Thực tập sinh lý động vật 2 - ĐH Nông nghiệp I

Chia sẻ: Na Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

210
lượt xem 37
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu Thực tập sinh lý động vật 2 gồm 2 bài. Nội dung tài liệu trình bày sự hấp thu các chất dinh dưỡng ở ruột non, đếm hồng cầu, đo thân nhiệt, đo huyết và các nội dung thực hành khác.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thực tập sinh lý động vật 2 - ĐH Nông nghiệp I

Trêng ®¹i häc n«ng nghiÖp I Khoa ch¨n nu«i vµ nu«i trång thuû s¶n Bé m«n ho¸ sinh- Sinh lý ®éng vËt Thùc tËp Sinh lý ®éng vËt 2 Hµ Néi – 2010 1
Bµi 1 I. Sù hÊp thu c¸c chÊt dinh dìng ë ruét non HÊp thu lµ sù vËn chuyÓn c¸c s¶n phÈm tiªu ho¸ tõ lßng èng tiªu ho¸ vµo m¸u, tøc lµ ®a vËt chÊt tõ m«i trêng ngoµi vµo trong c¬ thÓ bæ sung cho phÇn vËt chÊt ®· bÞ tiªu hao trong qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vµ ph¸t triÓn c¬ thÓ. Do ®ã hÊp thu lµ chøc n¨ng mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh trong viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng chung cña bé m¸y tiªu ho¸. Qu¸ tr×nh hÊp thu ë ruét tiÕn hµnh rÊt phøc t¹p. C¸c quy luËt ho¸ häc (läc, khuyÕch t¸n, thÈm thÊu, hoµ tan…) gi÷ vai trß quan träng. Tuy nhiªn nÕu chØ c¨n cø vµo hiÖn tîng lý ho¸ ®¬n thuÇn th× khã gi¶i thÝch hiÖn tîng hÊp thu. CÊu t¹o ruét non: + BÒ mÆt niªm m¹c ruét cã rÊt nhiÒu nÕp nh¨n, trªn c¸c nÕp nh¨n cã nhiÒu nhung mao: 2500/cm2, t¨ng bÒ mÆt hÊp thu lªn 20-25 lÇn. + Trªn mÆt nhung mao cã rÊt nhiÒu tÕ bµo biÓu m«, mçi tÕ bµo biÓu m« l¹i cã rÊt nhiÒu vi nhung mao : 3000/1cm2, t»ng bÒ mÆt hÊp thu lªn 30 lÇn + Díi líp biÓu m« cña nhung mao cã mét m¹ng líi m¹ch qu¶n dµy ®Æc ®Ó hÊp thu c¸c chÊt dinh dìng vµo m¸u. Trong c¬ thÓ, hÊp thu lµ mét qu¸ tr×nh sinh lý phøc t¹p. Nã chÞu sù ®iÒu hoµ cña thÇn kinh vµ thÓ dÞch. 1. Môc ®Ých Chøng minh ruét non lµ n¬i hÊp thu c¸c chÊt dinh dìng chÝnh. Sè lîng hÊp thu phô thuéc vµo: + Tõng chÊt dinh dìng: ®êng, muèi, níc, protein, lipit... + Nång ®é c¸c chÊt dinh dìng: nång ®é muèi kh¸c nhau, thêi gian hÊp thu vµ lîng hÊp thu kh¸c nhau... + Tr¹ng th¸i sinh lý cña con vËt: no,®ãi vµ kh¸t... 2. ChuÈn bÞ - §éng vËt: thá - Bé ®å mæ: Dao, kÐo, panh, bµn mæ, kh¨n mæ, kim chØ… - Ho¸ chÊt: + Níc + §êng Gluco 3% + Muèi NaCl 7 ‰ + Dung dÞch MgSO4 b·o hoµ + Thuèc g©y tª Novocain 3. Thao t¸c 2
