Tiếp cận lý luận và thực tiễn ở một số quốc gia - Phân phối bình đẳng các nguồn lực kinh tế: Phần 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:96

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 1 cuốn sách "Phân phối bình đẳng các nguồn lực kinh tế - Tiếp cận lý luận và thực tiễn ở một số quốc gia" cung cấp cho người đọc các nội dung: Tiếp cận về phân phối bình đẳng các nguồn lực kinh tế trong nền kinh tế thị trường, kinh nghiệm của các nước về phân phối nguồn lực kinh tế và bài học cho Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tiếp cận lý luận và thực tiễn ở một số quốc gia - Phân phối bình đẳng các nguồn lực kinh tế: Phần 1

____ T_____ NH TR! KHU Vl/C I PGS.TS. VÜ THANH SÖN (Chu biên) PHAN PHOIBINH DANG , c á c n g u Òn l ü c k in h TÊ TIÊP CAN LY LUÁN VÀ THÜC TIÊN Ô MOT SÔ QUÔC GIA 9 / NHA XUAT BAN CHINH TRI QUOC GIA
PHÂN PHÒI BÌNH DÀNC; CÁC N CUO N LÜC KINH T É TIÉP C A N LV LU A N VÀ THUC T IÉ N 0 M ÔT SO QUÔC GIA
Bien muc tren xuat ban p h im cua Thu vien Quoc gia Viet Nam Phan phdi binh dang ckc ngu6n luc kinh t£ : Ti£p can ly luSn va thuc tidn 0 mdt s6 qudc gia / Vu Thanh Son (ch.b.), Le Thanh Tam, Nguydn Due Chinh... - H. : Chinh tri Qudc gia, 2014. - 224tr. ; 21cm Thu muc: tr. 218-222 1. Ngu6n luc kinh t£ 2. Phan phOi 330.9 - dc23 C T H 011 lp-CIP 335.1 Ma so: CTQG - 2014
HOC VIÉN CHINH TR! KHU VUC I PGS TS. VU THANH SON (CHÙ BIÊN) PHÂN PHÖI BÌNH DÄNG CÁC NGUÔN LÜC KINH TÊ TIÊP CÂN LŸ LU Á N VÀ THUC TIËN Of MOT SO QUOC GIA (Sách chuyèn khào) NHÀ XUÄT BÁN CHÍNH TRI QUOC GIA - S I/ THÂT HÀ NÓI -2 0 1 4
T H A N H V IE N T H A M G IA PGS.TS. Vu Thanh Son (Chu bien) TS. Le Thanh Tam TS. N guyln DCic Chinh TS. N guyln Thi Thanh Tam TS. Le Minh ThSng TS. Le N hat Hanh ThS. Triidng Bao Thanh ThS. Nguyen Mai Hudng ThS. Phan Tien Ngoc ThS. TrSn Thanh Tung ThS. Pham Tu Tai 4
LÓ I NHÁ XUÁT BÁN Phán phói binh dáng các nguón lUc kinh te la chü dé thách thúc ve phudng dién ly luán va van dung váo thUc tién. Viéc nghién cúu phán phói binh dáng các nguón lüc luón la chü dé mang tính cap th ié t va th ié t thüc cho quoc gia dang p hát trien nhu Viét Nam trong giai doan p h át trien nén kinh té thi trUdng va hói nháp sáu róng váo kinh té toán cáu. Mót nén kinh té phát trien bén vüng khi các nguón lUc diídc huy dóng tói da, viéc phán phoi chúng binh dáng vá minh bach nhám dáp úng hái hóa ldi ích cüa tüng chü thé kinh té. Mói trUdng phán phoi, phán phói lai binh dáng vá ky cUdng lá diéu kién tién quyét bao dám cho moi chü thé kinh té tiép cán nguón luc phát trien, tao cd hoi ngang nhau cho moi chü thé canh tranh dé tói Uu hóa ldi ích cüa minh mót cách lánh manh vá hdp pháp. Tü dó, dóng liic phát trien mói thüc sU dude thúc dáy, dem lai ldi ích cho toán xá hói. Hdn nüa, khi thánh tüu dude ghi nhán, viéc phán phói nguón lile kinh té mót cách binh dáng dua trén n én t n n g p h á p ly n h a t q u á n v a n g h io m n g a t bc t o o r a dóng lüc mói cho các chü thé có’ng hién vá dáu tu md róng theo chiéu róng vá chiéu sáu trong chu ky táng trüóng tiép theo. 5
