Tiến tới triển khai áp dụng IFPP trong các cơ quan kiểm toán tối cao

KINH NGHIEÄM NÖÔÙC NGOAØI<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tieán tôùi trieån khai aùp duïng IFPP<br /> trong caùc cô quan kieåm toaùn toái cao<br /> <br /> Diệu Thúy<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> T<br /> ại đại hội INCOSAI XXII được tổ chức tại Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Ả rập thống<br /> nhất vào tháng 12 năm 2016 nhiều vấn đề quan trọng đã được thảo luận trong đó có việc<br /> thông qua Bộ Chuẩn mực INTOSAI đối với các hướng dẫn nghiệp vụ (IFPP) tổng hợp cả<br /> 3 thành tố: các nguyên tắc INTOSAI (INTOSAI – P), các chuẩn mực INTOSAI (ISSAI) và<br /> hướng dẫn INTOSAI (GUIDS). IFPP sẽ thay thế cho bộ chuẩn mực ISSAI đang được áp dụng. Đồng thời,<br /> cũng tại Đại hội lần này, INTOSAI cũng thành lập Diễn đàn để trao đổi về IFPP (FIPP), cơ quan chịu<br /> trách nhiệm đề ra các chuẩn mực, sửa đổi và thông qua các hướng dẫn nghiệp vụ như ISSAI, theo đúng<br /> trình tự thủ tục.<br /> Từ khóa: IFPP<br /> Toward IFPP implementation in Supreme Audit Institutions<br /> On the occasion of INCOSAI XXII, which was held in Abu Dhabi, United Arab Emirate in December<br /> 2016, numerous ground-breaking decisions was taken including the endorsement of the INTOSAI<br /> Framework for professional pronouncement (IFPP) which comprises all INTOSAI products broken down<br /> by three categories: INTOSAI principles (INTOSAI – P), INTOSAI standards (ISSAI) and INTOSAI<br /> guidelines (GUID). IFPP will replace the existing ISSAI. As well, in this congress, INTOSAI set up Forum<br /> for INTOSAI professional Pronouncements (FIPP), which take responsibility to set out standards, revise<br /> and endorse the professional pronouncements as ISSAI in the due process.<br /> Key words: IFPP<br /> <br /> <br /> IFPP là gì và mục đích của IFPP nhằm nâng cao tính tin cậy của các hướng dẫn<br /> <br /> IFPP (viết tắt của INTOSAI Framework of nghiệp vụ INTOSAI, hỗ trợ việc biến chúng thành<br /> <br /> Professional Pronouncement) là Bộ Chuẩn mực bộ chuẩn mực có giá trị bắt buộc thực hiện trong<br /> <br /> của INTOSAI về các hướng dẫn nghiệp vụ, được kiểm toán lĩnh vực công và nâng cao chất lượng<br /> <br /> cộng đồng INTOSAI chính thức thừa nhận và kỹ thuật. Các hướng dẫn nghiệp vụ của INTOSAI<br /> thông qua. Các hướng dẫn này dựa trên ý kiến bao gồm các nguyên tắc INTOSAI (INTOSAI – P),<br /> chuyên môn của các thành viên INTOSAI và đưa chuẩn mực quốc tế đối với các cơ quan kiểm toán<br /> ra các báo cáo chính thức của INTOSAI về các vấn tối cao (ISSAI), hướng dẫn tuân thủ (COMP) và<br /> đề liên quan đến kiểm toán. Tất cả các hướng dẫn hướng dẫn INTOSAI (GUID). IFPP và các hình<br /> nghiệp vụ đều được xây dựng và thông qua theo thức hướng dẫn khác được xác định trong nguyên<br /> trình tự thủ tục trước khi được trình ra INCOSAI tắc phân loại, có thể được chuyển đổi từ kế hoạch<br /> để chính thức ban hành. Mục đích của IFPP là chiến lược phát triển (SDP).