Tìm hiểu mức đạm thích hợp cho hai giống ngô nếp địa phương trong điều kiện không tưới và có tưới

Chia sẻ: Sunshine_3 Sunshine_3 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

79
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu được tiến hành trên hai giống ngô nếp địa phương Điện Biên là Poóc Cừ Lẩu và Khẩu Li Ón và giống đối chứng là ngô nếp VN2. Trong điều kiện canh tác có tưới, chiều cao cây và số lá của 2 giống ngô nếp địa phương tăng tỷ lệ thuận với tăng mức bón đạm. Với giống đối chứng VN2, các mức bón đạm khác nhau ảnh hưởng không rõ đến chiều cao cây. Đối với cả 3 giống ngô, nếu không được bón đạm, hình thái bắp, năng suất và các yếu tố cấu thành...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu mức đạm thích hợp cho hai giống ngô nếp địa phương trong điều kiện không tưới và có tưới

T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2006, TËp IV, Sè 6: 11-17 §¹i häc N«ng nghiÖp I T×m hiÓu møc ®¹m thÝch hîp cho hai gièng ng« nÕp ®Þa ph−¬ng trong ®iÒu kiÖn kh«ng t−íi vµ cã t−íi Studied suitable nitrogen levels for two local maize varieties in irrigated and rainfed condition NguyÔn ThÞ Thu H 1, Vò V¨n LiÕt1 Summary Our studied results showed that growth and yield of two local maize varieties (Khau Li On and Pooc Cu Lau) increased with nitrogen application level from 40 to 100 kg N/ha and reduced at 130 kg N/ha. In irrigated condition, local maize varieties yield the correlation between yield and nitrogen fertilizer applied is closer than in rainfed condition but nitrogen level in our experiment influence is unclear to VN2 maize variety. At level of 130 kg nitrogen per hectare had large difference yield in the irrigated and rainfed condition. Yield of Khau Li On variety in irrigated condition higher in rainfed condition is 13,28 quintal per hectare and Pooc Cu Lau is 14,73 quintal/ha. This indicated that in rainfed condition should be nitrogen application at maximum level is 100 kg N per hectare to open pollination local maize varieties. Key words: Open pollination, local maize variety, effective, nitrogen fertilizer, irrigated and rainfed condition 1. §Æt vÊn ®Ò trß quan träng, ®Æc biÖt ph©n bãn trong ®iÒu kiÖn thiÕu n−íc hoÆc canh t¸c nhê n−íc trêi ë n−íc ta, Ng« l c©y l−¬ng thùc quan (D−¬ng v¨n S¬n, 1996). Theo NguyÔn Xu©n träng v gãp phÇn t¹o thu nhËp cho n«ng d©n. Tr−êng (2000), trong c¸c yÕu tè ph©n bãn thiÕt Nh÷ng vïng trång ng« chñ yÕu ë n−íc ta l yÕu, ®¹m l yÕu tè m c©y ng« hót nhiÒu thø T©y Nguyªn, §«ng Nam Bé, §ång B»ng S«ng hai sau kali nh−ng l¹i l yÕu tè quan träng nhÊt Cöu Long, Nam Trung Bé v Trung du miÒn ®ãng vai trß t¹o n¨ng suÊt v chÊt l−îng. ThÝ nói phÝa B¾c, th−êng thiÕu n−íc, canh t¸c nhê nghiÖm cña David Beck (2002) chØ ra r»ng, nªn n−íc trêi. L−îng m−a b×nh qu©n n¨m biÕn bãn ph©n cho ng« ®Ó ®¹t n¨ng suÊt cao nh−ng ®éng tõ 700 mm (ë B×nh ThuËn, Ninh ThuËn) cÇn xem xÐt c¸c yÕu tè ®Êt ®ai, kinh tÕ v m«i ®Õn 2.178 mm (ë Nam Bé) v ph©n bè kh«ng tr−êng, v× l−îng ph©n bãn phï hîp cho ng« phô ®Òu gi÷a c¸c vïng v c¸c vô ng« trong n¨m. thuéc rÊt nhiÒu v o ®iÒu kiÖn ®Êt v m«i tr−êng §iÒu kiÖn n−íc t−íi l mét nguyªn nh©n n¨ng gieo trång. Nghiªn cøu cña «ng còng cho thÊy, suÊt ng« cña n−íc ta kh«ng cao chØ ®¹t 3,49 tû lÖ ph©n ®¹m tõ 56 - 112kg N/ha l tèi −u ®Ó tÊn/ha. ng« cho n¨ng suÊt v chÊt l−îng h¹t tèt nhÊt. Ngo i nguyªn nh©n vÒ gièng, n−íc t−íi Tuy nhiªn, nghiªn cøu møc ®é ¶nh h−ëng v n¨ng suÊt ng« cßn bÞ t¸c ®éng bëi c¸c yÕu tè hiÖu qu¶ cña yÕu tè ®¹m ®Õn n¨ng suÊt ng« kü thuËt kh¸c nh− kü thuËt canh t¸c, ph©n bãn, trong hai ®iÒu kiÖn m«i tr−êng cã t−íi v kh«ng phßng trõ s©u bÖnh... trong ®ã ph©n bãn cã vai t−íi (canh t¸c nhê n−íc trêi) l rÊt cÇn thiÕt. §Æc biÖt, víi n«ng d©n miÒn nói khi hä vÉn cßn sö dông c¸c gièng ng« ®Þa ph−¬ng kh¸ phæ 1 Trung t©m VAC, §¹i häc N«ng nghiÖp I biÕn (Vò V¨n LiÕt, 2006).