Cè ®Þnh thá trªn bµn mæ. X¸c ®Þnh ®êng tr¾ng, dïng kÐo cong c¾t l«ng, s¸t trïng vÞ trÝ mæ (s¸t trïng theo ®êng mæ tõ trªn xuèng díi hoÆc xo¸y theo ®êng trßn ®ång t©m tõ trong ra ngoµi vÞ trÝ mæ). G©y tª côc bé b»ng Novocain cho thá t¹i vÞ trÝ mæ. Cã hai c¸ch g©y tª côc bé : Tiªm 1 mòi, kÐo dµi mòi tiªm, tõ tõ b¬m thuèc ra ; tiªm lµm nhiÒu ®iÓm xung quanh vÞ trÝ mæ L«i 1 ®o¹n ruét non kho¶ng 40cm ra khái thµnh ruét. Dïng chØ th¾t ®o¹n ruét thµnh 4 ®o¹n riªng (n¨m nót th¾t) b»ng nhau. LÇn lît b¬m c¸c chÊt kh¸c nhau vµo tõng ®o¹n. + §o¹n 1 b¬m : 10ml H2O + §o¹n 2 b¬m: 10ml NaCl 7‰ + §o¹n 3 b¬m: 10ml ®êng Glucose 3% + §o¹n 4 b¬m: 5ml dung dÞch Mg b·o hoµ NhÐt hÕt ®o¹n ruét ®ã vµo trong æ bông ®Ó cho ruét cã nhu ®éng vµ nhiÖt ®é b×nh thêng trong c¬ thÓ con thá, sau 2h bá ra quan s¸t. II. ¸p lùc ©m xoang mµng ngùc Phæi ®îc bao bäc bëi hai l¸: l¸ thµnh vµ l¸ t¹ng, kho¶ng trèng gi÷a hai l¸ nµy gäi lµ xoang mµng ngùc. ¸p lùc trong xoang ®ã ®îc gäi lµ ¸p lùc xoang mµng ngùc. Nhng ¸p lùc trong xoang mµng ngùc thÊp h¬n so víi ¸p suÊt khÝ quyÓn cho nªn ®îc gäi lµ ¸p lùc ©m. Nã ®îc h×nh thµnh do ¸p suÊt khÝ quyÓn, ¸p suÊt nµy t¸c dông lªn thµnh ngùc qua v¸ch phæi. Nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ¸p lùc ©m xoang mµng ngùc lµ søc co ®µn håi cña phæi. ¸p lùc nµy lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®¶m b¶o h« hÊp b×nh thêng cña phæi. 1. Môc ®Ých Chøng minh ¸p lùc trong xoang mµng ngùc nhá h¬n ¸p lùc ngoµi khÝ quyÓn. HiÓu ®îc ý nghÜa cña ¸p lùc ©m xoang mµng ngùc ®èi víi h« hÊp. 2. ChuÈn bÞ - §éng vËt: thá - Bé ®å mæ: Dao, kÐo, panh, bµn mæ, kh¨n mæ, kim chØ… - ¸p lùc kÕ - èng th«ng lång ngùc. 3. Thao t¸c - Nèi èng th«ng lång ngùc vµo ¸p lùc kÕ - Cè ®Þnh thá trªn bµn mæ. Dïng dao c¾t líp da vµ c¬ gian sên ngoµi (®Ó l¹i líp c¬ gian sên trong) ë vÞ trÝ gi÷a x¬ng sên 2 vµ 3. LÊy èng th«ng c¾m vµo vÕt c¾t, sau ®ã vÝt chÆt tÊm kim lo¹i vµo s¸t da, thao t¸c ph¶i thËt nhanh ®Ó kh«ng khÝ bªn ngoµi kh«ng lät vµo xoang mµng ngùc. 3
