Thực trạng về giáo dục phòng tránh tai nạn thương tích cho học sinh qua hoạt động ngoại khóa ở trung học cơ sở

JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1075.2015-0074<br /> Educational Sci., 2015, Vol. 60, No. 6A, pp. 55-60<br /> This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> THỰC TRẠNG VỀ GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH TAI NẠN THƯƠNG TÍCH<br /> CHO HỌC SINH QUA HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA Ở TRUNG HỌC CƠ SỞ<br /> <br /> Tào Thị Hồng Vân<br /> Viện Nghiên cứu Sư phạm, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội<br /> <br /> Tóm tắt. Bài báo đề cập đến thực trạng giáo dục phòng tránh tai nạn thương tích (PTTNTT)<br /> cho học sinh qua hoạt động ngoại khóa ở trung học cơ sở (THCS) được thể hiện ở các nội<br /> dung chính: Nội dung PTTNTT đã triển khai; hình thức triển khai; phương pháp triển khai,<br /> nhu cầu bồi dưỡng của giáo viên về kĩ năng giáo dục PTTNTT qua ngoại khóa, khó khăn<br /> và thuận lợi trong qúa trình triển khai để từ đó đưa ra một số kiến nghị nhằm góp phần<br /> nâng cao chất lượng giáo dục PTTNTT cho học sinh qua hoạt động ngoại khóa, làm tốt<br /> phong trào “ xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.<br /> Từ khóa: Phòng tránh tai nạn thương tích, hoạt động ngoại khóa, kĩ năng hoạt động ngoại<br /> khóa.<br /> <br /> 1. Mở đầu<br /> Căn cứ Quyết định số 4458/QĐ-BGDĐT ngày 22/8/2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục - Đào<br /> tạo ban hành Quy định về xây dựng trường học an toàn, phòng chống tai nạn, thương tích trong<br /> trường phổ thông trong đó có nội dung “Nâng cao năng lực, nhận thức, trách nhiệm phòng, chống<br /> tai nạn thương tích cho cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh, từ đó có sự thay đổi về hành vi,<br /> nếp sống phù hợp để từng bước hạn chế thương tích trong trong cuộc sống; xây dựng trường học an<br /> toàn, thân thiện. Chú trọng nội dung phòng chống, hạn chế tai nạn thương tích giao thông, bạo lực,<br /> đuối nước..nhằm giảm tối đa tỉ lệ tai nạn thương tích trong và ngoài trường học” [1], cùng với chỉ<br /> thị số 40/CT-BGDDT ngày 22/7/2008 về việc triển khai phong trào thi đua “ Xây dựng trường học<br /> thân thiện, học sinh tích cực” có nội dung về “rèn luyện kĩ năng sống đó là rèn luyện kĩ năng ứng<br /> xử hợp lí với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kĩ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm;<br /> Rèn luyện sức khỏe và ý thức bảo vệ sức khỏe, kĩ năng phòng, chống tai nạn giao thông, đuối nước<br /> và các tai nạn thương tích khác” [2], các trường THCS đã triển khai việc giáo dục PTTNTT qua<br /> hoạt động ngoại khóa. Hoạt động trên đã được các trường triển khai và có hiệu quả nhất định. Tuy<br /> nhiên, việc tổ chức giáo dục PTTNTT cho học sinh qua các hoạt động ngoại khóa vẫn còn nhiều<br /> hạn chế về nội dung cũng như hình thức tổ chức cho học sinh THCS. Việc tổ chức về giáo dục<br /> PTTNTT chỉ mới thực hiện ở một số trường đơn lẻ, tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn. Vì thế,<br /> đánh giá thực trạng giáo dục PTTNTT cho qua hoạt động ngoại khóa ở THCS vô cùng quan trọng.