Tiếp cận vấn đề phát triển con người và văn hóa từ đại hội XIII của Đảng
lượt xem 1
download
Bài viết Tiếp cận vấn đề phát triển con người và văn hóa từ đại hội XIII của Đảng trình bày tư tưởng về con người - nhân tố quyết định cho sự phát triển xã hội; Phát triển con người trong thời đại toàn cầu hóa và nền kinh tế tri thức.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Tiếp cận vấn đề phát triển con người và văn hóa từ đại hội XIII của Đảng
- QUẢN LÝ KINH TẾ TIẾP CẬN VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN CON NGƯỜI VÀ VĂN HÓA TỪ ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG Thái Thị Khương* ABSTRACT In today’s era, with the trend of globalization and international integration, with the explosion of intellectual in- formation, the miraculous achievements of science and technology that mankind has achieved, the education Ed- ucation and training to develop people with creative courage and comprehensive personality, in a dialectical re- lationship with the problem of building and developing good cultural values, is urgently posed. The essence of the development process in today’s era is that culture and people both have the role of both the goal and the driving force of the cause of building a new society. The 13th Party Congress outlined and set out specific goals and tasks on building a comprehensive Vietnamese human development, meeting the requirements of the country’s socio-eco- nomic development. Keywords: Human development; cultural values; Vietnamese culture Received: 25/10/2022; Accepted: 05/01/2023; Published: 28/02/2023 1. Đặt vấn đề 2. Nội dung nghiên cứu Trong bối cảnh chung của thế giới là toàn cầu hóa 2.1. Tư tưởng về con người - nhân tố quyết định và hội nhập quốc tế, với sự bùng nổ của thông tin trí tuệ, cho sự phát triển xã hội những thành tựu của khoa học kỹ thuật kỳ diệu mà nhân Biện chứng của phát triển con người và phát triển loại đã đạt được, thì việc giáo dục, đào tạo để phát triển văn hóa biểu hiện tính thống nhất giữa mục tiêu và động con người có bản lĩnh sáng tạo và nhân cách toàn diện, lực của sự phát triển, giữa tiền đề và điều kiện, giữa chủ trong mối quan hệ biện chứng với vấn đề xây dựng và thể con người và bản chất con người văn hóa ở tầm cao phát triển các giá trị văn hóa tốt đẹp, được đặt ra một của sự phát triển tài năng và đạo đức. Con người và văn cách cấp thiết. Bản chất của quá trình phát triển trong hóa tất yếu đều là mục tiêu và động lực của sự phát triển thời đại ngày nay là văn hóa và con người đều có vai trò xã hội Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự nghiệp xây dựng đại hóa và hội nhập quốc tế. Vì vậy, các cấp, các ngành xã hội mới. Đại hội XIII của Đảng đã khái quát và đề ra cần nhận thức đầy đủ, sâu sắc tầm quan trọng của văn mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể về xây dựng phát triển con hóa, con người; thực hiện có kết quả mục tiêu xây dựng người Việt Nam toàn diện, đáp ứng yêu cầu yêu cầu phát nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, triển kinh tế - xã hội của đất nước. Nghiên cứu và vận hướng đến chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân dụng quan điểm Đại hội XIII của Đảng về phát triển con tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học; xây dựng văn hóa người và văn hóa có ý nghĩa quan trọng trong giai đoạn thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hiện nay. Đại hội XIII đã khẳng định: “Phát triển con hội; xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện. người