Thực trạng sức khỏe tâm thần học đường theo thang đo SDQ ở học sinh trung học cơ sở tại thành phố Hà Nội, năm 2015

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 4 * 2018<br /> <br /> <br /> THỰC TRẠNG SỨC KHỎE TÂM THẦN HỌC ĐƯỜNG<br /> THEO THANG ĐO SDQ Ở HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ<br /> TẠI THÀNH PHỐ HÀ NỘI, NĂM 2015<br /> Vũ Thị Loan*, Lương Xuân Hiến*, Lê Thanh Hải**, Thành Ngọc Minh**, Đỗ Mạnh Hùng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Tìm hiểu thực trạng sức khỏe tâm thần học đường tại TP. Hà Nội, qua đó đánh giá thực trạng và<br /> đề xuất các giải pháp can thiệp kịp thời.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Chúng tôi tiến hành nghiên cứu mô tả cắt ngang sử dụng thang đo SDQ trên<br /> 1118 học sinh THCS tại trường THCS Hồng Kỳ, huyện Sóc Sơn và trường THCS Cát Linh, quận Đống Đa, TP.<br /> Hà Nội từ tháng 11-12 năm 2015.<br /> Kết quả: Điểm trung bình về dấu hiệu cảm xúc là 3,94±2,29, vấn đề cư xử là 2,04±1,69, tăng động giảm chú<br /> ý là 3,29±1,77, quan hệ đồng lứa là 2,75±1,74, hành vi tiền xã hội 6,57± 2,14, điểm tác động là 0,71 ± 1,42. Tổng<br /> điểm RLTT là 12,02±5,35.<br /> Kết luận: Tỷ lệ rối loạn tâm thần: Rối loạn cảm xúc 13,69%, rối loạn cư xử 8,94%, rối loạn tăng động giảm<br /> chú ý 3,76%, có vấn đề trong quan hệ đồng lứa 7,60%, có vấn đề hành vi tiền xã hội 15,92%, bị tác động 17,35%,<br /> tổng điểm khó khăn 9,3%.<br /> Từ khóa: Sức khỏe tâm thần, cảm xúc, cư xử, tăng động giảm chú ý.<br /> ABSTRACT<br /> REALITY OF MENTAL HEALTH OF HANOI SECONDARY STUDENTS ACCORDING TO SDQ<br /> SCALE IN 2015<br /> Vu Thi Loan, Lương Xuan Hien, Le Thanh Hai, Thanh Ngoc Minh, Do Manh Hung<br /> .* Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Vol. 22 - No 4- 2018: 266 – 272<br /> <br /> Objectives: In order to investigate the reality of mental health of secondary students in Hanoi and to give<br /> interventional solutions.<br /> Methods: We conducted a cross-sectional study, using SDQ scale on 1118 secondary students at Hong Ky<br /> secondary school and Cat Linh school (Hanoi) from November to December, 2015.<br /> Results: Meandian emotional symptoms score was, 3.94±2.29, conduct problems score was 2.04±1.69,<br /> hyperactivity and attention deficit score was 3.29±1.77, peer problems score was 2.75±1.74, prosocial score was<br /> 6.57± 2.14, impact score was 0.71 ± 1.42. Total scores were 12.02±5.35.<br /> Conclusions: Rate of mental disorder: emotional disorder rate was 13.69%, conduct problem rate was<br /> 8.94%, hyperactivity and attention deficit rate was 3.76%, peer problems rate was 7.60%, prosocial problems rate<br /> were 15.92%, impact rate was 17.35%, total difficulties rate: 9.3%.<br /> Keywords: Mental health, emotional, conduct, hyperactivity and attention deficit.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ questionnaire) là một bộ câu hỏi về hành vi được<br /> thiết kế nhằm đánh giá sự điều chỉnh tâm thần<br /> Được phát triển bởi Robert Goodman năm<br /> của học sinh và vị thành niên (Goodman 1997,<br /> 1997, SDQ (Strengths and difficulties<br /> <br /> *Đại học Y Dược Thái Bình, **Bệnh viện Nhi Trung Ương.<br /> Tác giả liên lac: TS.BS Đỗ Mạnh Hùng Email: hungdm.nip@gmail.com ĐT: 0913304075.<br /> 266<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 4 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Goodman 1998). Bộ câu hỏi gồm 25 câu được ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> chia thành các lĩnh vực dấu hiệu cảm xúc, vấn đề<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> cư xử, tăng động giảm chú ý, vấn đề quan hệ với<br /> bạn đồng lứa và hành vi tiền xã hội(2,4). Nhiều Học sinh nội thành hoặc ngoại thành, có hộ<br /> khẩu thường trú tại Hà Nội và hiện đang học tập<br /> nghiên cứu trên thế giới sử dụng thang đo SDQ<br /> trên địa bàn thành phố Hà Nội, độ tuổi từ 11 đến<br /> cho thấy các rối loạn tâm thần học đường là khá<br /> phổ biến ở học sinh. Các nghiên cứu cho thấy tỷ 16 tuổi tại Trường THCS Cát Linh, Quận Đống<br /> lệ rối loạn tâm thần học đường từ 1,83% theo Đa và Trường THCS Hồng Kỳ Huyện Sóc Sơn,<br /> Cury CR, Golfeto JH (2003) đến 34,9% theo TP. Hà Nội.