<br /> <br /> 50 Số 132 - tháng 10/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN<br />  Tất cả các hướng dẫn trong IFPP được thông gồm các hướng dẫn vận dụng (mang tính bắt buộc)<br /> qua bởi đại hội INTOSAI – INCOSAI, một cơ quan và các hướng dẫn không bắt buộc;<br /> chuyên môn mang tính quốc tế dành cho các cơ<br /> • Phân biệt giữa các “hướng dẫn của SAI” và<br /> quan kiểm toán tối cao. Tất cả các hướng dẫn được<br /> “các hướng dẫn khác” và tạo khoảng trống cần thiết<br /> thông qua và bao gồm trong IFPP đều là quan điểm<br /> trong mỗi chuẩn mực gồm cả các yếu tố hữu ích<br /> chính thức của INTOSAI.<br /> cho các SAI tiến tới việc áp dụng ISSAI cũng như<br /> IFPP sẽ thay thế bộ chuẩn mực ISSAI hiện có các vấn đề đang cần xem xét lại như ISSAI 5600;<br /> trước năm 2019, một khi việc cập nhật và hợp nhất<br /> • Thông qua việc làm rõ vai trò của ISSAI 100<br /> các hướng dẫn hiện có hoàn thành.<br /> – nguyên tắc cơ bản về kiểm toán lĩnh vực công,<br /> Bộ chuẩn mực mới này giải quyết một số<br /> IFPP có thể đưa ra hướng dẫn về một vấn đề cụ thể<br /> thách thức mà ISSAI và INTOSAI GOVs đang<br /> hiện có trong loạt ISSAI 5000 một cách xác đáng<br /> phải đối mặt:<br /> ví dụ như hướng dẫn không bắt buộc về một vấn<br /> • Làm rõ phạm vi của chuẩn mực. Các khái đề đặc biệt, hữu ích đối với các SAI và kiểm toán<br /> niệm hướng dẫn nghiệp vụ, INTOSAI – P, ISSAI viên khi tiến hành kiểm toán tài chính, kiểm toán<br /> và GUID sẽ được làm rõ trong một bộ tiêu chí hoạt động và kiểm toán tuân thủ trong các lĩnh vực<br /> phân loại;<br /> được nhắc đến;<br /> • Xác định rõ rằng các chuẩn mực mà các SAI<br /> • Thông qua việc phân biệt giữa các nguyên tắc<br /> cần tuân thủ cũng phải được thể hiện trong báo cáo<br /> và chuẩn mực kiểm toán, kiểm toán hoạt động và<br /> kiểm toán;<br /> kiểm toán tuân thủ, bộ chuẩn mực thừa nhận rằng,<br /> • Mở ra khả năng phát triển các hướng dẫn tuân như đã chỉ ra trong ISSAI 100, đoạn 8, các SAI có<br /> thủ của INTOSAI với các nguyên tắc được nhắc thể áp dụng chuẩn mực của riêng mình nếu chúng<br /> đến trong ISSAI 100; nhất quán với các nguyên tắc được đề ra trong<br /> • Phân biệt rõ giữa các chuẩn mực ISSAI bao ISSAI 100 và 400;<br /> <br /> NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 132 - tháng 10/2018 51<br /> KINH NGHIEÄM NÖÔÙC NGOAØI<br /> <br /> • Tránh việc chồng chéo hoặc trùng lắp nhiệm Nguyên tắc INTOSAI bao gồm các nguyên tắc<br /> vụ thông qua việc hợp nhất loạt ISSAI và INTOSAI cơ bản và cốt lõi bao quát toàn bộ ý nghĩa của IFPP<br /> GOV cùng xử lý các vấn đề tương tự nhau; và do đó đứng ở vị trí đầu tiên trong khung tham<br /> chiếu IFPP.<br /> • Cuối cùng, IFPP làm rõ vai trò chung của các<br /> nguyên tắc cơ bản của kiểm toán lĩnh vực công, Các nguyên tắc cơ bản mang ý nghĩa lịch sử và<br /> mở ra khả năng xem xét lại một cách hệ thống các chỉ rõ vai trò, chức năng mà các SAI mong muốn<br /> hướng dẫn hiện có nhằm bảo đảm rằng chúng liên đạt được, có thể được sử dụng như nguồn tài liệu<br /> hệ chặt chẽ với các nguyên tắc cơ bản này và không tham khảo để thiết lập nên thẩm quyền của các<br /> có sự mâu thuẫn. SAI. Các nguyên tắc này có thể là thông tin hữu ích<br /> đối với Chính phủ và Quốc hội cũng như đối với<br /> FIPP là gì?<br /> các SAI và công chúng; có thể được sử dụng như<br /> Diễn đàn thảo luận về các hướng dẫn nghiệp một nguồn tài liệu tham khảo trong việc ban hành<br /> vụ INTOSAI (FIPP) là một cơ quan có trách thẩm quyền quốc gia của các SAI. Các nguyên tắc<br /> nhiệm ban hành các chuẩn mực được chỉ định bởi cốt lõi hỗ trợ các nguyên tắc cơ bản của từng SAI,<br /> INTOSAI, chịu trách nhiệm triển khai quy trình chỉ rõ vai trò của SAI trong xã hội cũng như là điều<br /> áp dụng IFPP đồng nhất, tuân thủ trình tự thủ tục kiện tiên quyết đối với chức năng chuyên môn của<br /> của INTOSAI. Việc thành lập nên FIPP nhằm mục các SAI.<br /> đích đảm bảo IFPP thống nhất.<br /> ISSAI là các chuẩn mực quốc tế đối với kiểm<br /> FIPP có trách nhiệm đảm bảo chất lượng của toán lĩnh vực công mang tính bắt buộc mà các SAI<br /> toàn bộ chuẩn mực được hợp nhất trong IFPP với phải tuân theo. Đối với IFPP, chúng giữ cấp độ thứ<br /> quan điểm củng cố INTOSAI thành một cơ quan hai của hướng dẫn.<br /> ban hành chuẩn mực có chất lượng và định hướng<br /> ISSAI bao gồm:<br /> sự phát triển trong tương lai của các chuẩn mực có<br /> giá trị đối với kiểm toán lĩnh vực công. • Các nhóm khái niệm và nguyên tắc cơ bản<br /> xác định kiểm toán khu vực công và các hình thức<br /> Ở cấp độ thực thi, FIPP chịu trách nhiệm đảm<br /> kiểm toán khác nhau thực hiện trên cơ sở ISSAI;<br /> bảo rằng trước khi IFPP chính thức được thông<br /> qua, ở mỗi cấp độ của quá trình ban hành đều đảm • Các nguyên tắc nền tảng mà INTOSAI xác<br /> bảo trình tự thủ tục. Thông qua các liên lạc viên, định như là chuẩn mực chuyên nghiệp được áp<br /> FIPP tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành dụng toàn cầu. Các thực tiễn kiểm toán của tất<br /> từng dự thảo hướng dẫn nhờ vào việc đảm bảo cả các SAI cũng như các chuẩn mực quốc gia đối<br /> chất lượng kỹ thuật và tính nhất quán cũng như với kiểm toán khu vực công cần phải phù hợp với<br /> độ chính xác và thảo luận các vấn đề trong chuẩn những nguyên tắc này;<br /> mực trước khi được đem ra trình Ủy ban điều hành • Các yêu cầu ở cấp độ tổ chức mà các SAI và<br /> INTOSAI. các yêu cầu ở từng cuộc kiểm toán mà các kiểm<br /> <br /> FIPP bao gồm một chủ tịch và 15 thành viên toán viên phải tuân thủ nếu họ tuyên bố tuân thủ<br /> <br /> từ các SAI khác nhau, những người được lựa ISSAI (hơn là các chuẩn mực quốc gia)<br /> <br /> chọn dựa trên năng lực chuyên môn và kinh • Việc áp dụng trọng yếu liên quan để đảm bảo<br /> nghiệm trong việc xây dựng năng lực và nghiên rằng các nguyên tắc và các yêu cầu nền tảng được<br /> cứu chuẩn mực. hiểu và áp dụng trong các hoàn cảnh liên quan đến<br /> <br /> Nguyên tắc INTOSAI (INTOSAI – P) là gì và cam kết cá nhân.<br /> <br /> mục đích? Mục đích của ISSAI là:<br /> <br /> 52 Số 132 - tháng 10/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN<br />  • Đảm bảo chất lượng các cuộc kiểm toán được năng lực phù hợp với hướng dẫn ISSAI, hỗ trợ<br /> thực hiện; kiểm toán viên trong việc:<br /> <br /> • Củng cố thêm lòng tin của người sử dụng đối * Áp dụng ISSAI trong quy trình kiểm toán tài<br /> với báo cáo kiểm toán; chính, kiểm toán hoạt động và kiểm toán tuân thủ;<br /> • Nâng cao tính minh bạch của quy trình kiểm * Áp dụng ISSAI trong các cuộc kiểm toán khác;<br /> toán;<br /> * Hiểu về một lĩnh vực cụ thể và việc áp dụng<br /> • Chỉ rõ trách nhiệm của kiểm toán viên trong các ISSAI liên quan vào các cuộc kiểm toán bao<br /> mối quan hệ với các bên liên quan; gồm cả các cuộc về lĩnh vực chuyên biệt.<br /> • Xác định các hình thức khác nhau của các cuộc<br /> Hướng dẫn tuân thủ (COMP) là gì và mục<br /> kiểm toán và các nhóm khái niệm liên quan, tạo<br /> đích?<br /> nên ngôn ngữ chung về kiểm toán lĩnh vực công.<br /> Hướng dẫn tuân thủ (COMP) đưa ra các kỹ<br /> ISSAI 100 “Các nguyên tắc cơ bản của kiểm<br /> năng, hiểu biết, các vấn đề đạo đức, giá trị và thái<br /> toán lĩnh vực công” trình bày các nguyên tắc của<br /> độ mà một kiểm toán viên nhà nước cần có để thực<br /> INTOSAI đối với các chuẩn mực ở cả cấp độ tổ<br /> hiện cuộc kiểm toán phù hợp với ISSAI. COMP là sự<br /> chức và từng cuộc kiểm toán. ISSAI 100 xác định<br /> phân biệt rõ rệt hơn giữa các chuẩn mực và nguyên<br /> tính pháp lý của ISSAI và xác định cách mà một<br /> tắc tuân thủ với các hướng dẫn GUID. Các công<br /> kiểm toán viên có thể yêu cầu việc tuân thủ ISSAI<br /> trong một báo cáo kiểm toán. việc được thực hiện trong cộng đồng INTOSAI về<br /> chuẩn mực tuân thủ sẽ hình thành nên nền tảng<br /> Hướng dẫn INTOSAI (GUID) là gì và mục<br /> cho việc phát triển COMP trong tương lai.<br /> đích?<br /> Cơ sở để phân biệt các hướng dẫn IFPP gồm<br /> GUID giới thiệu các hướng dẫn INTOSAI hỗ<br /> INTOSAI - P, ISSAIs và GUID<br /> trợ các chuẩn mực ISSAI thông qua việc thể hiện<br /> thành các hướng dẫn cụ thể, chi tiết và thực tiễn Diễn đàn thảo luận về các hướng dẫn nghiệp<br /> hơn. Bản chất của GUID là các hướng dẫn không vụ INTOSAI (FIPP) đã phát triển bộ tiêu chí phân<br /> bắt buộc đối với một SAI nhằm giúp kiểm toán loại rõ ràng đối với ba hướng dẫn chuyên môn<br /> viên gia tăng hiểu biết về cách thức áp dụng các yếu INTOSAI trong IFPP nhằm phân biệt toàn bộ<br /> tố và nguyên tắc của các chuẩn mực (ISSAI) trong nguyên tắc INTOSAI (INTOSAI – P), ISSAI và các<br /> mỗi cuộc kiểm toán. hướng dẫn bổ trợ của INTOSAI (GUID). Tiêu chí<br /> Trong IFPP, GUID được chia thành các loại phân loại dựa trên định nghĩa của các hướng dẫn<br /> khác nhau như hướng dẫn mang tính tổ chức của khác nhau được giải thích ở trên. FIPP sẽ sử dụng<br /> từng SAI, hướng dẫn về báo cáo tài chính, hướng các tiêu chí phân loại này để phân loại và đánh số<br /> dẫn kiểm toán hoạt động, hướng dẫn kiểm toán các hướng dẫn INTOSAI.<br /> tuân thủ, hướng dẫn một số lĩnh vực cụ thể và các<br /> FIPP cũng cân nhắc việc đánh số mới các<br /> hướng dẫn khác.<br /> INTOSAI – P, ISSAI và GUID dựa trên ưu tiên số<br /> GUID hỗ trợ các SAI trong việc: một của kế hoạch chiến lược phát triển (SDP) giai<br /> • Nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức về đoạn 2017 – 2019 của IFPP. Việc đánh số các ISSAI<br /> các vấn đề liên quan đến các yêu cầu của đơn vị và trước đó sẽ được giữ nguyên đến khi có thể.<br /> việc triển khai ISSAI; Một kế hoạch đánh số thăm dò đối với các<br /> • Áp dụng các cơ chế và chương trình phát triển hướng dẫn IFPP được mô tả trong bảng sau:<br /> <br /> NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 132 - tháng 10/2018 53<br /> KINH NGHIEÄM NÖÔÙC NGOAØI<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trong quá trình chuyển đổi việc đánh số mới toán. ISSAI 200, ISSAI 300 và ISSAI 400 được xây<br /> của các hướng dẫn INTOSAI, các SAI và các kiểm dựng trên cơ sở đó và phát triển thêm các nguyên<br /> toán viên có thể tiếp tục tham khảo các ISSAI với tắc cụ thể hơn áp dụng cho các cuộc kiểm toán tài<br /> cách đánh số hiện hành. chính, kiểm toán hoạt động và kiểm toán tuân thủ.<br /> Các SAI tuân thủ ISSAI như thế nào? ISSAI 100 chỉ ra rằng các nguyên tắc không được<br /> vượt ra khỏi khuôn khổ pháp luật, quy định hay<br /> Nhằm tuân thủ ISSAI, mỗi SAI cần phải tuân<br /> theo các nguyên tắc cơ bản mà INTOSAI đã chỉ thẩm quyền của mỗi quốc gia cũng như ngăn ngừa<br /> <br /> ra trong chuẩn mực được áp dụng toàn cầu trong các SAI khỏi các hoạt động điều tra, xem xét và<br /> ISSAI 100. Đoạn 7, ISSAI 100 đã đề ra những các hoạt động khác không được đặc biệt nhắc đến<br /> nguyên tắc cơ bản mà kiểm toán khu vực công trong các ISSAI hiện có (ISSAI 100, mục đích và<br /> phải tuân theo bất kể hình thức hay nội dung kiểm thẩm quyền của ISSAI).<br /> <br /> 54 Số 132 - tháng 10/2018 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN<br />  Các nguyên tắc được xác định trong ISSAI 100 tiêu 1, 2 và 3 của kế hoạch chiến lược INTOSAI.<br /> có thể được sử dụng để đề ra các chuẩn mực mang FIPP thực hiện sáng kiến nhằm sửa đổi và cập nhật<br /> tính bắt buộc theo ba cách (ISSAI 100, đoạn 8): kế hoạch khi cần. PSC tham vấn tất cả các bên liên<br /> quan trước khi kế hoạch được hoàn thiện và gửi tới<br /> • Là cơ sở để các SAI phát triển các chuẩn mực;<br /> Ủy ban điều hành INTOSAI để thông qua.<br /> • Là cơ sở cho việc áp dụng các chuẩn mực quốc<br /> Nếu một nhóm công tác nào đó thuộc PSC,<br /> gia phù hợp;<br /> CBC hay KSC muốn đưa ra một hướng dẫn mới,<br /> • Là cơ sở cho việc áp dụng các hướng dẫn kiểm<br /> họ nên đưa vào trong kế hoạch chiến lược phát<br /> toán chung như chuẩn mực.<br /> triển về khuôn khổ chuẩn mực. FIPP mong muốn<br /> Kế hoạch chiến lược phát triển của IFPP là gì? các nhóm công tác đóng góp ý kiến cho SDP ba<br /> <br /> Kế hoạch chiến lược phát triển (SDP) là một năm một lần.<br /> <br /> chiến lược chung và là kế hoạch hoạt động đối với<br /> việc phát triển các chuẩn mực hướng đến một bộ<br /> hướng dẫn nghiệp vụ rõ ràng, nhất quán và đầy đủ. TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> SDP tập hợp tất cả các sáng kiến nhằm phát triển, 1. INTOSAI framework of professional<br /> sửa đổi hay hủy bỏ các hướng dẫn nghiệp vụ. prouncement - IFPP, website ISSAI.org;<br /> 2. The revised INTOSAI framework of<br /> Quá trình lập kế hoạch bao gồm việc tham vấn<br /> professional prouncements, Forum for<br /> tập thể để khuyến khích ý kiến đóng góp từ tất cả<br /> INTOSAI professional prouncements<br /> các bên liên quan ít nhất 3 năm một lần. Ủy ban (FIPP);<br /> chuẩn mực chuyên môn (PSC) và chủ tịch của Ủy 3. The INTOSAI framework of of professional<br /> ban xây dựng năng lực (CBC) và Ủy ban chia sẻ kiến prouncements, INTOSAI professional<br /> thức (KSC) xác định rằng tất cả các nhu cầu liên standards Committee;<br /> quan được giải quyết trong SDP phù hợp với mục 4. ISSAI 100.<br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 132 - tháng 10/2018 55<br />