Tiết 68 : Bài 54 : QUANG PHỔ VẠCH PHÂN TÍCH QUANG PHỔ

Chia sẻ: Abcdef_51 Abcdef_51 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

107
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'tiết 68 : bài 54 : quang phổ vạch phân tích quang phổ', tài liệu phổ thông, vật lý phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tiết 68 : Bài 54 : QUANG PHỔ VẠCH PHÂN TÍCH QUANG PHỔ

Tiết 68 : Bài 54 : QUANG PHỔ VẠCH PHÂN TÍCH QUANG PHỔ I / MỤC TIÊU :  Hiểu được khái niệm về quang phổ vạch phát xạ, nguồn phát, những đặc điểm và công dụng của quang phổ vạch phát xạ.  Hiểu được khái niệm về quang phổ vạch hấp thụ; cách thu và điều kiện để thu được quang phổ vạch hấp thụ; mối liêu hệ giữa quang phổ vạch phát xạ và quang phổ vạch hấp thụ của cùng một nguyên tố.  Hiểu được phép phân tích quang phổ và tiện lợi của nó. II / CHUẨN BỊ : 1 / Giáo viên :  Chuẩn bị một số ảnh chụp và quang phổ vạch phát xạ và quang phổ vạch hấp thụ.  Vẽ trên giấy khổ lớn Hình 54.2 SGK. 2 / Học sinh :  Máy quang phổ.
 Quang phổ liên tục. III / GỢI Ý VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC : Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1 : HS : Quang phổ vạch GV : Ngoài quang phổ liên tục còn có thể có loại quang phổ nào nữa? GV : Quang phổ vạch là gì ? HS : Nêu định nghĩa GV : Muốn cho trên tấm hình của HS : Ánh sáng đơn sắc máy quang phổ chỉ thấy có một vạch đỏ thì chùm sáng phát ra từ nguồn sáng S đó vào máy quang phổ phải có đặc điểm gì ? GV : Quang phổ vạch phát xạ do nguồn nào phát ra ? HS : Các chất khí hay hơi có khối lượng riêng nhỏ. GV : Quang phổ vạch phát xạ phát ra trong điều kiện nào ? HS : Các chất khí hay hơi có khối lượng riêng nhỏ bị kích thích. GV : GV yêu cầu HS quan sát về ảnh chụp quang phổ vạch của một số
HS : Quan sát hình ảnh 54.1 SGK nguyên tố ? HS : Trang bìa có màu sắc học sinh GV : Hoặc quan sát hình màu ? dễ quan sát và trả lời câu hỏi. GV : Nêu nhận xét về nét giống HS : Số lượng vạch, vị trí các vạch, nhau, khác nhau giữa các quang phổ cường độ sáng. đó ? HS : Mỗi chất khi bị kích thích phát GV : GV nêu tính chất của quang ra các bức xạ có bước sóng xác định phổ vạch như trong SGK và yêu cầu và cho một quang phổ vạch phát xạ HS đọc đoạn chữ nhỏ ở cột phải ở riêng, đặc trưng cho nguyên tố đó. cuối trang 237. Hoạt động 2 : GV : GV yêu cầu HS trả lời H1 . HS : Tấm kính chỉ cho ánh sáng đỏ truyền qua, các chùm ánh sáng khác GV : Khi chiếu một chùm ánh sáng bị chặn lại. trắng qua kính lọc sắc đỏ thì có hiện tượng gì xảy ra ? HS : Quang phổ liên tục. GV : Khi chiếu một chùm sáng trắng vào máy quang phổ ta thu được gì ? GV : Nếu trên đường đi của chùm HS : Xuất hiện một vạch tối ở đúng sáng đó ta đặt một ống thủy tinh vị trí của vạch vàng trong quang phổ đựng hơi Natri thì thấy hiện tượng gì vạch phát xạ của natri. ? HS : Nêu định nghĩa.
