Tìm hiểu hoạt động của thị trường UPCOM

Chia sẻ: Vũ Linh Huyền Linh Huyền | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

278
lượt xem 96
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liêu tham khảo những vấn đề cơ bản về thị trường chứng khoán

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu hoạt động của thị trường UPCOM

Thị trường chứng khoán Nhóm 06 Tìm hiểu hoạt động của thị trường UPCOM Danh sách nhóm 06 Họ và tên Lớp STT Mã Sinh Viên Định Thị Lan Anh 1 KTNN E 53 532084 Phạm Thị Duyên 2 KTDN C 54 541704 Hứa Thị Hạnh 3 KTNN B 54 541880 Nguyễn Thị Thúy Hằng 4 QTKD A 54 542779 Vũ Thị Huyền (nhóm 5 KTC 54 541341 trưởng) Nguyễn Thị Phượng 6 KTNN E 53 532046 7 Đinh Khánh Thùy KTB 53 532060 Đinh Thị Yến 8 KTB 53 532082 1
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 Mục lục Tìm hiểu hoạt động của thị trường UPCOM.........................................................................................1 STT........................................................................................................................................................1 Họ và tên...............................................................................................................................................1 Lớp.........................................................................................................................................................1 Mã Sinh Viên..........................................................................................................................................1 1.............................................................................................................................................................1 Định Thị Lan Anh...................................................................................................................................1 KTNN E 53.............................................................................................................................................1 532084...................................................................................................................................................1 2.............................................................................................................................................................1 Phạm Thị Duyên....................................................................................................................................1 KTDN C 54.............................................................................................................................................1 541704...................................................................................................................................................1 3.............................................................................................................................................................1 Hứa Thị Hạnh........................................................................................................................................1 KTNN B 54.............................................................................................................................................1 541880...................................................................................................................................................1 4.............................................................................................................................................................1 Nguyễn Thị Thúy Hằng.........................................................................................................................1 QTKD A 54.............................................................................................................................................1 542779...................................................................................................................................................1 5.............................................................................................................................................................1 Vũ Thị Huyền (nhóm trưởng)................................................................................................................1 KTC 54...................................................................................................................................................1 