Tình hình và kết quả điều tra thành phần loài ốc ở cạn ở Việt Nam hiện nay

30(4): 1-15 T¹p chÝ Sinh häc 12-2008<br /> <br /> <br /> <br /> t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ®iÒu tra thµnh phÇn loµi èc ë c¹n<br /> ë ViÖt Nam hiÖn NAY<br /> <br /> §Æng Ngäc Thanh<br /> <br /> ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt<br /> <br /> ë ViÖt Nam và vïng §«ng D−¬ng nãi ë c¹n vµ èc n−íc ngät ë khu vùc B¾c Bé<br /> chung, cïng víi èc n−íc ngät, èc ë c¹n còng ®· (Tonkin) trong nh÷ng ho¹t ®éng kh¶o s¸t chung<br /> ®−îc ®iÒu tra nghiªn cøu tõ gi÷a thÕ kØ XIX. trong c¶ vïng §«ng D−¬ng, ®· thÊy cã nh÷ng<br /> Theo tài liÖu ®· biÕt (H. Fischer et Ph. c«ng tr×nh nghiªn cøu riªng vÒ èc ë c¹n, ®iÒu<br /> Dautzenberg, 1891), c¸c dÉn liÖu ®Çu tiªn vÒ èc ch−a thÊy cã trong thêi gian tr−íc ®©y, víi hµng<br /> ë c¹n ë ViÖt Nam ®· cã trong c¸c c«ng tr×nh lo¹t loµi míi ®−îc m« t¶ tõ vïng ®Êt nµy. Cã thÓ<br /> kh¶o s¸t vÒ trai èc ë c¹n vïng §«ng D−¬ng cña kÓ ®Õn nh÷ng c«ng tr×nh quan träng cña nh÷ng<br /> Souleyet trong thêi gian tõ 1841 - 1842, trong chuyªn gia ®−îc biÕt ®Õn nhiÒu nh−: Morlet<br /> ®ã ®· ghi nhËn mét sè loài èc ë c¹n ë miÒn (1886, 1891, 1892), Dautzenberg et Hamonville<br /> trung ViÖt Nam (Annam) t×m thÊy ë Tourane (1887), Dautzenberg (1893), Bavay et<br /> (§µ N½ng) nh− Streptaxis aberratus Souleyet, Dautzenberg (1899, 1900, 1901, 1903), Fischer<br /> S. deflexus Souleyet, Eulota touranenis (1848), Möllendorff (1901) Dautzenberg et<br /> Souleyetà. Fisher (1905), Ancey (1888).<br /> Còng trong kho¶ng thêi gian nµy (1848 - Trong thêi gian nöa ®Çu thÕ kû XX, ®Æc biÖt<br /> 1877) cßn cã nh÷ng dÉn liÖu vÒ èc ë c¹n vïng lµ trong thêi kú chiÕn tranh thÕ giíi vµ chiÕn<br /> Nam Bé (Cochinchine) trong c¸c c«ng tr×nh cña tranh ViÖt Nam, viÖc nghiªn cøu èc ë c¹n còng<br /> L. Pfeiffer nh− Streptaxis ebuneus Pfeiffer, S. nh− c¸c nhãm èc kh¸c ë ViÖt Nam vµ vïng<br /> sinuosus Pfeiffer, Nanina cambojiensis Reeve, §«ng D−¬ng nãi chung hÇu nh− bÞ ngõng l¹i,<br /> N. distincta Pfeiffer, Xesta cochinchinensis ngo¹i trõ mét sè rÊt Ýt c«ng tr×nh kh¶o s¸t kÕt<br /> Pfeiffer, Trochomorpha saigonensis Crosseà. hîp víi ®Þa chÊt ë c¸c ®¶o Hoµng Sa (Paracels)<br /> vµ B¹ch Long VÜ (Saurin, 1955, 1960) vµ mét sè<br /> Trong giai ®o¹n tiÕp sau, vµo nöa ®Çu thÕ kØ ®iÓm kh¸c ë B¾c Bé (S. Jaeckel, 1950; Varga,<br /> XIX tíi nh÷ng n¨m 60 cã nh÷ng c«ng tr×nh 1963).