intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Thực trạng kê đơn thuốc cho bệnh nhân ngoại trú bảo hiểm y tế điều trị tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Cam Ranh, Khánh Hòa năm 2022

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

18
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu "Thực trạng kê đơn thuốc cho bệnh nhân ngoại trú bảo hiểm y tế điều trị tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Cam Ranh, Khánh Hòa năm 2022" được thực hiện với mục tiêu mô tả thực trạng kê đơn thuốc bảo hiểm y tế ngoại trú tại Bệnh viện Đa khoa Cam Ranh, Khánh Hòa năm 2022.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Thực trạng kê đơn thuốc cho bệnh nhân ngoại trú bảo hiểm y tế điều trị tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Cam Ranh, Khánh Hòa năm 2022

  1. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Thực trạng toskin đơn thuốc cho 2.1%and ruralwas low.ngoại trú% of recognized wrinkledkê signs (14.4 % in urban and bệnh nhân respectively); 11 bảo mothers being able detect some severe signs of diarrhea in ARI region, Only 6.6% of mothers mothers recognized signs of dyspnea (25.9 % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’ hiểm y aboutđiều trị diarrhea and ARI inviệnwas better than thatkhu vực Cam knowledge tế prevention of tại Bệnh urban Đa khoa of mothers in rural and mountain regions. Ranh, Khánh Hòa năm 2022 Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, under 5-year-old child. Nguyễn Thị Thuý Nga 1, Trần Bá Hoàng 2 TÓM cTẮT Taù giaû: Đặt1.vấn đề: nKêođơnYthuốc là một trong những hoạtgđộng c Y Haø vai trò quan trọng góp phần vào Vieä ñaø taïo hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøn Ñaïi hoïđóng Noäi Email: thangtcyt@gmail.com việc đảm bảo sử dụng thuốc an toàn, hợp lý. Tuy nhiên, tình trạng kê đơn thuốc chưa hợp lý còn 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá khá phổ biến trên thế giới, cũng như tại Việt nam. Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu mô tả Email: longmoh@yahoo.com thực trạng kê đơn naêm hoïcbảo hiểm Vieän ñaøo taïo Y hoïctại phoøng vaø Y teá Đagkhoa tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Hòa 3. CNYTCC4 thuốc 2015-2016, y tế ngoại trú döï Bệnh viện coân coäng, Cam Ranh, Khánh năm 2022.Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com 4. Boä Y teá Phương pháp: Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang, kết hợp giữa nghiên cứu định lượng và Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com nghiên cứu định tính. Nghiên cứu 400 đơn thuốc BHYT điều trị ngoại trú năm 2022, kết hợp với phỏng vấn sâu lãnh đạo bệnh viện, trưởng khoa Khám bệnh, trưởng khoa Dược, giám định viên Bảo hiểm y tế và thảo luận nhóm với 07 bác sĩ làm việc tại khoa Khám bệnh. Kết quả: Kết quả nghiên cứu cho thấy bệnh viện tuân thủ tốt quy định thủ tục hành chính trong kê đơn thuốc đạt tỉ lệ 100%. Đơn thuốc không ghi lời dặn tái khám, chế độ ăn uống, nghỉ ngơi chiếm tỷ lệ 27,7%. n ñeà đơn thuốc ngoại trú có kháng sinhm 2014. 23,25%; theå ñöa ra moät soá khuyeán tỷ lệ 1. Ñaët vaá Tỉ lệ naê chiếm Töø ñoù coù có Vitamin viên chiếm nghò phuø hôïp vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng 9,25%.uChỉ y vaø nhieãm khuaåthuốc cócaáp ôû kiện Vinpocetin nh nhieãm khuaån cho treû em trong giai25%. Tieâ chaû định lạm dụng n hoâ haáp điều treû em caùc beä viên là 30%, Ginkgo biloba viên là ñoaïn laø hai beänhtrung leä maéc3,09 loại/đơn thuốc.nhöõng thuốc n nay. Số thuốc coù tyû bình vaø töû vong cao nhaát ôû Đơn hieä có tương tác thuốc chiếm 3,5%. Đơn thuốc nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu bị Bảo hiểm y tế từ chối thanh toán chiếm 3,5%. Để tăng cườngphaùp nghieân cöùu an toàn, hợp lý chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. Phöông kê đơn đảm bảo 5 tuoåiviệni cần trang töø 0,8-2,2 ñôït cảnh báo tương tác thuốc và sử dụng thuốc có điều kiện, kết hợp bệnh moã naêm maéc bị phần mềm tieâu chaûy, öôùc tính giám naêmhiệu quả tröôøng tácpkê đơn. [6], [5]. với haøng sát coù 1100 công hôï töû vong 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 laàn, khóa: Kê đơn thuốc, đơn ngoại trú, Bảo hiểm Y tế,Nghieân trú, ñöôïdụngcthuốc, Bảo hiểm Y tế. 3 Từ tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so ngoại cöùu sử c thöï hieän vaøo naêm 2014 taïi vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh Prescribing for insured outpatients at Cam Ranh vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu ngöôøi daân noùi chung vaø ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng general hospital in Khanh Hoa province, 2022 phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi Nguyen Thi Thuy Nga5, tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 1 Tran Ba Hoang2 phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp lôøi phoûng vaán. ABSTRACTtaïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi tính ôû treû em muïc tieâu moâ taû kieán thöùc cuûa plays an important role in ensuring the rational usethaàn khoâng The study Background: Prescribing caùc baø meï coù con döôùi Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh of drugs. minh maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian hoâ haáp to treû em taïithe currentnsituation oft outpatient medicalhoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù aimed ôû describe moät soá vuø g/mieàn Vieä Nam nghieân cöùu insurance prescribing at Cam Ranh 14 6 Tạp chí Y teá Công coäng, 3.2017, Soá 43 Taïp tế Coâng cộng, Số 63 tháng 06/2023