541341...................................................................................................................................................1 6.............................................................................................................................................................1 Nguyễn Thị Phượng..............................................................................................................................1 KTNN E 53.............................................................................................................................................1 532046...................................................................................................................................................1 7.............................................................................................................................................................1 Đinh Khánh Thùy...................................................................................................................................1 2
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 KTB 53...................................................................................................................................................1 532060...................................................................................................................................................1 8.............................................................................................................................................................1 Đinh Thị Yến..........................................................................................................................................1 KTB 53...................................................................................................................................................1 532082...................................................................................................................................................1 Danh sách nhóm 06...............................................................................................................................1 Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ.............................................................................................................................3 Phần II: Nội Dung..................................................................................................................................5 Giao dịch từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần........................................................................................12 Thời gian từ 8h30 đến 15h00, thời gian nghỉ từ 11h30 đến 13h30 ....................................................12 Trừ các ngày nghỉ theo quy định trong Bộ luật Lao động. .................................................................12 Thị trường giao dịch chứng khoán tạm ngừng hoạt động giao dịch trong trường hợp: .....................12 Giao dịch không thể thực hiện do hệ thống đăng ký giao dịch gặp sự cố.........................................12 Khi có ¼ số thành viên trở lên bị sự cố về hệ thống chuyển lệnh giao dịch......................................12 Uỷ Ban Chứng Khoán Nhà Nước yêu cầu Thị Trường Giao Dịch Chứng Khoán ngừng giao dịch để bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư hoặc bảo vệ nền kinh tế quốc dân.....................................................12 Các trường hợp bất khả kháng: thiên tai, hoả hoạn hay các sự cố khách quan khác. ......................12 Hoạt động giao dịch được tiếp tục ngay sau khi các sự kiện trên được khắc phục. Trường hợp không thể khắc phục thì phiên giao dịch được coi là kết thúc tại thời điểm hoàn tất giao dịch cuối cùng trước đó. .....................................................................................................................................12 Phần IV: Kết Luận...............................................................................................................................26 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................................27 Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ Hiện nay, thời đại của chúng ta là thời đại mang xu hướng toàn cầu hoá và khu vực hoá. Hoà nhập với không khí này, Việt Nam v ừa gia nh ập và là thành viên của tổ chức thương mại thế giới WTO. Khi được trở thành viên của tổ chức thương mại thế giới thì đồng nghĩa Việt Nam cũng gặp nhiều khó khăn và đồng thời cũng gặt hái được nhiều thành công. Để thu được kết quả t ốt t ừ quá trình h ội nhập chúng ta phải đánh giá, nhận định về cơ h ội cũng nh ư là thách th ức đang đ ặt ra, chúng ta phải biết đâu là thế mạnh mình ph ải phát huy và đâu là đi ểm y ếu c ần 3