- Quan s¸t ¸p lùc xoang mµng ngùc: Nh×n vµo ¸p kÕ khi thá h« hÊp th× møc níc trong ¸p lùc kÕ dao ®éng lªn xuèng. ë nh¸nh ¸p lùc kÕ phÝa thá ta thÊy: khi thá hÝt vµo th× mùc níc trong ¸p lùc kÕ t»ng lªn, khi thá thë ra th× møc níc trong ¸p lùc kÕ l¹i gi¶m xuèng. HiÖn tîng trªn chøng tá ¸p lùc trong xoang mµng ngùc nhá h¬n ¸p lùc ngoµi kh«ng khÝ. III. T¸c dông cña thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m lªn tim Dùa vµo nhiÒu ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, chøc n¨ng ngêi ta chia thÇn kinh thùc vËt lµm hai phÇn: hÖ thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m. HÖ thÇn kinh giao c¶m cã t¸c dông lµm tin ®Ëp nhanh, m¹nh. HÖ thÇn kinh phã giao c¶m cã t¸c dông lµm tim ®Ëp yÕu, chËm. 1. Môc ®Ých Quan s¸t ¶nh hëng cña thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m lªn tim. 2. ChuÈn bÞ - Thá - Bé ®å mæ: dao kÐo, b«ng, mãc thuû tinh, l¸ cê - Ho¸ chÊt: cån 3. Thao t¸c - Cè ®Þnh thá trªn bµn mæ. Dïng kÐo cong c¾t l«ng, s¸t trïng vÞ trÝ mæ (s¸t trïng theo ®êng mæ tõ trªn xuèng díi hoÆc xo¸y theo ®êng trßn ®ång t©m tõ trong ra ngoµi vÞ trÝ mæ). - R¹ch mét ®êng dµi ë cæ ë vÞ trÝ khÝ qu¶n. T¸ch da vµ kÐo sang hai bªn, t¸ch líp c¬ ®Ó lé khÝ qu¶n. - Béc lé d©y thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m. D©y thÇn kinh phã giao c¶m to h¬n d©y thÇn kinh giao c¶m ch¹y song song víi ®éng m¹ch. Buéc d©y thÇn kinh dao c¶m vµ phã giao c¶m b»ng 2 sîi chØ. - C¾m l¸ cê vµo xoang bao tim thá - Dïng kÝch ®iÖn, kÝch thÝch vµo d©y thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m. - Quan s¸t sù biÕn ®éng cña l¸ cê (nhÞp ®Ëp cña tim). IV. ¶nh hëng cña sù thiÕu O2 vµ thõa CO2 lªn h« hÊp cña thá 1. Môc ®Ých Quan s¸t sù ¶nh hëng cña viÖc thiÕu O2 thõa CO2lªn h« hÊp 2. ChuÈn bÞ - §éng vËt thÝ nghiÖm: thá - Dông cô: èng th«ng khÝ qu¶n cã ®Çu lµ èng thuû tinh h×nh ch÷ T; trèng Maray; b×nh th«ng khÝ; b×nh v«i sode; b×nh ®¸ v«i; trôc quay; bót ghi. - Ho¸ chÊt: axit Clohidric 3. Thao t¸c - Buéc thá n»m ngöa lªn bµn mæ. 4
