Thực trạng chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm tại Bệnh viện Quân y 7A

TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> THỰC TRẠNG CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THEO MÔ HÌNH<br /> NHÓM TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A<br /> Vũ Thị Như1, Huỳnh Thị Thu Nguyệt1, Nguyễn Sơn Chi1<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá thực trạng công tác chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm<br /> và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh tại Bệnh viện Quân y<br /> 7A.<br /> Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang mô tả trên 260 bệnh nhân và<br /> 66 điều dưỡng từ tháng 3/2018 – 6/2018 tại Bệnh viện Quân y 7A. Sử dụng bộ câu hỏi<br /> tự điền.<br /> Kết quả: Chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm qua đánh giá của người bệnh<br /> có tỷ lệ đạt yêu cầu tương đối cao trên 80%. Có 70% người bệnh hài lòng với quá trình<br /> điều trị và chăm sóc người bệnh của điều dưỡng. Công tác chăm sóc người bệnh theo<br /> mô hình nhóm được các thành viên tham gia nhóm có ý thức tốt ở tất cả các tiêu chí cụ<br /> thể đạt được tỷ lệ cao từ 87,9 – 97%. Mức độ hài lòng với mô hình chăm sóc này đạt tỷ<br /> lệ 95,5%. Sự phối hợp giữa bác sĩ và điều dưỡng và giữa điều dưỡng với nhau đạt tỷ lệ<br /> 77,27%. Tình trạng người bệnh đông, công việc nhiều, cũng ảnh hưởng đến công tác<br /> chăm sóc người bệnh của điều dưỡng.<br /> Kết luận: Mô hình chăm sóc người bệnh theo nhóm có thể áp dụng vào điều kiện<br /> thực tiễn ở Bệnh viện Quân y 7A. Mô hình đã đem lại hiệu quả cao trong việc chăm sóc,<br /> theo dõi và đánh giá người bệnh toàn diện góp phần nâng cao chất lượng điều trị, mang<br /> đến sự hài lòng của người bệnh.<br /> Từ khóa: Điều dưỡng, mô hình điều dưỡng nhóm<br /> SITUATION OF CARING FOR PATIENTS ACCORDING TO THE<br /> GROUP MODEL AT 7A MILITARY HOSPITAL<br /> SUMMARY<br /> Objective:To assess the status of group care and propose solutions to improve the<br /> quality of care for patients at 7A Military Hospital.<br /> Subject and method:cross-sectional study of 260 patients and 66 nurses from March<br /> <br /> 1<br /> Bệnh viện Quân y 7A/QK7<br /> Người phản hồi (Corresponding): Vũ Thị Như (luyenvanteo@gmail.com)<br /> Ngày nhận bài: 20/10/2018, ngày phản biện: 30/10/2018<br /> Ngày bài báo được đăng: 30/12/2018<br /> <br /> <br /> 16<br />  HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A<br /> <br /> 2018 to May 5 at 7A Military Hospital. The self-reported  questionnaire used  in  this<br /> study.<br /> Results:Caregiving of the patients according to the group model through interviews<br /> with patients with relatively high satisfaction rate was over 80%. 70.3% of patients<br /> were satisfied with the nursing care and treatment process. The group-based caregivers<br /> were well aware of all the criteria and achieved a high rate of 87.9-97%. The level of<br /> satisfaction with this model of care was 95.5%. Lack of human resources, low college<br /> and university degrees, overload of work, coordination between doctors and nurses, and<br /> nursing care have a positive influence on nursing care of patients.