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 phải khắc phục. Và đặc biệt hơn nữa chúng ta phải nhận định được xu h ướng đi chung của Thế giới, những yếu tố nào các nước đang chú trọng. Chính vì điều đó, mà chúng ta thấy rằng thị trường ch ứng khoán trên th ế giới hiện nay là một thị trường nóng bỏng và có nhiều triển vọng đi lên. Nó không chỉ là một kênh huy động vốn có hiệu quả cho hoạt động đầu tư trong nền kinh tế mà còn là nhân tố thúc đẩy hoạt động của nền kinh t ế di ễn ra suôn s ẻ h ơn. Có th ể nói rằng thị trường chứng khoán được hình thành và phát triển bắt đầu từ nhu cầu tự phát về trao đổi và sau đó được phát triển với quy mô lớn dần về phương thức giao dịch quản lý cũng ngày càng chặt chẽ hơn. Thị trường chứng khoán bao gồm hai loại thị trường: thị trường giao dịch các loại chứng khoán được cấp giấy phép niêm yết( thị trường chứng khoán tập trung) và thị trường giao dịch các chứng khoán của công ty vừa và nhỏ không hoặc chưa được niêm yết trên thị trường chứng khoán tập trung( thị trường chứng khoán phi tập trung). Sự kết hợp giữa hai thị trường này sẽ tạo thành một hệ thống thị trường chứng khoán khá hoàn ch ỉnh, rộng lớn, sôi động và linh hoạt. Ở Việt Nam, thị trường chứng khoán tập trung (trung tâm giao dich chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh) đã đi vào hoạt động hơn 10 năm, hàng hóa trên th ị trường tuy đã được bổ sung nhưng vẫn còn khá nghèo nàn; các đi ều ki ện ch ặt ch ẽ còn là những cản trở lớn đến việc được tham gia niêm yết khi đại b ộ ph ận các doanh nghiệp Nhà nước trong diện cổ phần đều là nh ững doanh nghi ệp v ừa và nhỏ. Do vậy, việc hình thành và phát triển th ị trường ch ứng khoán phi t ập trung là rất cần thiết tạo điều kiện cho các công ty vừa và nhỏ, các công ty mới thành l ập có thể huy động vốn trên thị trường chứng khoán. Đồng th ời cung cấp them các loại công cụ đầu tư đa dạng cho các nhà đầu tư, tạo cơ ch ế giao dịch linh ho ạt, chi phí thấp và tạo cơ chế định giá mới để góp phần thúc đẩy s ự phát tri ển c ủa th ị trường chứng khoán Việt Nam phục vụ cho công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Và thị trường UPCOM là một thị trường chứng khoán phi tập trung 4
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 ra đời nhằm tạo tiền đề cho HaSTC xây dựng thị trường OTC có qu ản lý, góp phần thu hẹp thị trường tự do và hướng tới một thị trường OTC hiện đại. Vì những lý do trên, nhóm chúng em xin được nghiên cứu đề tài “ tìm hiểu hoạt động của thị trường UPCOM”. Trong quá trình nghiên cứu, tìm hiểu và thảo luận, không tránh khỏi những thiếu sót, sai lầm, nhóm chúng em rất mong nh ận được sự góp ý của cô để bài làm được tốt hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Phần II: Nội Dung Sự hình thành của thị trường UPCOM I. Ngày 20/11/2008, Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 108/2008-QĐ-BTC về việc ban hành Quy chế tổ chức và quản lý giao dịch chứng khoán công ty đại chúng (CTĐC) chưa niêm yết tại Trung tâm Giao dịch Ch ứng khoán Hà N ội (HaSTC). Đây là cơ sở pháp lý quan trọng trong việc triển khai thị trường UPCOM (Th ị 5
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 trường giao dịch cổ phiếu của CTĐC chưa niêm yết). Việc quản lý và t ạo môi trường thuận lợi cho việc mua/bán, chuyển nhượng chứng khoán của các CTĐC chưa niêm yết và các loại hình doanh nghiệp được phép chuy ển nh ượng ch ứng khoán khác là vô cùng cần thiết. Trên cơ sở đó thị trường UPCOM ra đời và khai trương vào tháng 6/2009. UPCOM (Unlisted Public Company Market) là tên gọi của th ị trường giao d ịch chứng khoán của các công ty đại chúng chưa niêm yết được tổ chức tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội. Thị trường này được tổ chức để nhà đầu tư có thể mua, bán các loại cổ phiếu của các công ty đại chúng chưa niêm y ết, hoặc h ủy niêm y ết tại SGDCK TP.HCM (HOSE) hoặc SGDCK Hà Nội (HNX) v ới m ục đích t ạo môi trường giao dịch công bằng, minh bạch, an toàn giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu t ư, tăng tính thanh khoản cho các chứng khoán chưa niêm yết và tăng kh ả năng