<br /> nghiªn cøu vÒ èc ë c¹n ë vïng Nam Bé<br /> (Cochinchine) vµ Trung Bé (Annam). Cã thÓ kÓ Ph¶i tíi sau chiÕn tranh ViÖt Nam, cïng víi<br /> ®Õn nh÷ng c«ng tr×nh kh¶o s¸t vµ c«ng bè rÊt c¬ c¸c nhãm ®éng vËt kh¸c, èc ë c¹n míi tiÕp tôc<br /> b¶n vÒ èc ë c¹n vïng phÝa nam cña nh÷ng t¸c ®−îc chó ý nghiªn cøu, tuy muén h¬n, b¾t ®Çu<br /> gi¶ quan träng kh¸c nh−: Crosse et Fischer b»ng mét sè c«ng tr×nh kh¶o s¸t ®Çu tiªn vÒ<br /> (1863, 1864, 1869), Mabille et Le Mesle (1866), thµnh phÇn vµ ph©n bè èc ë c¹n ë mét sè khu<br /> Crosse (1867, 1868). vùc phÝa b¾c ViÖt Nam nh− Pu Lu«ng, Cóc<br /> Ph−¬ng, Phñ Lý, H¹ Long, C¸t Bµ, CÈm Ph¶ cña<br /> DÉn liÖu vÒ èc ë c¹n vïng phÝa b¾c mét sè chuyªn gia n−íc ngoµi (Vermeulen vµ<br /> ViÖt Nam cßn rÊt Ýt trong thêi gian nãi trªn, chØ Maassen, 2003) trong ch−¬ng tr×nh khoa häc<br /> cã sè Ýt loµi nh− Camaena illustris Pfeiffer cã quèc tÕ FFI. Víi nh÷ng ph−¬ng ph¸p tµi liÖu<br /> ghi trong c«ng tr×nh cña Pfeiffer t×m thÊy ë nghiªn cøu hiÖn ®¹i, ®Æc biÖt lµ sù ®æi míi rÊt<br /> L¹ng S¬n, Alycaeus anceyi Mabille thÊy ë ®¶o nhiÒu vÒ tiªu chuÈn ph©n lo¹i còng nh− danh<br /> Kebao, ghi trong c«ng tr×nh cña Souleyet. ph¸p ph©n lo¹i cña èc ë c¹n thÕ giíi nh÷ng kÕt<br /> C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ èc ë c¹n ë qu¶ ®Çu tiªn thu ®−îc cho thÊy triÓn väng vÒ<br /> vïng phÝa b¾c ViÖt Nam chØ xuÊt hiÖn nhiÒu nh÷ng kÕt qu¶ míi sÏ cã ®−îc trong t−¬ng lai vÒ<br /> trong nöa sau thÕ kû XIX. Trong nh÷ng n¨m 60, nghiªn cøu thµnh phÇn loµi èc ë c¹n ë<br /> ngoµi nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu chung vÒ èc ViÖt Nam.<br /> 1<br />  Mét sè nhËn xÐt thæ §«ng D−¬ng (Fischer, 1891) vµ sau ®ã lµ<br /> Qua nh÷ng tµi liÖu ®· biÕt hiÖn nay cã thÓ trong b¸o c¸o vÒ phÇn ®éng vËt th©n mÒm cña<br /> nªu mét sè nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ b−íc ®Çu vÒ Fischer vµ Dautzenberg ®−îc c«ng bè trong b¸o<br /> t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu thµnh phÇn loµi c¸o tæng kÕt cña ®oµn kh¶o s¸t Pavie thùc hiÖn<br /> èc ë c¹n ë ViÖt Nam cho tíi nay. trong l−u vùc s«ng Mª K«ng trong thêi gian<br /> 1879 - 1895 (Fischer et Dautzenberg - trong<br /> 1. Trong khu«n khæ c¸c ho¹t ®éng ®iÒu tra Mission Pavie, 1904). Danh lôc thèng kª cña<br /> thµnh phÇn loµi trai èc nãi chung ë vïng §«ng c¸c t¸c gi¶ nµy bao gåm 448 loµi vµ ph©n loµi èc<br /> D−¬ng, èc ë c¹n ë vïng phÝa nam ViÖt Nam ®· ë c¹n ®−îc t×m thÊy ë nhiÒu ®Þa ®iÓm kh¸c nhau<br /> ®−îc kh¶o s¸t tõ ®Çu thÕ kû XIX trong khi ë ë ViÖt Nam bëi nhiÒu t¸c gi¶ kh¸c nhau, ®−îc<br /> phÝa b¾c chØ ®−îc kh¶o s¸t tõ nh÷ng n¨m 60 cña c«ng bè trong 83 tµi liÖu ®· xuÊt b¶n tõ n¨m<br /> nöa sau thÕ kû nµy. Nh÷ng ho¹t ®éng kh¶o s¸t 1841 tíi 1900. §©y lµ sè liÖu vÒ thµnh phÇn loµi<br /> èc ë c¹n ®Çu tiªn ë ViÖt Nam cho tíi nh÷ng n¨m èc ë c¹n ë ViÖt Nam rÊt c¬ b¶n hiÖn nay, tuy<br /> 50 gi÷a thÕ kû XX còng vÉn chØ do c¸c nhµ khoa ch¾c ch¾n cßn ch−a ®Çy ®ñ vµ cßn nh÷ng vÊn ®Ò<br /> häc n−íc ngoµi thùc hiÖn, mét sè lµ qu©n nh©n vÒ ph©n lo¹i häc cÇn ®−îc xem xÐt.