  2. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng GeneralnHospital, Khanh Hoa in 2022. trình phoû g vaán. sau khi thu thaäp ñöôïc kieåm tra, laøm saïch, maõ hoaù vaø Methods: Ittwasnghieân cöùu: Moâ taû caét ngang study, combining phaàn meàm Epidata 3.1, xöû lyùresearch. 2.3. Thieá keá a cross-sectional descriptive nhaäp baèng quantitative and qualitative thoáng keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä Researching 400 outpatient medical insurance prescriptions suy 2022vôùi kieåm ñònh 2. combined %, thoáng keâ in luaän were examined, 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu with in-depth interviews with hospital leaders, the head of the Department of Examination, the head of the Pharmacy Department, the health insurance supervisor,nghieân group discussion ñöôïc 2.4.1. Côõ maãu 2.7. Ñaïo ñöùc and a cöùu: Nghieân cöùu with tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa 07 working coâng thöùcat the Department t tyûMedical Examination. o cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân Söû duïng doctors tính côõ maãu cho moäof leä ñeå phöông, laõnh ñaï Results:soá hoä gia ñình coù baø meï coù con döôùi hospital complied with ng nghieân cöùu. Thoâng tin ñöôïc drug xaùc ñònh Research results showed that the 5 tuoåi: cöùu vaø ñoái töôï administrative procedures in hoaøn toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc prescribing at the rate ofp100%. Prescriptions withoutnghieân cöùu. for a follow-up examination, 1 P ñích instructions N Z 2 diet, and rest accountedxforpx 2 The rate of outpatient prescriptions with antibiotics accounted 27.7%. 1 for 23.25%; Vitamin tablets accounted for 9.25%. The Keát quaû number of drugs was 3.09 per 3. average 2 prescription. Prescriptions with0,37 [3],interactions accounted for 3.5%. Prescriptions rejected by Vôùi Z = 1,96 (öùng vôùi  = 0,05), p = drug  = 0,14 tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø healthiinsurance cuøng côõ maãu laø 4093.5%, ñình coù con VinpocetinKieán Ginkgoabiloba. veà caùch choimprove choá traû lôøi, cuoái accounted for hoä gia including 3.1. and thöùc cuû baø meï In order to treû aên/ döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy the safe and rational prescribing, hospitals need to be equipped with software to warn of drug interactionscand conditional drug use, in combination with effective monitoring of prescribing. 2.4.2. Caù h choïn maãu: Choïn maãu nhieàu giai ñoaïn Keywords: Prescription, outpatient prescription, health insurance, use of medicine, outpatient, health insurance. i mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: Giai ñoaïn 1: moã Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân Giang- Mieàm Nam; Tác giả: Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ Giai ñoaïn 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö goàm xaõ noâ Đại học Y h Công cộng Hà Nội 1 Trườngng thoân, thaøntếthò (thò traán/phöôøng) vaø khoù (n=409) khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; 2 Bệnh viện đa khoa khu vực Cam Ranh Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà Email: nttn@huph.edu.vn n 46 hoä gia ñình coù Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choï caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi Ngày nhận bài: 31/03/2023 tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. Ngày gửi phản biện: 03/04/2023 Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu Ngày duyệt bài: 15/06/2023 tieâu chaûy (n=409) Boä coâng cuï: Phieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. thò thoân ĐẶT VẤN ĐỀ YêuNoäi dung cầu quan trọng nhất đó là đơn thuốc phải p n % n % n % n % Đơn thuốc phaùp thu pháp soá lieäu: việcu chỉ định Phöông là cơ sở thaäp lý cho Ñieà tra vieân rõ ràng, hợp lý và chỉ định chính xác thuốc sử Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoûng vaán tröïc tieáp caùc cấp thuốc theo iđơn1. i. thuốc, bán thuốc và baø meï coù con döôù 5 tuoå Kê dụng. nh naënđảm 5bảo kê17đơn hợp 8,5 và an toàn, Sôï treû beä Để g 3,6 12,1 11 lý 33 8,1 0,006 đơnSai soá vaøđóng gvai trò quan trọng trongi cung thuốc khoán cheá sai soá: Sai soá do ngöôø việc WHO khuyến cáo số thuốc trung bình trong theâm caáp thoâng tin boûsử t hoaëc thuốc an toàn – ,hợphaïn việc đảm bảo soù dụng coá tình sai thöïc teá ñeå lý. mộtNhaän là t1,6 đến do khoâng cho treû nhiên, bình đơn xeù : Veà lyù 1,8 thuốc2. Tuy aên buù tình cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh trạnggkê đơn không , hợp 10%đang idiễnc ra rất thöôøn khi bò tieâu chaûy gaàn lý ngöôø ñöôï phoûng Nếu kê đơn không hợp lý sẽ dẫn đến nhiều hậu nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù ñieàu nghiêm kieåm tra laïi phieáu ngay ñeåsức khỏe. quả tra vieân trọng cả về kinh tế lẫn khoâng boû phổ thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daânnhư ng Việt chieám bình biến trên thế giới cũng ôû noâ ở thoân Nam. soùt thoâng tin. Giaùm saùt quy định riêng về kê đơn Mỗi quốc gia đều có vieân kieåm tra phieáu khi keát Theo kết quả nghiên cứu của 4 laàn so (2015)nở tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn WHO vôùi thaø h thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. Malaysia, kết quả sốglượng loại thuốc thöôøng thò. Coù 1,7% ngöôøi khoân cho treû aên/buù bình trung thuốc cho phù hợp với điều kiện của từng nước. do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa Tạp chíTaïp chí Y teá Coâng coä63 tháng 06/2023 Y tế Công cộng, Số ng, 3.2017, Soá 43 15 7
