MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn

Thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng để thực hiện

các công trình quốc phòng an ninh, lợi ích quốc gia công cộng, phát

triển kinh tế là một khâu quan trọng, then chốt của quá trình phát

triển. Bồi thường giải phóng mặt bằng là điều kiện ban đầu và tiên

quyết để triển khai thực hiện các dự án.

Trên địa bàn tỉnh Đắk Nông nói chung và trên địa bàn huyện

Tuy Đức nói riêng trong những năm vừa qua đã có nhiều “điểm

nóng” do thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi

chưa tốt, nhiều người dân cùng khiếu nại, tố cáo, gây mất ổn định xã

hội, việc giải quyết, khắc phục kéo dài, mất nhiều thời gian.

Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi chọn chủ đề: “Thực

hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước

thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông” làm đề

tài luận văn cao học quản lý công.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn

Một số luận văn Thạc sĩ có nghiên cứu vấn đề liên quan:

“Nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong công tác giải phóng mặt

bằng trên địa bàn Thành phố Hà Nội” của học viên Trịnh Hòa Bình

năm 2005; “Pháp luật về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà

nước thu hồi đất” của học viên Nguyễn Duy Thạch năm 2007; “Đánh

giá việc thực hiện chính sách bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu

1

hồi đất ở một số dự án trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh”

của học viên Nguyễn Văn Hùng năm 2008; “Thực hiện chính sách

bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa

bàn tỉnh Đăk Nông” của học viên Hoàng Văn Thuần” năm 2014.

Ngoài ra, đến nay đã có một số bài viết liên quan đến nội

dung bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất đã

được đăng trên các báo, Tạp chí Cộng sản, Tạp chí Quản lý nhà

nước…. Tuy nhiên, chưa có công trình nào trực tiếp nghiên cứu về

thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn

huyện Tuy Đức.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu

Luận văn đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực và

hiệu quả thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên

địa bàn Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông trong thời gian tới.

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Nghiên cứu cơ sở lý luận về chính sách và thực hiện chính

sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

- Nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách sách bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk

Nông giai đoạn 2014-2017, trên cơ sở đó đánh giá những mặt đạt

được, những hạn chế và nguyên nhân.

- Nghiên cứu các giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực và hiệu

quả thực hiện chính sách sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên

địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông trong thời gian tới.

2

4. Đối tượng nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động thực hiện

chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất

tại một số dự án, công trình trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk

Nông.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

Luận văn chỉ tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về chính

sách và thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, và

nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái

định cư trên địa bàn nghiên cứu thuộc huyện Tuy Đức - Đăk Nông

giai đoạn 2014 – 2017.

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

5.1. Phương pháp luận

Tác giả sử dụng phương pháp luận duy vật phép biện chứng và

duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh,

đường lối, chủ trương của Đảng làm cơ sở phương pháp luận để nghiên

cứu nội dung đề tài luận văn. Dựa trên nền tảng lý luận về thực thi chính

sách công và quản lý công để xây dựng khung lý thuyết cho đề tài.

5.2. Phương pháp nghiên cứu

Tác giả sử dụng tổng hợp nhiều phương pháp nghiên cứu,

trong đó chú trọng các phương pháp dưới đây:

- Phương pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp.

- Phương pháp thống kê mô tả.

- Phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp.

3

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài luận văn

6.1. Ý nghĩa lý luận

Luận văn đã hệ thống hóa và làm rõ hơn những vấn đề lý

luận về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.

6.2. Ý nghĩa thực tiễn

Luận văn đã đánh giá được thực trạng thực hiện chính sách

bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức. Đồng

thời, đề xuất được những giải pháp hoàn thiện thực hiện chính sách

bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh

Đăk Nông trong thời gian tới.

Luận văn là tài liệu tham khảo hữu ích cho các cơ quan

hoạch định chính sách và thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ và

tái định cư. Đặc biệt là đối với các cơ quan, tổ chức tham gia thực thi

chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy

Đức.

Luận văn cũng là tài liệu tham khảo hữu ích cho việc nghiên

cứu, giảng dạy, học tập về chính sách công ở Học viện Hành chính

Quốc gia và các cơ sở đào tạo khác.