<br /> (L. Morlet). Néi dung c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu<br /> trong giai ®o¹n nµy chñ yÕu lµ thèng kª thµnh b. C¸c loµi t×m thÊy trong giai ®o¹n sau,<br /> phÇn loµi ë c¸c vïng kh¸c nhau. ®−îc c«ng bè trong c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu<br /> cña nhiÒu t¸c gi¶ - cã thÓ gäi lµ c¸c c«ng tr×nh<br /> 2. §Þa bµn kh¶o s¸t èc ë c¹n ë ViÖt Nam cho sau Fischer - tõ 1900 cho tíi thêi gian hÕt chiÕn<br /> tíi nay, cã thÓ thÊy chñ yÕu lµ ë hai vïng c¶nh tranh ViÖt Nam (1975). Trong sè nµy cã thÓ kÓ<br /> quan: vïng nói phÝa b¾c, phÝa t©y nam, mét sè ®Õn c¸c c«ng tr×nh cña: Gude (1909); Jaeckel,<br /> ®¶o ven bê vµ vïng kh¬i. ë vïng nói phÝa b¾c, 1950; Varga, 1963; Szekereles Miklos, 1969;<br /> c¸c ®Þa ®iÓm ®· ®−îc kh¶o s¸t nhiÒu lµ vïng nói Saurin, 1955, 1963. C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu<br /> §«ng B¾c (L¹ng S¬n, Cao B»ng, B¾c C¹n), vïng trong giai ®o¹n nµy ®· bæ sung 82 loµi cho khu<br /> nói T©y B¾c (Yªn B¸i, S¬n La, Lai Ch©u), ë hÖ èc ë c¹n ë ViÖt Nam trong 103 loµi thèng kª<br /> vïng nói T©y Nam lµ c¸c tØnh T©y Ninh, Thñ ®−îc víi nhiÒu loµi míi, t×m thÊy trªn c¸c ®¶o<br /> DÇu Mét. Vïng ®¶o ®· ®−îc kh¶o s¸t chØ gåm ven bê vµ vïng nói NghÖ An.<br /> mét sè Ýt ®¶o ë VÞnh B¾c Bé (®¶o Ba Mïn, C¸t<br /> Bµ, Kebao, vÞnh H¹ Long, B¹ch Long VÜ), ®¶o c. C¸c loµi ®−îc t×m thÊy vµ c«ng bè trong<br /> Hoµng Sa (Saurin, 1955, 1960). Vïng ®ång thêi gian gÇn ®©y tíi sau chiÕn tranh, trong c«ng<br /> b»ng vµ ven biÓn cßn Ýt ®−îc kh¶o s¸t, c¸c ®Þa tr×nh kh¶o s¸t cña Vermeulen vµ Maassen<br /> ®iÓm ®· ®−îc ghi nhËn ë vïng phÝa b¾c lµ H¶i (2003) ë c¸c ®¶o VÞnh H¹ Long, Pu Lu«ng, Phñ<br /> Phßng, ë vïng phÝa nam lµ Sµi Gßn, VÜnh Long, Lý vµ Cóc Ph−¬ng. Tuy thêi gian kh¶o s¸t ng¾n<br /> §µ N½ng. ChØ gÇn ®©y cã thªm c¸c ®Þa ®iÓm ë vµ ®Þa bµn kh¶o s¸t h¹n chÕ song c«ng tr×nh ®·<br /> Phñ Lý, Cóc Ph−¬ng còng ®· ®−îc kh¶o s¸t c«ng bè mét sè l−îng loµi lín èc ë c¹n, bao<br /> (Vermeulen vµ Maassen, 2003). Nh− vËy, cã thÓ gåm 259 loµi thuéc c¸c hä, gièng kh¸c nhau,<br /> thÊy r»ng: cho tíi nay èc ë c¹n ë ViÖt Nam cßn trong ®ã cã 246 loµi ®−îc bæ sung cho thµnh<br /> ch−a ®−îc kh¶o s¸t ®Çy ®ñ ë c¸c vïng c¶nh phÇn loµi ®· ®−îc c«ng bè tr−íc ®©y. §¸ng chó<br /> quan tiªu biÓu trªn l·nh thæ ViÖt Nam. ý lµ trong sè c¸c loµi ®−îc bæ sung cã 120 loµi<br /> cßn ch−a x¸c ®Þnh ®−îc vÞ trÝ ph©n lo¹i, cã thÓ lµ<br /> 3. Thµnh phÇn loµi èc ë c¹n ë ViÖt Nam ®· c¸c loµi míi cho khoa häc.