GV : Quang phổ vạch hấp thụ là gì ? HS : Quan sát hình 54.2 GV : GV hướng dẫn cho HS hiểu các chi tiết Hình 54.2. HS : Đọc SGK trang 238 GV : Đồng thời cho HS đọc phần chữ nhỏ ở cột phải trang 238. HS : Thấp hơn GV : Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ có giá trị như thế nào so với nghiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục ? HS : Nêu định nghĩa. GV : Thế nào là sự đảo vạch ? HS : “Ở một nhiệt độ xác định, một GV : GV yêu cầu HS quan sát và vật chỉ hấp thụ những bức xạ nào mà nhận xét ảnh chụp các quang phổ hấp nó có khả năng phát xạ, và ngược lại, thụ của hêli, natri và so sánh chúng nó chỉ phát bức xạ nào mà nó có khả với ảnh chụp quang phổ vạch phát xạ năng hấp thụ”. của hêli, natri. Từ đó, GV hướng dẫn để HS hiểu định luật Kiếc-sốp. GV : Phép phân tích quang phổ là gì Hoạt động 3 : ? HS : Nêu định nghĩa. GV : Thế nào là phép phân tích HS : Nêu định nghĩa. quang phổ định tính ? HS : Nêu định nghĩa. GV : Thế nào là phép phân tích
HS : Nhờ có việc phân tích quang quang phổ định lượng ? phổ hấp thụ của Mặt Trời, mà người GV : Đồng thời, GV gợi ý HS về ta đã phát hiện ra Hêli ở trên Mặt nhà đọc đoạn chữ nhỏ ở cột phải Trời, trước tìm thấy nó ở Trái Đất. trang 234 Ngoài ra, người ta còn thấy sự có mặt của nhiều nguyên tố trong khí quyển Mặt Trời như : Hydrô, canxi, natri, sắt. IV / NỘI DUNG : 1. Quang phổ vạch phát xạ Quang phổ gồm các vạch màu riêng lẻ, ngăn cách nhau bằng những khoảng tối, được gọi là quang phổ vạch phát xạ. a) Cách tạo Quang phổ vạch do các chất khí, hay hơi có khối lượng riêng nhỏ khi bị kích thích. b) Tính chất Mỗi chất khi bị kích thích phát ra các bức xạ có b ước sóng xác định và cho một quang phổ vạch phát xạ riêng, đặc trưng cho nguyên tố đó. c) Các nguyên tố khác nhau phát ra các quang phổ vạch khác hẳn nhau về số lượng vạch, về bước sóng (tức là về vị trí) của các vạch và về cường độ sáng của các vạch đó.
2. Quang phổ vạch hấp thụ a) Cách tạo Quang phổ liên tục, thiếu vạch màu do bị chất khí (hay hơi kim loại) hấp thụ, được gọi là quang phổ vạch hấp thụ của khí (hay hơi) đó. Điều kiện để thu được quang phổ hấp thụ là nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải thấp hơn nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục. Hiện tượng một vạch quang phổ phát xạ sáng trở thành vạch tối trong quang phổ hấp thụ, gọi là sự đảo vạch quang phổ. b) Định luật Kiếc-sốp “Ở một nhiệt độ xác định, một vật chỉ hấp thụ những bức xạ nào mà nó có khả năng phát xạ, và ngược lại, nó chỉ phát bức xạ nào mà nó có khả năng hấp thụ”. c) Quang phổ vạch hấp thụ của mỗi nguyên tố có tính chất đặc trưng cho nguyên tố đó. 3. Phân tích quang phổ Phân tích quang phổ là phương pháp vật lí dùng để xác định thành phần hóa học của một chất (hay hợp chất), dựa vào việc nghiên cứu quang phổ của ánh sáng do chất ấy phát ra hoặc hấp thụ. Phân tích quang phổ định tính có ưu điểm là : cho kết quả nhanh, có độ nhạy cao, và có thể, cùng một lúc xác định được sự có mặt của nhiều nguyên tố.
Phân tích định lượng để biết được cả nồng độ của các thành phần có trong mẫu nồng độ rất nhỏ. V / CỦNG CỐ VÀ DẶN DÒ : Trả lời câu hỏi 1, 2, 3. Xem bài 55