2. vËt liÖu v Ph−¬ng ph¸p nghiªn VN2 cã thêi gian sinh tr−ëng ng¾n h¬n hai cøu gièng ®Þa ph−¬ng tõ 19 ®Õn 28 ng y. §èi víi c¶ ba gièng, khi bãn t¨ng møc ®¹m th× thêi VËt liÖu thÝ nghiÖm l hai gièng ng« nÕp gian sinh tr−ëng kÐo d i h¬n v thêi gian sinh ®Þa ph−¬ng Poãc Cõ LÈu v KhÈu Li ãn, ®−îc tr−ëng d i nhÊt ë møc bãn ®¹m 130kgN (c«ng thu thËp tõ §iÖn Biªn; ®èi chøng l gièng ng« thøc P4). ë ®iÒu kiÖn kh«ng t−íi, bãn møc nÕp VN2 do ViÖn Nghiªn cøu Ng« chän t¹o. ®¹m cao thêi gian sinh tr−ëng kÐo d i h¬n ë ThÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ v o vô xu©n 2006 ®iÒu kiÖn cã t−íi (b¶ng1). t¹i Tr−êng §¹i häc N«ng NghiÖp I trªn hai ruéng liÒn kÒ. Mét ruéng t−íi n−íc theo quy B¶ng 1. Thêi gian sinh tr−ëng cña ba gièng ng« tr×nh kü thuËt cña ViÖn Nghiªn cøu Ng« v nÕp ë 4 møc bãn ®¹m trong ®iÒu kiÖn cã t−íi mét ruéng kh«ng t−íi. Trªn mçi ruéng, c¸c v kh«ng t−íi c«ng thøc thÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ theo kiÓu « C«ng Gieo - mäc(ng y) TGST(ng y) chÝnh, « phô (split-plot) víi 3 lÇn nh¾c l¹i, thøc KT CT 5KT CT diÖn tÝch mçi c«ng thøc l 10m2, kho¶ng c¸ch 30x70cm. Gièng KhÈu Li ãn P0 13 9 119 119 Hai thÝ nghiÖm ®Òu thùc hiÖn víi 4 møc P1 13 9 119 119 ®¹m 0, 40, 70, 100 v 130 kgN/ha trªn nÒn ph©n vi sinh, l©n v kali nh− nhau: P2 14 9 121 120 P3 13 9 121 121 CT1: 2 tÊn ph©n vi sinh + 0 kg N + 90 kg P4 13 9 123 121 P2O5 + 60 K2O (P0) Gièng Poãc Cõ LÈu CT2: 2 tÊn ph©n vi sinh + 40 kg N + 90 P0 12 10 119 118 kg P2O5 + 60 K2O (P1) P1 12 9 119 118 CT3: 2 tÊn ph©n vi sinh + 70 kg N + 90 P2 13 10 119 121 kg P2O5 + 60 K2O (P2) P3 12 10 120 120 CT4: 2 tÊn ph©n vi sinh + 100 kg N + 90 P4 12 10 122 121 kg P2O5 + 60 K2O (P3) Gièng VN2 CT5: 2 tÊn ph©n vi sinh + 130 kg N + 90 P0 13 9 95 95 kg P2O5 + 60 K2O (P4) P1 12 9 96 95 ThÝ nghiÖm ®¸nh gi¸ sinh tr−ëng ph¸t P2 13 8 97 95 triÓn, kh¶ n¨ng chèng chÞu v n¨ng suÊt cña P3 12 9 99 96 c¸c gièng ng« ë c¸c møc ph©n bãn ®¹m kh¸c P4 12 9 97 96 nhau trong ®iÒu kiÖn cã t−íi v h¹n tù nhiªn kh«ng t−íi t¹i Gia L©m, H Néi. Ghi chó: KT: ®iÒu kiÖn kh«ng t−íi, CT: ®iÒu kiÖn cã t−íi 3. KÕt qu¶ nghiªn cøu v th¶o luËn ¶nh h−ëng cña bãn ®¹m ®Õn chiÒu cao 3.1 ¶nh h−ëng cña bãn ®¹m ®Õn sinh c©y v chiÒu cao ®ãng b¾p tr−ëng, ph¸t triÓn ChiÒu cao c©y cuèi cïng cña c¸c gièng ¶nh h−ëng cña bãn ®¹m ®Õn thêi gian kh¸c nhau l kh¸c nhau (b¶ng 2). Gièng ®èi