<br /> Conclusion:Models of care in nursingcan be applied to practical conditions at 7A<br /> Military Hospital. The model has been highly effective in providing comprehensive care<br /> for patients and improving the quality of nursing patient monitoring.<br /> Keywords: nursing, models of care in nursing.<br /> 1. ĐẶT VẤN ĐỀ hiện mô hình điều dưỡng chăm sóc người<br /> Chăm sóc điều dưỡng đóng một vai trò bệnh theo nhóm tại bệnh viện đến nay.<br /> rất quan trọng trong chăm sóc sức khỏe (duy Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài<br /> trì, nâng cao sức khỏe và phòng chống bệnh nhằm mục tiêu: “Đánh giá thực trạng<br /> tật) từ chăm sóc người khỏe đến chăm sóc công tác chăm sóc người bệnh theo mô<br /> người bệnh và phục hồi chức năng. hình nhóm và đề xuất giải pháp nâng cao<br /> Mô hình chăm sóc theo nhóm là mô chất lượng chăm sóc người bệnh tại Bệnh<br /> hình cải tiến của mô hình chăm sóc ban viện Quân y 7A”.<br /> đầu. Một nhóm điều dưỡng được phân 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> công chăm sóc cho một nhóm ca bệnh 2.1. Đối tượng nghiên cứu:<br /> từ khi vào viện đến khi xuất viện. Mỗi 260 người bệnh và 66 điều dưỡng<br /> nhóm có 1 trưởng nhóm có trình độ cử chọn vào nghiên cứu từ tháng 3/2018 –<br /> nhân. Trưởng nhóm có trách nhiệm lập 6/2018.<br /> kế hoạch chăm sóc cho tất cả bệnh nhân Tiêu chuẩn lựa chọn:<br /> trong nhóm và hướng dẫn điều dưỡng viên Tất cả điều dưỡng và hộ sinh ở các<br /> trong nhóm thực hiện các hoạt động chăm Khoa lâm sàng thực hiện chăm sóc theo<br /> sóc người bệnh. Mô hình chăm sóc này mô hình nhóm.<br /> đảm bảo người bệnh được một nhóm nhỏ Người bệnh có bệnh án nội trú đã nằm<br /> điều dưỡng viên chăm sóc, duy trì được sự viện ≥ 04 ngày kể từ ngày vào viện.<br /> liên tục trong chăm sóc và giải quyết được Tiêu chuẩn loại trừ: Người bệnh<br /> những vấn đề khó khăn gặp phải của người không đủ năng lực trả lời, những phiếu<br /> bệnh.[5] không hoàn thành hết 2/3 bộ câu hỏi.<br /> Với điều kiện thực tế về nhân lực, cơ Nhóm nghiên cứu.<br /> sở vật chất và những lợi thế của mô hình Các đối tượng không đồng ý tham<br /> chăm sóc theo nhóm như tính hiệu quả, gia nghiên cứu.<br /> tiếp cận chăm sóc toàn diện; với tiêu chí 2.2. Phương pháp<br /> lấy người bệnh làm trung tâm năm 2017 Thiết kế nghiên cứu:cắt ngang mô tả<br /> Bệnh viện Quân y 7A đã triển khai thực Công cụ nghiên cứu:<br /> <br /> 17<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018<br /> <br /> Dùng phiếu đánh giá sự hài lòng của được mô tả bằng trung bình và độ lệch<br /> người bệnh: Phát phiếu bệnh nhân tự điền, chuẩn. Các biến danh định được trình bày<br /> không cần ghi tên bệnh nhân để hạn chế dưới dạng tỷ lệ (%).<br /> đánh giá thiếu khách quan. 3. KẾT QUẢ<br /> Dùng phiếu đánh giá mức độ tuân Chúng tôi thực hiện nghiên cứu trên<br /> thủ, chấp hành chăm sóc theo nhóm của 260 người bệnh trong đó: nam chiếm<br /> nhân viên: Phỏng vấn nhân viên tại buồng 150NB (57,69%), nữ chiếm 110NB<br /> bệnh theo những nội dung của phiếu. (42,31%). Độ tuổi trung bình: 69,73 ±<br /> Xử lý số liệu: nhập liệu bằng phần 3,34. Đa số người bệnh là ở thành phố<br /> mềm epidata 3.1, phân tích số liệu bằng chiếm 70,65%.