huy động vốn cho các doanh nghiệp. Thị trường UPCOM ra đời nhằm mục đích thay thế cho thị trường OTC t ự do va ̀ là môt mô hinh tổ chức chinh thức cua thị trường OTC ở Viêt Nam. Bên cạnh thị ̣ ̀ ́ ̉ ̣ trường tập trung do Nhà nước quản lý được tổ chức tại Sở GDCK Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, giao dịch trên thị trường tự do (OTC) hiện v ẫn di ễn ra khá ph ổ bi ến với quy mô lớn. Nguồn hàng hóa trên thị trường này là cổ phiếu (CP) của các DN nhà nước cổ phần hóa, công ty cổ phần do các tổ chức kinh doanh và đầu tư tư nhân thành lập. Trên thị trường này, giao dịch tự phát, không được thanh toán tập trung, CP không được lưu ký, việc mua bán thông qua các nhà môi giới tự do, không được cấp phép... nên có nhiều yếu tố rủi ro mà tổ chức phát hành, công ty chứng khoán tổ chức hoạt động giao dịch trên không chịu trách nhiệm với nhà đ ầu t ư. Do vậy, khi thị trường UPCOM hoạt động, nhiều nhà đầu tư khá h ồ hởi, bởi nh ững giao dịch CP của các DN chưa niêm yết được quản lý ch ặt ch ẽ. Trên th ị trường này, nhà đầu tư có thể mua, bán các loại CP của các công ty đại chúng ch ưa niêm yết hoặc hủy niêm yết trên Sở GDCK TP Hồ Chí Minh và Sở GDCK Hà Nội. 6
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 Hoạt động của thị trường Upcom. II. Đặc điểm cơ bản của TT upcom 1. Thị trường UpCom được xây dựng dựa trên nhu cầu phát triển TTCK nói chung tại Việt Nam, có các ý kiến tư vấn của chuyên gia nước ngoài, có khung pháp lý cho thị trường đầy đủ, tạo một cơ chế hoạt động vừa linh hoạt, vừa chặt chẽ, đem lại quyền lợi chính đáng cho doanh nghiệp, bảo vệ lợi ích nhà đ ầu t ư. Nó đ ược t ổ chức và quản lý bởi cơ quan quản lý Nhà nước. C ơ sở pháp lý đ ể v ận hành th ị trường đã được Chính phủ, Bộ Tài chính, UBCKNN và các đơn vị liên quan xây dựng và ban hành đầy đủ và tương đối hoàn chỉnh. Các quy ền và lợi ích h ợp pháp của các bên tham gia thị trường được đảm bảo. Do đó, rủi ro của nhà đầu tư khi giao dịch được giảm thiểu một cách tối đa. Khi mới ra đời thị trường này gặp khá nhiều khó khăn và b ất c ập khi ến cho th ị trường này chưa thực sự hấp dẫn. Các công ty chứng khoán chưa phát huy được hết vai trò của mình một phần do chưa đầu tư đúng mức v ề nguồn l ực cho th ị trường UPCOM, một phần do còn cảm thấy rủi ro đối với những ch ứng khoán có tính thanh khoản thấp. Thanh khoản trên thị trường UPCOM không cao một phần do các cổ phiếu giao dịch tại đây ít được nhà đầu tư quan tâm, mặt khác, phương thức giao dịch thỏa thuận điện tử áp cũng là một trong nh ững y ếu t ố làm h ạn ch ế việc chuyển nhượng cổ phiếu. Tuy nhiên, hiện nay thị trường UPCOM đang hoạt đông rất sôi động thu hút được sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp, công ty. Th ị trường UPCOM thời gian qua cũng đã có những phát triển rất đáng ghi nhận, đặc biệt về quy mô thị trường, quy mô giao dịch. Các doanh nghiệp trên thị trường UPCOM khá đa dạng về quy mô hoạt động, ngành nghề kinh doanh và trong s ố đó nhiều doanh nghiệp có kết quả kinh doanh khá khả quan. Thị trường UPCOM đã có những phiên giao dịch khá ấn tượng với sự tăng trưởng về khối l ượng giao d ịch và chỉ số giá toàn thị trường. Giá trị giao dịch ch ứng khoán bình quân tăng t ừ 4 t ỷ 7
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 đồng/phiên lên 13 tỷ đồng /phiên. Đặc biệt, có phiên giao d ịch UPCOM giá tr ị giao dịch lên tới 86 tỷ đồng. Giao dịch trên thị trường UPCOM có độ an toàn cao hơn. Độ an toàn khi giao dịch trên thị trường UPCOM thể hiện ở chỗ nhà đầu tư phải có tiền trong tài khoản mới thực hiện được lệnh mua và phải có chứng khoán trong tài khoản thì mới thực hiện được lệnh bán. Đặc biệt, tại thị trường UPCOM, với s ự có mặt c ủa các công ty chứng khoán với vai trò là tổ chức cam kết hỗ trợ, đơn vị trung gian kết nối giữa nhà đầu tư, công ty với HaSTC, nhà đầu tư sẽ giảm thi ểu th ời gian tìm kiếm đối tác, giảm thiểu các rủi ro, tiết kiệm chi phí giao d ịch, đảm b ảo công khai giá và khối lượng giao dịch. Thị trường OTC mà nhà đầu tư thường gọi thực tế là thị trường chợ đen, th ị trường xám. Trên thị trường này, giao dịch tự phát, không được thanh toán tập trung, chứng khoán không được lưu ký, việc mua bán thông qua các nhà môi gi ới t ự do, không được cấp phép... nên có nhiều yếu tố rủi ro mà t ổ ch ức phát hành, công ty chứng khoán tổ chức hoạt động giao dịch trên không chịu trách nhiệm với nhà đầu tư. Ngược lại, thị trường UPCOM là thị trường có tổ ch ức có sự qu ản lý c ủa nhà nước, minh bạch