<br /> Bài báo này đưa ra một số kết quả điều tra thực trạng giáo dục PTTNTT cho học sinh<br /> qua hoạt động ngoại khóa ở THCS tại một số trường trên địa bàn Hà Nội và một số trường phía<br /> Bắc.Trên cơ sở đó có những kết luận và những kiến nghị về thực trạng việc tổ chức hoạt động<br /> ngoại khóa về PTTNTT cho học sinh.<br /> <br /> Ngày nhận bài: 11/2/2015. Ngày nhận đăng: 12/5/2015.<br /> Liên hệ: Tào Thị Hồng Vân, e-mail: taothihongvan@yahoo.com.vn.<br /> <br /> 55<br />  Tào Thị Hồng Vân<br /> <br /> <br /> 2. Nội dung nghiên cứu<br /> 2.1. Thực trạng hoạt động ngoại khóa ở trung học cơ sở<br /> Để tìm hiểu thực trạng kĩ năng tổ chức các hoạt động ngoại khóa về giáo dục PTTNTT cho<br /> giáo viên trung học cơ sở, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu trên 64 giáo viên dạy và 7 cán bộ<br /> quản lí ở các trường trung học cơ sở: Nguyễn Tất Thành (Đại học Sư phạm Hà Nội), Mai Dịch<br /> (Phường Mai Dịch- Cầu Giấy- Hà Nội), Vĩnh Quỳnh (Thanh Trì - Hà Nội), Cầu Diễn (Từ Liêm -<br /> Hà Nội), Phú Châu (Ba Vì - Hà Nội), Nà Sản ( Mai Sơn - Sơn La), Chiềng Mung (Mai Sơn - Sơn<br /> La) bằng phương pháp định tính và định lượng như: Quan sát, điều tra bằng phiếu hỏi, phỏng vấn<br /> trực tiếp ban giám hiệu, giáo viên chủ nhiệm, cán bộ y tế trường học, cán bộ đoàn đội và một số<br /> giáo viên bộ môn như giáo dục công dân, sinh vật, ngữ văn.<br /> Qua khảo sát và điều tra thực trạng, chúng tôi thấy việc triển khai giáo dục PTTNTT qua<br /> hoạt động ngoại khóa ở THCS nổi lên những vấn đề sau đây:<br /> * Công tác quản lí, chỉ đạo<br /> Trong những năm trước đây, nhà trường còn xem nhẹ hoạt động ngoại khóa, xem đây là “<br /> hoạt động phụ” nên chỉ đầu tư nhiều vào các “môn chính”. Nội dung thực hiện các giờ ngoại khóa<br /> còn sơ sài, nghèo nàn, thời gian dành cho hoạt động này còn hạn chế. Trong quá trình thực hiện ít<br /> có sự kiểm tra, đánh giá. Điều kiện, phương tiện phục vụ cho hoạt động còn thiếu thốn, chưa được<br /> đầu tư nhiều.<br /> Từ khi các trường phổ thông thực hiện phong trào “Xây dưng trường học thân thiện, học<br /> sinh tích cực”(tháng 10/2008), hoạt động ngoại khóa đã được nhà trường quan tâm hơn trước. Chất<br /> lượng và hiệu quả của hoạt động này đã có những bước chuyển biến đáng kể. Nội dung giáo dục<br /> phong phú, hình thức đa dạng, phạm vi tiến hành rộng rãi, thời gian thực hiện thuận lợi, thu hút<br /> được nhiều học sinh tham gia. “Hoạt động ngoại khóa đã trở thành hoạt động thường xuyên liên<br /> tục, nối tiếp với hoạt động dạy học trên lớp và là một bộ phận không thể thiếu trong hoạt động<br /> giáo dục chung của nhà trường. Nó đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh<br /> và thực hiện tốt mục tiêu giáo dục chung của nhà trường” [3].