<br /> phần mềm Stata 13.0. Các biến định lượng<br /> 3.1. Kết quả chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm ở điều dưỡng qua<br /> đánh giá của người bệnh<br /> Đạt Không đạt<br /> Nội dung đánh giá<br /> n % n %<br /> Tiếp đón người bệnh của ĐD 236 90,77 24 9,23<br /> Hướng dẫn người bệnh 281 83,85 42 16,15<br /> Tư vấn - GDSK 202 77,69 58 22,31<br /> Theo dõi đánh giá người bệnh 251 96,54 9 3,46<br /> Thái độ của ĐD với người bệnh 247 95,00 13 5,00<br /> Chăm sóc về tâm lý, tinh thần 242 93,07 18 6,93<br /> Thực hiện theo y lệnh BS 216 83,07 44 16,93<br /> Nhận xét: Trong các tiêu chí đánh giá chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm<br /> thông qua đánh giá của người bệnh có tỷ lệ đạt yêu cầu cao trên 80%. Riêng công tác tư<br /> vấn và giáo dục sức khỏe thấp nhất chiếm 77,69%.<br /> 3.2. Đánh giá thời gian chờ của người bệnh<br /> Thời gian chờ Số TH Tỷ lệ (%)<br /> Bình thường 138 53,08<br /> Lâu 122 46,92<br /> Tổng 260 100,00<br /> Nhận xét: Có 46,92% người bệnh nhận xét việc chờ được điều dưỡng chăm sóc<br /> còn lâu.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 18<br />  HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A<br /> <br /> 3.3. Đánh giá mức độ hài lòng với quá trình điều trị, chăm sóc<br /> Mức độ hài lòng Số TH Tỷ lệ (%)<br /> Rất hài lòng 67 25,77<br /> Hài lòng 115 44,23<br /> Bình thường 69 26,53<br /> Không hài lòng 9 3,47<br /> Rất không hài lòng 0 0<br /> Tổng 260 100,00<br /> Nhận xét: Có 70% người bệnh hài lòng với quá trình điều trị và chăm sóc người<br /> bệnh của điều dưỡng.<br /> 3.3. Đánh giá kết quả hoạt động chăm sóc theo nhóm của Điều dưỡng tại<br /> các khoa(n = 66)<br /> Tiêu chí đánh giá n %<br /> Đầy đủ 42 63,64<br /> Tham gia đi buồng hàng ngày<br /> Không đầy đủ 24 36,36<br /> Có 63 95,5<br /> ĐD nắm vững thông tin người bệnh<br /> Không 3 4,5<br /> Sự phối hợp giữa các thành Có 51 77,27<br /> viên (thảo luận khi lên Không<br /> 15 22,73<br /> kế hoạch chăm sóc)<br /> Có 60 90,91<br /> Tư vấn- giáo dục sức khỏe<br /> Không 6 9,09<br /> Có 62 93,9<br /> Hướng dẫn thân nhân người bệnh Không 4 6,1<br /> Hài lòng 63 95,5<br /> Hài lòng với mô hình chăm sóc nhóm<br /> Không hài lòng 3 4,5<br /> Nhận xét: Mức độ hài lòng với mô dõi đánh giá người bệnh chiếm tỷ lệ cao<br /> hình chăm sóc này đạt tỷ lệ 95,5%. Sự nhất 96,54%, thấp nhất là công tác tư vấn<br /> phối hợp giữa bác sĩ và điều dưỡng và các giáo dục sức khỏe chiếm 77,69%. Kết quả<br /> điều dưỡng khác đạt tỷ lệ 77,27%. chúng tôi cũng tương đồng với nghiên cứu<br /> 4. BÀN LUẬN của Dương Thị Bình Minh (2013) cũng cho<br /> Chăm sóc người bệnh theo mô rằng công tác tư vấn và giáo dục sức khỏe<br /> hình nhóm ở điều dưỡng qua đánh giá cũng cần được quan tâm hơn [1]. Kết quả<br /> của người bệnh cũng khá tương đồng với tác giả Nguyễn<br /> Nghiên cứu chúng tôi đánh giá toàn Thị Hồng Minh (2010) cho rằng việc tư<br /> diện các nội dung của chăm sóc người vấn và giáo dục sức khỏe là công việc ít<br /> bệnh theo mô hình nhóm. Công tác theo được thực hiện ở điều dưỡng [4]. Tương<br /> <br /> 19<br /> TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018<br /> <br /> đồng với nghiên cứu tác giả Nguyễn Thành Mức độ hài lòng của điều dưỡng<br /> Nhân (2014), cho tỷ lệ tư vấn giáo dục sức khi áp dụng mô hình theo nhóm<br /> khỏe là 73,17% [2]. Nhóm nghiên cứu Khảo sát 66 điều dưỡng đang công<br /> cũng nhận thấy cần phải quan tâm hơn nữa tác tại các khoa lâm sàng đang thực hiện<br /> việc giáo dục sức khỏe cho người bệnh vì mô hình chăm sóc theo nhóm cho kết quả<br /> giúp cho người bệnh hiểu về bệnh tật của 95,5% điều dưỡng hài lòng với mô hình<br /> họ, họ sẽ phối hợp tốt hơn, góp phần rất chăm sóc theo nhóm. Kết quả nghiên cứu<br /> lớn cho điều trị thành công một ca bệnh. của chúng tôi tương đồng với nghiên cứu<br /> Đánh giá thời gian chờ của của tác giả Thu Nguyêt (2013)[3] về Mô<br /> người bệnh hình chăm sóc toàn diện theo đội ở Bệnh<br /> Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí cho<br /> thời gian chờ của người bệnh còn lâu thấy rằng Nhân viên y tế rất hài lòng về mô<br /> chiếm tỷ lệ cao 46,92%. Có thể do lượng hình đội nhóm, sinh viên tham gia vào mô<br /> bệnh nhân đông, thiếu nguồn nhân lực, tại hình đội, 90,5% sinh viên rất hài lòng khi<br /> thời điểm nghiên cứu số lượng mỗi nhóm thực tập tại Bệnh viện.<br /> điều dưỡng chăm sóc số lượng người Công tác đi buồng bệnh hằng ngày<br /> bệnh ngày càng tăng (trung bình 20 NB/1 của điều dưỡng chiếm 63,64% cao hơn so<br /> nhóm 2 – 3 điều dưỡng) mặt khác Điều với nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thành<br /> dưỡng phải thực hiện nhiều công việc gián Nhân cho kết quả công tác thực hiện đi<br /> tiếp như: thủ tục thanh toán viện phí, ghi buồng bệnh ở điều dưỡng trưởng khoa là<br /> phiếu chăm sóc, công khai thuốc, phiếu 58,33% và nữ hộ sinh là 34,78% [2]. Tỷ lệ<br /> hồ sơ điều dưỡng, thực hiện các chỉ định nghiên cứu của chúng tôi cao hơn có thể<br /> cận lân sàng của bác sĩ .. những công việc do nghiên cứu của chúng tôi không phân<br /> này chiếm quá nhiều thời gian nên việc nhóm đối tượng điều dưỡng như nghiên<br /> để bệnh nhận chờ đợi trong chăm sóc sẽ cứu của Nguyễn Thành Nhân.<br /> không tránh khỏi. Sự phối hợp giữa bác sĩ và điều<br /> Đánh giá mức độ hài lòng của dưỡng và các điều dưỡng khác được đánh<br /> người bệnh về công tác chăm sóc của giá cao 77,27% góp phần nâng cao chất<br /> điều dưỡn lượng chăm sóc người bệnh, điều này cho<br /> Theo nghiên cứu của chúng tôi, có thấy có sự đoàn kết thống nhất rất cao<br /> 70% người bệnh hài lòng với công tác trong mỗi nhóm chăm sóc.<br /> theo dõi và chăm sóc của điều dưỡng. Kết Qua kết quả nghiên cứu trên nhóm<br /> quả của chúng tôi cũng phù hợp với kết nghiên cứu đề xuất một số giải pháp sau:<br /> quả nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thành Ban Giám đốc quan tâm hơn nữa<br /> Nhân cho kết quả mức độ hài lòng của bệnh trong việc xây dựng và củng cố hệ thống<br /> nhân và người nhà bệnh nhân là 73,13% điều dưỡng cũng như phương tiện chăm<br /> [2]. Tỷ lệ hài lòng về giúp đỡ bệnh nhân vệ sóc người bệnh.