sinh tr−ëng cña ng« chøng VN2 cã chiÒu cao c©y tõ 123-146 cm, thÊp h¬n hai gièng ®Þa ph−¬ng (phï hîp víi Thêi gian sinh tr−ëng cña ba gièng ng« kÕt qu¶ nghiªn cøu cña NguyÔn ThÕ Hïng, nÕp trong vô xu©n 2006 phô thuéc chñ yÕu 2001). §èi víi gièng VN2, trong ®iÒu kiÖn cã v o gièng v ph©n bãn. Hai ®iÒu kiÖn cã t−íi t−íi c©y cao h¬n ®iÒu kiÖn kh«ng t−íi tõ 4,5- v kh«ng t−íi chØ ¶nh h−ëng ®Õn thêi gian tõ 19,9cm. T−¬ng tù ë gièng Poãc Cõ LÈu, c¸c gieo ®Õn mäc, kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn tæng thêi c«ng thøc cã t−íi cao h¬n c«ng thøc kh«ng gian sinh tr−ëng cña c¶ ba gièng ng«. Gièng t−íi v møc ®é chªnh lÖch gi÷a hai thÝ nghiÖm
lín nhÊt ë c«ng thøc bãn møc ®¹m cao nhÊt tr−ëng cña ng« ë c¶ ®iÒu kiÖn cã t−íi v (P4) l 29,06 cm. Møc biÕn ®éng chiÒu cao kh«ng t−íi ®Òu liªn quan víi møc bãn ®¹m, c©y cña gièng KhÈu Li ãn l nhá h¬n so víi kÕt qu¶ n y phï hîp víi c¸c nghiªn cøu cña hai gièng cßn l¹i. §iÒu n y cã thÓ do m«i Oad, Buriroand v Agha (2004) tr−êng cã t−íi v kh«ng t−íi ® ¶nh h−ëng ®Õn 3.2 ¶nh h−ëng cña bãn ®¹m ®Õn kh¶ n¨ng genotype cña c¸c gièng kh¸c nhau. chèng chÞu s©u bÖnh v ®iÒu kiÖn bÊt thuËn B¶ng 2. ChiÒu cao c©y cuèi cïng v chiÒu cao Trong vô xu©n 2006, c©y ng« bÞ mét sè ®ãng b¾p cña ba gièng ng« víi c¸c møc bãn lo¹i s©u bÖnh g©y h¹i l : s©u x¸m, s©u ®ôc ®¹m kh¸c nhau trong hai ®iÒu kiÖn m«i tr−êng th©n, rÖp cê v bÖnh ®èm l¸ nhá. C¶ hai thÝ nghiÖm s©u x¸m g©y h¹i ë møc nhÑ. S©u ®ôc ChiÒu cao c©y ChiÒu cao ®ãng b¾p th©n g©y h¹i ë c¸c c«ng thøc cã t−íi cao h¬n C«ng thøc Kh«ng Kh«ng thÝ nghiÖm kh«ng t−íi. Trong ®iÒu kiÖn Cã t−íi Cã t−íi t−íi t−íi kh«ng t−íi, tû lÖ rÖp cê h¹i nhiÒu h¬n so víi Gièng KhÈu Li ãn c«ng thøc cã t−íi, víi gièng Poãc Cõ LÈu c«ng thøc bÞ h¹i thÊp nhÊt l P2 kh«ng t−íi P0 153,1 154,7 73,4 72,7 (8,1%), cao nhÊt l c«ng thøc P2 cã t−íi P1 152,0 156,8 68,9 83,5 (20,3%). Gièng ®èi chøng VN2 tû lÖ n y thÊp P2 156,4 162,6 63,9 83,3 h¬n, trong kho¶ng tõ 4,8% (c«ng thøc P0) ®Õn 15,5% (c«ng thøc P2). C«ng thøc P2 kh«ng P3 160,0 155,5 70,2 75,7 t−íi so víi c«ng thøc P2 cã t−íi cao h¬n l P4 145,3 166,4 60,4 83,4 8,13%. BÖnh ®èm l¸ nhá ë ®iÒu kiÖn cã t−íi Gièng Poãc Cõ LÈu tû lÖ bÖnh cao h¬n ®iÒu kiÖn kh«ng t−íi. Møc ®¹m cao còng cã xu h−íng bÞ s©u bÖnh h¹i cao P0 164,3 170,4 89,3 94,5 h¬n møc ®¹m thÊp (b¶ng 3). P1 167,6 172,0 88,0 95,3 Theo dâi tû lÖ g