thông tin, minh bạch giá cả, thanh toán t ập trung và ch ứng khoán được lưu ký tập trung tại TT lưu ký chứng khoán trước khi giao dịch. Với thị trường UPCOM, các doanh nghiệp, các nhà đầu tư sẽ có được một sân ch ơi chu ẩn với khung pháp lý chặt chẽ, tránh tình trạng bị l ừa đ ảo, b ị làm giá. Đ ối v ới th ị trường UpCom, nhà đầu tư giao dịch tại công ty chứng khoán theo ph ương th ức thỏa thuận. Kết quả giao dịch được chuyển qua hệ thống UpCom để chuyển đến Trung tâm lưu ký chứng khoán thực hiện thanh toán. UPCOM th ực hi ện theo phương thức giao dịch thỏa thuận nhằm tạo ra tính linh hoạt và giao d ịch tr ọn gói. Giao dịch trên thị trường UPCOM được thực hiện bởi sự thỏa thu ận gián ti ếp gi ữa những người bán, người mua thông qua công ty chứng khoán. Nó áp dụng duy nh ất hình thức bù trừ đa phương, với thời hạn thanh toán là T+3. Thời gian giao dịch từ 8
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 thứ hai đến thứ sáu hàng tuần, từ 8h30 đến 15h00, (thời gian ngh ỉ từ 11h30 đ ến 13h30). Trừ các ngày nghỉ theo quy định trong Bộ luật Lao động. UPCOM có chỉ số tổng hợp, được công bố tương tự như VN-Index, HASTC- Index. Trên UPCOM, biên độ giao động giá là +/- 10% (trong khi t ại sàn Hà N ội là +/- 7%, sàn TPHCM là +/-5%). Khi tham gia thị trường UpCom, nhà đầu tư sẽ được nhận các thông tin doanh nghiệp, giá cả, việc thanh toán... đảm b ảo nh ư trên th ị trường niêm yết. 2. Phương thức giao dịch của TT Upcom Điều kiện tham gia thị trường 2.1.  Đối với các tổ chức phát hành chứng khoán - Công ty đại chúng có vốn điều lệ trên 10 tỷ đồng và tối thiểu có 100 cổ đông sở hữu (Luật CK, điều 25). Đã thực hiện lưu kí tại TTLKCK. - - Được một công ty chứng khoán thành viên hệ thống đăng kí giao d ịch của SGDCK Hà Nội cam kết hỗ trợ. Hồ sơ đăng kí giao dịch chứng khoán của công ty đại chúng chưa niêm yết bao gồm các tài liệu sau: Giấy đề nghị đăng kí giao dịch chứng khoán tại TTGDCK. - Hợp đồng cam kết hỗ trợ theo mẫu do TTGDCK quy định, trừ trường hợp - thành viên làm thủ tục đăng kí giao dịch cho chứng khoán của chính công ty mình. Bản công bố thông tin. - - Giấy chứng nhận đăng kí lưu kí chứng khoán do TTLKCK cấp. 9
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 Tổ chức phát hành (công ty đại chúng) Công ty chứng khoán (tổ chức cam kết hỗ trợ) Trung tâm Công ty chứng khoán Sở GDCK Hà Nội Tổ chức phát hành và CTCK hoàn tất thủ tục và đăng kí ngày giao dịch đầu tiên Đối với nhà đầu tư  - Mở tài khoản tại công ty chứng khoán - Công ty chứng khoán tiến hành lưu kí chứng khoán - Giao dịch thông qua Công ty chứng khoán 10
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 Nhà đầu tư Công ty chứng khoán Thực hiện giao dịch Hệ thống giao dịch Thỏa thuận điện Thỏa thuận tử thông thường Thanh toán bù trừ Hàng hóa trên thị trường Upcom 2.2. Chứng khoán được giao dịch trên thị trường UPCoM gồm cổ phiếu của Công ty đại chúng chưa niêm yết hoặc đã bị hủy niêm yết tại Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HaSTC) hay Sở Giao dịch chứng khoán TP. HCM (HoSE); trái phi ếu chuy ển đổi của Công ty đại chúng chưa niêm yết hoặc hủy niêm yết. Để được đăng ký giao dịch, các chứng khoán phải thỏa mãn các điều kiện: Là chứng khoán của công ty đại chúng theo qui định tại Điều 25 Luật Ch ứng - khoán, không niêm yết tại Sở Giao dịch chứng khoán. - Đã được đăng ký lưu ký tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam. 11
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 - Phải được một công ty chứng khoán là thành viên của HaSTC cam kết hỗ trợ Phương thức giao dịch trên TT upcom 2.3. 2.3.1. Thời gian giao dịch - Giao dịch từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần. - Thời gian từ 8h30 đến 15h00, thời gian nghỉ từ 11h30 đến 13h30 - Trừ các ngày nghỉ theo quy định trong Bộ luật Lao động. Tạm ngừng hoạt động giao dịch chứng khoán Thị trường giao dịch chứng khoán tạm ngừng hoạt đ ộng giao d ịch trong trường hợp: - Giao dịch không thể thực hiện do hệ thống đăng ký giao dịch gặp sự cố. - Khi có ¼ số thành viên trở lên bị sự cố về hệ thống chuyển lệnh giao dịch. - Uỷ Ban Chứng Khoán Nhà Nước yêu cầu Thị Trường Giao Dịch Ch ứng Khoán ngừng giao dịch để bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư hoặc bảo vệ nền kinh tế quốc dân. - Các trường hợp bất khả kháng: thiên tai, hoả hoạn hay các sự c ố khách quan khác. Hoạt động giao dịch được tiếp tục ngay sau khi các sự kiện trên được khắc phục. Trường hợp không thể khắc phục thì phiên giao d ịch được coi là k ết thúc tại thời điểm hoàn tất giao dịch cuối cùng trước đó. 2.3.2. Phương thức giao dịch 12