<br /> sinh, ăn uống đạt 47,8%. Tương đồng với Ban Điều dưỡng duy trì và củng cố<br /> tác giả Hastings khảo sát 26 bệnh nhân cho mô hình Điều dưỡng chăm sóc ngày càng<br /> rằng mức độ chăm sóc bệnh nhân từ bình hoàn thiện hơn nữa, làm tiền đề xây dựng<br /> thường trở lên đạt ít nhất 85% [6]. mô hình chăm sóc toàn diện theo đội.<br /> <br /> 20<br />  HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A<br /> <br /> Lực lượng ĐD thay vì ngồi tại phòng Thực trạng công tác chăm sóc điều dưỡng<br /> giao ban hàng ngày bằng hoạt động đến tại người bệnh tại các Khoa Lâm sàng Bệnh<br /> giường từng người bệnh để thảo luận, đưa viện Hữu Nghị. Tạp chí Y học thực hành,<br /> ra phương án chăm sóc tiếp theo. 3,876, tr 126-129.<br /> Từng điều dưỡng viên cần học hỏi 2. Nguyễn Thành Nhân (2014) Đánh<br /> nhiều hơn nữa, phát huy năng lực chuyên giá hiệu quả công tác chăm sóc người bệnh<br /> môn nghiệp vụ của mình: Độc lập trong theo mô hình đội tại Bệnh viện đa khoa<br /> công việc, phối hợp chặt chẽ với đồng Thành phố Vinh, Kỷ yếu Bệnh viện.<br /> nghiệp, chú trọng hơn nữa trong công tác 3. Thu Nguyệt (2013) Mô hình chăm<br /> giao tiếp, giải thích rõ ràng, động viên an sóc toàn diện theo đội ở Bệnh viện Việt<br /> ủi, trao đổi với người bệnh với các hình Nam – Thụy Điển Uông Bí,<br /> thức “ba không” không nặng lời, không 4. Nguyen Thi Hong Minh (2010)<br /> thờ ơ, không từ chối; “ba công đoạn” xin Identification of Nursing Activitives at<br /> phép, xin lỗi, cảm ơn. General Medical and Surgical Nursing<br /> 5. KẾT LUẬN Units in Vietnam. The Thesis for the<br /> Công tác theo dõi đánh giá người degree of Master, Department of Nursing<br /> bệnh của điều dưỡng qua đánh giá của Scienses The Graduate School, Korean.<br /> người bệnh đạt tỷ lệ cao nhất là 96,54%, 5. Trần Quỵ và các cộng sự (2005) Sự<br /> Các tiêu chí còn lại (bảng 3.1) có tỷ lệ đạt hài lòng nghề nghiệp của điều dưỡng bệnh<br /> yêu cầu tương đối cao từ 83,07% đến 95%. viện và các yếu tố liên quan. Kỷ yếu đề tài<br /> tiêu chí tư vấn và GDSK người bệnh đạt tỷ nghiên cứu khoa học điều dưỡng Hội nghị<br /> lệ thấp nhất là 77,69%. Đánh giá thời gian khoa học điều dưỡng toàn quốc lần thứ II,<br /> chờ của người bệnh ở mức độ bình thường Hà Nội, tr. 33-42<br /> là 53,08%, mức độ lâu là 46,92%. Có 70% 6. Hastings, S. E., Suter, E., Bloom,<br /> người bệnh hài lòng với quá trình điều trị J., & Sharma, K. (2016). Introduction of<br /> và chăm sóc người bệnh của điều dưỡng. a team-based care model in a general<br /> Công tác đi buồng hàng ngày của điều medical unit.  BMC health services<br /> dưỡng đạt tỷ lệ 63,64%. Có 95,5% điều research, 16(1), 245.<br /> dưỡng nắm vững thông tin người bệnh. 7. Li-ming You và các cộng sự (2012)<br /> Tiêu chí hướng dẫn người bệnh đạt tỷ lệ Hospital nursing, care quality, and patient<br /> từ 90,91%. Tỷ lệ thấp nhất là 77,27% là sự satisfaction: Crosssectional surveys of<br /> phối hợp giữa các thành viên trong nhóm. nurses and patients in hospitals in China<br /> Mức độ hài lòng của điều dưỡng với mô and Europe. International Journal of<br /> hình chăm sóc người bệnh theo nhóm đạt Nursing Studies.<br /> tỷ lệ 95,5%.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1. Dương Thị Bình Minh (2013)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 21<br />