<br /> * Việc thực hiện hoạt động ngoại khóa<br /> Về phía giáo viên: Trong những năm trước đây, do sự chi phối của việc học hành thi cử,<br /> nặng về việc dạy chữ, nhồi nhét kiến thức cho học sinh nên một bộ phận giáo viên chưa thực sự<br /> nhận thức được vai trò và tác dụng to lớn của hoạt động ngoại khóa đối với việc hình thành và<br /> phát triển toàn diện nhân cách học sinh. Giáo viên còn xem nhẹ hoạt động này, chỉ tập trung vào<br /> các hoạt động dạy học trên lớp. Đối với hoạt động ngoại khóa, họ chỉ tổ chức nhằm đối phó với sự<br /> quản lí, chỉ đạo của lãnh đạo mà không cần quan tâm đến chất lượng và hiệu quả của nó. “Hoạt<br /> động ngoại khóa không được giáo viên đầu tư dẫn đến nội dung nghèo nàn, hình thức đơn điệu,<br /> chưa thiết thực, chưa gắn với nhu cầu thực tế cuộc sống, chưa đáp ứng được nhu cầu nguyện vọng<br /> của học sinh. Chính vì vậy các hoạt động ngoại khóa chưa hấp dẫn lôi cuốn học sinh tham gia,<br /> chưa mang lại hiệu quả giáo dục, chưa đáp ứng tốt yêu cầu giáo dục hiện nay” [4].<br /> Về phía phụ huynh: Nhiều bậc phụ huynh còn có những quan niệm chưa đúng về hoạt động<br /> ngoại khóa. Họ chưa thấy rằng cùng với hoạt động học tập thì việc tham gia các hoạt động ngoại<br /> khóa cũng là một nhiệm vụ, một quyền lợi để đáp ứng những nhu cầu thiết yếu của mỗi học sinh.<br /> Vì vậy họ chỉ đầu tư nhiều cho hoạt động học tập, thu nhận các kiến thức văn hóa, khoa học mà<br /> chưa khuyến khích tạo điều kiện cho trẻ tham gia vào các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của<br /> trường, lớp. Thậm chí nhiều phụ huynh không muốn cho con em mình tham gia vào hoạt động này<br /> vì sợ mất nhiều quỹ thời gian học tập của trẻ và ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả, thành tích học tập<br /> của các em. Chính những suy nghĩ, nhìn nhận sai lầm ấy đã chi phối đến cách nhận thức của trẻ<br /> đối với hoạt động ngoài giờ lên lớp. Do vậy nhiều trẻ không có ý thức tự nguyện, tự giác, tích cực<br /> khi tham gia hoạt động. Nhiều em tham gia lấy lệ, chưa phát huy hết năng lực sở trường của bản<br /> <br /> <br /> 56<br />  Thực trạng về giáo dục phòng tránh tai nạn thương tích cho học sinh qua hoạt động ngoại khóa...<br /> <br /> <br /> thân, chưa thể hiện được bản lĩnh của mình trước tập thể. Vì thế chất lượng hoạt động giáo dục<br /> ngoại khóa chưa cao.<br /> Những năm gần đây, cùng với đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục, hoạt động ngoại<br /> khóa đã được quan tâm cải tiến về nội dung và hình thức, thu hút được học sinh tham gia. Ngoài<br /> thời gian sinh hoạt Đội, Sao, hoạt động ngoại khóa, mỗi lớp còn có riêng 1 tiết/tuần, thời gian đầu<br /> tư thỏa đáng.Việc nhận thức của giáo viên và phụ huynh học sinh đối với hoạt động này có nhiều<br /> chuyển biến. Giáo viên chủ nhiệm đã quan tâm nhiều hơn đến hoạt động này, song xét về chất<br /> lượng và hiệu quả vẫn còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng tốt cho việc thực hiện các mục tiêu giáo<br /> dục trong giai đoạn mới cũng như thực hiện tốt phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học<br /> sinh tích cực”.<br /> Để nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động ngoại khóa, nhiều trường đã quan tâm<br /> đến cải tiến hình thức tổ chức sao cho hấp dẫn với HS. Kết quả điều tra của đề tài cho thấy: Có<br /> 62% GV lựa chọn hình thức tổ chức trò chơi về chủ đề, 28,9% tổ chức hội vui về chủ để giáo dục,<br /> 15,6% nói chuyện ngoại khóa và ít nhất là thi kể chuyện và thi văn nghệ chỉ có 13,3% đến 6,7%.