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội áp dụng phương thức giao dịch thỏa thuận đối với các giao dịch trên thị trường UPCOM. Phương thức giao dịch thỏa thuận bao gồm hai hình thức: Thỏa thuận điện tử  Thỏa thuận điện tử là hình thức giao dịch trong đó đại diện giao d ịch nh ập l ệnh với các điều kiện giao dịch đã được xác định và lựa ch ọn l ệnh đ ối ứng phù h ợp đ ể thực hiện giao dịch. Thỏa thuận thông thường  Thỏa thuận thông thường là hình thức giao dịch trong đó bên mua, bên bán t ự th ỏa thuận với nhau về các điều kiện giao dịch và được đại diện giao dịch nhập thông tin vào hệ thống đăng ký giao dịch để xác nhận giao dịch này. (Theo quy định tại Điều 14 Quy chế tổ chức và quản lý giao dịch chứng được ban hành kèm theo Quyết định số 108/2008/QĐ-BTC) Ví dụ về phương thức giao dịch của công ty cổ phần chứng khoán Viễn Đông  Thỏa thuận điện tử: - Là hình thức giao dịch trong đó Đại diện giao dịch (ĐDGD) của VDSE nh ập lệnh vào hệ thống giao dịch với các điều kiện giao dịch đã được xác định và l ựa chọn lệnh đối ứng phù hợp để thực hiện giao dịch. - Phương thức giao dịch thỏa thuận điện tử áp dụng trong trường h ợp NĐT có nhu cầu mua/ bán chứng khoán nhưng không tự tìm được đối tác để thực hiện giao dịch. Khi NĐT đặt lệnh, ĐDGD tìm các lệnh đối ứng trên bảng điện tử của hệ thống - đăng ký giao dịch phù hợp với yêu cầu giao dịch của NĐT rồi nhập l ệnh v ới các điều kiện giao dịch đã được xác định để thực hiện lệnh giao dịch cho NĐT. 13
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 - ĐDGD có trách nhiệm thực hiện ngay lệnh của NĐT trong thời gian giao dịch. Trường hợp không có lệnh đối ứng, ĐDGD phải nhập ngay lệnh vào h ệ th ống theo thứ tự ưu tiên về thời gian. Đối với các lệnh thoả thuận điện tử chưa thực hiện: ĐDGD được phép sửa, - huỷ lệnh theo yêu cầu của NĐT; nội dung được phép sửa bao g ồm: s ửa giá; khối lượng. Trường hợp ĐDGD nhập lệnh thoả thuận điện tử sai so với lệnh gốc của NĐT thì ĐDGD được phép sửa lệnh và phải báo cáo ngay cho SGDCKHN. Đối với các thoả thuận đã thực hiện trong thời gian giao dịch : chỉ được phép - sửa lệnh đã thực hiện trong trường hợp nhập sai so với l ệnh g ốc c ủa NĐT. VDSE sẽ thương lượng với NĐT về việc chấp nhận kết quả giao dịch. Nếu NĐT không chấp thuận kết quả giao dịch và yêu cầu VDSE ph ải th ực hi ện các lệnh đúng theo phiếu lệnh của NĐT, VDSE sẽ xử lý từng trường h ợp nh ập sai lệnh so với lệnh gốc của NĐT (nhập lệnh sai về giá, nhập l ệnh sai v ề kh ối lượng, nhập lệnh sai về chiều) trên nguyên tắc không để NĐT bị thiệt hại.  Thỏa thuận thông thường: Thỏa thuận thông thường là hình thức giao dịch trong đó bên mua, bên bán tự - thoả thuận với nhau về các điều kiện giao dịch và được ĐDGD của VDSE nhập thông tin vào hệ thống đăng ký giao dịch để xác nhận giao dịch. Đối với giao dịch thỏa thuận thông thường, NĐT có nhu cầu giao dịch s ẽ t ự tìm - đối tác để thỏa thuận giao dịch với nhau bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, VDSE chỉ nhận lệnh của NĐT và nhập lệnh vào hệ thống đăng ký giao dịch theo đúng thời gian quy định tại Mục 2 Hướng dẫn này. 2.3.3. Giá tham chiếu Giá tham chiếu của cổ phiếu đang giao dịch là bình quân gia quyền của các giá giao dịch thoả thuận điện tử của ngày có giao dịch gần nhất. 14
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 Trường hợp cổ phiếu mới đăng ký giao dịch, trong ngày giao dịch đầu tiên, SGDCKHN chỉ nhận lệnh giao dịch thỏa thuận điện tử và không áp dụng biên độ dao động giá. Nếu trong ngày giao dịch đầu tiên không có giá th ực hiện thì giá tham chiếu sẽ được xác định trong ngày giao dịch kế tiếp cho đến khi giá giao dịch được xác lập trên hệ thống. Trường hợp giao dịch cổ phiếu không hưởng cổ tức và các quy ền kèm theo, giá tham chiếu tại ngày không hưởng quyền được xác định theo nguyên t ắc l ấy giá bình quân gia quyền của các giá giao dịch thoả thuận điện t ử c ủa ngày có giao d ịch gần nhất điều chỉnh theo giá trị cổ tức được nhận hoặc giá trị các quyền kèm theo. Trường hợp tách, gộp cổ phiếu, giá tham chiếu tại ngày giao dịch trở l ại đ ược xác định theo nguyên tắc lấy giá bình quân gia quy ền của các giá giao d ịch tho ả thuận điện tử của ngày có giao dịch trước ngày tách, gộp điều chỉnh theo tỷ lệ tách, gộp cổ phiếu. Các trường hợp khác do SGDCKQĐ quyết định sau khi được sự chấp thu ận của UBCKNN. 