<br /> biÕt hiÖn nay bao gåm c¸c loµi èc ë c¹n ®·<br /> thèng kª ®−îc trong 3 giai ®o¹n tÝnh tõ ®Çu thÕ Tæng hîp c¸c kÕt qu¶ ®iÒu tra thèng kª vÒ<br /> kû XIX cho tíi nay. thµnh phÇn loµi èc ë c¹n ë ViÖt Nam cho tíi nay<br /> ë ViÖt Nam qua c¶ 3 giai ®o¹n trªn ®· cã 776<br /> a. Thµnh phÇn loµi ®−îc t×m thÊy vµ c«ng bè<br /> loµi vµ ph©n loµi èc ë c¹n ®· ®−îc t×m thÊy<br /> trong c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu chung vÒ trai èc<br /> thuéc c¸c hä sau:<br /> n−íc ngät, ë c¹n vµ ë biÓn ë vïng §«ng D−¬ng<br /> tõ ®Çu thÕ kû XIX tíi n¨m 1900, ®· ®−îc tæng Prosobranchia:<br /> hîp trong c«ng tr×nh nghiªn cøu tæng quan cña<br /> P. Fischer vÒ danh lôc vµ ph©n bè ®Þa lÝ cña èc ë Cyclophoridae, Diplommatinidae, Heliconidae,<br /> c¹n, n−íc ngät vµ ë biÓn cña mét bé phËn l·nh Hydrocenidae, Pupinidae.<br /> <br /> 2<br />  Pulmonata: khoa häc. Do ®ã cã thÓ nhËn xÐt r»ng nÕu ®−îc<br /> Achatinellidae, Achatinidae, Ariophantidae, kh¶o s¸t ®Çy ®ñ trªn toµn bé l·nh thæ vµ nghiªn<br /> Bradybaenidae, Camaenidae, Clausiliidae, cøu ®Çy ®ñ vÒ ph©n lo¹i häc, thµnh phÇn loµi èc<br /> Endodontidae, Enidae, Euconulidae, ë c¹n ViÖt Nam ch¾c ch¾n cßn phong phó h¬n<br /> Helicarinidae, Plectopylinidae, Siphonaridae, nhiÒu so víi nh÷ng g× ®· biÕt hiÖn nay.<br /> Streptaxidae, Strobilopsidae, Subulinidae, 5. Víi nh÷ng t− liÖu ®· biÕt vÒ thµnh phÇn<br /> Trichomorphidae, Vertiginidae, Bulimulidae. loµi, ch−a thÓ cã ®−îc nh÷ng ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ vÒ<br /> 4. Cã thÓ cã mét sè nhËn xÐt b−íc ®Çu vÒ ®Æc tr−ng vµ quan hÖ cña khu hÖ èc ë c¹n ViÖt<br /> ®Æc ®iÓm thµnh phÇn loµi èc ë c¹n ë ViÖt Nam. Nam víi c¸c vïng kh¸c trong khu vùc vµ mÆt<br /> ®Þa ®éng vËt häc. Tuy nhiªn, b−íc ®Çu, cã thÓ<br /> a. Thµnh phÇn loµi èc Cã mang ë c¹n nªu mét sè nhËn xÐt sau:<br /> (Prosobranchia) t−¬ng ®èi phong phó, sè loµi<br /> tuy Ýt h¬n èc Cã phæi song còng gåm tíi 112 a. Thµnh phÇn loµi èc ë c¹n ë vïng phÝa b¾c<br /> loµi trong ®ã c¸c gièng Cyclophorus (30 loµi), ViÖt Nam gÇn víi èc ë c¹n phÝa Nam Trung<br /> Alycaeus (11), Pupina (15) lµ nh÷ng gièng cã sè Quèc, víi nhiÒu loµi cã chung ë c¶ hai khu vùc.<br /> Bªn c¹nh ®ã, thµnh phÇn loµi èc ë c¹n vïng phÝa<br /> loµi nhiÒu h¬n c¶. Sè loµi èc Cã mang nhiÒu vµ<br /> nam ViÖt Nam l¹i cã nhiÒu quan hÖ víi èc ë c¹n<br /> ®a d¹ng cã thÓ liªn quan tíi khÝ hËu Èm, ®Æc biÖt<br /> trong c¸c hang ®éng ®¸ v«i, n¬i thÊy nhiÒu loµi phÝa nam §«ng D−¬ng: Th¸i Lan, Lµo,<br /> Campuchia.<br /> thuéc nhãm èc nµy sinh sèng.