7. Kết cấu của luận văn

Luận văn gồm Phần mở đầu, Phần nội dung, Phần kết luận,

Danh mục tài liệu tham khảo. Phần nội dung được kết cấu thành 3

chương:

Chương 1: Cơ sở lý luận về thực hiện chính sách bồi thường,

hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.

4

Chương 2: Thực trạng thực hiện chính sách bồi thường, hỗ

trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy

Đức, tỉnh Đăk Nông.

Chương 3: Nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách

bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa

bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông.

Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI

THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU

HỒI ĐẤT

1.1. Chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi

nhà nước thu hồi đất

1.1.1. Một số khái niệm liên quan

- Thu hồi đất: Thu hồi đất là việc bằng một quyết định hành

chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấm dứt quan hệ pháp

luật đất đai, chấm dứt quyền và lợi ích của các chủ thể đang sử dụng

đất nhằm phục vụ lợi ích của nhà nước, xã hội hoặc để xử lý hành vi

vi phạm pháp luật đất đai.

- Bồi thường về đất: Bồi thường về đất là việc Nhà nước trả

lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất thu hồi cho người

sử dụng đất.

- Hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất: Hỗ trợ khi Nhà nước thu

hồi đất là việc Nhà nước trợ giúp cho người có đất thu hồi để ổn định

đời sống, sản xuất và phát triển.

5

- Tái định cư khi nhà nước thu hồi đất: Ủy ban nhân dân cấp

tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực

hiện dự án tái định cư trước khi thu hồi đất. Khu tái định cư tập trung

phải xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn

xây dựng, phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của từng vùng,

miền.

1.1.2. Khái niệm chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định

cư

1.1.2.1. Khái niệm chính sách công

Chính sách công là một tập hợp các quyết định liên quan với

nhau do nhà nước ban hành, bao gồm các mục tiêu và giải pháp để

giải quyết một vấn đề công nhằm đạt được các mục tiêu phát triển .

1.1.2.2. Khái niệm về chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái

định cư

Chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là một tập hợp

các quyết định do Nhà nước ban hành để bồi thường, hỗ trợ và tái

định cư cho người sử dụng đất bị Nhà nước thu hồi đất nhằm phục

vụ lợi ích của Nhà nước và xã hội.

1.1.3. Nội dung chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định

cư khi Nhà nước thu hồi đất

- Chính sách bồi thường

- Các chính sách hỗ trợ

- Các chính sách tái định cư

6

1.2. Thực hiện chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái

định cư khi nhà nước thu hồi đất

1.2.1. Khái niệm thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ

và tái định cư

1.2.1.1. Khái niệm thực hiện chính sách

Thực hiện chính sách là quá trình đưa chính sách vào thực

tiễn đời sống xã hội nhằm hiện thực hóa mục tiêu chính sách.

1.2.1.2. Khái niệm thực hiện sách bồi thường, hỗ trợ và tái

định cư

Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là

việc các cơ quan nhà nước có thẩm quyền tổ chức thực hiện bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư cho người sử dụng đất bị Nhà nước thu

hồi nhằm bảo đảm lợi ích của người sử dụng đất và mục đích thu hồi

đất của Nhà nước.

1.2.2. Vai trò của thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ

và tái định cư

- Từng bước hiện thực hóa mục tiêu các chính sách bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư.

- Khẳng định tính đúng đắn của chính sách bồi thường, hỗ

trợ và tái định cư.

- Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư giúp

cho chính sách ngày càng hoàn thiện hơn.

1.2.3. Yêu cầu đối với thực hiện chính sách bồi thường, hỗ

trợ và tái định cư

7

- Đảm bảo đạt được các mục tiêu chính sách bồi thường, hỗ

trợ và tái định cư.

- Đảm bảo tính hệ thống trong thực hiện chính sách bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư.

- Đảm bảo tuân thủ pháp luật trong thực hiện bồi thường, hỗ

trợ và tái định cư.

- Bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên liên quan.

1.2.4. Nguyên tắc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ

và tái định cư

- Nguyên tắc thực hiện chính sách bồi thường về đất khi Nhà

nước thu hồi đất.