  3. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | bình được being able một đơn somephòng khámof diarrhea and TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP mothers kê trong to detect tại severe signs 2. ĐỐI ARI was low. Only 6.6% of mothers recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of mothers recognized signs là 3,33 thuốc/đơn . 3 NGHIÊN CỨU công cộng ở Kuala Lumpurof dyspnea (25.9 % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’ Tỷ knowledgebệnh tuân thủ điều trị kháng sinh in urban Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu kết hợp lệ người about prevention of diarrhea and ARI 2.1. was better than that of mothers in rural and mountain regions. còn thấp. Khảo sát bệnh nhân ở 11 quốc gia định lượng và định tính. trênKeywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, under 5-year-old child. toàn thế giới cho thấy 22,3% số bệnh nhân 2.2. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu được dùng thuốc kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn cấp tính tại cộng đồng thừa nhận không Chúng tôi chọn 400 đơn thuốc theo phương tuân thủ đầy đủ liệu trình4. Kết quả nghiên cứu pháp ngẫu nhiên hệ thống từ 25.273 đơn thuốc Taùc giaû: tại Bệnh việnñaøo taïkhoa c döï phoønHóaYnăm n2016, tröôølưu trữ ctrongNoäi 1. Vieän Đa o Y hoï Thanh g vaø teá coâ g coäng, ng Ñaïi hoï Y Haø phần mềm kê đơn thuốc điện tỷ lệ đơnEmail: thangtcyt@gmail.comchiếm 74,5%5. tử và khoa Dược từ tháng 01/01/2022 đến thuốc kê kháng sinh Thực trạng c phoøng choáng HIV/AIDS – điều teá ngoại 30/06/2022. Sau khi có kết quả định lượng, 2. Cuï kê đơn vitamin trong Boä Y trị Email: longmoh@yahoo.com trú ở Việt Nam có tỷ lệ cao. Kê đơn vitamin chủ chúng tôi phỏng vấn sâu lãnh đạo bệnh viện, 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi yếu với mục đích tăng sức đề kháng,dinhminhnb01@gmail.com khoa Khám bệnh, trưởng khoa Dược, Email: vietanhmsg1@gmail.com, bồi dưỡng trưởng sức 4. cho bệnh nhân. Tuy nhiên, việc lạm giám định viên Bảo hiểm y tế và thảo luận khỏe Boä Y teá dụng kê đơn vitamin sẽ gây lãng phí, tăng nguy nhóm với 07 bác sĩ làm việc tại khoa Khám Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com cơ xảy ra tương tác thuốc. Kết quả nghiên cứu bệnh để tìm hiểu nguyên nhân. của Bùi Thị Cẩm Nhung tại Bệnh viện Phụ Sản 2.3. Biến số và chủ đề nghiên cứu Thanh Hóa, 94% đơn thuốc kê vitamin6. Biến số định lượng bao gồm các chỉ số về tuân Bệnh viện Đa khoa khu vực Cam Ranh đã triển thủ quy định hành chính về kê đơn thuốc; Kê khai sử t vaán ñeà 1. Ñaëdụng phần mềm kê đơn thuốc bằng naêm 2014. Töøsinh – theå ñöa ra moät soácó điều kiện thuốc kháng ñoù coù vitamin - thuốc khuyeán nghò hình thức điện tử và thành lập tổ kiểm tra đơn phuø hôïtoán; Sốnloại cthuốc n thoâng phoøng choáng thanh p vaøo coâ g taù truyeà được kê trong đơn; Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn thuốcbeänh coùtrú.leä maéc vaø töû vongkê đơn ngoại trú laø hai ngoại tyû Tuy tình trạng cao nhaát ôû nhöõng hieän nay. thuốc trung bình trong đơn; Số ngày Số lượng vẫnccòn nhiều trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vongquý cơ nöôù ñang phaùt thiếu sót, trung bình hàng do tieâu điều trị theo đơn; Tương tác thuốc và đơn thuốc chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi quan Bảo hiểm Y tế từ chối thanh toán các đơn BHYT từ chốiphaùp nghieân Chủ đề định tính về 2. Phöông thanh toán. cöùu 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc thuốc ng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû đồng,[6], [5]. tính haø sai sót khoảng 20.000.000 vong chiếm lý do dẫn đến thực trạnggianđơn. n cöùu 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi kê nghieâ 30% tổng số tiền từmoãi naêthanht toántreû maébệnh Veà NKHH, trung bình chối m moä ñöùa của c 4-9 2.4. Công cụ thu thập laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 viện7.vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa vôùi töû tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaøcông Giang, ñaïi dieätham Chúng tôi xây dựng bộ Kieân cụ dựa trên n cho hai beänh naøtiêut mô nhöng hoaøn toaønkê theå haïn cheá Với mục y raá cao tả thực trạng coù đơn thuốc 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh khảo nghiên cứu của tác giả Lê Quang Lệnh 8 vaø xöû lítrú bảoi hiểm y tế để từ đógđưa nra beänh, ngoại kòp thôø khi bò beänh. Ñeå phoøn choá g biện và căn cứ vào quynghieân cöùu 2.2. Ñoái töôïng định tại thông tư số 52/2017/ ngöôøi daân noùi chung vaø ngöôøi chaêm quảtreû noùitrị và pháp khắc phục, nâng cao hiệu soùc điều rieâng TT-BYT của Bộ Y tế về đơn thuốc và việc kê phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. sử dụng thuốc an toàn, hợp lý cho người dân, đơn thuốc trong điều trị ngoại trú tại cơ sở lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieänynghieâchúng hạn chế xuất toán của bảo hiểm