<br /> Như vậy, hình thức tổ chức trò chơi về chủ đề được GV lựa chọn là cao nhất.<br /> 2.2. Thực trạng giáo dục phòng tránh tai nạn thương tích cho học sinh qua hoạt<br /> động ngoại khóa ở trung học cơ sở<br /> Đầu năm học 2014-2015, trên cơ sở các thông tư của Bộ Giáo dục và Đào tạo các Sở đã ban<br /> hành kế hoạch triển khai công tác PTTNTT gửi tới tất cả các phòng GD-ĐT quận, huyện, thị xã<br /> và các trường trực thuộc trên địa bàn, nêu rõ những nội dung cần triển khai, từ khâu chỉ đạo, tuyên<br /> truyền giáo dục, tổ chức tập huấn đến việc kiểm tra, đánh giá: “Tăng cường tuyên truyền PTTNTT<br /> trong các đợt trọng điểm: Tuần lễ quốc gia về an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ,<br /> tháng hành động vì chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm, tháng hành động vì trẻ em, ngày Sức<br /> khoẻ thế giới. Duy trì và đẩy mạnh việc lồng ghép nội dung giáo dục PTTNTT, xây dựng trường<br /> học an toàn vào các hoạt động ngoài giờ lên lớp trong trường học. Tùy theo độ tuổi của HS, mỗi<br /> cấp học xây dựng kế hoạch riêng cho phù hợp với tình hình thực tế và yêu cầu nhiệm vụ” [5].<br /> Tuy nhiên qua điều tra trực tiếp một số trường THCS trên địa bàn Hà Nội và một số tỉnh<br /> Miền Bắc chúng tôi thấy rằng việc đưa nội dung giáo dục PTTNTT tích hợp qua hoạt động ngoại<br /> khóa vẫn còn nhiều hạn chế. Mặc dầu 86,7% giáo viên trả lời việc giáo dục PTTNTT cho học sinh<br /> THCS là cần thiết và rất cần thiết nhưng lồng ghép qua hoạt động ngoại khóa chiếm tỉ lệ cao nhất<br /> chỉ chiếm 55,6% dưới hình thức tổ chức các trò chơi về chủ đề giáo dục PTTNTT, 33,3% thi tìm<br /> hiểu về PTTNTT, 20% tổ chức hội vui về chủ đề giáo dục PTTNTT và nói chuyện ngoại khóa<br /> (sinh hoạt dưới cờ hoặc mới chuyên gia) chỉ chiếm 11,1%. Trong khi đó hoạt động thi văn nghệ về<br /> chủ đề PTTNTT thì chưa có một trường nào trong các trường chúng tôi điều tra thực hiện. Về mức<br /> độ sử dụng ở tất cả các hình thức giáo dục PTTNTT qua các hoạt động ngoại khóa như đã nêu trên<br /> là quá thấp. Mức thường xuyên thực hiện về giáo dục PTTNTT là 0%, mức không thường xuyên<br /> chiếm < 40%.<br /> Việc đưa đầy đủ 7 nội dung giáo dục PTTNTT (phòng tránh tai nạn do giao thông, do đuối<br /> nước, do ngã, do vật sắc nhọn, do bỏng, do ngộ độc, động vật cắn) do bộ giáo dục quy định qua<br /> hoạt động ngoại khóa cho học sinh của giáo viên chỉ chiếm 15%. Trong khi đó 40% giáo viên trả<br /> lời chỉ tập trung chủ yếu vào 2 nội dung: Phòng tránh tai nạn do giao thông, do đuối nước. Kết quả<br /> này thể hiện nhận thức về nội dung giáo dục PTTNTT cho học sinh giáo viên chưa được thực hiện<br /> một cách đầy đủ. Một trong những nguyên nhân chủ quan là do trong chương trình không có nội<br /> dung cụ thể, vì thế giáo viên nắm bắt chủ yếu qua các buổi tập huấn của trường, phòng, sở, qua các<br /> tài liệu tham khảo. Trong khi đó số giáo viên được tham gia lớp tập huấn chỉ chiếm 15% và tập<br /> trung chủ yếu là cán bộ đoàn, đội. So với kết quả nghiên cứu trước đây của tác giả đã tiến hành đề<br /> tài “tích hợp giáo dục PTTNTT qua các môn học” thì kết quả cũng tương đương 16,7% [6]. Chính<br /> vì vậy việc triển khai đầy đủ các nội dung về giáo dục PTTNTT cho học sinh của giáo viên sẽ rất<br /> <br /> 57<br />  Tào Thị Hồng Vân<br /> <br /> <br /> khó khăn trong việc tổ chức hoạt động ngoại khóa.