y th©n cho thÊy tû lÖ P2 180,3 182,5 94,1 97,8 g y ë c¶ ba gièng ®Òu thÊp. C«ng thøc g y nhiÒu nhÊt l P4 víi tû lÖ 2,44%. Tû lÖ g y P3 187,5 195,7 96,2 100,0 th©n thÊp ®èi víi gièng VN2, c¸c c«ng thøc P4 174,1 203,2 93,2 101,1 kh«ng t−íi ë gièng n y kh«ng g y th©n. Gièng VN2 3.3 ¶nh h−ëng cña bãn ®¹m ®Õn ®Æc ®iÓm P0 123,4 130,5 44,5 54,8 h×nh th¸i b¾p P1 124,5 144,4 44,3 58,8 ChiÒu d i b¾p ë hai gièng ng« KhÈu Li P2 127,4 140,7 43,1 57,7 ãn v Poãc Cõ LÈu h¬n h¼n so víi gièng ®èi P3 124,6 129,1 47,2 48,0 chøng VN2. ChiÒu d i b¾p cña hai gèng n y dao ®éng trong kho¶ng tõ 12,99cm (c«ng thøc P4 127,6 146,4 44,8 55,3 P0) ®Õn 16,43cm (c«ng thøc P4) trong ®iÒu kiÖn cã t−íi. HÇu hÕt c¸c c«ng thøc cã t−íi ChiÒu cao ®ãng b¾p cña c¸c gièng ®Þa chiÒu d i b¾p trung b×nh ®Òu d i h¬n kh«ng ph−¬ng cao h¬n ®èi chøng, cao nhÊt l gièng t−íi tõ 0,46cm ®Õn 2,07cm. Poãc Cõ Lèu, l gièng cã chiÒu cao c©y lín ChiÒu d i ®u«i chuét phô thuéc nhiÒu v o nhÊt. ChiÒu cao n y dao ®éng trong kho¶ng ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh trong thêi gian thô phÊn, tõ 88cm (c«ng thøc P1, kh«ng t−íi) ®Õn thô tinh. Trong ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh thuËn lîi, 101,11cm (c«ng thøc P4 cã t−íi). ë c¸c qu¸ tr×nh thô tinh diÔn ra tèt, tÊt c¶ c¸c no n c«ng thøc cã t−íi, chiÒu cao ®ãng b¾p cao ®Òu ®−îc h×nh th nh th× b¾p kh«ng cã ®u«i h¬n so víi c¸c c«ng thøc kh«ng t−íi tõ chuét hoÆc tû lÖ ®u«i chôtt thÊp. Trong kÕt qu¶ 3,66cm (c«ng thøc P2) ®Õn 7,89cm (c«ng theo dâi cho thÊy tÊt c¶ c¸c c«ng thøc ë c¶ ba thøc P4). Quy luËt cña chiÒu cao ®ãng b¾p gièng ®Òu cã tû lÖ ®u«i chuét, thÊp nhÊt l t−¬ng tù nh− chiÒu cao c©y ë trong m«i Poãc Cõ LÈu ë c«ng thøc P2 cã t−íi l tr−êng cã t−íi v kh«ng t−íi. Nh− vËy, sinh 0,75cm, cao nhÊt VN2 ë c«ng thøc P1 l
1,42cm. HÇu hÕt c¸c c«ng thøc cã t−íi ®Òu cã kh«ng t−íi, nh−ng møc ®é chªnh lÖch n y ®Òu chiÒu d i ®u«i chuét ng¾n h¬n c¸c c«ng thøc d−íi 0,35cm. B¶ng 3. ¶nh h−ëng cña møc bãn ®¹m ®Õn kh¶ n¨ng chèng chÞu s©u bÖnh v ®iÒu kiÖn bÊt thuËn S©u x¸m (%) S©u ®ôc th©n (%) RÖpcê (%) §èm l¸ nhá (%) C«ng thøc KT CT KT CT KT CT KT CT Gièng KhÈu Li ãn P0 0,0 0,8 13,8 14,6 5,7 7,3 17,9 23,6 P1 1,6 0,0 18,7 21,1 9,8 9,8 15,4 24,4 P2 3,2 2,4 29,2 26,0 13,8 12,2 13,0 21,1 P3 2,4 4,8 27,6 25,2 14,6 10,6 19,5 25,2 P4 0,8 3,2 30,1 34,2 17,1 13,0 17,1 26,0 Gièng Poãc Cõ LÈu P0 