toàn diện và văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà Con người trong thời đại ngày nay đang chuyển bản sắc dân tộc để văn hóa, con người Việt Nam thực sự mình để cất cánh bay cao trên bầu trời hội nhập, hợp tác, trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước hướng tới sự phát triển của nhân loại. Đó là bầu trời với và bảo vệ Tổ quốc. Tăng đầu tư cho sự nghiệp phát triển nền kinh tế tri thức, nền kinh tế không phải được tạo ra văn hóa. Xây dựng, phát triển, tạo môi trường và điều từ sức mạnh cơ bắp, mà từ sức mạnh trí tuệ, từ sự phát kiện xã hội thuận lợi nhất để khơi dậy truyền thống yêu triển nhảy vọt của khoa học, năng lực làm chủ công nghệ nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin, khát vọng phát triển hiện đại của sản xuất và đời sống, trong nền kinh tế - xã đất nước phồn vinh, hạnh phúc; tài năng, trí tuệ, phẩm hội tự động hóa về lực lượng sản xuất và khả năng trí tuệ chất của con người Việt Nam là trung tâm, mục tiêu và hóa cao của con người. Quá trình toàn cầu hóa quốc tế động lực phát triển quan trọng nhất của đất nước” (1). trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội đang trở thành *TS.Trường Đại học Khoa học Huế TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ - SỐ 24 QUÝ 1/2023 33
- QUẢN LÝ KINH TẾ nhân tố tất yếu. Con người trong thời đại ngày nay phát thích ứng của cá nhân con người với toàn bộ điều kiện triển theo quy luật: văn hóa cá nhân càng cao, năng lực lịch sử xã hội, điều kiện vật chất và văn hóa tinh thần do tư duy càng phát triển, thì tính cộng đồng xã hội càng sâu chính con người tạo ra cần được xem là vấn đề nổi bật. sắc, càng trở thành động lực cá nhân mạnh mẽ thúc đẩy Con người càng thích ứng nhanh với hoàn cảnh, thì con sự phát triển xã hội. người càng làm chủ hoàn cảnh một cách tích cực, tự giác Công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước là điều kiện, và sáng tạo. là môi trường để phát triển con người và văn hóa. Nghị Vấn đề bản sắc văn hóa của nhân tố con người trong quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII đã định hướng thời kỳ hội nhập và phát triển là sự khẳng định đặc trưng, phát triển: “Làm cho giá trị văn hóa thấm sâu vào mọi cá tính, nhân cách riêng biệt của mỗi cá nhân, không lình vực, mọi mặt hoạt động, mọi quan hệ xã hội, thành bao giờ hòa nhập thành một khối đồng nhất, không mâu sức mạnh nội sinh quan trọng của phát triển bền vững. thuẫn, không khác biệt trong mối quan hệ biện chứng cá Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tạo điều kiện nhân và cộng đồng xã hội. Đồng thời, trong giá trị phổ để xây dựng con người Việt Nam đẹp về nhân cách, đạo biến của con người - xã hội cũng biểu hiện đặc trưng văn đức, tâm hồn; cao về trí tuệ, năng lực, kỹ năng sáng tạo; hóa Việt Nam. Đảng Cộng sản Việt Nam luôn luôn quán khỏe về thể chất; nâng cao trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ triệt một cách đúng đắn và sâu sắc đặc trưng văn hóa và công dân, ý thức tôn trọng tuân thủ pháp luật; phát huy con người Việt Nam trong hội nhập quốc tế: “Phát triển tốt vai trò chủ thể sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng, nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, giữ gìn bản sắc tốt đẹp bảo vệ Tổ quốc. Trong mọi hoạt động kinh tế, chính trị, của dân tộc. Chủ động hợp tác và giao lưu quốc tế về văn xã hội đều phải đề cao nhân tố văn hóa, con người” (2). hóa, quảng bá văn hóa Việt Nam, tiếp nhận có chọn lọc 2.2. Phát triển con người trong thời đại toàn cầu tinh hoa văn hóa thế