zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Kinh Tế - Quản Lý

» Luật học

Tìm hiểu quy định của bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người

Chia sẻ: Long Nguyễn | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

121
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bộ luật Hình sự năm 2015 (Luật số 100/2015/QH 13) được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 27/11/2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH 13 được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIV, kỳ họp thứ 3 thông qua ngày 20/6/2017, cả hai Luật trên có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2018. Trong Bộ luật Hình sự này có quy định các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người. Sau đây xin trình bày kết quả nghiên cứu bước đầu và giới thiệu cùng bạn đọc về các tội phạm trên.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu quy định của bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người

Tìm hiểu Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) TÌM HIỂU QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT HÌNH SỰ NĂM 2015 (SỬA ĐỔI, BỔ SUNG NĂM 2017) VỀ CÁC TỘI XÂM PHẠM TÍNH MẠNG, SỨC KHỎE, NHÂN PHẨM, DANH DỰ CỦA CON NGƯỜI VŨ ĐỨC TRUNG* TÓM TẮT NỘI DUNG Bộ luật Hình sự năm 2015 (Luật số 100/2015/QH 13) được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 27/11/2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH 13 được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIV, kỳ họp thứ 3 thông qua ngày 20/6/2017, cả hai Luật trên có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2018. Trong Bộ luật Hình sự này có quy định các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người. Sau đây xin trình bày kết quả nghiên cứu bước đầu và giới thiệu cùng bạn đọc về các tội phạm trên. Từ khóa: Bộ luật hình sự; tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người. SUMMARY Criminal Code 2015 (Law No. 100/2015/QH 13) was passed by the 13th National Assembly of the Socialist Republic of Vietnam at its 6th session on 27/11/2015; Law on Amendments to the Criminal Code No. 100/2015/QH 13 was passed by the 14th National Assembly of the Socialist Republic of Vietnam at its third session on 20/6/2017. Both of these codes came into forces from 01/01/2018. In this Criminal Code, there are chapter of Offences against the person and reputation. In this article, the author presented his research of offences against the person and reputation. Key words: Criminal Code; Offences against the person and reputation. N ghiên cứu nội dung Chương 1. Bộ luật Hình sự đã cụ thể hóa Hiến XIV của Bộ luật Hình sự năm pháp năm 2013 về quyền con người, 2015 (sửa đổi, bổ sung năm quyền công dân 2017), chúng tôi thấy có những vấn đề Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nổi bật sau đây. * Trường Đại học Cảnh sát nhân dân TẠP CHÍ KHGD CSND 27
Tìm hiểu Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) nghĩa Việt Nam năm 2013 đặc biệt quan trọng đề Nhà nước bảo vệ có hiệu quả các tâm đến vấn đề quyền con người, quyền quyền con người trong lĩnh vực nói trên, công dân, chính vì vậy trong quá trình vì: “Chỉ người nào phạm một tội đã được lập hiến, bản Hiến pháp đã quy định vấn Bộ luật Hình sự quy định mới phải chịu đề này tại chương thứ 2, ngay sau chương trách nhiệm hình sự”2. quy định về Chế độ chính trị. Một trong Cụ thể hóa nhiệm vụ bảo vệ của Bộ những nhóm quyền con người, quyền cơ luật Hình sự, Chương XIV đã quy định bản của công dân là quyền sống, quyền về tội phạm và hình phạt, có thể chia được Nhà nước bảo hộ về sức khỏe, nhân thành các nhóm tội như sau: phẩm, danh dự. Tại Điều 19 Hiến pháp Nhóm thứ nhất: Các tội xâm phạm năm 2013 đã quy định: “Mọi người có tính mạng con người được quy định từ quyền sống. Tính mạng con người được Điều 123 đến Điều 133, gồm: Tội giết pháp luật bảo hộ. Không ai bị tước đoạt người, tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ, tính mạng trái luật.” ; Khoản 1, Điều 20 tội giết người trong trạng thái tinh thần Hiến pháp 2013 cũng quy định: “Mọi bị kích động mạnh, tội giết người do vượt người có quyền bất khả xâm phạm về quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ khoẻ, danh dự và nhân phẩm; không bị người phạm tội, tội làm chết người trong tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay khi thi hành công vụ, tội vô ý làm chết bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm người, tội vô ý làm chết người do vi phạm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành dự, nhân phẩm”1. chính, tội bức tử, tội xúi giục hoặc giúp Với nhiệm vụ cụ thể hóa Hiến pháp, Bộ người khác tự sát, tội không cứu giúp luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung người đang ở trong tình trạng nguy hiểm năm 2017) và có hiệu lực thi hành từ ngày đến tính mạng, tội đe dọa giết người. 01/01/2018 đã quy định tội phạm và hình Nhóm thứ hai: Các tội xâm phạm sức phạt tại Chương XIV (từ Điều 123 đến khỏe của con người được quy định từ Điều 156) đối với các tội xâm phạm tính Điều 134 đến Điều 140, gồm các tội: cố ý mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của gây thương tích hặc gây tổn hại cho sức con người để bảo vệ một cách có hiệu quả khỏe của người khác, cố ý gây thương tích các quyền trên. Đây là cơ sở pháp lý quan hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích 1 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt động mạnh, cố ý gây thương tích hặc gây nam năm 2013, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, năm 2013. tổn hại cho sức khỏe của người khác do 2 Khoản 1, Điều 2 Bộ luật Hình sự năm 2015. vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng 28 SỐ 99 [01 - 2018]
Tìm hiểu Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) hoặc quá mức cần thiết khi bắt giữ người năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) phạm tội, gây thương tích hặc gây tổn hại và nay được quy định trong Bộ luật Hình cho sức khỏe của người khác trong khi sự để tạo cơ sở pháp lý cho việc trừng trị thi hành công vụ, vô ý gây thương tích những hành vi nguy hiểm cho xã hội cần hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người phải bị trừng trị bằng Luật hình sự. Qua khác, vô ý gây thương tích hặc gây tổn nghiên cứu cho thấy có 2 dạng tội mới hại cho sức khỏe của người khác do vi đó là hành vi phạm tội mới được ghép phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc với tội cũ trước đây và tội hoàn toàn mới hành chính, hành hạ người khác. được quy định tại Chương VIV Bộ luật Nhóm thứ ba: Các tội xâm phạm nhân Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm phẩm, danh dự đồng thời xâm phạm đến 2017), cụ thể như sau: sức khỏe và sự phát triển bình thường Thứ nhất: Hành vi phạm tội mới được của con người được quy định từ Điều ghép với tội cũ hoặc thay thế cho tội cũ 141 đến Điều 156, gồm tội: Hiếp dâm, trước đây: Điều 126 - Tội giết người do hiếp dâm người dưới 16 tuổi, cưỡng vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người dâm, cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến phạm tội. Đây là hành vi sử dụng các dưới 16 tuổi, giao cấu hoặc thực hiện biện pháp trấn áp để bắt giữ người phạm hành vi quan hệ tình dục khác với người tội nhưng vượt quá mức cần thiết, tức là từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, dâm ô vượt quá mức độ của hành vi cho phép đối với người dưới 16 tuổi, sử dụng khống chế, ngăn chặn ngay và có hiệu người dưới 16 tuổi với mục đích khiêu quả đối với hành vi phạm tội của nạn dâm, lây truyền HIV cho người khác, cố nhân làm cho người bị bắt giữ chết3. So ý lây truyền HIV cho người khác, mua với quy định của Bộ luật Hình sự năm bán người, mua bán người dưới 16 tuổi, 1999 (sửa đổi và bổ sung năm 2009) thì đánh tráo người dưới 01 tuổi, chiếm đây là hành vi phạm tội mới được quy đoạt người dưới 16 tuổi, mua bán, chiếm định trong Bộ luật Hình sự năm 2015 đoạt mô hoặc bộ phận cơ thể người, làm (sửa đổi, bổ sung năm 2017) vì tại điều nhục người khác, vu khống. 96 Bộ luật Hình sự năm 1999 (sửa đổi, 2. Bộ luật Hình sự đã quy định một bổ sung năm 2009) chỉ quy định tội giết số tội mới người do vượt quá giới hạn phòng vệ Tại Chương XIV Bộ luật Hình sự năm chính đáng. Tương tự như vậy, tại Điều 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) đã quy định một số tội mới. Tội mới là tội chưa 3 Nguyễn Ngọc Điệp, Bình luận khoa học phần các được quy định trong các đạo luật hình tội phạm Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi, sự trước khi ban hành Bộ luật Hình sự bổ sung năm 2917, Nxb Thế giới, Tr.33. TẠP CHÍ KHGD CSND 29