Câc tâc già cua cuôn sâch Phân phôï binh dâng câc nguôn lite kinh te: Tiep cân lÿ luân và thiCc tien à mot so quoc gia muon gôp phân n h a t rîinh vào viêc nhin n h ân van de phân phôi binh dâng câc nguôn lüc kinh té trong nén kinh té Viêt Nam vào nhüng thâp kÿ gân dây và giôi thiêu kinh nghiêm cua nhiéu quoc gia trên th é giói vé phân phôi nguon lue. N ghiên cûu này thiên vé tiép cân liên ngành kinh té hoc và phâp luât. Khuôn kho phân tich düa vào cd sd nghiên cûu khoa hoc cua nhiéu hoc gia thuôc quan diém khâc nhau, gôm quan diém cua câc nhà kinh dién cua chu nghla Mâc - Lênin và câc hoc gia hiên dai nhu J. Rawls. Phân phoi binh dâng câc nguon lüc kinh té dUdc lÿ giâi tù nhiéu góc dô nh u kinh té, xâ hôi, phâp lÿ, cd ché thi triidng và phi thi triïdng. Mac dù cô nhiéu co gàng trong quâ trin h biên soan song noi dung sâch khó trâ n h khôi nhüng han ché n h ât dinh. R at mong nhân düçlc nhüng ÿ kién dóng góp cüa dôc gia dé cuôn sâch düdc hoàn thiên hdn trong lân xuâ't bàn sau. Xin giôi thiêu cuôn sâch vói ban doc. Thâng 6 nâm 2014 NHÀ XUÂT BÀN CHÎNH TRI QUOC GIA - SU THÂT 6
M UC LUC T rang ChUdng 1 TIÉP CAN VÊ PHÂN PHOI BÌNH DÀNG CÁC N G U Ô N LUC KINH TÉ TRONG N È N KINH TÉ THI TRUÒNG 9 I. Các nguôn lile kinh té 9 II. Mot sô tiép cân lÿ luân vê phân phôi 20 II], Phân phoi binh dáng các nguôn lile trong nên kinh té thi trilòng 39 C huang 2 KINH NGHIÊM CÚA CÁC NUÖC VÊ PH Â N PHOI N G UÔ N LUC KINH TÉ VÀ BÀI HOC CHO VIÊT NAM 52 I. Kinh ngh iêm cüa các niíóc 52 II. M ot so bài hoc tham khâo cho V iêt N am 86 ChUdng 3 PH AN PHOI CAC N G UÓ N LUC KINH TÉ Ô V IÊT NAM GIAI DOAN 1986 - 2013 96 I. Phân phô'i các nguôn lüc kinh té ò V iêt Nam 96 7
II. Hé thong luát pháp quy dinh quan hé phán phoi thói gian qua 165 III. N hüng van dé dát ra cán hoán thién ve phán phoi 180 Chiictng 4 CÁC DIÉU KIÉN VÁ GIÁI PHÁP BÁO DÁM PHÁN PHOI BÍNH DÁNG NGUÓN Ll/C KINH TÉ DÉN NÁM 2020 186 I. Dinh hiíóng phát trien va dü kién nguón lüc phát trien dén nám 2020 186 II. Các diéu kién, giái pháp khung bao dám phán phoi binh dáng 193 III. Mót so giái pháp riéng dói vói nguón lUc cu th é 205 K et luán 215 Tai liéu tham kháo 218 8
C h tíd n g 1 T I É P C A N V E P H Á N P H O I B ÍN H D Á N G C Á C N G U Ó N L lfC K IN H T E T R O N G N É N K IN H T É T H I T R Ü Ó N G I. CÁC NGUÓN LÜC KINH TÉ 1. K hái n ie m vé n g u ó n ltíc k in h te Nguón lüc (resources) la khái niem bao hám nhiéu yeu tó vát chát vó hinh va hüu hinh can thiet dé tao ra ldi ích nhát dinh düói hinh thúc nao dó. Cháng han, nguón lUc la táp hdp tién té, tu liéu, tái san, dat dai, tai nguyén thién nhién cho quá trinh san xuát, nguón thóng tin, tri thúc phuc vu cho cuoc sóng va hoat dóng moi m át trong xa hói, náng lUc va tiém náng cua con ngUdi dé duy tri va phát trien cuóc sóng. Duói các góc do nghién cúu cua tüng lính vUc, cháng han trong kinh té hoc, sinh hoc, khoa hoc máy tính, v.v. nguón lüc có thé düdc khái quát theo nhüng nói hám khác nhau. Trong khuón khó nghién cúu náy, trong tám nghién cúu lá kinh té nén chi nhán manh tói nguón lüc phát trien düói góc dó kinh te hoc. 9