<br /> b. TÝnh chÊt ®Æc tr−ng vÒ thµnh phÇn loµi èc ë<br /> b. Thµnh phÇn loµi èc Cã phæi (Pulmonata)<br /> c¹n cña ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ cña vïng phÝa b¾c<br /> ë c¹n chiÕm ®a sè trong thµnh phÇn loµi èc ë<br /> c¹n ®· biÕt hiÖn nay ë ViÖt Nam. C¸c gièng cã ViÖt Nam thÓ hiÖn râ rÖt ë nhiÒu ®Æc ®iÓm. Cã<br /> thÓ chØ ra hµng lo¹t c¸c loµi ®Æc tr−ng cho ViÖt<br /> sè loµi nhiÒu nhÊt lµ: Microcystina<br /> Nam, ch−a thÊy trong c¸c khu vùc cßn l¹i cña<br /> (Ariophantidae, 28 loµi), Clausilia (Clausiliidae,<br /> vïng §«ng D−¬ng. Trªn c¬ së c¸c tµi liÖu cã<br /> 63), Camaena (Camaenidae, 20), Chloritis<br /> ®−îc thêi ®ã, Fischer (1904) ®· cã mét sè nhËn<br /> (Camaenidae, 17), Ganesella (Camaenidae, 17), xÐt sau vÒ ®Æc tr−ng vµ quan hÖ cña khu hÖ èc ë<br /> Plectopylis (Plectopylinidae, 29), Streptaxis c¹n vïng §«ng D−¬ng, trong ®ã cã ViÖt Nam.<br /> (Streptaxidae, 24), Amphidromus (Bulimulidae, Theo t¸c gi¶ nµy trong thµnh phÇn loµi èc ë c¹n<br /> 27). CÇn l−u ý lµ hÖ thèng ph©n lo¹i hä, gièng vïng §«ng D−¬ng, èc Cã mang (Prosobranchia)<br /> èc ë c¹n hiÖn nay ®· thay ®æi rÊt nhiÒu so víi ph¸t triÓn ®¸ng kÓ chiÕm kho¶ng 1/3 sè loµi èc ë<br /> tr−íc ®©y, nhÊt lµ ë bËc gièng, theo xu h−íng c¹n vïng nµy. TÝnh chÊt riªng biÖt cña thµnh<br /> ph©n thµnh nhiÒu gièng míi, ®Æc biÖt lµ c¸c phÇn loµi èc ë c¹n vïng §«ng D−¬ng dÔ nhËn<br /> gièng Camaena, Clausilia, Streptaxis, v× vËy sè thÊy ë thµnh phÇn c¸c loµi h¬n lµ c¸c gièng. Sè<br /> liÖu vÒ thèng kª gièng loµi trªn ®©y c¨n cø theo loµi chung víi c¸c vïng l©n cËn t−¬ng ®èi Ýt.<br /> c¸c tµi liÖu cò chØ cã gi¸ trÞ tham kh¶o, cÇn ®−îc Trong sè 310 loµi ®· thÊy ë §«ng D−¬ng chØ cã<br /> xem xÐt c¶ vÒ ph©n lo¹i häc vµ vÒ danh ph¸p kho¶ng 20 loµi chung víi Myanmar, 23 loµi víi<br /> ph©n lo¹i. Trung Quèc, kho¶ng 15 loµi chung víi Malaysia,<br /> c. Thµnh phÇn loµi èc ë c¹n ®· biÕt hiÖn nay, 18 loµi víi Indonesia, 7 loµi víi Philippin vµ<br /> nh− trªn ®· nãi, chØ míi ®−îc thu thËp chñ yÕu ë kho¶ng 10 loµi chung víi Ên §é vµ Srilanka<br /> vïng nói phÝa b¾c, mét phÇn vïng nói phÝa nam (Fischer, trong Mission Pavie, 1904).<br /> vµ mét sè ®¶o, v× vËy, ch¾c ch¾n cßn ch−a ph¶i T×nh h×nh vµ nh÷ng kÕt qu¶ trªn ®©y vÒ<br /> ®· thÓ hiÖn ®Çy ®ñ thµnh phÇn loµi thùc cã ë thµnh phÇn loµi ®· biÕt cña èc ë c¹n ë ViÖt Nam<br /> ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ cßn ch−a cã dÉn liÖu vÒ cho thÊy tÝnh chÊt ®a d¹ng phong phó cña nhãm<br /> thµnh phÇn loµi vïng nói miÒn trung (T©y èc nµy ë ViÖt Nam, mµ nh÷ng hiÓu biÕt hiÖn nay<br /> Nguyªn), vïng ®ång b»ng vµ duyªn h¶i còng cña ta cßn rÊt h¹n chÕ. §iÒu nµy ®Æt ra nhiÖm vô<br /> nh− hÖ thèng c¸c ®¶o ven bê. Trong c«ng tr×nh tiÕp tôc më réng viÖc ®iÒu tra thèng kª thµnh<br /> kh¶o s¸t gÇn ®©y cña Vermeulen vµ Maassen phÇn loµi, mét mÆt tæ chøc ®iÒu tra ®Çy ®ñ cã hÖ<br /> (2003) ë mét sè ®iÓm vïng phÝa b¾c ViÖt Nam thèng c¸c vïng c¶nh quan sinh th¸i trong toµn<br /> (VÞnh H¹ Long, Cóc Ph−¬ng, Phñ Lý) ®· ph¸t vïng l·nh thæ, cïng víi viÖc xem xÐt l¹i c¸c