0,0 1,6 15,4 29,3 9,8 18,7 16,3 21,1 P1 0,0 1,6 13,0 26,8 10,6 19,5 17,1 20,3 P2 0,0 0,0 27,6 24,4 8,1 20,3 11,4 22,8 P3 2,4 0,0 26,0 30,9 12,2 8,1 14,6 24,4 P4 1,6 2,4 26,8 32,5 11,4 12,2 20,3 26,0 Gièng VN2 P0 0,8 0,8 11,4 17,9 4,8 9,7 8,9 17,9 P1 0,0 2,4 13,8 21,9 8,1 13,8 13,8 17,1 P2 3,2 0,0 21,1 24,4 15,5 7,3 14,6 19,5 P3 2,4 1,6 19,5 29,3 7,3 8,9 12,2 21,9 P4 1,6 4,0 25,2 28,5 8,9 13,0 16,3 20,3 Gièng KhÈu Li ãn cã ®−êng kÝnh b¾p to (c«ng thøc P3) th× sè h ng h¹t trung b×nh cao. v ®Òu nhÊt. §−êng kÝnh b¾p cña gièng n y ChØ tiªu h¹t/h ng kh«ng chªnh lÖch nhau thÊp nhÊt l hai c«ng thøc kh«ng bãn ®¹m (P0 nhiÒu gi÷a ba gièng. Tuy nhiªn, t¹i c¸c c«ng kh«ng t−íi l 3,87cm v P0 cã t−íi l thøc cã t−íi, hai gièng KhÈu Li ãn v VN2 cã 3,97cm). Cßn l¹i c¸c c«ng thøc kh¸c ®Òu cã sè h ng h¹t trung b×nh v h¹t/h ng cao h¬n thÝ ®−êng kÝnh b¾p trªn 4cm, cao nhÊt l KhÈu Li nghiÖm kh«ng t−íi. ãn ë c«ng thøc P3 cã t−íi víi 4,31cm. Hai TÊt c¶ c¸c c«ng thøc cã t−íi cña gièng gièng Poãc Cõ LÈu v VN2 cã ®−êng kÝnh b¾p n y ®Òu cã khèi l−îng ngh×n h¹t cao h¬n c«ng kh«ng ®ång ®Òu, nh−ng thÊp nhÊt còng ë møc thøc kh«ng t−íi. Trong c¸c gièng, gièng Poãc 3,69cm (c«ng thøc P0 cña gièng Poãc Cõ LÈu) Cõ LÈu cã khèi l−îng ngh×n h¹t cao nhÊt t¹i v 3,70cm (c«ng thøc P4 cña gièng VN2). c«ng thøc cã bãn ®¹m nhiÒu nhÊt. Khi cã bãn §−êng kÝnh lâi lâi nhá th× n¨ng suÊt sÏ cao. ®¹m, n¨ng suÊt c¸c gièng ng« ®Òu cao h¬n ®èi §−êng kÝnh lâi cña c¸c c«ng thøc trong chøng (c«ng thøc P0) cã ý nghÜa víi møc x¸c kho¶ng tõ 2,23cm (c«ng thøc P0) cña Poãc Cõ xuÊt 95%. ë nh÷ng c«ng thøc bãn ®¹m, ®−îc t−íi n¨ng suÊt ng« ®Òu cao h¬n kh«ng t−íi, LÈu cã t−íi ®Õn 2,78 (c«ng thøc P0) KhÈu Li chªnh lÖch cao nhÊt ë c«ng thøc P4 (130 ãn kh«ng t−íi. Gi÷a hai thÝ nghiÖm kh«ng kgN/ha). N¨ng suÊt trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã t−íi v cã t−íi sù kh¸c nhau vÒ ®−êng kÝnh lâi t−íi khi t¨ng møc ®¹m lªn 130 kgN/ha gi¶m còng kh«ng râ rÖt. m¹nh ë hai gièng ®Þa ph−¬ng thô phÊn tù do. Nh− vËy, trong ®iÒu kiÖn canh t¸c nhê n−íc 3.4 ¶nh h−ëng cña bãn ®¹m ®Õn c¸c yÕu tè trêi chØ nªn bãn møc ®¹m tèi ®a l 100 kgN/ha cÊu th nh n¨ng suÊt víi gièng ng« nÕp ®Þa ph−¬ng thô phÊn tù do. Gièng Poãc Cõ LÈu cã sè h ng h¹t trªn Khi xÐt l−îng ph©n ®¹m cho ng« cÇn xÐt ®iÒu b¾p thÊp nhÊt trong ba gièng. Møc ®¹m cao kiÖn cã t−íi v l−îng ph©n ®¹m phï hîp.