Theo dó, nguón lüc la tong thé các nguyén nhién, vát liéu, tái san các loai (vó hinh vá hüu hinh) dé san xuát ra các loai háng hóa vá dich vu thóa man nhu cáu con ngüdi trong tüng giai doan phát trién. Nguón lüc phát trien kinh té lá tong thé các nguón tái nguyén thién nhién, tái san quóc gia, nguon nhán lüc vá các yéu tó phi vát thé, có khá náng khai thác nhám thúc dáy quá trinh phát trién kinh té - xa hói. Nguon lüc kinh té có nguón góc tír cá trong vá ngoái nUóc. Các nguón lüc phát trién có thé düdc hiéu lá nhüng thüc lüc vá tiém lüc bao góm nhüng yé’u tó", nhüng diéu kién hdp th án h cd sd vát chá't vá tinh thán cho sü p h át trién cüa nén kinh té quóc dán trong tüng thdi ky n h át dinh. Vói quan niem trén, các nguón lüc phát trién kinh té’ d mói quoíc gia lá rá t da dang, khóng chi bao góm các yéu tó vát chát má con bao góm các yéu tó phi vát chá't. Trong các quóc gia khác nhau, các nguón lüc phát trién vá sü két hdp giüa chúng khóng gióng nhau. Ngay trong mót quoc gia, d tüng thdi ky khác nhau thi các nguón lüc p h át trién kinh té cüng có sü bien dóng ve cd cáu, thánh phán, ve vi trí vá vai tro cüa tüng loai nguón lüc. Ó giai doan phát trién tién cóng nghiép, nguón lüc lao dóng nóng dán, dát nóng nghiép dóng vai tro quyét dinh; trong giai doan cóng nghiép, lao dóng ky náng cóng nghiép, máy móc cd khí, khoáng san trd th án h nguón lüc cd bán cho phát trién npn kinh té cóng nghiép. DÓi vói xá hói háu cóng nghiép tüdng lai, chá't xám, lao dóng tri thúc, khoa hoc cóng nghé thóng minh, tü liéu san xuát tü dóng hóa trd thánh các nguón 10
liic thiet thuc. Con ngUdi trd nén thóng minh hdn, dóc láp, sáng tao trong to chúc san xuá’t kinh doanh, trong sáng che nguón luc phát trién mói va tu liéu san xuát mói phuc vu cho bán thán con ngUcfi. Vi thé, con ngUdi la nguón luc cüc ky quan trong cho phát trien vá cüng chính lá dóng lüc vá muc tiéu cho phát trién. Cán lUu y ráng nguón luc luón luón nám trong tinh tran g khan hiém nén con ngUdi cán dü “thóng m inh” dé phán phói vá sü dung chúng mót cách hiéu quá n h át nhám tao ra ldi ích thóa man nhu cáu da dang cüa bán thán. Mói cá nhán luón dói m át vói máu th u án cd bán: nhu cáu ngáy cáng cao vói giói han nguón luc dáp úng các nhu cáu dó. Giái quyét máu thuán náy chính lá viéc trá ldi cáu hói: phán phói nguón luc khan hiem nhu the náo dé’ dáp úng nhu cáu mót cách tói Uu có the? Xét pham vi vi mó, các chü the quán ly nhu nhá nüóc phái dü “thóng thái” phán bó nguón luc phát trién, vón di khan hiem trong nén kinh té quóc dán, dé dáp úng nhu cáu cüa nhán dán vá các