t−<br /> hiÖn hµng lo¹t loµi cã kh¶ n¨ng lµ loµi míi cho liÖu ®· cã vÒ èc ë c¹n ë ViÖt Nam, cËp nhËt víi<br /> 3<br /> nh÷ng ®æi míi, ph¸t triÓn cña ph©n lo¹i häc èc ë tiÔn cña nhãm èc nµy, ®Æc biÖt lµ ý nghÜa chØ thÞ<br /> c¹n thÕ giíi. MÆt kh¸c, xóc tiÕn viÖc nghiªn cøu sinh häc ®èi víi t×nh tr¹ng m«i tr−êng còng nh−<br /> vai trß cña èc ë c¹n trong thiªn nhiªn vµ x· héi, vai trß ®èi víi ®iÒu kiÖn sinh th¸i vµ t¸c nh©n<br /> lµm râ tÇm quan träng, gi¸ trÞ khoa häc vµ thùc truyÒn bÖnh cña chóng trong thiªn nhiªn.<br /> B¶ng<br /> Tæng hîp sè loµi èc ë c¹n ë ViÖt Nam ®· thèng kª ®−îc cho tíi nay<br /> Giai ®o¹n c«ng bè Sè loµi ®· c«ng bè Sè loµi ®· bæ sung Nguån sè liÖu<br /> 1840 - 1900 448 448 Fischer et Dautzenberg, 1904<br /> Gude, 1909; Jaeckel, 1950;<br /> 1901 - 1975 103 82 Saurin, 1955, 1960; Szekerles,<br /> 1969; Varga, 1963<br /> Sau 1975 259 246 Vermeulen et Maassen, 2003<br /> Tæng sè 810 776<br /> <br /> Danh lôc c¸c loµi èc ë c¹n ®· thèng kª ®−îc ë ViÖt Nam cho tíi hiÖn nay<br /> <br /> I. C¸c loµi ®· thèng kª ®−îc trong giai ®o¹n Gièng Ennea H. et A. Adams<br /> 1840 - 1900 (theo H. Fischer vµ Dautzenberg, 25. Ennea atomaria Daut.<br /> 1904) 26. Ennea bicolor Hutton<br /> 27. Ennea calva Dautzenberg<br /> A. Ph©n líp èc Cã phæi (Pulmonata) 28. Ennea (Diaphora) densecostulata Mö.<br /> 29. Ennea (Microstrophia) irregularis Möl.<br /> Gièng Streptaxis Gray 30. Ennea (Microstrophia) plagiostoma Möll.<br /> 1. Streptaxis aberratus Souleyet Gièng Helicarion Ferussac<br /> 2. Streptaxis anceyi Mabille 31. Helicarion cochinchinensis A.Morelet<br /> 3. Streptaxis bougruignati Mabille Helicarion (Cryptosoma) fragile Möll.<br /> 4. Streptaxis bulbulus A. Morelet 32. Helicarion (Cryptosoma) imperator Gould<br /> 5. S. (Eustreptaxis) costulatus von Mar. 33. Helicarion (Cryptosoma) imperator G.<br /> 6. S. subsp. subcostulatus Möll. subsp. brunneus Möll.<br /> 7. S. (Odontartemon) cristatellus Möll. 34. Helicarion maleficus Mabile<br /> 8. Streptaxis deflexus Louleyet 35. Helicarion paviei L. Morlet<br /> 9. Streptaxis diespiter Mabille 36. Helicarion rondonyi H. Fischer<br /> 10. Streptaxis diplodon Möll. 37. Helicarion russeolus A. Morelet<br /> 11. Streptaxis (Eustreptaxis) dorri Daut. 38. Helicarion siamensis Haines<br /> 12. Streptaxis dugasti L. Morlet 39. Helicarion tongkingensis Möll.<br /> 13. Streptaxis eburneus Pfeiffer 40. Helicarion uiguiculus A. Morelet<br /> 14. Streptaxis fagoti Mabille Gièng Otesia H. et A. Adams<br /> 15. Streptaxis fischeri L. Morlet 41. Otesia annamitica Möll.<br /> 16. S. fischeri L. Mor. Var, minor (Frühstorfer) 42. Otesia confinis Möll.