<br /> <br /> 2.3. Khó khăn và thuận lợi của giáo viên khi tổ chức hoạt động ngoại khóa về<br /> giáo dục phòng tránh tai nạn thương tích<br /> * Thuận lợi<br /> Trong quá trình tổ chức hoạt động ngoại khóa về giáo dục PTTNTT cho học sinh ở THCS,<br /> giáo viên có một số thuận lợi nhất định như: Bản thân có trình độ kiến thức, năng lực chuyên môn<br /> nghiệp vụ vững vàng; nắm vững cách vận dụng các kĩ năng tổ chức hoạt động ngoại khóa về giáo<br /> dục PTTNTT; được sự quan tâm kịp thời của các cấp quản lí trong trường; sự đổi mới trong quản lí<br /> chỉ đạo dạy học của các cấp. Tuy nhiên kết quả trả lời của giáo viên chiếm tỉ lệ không cao < 64,4%.<br /> Chiếm tỉ lệ cao nhất là bản thân có trình độ kiến thức, năng lực chuyên môn nghiệp vụ vững vàng,<br /> 64,4%, có sự quan tâm của các cấp quản lí là 46,7%, học sinh tích cực tham gia chiếm 31,1%.<br /> * Khó khăn<br /> Khó khăn lớn nhất của giáo viên về giáo dục PTTNTT cho học sinh qua hoạt động ngoại<br /> khóa chính là sử dụng các kĩ năng. 92,2% giáo viên trả lời chưa rõ việc sử dụng các kĩ năng vào<br /> hoạt động ngoại khóa như thế nào? Qua phỏng vấn trực tiếp giáo viên cho biết: Các kĩ năng mà<br /> giáo viên có được chủ yếu học hỏi từ đồng nghiệp đi trước, vì thế trong qúa trình triển khai gặp<br /> nhiều khó khăn và lúng túng từ khâu xây dựng mục tiêu, kế hoạch đến triển khai hoạt động. Chưa<br /> thu hút được tham gia đông đảo của các lực lượng trong trường. Chưa phát huy hết tính sáng tạo<br /> của học sinh cũng như sự nhiệt tình của học sinh.<br /> Một thực trạng vẫn diễn ra trong thực tế là cán bộ y tế học đường thì được nắm rõ nội dung<br /> cụ thể về tai nạn thương tích nhưng không có kĩ năng tổ chức các hoạt động ngoại khóa, trong khi<br /> giáo viên có một số kĩ năng tối thiểu về hoạt động ngoại khóa nhưng lại không nắm được nội dung<br /> giáo dục PTTNTT như thế nào.<br /> Ngoài ra các phương tiện để tổ chức cho hoạt động ngoại khóa còn thiếu nhiều, chưa được<br /> đầu tư một cách thỏa đáng (44,4%), thiếu thời gian để hoạt động ngoại khóa (35,6%), trong quá<br /> trình trao đổi trực tiếp với cán bộ phụ trách đội thì không ít giáo viên làm công tác kiêm nhiệm nên<br /> thời gian dành cho giám sát và hỗ trợ cho giáo chủ nhiệm để triển khai hoạt động ngoại khóa vô<br /> cùng eo hẹp, do vậy giáo viên không thể dồn hết tâm huyết cho hoạt động ngoại khóa nói chung<br /> và PTTNTT nói riêng.