B¶ng 4. H×nh th¸i b¾p cña c¸c gièng ng« víi c¸c møc ®¹m bãn kh¸c nhau ChiÒu d i b¾p (cm) ChiÒu d i ®u«i chuét (cm) §−êng kÝnh b¾p (cm) §−êng kÝnh lâi (cm) C«ng thøc KT CT KT CT KT CT KT CT Gièng KhÈu Li ãn P0 13,6 13,5 1,37 1,05 3,87 3,97 2,78 2,30 P1 13,4 15,4 1,19 1,07 4,07 4,26 2,50 2,49 P2 15,0 15,7 1,21 0,98 4,17 4,22 2,39 2,60 P3 14,6 15,7 1,03 1,09 4,15 4,31 2,35 2,71 P4 15,3 16,4 0,95 0,87 4,26 4,27 2,54 2,58 Gièng Poãc Cõ LÈu P0 13,6 12,9 1,43 1,25 3,89 3,69 2,45 2,23 P1 14,5 15,4 1,26 1,11 4,05 5,23 2,52 2,36 P2 14,1 14,6 0,89 0,75 3,95 3,95 2,42 2,43 P3 14,7 14,9 0,83 0,96 4,05 3,93 2,51 2,50 P4 14,3 15,6 0,93 1,01 3,70 4,16 2,32 2,61 Gièng VN2 P0 11,1 12,2 1,32 1,31 3,93 3,76 2,34 2,25 P1 12,8 12,3 1,42 1,07 3,90 4,00 2,34 2,36 P2 12,6 12,8 1,16 1,05 4,01 4,07 2,54 2,41 P3 12,7 12,8 0,93 0,89 3,89 4,03 2,36 2,46 P4 12,9 13,2 0,89 0,78 3,84 4,07 2,48 2,38 Ghi chó: KT: kh«ng t−íi; CT: cã t−íi. B¶ng 5. C¸c yÕu tè cÊu th nh n¨ng suÊt cña c¸c gièng ng« c¸c møc ®¹m bãn kh¸c nhau Sè h ng h¹t/b¾p P10000 h¹t N¨ng suÊt C«ng Sè b¾p/c©y Sè h¹t/h ng (h¹t) (h ng) (g) (t¹/ha) thøc KT CT KT CT KT CT KT CT KT CT Gièng KhÈu Li ãn P0 1,0 1,0 12,7 12,9 21,1 23,6 270,4 226,4 21,84 24,27 P1 1,0 1,1 12,9 13,3 25,7 26,9 271,1 281,4 28,39 40,08 P2 1,1 1,1 13,5 13,4 27,4 27,7 277,4 289,5 36,57 43,49 P3 1,2 1,2 13,5 13,7 26,9 27,2 281,9 289,8 40,47 48,28 P4 1,1 1,2 13,0 13,5 26,7 27,9 282,7 283,1 34,79 48,07 SE 1,10 0,88 LSD05 3,48 2,77 Gièng Poãc Cõ LÈu P0 1,0 1,0 11,5 11,5 24,5 21,7 238,4 260,1 20,70 23,21 P1 1,1 1,1 11,9 11,8 24,3 25,5 262,6 269,4 26,09 31,44 P2 1,2 1,2 12,4 12,0 25,7 25,6 264,5 292,0 32,21 39,16 P3 1,2 1,3 12,7 12,3 25,8 24,3 288,4 298,6 36,73 42,64 P4 1,2 1,2 11,7 12,1 25,0 26,9 263,2 300,4 29,68 44,41 SE 1,04 1,22 LSD05 3,28 3,84 Gièng VN2 P0 1,0 1,1 12,0 12,5 24,32 20,57 232,9 228,9 21,42 23,41 P1 1,1 1,1 12,3 13,1 24,41 23,93 237,6 251,6 25,49 31,80 P2 1,2 1,2 12,7 13,3 25,55 23,11 254,8 259,4 32,52 35,52 P3 1,3 1,3 12,7 13,2 25,61 24,54 255,8 254,7 35,83 40,18 P4 1,2 1,2 12,9 13,3 25,87 26,86 248,6 247,6 32,29 40,34 SE 2,14 1,96 LSD05 6,75 6,19
KÕt qu¶ n y phï hîp víi Banjoko, Moor l møc bãn ®¹m 3 (100kgN/ha). Riªng gièng (2003) v David Beck (2002). T−íi n−íc l m ng« VN2 hiÖu suÊt ph©n bãn ë thÝ nghiÖm cã t¨ng hiÖu qu¶ cña ph©n ®¹m gãp phÇn t¨ng t−íi cao h¬n thÝ nghiÖm kh«ng t−íi. KÕt qu¶ n¨ng suÊt ng«. §iÒu n y còng ® ®−îc Camp n y cho chóng t«i nhËn ®Þnh, hai gièng ng« ®Þa v céng sù c«ng bè n¨m 2000. ph−¬ng canh t¸c trong ®iÒu kiÖn kh«ng t−íi (hay canh t¸c nhê n−íc n−íc trêi) nÕu ®−îc bãn 3.5. Ph¶n øng cña gièng ®èi c¸c møc bãn ph©n hîp lý th× hiÖu suÊt sö dông ph©n bãn cao ®¹m v m«i tr−êng h¬n trong ®iÒu kiÖn canh t¸c cã t−íi. C¸c møc ®¹m kh¸c