<br /> 17. Streptaxis frühstorferi Möll. 43. Otesia globulosa Möll<br /> 18. Streptaxis michaui Crosse et Fischer 44. Otesia ochthogyra Moll.<br /> 19. S. mouhoti Pfei. var Joh. E. von Mar. 45. Otesia sculptilis Moll.<br /> 20. Streptaxis pachylottis Möll. 46. Otesia subangulata Moll.<br /> 21. S. (Discartemon) paradiscus Möll. 47. Otesia ochthogyra Möll.<br /> 22. Streptaxis poirieri Mabille 48. Otesia sculptilis Möll.<br /> 23. Streptaxis simonianus Heude 49. Otesia subangulata Möll.<br /> 24. Streptaxis sinuosus Pfeiffer 50. Otesia tecta Soul. (Vitrina)<br /> 4<br />  Gièng Nanina Gray (Nanina S. S) 86. Sesara bougeri Cros. et Fis.<br /> 51. Nanina cambojensis Reeve (Helix) 87. Sesara despecta Mabille<br /> 52. Nanina sp. [Hugonis L. Morlet. (non P.)] 88. Sesara excepta Mabille<br /> Ph©n gièng Rhysota Albers 89. Sesara infima Mabille<br /> 53. Rhysota distincta Pfei. 90. Sesara vernacula Mabille<br /> 54. Rhysota distincta Pfei. var. funerea S. 91. Sesara zero Mabille<br /> 55. Rhysota distincta Pfei. var. pallidior S. Gièng Hyalinia Ferussac<br /> 56. Rhysota pergrandis Smith 92. Hyalinia billeheusti Cros. et Fis.<br /> 57. Rhysota pluto Pfei. 93. Hyalinia difficilis Möll.<br /> Ph©n gièng Hemiplecta Albers 94. Hyalinia dolichoconus Möll.<br /> 58. Hemiplecta crossei Pfei. 95. Hyalinia dorri Wattebled (Helix)<br /> 59. Hemiplecta platytenia Möll. 96. Hyalinia gradata Möll.<br /> 60. Hemiplecta weinkauffiana Cros. et Fis. 97. Hyalinia haiphongensis Daut.<br /> 61. Hemiplecta weinkauffiana Cros. et Fis. var. 98. Hyalinia huensis Wattebled<br /> minor. 99. Hyalinia regularis Möll.<br /> 62. Hemiplecta weinkauffiana Cros. et Fis. 100. Hyalinia tongkingensis Möll.<br /> subsp. inflata Möll. Gièng Limax linnaeus<br /> Ph©n gi«ng Sitala Adams 101. Limax (Ibycus) siamensis Cockerell<br /> 63. Sitala triolata Möll. Gièng Parmarion P. Fischer<br /> Ph©n gièng Xesta Albers 102. Parmarion cambodiensis Simroth<br /> 64. Xesta cidaris Lamarck (Helix) 103. Parmarion martenis Simroth<br /> 65. Xesta cochinchinensis Pfei. Gièng Microparmarion Simroth<br /> 66. Xesta naninoides Benson (Helix) 104. Microparmarion andamanica W. E. Col.<br /> Ph©n gièng Xestina Pleiffer 105. Microparmarion brunneopallescens Col.<br /> 67. Xestina denserugata Möll. Gièng Myotesta W. E. Collinge<br /> 68. Xestina pharangensis Möll. 106. Myotesta fruhstorferi Collinge<br /> 69. Xestina tenera Möll. 107. Myotesta punctata Collinge<br /> Ph©n gièng Macrochlamys Benson Gièng Philomycus Rafinesque<br /> 70. Macrochlamys alluaudi Daut. 108. Philomycus dendriticus Collinge<br /> 71. Macrochlamys benoiti Cros. et Fis. (Zon.) Gièng Otracolethe Simroth<br /> 72. Macrochlamys cryptorhaphe Möll. 109. Otracolethe fruhstorferi Sim. (em. )<br /> 73. Macrochlamys declivis Möll. Gièng Trochomorpha Albers<br /> 74. Macrochlamys euspira Möll. 110. Trochomorpha hamonvillei Daut. mss.