tế, n cöùu: khám bệnh, chữa choïn:9Laø caùc baø meï coù con döôùi Tieâu chuaån löïa bệnh . “Kieán thöùc cuûa caùc baø cứu coù con döôùi 5 tuoåi veà tôi tiến hành nghiên meï đề tài: “Thực trạng 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp 2.5. Xửglý và phân tích số liệu lôøi phoûn vaán. tính ôû treû em taïi moäthiểm ng/mieàn Vieät Nam”, trú kê đơn thuốc bảo soá vuø y tế điều trị ngoại vôùi Số liệu định lượng được xử lý bằng phần mềm muïcBệnh việnkieán thöùc cuûa caùc vực Cam Ranh, tại tieâu moâ taû Đa khoa khu baø meï coù con döôùi Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån MicrosoftgExcel 2016, tính tỉ lệ phần trăm,gian hoaëc khoân coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi giá Khánh Hòa năm 2022”. hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam trị trung u hoaëc độ lệch chuẩn. ,Các cuộc phỏng nghieân cöù bình, khoâng töï nguyeän hôïp taùc trong quaù 14 8 Tạp chí Y teá Công coäng, 3.2017, Soá 43 Taïp tế Coâng cộng, Số 63 tháng 06/2023
  4. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoûng vaán. 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng vấn sâu (PVS), thảo luận nhóm (TLN) được ghi 3. KẾT QUẢ sau khi thu thaäp ñöôïc kieåm tra, laøm saïch, maõ hoaù vaø âm lại, thôngkeá nghieâđược : Moâ taû caét ngang viên 2.3. Thieát tin thu n cöùuđược nghiên cứu nhaäpThực hiện quym Epidata 3.1, xöûhành chính 3.1. baèng phaàn meà định về thủ tục lyù thoáng keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä trực tiếp gỡ băng và chuyển sang định dạng văn %, thoáng keâ suy đơn vôùi kieåm ñònh 2. và quy chế kê luaän bản, nội dungucủa caùchcuộc PVS được phân tích 2.4. Côõ maã vaø các choïn maãu Bảng 1 cho thấy thủ tục hành chính như họ tên, và trích dẫn maãu chủ đề phù hợp với mục tiêu 2.4.1. Côõ theo 2.7. Ñaïo ñöùc nghieân cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc tuổi người bệnh, chẩn đoán, ký và ghi rõ họ tên nghiên cứu. tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo côđều được thực ñòa baøvới tỷ lệ của bác sĩ, địa chỉ quan y teá treân hiện n nghieân 2.6.ñònh soá hoä gia ñình coù baø meï coù con döôùi 5 tuoåi: xaùc Đạo đức nghiên cứu cöùu vaø ñoái töôïng nghieân cöùu. dặn ng tin ñöôïc hoaøn 100%, riêng phần ghi lời Thoâ bệnh nhân còn toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc Nghiên cứu được tiến hành1sau khi thông qua p P ñích nghieâđạt 72,3%. Lý do tỷ lệ lời dặn bệnh thấp chỉ n cöùu. Z 2 x Đại học Y tế Công Hội đồng đạoNđức trường px 2 nhân thấp có thể là do: “Thiếu sót thường do 1 2 cộng theo quyết định số: 193/2022/YTCC – 3. Keát quaû điều dưỡng phụ giúp bác sĩ đánh máy không HD3 ivà=sự đồngvôùi  = 0,05), p = 0,37 [3],  =Bệnh Vôù Z 1,96 (öùng ý của Ban Giám đốc 0,14 ghi nhận hết các lời dặn của bác sĩ vào phần tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø viện ĐKKV, Cam Ranh. u laø 409 hoä gia ñình coù con choái traû lôøi cuoái cuøng côõ maã mềm vàKieán thöùcxảy ra khi veà caùchbệnhtreû aên/ 3.1. thường cuûa baø meï người cho đông” döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy (PVS_Bs khoa Khám bệnh). 2.4.2. Caùch choïn maãu: Bảng 1. Thực hiện quy định về thủ tục hành chính (n=400) Choïn maãu nhieàu giai ñoaïn Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: Số đơn thuốc ghi đủ thông Tiêu chí Tỷ lệ (%) Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân tin theo các mục yêu cầu Giang- Mieàm Nam;bệnh Họ và tên người 400 100 HọGiai tên bố/mẹ (đơn trẻ < ngaãu nhieân= 168) và ñoaïn 2: moãi tænh choïn 6 tuổi) (n 3 xaõ bao 168 100 Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö Tuổi goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù 400 100 (n=409) khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûtrẻ < ngtuổi);(n=168) Ghi số tháng (đơn o): toå 6 9 xaõ 168 100 Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà Giới ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù Giai caùch cho treû aên/buù400 bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû khi 100 con döôùi người, bệnh ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu Địa chỉ 5 tuoåi choïn mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi 400 100 tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù Chẩn đoán đầy đủ, rõ ràng 400 100 phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. Chữ ký người kê đơn 400 100 Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò Họ2.5. Phöôngdanh ,người kêthu thaäp soá lieäu tên, chức phaùp kyõ thuaät đơn 400 tieâu chaûy (n=409) 100 Ngày coâng cuïkêPhieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø Boä tháng : đơn 400 Noâng Mieàn nuùi Toång Thaønh 100 chænh dặnsau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. Lời söûa Noäi dung 289 thò thoân 72,3 p n % n % n % n % Về thực hiện quythu thaäpđơn,lieäu: Ñieàu tra vieân Phöông phaùp chế kê soá đơn thuốc ghi tên “Đơn thuốcn càng nhiều4,3 0 0thì 6càng tăng Ngöôøi khaùc khuyeâ 1 0,7 6 thuốc 1,7 phoûng vaán tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. thuốc rõ ràng, đúng hàm lượng số lượng thuốc, nguybeänh naëng 5tác thuốc 12,1 11 8,5 33 nên 0,006 Sôï treû cơ tương 3,6 17 bất lợi. Cho 8,1 mỗi theâm liềuSai soá vaø khoángdùng vàsoá: Sai soá do ngöôøthuốc dùng, đường cheá sai thời điểm dùng i cung đơn thuốc trung bình kê khoảng 03 loại thuốc, được thực hiện đầy đủ coá tình caáp thoâng tin boû soùt hoaëc 100%. sai thöïc teá, ñeå haïn đối Nhaäntrường hợpdo khoâng chocó nhiều bệnh với xeùt: Veà lyù bệnh nhân treû aên buù bình cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng Số loại trong giao tieábình trong một đơn thuốc là nghieäm thuốc trung p. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, phối hợp nthì BS naëng theâm neáunhiều loại thuốc vaán cho raè g treû bò mới kê đơn tieáp tuïc cho aên/buù 3,09 tra1,51. Đơn thuốc icó 2 loại thuốc khoâng boû ñieàu ± vieân kieåm tra laï phieáu ngay ñeå chiếm tỷ hơn” (PVS_LĐ ñoù, ngöôøi daân ôûbệnh; thoân chieám bình thöôøng, trong Khoa Khám noâng TLN_BS soùt thoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáu khi keát tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùi thaønh lệ cao nhấtthôøi40,25%,nsau đó vaø boå sung kòp có 3 Khoa Khám bệnh) thuùc ñeå kòp là phaùt hieä sai soá là đơn thuốc thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng loại thuốc với tỷ lệ 24,75%. Thực tế cho thấy: do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa Tạp chíTaïp chí Y teá Coâng coä63 tháng 06/2023 Y tế Công cộng, Số ng, 3.2017, Soá 43 15 9
  5. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | 3.2.mothers being able sinh và vitamin Sử dụng kháng to detect some severe signs of diarrhea andsử dụng kháng sinh trung mothers 6,4 Thời gian ARI was low. Only 6.6% of bình là recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of Kếtmothers recognized signs of dyspnea (25.9 %có urban and 1.5% 12,9% đơn thuốc dùngMothers’ quả Bảng 2 cho thấy tỷ lệ đơn thuốc in ngày, chỉ có in mountainous region). kháng sinh kháng sinh chiếm preventiontrong tổng and 400 in urban wasngày. Đơnthat of mothers Vitamin là 37 knowledge about 23,25% of diarrhea số ARI trên 07 better than thuốc có kê in rural and mountain regions. đơn nghiên cứu, chủ yếu là đơn có 1 kháng sinh. đơn chiếm tỷ lệ 9,25%. Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, under 5-year-old child. Bảng 2. Tỷ lệ sử dụng kháng sinh, vitamin trong kê đơn ngoại trú Tên thuốc Số lượng đơn Tỷ lệ (%) Taùc giaû: Đơn thuốc không o Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi 1. Vieän ñaøo taï có kháng sinh (n=400) 307 76,75 Email: thangtcyt@gmail.com Đơn thuốc có kháng sinh (n=400) 93 23,25 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá Email: longmoh@yahoo.com Trong đó: 1 kháng sinh (n=93) 86 92,47 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi 2 kháng sinh (n=93) Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com 07 7,53 4. Boä Y teá Đơn thuốc không có Vitamin Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com 363 90,75 Đơn thuốc có Vitamin 37 9,25 3.3. Đơn thuốc có tương tác thuốc tác thuốc ở mức 4 là mức độ tương tác nặng Sử dụng phần mềm tra cứu online “Medcaspe” chống chỉ định dùng phối hợp thuốc. Nguyên 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù“Các bác sĩ trẻsoá khuyeán nghò nhân có thể là do: theå ñöa ra moät không đọc kỹ để tra cứu tương tác thuốc trong đó có 14 đơn phuø hôïp vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng được kêchaûymộtnhieãm khuaån chiếm tỷ plệ treû em Tieâu có vaø tương tác hoâ haáp caá ôû 3,5%. các hướng dẫn sử dụng thuốc của nhà sản xuất, caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn Bảng 3 cho tyû leä maé 08 töû vong cao nhaát nhöõng laø hai beänh coùthấy có c vaøtương tác thuốcôûở mức hieän đến kê đơn thuốc chống chỉ định, gây ảnh dẫn nay. nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu hưởng đến sức khỏe và tính mạng người bệnh” 1 là xaûy rađộtreû em khôngtuoåi, bình quaân 1 treû döôùi chaûy mức ôû nhẹ, döôùi 2 quan trọng và không 2. Phöông phaùp nghieân cöùu cần chuyển đổimaéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûtương 5 tuoåi moãi naêm thuốc; Có 06 đơn thuốc y, öôùc (PVS_LĐBV và Bs Khoa Khám bệnh) tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 Bảng 3. Phân loại mức độ tương tác thuốc (n= 14) laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho Mức độ tương tác Số lượng Tỷ lệ % hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. baèng caùch 1 (Nhẹ, g phoøngquan trọng) n gaây beänh Mức độ chuû ñoän không traùnh taùc nhaâ 8 57,14 Mức độ 4 (Chống chỉ định) vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, 6 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu 42,86 ngöôøi daân noùi chung vaø ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng Tổng cộng 14 100 phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. lyù khi treû bò maéc beänBHYT m tyû leä maéc vaø töû vong. 3.4. Đơn thuốc bị h ñeå giaûtừ chối thanh toán Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâiBảnghieän nghieân cöùu: thöïc 4. Thuốc chỉ định có điều chuaån (n= choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi Tieâu kiện löïa 28) “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp Loại thuốc Số đơn Chỉ định sai Tỷ lệlôøi phoûng vaán. % Tính theo tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi muïc tieâu moâ taû kieán thöùc8 a caùc baø meï coù con döôùi 25 Ginkgo biloba cuû 2 TieâTổng sốloaïi tröø: Tinh thaànGinkgo biloba n u chuaån đơn có chỉ định khoâng minh maã 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam 30nghieânTổng số đơnncótöï nguyeän, Vinpocetin quaù Vinpocetin 20 6 cöùu hoaëc khoâ g chỉ định hôïp taùc trong 14 10 Tạp chí Y teá Công coäng, 3.2017, Soá 43 Taïp tế Coâng cộng, Số 63 tháng 06/2023