- Nguyên tắc thực hiện chính sách hỗ trợ khi Nhà nước thu

hồi đất.

- Nguyên tắc thực hiện chính sách tái định cư khi Nhà nước

thu hồi đất.

1.2.5. Quy trình tổ chức thực hiện chính sách bồi thường,

hỗ trợ và tái định cư

- Bước 1: Xây dựng và thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều

tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm.

- Bước 2: Lập, thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái

định cư.

- Bước 3: Quyết định thu hồi đất, phê duyệt và tổ chức thực

hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

- Bước 4: Sơ kết, tổng kết quá trình thực hiện chính sách bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất

8

1.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến chính sách về bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất

1.3.1.Môi trường thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và

tái định cư

- Môi trường chính trị.

- Môi trường kinh tế.

- Môi trường xã hội.

- Môi trường văn hóa.

- Môi trường quốc tế.

1.3.2 Chủ thể chịu trách nhiệm thực hiện chính sách bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư

Tổ chức bộ máy hành chính: Tổ chức bộ máy hành chính

chịu trách nhiệm thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định

cư cũng ảnh hưởng đến quá trình thực hiện chính sách bồi thường, hỗ

trợ và tái định cư.

1.3.3. Các bên liên quan trong quá trình thực hiện chính

sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư

- Tiềm năng chính trị và kinh tế.

- Động cơ và lợi ích.

- Sự ủng hộ của nhân dân.

Tiểu kết Chương 1:

Trong chương 1, tác giả làm rõ một số khái niệm về chính

sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất;

một số khái niệm về thực hiện chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái

9

định cư khi nhà nước thu hồi đất và những yếu tố ảnh hưởng đến

thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước

thu hồi đất.

Chương 2

THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TUY ĐỨC, TỈNH ĐĂK NÔNG

2.1. Khái quát về huyện Tuy Đức

Huyện Tuy Đức nằm ở phía Tây của tỉnh Đắk Nông, có ranh

giới như sau: Phía Bắc giáp với tỉnh Muldulkiri, vương quốc

Campuchia; Phía Nam giáp huyện Đắk R’Lấp; Phía Đông giáp

huyện Đắk Song; Phía Tây giáp huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước.

Tổng diện tích của huyện là 112.384 ha, với dân số năm 55.263

người, Có 21 dân tộc cùng sinh sống trên địa bàn huyện.

Về tài nguyên đất, nuớc, khoáng sản, du lịch ở Tuy Đức rất

phong phú, có mạng lưới các sông suối thuận lợi cho hình thành các

thủy điện lớn nhỏ, có tiềm năng về đất, rừng, có diện tích đất đỏ

bazan lớn, màu mỡ, điều kiện khí hậu thuận lợi cho phép phát triển

cây công nghiệp dài ngày như cà phê, cao su, điều, tiêu và chăn nuôi

gia súc. Trong rừng có nhiều thác nước, suối, hồ đẹp, có những khu

rừng nguyên sinh tạo nên những danh lam thắng cảnh hấp dẫn có thể

khai thác phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch sinh thái.

Bên cạnh đó, Tuy Đức còn có những hạn chế, thách thức

trong việc phát triển kinh tế - xã hội như xuất phát điểm của nền kinh

10

tế còn thấp, có quy mô nền kinh tế còn nhỏ bé so với các huyện trong

tỉnh, tốc độ phát triển kinh tế tuy cao, song chưa tạo ra những bước

đột phá phát triển để cải thiện vị trí nền kinh tế huyện; Hệ thống hạ

tầng thiết yếu còn thiếu, cần tiếp tục được đầu tư đồng bộ đặc biệt là

giao thông đến các vùng có tiềm năng sản xuất, vùng sâu vùng xa,

vùng đồng bào dân tộc còn gặp nhiều khó khăn…

2.2. Tình hình thực hiện chính sách về bồi thường, hỗ trợ

và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất ở huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông

2.2.1. Tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư

đối người sử dụng đất bị thu hồi đất

- Thông báo thu hồi đất.

- Xác định giá đất cụ thể.

- Kiểm kê đất đai, tài sản gắng liền với đất

- Lập phương án bồi thường thiệt hại, hỗ trợ, tái định cư.