nhau cã ¶nh h−ëng râ rÖt tíi n¨ng suÊt cña ng«. Ph©n tÝch t−¬ng 4. KÕt luËn v ®Ò nghÞ quan cho thÊy trong ®iÒu kiÖn cã t−íi n¨ng suÊt t−¬ng quan víi møc bãn ®¹m chÆt h¬n Hai gièng ng« ®Þa ph−¬ng KhÈu Li ãn v trong ®iÒu kiÖn nhê n−íc trêi. C¸c gièng ®Þa Poãc Cõ LÈu, trong ®iÒu kiÖn canh t¸c cã t−íi, ph−¬ng cã ph¶n øng víi møc ®¹m v ®iÒu chiÒu cao c©y v sè l¸ t¨ng tû lÖ thuËn víi t¨ng kiÖn t−íi râ nÐt h¬n gièng VN2. Nh− vËy, møc bãn ®¹m. Nh−ng canh t¸c nhê n−íc trêi, kh«ng nªn bãn møc ®¹m qu¸ cao khi canh t¸c chiÒu cao c©y v sè l¸ t¨ng v ®¹t cao nhÊt ë trong ®iÒu kiÖn nhê n−íc trêi. møc bãn ®¹m 3 råi gi¶m xuèng. Víi gièng ®èi chøng VN2, c¸c møc bãn ®¹m kh¸c nhau ¶nh 3.6. HiÖu suÊt ph©n bãn h−ëng kh«ng râ rÖt ®Õn chiÒu cao c©y ë c¶ hai B¶ng 6. HiÖu suÊt bãn ®¹m cho c¸c gièng ng« thÝ nghiÖm. trong ®iÒu kiÖn cã t−íi v kh«ng t−íi §èi víi c¶ ba gièng ng« dï cã t−íi hay kh«ng t−íi, nÕu kh«ng ®−îc bãn ®¹m h×nh ThÝ nghiÖm ThÝ nghiÖm Gièng Møc ph©n bãn kh«ng t−íi cã t−íi (kg th¸i b¾p, n¨ng suÊt v c¸c yÕu tè cÊu th nh (kg ng«/kgN) ng«/kgN) n¨ng suÊt ®Òu thÊp h¬n c¸c c«ng thøc ®−îc P1 (40KgN/ha) 13,03 8,20 bãn ®¹m. KhÈu Li P2 (70kgN/ha) 10,83 4,30 Trong ®iÒu kiÖn cã t−íi møc ®é nhiÔm ãn P3 (100kgN/ha) 13,04 6,23 bÖnh cao h¬n ®iÒu kiÖn kh«ng t−íi ë c¶ 3 gièng. Hai gièng ®Þa ph−¬ng cã kh¶ n¨ng P4 (130kgN/ha) 9,96 7,48 chèng chÞu t−¬ng ®−¬ng nh− VN2. Trong P1 (40KgN/ha) 3,13 10,43 cïng mét chÕ ®é n−íc t−íi, khi t¨ng møc bãn Poãc P2 (70kgN/ha) 6,11 9,80 ®¹m møc ®é nhiÔm s©u bÖnh h¹i t¨ng. Cõ LÈu P3 (100kgN/ha) 10,13 9,74 N¨ng suÊt cña c¶ 3 gièng khi cã bãn ®¹m P4 (130kgN/ha) 7,33 9,74 ®Òu cho n¨ng suÊt cao h¬n ®èi chøng ë møc P1 (40KgN/ha) 9,43 20,03 x¸c xuÊt 95%. Trong ®iÒu kiÖn cã t−íi, tÊt c¶ c¸c møc bãn ®¹m ®Òu cho n¨ng suÊt cao h¬n P2 (70kgN/ha) 8,16 14,77 VN2 kh«ng t−íi. ChÖnh lÖch cao nhÊt ë møc ®¹m P4 P3 (100kgN/ha) 8,85 11,39 (130 kgN/ha). N¨ng suÊt chªnh lÖch do ®−îc P4 (130kgN/ha) 6,36 9,67 t−íi so víi kh«ng t−íi cña c¸c gièng lÇn l−ît nh− sau: Gièng KhÈu Li ãn 13,28 t¹/ha, gièng HiÖu suÊt ph©n bãn l sè ®¬n vÞ s¶n phÈm Poãc Cõ LÈu 14,73 v VN2 l 8,05 t¹/ha. thu ho¹ch thªm ®−îc khi bãn 1 ®¬n vÞ ph©n bãn (Vò h÷u Yªm, 1995). Do thÝ nghiÖm chØ Trong ®iÒu kiÖn canh t¸c nhê n−íc trêi th× l m mét vô v ®¹m l lo¹i ph©n tan nhanh nªn víi gièng ng« nÕp ®Þa ph−¬ng thô phÊn tù do tÝnh hiÖu suÊt ph©n bãn cho mét vô, kÕt qu¶ chØ nªn bãn tèi ®a l 100 kgN/ha. nh− sau. KÕt qu¶ ë b¶ng 6 cho thÊy, ®èi víi CÇn cã nh÷ng nghiÖn cøu tiÕp theo vÒ hai gièng ng« ®Þa ph−¬ng th× hÇu hÕt c¸c c«ng ph©n bãn th©m canh gièng ng« thô phÊn tù do thøc ë thÝ nghiÖm kh«ng t−íi cã hiÖu suÊt gióp ng−êi d©n miÒn nói n©ng cao n¨ng suÊt ph©n bãn cao h¬n thÝ nghiÖm cã t−íi. Cao nhÊt v hiÖu qu¶ trång ng«.