Tìm hiểu Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) 136 cũng quy định tội cố ý gây thương vật chất nào4). Sự thỏa thuận tức là giữa tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người phạm tội với người cho quan hệ người khác do vượt quá mức cần thiết tình dục đều có ý chí mong muốn được khi bắt giữ người phạm tội. quan hệ tình dục nhưng không vì mục Một số tội được quy định rõ ràng hơn đích có tính vật chất nào khác. Điều 146 so với quy định của Bộ luật Hình sự năm - Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009): Điều tương ứng với Điều 116 - Tội dâm ô đối 142. Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi với trẻ em của Bộ luật Hình sự năm 1999 tương ứng với Điều 112 - Tội hiếp dâm (sửa đổi, bổ sung năm 2009); Điều 151 - trẻ em của Bộ luật Hình sự năm 1999 Tội mua bán người dưới 16 tuổi tương (sửa đổi, bổ sung năm 2009); Điều 144 - ứng với Điều 120 - Tội mua bán, đánh Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em của Bộ luật dưới 16 tuổi tương ứng với Điều 114 - Tội Hình sự năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm cưỡng dâm trẻ em của Bộ luật Hình sự 2009); Điều 152 - Tội đánh tráo người năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009); dưới 01 tuổi tương ứng với Điều 120 - Điều 145 - Tội giao cấu hoặc thực hiện Tội mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt hành vi quan hệ tình dục khác với người trẻ em của Bộ luật Hình sự năm 1999 từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi tương ứng (sửa đổi, bổ sung năm 2009). với Điều 115 - Tội giao cấu với trẻ em Thứ hai: Hành vi phạm tội hoàn toàn của Bộ luật Hình sự năm 1999 (sửa đổi, mới và được quy định là tội mới: Điều bổ sung năm 2009), trong tội này có quy 147 - Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào định hành vi phạm tội mới đó là: “thực mục đích khiêu dâm. Hành vi phạm tội hiện hành vi quan hệ tình dục khác với được thể hiện người đủ 18 tuổi trở lên người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”. Thực lôi kéo, dụ dỗ, ép buộc người dưới 16 hiện hành vi quan hệ tình dục khác với tuổi trình diễn khiêu dâm hoặc trực tiếp người dưới 16 tuổi là hành vi của người chứng kiến việc trình diễn khiêu dâm đủ 18 tuổi trở lên thực hiện hành vi quan dưới mọi hình thức; Điều 154 - Tội mua hệ tình dục khác (ngoài hành vi giao cấu) bán, chiếm đoạt mô hoặc bộ phận cơ thể với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi người. Điều luật quy định 2 tội gồm: Tội mà việc thực hiện hành vi quan hệ tình mua bán mô hoặc bộ phận cơ thể người dục đó có sự thỏa thuận, đồng ý của họ được thể hiện ở hành vi dùng tiền, tài sản và không phải vì bất kỳ mục đích có tính để trao đổi lấy mô hoặc bộ phận cơ thể người nếu ở hành vi mua; dùng mô hoặc 4 Nguyễn Ngọc Điệp, Bình luận khoa học phần các bộ phận cơ thể người để trao đổi lấy tiền, tội phạm Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2917, Nxb Thế giới, Tr.66. tài sản nếu ở hành vi bán. Tội chiếm đoạt 30 SỐ 99 [01 - 2018]
Tìm hiểu Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) mô hoặc bộ phận cơ thể người là hành vi người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp chuyển dịch trái pháp luật mô hoặc bộ hoặc quy tắc hành chính. phận cơ thể người của người khác thành Thứ hai, lượng hóa đối tượng tác động của mình. của tội phạm là con người: Cũng trong 3. Bộ luật Hình sự quy định cụ thể, một số tội phạm tại khung cấu thành rõ ràng một số tình tiết định tội, định tăng nặng đã quy định rõ số lượng “đối khung mới với 02 trở lên” bị tác động bởi hành vi Tình tiết định tội, định khung mới là phạm tội, cụ thể là: khoản 2, Điều 130 - những tình