- Niêm yết công khai phương án lấy ý kiến của nhân dân.

- Phê duyệt phương án và tổ chức triển khai thực hiện.

- Tổ chức chi trả bồi thường.

- Bàn giao mặt bằng, cưỡng chế thu hồi đất.

2.2.2. Kết quả thực hiện

2.2.2.1. Chính sách bồi thường

Bảng 2.2. Quyết định phê duyệt phương án bồi thường phân

bố theo các xã trên địa bàn huyện

Số lượng STT Đơn vị hành Diện tích Số tiền

11

chính thu hồi bồi quyết định

(ha) thường phê duyệt

(đồng) phương án

Toàn huyện 180,19 14.937,3 23

2.350, 1 Xã Quảng Trực 42,8 6 8

2 Xã Đắk Búk So 4,02 4 885,9

3 Xã Đắk R’Tih 0,1 1 26,2

8.771, 4 Xã Quảng Tâm 200,13 2 8

5 Xã Quảng Tân 0,05 4 603,4

2.299, 6 Xã Đắk Ngo 12,7 6 5

Bảng 2.3. Một số dự án, công trình Bồi thường lớn trên địa

bàn huyện Tuy Đức từ năm 2014 đến nay

Số tiền

bồi Diện Số hộ ST thường Tên dự án, công trình tích thu được bồi T (triệu hồi (ha) thường đồng)

12

Tiểu dự án đầu tư xây

dựng đoạn nối QL14C

1 từ KM 397+500 đến 18,7 137,769 26

cửa khẩu Bu Prăng tỉnh

Đăk Nông.

2 Đập bon Bu Prăng 2 17,5 986,6 30

Thủy lợi Đăk Ngo giai

3 đoạn 2, địa điểm: xã Đăk 6,8 912 46

Ngo, huyện Tuy Đức

Phát triển cây Mắc ca trên 4 120.4 6.132,906 59 địa bàn huyện Tuy Đức.

2.2.2.2. Chính sách hỗ trợ

Bảng 2.4. Một số dự án, công trình áp dụng chính sách hỗ

trợ trên địa bàn huyện Tuy Đức từ năm 2014 đến nay

Số tiền

Diện hỗ trợ Số hộ

STT Tên dự án, công trình tích thu (triệu được

hồi (ha) đồng) hỗ trợ

13

Đường dây 500 Kv Pleiku –

Mỹ Phước – Cầu Bông, Hạng

mục hỗ trợ tháo dỡ nhà và 1 10,2 2 vệt kéo dây bổ sung đoạn qua

xã Quảng Tân, huyện Tuy

Đức (bổ sung)

2 2 421,2 1 Trường tiểu học Hoa Lan

Thủy lợi Đăk Ngo giai đoạn

3 2, địa điểm: xã Đăk Ngo, 6,8 567.945,4 7

huyện Tuy Đức.

4 Phát triển cây Mắc ca trên 120.40 2.439,094 59

địa bàn huyện Tuy Đức.

(Nguồn: tác giả tự tổng hợp trên cơ sở báo cáo của UBND huyện)

2.2.2.3.Chính sách tái định cư:

Từ năm 2014 đến nay trong quá trình thực hiện chính sách

bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức không

có trường hợp nào đủ điều kiện bố trí tái định cư theo quy định.

2.3. Đánh giá chung quá trình thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất giai đoạn 2014 – 6/2017

2.3.1. Những kết quả đạt được và nguyên nhân

2.3.1.1. Những kết quả đạt được

14

- Tạo được sự chuyển biến tích cực trong công tác bồi

thường, hỗ trợ, tái định cư.

- Quyền lợi của người dân có đất thu hồi cơ bản được đảm

bảo, ổn định đời sống và việc làm.

- Xây dựng được bộ máy tổ chức cán bộ chuyên trách tạo cơ

sở, tiền đề tốt hơn, đạt kết quả cao hơn về công tác bồi thường, hỗ trợ

và tái định cư.

- Kết quả thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

đã góp phần làm tăng tốc độ phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn

huyện.

- Công tác thông tin tuyên truyền, vận động và thực hiện

công khai, dân chủ trong quá trình bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đi

vào nề nếp.