- §Æt èng thèng khÝ thuû tinh víi èng cao su vµo mòi thá vµ kÑp l¹i (®Ó hë mét chót cho kh«ng khÝ qua). - Nèi mét nh¸nh kia cña èng thuû tinh vµo hÖ thèng èng cao su cña b×nh th«ng khÝ, trèng Maray vµ bót ghi. - §iÒu chØnh bót ghi ®Ó ghi ®å thÞ h« hÊp b×nh thêng. + Quan s¸t ¶nh hëng sù thõa CO2 ®Õn h« hÊp cña thá: Nèi b×nh ®¸ v«i (CaCO3) vµo hÖ thèng b×nh th«ng khÝ. Cho vµi giät axit HCl vµo b×nh ®¸ v«i ®Ó t¹o ph¶n øng: CaCO3 + 2HCl = CaCl2 + H2CO3 (CO2 + O2) Thá hÝt CO2 vµo nen vËn ®éng h« hÊp trë nªn s©u, m¹nh, khã kh¨n. LÊy b×nh ®¸ v«i ®i ®Ó cho thá h« hÊp b×nh thêng. + Quan s¸t sù thiÕu O2 Nèi b×nh ®¸ Sode víi b×nh th«ng khÝ. Nh vËy thá chØ thë mét lîng O2 rÊt Ýt trong b×nh. Thá thë ra bao nhiªu CO2 th× b×nh ®¸ Sode hÊp thu hÕt, nªn ko cã CO2 d, mét lóc sau sÏ cã hiÖn tîng thiÕu O2, quan s¸t sù tiÕu O2 ®èi víi h« hÊp cña thá. V. §o huyÕt b»ng c¸ch gi¸n tiÕp Sö dông c¸c biÖn ph¸p ®o huyÕt ¸p gi¸n tiÕp ë ngêi vµ ®éng vËt cã ý nghÜa to lín trong l©m sµng y häc vµ thó y. Ph¬ng ph¸p thêng dïng lµ ph¬ng ph¸p Riva_Roch vµ Korotkop. HiÖn nay cã 3 lo¹i m¸y ®o huyÕt ¸p: + Lo¹i huyÕt ¸p kÕ thuû ng©n. + Lo¹i huyÕt ¸p kÕ ®iÖn tö. + Lo¹i huyÕt ¸p kÕ c¬ häc 1. Môc ®Ých KiÓm tra søc khoÎ vµ chÈn ®o¸n mét sè bÖnh ë gia sóc 2. ChuÈn bÞ HuyÕt ¸p kÕ, èng nghe 5
3. Thao t¸c - Buéc tói h¬i cña huyÕt ¸p kÕ vµo vÞ trÝ ®o (ë ngêi lµ c¸nh tay tr¸i); buéc võa ph¶i kh«ng chÆt l¾m. ®Æt èng nghe phÝa díi tói h¬i s¸t vµo da bªn ngoµi ®éng m¹ch. - B¬m cho tói c¨ng lªn, møc thuû ng©n cña huyÕt ¸p kÕ lªn ®Õn møc 250-300 mmHg. Lóc nµy tai kh«ng nghe ®îc tiÕng m¹ch ®Ëp. Tõ tõ x¶ h¬i ra, møc thuû ng©n tôt dÇn; x¶ h¬i trong tói cho ®Õn khi nghe ®îc tiÕng m¹ch ®Ëp ®Çu tiªn: ghi l¹i kÕt qu¶ cña møc thuû ng©n ë huyÕt ¸p kÕ. VÝ dô møc ®ã lµ 120 th× huyÕt ¸p tèi ®a lµ 120mmHg (huyÕt ¸p tèi ®a øng víi kú t©m thu). - TiÕp tôc x¶ h¬i ra, tiÕng m¹ch ®Ëp nghe cµng râ, ®Õn lóc nghe tiÕng m¹ch ®Ëp cuèi cïng ®ãng kho¸ h¬i l¹i: ghi kÕt qu¶. VÝ dô møc ®ã lµ 80 th× ®ã lµ huyÕt ¸p tèi thiÓu, øng víi kú t©m tr¬ng (80mmHg). - NÕu huyÕt ¸p tèi ®a cao h¬n b×nh thêng lµ chøng huyÕt ¸p cao, cßn thÊp h¬n b×nh thêng lµ chøng huyÕt ¸p thÊp. Sù chªnh lÖhc gi÷a huyÕt ¸p tèi ®a vµ huyÕt ¸p tèi thiÓu còng ph¶i ë trong ph¹m vi nhÊt ®Þnh, vît ra ngoµi ph¹m vi ®ã lµ ko b×nh thêng. Chó ý: §èi víi ®éng vËt: bß, ngùa ®o huyÕt ¸p ë ®éng m¹ch khÊu ®u«i. §èi víi chã, lîn th× ®o ë ®éng m¹ch ®ïi. 6