giới, đáp ứng yêu cầu hội nhập và hóa và nền kinh tế tri thức phát triển. Xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn Giá trị trí tuệ, tầm cao của tri thức mà mỗi cá nhân diện và môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh trên tất cần phải chiếm lĩnh. Trong thời đại ngày nay, trí tuệ loài cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, khắc phục các biểu người ngày càng phát triển cao, thông tin càng bùng nổ, hiện xuống cấp về đạo đức xã hội” (3) thì sự chiếm lĩnh trí tuệ nhân loại để chuyển hóa thành tri Đậm đà bản sắc dân tộc là cái riêng có của con người thức cá nhân là một động lực mạnh mẽ cho sự phát triển Việt Nam, nhưng không phải trừu tượng, mà là cụ thể nhân tố con người. Mối quan hệ giữa con người và con sinh động trong lời ăn, tiếng nói, suy nghĩ, tư duy, hoạt người không còn biểu hiện một cách cảm tính, trực tiếp, động thực tiễn, sáng tạo văn hóa, nghệ thuật của mỗi mà thông qua mối quan hệ con người - trí tuệ - kỹ thuật - con người. Trong đó, yếu tố đặc trưng của mỗi cá nhân văn hóa - con người. Con người văn hóa được biểu hiện không hề mâu thuẫn với tính thống nhất trong dòng chảy thông qua sự thăng hoa của phẩm chất trí tuệ, hình thành văn hóa của mỗi thời đại. Sự hòa đồng trong đời sống xã con người với chất lượng phát triển cao, con người xã hội, những yếu tố mang tính phổ biến trong điều kiện vật hội với các yếu tố tích hợp của tri thức và giá trị văn hóa chất và văn hóa tinh thần đóng vai trò nền tảng cho mỗi tinh thần tốt đẹp nhất. Không nghi ngờ gì nữa khi chúng con người phát triển tự do và toàn diện. Biện chứng của ta khẳng định rằng, trong thời đại mới, nhân cách văn mối quan hệ cá nhân - xã hội thể hiện trong tính phổ biến hóa cá nhân không chỉ là cái riêng có của mỗi cá nhân, càng sâu sắc bền vững thì tính đặc trưng của mỗi cá nhân mà là biểu hiện của sự chuyển hóa tất yếu để đi từ cộng càng nổi bật, tạo nên phong cách hài hòa của con người đồng tới cá nhân và từ cá nhân tới cộng đồng, xã hội. trong quá trình hội nhập và phát triển. Những thành tựu về kinh tế, công nghệ, kỹ thuật mới Văn hóa con người trong thời đại mới đang là vấn đề và sự vận động biến đổi của điều kiện xã hội mới thế kỷ cần được nhận thức một cách đầy đủ, đúng với vị trí của XXI đang tạo ra những cơ hội và sự thách đố đầy bản nó trong đời sống con người. Với tất cả những mục tiêu lĩnh đối với sự phát triển con người, đồng thời là bệ đỡ toàn diện về kinh tế, xã hội, con người, giá trị văn hóa cho những thành quả kỳ diệu mà con người đang từng mà Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra, đã bao hàm nhân bước chiếm lĩnh. Trong quan hệ đa chiều đó của nền tố động lực phát triển của văn hóa. Văn hóa con người văn minh công nghệ thông tin, con người không còn tự trong thời đại mới là sự chuyển hóa biện chứng giữa cái giam mình trong thế giới chật hẹp của chính mình. Thế chung và cái riêng, giữa cá nhân và xã hội trong quá giới của mỗi cá nhân là thế giới đa chiều, là sự tích hợp trình phát triển. Bản lĩnh văn hóa cá nhân càng cao thì của nhiều nhân tố hướng tới sự phát triển. Bởi vậy, tính khả năng tiếp nhận các giá trị văn hóa của cộng đồng xã 34 TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ - SỐ 24 QUÝ 1/2023