ngánh nghé mót cách hiéu quá nhát, túc lá dat các muc tiéu vi mó tói Uu. Diéu náy d át ra yéu cáu nghién cúu cách thúc phán phói nguón luc kinh té hiéu quá giüa các chü thé trong nén kinh té thi trUdng nhám tao dóng luc phát trién cüa nén kinh té quóc dán. 2. P h á n lo ai các n g u ó n liíc k in h te Có nhiéu cách phán loai nguón luc dóng góp táng trUdng vá phát trién kinh té - xá hói- Trong khuón khó cuón sách náy, cách phán loai düdc lüa chon phán tích düa 11
theo chúc náng tüng nguón lüc tham gia váo quá trinh san xuá't trong nén kinh te quóc dán. a) Nguón liCc lao dóng Theo Tó chúc Lao dóng quóc te (ILO), “Lile li/üng lao dóng la mót bó phán cua dán só trong dó tuói quy dinh, thiCc te có tham gia lao dóng va nhitng ngiíúi khóng có viéc lám, dang tích ciic tim viéc lám ”. Dó tuói quy dinh dói vói lüc lücfng lao dóng tiídng dói khác nhau trong các nüóc tren the giói. Túy theo dác thú diéu kién kinh te, phúc ldi va dán só hoc, các quóc gia düa ra giói han dó tuói lao dóng. Ó Viét Nam hién nay, Bó luát Lao dóng quy dinh tuói lao dóng dói vói nam tú 15 den 60 tuói, dói vói nü tú 15 den 55 tuói. Nguón lüc lao dóng la bó phán dán só' quan trong sáng tao ra cüa cái xá hói va nguón thu nháp cho tái dáu tu va tiéu düng cá nhán. Dáy la nguón lüc quyet dinh thúc dáy táng triídng kinh te, bdi lé súc lao dóng cüa con ngildi ket hdp vói các nguón lüc vát chát khác de tao ra cüa cái, thiéü lao dóng cüa con ngtfdi, các nguón lüc khác khóng có giá tri. Nguón lüc lao dóng la yéü tó' quyet dinh dói vói các nguón lüc phát trien cüa mói quóc gia. Trong xu the phát trien manh mé cüa khoa hoc - cóng nghe, khi trinh dó khoa hoc ngáy cáng cao. nhüng thánh tüu mrii ve rong nghé, ky th u á t áp dung váo sán xuá't va ddi só'ng ngáy cáng nhiéu thi cáng dói hói lüc lüdng lao dóng düdc dáo tao ve chuyén món ky thuát. Thüc tién nhiéu nüóc cho 12
thay. nguon lao dong chat lifting cao la nguon ltfc quan trong nhat, la yeu to vat chat quan trong nhat, quyet dinh nhat doi vdi stf phat trien kinh te - xa hoi. b) Nguon litc von Nguon life von la bieu hien bang tien cua toan bo tai san cua mot ddn vi kmh te hay mot quoc gia. Trong thiJc te, von bao gom tien mat, tien sec va hien vat. Von tien mat, tien sec la khoan tich luy tii thu nhap chua dUdc tieu dung. Von hien vat bao gom cac yeu to vat chat nhii may moc, thiet bi, nguyen lieu... de bao dam cho qua trinh san xuat. Doi vdi mot quoic gia, tong so von vat chat da dUdc tich luy qua thdi gian, diidc goi la tai san quoc gia. Tai san quoc gia dUdc chia thanh hai nhom la nhom von san xuat va nhom von phi san xuat. Nhom von san xuat la bo phan tai san quoc gia dtfdc sii dung true tiep vao qua trinh san xuat. Nhom von phi san xuat la bo phan tai san quoc gia khong sU dung true tiep vao qua trinh san xuat: Nhom von san xuat bao gom: - Cong xUdng, nha may; - Tru sd cd quan, trang bi van phong; - May moc, thiet bi, phiidng tien van tai; - Cd sd ha tang; - Ton kho cua ta t ca hang hoa. Nhom von phi nan xuat gom: - Cac cong trinh cong cong; - Cac cong trinh kien true quoc gia; - N ha d; 13
- Các cán cú quán sü. Nguón vón düdc chia thánh nguón vón dáu tü trong nüóc va nguón vón dáu tu nüóc ngoái. - Nguón vón dáu tu trong nüóc düdc hinh th án h tü tie t kiém trong nüóc bao góm: tie t kiém cüa ngán sách nhá nüóc, tích lüy cüa doanh nghiép va tiet kiém cüa dán cü. - Nguón vón dáu tü nüóc ngoái bao góm: các nguón vón dáu tü cüa chính phü, các tó chúc quóc té, cüa tü nhán vá các tó chúc dáu tü váo trong nüóc düói hinh thúc trüc tiép hoác gián tiép. Vién trd phát trien chính thúc (ODA); Vién trd phi chính phü (NGO); Vón dáu tü gián tiép nüóc ngoái (FII); Vó'n dáu tü trüc tiép nüóc ngoái (FDI). Nguón lüc vón dóng vai tro rá t quan trong doi vói phát trién kinh té cüa mói quóc gia. Tuy nhién, nguón lüc vón vá nhu cáu ve vón d mói quóc gia có sü khác nhau, thám chí rá t khác nhau. Ó các nüóc phát trién, nguón vón khá dói dáo vá phán lón các nüóc náy deu tim kiém thi trüdng dáu tü ra nüóc ngoái vá thüc hien xuát kháu von tü bán. Con các nüóc dang phát trién thi do nguón vón han hep, chüa dü dáp úng nhu cáu dáu tü phát trién kinh té - xá hói nén thüdng tim cách thu hút nguón vón tü nüóc ngoái, d&c b i ó t la n g u ó n v o n d á u tt f tr U c t i é p n tf ó c n g o á i . c) Nguón liic khoa hoc - cóng nghé Nguón lüc khoa hoc - cóng nghé thé hién ó khá náng 14
nghién cúu, sáng tao ra các cóng nghé mói va náng lüc tó chúc chuyén giao các ket quá nghién cúu dó váo úng dung trong các hoat dóng san xuát - kinh doanh nhám tao diéu kién cho né'n kinh te phát trien nhanh vá hieu quá cao. T át cá san phám cüa lao dóng la ket quá cüa quá trin h vát chát hóa súc manh t n thúc, vi the C. Mác dá kháng djnh khoa hoc dá trd thánh lüc lüdng san xuát trüc tiép1. Khoa hoc lá hé thong tri thúc ve tü nhién, xa hói, ve nhüng quy luát phát trién khách quan cüa tü nhién, xa hói vá tü duy, hé thó’ng tri thúc náy düdc hinh thánh trong lich sü vá khóng ngüng phát trién trén cd sd thüc tién xá hói. Cóng nghé lá ket quá cüa quá trinh áp dung các thánh Ivíu khoa hoc váo san xuát. Cóng nghé lá sán phám cüa hoat dóng trí tué sáng tao cüa con ngUdi trong linh vtíc sán xuát. Cóng nghé lá tó hdp nhiéu cóng doan cüa quy trin h úng dung kién thúc khoa hoc váo sán xuát vá phildng tién dé che bien tai nguyén vát chát th án h sán phám háng hóa. Nguón lüc khoa hoc vá cóng nghé lá mót nguón lüc cd bán, ngáy cáng có vai tro quan trong dói vói sü phát trién cüa mói quoc gia. Khoa hoc vá cóng nghé md düdng cho kinh te phát trién. Nó có khá náng tao ra cüa cái mói, nhüng dói tiídng lao dóng mói cüng nhü nhüng cd hói mói cho sü phát trién cüa mói con ngüdi vá mói quóc gia. T h a n h tU u k h o a h p c v á c ó n g n g h e d cíd c v á t c h a t h ó a v á 1. Xem C. Mác vá Ph. Ángghen: Toan tá p , Nxb. Chính tri quoc gia, Há Nói, 2000, t.46, p.II, tr.368-369. 15