Bµi 2 I. §Õm hång cÇu Chøc n¨ng chñ yÕu cña hång cÇu lµ vËn chuyÓn O2 vµ CO2 trong c¬ thÓ. Sè lîng hång cÇu kh¸c nhau lµ tuú vµo loµi ®éng vËt. 1. Môc ®Ých X¸c ®Þnh sè lîng hång cÇu cã trong 1mm3 m¸u. 2. ChuÈn bÞ - KÝnh hiÓn vi, vËt kÝnh 10 - Buång ®Õm huyÕt cÇu Cã hai lo¹i buång ®Õm thêng dïng lµ buång ®Õm Niubao¬ vµ buång ®Õm Goriaep. Nã cã h×nh ch÷ nhËt dµy. §Æt díi kÝnh hiÓn vi thÊy cã cÊu t¹o nh sau: *Buång ®Õm Niubao¬: + §îc chia lµm 9 « vu«ng lín; mçi « vu«ng lín ®îc chia lµm 16 « vu«ng trung b×nh; mçi « vu«ng trung b×nh ®îc chia thµnh 16 « vu«ng con. + Mét « vu«ng con cã c¹nh 1/20mm; diÖn tÝch « vu«ng con sÏ lµ: 1/20x1/2= 1/400 mm2. + Trong 9 « vu«ng lín th× 4 « ë 4 gãc cã chia ra « vu«ng trung b×nh dïng ®Ó ®Õm b¹ch cÇu, cßn « vu«ng ë chÝnh gi÷a cã chia ra « trung b×nh vµ « con th× ®Ó ®Õm hång cÇu 7
*Buång ®Õm Goriaep: + Cã nhiÒu « vu«ng trung b×nh, trong 1 « vu«ng trung b×nh ®îc chia thµnh nhiÒu « vu«ng con. Sù s¾p xÕp c¸c « xen kÏ nhau. + KÝch thíc « vu«ng con còng gièng nh buång ®Õm Niubao¬. + DiÖn tÝch lµ 1/400mm2. - èng trén hång cÇu: lµ mét èng thuû tinh cã chç phång ra thµnh mét c¸i bÇu. Trong bÇu cã viªn nhùa mµu ®á hoÆc ®en. Trªn èng cã kh¾c 3 v¹ch 0,5; 1;101. - Dung dÞch ®Õm hång cÇu : + Na2SO4 5g T¹o pH gi÷ h×nh d¹ng hång cÇu + NaCl 1g +HgCl 0,5g (diÖt khuÈn) + Vµi giät Fuxin ®á: chÊt chØ thÞ mµu + 200ml níc cÊt - L¸ kÝnh - B«ng 3. Thao t¸c - Bíc 1 (LÊy m¸u): LÊy m¸u r×a tai khi con vËt vµo buæi s¸ng lóc con vËt cha ¨n vµ kh«ng vËn ®éng. Tríc khi lÊy m¸u ph¶i dïng kÐo c¾t l«ng ë r×a tai (®èi víi nh÷ng ®éng vËt cã nhiÒu l«ng ë tai) cho s¹ch. Dïng b«ng tÈm cån s¸t trïng chç lÊy m¸u vµ kim chÝch m¸u. 8
Chê cån kh«, lÊy kim chÝch vµo tÜnh m¹ch r×a tai. Lau bá giät m¸u ®Çu tiªn ®Ó giät m¸u sau ch¶y ra cho trßn ®Òu. §Æt èng trén hång cÇu lªn giät m¸u víi ®é nghiªng 300. Hót m¸u ®Õn v¹ch 0,5 (kh«ng ®îc lÉn bät khÝ). Dïng b«ng lau s¹ch ®Çu ngoµi èng trén. - Bíc 2 (Pha lo·ng): cho èng trén vµo lä dung dÞch pha lo·ng hång cÇu hót dung dÞch lªn ®Õn v¹ch 101. Nh vËy ta ®îc ®é pha lo·ng 200 lÇn. NÕu hót m¸u ®Õn