3. Thực trạng thị trường Upcom Trước khi upcom thành lập 3.1. Ko có thị trường upcom, cổ phiếu của các công ty đại chúng  chưa niêm yết được giao dịch trên thị trường tự do Theo quy định, chỉ có HASTC hay Sở dao dịch chứng khoán TP.HCM mới có ch ức năng tổ chức dao dịch chứng khoán song từ trước đến nay thị trường tự do vẫn dao dịch chứng khoán tự phát theo kiểu trao tay qua điện thoại, không được lưu kí không được thanh toán tập trung, không theo 1 khung pháp lí nào gây ra nhìu b ất cập rủi ro cho nhà đầu tư. Không có thông tin rõ rang về hoat đông kinh doanh cua ̀ ̣ ̣ ̉ công ty phat hanh CP. Cac công ty cổ phân phat hanh cô ̉ phiêu vô tôi va ̣ ra công ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̣ 15
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 chung, Phat hanh CP giả,…. Không có biên độ giá, thổi phông lớn hơn giá trị thực ́ ́ ̀ ̀ cua CP nhiêu lân. Không có các cơ quan chức năng theo dõi, kiểm tra, chế tài. ̉ ̀̀ Số công ty đại chúng chưa niêm yết là rất lớn  Trong 963 tập đoàn công ty và ngân hàng đăng kí là công ty đại chúng với ủy ban chứng khoán nhà nước, mới chỉ có 361 công ty chính thức niêm y ết và giao d ịch trên thị trường chứng khoán, hơn 3600 doanh nghiệp còn lại đang giao dịch cổ phiếu trên thị trường tự do  Cổ phiếu của những công ty này được giao dịch trên th ị trường tự do, 1 kh ối lượng chứng khoán khổng lồ. Rõ ràng với một thị trường tự do với quy mô quá lớn như vậy thì nhà nước đã tìm nhiều cách khác nhau để thu hẹp thị trường tự do và một trong số đó là thành lập thị trường Upcom là thị trường cho các công ty đại chúng chưa niêm yết. Khi upcom thành lập 3.2. Sáu tháng cuối năm 2009  Ngày 24/06/2009 sàn Upcom mở khai trương thị trường giao dịch chứng khoán công ty đại chúng chưa niêm yết với 10 cổ phiếu UPCoM-Index m ặc định ở mức 100 điểm và đóng cửa thị trường với hơn 1 triệu cổ phiếu được khớp lệnh, giá trị giao dịch đạt gần 19 tỷ đồng. Đến ngày 25/6 v ới biên độ dao động là +/-10%; UPCoM-Index đóng cửa ở mức 93,71 điểm, giảm 6,29 điểm (6,29%). Tổng khối lượng trong phiên này giảm mạnh 60% so với ngày đầu giao dịch, chỉ đạt 380.277 cổ phiếu, trị giá 6,2 tỷ đồng. Kết thúc phiên giao dịch 26/6, chỉ số Upcom -Index tiếp tục giảm 5,82 điểm, tương đương giảm 6,21%, xuống còn 87,89 điểm. Giao dịch trên sàn này tiếp t ục giảm xu ống. Tổng khối lượng giao dịch toàn thị trường chỉ đạt 296.216 cổ phi ếu với giá tr ị 4,955 tỷ đồng. Trong đó giao dịch thỏa thuận điện tử đạt 296.216 cổ phiếu với giá trị là 4,588 tỷ đồng. Trong vài ngày đầu hoạt động thì th ị trường ch ứng 16
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 khoán Upcom đã cho nhà đầu tư cái nhìn không mấy thiện cảm do hình th ức giao dịch trên thị trường chủ yếu là giao dịch thỏa thuận kh ớp l ệnh theo phương thức thủ công nên gặp nhiều khó khăn trong quá trình khớp lệnh. Có thể nhận thấy sự ra đời của thị trường Upcom sau 6 tháng đã góp ph ần thúc đẩy quá trình tham gia thị trường do Nhà nước quản lý của các công ty đ ại chúng. Số công ty niêm yết tại hai Sở Giao dịch chứng khoán tăng từ 360 công ty (tại thời điểm khai trương Upcom) lên đến 422 công ty hi ện nay, s ố công ty đăng ký giao dịch trên thị trường Upcom tăng từ 10 công ty tại thời điểm khai trương, sau sáu tháng đã có 33 công ty đăng ký giao dịch tại Upcom. Khối lượng giao dịch của các chứng khoán này đã tăng lên đáng kể so với thời điểm trước khi tham gia thị trường. Trong năm 2010  Những tháng đầu năm 2010 trên thị trường có sự giảm điểm nh ẹ không c ải thiện hơn những tháng cuối năm 2009 cho là mấy, tuy nhiên trong tháng 4/2010, thị trường UPCoM đã có tín hiệu lạc quan hơn do thanh khoản cải thiện đáng kể, điển hình như ngày 15/4/2010, với 614.739 đơn vị, trị giá 12,6 tỷ đồng. Ngày 19/4, con số giao dịch là hơn 2,3 triệu đơn vị, trị giá hơn 34 tỷ đồng và ngày 20/4, thanh khoản vẫn đạt mức cao với hơn 413.989 đơn vị, trị giá h ơn 6 tỷ đồng; nhưng đặc biệt là phiên giao dịch ngày 13/4/2010, thị trường UPCoM đã có phiên giao dịch ấn tượng khi đạt mức thanh khoản cao nhất cả về khối lượng và giá trị với hơn 4,5 triệu đơn vị kh ớp lệnh, trị giá h ơn 71,6 t ỷ đ ồng và đứng tại 41,44 điểm. 17