- Vai trò Lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, sự chỉ đạo, điều

hành của các cấp chính quyền và sự phối hợp của MTTQ, các tổ

chức chính trị xã hội ngày càng được tăng cường theo hướng tích

cực, chủ động, kiên quyết và có hiệu quả.

3.1.1.2. Nguyên nhân của những kết quả đạt được

- Trước hết, có được thành công đó là do Ủy ban nhân dân

tỉnh và Tỉnh ủy đã đầu tư đúng mức để hoạch định được chính sách

bồi thường, hỗ trợ và tí định cư rõ ràng, dễ hiểu, minh bạch, thể hiện

được tâm tư của người dân có đất thu hồi.

- Chính sách càng rõ ràng, càng minh bạch, dễ hiểu, thể hiện

được tâm, nguyện vọng của đa số người có đất thu hồi, thiết thực với

quyền lợi của người dân càng dễ thực hiện.

15

- Công tác thông tin, tuyên truyền về các chủ trương, chính

sách và các quy hoạch, kế hoạch thực hiện giải phóng mặt bằng ở các

công trình, dự án được quan tâm và triển khai bằng nhiều hình thức

từ huyện đến xã.

- Đảng bộ, Chính quyền huyện hàng năm đều có Nghị quyết,

kế hoạch sử dụng đất để trình HĐND tỉnh thông qua. Trong quá trình

chỉ đạo, điều hành, cấp Ủy và chính quyền các cấp đã đã chú trọng

nắm bắt tình hình dư luận và công tác tư tưởng.

- Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể từ huyện đến thôn, bon,

bản đã tích trong công tác tuyên truyền, vận độngvề các chủ trương,

chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước về bồi thường, hỗ trợ,

tái định cư, nâng cao nhận thức của đoàn viên, hội viên.

2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân

2.3.2.1. Những hạn chế

- Việc ban hành chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

khi Nhà nước thu hồi đất chưa đầy đủ, kịp thời, phù hợp với tình

hình địa phương.

- Năng lực quản lý đất đai của các tổ chức, công ty trên địa

bàn huyện còn nhiều bất cập, yếu kém.

- Đến nay, UBND huyện chưa xây dựng được khu tái định

cư các hộ gia đình, cá nhân đủ điều kiện bố trí tái định cư khi nhà

nước thu hồi đất trên địa bàn huyện

- Các hộ gia đình, cá nhân có đất thu hồi là không thống nhất

nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo giá quy định của

UBND tỉnh mà chỉ theo giá thị trường, giá thỏa thuận.

16

- Công tác quy hoạch và quản lý sau quy hoạch của cấp

huyện, xã còn nhiều yếu kém.

- Công tác tuyên truyền vận động, giáo dục nhân dân hiểu

biết sâu rộng chủ trương của đảng, chính sách pháp luật của nhà

nước về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thông hiểu, chấp hành

chưa thật sự đầy đủ.

- Việc chỉ đạo, điều hành của chính quyền cấp xã nơi có đất

thu hồi có nơi, có lúc chưa thật quyết liệt, đồng bộ.

2.3.2.2. Nguyên nhân của những hạn chế

- Nguồn gốc sử dụng đất là vấn đề khó khăn, phức tạp và gây

ra nhiều vụ khiếu nại, khiếu kiện cũng như sự không đồng tình của

người dân với chính quyền trên địa bàn huyện Tuy Đức.

- Do chính sách pháp luật về đất đai đã được sửa đổi, bổ

sung nhưng trong nhiều trường hợp vẫn chưa giải quyết được vấn đề

đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng

đất.

- Một số cấp ủy đảng, chính quyền cấp xã, MTTQ, các đoàn

thể nhân dân cấp huyện, xã và các phòng ban của huyện chưa nhận

thức đầy đủ tầm quan trọng và ý nghĩa đối với đối tượng có đất thu

hồi.

- Sự phối hợp của MTTQ, các đoàn thể, với chính quyền các

cấp chưa được thường xuyên, công tác phối hợp giữa chủ đầu tư với

Trung tâm phát triển quỹ đất, chính quyền cấp xã, người có đất thu

hồi chưa được chặt chẽ, kịp thời.