v¹ch 1 vµ hót dung dÞch ®Õm hång cÇu ®Õn v¹ch 101 th× ta ®îc ®« pha lo·ng lµ 100 lÇn. - Bíc 3 (Trén m¸u): Dïng ngãn tay c¸i vµ gi÷a bÞt kÝn 2 ®Çu èng trén råi l¾c nhÑ kho¶ng 20 lÇn ®Ó trén ®Òu m¸u vµ dung dÞch trong bÇu èng trén. - Bíc 4 (Cho m¸u vµo buång ®Õm): Tríc tiªn miÕt l¸ kÝnh lªn mÆt buång ®Õm sao cho khi nghiªng buång ®Õm mµ l¸ kÝnh kh«ng bÞ r¬i. L¾c trén m¸u trong èng trén råi bá vµi giät ®Çu ®i vµ nhá 1 giät vµo r×a l¸ kÝnh vµ buång ®Õm, theo mao dÉn dung dÞch m¸u sÏ ch¶y kh¾p mÆt buång ®Õm. - Bíc 5 (§Õm): §Æt buång ®Õm lªn kÝnh hiÓn vi, ®iÒu chØnh ¸nh sn¸g võa ph¶i. T×m buång ®Õm (c¸c « kÏ) vµ quan s¸t cÊu t¹o chung, ®iÒu chØnh kÝnh ®Ó nh×n râ c¸c « ®Õm. §Õm sè hång cÇu n»m trong 5 « trung b×nh ë khu vùc gi÷a bußng ®Õm (4 « ë 4 gãc vµ 1 « ë gi÷a). Trong mçi « trung b×nh ®Õm 16 « con theo thø tù h×nh ch÷ chi. Trong mçi « con th× ®Õm tÊt c¶ hång cµu n»m gän trong « vµ ®Õn nh÷ng hång cÇu n»m ë c¹nh trªn vµ c¹nh ph¶i hoÆc nh÷ng hång cÇu n»m ë c¹nh tr¸i vµ c¹nh díi. §Õm tÊt c¶ lµ 80 « con. - Bíc 6 (TÝnh): TÝnh sè hång cÇu trong 1 mm3 m¸u theo c«ng thøc: N= Trong ®ã: N: Sè hång cÇu/ 1mm3 m¸u A: Sè hång cÇu ®Õm ®îc trong 80 « con 1/4000 mm3: ThÓ tÝch 1 « vu«ng con = 1/400 (diÖn tÝch « con) x 1/10 (kho¶ng c¸ch tõ bÒ mÆt bußng ®Õm lªn l¸ kÝnh) 200: §é pha lo·ng cña m¸u II. X¸c ®Þnh hµm lîng Hemoglobin trong m¸u Hemoglobin n»m trong hång cÇu; Nã lµ mét lo¹i Protein phøc t¹p, gåm cã Globin vµ Hem. Chøc n¨ng chñ yÕu cña hemoglobin lµ vËn chuyÓn O2 vµ CO2. Hµm lîng Hemoglobin tángm¸u phô thuéc vµo loµi, tuæi, tr¹ng th¸i sinh lý cña ®éng vËt. 9
x¸c ®Þnh hµm lîn Hemoglobin b»ng ph¬ng ph¸p so mµu ë huyÕt s¾c kÕ Sali. Nguyªn t¾c cña ph¬ng ph¸p nµy lµ hemoglobin cña m¸u trong dung dÞch axit Clohidric ®îc chuyÓn thµnh Hematin ë nång ®é x¸c ®Þnh. Ngµy nay ngêi ta hay dïng quang ®iÖn tû s¾c kÕ (photoelectrocolorimet) ®Ó x¸c ®Þnh hµm lîng Hemoglobin cã trong m¸u. Ph¬ng ph¸p nµy nhanh vµ chÝnh x¸c. 1. Môc ®Ých X¸c ®Þnh ®îc hµm lîng Hemoglobin cã trong m¸u 2. ChuÈn bÞ - §éng vËt lÊy m¸u, kim chÝch m¸u, b«ng - HuyÕt s¾c kÕ Sali gåm cã: + Bé phËn gi¸ + 2 èng chøa dung dÞch so mµu chuÈn + èng ®Ó gi÷a cã kh¾c ®é + èng hót