tiết định tội, tăng nặng hoặc Tội bức tử; khoản 2, Điều 131 - Tội xúi giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của người giục hoặc giúp người khác tự sát; khoản phạm tội trong cấu thành cơ bản hay cấu 3, Điều 132 - Tội không cứu giúp người thành tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến hình sự của tội đó. Trong chương XIV - tính mạng; khoản 2, Điều 133 - Tội đe Các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, dọa giết người; khoản 2, Điều 140 - Tội nhân phẩm, danh dự con người của Bộ hành hạ người khác; điểm đ, khoản 1, luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm Điều 141- Tội hiếp dâm; điểm e, khoản 2017)có nhiều tình tiết như vậy được bổ 2, Điều 142 - Tội hiếp dâm người dưới sung. Qua nghiên cứu cho thấy có những 16 tuổi; điểm c, khoản 2, Điều 143 - Tội quy định như sau: cưỡng dâm; điểm đ, khoản 2, Điều 144 - Thứ nhất, lượng hóa sự thiệt hại về Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến người do hành vi phạm tội gây ra: Trong dưới 16 tuổi; điểm b, khoản 2, Điều 145 - một số tội phạm, tại khung cấu thành Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan tăng nặng đã quy định rõ số lượng người hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi “bị giết hoặc bị chết là từ 02 người trở đến dưới 16 tuổi; điểm c, khoản 2, Điều lên”. Cụ thể điểm a, khoản 1 của Điều 146 - Tội dâm ô đối với người dưới 16 123 - Tội giết người; khoản 2, Điều 125 - tuổi; điểm c, khoản 2, Điều 147 - Tội sử Tội giết người trong trạng thái tinh thần dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích bị kích động mạnh; khoản 2, Điều 126 khiêu dâm… - Tội giết người do vượt quá giới hạn Thứ ba, lượng hóa tỷ lệ thương tích phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá hoặc tỷ lệ tổn hại sức khỏa của người bị mức cần thiết khi bắt giữ người phạm hại do hành vi phạm tội gây ra. Nhằm cá tội; khoản 2, Điều 127 - Tội làm chết thể hóa hình phạt đối với người phạm tội, người trong khi thi hành công vụ; khoản Bộ luật Hình sự đã quy định “tổn thương 2, Điều 128 - Tội vô ý làm chết người; cơ thể” thay cho cụm từ “tỷ lệ thương tích khoản 2, Điều 129 - Tội vô ý làm chết hoặc tổn hại sức khỏe” của người bị hại TẠP CHÍ KHGD CSND 31
Tìm hiểu Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) do hành vi phạm tội gây ra. Tại nhóm lên đối với các tội gây thương tích hoặc tội gây thương tích (bao gồm cả 2 hình gây tổn hại cho sức khỏe của người khác thức lỗi cố ý hoặc vô ý) và được quy định còn lại. trong 2 trường hợp: V.Đ.T Trường hợp thứ nhất, quy định tỷ lệ tổn thương cơ thể của người bị hại trong Tài liệu tam khảo khung cấu thành tội phạm. Trong trường 1. Quốc hội (2013), Hiến pháp nước hợp này Bộ luật Hình sự đã quy định tỷ Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam lệ tổn thương cơ thể của người bị hại từ năm 2013, Nxb Chính trị quốc gia sự 11% đến 30% đối với tội cố ý gây thương thật, Hà Nội. tích hoặc gây tổn hại sức khỏe của người 2. Quốc hội (2009), Bộ luật Hình sự khác hay từ 31% đến 60% đối với các tội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức Nam năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm khỏe của người khác còn lại. 2009), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, Trường hợp thứ hai, quy định tổn năm 2009. thương cơ thể của người bị hại trong 3. Quốc hội (2015), Bộ luật Hình sự khung cấu thành tăng nặng trách nhiệm nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hình sự của người phạm tội. Trong năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), trường hợp này Bộ luật Hình sự đã Nxb Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội. quy định tổn thương cơ thể của người 4. Nguyễn Ngọc Điệp, Bình luận khoa bị hại từ 31% đến 60% đối với tội cố ý học phần các tội phạm Bộ luật Hình sự gây thương tích hoặc gây tổn hại cho năm 2015, được sửa đổi, bổ sung năm sức khỏe của người khác và từ 61% trở 2917, Nxb Thế giới. (Nhận bài: 06/01/2018; hoàn thành biên tập: 15/01/2018; duyệt đăng: 25/01/2018) 32 SỐ 99 [01 - 2018]

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.