- QUẢN LÝ KINH TẾ hội càng hướng đến tính tích cực, hạn chế các yếu đấu của toàn Đảng và của mỗi cán bộ, đảng viên” tố phản giá trị trong đời sống văn hóa, đạo đức, lối (4). Đồng thời, phương pháp giáo dục con người sống. Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ để năng cao bản lĩnh chính trị, tu dưỡng, rèn luyện nghĩa trong đời sống kinh tế - xã hội ở Việt Nam hiện đạo đức, lối sống tốt đẹp, có ý nghĩa nhân văn cao nay, với tính đa dạng và phức tạp của nó, đang tạo cả chính là “học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, ra quan hệ của hai mặt đối lập. Một mặt, xu thế phát phong cách Hồ Chí Minh gắn với chống suy thoái triển để hướng đến các giá trị tích cực, đẩy nhanh tốc về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống” (5). Trong độ tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội, xác lập thời đại khoa học công nghệ, với sự bùng nổ thông các giá trị văn hóa tiên tiến trong đời sống con người. tin trên mọi lĩnh vực của khoa học và đời sống, con Mặt khác, sự hình thành tự phát các yếu tố phản giá người Việt Nam có năng lực tư duy trí tuệ cao và đạo trị, là mặt trái của nền kinh tế thị trường, đang từng đức lối sống tốt đẹp, tất yếu không thể chỉ ràng buộc ngày, từng giờ tác động vào đời sống con người trên mối quan hệ hạn hẹp của mình từ góc độ “ chuyên bình diện cá nhân và bình diện xã hội. môn thuần túy”, không quan tâm đến “chính trị”; Với tính đa dạng, phong phú, phức tạp của quá mà trái lại, con người phải hướng đến sự phát triển trình phát triển xã hội, nhân cách văn hóa cá nhân nhân cách toàn diện “vừa hồng vừa chuyên”, giỏi cũng biểu hiện tính giao thoa, kế thừa, sự tiếp nhận về chuyên môn nghề nghiệp và có bản lĩnh chính trị và phản ứng với các giá trị văn hóa. Một nhân cách vững vàng, nhận thức tư tưởng tiến bộ, đạo đức lối văn hóa cao, bền vững và lành mạnh về bản chất sẽ sống nhân ái, nhân văn. tiếp nhận một cách tự giác giá trị văn hóa tích cực. 3. Kết luận Ngược lại, một nhân cách văn hóa kém bền vững Phát triển con người và văn hóa Việt Nam trong và chứa đựng nhiều hạn chế, sẽ dẫn đến tiếp nhận giai đoạn hiện nay là một đòi hỏi mang tính tất yếu. một cách tự phát mọi giá trị văn hóa, nhất là các yếu Tiếp cận quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về tố phản giá trị. Nâng cao bản lĩnh văn hóa cá nhân giáo dục, đào tạo chính là sự khẳng định, sự xác lập chính là cơ sở, là điều kiện để tiếp nhận một cách minh triết về phát triển con người và văn hóa trong đúng đắn các giá trị văn hóa, đạo đức, lối sống tốt thời kỳ mới. Minh triết về con người và văn hóa biểu đẹp của con người trong đời sống xã hội. hiện mối quan hệ biện chứng của sự chuyển hóa giữa Một yếu tố quan trọng của vấn đề phát triển con nhân tố văn hóa và nhân tố con người, là mục tiêu và người trong điều kiện nền kinh tế thị trường hiện nay động lực của sự phát triển; là những thành tố cơ bản, là tăng cường bản lĩnh chính trị, khẳng định vai trò quyết định sự thắng lợi của dân tộc Việt Nam trong nền tảng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước. Chí Minh, tính đúng đắn và sáng tạo của quan điểm, đường lối Đảng Cộng sản Việt Nam. Thời kỳ mới Tài liệu tham khảo của quá trình toàn cầu hóa, sự hội nhập kinh tế và 1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện đại văn hóa giữa các quốc gia trên thế giới đang tạo ra sự hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tr47, NXB Chính thay đổi nhanh chóng của các mối quan hệ về chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội. trị, hình thành những xu hướng khác nhau, thậm chí 2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện đại đối lập nhau, trong quan điểm chính trị, trong nhận hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, tr28 - 29, NXB thức tư tưởng, đạo đức, lối sống. Cuộc đấu tranh