  6. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng Lý do BHYT .từ chối thanh toán vì bác sĩ chỉ trình phoûng vaán ghi khi thuhết pcác lời dặntra, laøm saïcsĩ maõ hoaù vaø sau nhận thaä ñöôïc kieåm của bác h, vào phần định sai quy keá nghieân cöùu: Moâ về caét ngang điều 2.3. Thieát định của BHYT taû thuốc có mềm baèng phaàn meàm ra khi người xöû lyù thoáng keâ nhaäp và thường xảy Epidata 3.1, bệnh đông. baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä kiện thanh toán: “Theo quy định tại Thông tư Số thoángthuốc trungvôùi kieåm ñònhmột đơn thuốc %, loại keâ suy luaän bình trong 2. số 30/2018/TT-BYT cban hành u 2.4. Côõ maãu vaø caù h choïn maã danh mục thuốc là 3,09 thuốc, không có đơn kê bổ sung thêm có điều kiệnmaãu toán, BHYT chỉ thanh toán 2.4.1. Côõ thanh cho2.7. Ñaïbệnhckhám BHYT: ngoại trú cöùu ñöôïc người o ñöù nghieân cöùu Nghieân mua bên chi phí thuốc Ginkgo Biloba và Vinpocetin với tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå ngoài haynh ñaïo cô mỹ phẩm, thực phẩmnghieân phöông, laõ kê đơn quan y teá treân ñòa baøn chức mộtñònh chẩn gia ñình coù baøcụ thể,con döôùi 5 tuoåi: xaùc số soá hoä đoán bệnh meï coù không thanh năng. Kết töôïng nghieân cöùu. Thoâvớitin ñöôïc hoaøn cöùu vaø ñoái quả này cao hơn so ng khuyến cáo toán khi sử dụng các thuốc này như thuốc bổ WHO là maät vaø keát thuốc/đơn2. söû duïng cho muïc toaøn baûo 1,5 đến 2 quaû chæ ñöôïc thông thường” (PVS_Giám1 P BHYT). N Z2 x p định ñích nghieân cöùu. 1 px 2 Sử dụng thuốc kháng sinh và vitamin 2 Do vậy, việc BHYT không thanh toán là đúng 3. Keát quaû Số đơn kê kháng sinh tại bệnh viện chiếm tỷ quyVôùi Z = Việc(öùng vôùi  =sai quy = 0,37BHYT 0,14 định. 1,96 chỉ định 0,05), p định [3],  = là do tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø lệ 23,25%. Kháng sinh được kê đơn ngoại trú bácchoáichưa icập inhật thông laø 409 hoä gia ñình coùđiều sĩ traû lôø , cuoá cuøng côõ maãu tin về thuốc có con 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ là dựa vào kinh nghiệm mà không có kháng kiện: “Chỉ iđịnh dùng thuốc không đúng điều döôùi 5 tuoå . buù ñuùng khi bò tieâu chaûy sinh đồ. Tỷ lệ này phù hợp với khuyến cáo của kiện thanh toán là lỗi u: người kê đơn không 2.4.2. Caùch choïn maã của WHO là 20-30% và thấp hơn so với nhiều bệnh cập nnhật thông giai ñoaïthuốc sử dụng thuốc có Choï maãu nhieàu tin về n viện trong nước, như bệnh viện Đa khoa khu điều kiện” (PVS_LĐ khoa Khám bệnh). Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: vực Ninh Hòa năm 2019 tỷ lệ này là 29,75%8. Ngoài ra, còn Baéc,khâu kiểm tran giám sát Kieân Hoøa Bình-mieàn do Haø Tónh – Mieà Trung vaø đơn Giang- Mieàm Nam; Theo các hướng dẫn điều trị của Bộ Y tế thì thuốc chưa chặt chẽ và thiếu dược sĩ lâm sàng: “Hoạt động giám isát kê đơn thuốc vẫn bỏ bao HìnhvớiKieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aêthường đối 1. các bệnh nhiễm khuẩn thông n/ Giai ñoaïn 2: moã tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ sót thời gian kê ng khi bò tieâu từ 5-7 ngày. Đơn dö buù ñuù kháng sinh chaûy phaân theo ñòa thuốc các đơn thuốc n, thaønh thò (thò traán/phöôøchưa phù goàm xaõ noâng thoâ chỉ định có điều kiện ng) vaø khoù (n=409) khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; ngoại trú BHYT của nghiên cứu này thời gian hợp, đơn thuốc chưa hợp lý. Nguyên nhân sử dụng xeùt: Gaàn 80%trung bình là thöùc ngày veà Nhaän kháng sinh baø meï coù kieán 6,4 ñuùng là bệnh viện thiếu dượcxaõ lâmnsànghoä gia sát đơn Giai ñoaïn 3: moãi sĩ choï 46 giám ñình coù caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû mieànhợp coù kieán thöùc ñuùngcủacaùchY tế. buù/aên khi phù nuùi với hướng dẫn veà Bộ cho treû thuốc” i(PVS_LĐBV) u nhieân hoä gia ñình ñaàu con döôù 5 tuoåi, choïn ngaã tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûthuốc m tyû leävitamin t vôùiBệnh viện Đa Tỉ lệ đơn y chieá có kê cao nhaácủa 83,9%, sau ñoù phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. 4. BÀN LUẬN khoa khu vực Cam Ranh khá ít, chiếm 9,25%. Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu Đây cũngulà kết(n=409) việc kiểm soát chặt chẽ Thực hiện quy định về thủ tục hành chính và tieâ chaûy quả của quyBoä coâkê đơnPhieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø chế ng cuï: kê đơn có vitaminnhđã được tổ Dược Toång sàng Thaø Noâng Mieàn nuùi lâm chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. và lãnh đạo khoa Khám bệnh nhằm tránh lạm Noäi dung thò thoân p Bệnh viện đã thực hiện kê đơn thuốc ngoại n % n % n % n % dụng sử dụng vitamin. Bệnh viện có chủ trương trú Phöông trên phầnthaäp soá kê u: Ñieàu tra vieân BHYT phaùp thu mềm lieä đơn điện tử, vì hạn ichế khuyeân 1 thuốc6 vitamin vì BHYT cảnh Ngöôø khaùc kê đơn 0,7 4,3 0 0 6 1,7 vậy, tạo n tröïc tieá thuận tiện coù con döôù 5 người phoûng vaáđược sự p caùc baø meï cho bác sĩ ivàtuoåi. Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 báo không thanh toán do chưa thực hiện được theâm bệnh. Về vaø khoáng cheá saichính nhưdo ngöôøi cung Sai soá thủ tục hành soá: Sai soá họ tên, tuổi các xét nghiệm chứng minh thiếu hụt vitamin. người bệnh, chẩn tđoán, coá tình sai họ tên của bác caáp thoâng tin boû soù hoaëc ký ghi rõ thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûtương 10% thuốc ñöôïc phoûng Tỷ lệ đơn thuốc có y, gaàn tác ngöôøi sĩ, địa chỉ đều được thực hiện với tỷ lệ 100%. nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù Tuy nhiên,n kieåm tra laïi phieáulời dặn bệnh ng boû ñieàu tra vieâ đơn thuốc có ghi ngay ñeå khoâ nhân bìnhlệ đơn thuốc ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân 3,5%. Tỷ thöôøng, trong có tương tác thuốc là chieám cònthoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáuthường soùt thấp chỉ đạt 72,3%. Thiếu sót này khi keát tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùithuốc Trong số 14 đơn có tương tác, 08 đơn thaønh thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng do điều dưỡng phụ giúp bác sĩ đánh máy không do ngöôøi khaùc khuyeân. độ khaùc bieät đơn coù yù nghóa có tương tác ở mức Söï 1 và 06 naøy thuốc có Tạp chíTaïp chí Y teá Coâng coä63 tháng 06/2023 Y tế Công cộng, Số ng, 3.2017, Soá 43 15 11
  7. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | tương tác mức độ 4 to detect chỉ định). Tươngof diarrhea and ARI sát đơn thuốc6.6% of trú thường mothers being able (chống some severe signs viện có giám was low. Only ngoại mothers recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of tác ở mức độ 1 không gây nguy hiểm cho người urban and 1.5%vẫnmountainous region). Mothers’ chỉ mothers recognized signs of dyspnea (25.9 % in quy nhưng in còn sót một tỉ lệ nhất định bệnh, tuy nhiên, cần cân nhắcof diarrheahợp cho in urban was better quy định, bị BHYT từ chối thanh knowledge about prevention khi phối and ARI định thuốc sai than that of mothers in rural and mountain regions. người bệnh. Ngoài ra trong nghiên cứu này có toán gây thất thoát kinh phí của bệnh viện. Ví 6 tương tác mức độ 4 gây nguy hiểm cho người knowledge,dụng thuốc sử dụng có điều kiện là Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, dụ, lạm under 5-year-old child. bệnh. Nghiên cứu của Lương Vũ Bảo năm 2016 Vinpocetin và Ginkgo biloba. Nguyên nhân là có tỷ lệ đơn thuốc tương tác bất lợi là 4,3% cao do các bác sĩ không nhớ hết điều kiện và danh hơnTaùc giaû: cứu này11. nghiên mục các thuốc chỉ định có điều kiện của Thông Tương tác thuốc taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøtư Ñaïi hoïc Y Haø Noäi 1. Vieän ñaøo là vấn đề đặc biệt quan tâm ng số 30/2018/TT-BYT ngày 30/10/2018 nên Email: thangtcyt@gmail.com của bệnh viện, lãnh đạo đã có nhiều chỉ đạo, kê đơn thuốc không đúng theo hướng dẫn của 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá nhiều biện pháp để giảm thiểu tương tác thuốc, Thông tư. Hơn nữa, khâu giám sát đơn thuốc Email: longmoh@yahoo.com Hội3.đồng CNYTCC4 naêm hoïtrị đã hoạt độngñaøo taïo Y hoïc của BV vaø Y teá coânchưag,chặtnchẽ,i chưa Haø soát hết Thuốc và điều c 2015-2016, Vieän rất tích döï phoøng vẫn còn g coän tröôø g Ñaï hoïc Y rà Noäi cực trongEmail: đề này. Thường xuyên tổ chức, được những thuốc kê đơn chưa đúng điều kiện vấn vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com giám sát kê Y teá thuốc, tổ chức bình đơn thuốc thanh toán của cơ quan BHYT. 4. Boä đơn Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com để học tập rút kinh nghiệm. Sau hoạt động đều Hạn chế của nghiên cứu: Đề tài chỉ nghiên có thông báo bằng văn bản đến tận các khoa cứu thực trạng thực hiện kê đơn thuốc ngoại trú lâm sàng, tuy nhiên, kết quả vẫn chưa được đạt và một số chỉ số trong kê đơn, chưa đi sâu vào yêu cầu. Có thể vấn đề ở đây, ngoài khả năng phân tích về tính hợp lý trong liều dùng và cách trình độ chuyên môn, chưa có phần mềm cảnh dùng và chi phí đơn thuốc. báo1. Ñaët vaán thuốc. Các bác sĩ kê đơn còn chủ tương tác ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò quan, không thường xuyên cập nhật kiến thức 5. KẾT LUẬNnVÀ c truyeàn thoâng phoøng choáng phuø hôïp vaøo coâ g taù KHUYẾN NGHỊ Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn tươngbeänhthuốc. Mộtcvấntöû vong caodo tìnhnhöõng laø hai tác coù tyû leä maé vaø đề nữa là nhaát ôû trạng Bệnh viện tuân thủ đúng quy định trong kê đơn hieän nay. thiếuñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùlàta, 80%bác sĩ chuyên nöôùc nhân lực, đặc biệt c thiếu töû vong do tieâu thuốc về thông tin hành chính; Tỷ lệ đơn thuốc chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi khoa, cho nên có lúc phải phân công các bác sĩ sử dụng khángphaùp nghieân cöùu thấp. Tuy nhiên, 2. Phöông sinh và vitamin 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc trẻ khám naêm coù 1100 trú và phân công các bác tính haøng bệnh ngoại tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. còn2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi thuốcnghieân cöùkiện như chỉ định lạm dụng gian có điều u sĩ đa khoa trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 Veà NKHH, khám bệnh chuyên khoa. Vinpocetin và Ginkgo biloba viên. Đơn thuốc laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 Đơn thuốcchung [1], [4]. Tyû thanh toán vong cuûa vôùi töû vong BHYT từ chối leä maéc vaø töû có tươngBình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, tăng cường tænh: Hoøa tác thuốc chiếm 3,5%. Để ñaïi dieän cho hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá kê đơnBaéc, Trung, Nam cuûa Vieälý; bệnh viện cần 3 mieàn đảm bảo an toàn, hợp t Nam. Chỉg định chuû ñoänkhônggđúng taùc nhaân gaâythanh baèn caùch thuốc g phoøn traùnh điều kiện beänh trang bị phần mềm cảnh báo tương tác thuốc và toán, và chỉ định dùng nh. Ñeå chống choánđịnhnlà vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beä thuốc phoøng chỉ g beä h, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu sử dụng thuốc có điều kiện. Đồng thời cần tăng lỗi của người kê đơn ngöôøi chaêm soùc treûthông tin ngöôøi daân noùi chung vaø không cập nhật noùi rieâng phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû cườngcgiám sát và có chế tuoåi.