düdc chuyén giao ûng dung vào câc llnh vüc sân xuât, kinh doanh trd thành bô phân lüc lüdng sân xuât quan trong cô ÿ nghla quyét dinh tdi ket quâ và hiêu quâ trong sân xuâ't. Âp dung công nghê môi vào sân xuàt së gôp phân nâng cao nàng suât, chat lüdng, hiêu quâ sân xuâ't, kinh doanh, thüc day tàng trüdng kinh te theo chiêu sâu và nâng cao châ't lüdng tàng trüdng. N hüng công nghê môi düdc sû dung së cho phép mô rông quy mô sân xuâ't, ha thâ'p chi phi, giâm thiêu tiêu hao nguyên, nhiên, vât lieu, gôp phân khai thâc, sû dung cô hiêu quâ nguôn tài nguyên thiên nhiên. Trong nên kinh tê' hâu công nghiêp (nén kinh te tri thûc - KBE), lüc lüdng sân xuâ't môi, theo nghla rông, không chi bao hàm khoa hoc công nghê mà côn bao hàm nhiêu ngành khoa hoc xâ hôi. Nhiéu tri thûc vê kinh te hoc, quân tri công, tài chinh - ngân hàng, tâm lÿ hoc, xà hôi hoc, m arketing, vàn hôa, v.v. gôp phân quan trong vào lüc lüdng sân xuât hiên dai. Nhü vây, tri thüc cüa tâ't câ câc mon khoa hoc là dông lüc chu yêü cho tàng trüclng, tao ra cua câi, viêc làm trong tâ't câ câc ngành cüa nên kinh tê tri thûc1. Viêc phân phô'i, sû dung câc kho tri thûc sân cô mot câch thich hdp së tao ra dông lüc manh më thüc dây tàng tracin g k in h t é v a c â i t h iê n ddi sô'ng to à n x à hôi. 1. Vü Dinh Cil - Tràn Xuân Sâm: Luc litçfng sân xuâ't mâi và kinh t é tri thûc, Nxb. Chinh tri quôc gia, Hà Nôi, 2006, tr.149. 16
d) Nguón liic tai nguyén thién nhién Nguón lüc tai nguyén thién nhién bao góm: dát dai, nüóc, rüng, bien, tai nguyén trong lóng dát, nguón nüóc, khí háu... la nguón cung cap diéu kién vá nguyén liéu cho p h á t trien san xuát. Vi trí dia ly cüng có ánh hüdng ró nét den sü phát trien cüa nén kinh té vá trong mót chüng müc nao dó, có thé xem dáy nhü lá mót nguon lüc tu nhién cüa d át nuóc. Nguon lüc tái nguyén thién nhién theo nghia róng n h át bao góm tá t cá các nguón nguyén liéu, náng lüdng, thóng tin... có trén trái dát vá trong khóng gian vü tru má con ngüdi có thé khai thác, che bien vá sü dung dé tao ra các san phám vát chá't. Tái nguyén rá t da dang vé' thé loai: thé rán, thé lóng, thé khí, d dang dóng vát, thüc vát. Có loai dildc hinh thánh thóng qua lao dóng cüa con ngUdi. Hién nay có rá t nhiéu cách phán loai nguón tái nguyén, nhüng phó bien ván lá phán loai theo tính chát cüa nguón tái nguyén, dó lá: - Tái nguyén hüu han lá nhüng tái nguyén có dinh lüdng, djnh tính n hát dinh, sau quá trinh sü dung sé m át di hoác thay dói dinh tính, dinh lüdng ban dáu nhü các loai khoáng san. - Tái nguyén vó han lá loai tái nguyén sau quá trinh sü dung dác tính ban dáu khóng bi biéri dói. Loai náy khóng có giói han vé dinh lüdng, néu chúng ta sü dung tot nó sé trd lai tran g thái ban dáu, nhü gió, khóng khí, ánh sáng, náng lüdng m át trdi... 17
