Thuốc giảm đau không dễ... “nuốt”

Chia sẻ: Mi Sa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

102
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thuốc giảm đau không dễ... “nuốt” Nhiều bệnh nhân thường tìm đến các nhà thuốc tìm mua thuốc giảm đau để tự điều trị. Có rất nhiều loại thuốc giảm đau không cần toa bác sĩ được bán rộng rãu ở nhà thuốc, siêu thị, tiệm tạp hóa… Để chặn đứng những cơn đau từ đầu, tháp khớp, đau trong kinh kỳ; cho đến đau tai, đau cuống họng, đau lưng, đau cơ… Tuy nhiên, việc uống thuốc giảm đau không phải là chuyện… "dễ nuốt". Những loại thuốc giảm đau Thuốc giảm đau (analgesics) là những dược phẩm có tác...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thuốc giảm đau không dễ... “nuốt”

Thuốc giảm đau không dễ... “nuốt” Nhiều bệnh nhân thường tìm đến các nhà thuốc tìm mua thuốc giảm đau để tự điều trị. Có rất nhiều loại thuốc giảm đau không cần toa bác sĩ được bán rộng rãu ở nhà thuốc, siêu thị, tiệm tạp hóa… Để chặn đứng những cơn đau từ đầu, tháp khớp, đau trong kinh kỳ; cho đến đau tai, đau cuống họng, đau lưng, đau cơ… Tuy nhiên, việc uống thuốc giảm đau không phải là chuy ện… "dễ nuốt". Những loại thuốc giảm đau Thuốc giảm đau (analgesics) là nh ững dược phẩm có tác dụng làm dịu cơn đ au ho ặc chặn đứng cơn đau. Những loại thuốc giảm đau “vừa phải” chẳng hạn như aspirin, paracetamol (ở Mỹ paracetamol được gọi là cetaminophen) được sử dụng trong những trường hợp đau đ ầu, đau răng, đau khớp. Những loại thuốc “nặng đô” hơn bao gồm những loại thuốc giảm đau narcotic (hoặc opioids) chẳng hạn như: morphine, pethidine. Những loại thuốc n ặng đô này rất dễ gây nghiện thuốc và lạm dụng thuốc, những thuốc n ày ch ỉ đư ợc sử dụng khi có sự giám sát của bác sĩ. Ảnh minh họa. Trong phạm vi b ài viết này, chỉ xin được đề cập đến những loại thuốc giảm đau thông thường, chẳng hạn như: những loại thuốc kháng viêm giảm đau không steroid (NSAIDs). Đây là những loại thuốc hữu hiệu nhất thể hiện chức năng “2 trong 1”. Đó là kháng viêm và giảm đau. NSAIDs là những thuốc thông thường dùng trong những trường hợp giảm đ au và kháng viêm, nh ất là những trường hợp đau do viêm khớp. Những thuốc NSAIDs
có tác dụng giảm đau, bởi vì những thuốc n ày sẽ ức chế những men cyclo -oxygenase 1 (COX1) và cyclo-oxygenase 2 (COX2). COX1 và COX2 đóng vai trò trong việc tạo ra p rostaglandins vốn là “ngòi nổ” cho quá trình viêm. Ứ c chế COX cũng có nghĩa là ức chế quá trình viêm, từ đó ngăn chặn cảm giác đau. Những loại thuốc NSAIDs thông thường nhất là azapropazone, diflunisal, ibuprofen, ketoprofene, naproxen… Tuy nhiên, muốn sử dụng hiệu quả cho các loại thuốc này, người dùng thuốc cần n ên lưu ý đ ến một số điểm vô cùng quan trọng. Tác dụng phụ của thuốc giảm đau Một trong những tác dụng phụ phổ biến nhất của NSAIDs là gây tác động có hại lên dạ d ày, biến đổi từ nhẹ đến nặng, nhẹ thì gây khó chịu dạ dày, nặng hơn thì gây tổn hại m àng b ảo vệ thành dạ dày. Chúng cũng có thể ức chế tiểu cầu, từ đó hình thành nên các cục máu đông… Điều này dẫn đến vết bầm trên cơ thể hoặc những sự chảy máu bất thường. Một dạng tác dụng phụ phổ biến khác là gây tăng huyết áp và phù chân. Sử dụng các loại thuốc NSAIDs liều cao trong một thời gian d ài có thể gây tổn hại thận, gan, chẳng hạn như paracetamol. Nếu sử dụng