đủ mạnh đối với Caù baø meï coù con döôùi 5 tài vềkhi treû bò maéc beänh ñeåđiều kiện. maéc vaødù vong. lyù thuốc sử dụng có giaûm tyû leä Mặc töû bệnh bác sĩ kê đơn thuốc sai quy định. Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp lôøi phoûng vaán. tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi muïc tieâu moâ taû kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù 14 12 Tạp chí Y teá Công coäng, 3.2017, Soá 43 Taïp tế Coâng cộng, Số 63 tháng 06/2023
  8. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng TÀI phoûng vaán. trình LIỆU THAM KHẢO 7. Bệnh viện đa khoa khu vực Cam Ranh. Báo sau khi thu thaäp ñöôïc kieåm tra, laøm saïch, maõ hoaù vaø 1. Quốc hộikeákhóa n cöùuLuật taû caét ngang số 2.3. Thieát nghieâ 13. : Moâ Dược. Luật nhaäp quyết phaàn meàmphí khám chữa lyù thoánnăm cáo baèng toán chi Epidata 3.1, xöû bệnh g keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä 105/2016/QH13. 2016 2021. 2021. 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. 2. Organization World Health. How to 8. Lê Quang Lệnh. “Thực trạng thực hiện quy 2.4.1. Côõ maãu investigate drug use in health facilities: selected chế2.7. đơnothuốc nghieâhiểmuy tế trong cöùu ñöôïc kê Ñaï ñöùc bảo n cöù : Nghieân khám và tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa drug useng coâng thöùc 1993. maãu cho moät tyû leä ñeå Söû duï indicators. tính côõ điều trị ngoại trú tại Bệnh viện đa khoa khu phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân xaùc ñònh soá hoä gia ñình coù baø meï coù con döôùi 5 tuoåi: vực Ninh töôïn nghieân cöùu. Luận văn Chuyên cöùu vaø ñoái Hòagnăm 2019”. Thoâng tin ñöôïc hoaøn 3. World Health Organization. Malaysia toaøn baûo maät vaø keáĐại học ñöôïtế söû duïngcộng muïc khoa II. Trường t quaû chæ Y c công cho Hà situational analysis 2of drug 1 P 2015: 50-51 p use; ñích nghieân cöùu. N Z x 2 Nội. 2019. px 4. Bộ Y tế. Quyết 1 định 4041/QĐ-BYT, Phê 9. Bộ Keátế. Thông tư Số: 52/2017/TT-BYT về 3. Y t quaû 2 duyệt iđề=án tănggcường kiểmpsoát kê đơn=thuốc Vôù Z 1,96 (öùn vôùi  = 0,05), = 0,37 [3],  0,14 đơn thuốc và việc kê đơn thuốc hóa dược, sinh và bánñöôïc N = theo đơn ngiai đoạn 2017-2020. tính thuốc 334. Döï phoø g khoaûng 20% ñoái töôïng töø choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con phẩm trong điều trị a baø meï veà 2017 cho treû aên/ 3.1. Kieán thöùc cuû ngoại trú. caùch 2017. i 5 tuoåi. döôù buù ñuùng khi bò tieâu chaûy 10. WHO/DAP. “How to investigate drug use in 5. Phạm Thị Thu. Phân tích thực trạng kê đơn 2.4.2. Caùch choïn maãu: health facilities: Selected Drug use indicators”. Choïn maãu nhieàu giai ñoaïn viện đa khoa Thanh thuốc ngoại trú tại Bệnh EDM Research Series 007. Chapter 2: Core Hóa năm 2016, Luận văn CK1, Trường Đại Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: drug use indicators; 1993 học Dược Hà Nội., 2017 – Mieàn Trung vaø Kieân Hoøa Bình-mieàn Baéc Haø Tónh Giang-Tháim Nam;Khảo sát thực trạng sử dụng 11. Lương Vũ Bảo. Thực trạng kê đơn thuốc 6. Vũ Mieà Bình. thuốc bảo hiểmmoãtếtænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao Hình trịKieán thöùc cuûa baø meï veà caùcvà một sốnyếu tố điều 1. ngoại trú theo quy chế h cho treû aê / Giai ñoaïn 2: y i ngoại trú tại Bệnh viện đa ảnh hưởng tại khi bò tieâu chaûy phaân Bệnh Viện đa buù ñuùng khoa khám bệnh theo ñòa dö goàm xaõ noânSơn tỉnh Thanh(thò traán/phöôøvănvaø khoù khoa Bỉm g thoân, thaønh thò Hóa. Luận ng) CK1. (n=409) khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; khoa Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang năm 2016. Luận Trường Đại học Dược Hà Nội. 2015 vănNhaän xeùt:Đạinhọc y baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà thạc sĩ. Gaà 80% tế Công cộng. 2016 Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu tieâu chaûy (n=409) Boä coâng cuï: Phieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. Noäi dung thò thoân p n % n % n % n % Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoûng vaán tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 theâm Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung caáp thoâng tin boû soùt hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù ñieàu tra vieân kieåm tra laïi phieáu ngay ñeå khoâng boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám soùt thoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáu khi keát tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùi thaønh thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa Tạp chíTaïp chí Y teá Coâng coä63 tháng 06/2023 Y tế Công cộng, Số ng, 3.2017, Soá 43 15 13
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
8=>2