<br /> Gómez (2006)(4,8). Có 5 rối loạn tâm thần theo Thời gian nghiên cứu<br /> thang đo SDQ, trong đó rối loạn cư xử chiếm từ Được tiến hành từ 11 đến tháng 12 năm 2015.<br /> 8,25% theo Cury CR, Golfeto JH (2003)(4) lên đến Cỡ mẫu nghiên cứu<br /> cao nhất là 34,7% theo. Arman S (2012)(2). Tỷ lệ<br /> ADHD giao động từ 8,25% được đánh giá bởi Z(21 / 2) p(1 p) * N<br /> giáo viên của tác giả Cury CR, Golfeto JH n<br /> (2003)(4), đến 23% theo Arman S (2012)(2). Vấn đề<br /> d 2 (N 1)  Z(21 / 2) p(1 p)<br /> trong quan hệ đồng lứa chiếm từ trên 10% trong Trong đó:<br /> nghiên cứu của. Glazebrook C (2003)(7) lên đến N= 330.531 là số học sinh THCS trên địa bàn TP.<br /> 25,4% học sinh trong nghiên cứu của Arman S Hà Nội.<br /> (2012)(2). Vấn đề hành vi tiền xã hội các nghiên<br /> P=0,1 theo Xin Gao (2013) trong đó sử dụng<br /> cứu cho thấy chiếm từ khoảng 3,1% theo<br /> SDQ cho thấy tại Nhật là 10%, Anh 10%, Trung<br /> Hashemi MS (2012)(9) lên đến 5,7% theo Arman S<br /> Quôc 11%(5).<br /> (2012)(2). Bị tác động khó khăn nghiên cứu trên<br /> thế giới cho thấy tỷ lệ chiếm từ 4,58% theo Z = 1,96 (α = 0,05, độ tin cậy 95%, thu từ bảng<br /> nghiên cứu của Cury CR & Golfeto JH (2003)(4) Z).<br /> lên 68,4% theo tác giả Hashemi MS (2012)(9). d= 0,02, là sai số tuyệt đối, lấy mức 0,02.<br /> Tổng điểm khó khăn tỷ lệ mắc chiếm từ 8,25% n= 863 khi thay các các giá trị trên trên ta<br /> theo tác giả CR, Golfeto JH (2003)(4) lên đến 26% được số học sinh tham gia nghiên cứu tối thiểu<br /> theo Arman S (2012)(2). Mặc dù tỷ lệ rối loạn tâm cần là 863 học sinh. Tuy vậy, dự phòng 20% các<br /> thần là phổ biến, tuy vậy việc đánh giá sức khỏe trường hợp bỏ cuộc, thực tế chúng tôi thu thập<br /> tâm thần học đường còn chưa nhiều, đặc biệt được 1.118 học sinh.<br /> chưa có đánh giá nào tại Hà Nội sử dụng thang Tiêu chuẩn chẩn đoán<br /> đo SDQ. Do vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu Thang đo SDQ là thang đo sàng lọc sức khỏe<br /> đề tài: “Thực trạng sức khỏe tâm thần học đường tâm thần tại cộng đồng của nhóm tác giả<br /> theo thang đo SDQ ở học sinh trung học cơ sở tại Goodman(2,4). Thang đo SDQ được sử dụng sàng<br /> Thành phố Hà Nội năm 2015”. Kết quả nghiên cứu lọc sức khỏe tâm thần bao gồm đánh giá các biểu<br /> với mong muốn nhằm góp phần tìm hiểu thực hiện cảm xúc, rối loạn cư xử, tăng động giảm<br /> trạng và đề xuất các giải pháp can thiệp kịp thời. chú ý.<br /> Mục tiêu nghiên cứu KẾTQUẢ<br /> Tìm hiểu thực trạng sức khỏe tâm thần học Điểm SDQ dấu hiệu cảm xúc là 3,94±2,29,<br /> đường tại thành phố Hà Nội, qua đó đánh giá vấn đề cư xử là 2,04±1,69, tăng động giảm chú ý<br /> thực trạng và đề xuất các giải pháp can thiệp là 3,29±1,77, quan hệ đồng lứa là 2,75±1,74, hành<br /> kịp thời.<br /> <br /> <br /> <br /> 267<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 4 * 2018<br /> <br /> vi tiền xã hội 6,57± 2,14, điểm tác động là 0,71 ± Như vậy, tỷ lệ học sinh có vấn đề hành vi<br /> 1,42. Tổng điểm RLTT là 12,02±5,35 (Hình 1). tiền xã hội chiếm tỷ lệ cao nhất với 15,92%, tiếp<br /> Học sinh nam có điểm về rối loạn cư xử, tăng đến là rối loạn cảm xúc với 13,69%, rối loạn cư<br /> động, giảm chú ý, quan hệ đồng lứa cao hơn trẻ xử chiếm 8,94%, rối loạn tăng động, giảm chú ý<br /> nữ, trong khi đó trẻ nữ có điểm biểu hiện cảm chiếm tỷ lệ thấp nhất với 3,76%; bị tác động khó<br /> xúc và hành vi tiền xã hội là cao hơn trẻ nam. Sự khăn chiếm 17,35%, nghi ngờ 11,99%. Tổng điểm<br /> khác biệt có ý nghĩa thống kê (p