m¸u cã 1 v¹ch + §òa thuû tinh + Pipet hót axit + Pipet hót níc cÊt - Ho¸ chÊt: Axit HCl 0,1N, níc cÊt, cån 3. Thao t¸c - Dïng pipet hót dung dÞch axit HCl 0,1N cho vµo èng gi÷a ®Õn v¹ch 2 - ChÝch m¸u ë tÜnh m¹ch r×a tai vµ dïng èng hót m¸u m¸u, hót ®Õn v¹ch 0,02 (kh«ng ®îc lÉn bät khÝ). LÊy b«ng lau s¹ch m¸u b¸m xung quanh ®Çu èng hót. - Cho èng hót m¸u vµo èng gi÷a ®· ®ùng axit HCl (®Çu èng hót ch¹m ®¸y cña èng gi÷a), thæi nhÑ cho m¸u ra n»m ë s¸t ®¸y èng gi÷a. Tõ tõ ®a Pipet lªn, hts axit ë bªn trªn (phÇn trong suèt) ®Ó tr¸ng èng hót m¸u (3 lÇn). L¾c nhÑ cho axit vµ m¸u trén ®Òu vµo nhau . §Ó yªn trong 5 phót cho Hemoglobin t¸c dông víi axit t¹o thµnh Hematin clohidric mµu n©u sÉm (chó ý tr¸nh hiÖn tîng ngng kÕt cña m¸u). - Cho vµi giät níc cÊt vµo vµ dïng ®òa thuû tinh khuÊy ®Òu dung dÞch. Xoay èng gi÷a, tr¸nh phÝa cã v¹ch ®Ó dÔ so mµu. §a huyÕt s¾c kÕ lªn ngang tÇm m¾t vÒ phÝa ¸nh s¸ng võa pahØ dÓ nh×n. NÕu cßn ®¹m h¬n mµu èng chuÈn th× cho thªm níc cÊt vµo, khuÊy råi nh×n. 10
TiÕp tôc nh×n cho ®Õn khi mµu cña dung dÞch b»ng mµu cña èng chuÈn (chó ý kh«ng cho níc cÊt vµo nhiÒu mét lóc, sÏ lµm cho mµu cña níc cÊt nh¹t h¬n mµu èng chuÈn). - §äc kÕt qu¶: Xoay èng gi÷a vÒ phÝa cã v¹ch ch÷ sè vµ xem mÆt níc lâm øng ®Õn v¹ch nµo. VÝ dô lµ 12,4 th× kÕt qu¶ x¸c ®Þnh hµm lîn Hemoglobin sÏ lµ 12,4g% ( nghÜa lµ trong 100ml m¸u cã 12,4 g Hemoglobin). III. §Õm b¹ch cÇu B¹ch cÇu thùc hiÖn chøc n¨ng b¶o vÖ trong c¬ thÓ. Sè lîng b¹ch cÇu thay ®æi tuú theo loµi ®éng vËt, tuæi, dinh dìng, tr¹ng th¸i sinh lý cña c¬ thÓ 1. Môc ®Ých X¸c ®Þnh sè lîng b¹ch cÇu trªn 1mm3 m¸u 2. ChuÈn bÞ -T¬ng tù nh ph¬ng ph¸p ®Õm hång cÇu nhng dïng èng hót b¹ch cÇu: èng hót nhá vµ cã viªn nhùa mµu xanh hay tr¾ng, trªn èng cã c¸c v¹ch ghi 0,5; 1; 11. - Dung dÞch pha lo·ng b¹ch cÇu: + Dung dÞch axit axetic 3% : 5ml + Xanh metylen: 2-3 giät + H2O: 1ml 3. Thao t¸c - LÊy m¸u: Gièng ph¬ng ph¸p ®Õm hång cÇu, hót m¸u tíi v¹ch 0,5. - Pha lo·ng: Hót dung dÞch pha lo·ng tíi v¹ch 11, ®é pha lo·ng 20 lÇn (nÕu hót m¸u ®Õn v¹ch 1 th× ®é pha lo·ng sÏ lµ 10 lÇn). - Cho m¸u vµo buång ®Õm gièng ph¬ng ph¸p ®Õm hång cÇu. - C¸ch ®Õm: §a buång ®Õm lªn kÝnh hiÓn vi. T×m « ®Õm + Buång ®Õm Niubao¬: ®Õm sè b¹ch cÇu ë 4 « vu«ng lín ë 4 gãc ( mç « chia lµm 16 « trung b×nh) C¹nh cña « vu«ng lín lµ 1mm. C¸ch ®Õm nh ph¬ng ph¸p ®Õm hång cÇu A * x10 x 20 N* = = A * 50 4 Trong ®ã: N*: Sè b¹ch cÇu/ 1mm3 m¸u A*: Sè b¹ch cÇu ®Õm trong 4 « vu«ng lín 11
