ng ng−êi ®· cã kinh nghiÖm ë r»ng, §¶ng cña chóng t«i nãi víi nh©n d©n Ph¸p, còng lμ nãi c¶ víi §«ng D−¬ng ®· cè c«ng khuyªn «ng Xar«, nh−ng «ng Xar« kh«ng «ng §¬vila. chÞu nghe hä. Theo ng«n ng÷ cña nh÷ng tªn thùc d©n ®éc ¸c, thø Cuèi cïng, «ng §¬vila kh«ng thÓ kh«ng biÕt vÒ mÆt quèc tÕ, khi kinh nghiÖm ë §«ng D−¬ng cã nghÜa lμ kinh nghiÖm trong nghÖ ng−êi ta nãi b×nh ®¼ng víi nhau, ng−êi ta dïng con ®−êng ngo¹i thuËt bãc lét, c−íp bãc ng−êi b¶n xø, kinh nghiÖm sèng b»ng må giao, chø kh«ng ph¶i b»ng con ®−êng thØnh cÇu. VËy th× giÊc m¬ ®Ñp h«i cña ng−êi b¶n xø. ¤ng Xar« ®· khinh bØ kh«ng thÌm nghe lêi bän cè vÊn vô lîi Êy, ®iÒu ®ã còng dÔ hiÓu. mμ ng−êi ta kiªu h·nh ®· t×m thÊy ch×a khãa, tù nã ®· tan tμnh. C¸i c©u trong tê Le Courrier d'Haiphong3 mμ «ng §¬vila dÉn ra vμ Chóng t«i ®Ó cho «ng §¬vila víi mét giÊc m¬ kh¸c, giÊc m¬ lμm tuyªn bè r»ng, c©u ®ã lμ cã tÝnh chÊt tiªn tri (sic) x¸c nhËn tÊt c¶ cho d©n An Nam quªn ®i r»ng chØ víi nöa sè nh÷ng luËt d©n sù mμ tr−íc kia nh÷ng ng−êi And¸tx¬ - Loren cã ®−îc d−íi sù thèng trÞ nh÷ng ®iÒu mμ chóng t«i võa nãi, nguyªn v¨n c©u ®ã nh− sau: cña §øc, th× d©n An Nam còng sÏ ®ì khæ h¬n rÊt nhiÒu. §óng vËy, "ChÝnh s¸ch Êy (chÝnh s¸ch th©n d©n b¶n xø) cña «ng Xar« chØ theo ý nghÜa ®ã th× viÖc so s¸nh And¸tx¬ - Loren Phæ ho¸ víi §«ng cã thÓ tiÕn hμnh ®−îc b»ng c¸ch hy sinh lßng tù t«n vμ nh÷ng D−¬ng Ph¸p hãa dÜ nhiªn lμ h¹i. quyÒn lîi cña nh÷ng ng−êi ¢u ë n−íc nμy, v× chÝnh s¸ch ®ã chØ nh»m lμm cho nh÷ng d©n b¶n xø thμnh nh÷ng ng−êi b×nh ®¼ng víi chóng ta, råi nhanh chãng trë thμnh chñ chóng ta". NGuyÔn ¸i Quèc KÕt luËn: ®èi víi d©n b¶n xø, th× ph¶i gi÷ hä vÜnh viÔn trong c¶nh n« lÖ. Chóng t«i thiÕt t−ëng r»ng, nh÷ng ng−êi Ph¸p th«ng Tμi liÖu ®¸nh m¸y, tiÕng Ph¸p. minh vμ ch©n thùc biÕt tá tÝnh −u viÖt tù nhiªn cña m×nh ë bÊt cø B¶n chôp l−u t¹i ViÖn LÞch sö §¶ng. n¬i nμo m×nh sèng, th× kh«ng cÇn ph¶i sèng gi÷a nh÷ng ng−êi b¶n
6 Hå chÝ minh toμn tËp 7 chinh phôc ®Òu sèng mÆt ®èi mÆt, trong mét kh«ng khÝ nghi kþ lÉn nhau. Bøc tranh ¶m ®¹m nμy ®¸ng ®−îc quan t©m, ®−îc xÐt vÒ mét sè mÆt kh¸c nhau. VÒ t©m lý, ë phÝa kia lμ th¸i ®é hiÒm nghi vμ khinh miÖt; cßn ë phÝa nμy l¹i lμ t©m tr¹ng bùc däc vμ tuyÖt väng. C¸c Ên phÈm s¸ch b¸o thùc d©n ®Òu ®Çy rÉy nh÷ng ®ßn ®¶ kÝch hung b¹o ®¸nh vμo VÊN §Ò D¢N B¶N Xø nh©n d©n bÞ chinh phôc, ®Òu trμn ngËp nh÷ng lêi chöi rña phun th¼ng vμo mÆt hä víi dòng khÝ cμng hung h¨ng v× t¸c gi¶ biÕt tr−íc r»ng hä kh«ng thÓ nμo tr¶ miÕng l¹i ®−îc vμ hä chØ ®μnh ph¶i B¸o L'HumanitÐ4 ngμy 18-6 míi ®©y ®· ®¨ng v¨n b¶n thØnh nghiÕn r¨ng mμ nuèt lÊy. Ng−êi ta ®äc thÊy trong lo¹i Ên phÈm cÇu cña nh÷ng ng−êi An Nam göi Héi nghÞ Hoμ b×nh5 ®ßi ©n x¸ cho võa nªu nh÷ng ph¸n quyÕt nh− thÕ nμy ch¼ng h¹n: " §èi víi c¸i tÊt c¶ c¸c tï chÝnh trÞ ng−êi b¶n xø, ®ßi c¶i c¸ch ph¸p chÕ ë §«ng gièng nßi annamÝt Êy, chØ cã mét c¸ch tèt ®Ó cai trÞ nã, - ®ã lμ ¸ch D−¬ng b»ng ban hμnh nh÷ng b¶o ®¶m cho ng−êi b¶n xø còng nh− thèng trÞ b»ng søc m¹nh... TruyÒn häc vÊn cho bän annamÝt hoÆc cho ng−êi ¢u, ®ßi tù do b¸o chÝ, tù do héi häp vμ lËp héi, tù do d¹y cho phÐp chóng tù chóng cã häc vÊn, tøc lμ mét mÆt cung cÊp cho häc, ®ßi thay thÕ chÕ ®é s¾c lÖnh b»ng chÕ ®é ph¸p luËt; vμ sau chóng nh÷ng sóng b¾n nhanh ®Ó chèng chóng ta, vμ mÆt kh¸c ®μo cïng, ®ßi cã mét ®oμn ®¹i biÓu th−êng trùc cña d©n b¶n xø, ®−îc t¹o nh÷ng con chã th«ng th¸i g©y r¾c rèi h¬n lμ cã Ých...". bÇu vμo NghÞ viÖn Ph¸p. Chóng t«i chØ cã thÓ coi c¸c yªu s¸ch VÒ hμnh chÝnh vμ ph¸p lý: c¶ mét vùc th¼m c¸ch biÖt ng−êi ¢u rÊt ®óng ®¾n ®ã còng lμ cña chÝnh m×nh, trong thêi ®¹i mμ ý muèn víi ng−êi b¶n xø. Ng−êi ¢u h−ëng mäi tù do vμ ngù trÞ nh− ng−êi cña nh©n d©n lμ n¾m quyÒn tù quyÕt. chñ tuyÖt ®èi; cßn ng−êi b¶n xø th× bÞ bÞt mâm vμ bÞ buéc d©y d¾t N−íc Ph¸p ®· tõng b¾t ®Çu ®¸nh chiÕm §«ng D−¬ng gÇn nh− cïng ®i, chØ cã quyÒn ph¶i phôc tïng, kh«ng ®−îc kªu ca; v× nÕu anh ta thêi gian mμ n−íc NhËt ®i nh÷ng b−íc ®Çu tiªn trong cuéc c¶i c¸ch d¸m ph¶n ®èi th× anh ta liÒn bÞ tuyªn bè lμ kÎ ph¶n nghÞch hoÆc lμ næi tiÕng n¨m 1868. Nh−ng trong kho¶ng mét nöa thÕ kû, n−íc NhËt mét tªn c¸ch m¹ng, vμ bÞ ®èi xö ®óng víi téi tr¹ng Êy. Cμng khèn ®· biÕt t¹o lËp ®−îc mét chÕ ®é ®−a nã vμo h¹ng nh÷ng c−êng quèc khæ h¬n cho ng−êi b¶n xø nμo xuÊt ngo¹i ®Ó tho¸t khái c¸i chÕ ®é ®øng ®Çu thÕ giíi; cßn n−íc Ph¸p th× ph¶i nãi r»ng vÉn ®ang mß dÞu hiÒn Êy: gia quyÕn anh ta bÞ hμnh h¹; b¶n th©n anh ta, nÕu bÞ mÉm trong chÝnh s¸ch §«ng D−¬ng cña m×nh. ThËm chÝ cã thÓ tù b¾t, th× bÞ tï khæ sai hoÆc bÞ ®Èy lªn m¸y chÐm. ThËm chÝ ®Ó ®i l¹i hái ®· tõng cã mét chÝnh s¸ch §«ng D−¬ng bao giê ch¨ng? - V× lÏ tõ trong n−íc, tõ ®Þa ph−¬ng nμy ®Õn ®Þa ph−¬ng kh¸c theo luËt, khi bÞ Ph¸p chiÕm, ®Êt n−íc chóng t«i hÇu nh− lu«n lu«n sèng lay ng−êi b¶n xø ph¶i mang theo giÊy phÐp. Cßn c«ng lý, ®èi víi ng−êi l¾t ngμy nμy qua ngμy kh¸c, kh«ng hÒ biÕt chÝnh quyÒn muèn dÉn b¶n xø, nã tån t¹i nh− thÕ nμy ®©y: ng−êi ¢u nμo ®· giÕt chÕt, tμn m×nh ®i ®Õn ®©u, - chÝnh quyÒn nμy khi th× nãi vÒ chÝnh s¸ch ®ång s¸t hoÆc c−ìng d©m ng−êi b¶n xø, th× trong tr−êng hîp vô ¸n hãa, khi th× nãi vÒ chÝnh s¸ch liªn hiÖp hoÆc g× kh¸c n÷a, nh−ng kh«ng thÓ ®−îc Øm hoμn toμn, anh ta ch¾c mÈm r»ng m×nh ®−îc toμ thËt ra ch¼ng ¸p dông mét chÝnh s¸ch nμo c¶. T×nh h×nh ®Ých thùc ¸n tha bæng, m×nh ra toμ ch¼ng qua lμ chuyÖn h×nh thøc. §ã lμ viÖc lμ nh− sau: nay còng nh− tr−íc kia, kÎ chinh phôc vμ nh©n d©n bÞ
8 Hå chÝ minh toμn tËp 9 tuyÖt väng, nh− nh÷ng cuéc biÓu t×nh «n hoμ n¨m 1908 (xem ¸p dông nguyªn t¾c nh»m b¶o tån b»ng mäi c¸ch uy tÝn cña ng−êi Bulletin officiel de la Ligue des Droits de l' Homme, ngμy 31-10- da tr¾ng tr−íc bän da vμng. NghÞ viÖn Ph¸p cã biÕt chót ®Ønh vÒ 1912), vμ nh− nh÷ng vô næ bom gÇn ®©y ë Nam Kú vμ ë B¾c Kú. viÖc võa nªu, qua mét sè ®iÒu tiÕt lé cña «ng nghÞ sÜ Vi«nlÐt trong Than «i! §ã lμ nh÷ng cuéc ph¶n kh¸ng v« hiÖu mμ mçi lÇn ®Òu mét b¶n b¸o c¸o vÒ ng©n s¸ch §«ng D−¬ng. ®em l¹i nh÷ng trËn ®μn ¸p ®Ém m¸u, vμ thªm n÷a ®· t¹o cí cho Sù ngù trÞ cña b¹o chÝnh chÝnh quyÒn thÓ theo Nap«lª«ng trong vô chiÕc "m¸y ma qu¸i" 1), mμ trõ khö mét c¸ch lÞch sù nh÷ng ng−êi An Nam kh«ng tá vÎ ë c¸c tØnh, ng−êi b¶n xø bÞ trãi tay trãi ch©n, ph¶i g¸nh chÞu hoan h« thãi ®éc ®o¸n cña nã. Ng−êi ta biÕt r»ng trong chiÕn ), thãi tuú høng, chuyªn quyÒn cña c¸c quan cai trÞ ng−êi Ph¸p vμ 3F2 §«ng D−¬ng ®· lμ n¬i diÔn ra nh÷ng sù kiÖn ®au lßng, dÉn ®Õn viÖc thãi tham tμn cña bän lμm t«i tí ngoan ngo·n cho chóng, bän quan ban bè thiÕt qu©n luËt, vμ kÌm theo lμ nh÷ng vô tuyªn ¸n vμ hμnh l¹i, s¶n phÈm cña chÕ ®é míi! Êy lμ c«ng lý bÞ b¸n ®øt cho kÎ nμo quyÕt hμng lo¹t. Giê ®©y, c¸c nhμ tï khæ sai ë Guyan, ë T©n mua ®¾t nhÊt, tr¶ gi¸ hêi nhÊt. X−a kia, ng−êi b¶n xø bao giê còng Calª®«ni, ë C«n §¶o, v.v. ®Òu ®Çy ¾p tï chÝnh trÞ ng−êi b¶n xø. cã thÓ kªu lªn ®Õn tËn TriÒu ®×nh nhμ vua; nh−ng nay th× anh Sóng liªn thanh vμ m¸y chÐm ®Òu chãng v¸nh buéc nh÷ng ai chμng "annamÝt" khèn khæ ch¼ng biÕt cã th¸nh nh©n nμo ®Ó dùa, b−íng bØnh, nh÷ng ai ph¶n kh¸ng ph¶i im h¬i lÆng tiÕng. vμ cßn l¹i cho anh ta, chØ lμ c«ng lý cña Chóa trêi. Riªng ®èi víi nh÷ng ai mμ ng«n ng÷ thùc d©n gäi lμ bän quÊy rèi, th× nh÷ng Sù c¹nh tranh cña NhËt B¶n phiªn häp ©m u, ®−îc t« ®iÓm thμnh toμ ®¹i h×nh, bÝ mËt quyÕt T×nh h×nh mμ chóng t«i võa míi ph¸c ra mét sè nÐt lín, cã lÏ ®Þnh sè phËn cña hä - nh÷ng ng−êi b¶n xø chÝnh trùc mμ ®ång bμo sÏ cã thÓ kÐo dμi v« tËn, nÕu cuéc chiÕn tranh - ®· ®¶o lén toμn bé ch©u ¢u - hiÖn nay kh«ng kÐo theo mét sù x× xμo míi vÒ vÊn ®Ò d©n cña hä ®Òu coi träng vμ tin yªu. b¶n xø. Qu¶ vËy, do chiÕn tranh, n−íc NhËt ®· tranh thñ ®−îc, tõ Sù t−¬ng ph¶n cμng næi bËt kh«ng kÐm trong lÜnh vùc kinh tÕ. phÝa n−íc Ph¸p, nh÷ng quyÒn −u tiªn ®Æc biÖt ë §«ng D−¬ng. VËy Mét bªn lμ nh÷ng ng−êi b¶n xø bÞ d×m trong c¶nh dèt n¸t vμ suy ph¶i thÊy tr−íc r»ng ng−êi NhËt sÏ ®Õn lËp nghiÖp ngμy cμng yÕu bëi mét hÖ thèng tinh kh«n nh»m nhåi sä, ®Çn ®én ho¸, kh«ng nhiÒu trªn xø nμy vμ sÏ lμm ®ñ mäi nghÒ ë ®©y; kÕt qu¶ lμ d©n b¶n lÊp liÕm hÕt ®−îc d−íi mét d¹ng gi¸o dôc bÞp bîm: hä ph¶i ®æ må xø sÏ sèng cμng khèn ®èn h¬n: bÞ h·m trong c¶nh dèt n¸t bëi chÝnh h«i s«i n−íc m¾t trong nh÷ng lao t¸c nÆng nhäc nhÊt vμ b¹c bÏo s¸ch ®Çn ®én ho¸, bÞ suy yÕu v× ph¶i chÞu nhiÒu thiÕu thèn, nhiÒu nhÊt ®Ó kiÕm sèng mét c¸ch chËt vËt, vμ hÇu nh− chØ b»ng søc cña thñ ®o¹n ®Çu ®éc cña Nhμ n−íc - ng©n khè vμ c¸c c«ng ty ®Æc hä th«i, ®Ó nu«i mäi ng©n quü cña chÝnh quyÒn. Mét bªn lμ nh÷ng nh−îng Ðp hä tiªu thô thuèc phiÖn, r−îu -, hä sÏ tiÕp tôc luÈn quÈn ng−êi Ph¸p vμ ng−êi n−íc ngoμi: hä ®Òu ®i l¹i tù do, tù dμnh cho trong mét c¸i vßng thu hÑp qu¸ ®çi. m×nh tÊt c¶ c¸c tμi nguyªn cña ®Êt n−íc, chiÕm ®o¹t toμn bé xuÊt XÐt vÒ nguyªn t¾c, tiÕn bé chung phô thuéc vμo viÖc ph¸t triÓn nhËp khÈu vμ tÊt c¶ c¸c ngμnh nghÒ bÐo bë nhÊt, bãc lét tr©ng tr¸o trong c¶nh dèt n¸t vμ nghÌo khèn cña nh©n d©n. 1) Machine infernale. M¸y ma qu¸i næ cã thÓ g©y tö vong, ®· tõng Buéc ph¶i bÞ kiÒm chÕ bëi søc m¹nh, nh©n d©n An Nam, mμ ®−îc bè trÝ ®Ó ¸m s¸t B«nap¸ct¬. May thay, B«nap¸ct¬ tho¸t n¹n vμ biÕt râ lÞch sö ch©n chÝnh ®· khëi ®Çu tõ h¬n 3000 n¨m, tõng lóc tõng lóc thñ ph¹m. Tuy vËy, «ng khÐo thõa c¬ h¹ lÖnh ®μy 138 ng−êi v« téi, cã hμnh nh− cã nh÷ng ®ît cån cμo chèng ®èi, biÓu hiÖn b»ng nh÷ng m−u vi kh«ng t¸n thμnh chÝnh s¸ch cña «ng. toan næi dËy réng kh¾p, hoÆc b»ng hμnh ®éng cña nh÷ng con ng−êi 2) ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt.
10 Hå chÝ minh toμn tËp 11 chñ nghÜa quèc tÕ; vμ v¨n minh chØ cã lîi khi c¸c quan hÖ quèc tÕ ®−îc më réng vμ t¨ng c−êng. MÆt kh¸c, lμ phi lý nÕu nghÜ r»ng hai d©n téc l¸ng giÒng nh− d©n téc An Nam vμ d©n téc NhËt B¶n l¹i cã thÓ cø tån t¹i biÖt lËp ®èi víi nhau. Nh−ng ng−êi NhËt, nhê ë chÝnh phñ kh«n khÐo cña hä, cã c¸c ph−¬ng tiÖn rÊt ®Çy ®ñ, ®−îc trang bÞ tèt ®Ó tiÕn hμnh ®Êu tranh kinh tÕ; trong khi ®ã th× ng−êi An Nam- chóng t«i ®· nãi v× sao - l¹i hoμn toμn lμ con sè kh«ng , xÐt vÒ mÆt §¤NG D¦¥NG Vμ TRIÒU TI£N tiÕn bé hiÖn ®¹i, so víi c¸c l¸ng giÒng cña hä: ng−êi Hoa, ng−êi NhËt, ng−êi Xiªm vμ c¶ ng−êi Ên n÷a. C©u hái ®Æt ra tõ rμy, lμ ®øng tr−íc t×nh h×nh míi ®−îc t¹o ra bëi nh÷ng luång du nhËp cña MéT Sù SO S¸NH THó VÞ ng−êi n−íc ngoμi, ph¶i ch¨ng ChÝnh phñ Ph¸p tin r»ng ®· ®óng lóc, v× lîi Ých chung, ph¶i gi¶i phãng d©n b¶n xø vμ gióp ®ì hä b»ng ThÕ giíi sÏ chØ cã nÒn hoμ b×nh cuèi cïng khi tÊt c¶ c¸c d©n téc tÊt c¶ c¸c ph−¬ng tiÖn m×nh cã trong tay, ®Ó hä tù chuÈn bÞ cho tù m×nh tho¶ thuËn víi nhau cïng tiªu diÖt con qu¸i vËt ®Õ quèc cuéc c¹nh tranh gay go mμ hä sÏ ®¶m ®−¬ng ®èi víi ng−êi NhËt vμ chñ nghÜa ë kh¾p mäi n¬i mμ hä gÆp nã. Trong khi chê ®îi ngμy ®ã, nh÷ng ng−êi n−íc ngoμi kh¸c? hiÖn nay hä cßn