<br /> Còn một khó khăn phải kể đến là trong qúa trình kiểm tra đánh giá học sinh về hoạt động<br /> ngoại khóa còn nặng về lí thuyết, ít kiểm tra thực hành của học sinh chiếm tỉ lệ trả lời qua phiếu<br /> phỏng vấn là 42,2%. Khi trao đổi trực tiếp với giáo viên và cán bộ đoàn, đội thì hình thức đánh giá<br /> theo đúng quy định của ngành là yêu cầu học sinh viết bài thu hoạch nhưng trong thực tế viêt thu<br /> hoạch khi có hoạt động dã ngoại, còn hoạt động trong nhà trường chủ yếu đánh giá qua buổi họp<br /> rút kinh nghiệm của giáo viên mà không đánh giá học sinh.<br /> Vẫn còn 20% giáo viên trả lời là sự chỉ đạo của các cấp quản lí còn cứng nhắc, thiếu động<br /> viên việc thực hiện hoạt động ngoại khóa cho giáo dục phòng tránh tai nạn thương tích.<br /> <br /> 2.4. Nhu cầu bồi dưỡng về kĩ năng hoạt động ngoại khóa về giáo dục phòng<br /> tránh tai nạn thương tích<br /> Để tìm hiểu nhu cầu bồi dưỡng của GV trong việc giáo dục PTTNTT qua hoạt động ngoại<br /> khóa, nhóm nghiên cứu khảo sát nhu cầu bồi dưỡng của GV về các kĩ năng: Xây dựng kế hoạch<br /> hoạt động ngoại khóa về PTTNTT; Xây dựng nội dung PTTNTT; Tổ chức thực hiện các hoạt động<br /> ngoại khóa về PTTNTT; Đánh giá kết quả thực hiện hoạt động ngoại khóa về PTTNTT<br /> Kết quả nghiên cứu cho thấy 95% giáo viên trả lời việc bồi dưỡng kĩ năng hoạt động ngoại<br /> khóa về giáo dục phòng tránh tai nạn là rất cần thiết và cần thiết. Trong đó<br /> <br /> <br /> 58<br />  Thực trạng về giáo dục phòng tránh tai nạn thương tích cho học sinh qua hoạt động ngoại khóa...<br /> <br /> <br /> - Kĩ năng xây kế hoạch tổ chức thực hiện các hoạt động ngoại khóa về PTTNTT: 73,3%<br /> giáo viên thấy có nhu cầu bồi dưỡng về kĩ năng xây dựng kế hoạch cụ thể là cao nhất, tiếp 33,3%<br /> giáo viên có nhu cầu bồi dưỡng kĩ năng xác định mục tiêu để xây dựng kế hoạch.<br /> - Kĩ năng xây dựng nội dung PTTNTT qua hoạt động ngoại khóa: 44,4% giáo viên có nhu<br /> cầu bồi dưỡng kĩ năng xây dựng nội dung về xác định mục tiêu của hoạt động; 17,8% giáo viên có<br /> cùng nhu cầu bồi dưỡng kĩ năng xây dựng nội dung ở bước lập kế hoạch và ở bước kiểm tra, điều<br /> chỉnh và hoàn thiện nội dung hoạt động. Thấp nhất nhu cầu bồi dưỡng kĩ năng chuẩn bị nội dung<br /> và thiết kế các hoạt động chỉ chiếm 15,6%.<br /> - Kĩ năng tổ chức thực hiện các hoạt động ngoại khóa về PTTNTT: 48,9% giáo viên có nhu<br /> cầu bồi dưỡng kĩ năng tổ chức các hoạt động ngoại khóa theo quy mô trường, tiếp 37,8% theo quy<br /> mô nhóm và 20% theo quy mô lớp. Thấp nhất là theo quy mô khối chỉ chiếm 15,6%.<br /> - Kĩ năng đánh giá kết quả thực hiện hoạt động ngoại khóa về PTTNTT: Chiếm tỉ lệ cao nhất<br /> (68,9%) giáo viên có nhu cầu bồi dưỡng về kĩ năng đánh giá qua kết quả học sinh, tiếp (22,2%)<br /> giáo viên có nhu cầu bồi dưỡng kĩ năng đánh giá qua xác định nguồn thông tin để đánh giá. Thấp<br /> nhất (8,9%) giáo viên có nhu cầu bồi dưỡng kĩ năng cách sử dụng kết quả đánh giá nhu thế nào.