aspirin để ngăn ngừa những cơn nhồi máu cơ tim hoặc ngăn ngừa những cơn đột quị chung với những NSAIDs khác, có thể làm giảm những lợi ích trên của aspirin. Muốn giữ được hiệu quả của aspirin trong trư ờng hợp này, tốt nhất không nên uống aspirin chung với các thuốc NSAIDs khác ít nhất từ 1 - 2 giờ (trước khi hoặc sau khi). Một cuộc nghiên cứu được thực hiện tại University of Liverpool (Anh quốc), đã được đăng tải trên tạp chí British Medical Journal thời gian gần đây cho thấy: hàng ngàn b ệnh nhân bị tử vong hàng năm do những phản ứng bất lợi của thuốc, vốn được sử dụng cho những cơn đau thông thường. Những chất phổ biến nhất được “ch ỉ mặt điểm tên” gồm “đại gia đ ình” giảm đau, kháng viêm không steroid
Khi sử dụng một liều lượng đủ cao để kiểm NSAIDs (Non - steroidal anti- inflammatory soát những cơn đau, aspirin (cho dù đã drugs) mà trong đó nổi tiếng nhất là được bao viên) là một trong những loại aspirin, vốn đ ược sử dụng liều thấp hàng thuốc kháng viêm giảm đau phổ biến nhất ngày đ ể điều trị những bệnh về tim mạch, gây viêm và xuất huyết dạ d ày. Vì vậy, cần giảm đau. phải ăn no khi uống loại thuốc này để giảm những rủi ro bị xuất huyết dạ dày. Nếu khi sử dụng những loại thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng như viêm loét d ạ d ày, tăng huyết áp thì thầy thuốc có thể đề nghị b ệnh nhân sử dụng celecoxib (celebrex). Celecoxib là một loại tác nhân ức chế COX-2 có tác động giống như NSAIDs. Tuy nhiên, khi sử dụng celecoxib, bệnh nhân cần phải thận trọng, nếu bệnh nhân bị dị ứng với các loại kháng sinh có chứa sulfa (hoặc tất cả các loại thuốc có chứa sulfa) th ì không nên sử dụng, nếu chưa thực hiện các xét nghiệm về dị ứng. Các loại thuốc kháng viêm giảm đau NSAIDS và các tác nhân ức chế COX-2 có thể gây rủi ro các bệnh tim mạch. Hiện có rất nhiêu khuyến cáo về những rủi ro tim mạch cho những loại thuốc này. Những nghiên cứu cho thấy, phần nhiều các loại thuốc n ày làm tăng rủi ro nhồi máu cơ tim từ 50 -80% nếu sử dụng trong nhiều năm từ liều trung bình cho tới liều cao (Vioxx, Bextra là các thuốc nằm trong nhóm thuốc này đã b ị thu hồi và rút ra khỏi thị trường từ năm 2004). Hiện tại, sau khi tòa án M ỹ bắt buộc h ãng sản xu ất ra Vioxx phải bồi thư ờng cho các b ệnh nhân đã sử dụng loại thuốc n ày (tổng số tiền bồi thường là 4,85 tỉ USD) thì các b ệnh nhân từng sử dụng Vioxx tại Úc cũng “rục rịch” vác đ ơn đi kiện. Vioxx đ ã gây những tác dụng phụ nghiêm trọng như: suy tim, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, đột quị… Biện pháp hạn chế tác dụng phụ Để đạt được hiệu quả giảm đau tốt nhất, các thầy thuốc gợi ý rằng song song với việc uống các loại thuốc kháng viêm giảm đau, bạn cũng cần n ên hạn chế những thói quen khác có thể dẫn đến những rủi ro về tim mạch nh ư: hút thuốc, sử dụng thực phẩm nhiều cholesterol, béo phì, lười biếng thể dục thể thao… Để hạn chế tối đa những bất lợi trong việc sử dụng thuốc giảm đau, người bệnh cần nhớ là không bao giờ sử dụng quá liều lư ợng được đề ngh ị. Khoảng cách giữa 2 lần sử dụng
không dưới 4 giờ. Nếu cơn đau vẫn còn âm ỉ sau khi sử dụng thuốc giảm đau, cần n ên b áo cho bác sĩ. Cũng n ên báo cho bác sĩ biết rằng nếu bạn đang có những bệnh về dạ d ày và bộ máy tiêu hóa. DS. NGUYỄN BÁ HUY CƯ ỜNG (Khoa Sau ĐH Dược - ĐH Murdoch - Úc)