1/10: ThÓ tÝch 1 « vu«ng lín 20: §é pha lo·ng + Buång ®Õm Goriaep: ®Õm sè b¹ch cÇu ë 5 côm « ( 4 « ë 4 gãc vµ 1 « ë gi÷a), mçi côm cã 4 « trung b×nh. C¸ch tÝnh buång Goriaep: A * x 250 x 20 N* = = A * x 250 5 x4 A*: Sè b¹ch cÇu ®Õm trong 5 côm « 1/250 mm3: ThÓ tÝch 1 « trung b×nh IV. Ph¶n øng sa l¾ng cña hång cÇu 1. LÊy m¸u Xitrat cho vaod èng gnhiÖm, sau 1 thêi gian m¸u ®îc chia lµm 2 phÇn. Hång cÇu cã tû träng lín nªn dÇn dÇn l¾ng xuèng díi cßn bªn trªn lµ phÇn huyÕt t¬ng. Tèc ®é l¾ng cña hång cÇu kh¸c nhau tuú thuéc vµo loµi ®éng vËth\j vµ phôc thuéc vµo nhiÒu yÕu tè. 2. ChuÈn bÞ - Tû träng cña m¸u. - C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn tèc ®é l¾ng cña hång cÇu. 3. Thao t¸c - Dïng èng hót, hót dung dÞch muèi Xitrat Natri lªn ®Õn v¹ch P vµ thæi ra mÆt kÝnh ®ång hå ( ®· ®îc tr¸ng Parafin). LÊy kim trÝch m¸u, dïng èng hót, hót m¸u ®Õn v¹ch “K” thæi m,¸u ra mÆt kÝnh ®ång hå ®· cã dugn dÞch Xitrat Natri. Thæi trén ®Òu m¸u víi Xitra Natri. Thæi trén ®Òu m¸u víi Xitrat natri ®Ó m¸u kh«ng bÞ ®«ng. Sau ®ã hót m¸u ®Õn v¹ch “K” mét lÇn n÷a vµ còng thæi lªn mÆt kÝnh ®ång hå. M¸u trong mÆt kÝnh ®ång hå cã tû lÖ: mét phÇn dung dÞch Xitrat Natri vµ 4 phÇn m¸u. LÊy èng hót, hót m¸u trong ®Üa ®Õn v¹ch “K” råi c¾m vµo gi¸ Panchencop th¼ng ®øng. Sau 15, 30, 45, 60 phót ®äc kÕt qu¶. Tèc ®é l¾ng cña hång cÇu dîc biÓu thÞ b»ng chiÒu cao mm cña cét huyÕt t¬ng. - Hót 1ml dung dÞch Xitrat Natri 5% cho vµo Eritrosediomet: ®Ëy Eritrrosediomet b»ng nót cao su, l¾c m¸u cÈn thËn råi ®Ó avß gi¸. Cø 15 phót mét lÇn xem møc ®é l¾ng cña hång cÇu. V. §o th©n nhiÖt 1. Môc ®Ých BiÕt ®îc ph¬ng ph¸p ®o nhiÖt ®é cho gia sóc ®Ó kiÓm tra nhiÖt ®é,chÈn ®o¸n bÖnh. 12
2. ChuÈn bÞ NhiÖt kÕ 3. Thao t¸c - VÈy nhiÖt kÕ cho møc thuû ng©n tôt xuèng møc thÊp nhÊ - CÆp nhiÖt kÕ: Ngêi n¸ch Gia sóc ë hËu m«n - §Ó thêi gian 5-10 phót. §äc kÕt qu¶ trªn v¹ch nhiÖt kÕ 13