<br /> Từ việc tổng hợp nhu cầu mong muốn được bồi dưỡng về kiến thức, đặc biệt là các kĩ năng<br /> về tổ chức hoạt động ngoại khóa, có thể rút ra một số nhận xét:<br /> Hoạt động ngoại khóa về PTTNTT đã được các trường triển khai nhưng chưa thực sự quan<br /> tâm nhiều đến hoạt động này mặc dầu trong nhận thức của cán bộ quản lí cũng như cán bộ trong<br /> trường thấy hoạt động này rất cần thiết. Trong kế hoạch hoạt động ngoại khóa của một số trường<br /> (phần ngoại khóa bắt buộc theo chủ điểm hàng tháng) vẫn còn chưa thấy xuất hiện nội dung về<br /> phòng tránh tai nạn thương tích. Một số trường có đưa vào kế hoạch nhưng chưa có nội dung cụ<br /> thể, chủ yếu đưa một số nội dung đơn lẻ lồng ghép vào các hoạt động khác, hình thức triển khai<br /> chủ yếu đang ở còn nặng về lí thuyết tuyên truyền là chính, học sinh chưa được thực hành nhiều.<br /> Việc tuyên truyền thể hiện qua các khẩu hiệu treo xung quanh trường, nhắc nhở học sinh trong qúa<br /> trình học thể chất, trong các giờ ra chơi, trong sinh hoạt ăn ngủ tại trường cũng như trước khi đi dã<br /> ngoại. Rất hiếm khi mời chuyên gia của ngành dọc về nói chuyện chủ yếu tập trung vào 2 nội dung<br /> an toàn giao thông và phòng chống đuối nước nhưng thời gian rất hạn chế (trong vòng 1 tiếng).<br /> Ở một số trường cán bộ y tế học đường đã kết hợp với cán bộ đoàn đội cũng như giáo viên<br /> để tập huấn PTTNTT cho học sinh qua các buổi chào cờ, qua các buổi dã ngoại nhưng số trường<br /> thực hiện vẫn còn rất khiêm tốn và chủ yếu ở các thành phố lớn.<br /> Nguyên nhân của thực trạng trên là do:<br /> - Bản thân GV chưa nắm được nội dung PTTNTT để tổ chức hoạt động ngoại khóa cho học<br /> sinh.<br /> - Giáo viên chưa được bồi dưỡng những kĩ năng cần thiết để tổ chức hoạt động ngoại khóa<br /> nói chung và phòng tránh tai nạn thương tích nói riêng.<br /> - Chưa khai thác được tiềm lực của y tế học đường cũng như sự phối kết hợp của y tế học<br /> đường với giáo viên trong trường.<br /> - Chưa có tài liệu về phòng tránh tai nạn thương tích cho giáo viên tham khảo<br /> <br /> 3. Kết luận<br /> Thực tế hoạt động ngoại khóa về giáo dục PTTNTT cho học sinh đã được triển khai ở các<br /> trường THCS nhưng vẫn còn nhiều hạn chế về cách thức và hình thức triển khai. Cán bộ và giáo<br /> viên đã nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục PTTNTT cho học sinh qua hoạt động<br /> ngoại khóa nhưng còn hạn chế về nắm bắt nội dung cũng như kĩ năng vận dụng. Từ bước lập kế<br /> hoạch hoạt động ngoại khóa chung của trường cho đến bước triển khai hoạt động ngoại khóa của<br /> nhóm lớp và giáo viên chủ nhiệm còn chưa cụ thể và đậm nét. Nội dung còn mờ nhạt và chung<br /> <br /> 59<br />  Tào Thị Hồng Vân<br /> <br /> <br /> chung, một số trường đã đề ra kế hoạch nhưng chỉ dừng lại một số nội dung đơn lẻ lồng ghép vào<br /> các hoạt động khác, hình thức triển khai chủ yếu đang nặng về lí thuyết, chưa phong phú và đa<br /> dạng, học sinh chưa được thực hành và trải nghiệm nhiều. Bên cạnh đấy nhu cầu bồi dưỡng của<br /> giáo viên rất lớn.<br /> Chính vì vậy cần có những chương trình bồi dưỡng cho giáo viên và cán bộ trong trường về<br /> nội dung PTTNTT cũng như cách thức triển khai quá trình hoạt động ngoại khóa trong đó đi sâu<br /> vào kĩ năng hoạt động ngoại khóa. Ngoài ra cần có những tài liệu cụ thể đến được với giáo viên để<br /> giáo viên nắm bắt nội dung, dựa vào đó lên kế hoạch lồng ghép các hoạt động ngoại khóa có tính<br /> đặc thù ở các bộ môn và các hoạt động ngoại khóa chung của trường, của khối lớp nhằm đảm bảo<br /> việc xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực theo chủ trương của ngành.