Phán loai nhü váy cüng chi la tüdng dói dé giúp chúng ta to chüc quán ly, sü dung tót nguón tai nguyén thién nhién phuc vu cuoc sóng con ngüdi. Tai nguyén thién nhién düdc coi la mót nguón lüc quan trong trong phát trién kinh te. Nó düdc xem nhií món quá cüa thién nhién han táng cho các quóc gia. N hüng quóc gia giáu ve tai nguyén thién nhién sé có nhüng diéu kién dác biét thuán ldi trong quá trin h phát trién kinh te. Tuy nhién, trén th é giói cüng có nhüng nüóc nghéo ve tai nguyén khoáng san nhüng do biet p h át huy tót các nguón lüc khác thi ván có thé dat düdc toe dó táng trüóng vá p hát trién kinh te cao vá bén vüng n h ü N hát Bán vá Xingapo. d) Các nguón lUc phi kinh te T h ú nhát, thé che. Trüóc het, thé che chính tri có y nghla quyet dinh sü táng trüdng, phát trién kinh té - xá hói. Mót quóc gia có düdng lói chính tri dúng dán lá diéu kién tién dé dé táp hdp moi thánh vién xá hói, tao ra sü dóng th u á n cao, huy dóng vá sü dung có hiéu quá các nguón lüc khác cho quá trinh táng trüóng phát trién kinh té. Ngüdc lai, thé ché' chính tri khóng ón dinh sé kéo theo sü bá't ón ve xá hói vá suy thoái ve kinh té. Cd ché' pháp luát vá các ván bán düói luát nhü quy djnh, qviy tác vá hé thó'ng chính sách diído coi lá nguón h.íc ánh hüóng tói phát trién, phán bo nguón lüc phát trién. Dáy lá nhüng cóng cu cüa nén kinh té nhám huy dóng, khai thác vá phán phói hiéu quá các nguón lüc khác cho 18
mue tiêu tàng trüdng và phât triên km h te theo huông ben vüng. Cô thê nôi, sü thành bai cüa môi quoc gia phu thuôc ra t lôn vào cd chê quân lÿ và hê thong chinh sâch vî mô. T h û hai, rîàc diêm ton giâo, truyên thông vàn hôa cüa dân tôc và tinh công dong. Dây là nguon lüc mang tinh nhân vàn, thê hiên süc manh tinh thàn, khât vong phât triên cüa moi quôc gia. dân tôc. Truyên thông dân tôc và tinh công dong cüng là yêu tô’ tao nên ban sàc riêng cüa tùng quoc gia trên con dudng phât triên, qua dô cüng tao ra nhüng thành tUu vê kinh te - xâ hôi tü nhüng nét dàc thù cüa môi nUôc. T h û ba, kinh nghiêm quân lÿ và vàn hôa kinh doanh, công sa. Trong nên kinh tê thi trücfng, viêc sân xuât câi gi, sân xuât cho ai, sân xuât nhü th ê nào và sô" lüdng bao nhiêu dêu do thi trüdng quyêt dinh. Song sü th àn h bai cüa môi doanh nghiêp, môi nên kinh tê côn phu thuôc râ t nhiêu vào khâ nàng vân dung câc kiên thûc cüng nhu kinh nghiêm quân lÿ vào hoat dông thuc tiên. Kinh nghiêm quân lÿ, nghiên cüu tinh huô'ng là nhüng cd sd thilc tiin tham khâo trong viêc düa ra nhüng chinh sâch và chien lüçtc phât triên kinh tê. T h û tu, vai trô cüa lành dao trong phât triên. Sü thông thâi, lüdng tâm và trâch nhiêm cüa lành dao dông vai trô quan trong trong viêc lüa chon chiên lüdc phât trien, quân tri phât triên cüa quôc gia. Tâm nhin chiên litrif' p h â t tr iP n r u a nôi hô n ên k in h té , c h ie n hfrto fio i ngoai, sü trong sach, minh bach trong quân tri cô ânh hüông cüa lành dao. T h û nam , hê thông thông tin. Vai trô cüa thông tin dâ 19