giai Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội. cấp, xét trên phạm vi toàn cầu - dù trong thời đại hữu 3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện nghị, hợp tác và phát triển - cũng được biểu hiện với đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 2, tr129, nhiều màu sắc khác nhau, nhưng không kém phần NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội. gay gắt, quyết liệt và phức tạp. Vì vậy, Đảng ta yêu 4. (5); (6) Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn cầu: “Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Chí Minh, vận dụng sáng tạo và phát triển phù hợp tr25, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội. với thực tiễn Việt Nam; kiên định mục tiêu độc lập 7. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 2, tr125, mới. Nâng cao bản lĩnh chính trị, trí tuệ, tính chiến NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội. TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ VÀ CÔNG NGHỆ - SỐ 24 QUÝ 1/2023 35
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề xuất cấu trúc năng lực đọc hiểu văn bản tự sự trong chương trình ngữ văn theo mô hình phát triển năng lực
13 p | 224 | 28
-
Bài giảng Chuyên đề Phát triển các kĩ năng quản lí: Modun 2 - Hiệu trưởng trường THPT với vấn đề giáo dục kĩ năng sống cho HS
41 p | 151 | 22
-
Kỹ năng phát triển cộng đồng (Tài liệu tập huấn phương pháp tiếp cận dựa vào nội lực để phát triển cộng đồng cho sinh viên thiệt thòi trường ĐHAG) - ThS. Phạm Huỳnh Thanh Vân
35 p | 162 | 21
-
Bối cảnh đô thị hóa: Vấn đề nghiên cứu nhân học ở Việt Nam
7 p | 202 | 11
-
Mô - đun 2: Hiểu về phát triển bền vững
28 p | 103 | 8
-
Tiếp cận văn hóa toán học trong dạy học môn Toán ở trường phổ thông
6 p | 10 | 5
-
Phát triển chủ đề tích hợp trong dạy học văn học trung đại Việt Nam ở trường trung học theo hướng tiếp cận năng lực
10 p | 77 | 4
-
Một số biện pháp quản lí đội ngũ cán bộ thư viện tại Trung tâm thông tin - thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội theo tiếp cận văn hóa tổ chức
5 p | 9 | 4
-
Khảo nghiệm về tính cần thiết và khả thi một số biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường trung học phổ thông tại Hà Nội theo tiếp cận năng lực
6 p | 99 | 3
-
Giải pháp đánh giá kết quả học tập theo định hướng phát triển năng lực trong đào tạo theo học chế tín chỉ cho sinh viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội
7 p | 80 | 3
-
Sử dụng bài tập tiếp cận Pisa nhằm phát triển năng lực khoa học tự nhiên của học sinh ở trường trung học cơ sở
16 p | 56 | 2
-
Giáo dục STEM trong trường phổ thông nhằm phát triển năng lực hợp tác giải quyết vấn đề cho học sinh: Lí luận và đề xuất mô hình triển khai trong dạy học
6 p | 32 | 2
-
Giáo trình Vận dụng các tiếp cận dạy học để phát triển năng lực học sinh trong dạy học Sinh học: Phần 1
145 p | 17 | 2
-
Giáo trình Vận dụng các tiếp cận dạy học để phát triển năng lực học sinh trong dạy học Sinh học: Phần 2
86 p | 7 | 2
-
Phát triển tư duy sáng tạo cho sinh viên kỹ thuật thông qua phương pháp dạy học dựa trên vấn đề tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh
3 p | 7 | 1
-
Tổng quan nghiên cứu về vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản lí phòng chức năng trong trường đại học theo tiếp cận năng lực tại Việt Nam
6 p | 56 | 1
-
Xây dựng và sử dụng tiêu chí đánh giá hoạt động giáo dục kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ theo tiếp cận trải nghiệm ở trường mầm non khu vực miền núi
6 p | 8 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn