Tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh về cách lãnh đạo

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Điểm lại nội dung trong tác phẩm "Sửa đổi lối làm việc" của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chúng ta thấy tác phẩm được trình bày chặt chẽ, súc tích với 6 phần hòa quyện vào nhau, đó là: Phê bình và sửa chữa; Mấy điều kinh nghiệm; Tư cách và đạo đức cách mạng; Vấn đề cán bộ; Cách lãnh đạo; Chống thói ba hoa. Trong bài viết này, nhóm tác giả tập trung vào việc tìm hiểu, học tập quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về cách lãnh đạo. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh về cách lãnh đạo

Kỷ yếu hội thảo khoa học: "CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH MỘT TẦM NHÌN CHIẾN LƯỢC VỀ GIÁO DỤC VÀ SƯ PHẠM". pp. 34-38 TÌM HIỂU TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CÁCH LÃNH ĐẠO TS. Hoàng Minh Thao Học viện Quản lý Giáo dục Chỉ sau khi Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời 2 năm, tháng 10 năm 1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết tác phẩm Sửa đổi lối làm việc (với bút danh X, Y, Z). Tác phẩm rất khiêm nhường, để lại trong lòng người đọc những quan điểm tư tưởng lớn về xây dựng tổ chức, xây dựng tổ chức Đảng trong điều kiện Đảng ta đã nắm chính quyền. Điểm lại nội dung, chúng ta thấy tác phẩm được trình bày chặt chẽ, súc tích với 6 phần hòa quyện vào nhau (1. Phê bình và sửa chữa; 2. Mấy điều kinh nghiệm; 3. Tư cách và đạo đức cách mạng; 4. Vấn đề cán bộ; 5. Cách lãnh đạo; 6. Chống thói ba hoa). Trong bài viết này chúng tôi tập trung vào việc tìm hiểu, học tập quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về cách lãnh đạo. Đọc toàn bộ phần 5 của tác phẩm Sửa đổi lối làm việc, chúng ta học tập được ba hướng tiếp cận đổi mới cách lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Một là, nhận thức thật sâu sắc khái niệm lãnh đạo và kiểm soát. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh "Lãnh đạo đúng nghĩa là: 1. Phải quyết định mọi vấn đề một cách cho đúng. Mà muốn thế thì nhất định phải so sánh kinh nghiệm của dân chúng. Vì dân chúng chính là những người chịu đựng cái kết quả của sự lãnh đạo của ta. 2. Phải tổ chức sự thi hành cho đúng. Mà muốn vậy, không có dân chúng giúp sức thì không song. 3. Phải tổ chức kiểm soát, mà muốn kiểm soát đúng thì cũng phải có quần chúng giúp mới được". Người lãnh đạo được đánh giá là người lãnh đạo đúng, lãnh đạo tốt, nghĩa là làm tốt 3 việc trên (quyết định, thi hành và kiểm soát). Trong quá trình thực hiện 3 việc này, người lãnh đạo phải có mối liên hệ chặt chẽ giữa mình với các tầng lớp người, với dân chúng. Nếu cách xa dân chúng, không liên hệ chặt chẽ với dân chúng, cũng như đứng lơ lửng giữa trời, nhất định thất bại. Theo chúng tôi có thể hình thành sơ đồ biểu diễn mối liên hệ giữa quyết định, thi hành, kiểm soát với dân chúng trong lãnh đạo như sau: 34
Tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh về cách lãnh đạo Lãnh đạo đúng Lãnh đạo đúng Trong quá trình lãnh đạo, người lãnh đạo phải học hỏi kinh nghiệm của dân chúng, vì sự hiểu biết kinh nghiệm của người lãnh đạo cũng chưa đủ cho sự lãnh đạo đúng đắn. Nghĩa là phải lắng nghe ý kiến của đảng viên, của nhân dân, của những người không quan trọng. Những người lãnh đạo chỉ trông từ trên xuống, vì vậy sự trông thấy có hạn. Trái lại dân chúng trông thấy từ dưới lên, nên sự trông thấy cũng có hạn. Muốn giải quyết vấn đề cho đúng, ắt phải họp kinh nghiệm cả hai bên lại. Chọn người và thay người là một vấn đề quan trọng trong việc lãnh đạo. Chọn ai, thải ai, thay ai phải cân nhắc kỹ. Cần thải những người mắc phải bệnh quan liêu, bệnh bàn giấy, không làm được việc. Cần thay người công thần cách mạng, ngang tàng, không giữ gìn kỷ luật, không dùng hạng người nói suông vào công việc thực tế. Muốn chống bệnh quan liêu, bệnh bàn giấy; muốn biết các Nghị quyết có được thi hành không, thi hành có đúng không; muốn biết ai ra sức làm, ai làm qua chuyện, chỉ có một cách là khéo kiểm soát. Tại sao phải kiểm soát? Vì ba điều mà cần phải có kiểm soát: - Có kiểm soát mới biết rõ cán bộ và nhân viên tốt hay xấu. 35
Hoàng Minh Thao - Mới biết rõ ưu điểm và khuyết điểm của các cơ quan. - Mới biết rõ ưu điểm và khuyết điểm của các mệnh lệnh và Nghị quyết. Kiểm soát có 2 cách: Từ trên xuống (người lãnh đạo kiểm soát kết quả những công việc của cán bộ) và từ dưới lên (quần chúng và cán bộ kiểm soát sự sai lầm của người lãnh đạo và bày tỏ sửa chữa sai lầm). Hai là, hành động đúng với những điều đã nhận thức bằng cách liên hợp. 1. Liên hợp chính sách chung với sự chỉ đạo riêng. 2. Liên hợp người lãnh đạo với quần chúng. Liên hợp chính sách chung với chỉ đạo riêng là sự liên hợp về chủ trường đường lối chung với sự vận dụng chính sách chung trong chỉ đạo riêng từng đơn vị, từng địa phương cụ thể. Chính sách chung, kêu gọi chung rất cần thiết, thiếu nó không thể động viên khắp quần chúng được. Song, nếu người lãnh đạo chỉ làm chung mà không trực tiếp nhằm một nơi nào đó, thực hành cho kỳ được, rồi lấy kinh nghiệm nơi đó mà chỉ đạo những nơi khác, thì không thể biết được chính sách của mình đúng hay sai. Cũng không thể làm cho nội dung của chính sách đó đầy đủ, thiết thực. Bất kỳ người lãnh đạo nào nếu không học tập nổi những việc thiết thực, những người thiết thực và những bộ phận thiết thực của cấp dưới, để rút kinh nghiệm thì nhất định không biết chỉ đạo chung cho tất cả các bộ phận. Cách lãnh đạo 1 Liên hợp người lãnh đạo với quần chúng bằng cách nào? Bằng cách hình thành nhóm trung kiên, nhóm người hăng hái. Sự hăng hái của nhóm trung kiên liên hợp với sự hăng hái của quần chúng làm cho phong trào của quần chúng phát triển. Bất kỳ nơi nào có quần chúng, thì nhất định có ba hạng người: hạng hăng hái, hạng vừa vừa, và hạng kém. Trong ba hạng đó, hạng vừa vừa, hạng ở giữa là nhiều hơn hết; hạng hăng hái, hạng kém đều ít hơn. Vì vậy, người lãnh đạo phải dùng hạng hăng hái làm trung kiên cho sự lãnh đạo, do trung kiên đó mà nâng cao hạng vừa vừa và kéo hạng kém tiến lên. Nhóm trung kiên được hình thành từ trong quần chúng, cần phải luôn luôn cất nhắc, thay thế những người cũ bị đào thải hoặc vì tài không xứng chức hoặc hủ hóa. 36
Tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh về cách lãnh đạo Những nơi công việc không chạy đều vì không có nhóm lãnh đạo mật thiết liên hợp với quần chúng, Thí dụ: Trong một trường học, nếu không có một nhóm thầy giáo, cán bộ và học sinh hăng hái nhất trong trường, từ mười người đến vài mươi người, đoàn kết thành nhóm trung kiên lãnh đạo, thì công việc của trường đó nhất định uể oải. Cách lãnh đạo 2 Công việc càng phức tạp, khó khăn thì sự lãnh đạo càng phải liên hợp chặt chẽ với quần chúng, càng phải liên hợp chặt chẽ chính sách chung với chỉ đạo riêng để phá tan cách lãnh đạo lờ mờ, quan liêu, chủ quan, bàn giấy, không hiệu quả. Ba là, trong quá trình lãnh đạo thể hiện rõ thái độ học hỏi quần chúng nhưng không theo đuôi quần chúng. Tại sao phải học quần chúng? Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, người lãnh đạo phải học hỏi quần chúng vì "Dân chúng rất khéo léo, rất hăng hái, rất anh hùng. . . chúng ta phải học dân chúng, phải hỏi dân chúng, phải hiểu dân chúng. . . Dân chúng đồng lòng, việc gì cũng làm được, dân chúng không ủng hộ, việc gì làm cũng không nên". Làm việc với dân chúng có hai cách: - Cách thứ nhất: Làm theo cách quan liêu. Cái gì cũng dùng mệnh lệnh ép dân chúng làm. Đóng cửa lại mà đặt kế hoạch, viết chương trình rồi đưa ra cột vào cổ dân chúng, bắt dân chúng theo. - Cách thứ hai: Làm theo cách quần chúng. Việc gì cũng hỏi ý kiến dân chúng, cùng dân chúng bàn bạc. Giải thích cho dân chúng hiểu rõ, được dân chúng đồng ý. Do đó dân chúng vui lòng ra sức làm. Đặc điểm rõ nhất trong tư tưởng của dân chúng là họ hay so sánh. Họ so sánh bây giờ và so sánh thời kỳ đã qua. Họ so sánh từng việc và họ so sánh toàn bộ phận. Do sự so sánh họ thấy chỗ khác nhau, họ thấy mối mâu thuẫn. Rồi lại do đó, họ kết luận, họ đề ra cách giải quyết. Dân chúng so sánh đúng, giải quyết đúng, là vì tai mắt họ nhiều, việc gì họ cũng nghe, cũng thấy. Vì sự so sánh kỹ càng đó mà cách giải quyết của dân chúng bao giờ cũng gọn gàng, hợp lý, công bình. 37
Hoàng Minh Thao Cố nhiên, không phải dân chúng nói gì, cán bộ cũng cứ nhắm mắt nghe theo. Người cán bộ phải dùng cách so sánh của dân chúng mà tự mình so sánh. Nghĩa là đem các ý kiến khác nhau để so sánh kỹ, phân tích kỹ các nội dung của các tầng lớp xã hội có cái ý kiến đó. Tìm ra mối mâu thuẫn trong những ý kiến khác nhau đó. Xem rõ cái nào đúng, cái nào sai. Chọn lấy ý kiến đúng, đưa ra cho dân chúng bàn bạc, lựa chọn lại, để nâng cao dần sự giác ngộ của dân chúng. Thế gọi là: Tập trung ý kiến, ra sức thi hành. So đi sánh lại, phân tích rõ ràng là cách làm việc có khoa học. Mỗi công việc, chúng ta đều phải làm như thế. Làm như thế mới tránh khỏi cái độc đoán, mới tránh khỏi sai lầm. Muốn cho công việc chạy đều, phải kiên quyết thực hành theo nguyên tắc: - Việc gì cũng phải học hỏi và bàn bạc với dân chúng, giải thích cho dân chúng. - Tin vào dân chúng. - Chớ khư khư giữ theo "sáo cũ". - Tuyệt đối không nên theo đuôi quần chúng. - "Phải đưa chính trị vào giữa dân gian". Trước kia, việc gì cũng từ “trên dội xuống". Từ nay việc gì cũng phải từ "dưới nhoi lên". Có thể nói Sửa đổi lối làm việc là cuốn sách đề cập đến những vấn đề cốt lõi nhất, quan trọng nhất về xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng, về xây dựng Đảng, những nội dung trình bày về cách lãnh đạo trong tác phẩm vừa có sự khái quát cao, vừa có những mặt cụ thể, chi tiết. Ngày nay, sau hơn sáu mươi năm, đọc lại và suy ngẫm cách lãnh đạo trong cuốn sách, chúng ta càng thấm thía giá trị lý luận và thực tiễn của nó. Tư tưởng về cách lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn đang còn lấp lánh trong công cuộc đổi mới đất nước, đổi mới cách lãnh đạo. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. X. Y. Z. Sửa đổi lối làm việc. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. Hà Nội 2002. [2]. Hồ Chí Minh toàn tập. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. Hà Nội 1995. Tập 5, tr 273. [3]. Ban tổ chức - Cán bộ Chính phủ. Viện Khoa học - Tổ chức Nhà nước. Đạo đức, phong cách, lề lối làm việc của cán bộ, công chức theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. Hà Nội, 1998. [4]. Hoàng Minh Thao. Tìm hiểu một số ý kiến của Hồ Chí Minh về Tâm lý học quản lý. Tạp chí Đại học và Giáo dục chuyên nghiệp. Số 11, năm 1999. 38