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> [1] Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2007. Quyết định số 4458/QĐ-BGDĐT ngày 22/8/2007 của Bộ<br /> trưởng Bộ Giáo dục - Đào tạo ban hành Quy định về xây dựng trường học an toàn, phòng<br /> chống tai nạn, thương tích trong trường phổ thông.<br /> [2] Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2008. Chỉ thị số 40/CT-BGDDT ngày 22/7/2008 về việc triển khai<br /> phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.<br /> [3] Lê Thị Thu Liễu, 2007. Một vài suy nghĩ về giải pháp để nâng cao hiệu quả của hoạt động<br /> ngọai khóa trong nhà trường phổ thông. Kỉ yếu hội thảo “ Hiệu quả của hoạt động đối với<br /> việc nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường phổ thông” - Viện Nghiên cứu Giáo<br /> dục - Trung tâm kiểm định đánh giá chất lượng. Tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh, tháng<br /> 10, tr. 39-45.<br /> [4] Phùng Thị Nguyệt Thu, 2007. Hiệu quả của hoạt động ngoại khóa với việc nâng cao<br /> chấtlượng giảng dạy - học tập trong nhà trường phổ thông. Kỉ yếu hội thảo “ Hiệu quả<br /> của hoạt động đối với việc nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường phổ thông” -<br /> Viện Nghiên cứu Giáo dục - Trung tâm kiểm định đánh giá chất lượng. Tổ chức tại thành phố<br /> Hồ Chí Minh, tháng 10, tr. 79-88.<br /> [5] Sở giáo dục Hà Nội, 2014. Kế hoạch triển khai công tác phòng chống tai nạn thương tích ở<br /> các trường phổ thông.<br /> [6] Tào Thị Hồng Vân, 2013. Phát triển kĩ năng dạy học theo hướng tích hợp trong giáo dục môi<br /> trường an toàn qua các môn học trong nhà trường trung học cơ sở’. Đề tài cấp trường - Mã<br /> số: SPHN 13 - 347.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> <br /> Situation of education to prevent injuries through extracurricular activities<br /> for junior high school students through extracurricular activities<br /> <br /> The article refers to the state of education to prevent injuries through extracurricular<br /> activities in secondary school are shown in the following aspects: The importance of<br /> extracurricular activities in general and education to prevent accidents area through extracurricular<br /> activities in particular, the content of injury prevention have developed, implemented forms,<br /> applying skills in extracurricular activities, training needs of teachers on educational skills Injury<br /> prevention through extracurricular, difficulties and facilitate the implementation process in order<br /> to offer some suggestions to contribute to improving the quality of education to prevent injury to<br /> students through activities extracurricular, do good movement "building friendly schools, students<br /> actively".<br /> Keywords: Preventing Injury, extracurricular activities, skills extracurricular activities.<br /> <br /> <br /> 60<br />