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 Diễn biến thị trường Upcom trong 11 tháng Nhưng tình hình đó chỉ tồn tại trong những ngày cuối tháng 4/2010, hai tháng sau đó lại quay trở lại như cũ vì vậy mà Sở Giao dịch ch ứng khoán Hà Nội có những đề xuất nhằm cải thiện tính thanh khoản cho thị trường Upcom bằng cách thay đổi phương thức giao dịch, kéo dài thời gian giao dịch từ ngày 19/7/2010. Upcom thay đổi làm cho dòng tiền chảy mạnh vào thị trường này làm cho khối lượng giao dịch và giá trị của các cuộc giao dịch tăng lên nhanh chóng. C ả thị trường bỗng chốc tăng lên nhanh chóng trong 11 phiên liên ti ếp r ất nhi ều c ổ phiếu tăng trần cho dù quy chế giao dịch chưa thay đổi, đó là do các nhà đ ầu t ư đua nhau đặt lệnh trần. Nguyên nhân là do họ kỳ vọng vào sự thay đổi giao dịch làm cho Upcom hấp dẫn hơn, các cổ phiếu được hấp dẫn h ơn đ ể ý h ơn và được làm giá, tính từ ngày 22/6 đến ngày 16/7/2010 trong 19 phiên giao d ịch thì có tới 15 phiên tăng và chỉ có 4 phiên giao dịch giảm điểm, ch ỉ s ố của Upcom- Index tăng hơn 30,57% từ 46.02 điểm lên 60,09 điểm, nhiều cổ phiếu tăng hơn 100% như NBW, BTW... . Khi Upcom chưa áp dụng phương thức giao dịch khớp lệnh liên tục, mà sử dụng phương thức giao dịch thỏa thuận điện tử; khối 18
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 lượng cổ phiếu khớp lệnh trung bình mỗi phiên chỉ đạt 300 - 400 ngàn cổ phiếu. Nhưng kể từ ngày 19/7 đến nay, khối lượng giao dịch khớp l ệnh c ủa UPCoM đã tăng đột biến khi trung bình mỗi phiên đ ạt trên 1 tri ệu c ổ phi ếu ngay trong tháng 7 nhưng khi chuyển hình thức khớp lệnh thỏa thuận sang khớp lệnh liên tục trong vòng một tháng liên tiếp sau đó thì thị trường này lại bị giảm điểm nghiêm trọng, làm cho các nhà đầu tư gặp nhiều khó khăn. Trong 24 phiên giao dịch thì chỉ số của Upcom- Index mất 19,7% có khi 18 phiên giao dịch bị giảm điểm làm cho giá trị bình quân còn 15,9 tỷ đồng. Tình hình không được cải thiện do cơ chế thống tin lỏng lẻo, nhà đầu tư không nắm được những thông tin cần thiết. Tình trạng cung cấp thông tin qua các báo cáo tài chính chậm muộn làm cho các nhà đầu tư không có cái nhìn chính xác khi đầu tư. Tính đến ngày 24/08/2010 UPCoM-Index chỉ còn 45,41 điểm với 945.232 cổ phiếu khớp lệnh thành công, trị giá hơn 16,4 tỷ đồng. Như vậy, UPCoM-Index đã mất 54,59 điểm (gần 55%) so với ngày đầu tiên “ra mắt”. Trên sàn Upcom đã tăng lên 88 cổ phiếu. Với số vốn điều l ệ là 1.285 t ỷ đồng lên 9.366 tỷ đồng tổng giá trị vốn lên tới 13.899 tỷ đồng, v ốn đi ều l ệ c ủa các doanh nghiệp bình quân trên thị trường Upcom là 111 tỷ đồng trên một công ty. Tuy nhiên khối lượng và giá trị giao dịch luôn ở mức th ấp, giao d ịch bình quân mỗi phiên đạt gần 520.000 đơn vị, giá trị giao dịch 7,6 tỷ đồng bằng 0,054% tổng giá trị vốn trên thị trường. Số mã đã đăng ký tăng nhanh nh ưng khả năng thanh toán còn yếu. Ngày 29/12/2010, chỉ số UPCoM-Index bất ngờ tăng 7,26% sau 60 phút giao dịch giằng co quanh mức tham chiếu. Đáng chú ý là số mã tăng giá, gi ảm giá không có nhiều biến động. Nguyên nhân chính là do "sai lệch" ở giá cổ phiếu SGS của CTCP Vận tải biển Sài Gòn trong rổ tính toán ch ỉ số này. 14,42 tri ệu cổ phiếu SGS chào sàn UPCoM ngày 22/12/2010, nhưng đến ngày 27/12/2010 19
Thị trường chứng khoán Nhóm 06 mới có giao dịch làm cho khối lượng thực giao dịch nhỏ nhưng biên độ giá rộng. Năm 2011  6 tháng đầu năm 2011 thì trên thị tr ường Upcom - Index gi ảm 12,20 điểm (-27,0%). Trên sàn Upcom, chỉ số UPCoM-Index có 47 phiên tăng điểm, 70 phiên giảm điểm và 1 phiên không có biến động về điểm. Với 118 phiên giao dịch, chỉ số này đã giảm 12,20 điểm (-27,0%) so với thời điểm cuối năm 2010, đóng cửa tại mức 32,99 điểm tại phiên giao dịch ngày 30/06/2011. Phiên giao dịch có chỉ số Upcom-Index cao nhất vào ngày 06/01/2011, đạt mức 45,82 điểm và phiên có chỉ số Upcom-Index thấp nhất vào ngày 30/05/2011, đạt 31,98 điểm. Tính bình quân KLGD đạt 514.015 CP/phiên, GTGD đạt 5,63 t ỷ/phiên. Ch ỉ s ố UPCoM-Index trên sàn Upcom trong những 3 tháng gần đây cũng không có gì cải thiện hơn trước sự sụt mạnh về điểm, tính thanh khoản toàn th ị tr ường giảm mạnh. Như vậy, sau 2 năm vận hành, sàn UpCom chỉ đạt được tiêu chí duy nh ất là tạo được một nơi để giúp cho những công ty đại chúng ch ưa đủ điều ki ện niêm yết trên 2 sàn chính thức có cơ h ội giới thi ệu doanh nghi ệp c ủa mình đ ối với NĐT. Còn ý nghĩa về mặt thị trường thì gần như phá sản khi NĐT tỏ ra thờ ơ với diễn biến của sàn này, các DN đã lên sàn thì ch ỉ muốn nhanh chóng thoát ra nếu muốn cải thiện tình hình thanh khoản. Do đó, đã đến lúc các cơ quan quản lý cần lên kế hoạch cải thiện để NĐT có thêm một sân chơi đúng nghĩa. Cũng là giúp các DN ch ưa đ ủ đi ều ki ện niêm yết chính thức có thể có kênh thu hút vốn đầu tư. Ưu, nhược điểm của thị trường Upcom III. III.1. Ưu điểm 20