17

- Công tác giải quyết đơn thư kiến nghị, khiếu nại, tố cáo vẫn

chưa được thực sự quan tâm giải quyết kịp thời ngay tại cơ sở.

- Các đơn vị tư vấn đôi lúc còn chưa tính toán đầy đủ các

ảnh hưởng của công trình.

- UBND cấp xã chưa làm tốt công tác xác nhận thời điểm

xây dựng nhà và nguồn gốc sử dụng đất, dẫn đến sự so sánh giữa các

hộ gia đình, cá nhân trong vùng dự án.

- Các khoản chi cho dân còn chậm so với quy định.

- Bên cạnh đó, nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của

một bộ phận người khiếu nại còn hạn chế nên tỉ lệ khiếu nại tố cáo

sai còn khá nhiều, chưa có xu hướng giảm.

Tiểu kết chương 2

Để nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách về bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn

huyện Tuy Đức tác giả tập trung nghiên cứu các nội dung sau: Khái

quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Tuy Đức; tình

hình thực thi chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà

nước thu hồi đất ở huyện Tuy Đức; Đánh giá chung quá trình thực

hiện chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu

hồi đất giai đoạn 2014 - 2017.

Chương 3

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI

THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU

18

HỒI ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TUY ĐỨC, TỈNH ĐĂK

NÔNG

3.1. Quan điểm thực hiện Chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái

định cư khi nhà nước thu hồi đất ở huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk

Nông

3.1.1. Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người bị thu

hồi đất

Một là, mức bồi thường cho người có đất thu hồi phải được

thực hiện theo nguyên tắc đảm bảo cho người dân sau khi có đất thu

hồi phải có cuộc sống bằng hoặc cao hơn so với trước khi bị thu hồi.

Hai là, mức bồi thường, hỗ trợ phải tạo điều kiện cho người

bị thu hồi đất có thể khôi phục lại tài sản bị mất.

Ba là, Việc bồi thường, hỗ trợ phải khách quan, công bằng,

kịp thời, công khai, đúng quy định của pháp luật, đúng đối tượng.

Bốn là, phải đảm bảo nguyên tắc về giá đất bồi thường khi bị

thu hồi

Năm là, quan điểm của huyện khi thực hiện thu hồi đất là

hạn chế đến mức tối đa việc thu hồi đất, giải tỏa mặt bằng, cũng như

số lượng người bị ảnh hưởng bởi việc thu hồi đất để thực hiện dự án

đầu tư.

3.1.2. Bảo đảm công khai minh bạch, dân chủ khi thực

hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

Thứ nhất, công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cho

người dân biết để có phương án chuẩn bị.

19

Thứ hai, lãnh đạo các cấp, UBND các xã phải quan tâm đến

công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Thứ ba, cung cấp đầy đủ đơn giá bồi thường, hỗ trợ đối với

từng loại đất đai,

Thứ Tư, minh bạch, công khai trong quá trình đo đạc, kiểm

kê cây cối hoa màu, tài sản vật kiến trúc trên đất.

Thứ năm, Họp và công khai ngay sau khi lập phương án dự

thảo, có quyết định phê duyệt.

3.1.3. Thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo

hướng phát triển bền vững, phù hợp với điều kiện cụ thể của

huyện Tuy Đức

Huyện cần vận dụng một cách sáng tạo và phù hợp với tình

hình thực tế tại địa phương, với trình độ dân trí, phong tục tập quán

của các đồng bào dân tộc thiểu số. Lấy công tác tuyên truyền, vận

động làm nền trong quá trình giải phóng mặt bằng.

3.2. Giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức

- Ban hành quy trình về giải phóng mặt bằng đối với đất tổ

chức đã bị các hộ gia đình, cá nhân xâm canh hoặc chuyển nhượng

trái pháp luật.

- Xây dựng các điểm, khu tái định cư để phục vụ công tác

bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.

- Đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy Đảng và tạo

điều kiện có sự tham gia tích cực của các tổ chức chính trị - xã hội

trên địa bàn toàn huyện.

20

- Nâng cao năng lực đội ngũ công chức, viên chức, người lao

động tại Trung tâm phát triển quỹ đất huyện.

- Đổi mới công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo

của công dân trên địa bàn huyện.

- Tăng cường phối hợp giữa các phòng, ban quản lý nhà

nước cấp huyện, UBND các xã và các bên liên quan.

- Đổi mới công tác chỉ đạo, điều hành của Ủy ban nhân dân

huyện.

- Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và Chính quyền đối với

công tác tuyên truyền, vận động nhân dân trong công tác bồi thường,

hỗ trợ và tái định cư.

- Hoàn thiện công tác đo đạc, kiểm đếm.

- Tăng cường công khai, minh bạch thông tin .

3.3. Một số kiến nghị

3.3.1. Kiến nghị hoàn thiện quản lý nhà nước về đất đai

Thứ nhất, giải pháp hoàn thiện công cụ và phương pháp quản

lý nhà nước về đất đai của chính quyền huyện

Thứ hai, hoàn thiện nội dung quản lý nhà nước về đất đai của

huyện Tuy Đức

3.3.2. Hoàn thiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định

cư khi Nhà nước thu hồi đất

Thứ nhất: Nâng cao mức bồi thường, hỗ trợ do hạn chế khả

năng sử dụng đất đối với đất trong hành lang bảo vệ an toàn đường

dây dẫn điện trên không có điện áp đến 220 kV

21

Thứ 2: Nâng mức hỗ trợ nhà, công trình xây dựng không hợp

pháp.

Thứ ba: Hoàn thiện chính sách hỗ trợ đối với đất nông

nghiệp đảm bảo công bằng giữa những người bị thu hồi đất và giữa

các loại đất.

Thứ tư: Bổ sung thêm chính sách miễn, giảm thuế và cho vay

ưu đãi cho từng đối tượng cụ thể.

Thứ năm: Đẩy mạnh bố trí tái định cư, tăng cường các chính

sách hỗ trợ đối với hộ gia đình bị thu hồi đất.

Thứ sáu: bổ sung thêm các giải pháp hỗ trợ.

Tiểu kết chương 3:

Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách về bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn

huyện tác giả đề xuất một số giải pháp: Ban hành quy trình về giải

phóng mặt bằng đối với đất tổ chức đã bị các hộ gia đình, cá nhân

xâm canh hoặc chuyển nhượng trái pháp luật; Xây dựng các điểm,

khu tái định cư để phục vụ công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư

khi nhà nước thu hồi đất; Đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp

ủy Đảng và tạo điều kiện có sự tham gia tích cực của các tổ chức

chính trị - xã hội trên địa bàn toàn huyện; Nâng cao năng lực đội ngũ

công chức, viên chức, người lao động tại Trung tâm phát triển quỹ

đất huyện; Đổi mới công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo

của công dân trên địa bàn huyện; Tăng cường phối hợp giữa các

phòng, ban quản lý nhà nước cấp huyện, UBND các xã và các bên

liên quan; Đổi mới công tác chỉ đạo, điều hành của Ủy ban nhân dân

22

huyện; Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và Chính quyền đối với

công tác tuyên truyền, vận động nhân dân trong công tác bồi thường,

hỗ trợ và tái định cư; Hoàn thiện công tác đo đạc, kiểm đếm; Tăng

cường công khai, minh bạch thông tin.

KẾT LUẬN

Luận văn “Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái

định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh

Đắk Nông” đã nghiên cứu và giải quyết được những vấn đề sau:

Thứ nhất, luận văn nêu lên một số khái niệm liên quan đến

bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; Nội dung chính sách bồi thường,

hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; Vai trò của thực hiện

chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; Yêu cầu đối với thực

hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; Nguyên tắc thực

hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; Quy trình tổ chức

thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; những yếu tố

ảnh hưởng đến thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định

cư.

Thứ hai, luận văn phân tích về thực trạng thực hiện chính

sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên

địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông . Từ đó, có những đánh giá,

nhận xét về những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân trong

công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư

Thứ ba, trên cơ sở lý luận và thực tiễn, tác giả đưa ra một số

giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện sách bồi thường, hỗ

23

trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy

Đức, tỉnh Đăk Nông.

24