lμ n¹n nh©n cña con qu¸i vËt Êy, ®ßi hái mét c¸ch NÕu lêi ®¸p cã chiÒu kh¼ng ®Þnh, th× chóng t«i khã hiÓu v× sao c¸c nghiªm kh¾c, nh©n danh nguyªn t¾c cña d©n téc ®−îc quyÒn tù yªu s¸ch cña m×nh, mμ b¸o L'HumanitÐ ®· ®¨ng trong sè ra ngμy quyÕt vμ hä rÊt xøng ®¸ng ®Ó l−u ý tiÕng nãi cña hä ph¶i ®−îc l¾ng 18-6 võa qua, l¹i cã thÓ g©y chÊn ®éng trong giíi thùc d©n. Chóng nghe víi t×nh c¶m ®Ëm ®μ trong nh©n d©n c¸c n−íc ch©u ¢u vμ t«i biÕt ®Ých x¸c r»ng mét sÜ quan cao cÊp chØ huy c¸c tËp ®oμn lao ch©u Mü. D− luËn thÕ giíi ®èi víi c¸c n−íc ®ang rªn xiÕt d−íi ¸ch c«ng thuéc ®Þa - cã lÏ c¨n cø vμo nh÷ng chØ thÞ nhËn ®−îc tõ bªn thèng trÞ cña n−íc ngoμi kh«ng ph¶i kh«ng lμm cho nh÷ng kÎ ®i trªn - ®· h¹ lÖnh cho tõng tr−ëng tËp ®oμn h·y tÞch thu tÊt c¶ bãc lét c¸c d©n téc lo sî. ChÝnh phñ NhËt B¶n nh×n thÊy tr−íc hËu nh÷ng b¶n yªu s¸ch võa nªu, t×m thÊy ë nh÷ng ng−êi lao c«ng An qu¶ ®¸ng buån khi ®· më mét cuéc chinh ph¹t rÊt lín cña chñ Nam. RÊt «n hoμ c¶ vÒ néi dung lÉn vÒ h×nh thøc, c¸c nguyÖn väng nghÜa qu©n phiÖt, ®ang thõa nhËn ph¶i c¶i c¸ch chÕ ®é ë TriÒu cña chóng t«i nh»m vμo nh÷ng c¶i c¸ch chñ yÕu cho viÖc gi¶i phãng Tiªn theo mét tinh thÇn khoan dung. chóng t«i, vμ nh»m vμo nh÷ng quyÒn tù do mμ nÕu kh«ng cã chóng Tù TRÞ ë TRIÒU TI£N th× con ng−êi ngμy nay chØ lμ mét kÎ n« lÖ khèn n¹n. Kh«ng ai cã thÓ phñ nhËn r»ng nÕu kh«ng cã c¸c quyÒn tù do Êy, thiÕt yÕu cho Mét s¾c lÖnh cña Hoμng triÒu, c«ng bè ë §«ng Kinh, ngμy 19-8- 1919, thõa nhËn tù trÞ cho TriÒu Tiªn, vμ tuyªn bè nh÷ng ng−êi viÖc truyÒn b¸ nh÷ng t− t−ëng vμ kiÕn thøc mμ ®êi sèng hiÖn ®¹i TriÒu Tiªn vμ NhËt B¶n vÒ mÆt ph¸p luËt ®Òu b×nh ®¼ng vμ ®Òu ®ßi hái, th× kh«ng thÓ tr«ng mong tiÕn hμnh bÊt cø mét c«ng cuéc ®−îc h−ëng nh÷ng quyÒn h¹n ngang nhau, kh«ng ph©n biÖt lμ gi¸o ho¸ nghiªm chØnh nμo c¶. ng−êi n−íc nμo. Chóng ta còng ph¶i thÊy tr−íc r»ng nh÷ng ng−êi yªu NGUYÔN ¸I QuèC n−íc TriÒu Tiªn sÏ kh«ng v× thÕ mμ lÊy lμm tho¶ m·n vμ hä cßn tiÕp B¸o L'HumanitÐ, tôc ®ßi cho ®−îc ®éc lËp hoμn toμn, bëi v× ph¶i ch¨ng hä ph¶n ®èi ®¹o ngμy 2-8-1919. s¾c lÖnh Êy víi lý do lμ nã còng nh− tÊt c¶ c¸c quy ®Þnh luËt ph¸p