T i liÖu tham kh¶o http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabi d=390&idmid=3&ItemID=3264. Banjoko V.A., Moor J. (2003). "Effect of source, rate and method of nitrogen fertilizer TrÇn Hång Uy, Mai Xu©n TriÖu v Lª Quý Kha application on maize yield in the savanna (2001). "KÕt qu¶ ®iÒu tra x¸c ®Þnh vïng zone of south western Nigeria", Agric. v c¸c ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ng« thô phÊn Res. Vol. 4 (1), pp. 19-25. tù do v ng« lai ë phÝa B¾c ViÖt Nam", Tæ chøc N«ng l−¬ng Liªn Hîp Quèc (FAO), Camp C. R., E. J. Sadler, D. E. Evans and J. A. NXB N«ng nghiÖp, H Néi. Millen (2000). Irrigation and Nitrogen management with a site-specific Centre Vò V¨n LiÕt, §ång Huy Giíi, (2006). "Thu Pivot,, U.S.D.A. thËp nghiªn cøu gièng ng« ®Þa ph−¬ng t¹o vËt liÖu chän gièng ng« chÞu h¹n David Beck, 2002. Maize, CIMMYT, Int. cho vïng miÒn nói phÝa B¾c ViÖt Nam", D−¬ng V¨n S¬n v NguyÔn §øc L−¬ng T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, vol.4, (1996). "Nghiªn cøu chän t¹o gièng No.3, Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp I, ng« thô phÊn tù do v gièng ng« lai cã H Néi. n¨ng suÊt cao, cã kh¶ n¨ng chèng chÞu h¹n, kh¶o nghiÖm so s¸nh gièng ng« PHô LôC phôc vô s¶n xuÊt ng« ë c¸c tØnh miÒn nói phÝa B¾c", KÕt qu¶ nghiªn cøu chän Ph©n tÝch ph−¬ng sai møc ®¹m cho 3 gièng ng« ë hai m«i tr−êng läc v lai t¹o gièng ng«, giai ®o¹n 1991-1995, NXB N«ng nghiÖp, H Néi, Nguån ®¹m/mt df SS MS tr 174-189. Møc ®¹m 4 0,15356 383918 M«i tr−êng 1 620757 620757 NguyÔn ThÕ Hïng (2001). Ng« lai v kü thuËt Mt x ®¹m 4 131991 32997,8 th©m canh, NXB N«ng nghiÖp, H Néi. T−¬ng quan møc ®¹m víi ba gièng ng« trong NguyÔn Xu©n Tr−êng, Lª V¨n NghÜa, Lª ®iÒu kiÖn cã t−íi v kh«ng t−íi Quèc Phong, NguyÔn §¨ng NghÜa Gièng Cã t−íi N−íc trêi (2000). Sæ tay sö dông ph©n bãn, NXB KhÈu Li ãn 0,954 0,882 N«ng nghiÖp, TP. Hå ChÝ Minh. Poãc Cõ LÈu 0,939 0,872 Oad F. C., U.A. Buriroand S.K. Agha (2004). VN2 0,765 0,756 Effect of organic and inorganic So s¸nh hiÖu qu¶ c¸c møc ph©n bãn ®¹m fertilizer on maize fodder production, Asian Journal of pland Sciences 3, 375- T-efcts Duncan 377, 2004. P0 -662,7** 3328,9 a P1 -206,6 3298,4 b T ng c c th ng kª (2006). S li u th ng kê v P2 140,2 3089,3 c di n tích và s n lư ng lương th c có P3 349,3* 2742,5 d h t, P4 379,8 2286,3 e
T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2006: TËp IV, Sè 6: 124 §¹i häc N«ng nghiÖp I