<br /> 75. Macrochlamys promiscua Smith 111. Trochomorpha (Sivella) montana Möll.<br /> 76. Macrochlamys stenogyra Möll. 112. Trochomorpha paviei L. Morlet<br /> 77. Macrochlamys tenuigranosa Daut. 113. Trochomorpha saigonensis C. (Helix)<br /> Ph©n gièng Microcystis Beck 114. Trochomorpha sapeca Heude (Helix)<br /> 78. Microcystis mirmido Dautzenberg 115. Trochomorpha subtricolor Mabille<br /> Ph©n gièng Microcystina Möllendorff Gièng Camaena Albers<br /> 79. Microcystina leucocystis Möll. 116. Camaena bathmophora Mabille<br /> 80. Microcystina mausonensis Möll. 117. Camaena billeti H. Fischer<br /> 81. Microcystina opaca Möll. 118. Camaena cicatricosa Müller<br /> 82. Microcystina tongkengensis Möll. 119. Camaena cicatricosa Müll. var. major.<br /> Ph©n gièng Lamprocystis Pfeiffer 120. Camaena cicatricosa Müll. var. inflata<br /> 83. Lamprocystis annamitica Möll. Möll.<br /> Ph©n gièng Oxytes Pfeiffer 121. Camaena gabrielle Daut.<br /> 84. Oxytes euterpe Pfeiffer 122. Camaena hahni Mabille<br /> Ph©n gièng Sesara Albers 123. Camaena illustris Pfei.<br /> 85. Sesara annamitica Cros. et. Fis 124. Camaena illustris P. var. vanbuensis S.<br /> 5<br /> 125. Camaena illustris Pfei.var. minor 168. Plectopylis lepida Gude<br /> 126. Camaena jaculata Mabille 169. Plectopylis persimilis Gude<br /> 127. Camaena lavezzari Bav. et Daut. 170. Plectopylis phlyaria Mabille<br /> 128. Camaena longsonensis L. Morlet 171. Plectopylis quadrilamellata Möll.<br /> 129. Camaena pachychila (S. mss.) Pil. 172. Plectopylis schlumbergeri L. Morlet<br /> 130. Camaena subrafusca Möll. 173. Plectopylis simulans Gude<br /> 131. Camaena vorvonga Bav. et Daut. 174. Plectopylis tenuis Gude<br /> 132. Camaena xanthoderma Möll. 175. Plectopylis villedaryi Ancey<br /> Ph©n gièng Camænella Pilsbry Gièng Pyrochilus Pilsbry<br /> 133. Camænella fruhstorferi Möll. 176. Pyrochilus dugasti L. Morlet<br /> 134. Camænella nigricans Möll. Gièng Chalepotaxis Ancey<br /> Ph©n gièng Neocepolis Pilsbry 177. Chalepotaxis infantilis Gredler<br /> 135. Neocepolis langsonensis Bav. et Daut. Gièng Ganesella Blanford<br /> 136. Neocepolis morleti Daut. et d’Ham. 178. Ganesella concavospira Möll.<br /> Gièng Planispira Beck 179. Ganesella coudeini Bav. et Daut.<br /> 137. Planispira gabata Gould 180. Ganesella eximia Möll.<br /> Gièng Chloritis Beck 181. Ganesella galera Heude<br /> 138. Chloritis athrix Möllendorff 182. Ganesella oxytropis Möll.<br /> 139. Chloritis balansai L. Morlet 183. Ganesella perakensis Crosse<br /> 140. Chloritis condoriana Cros. et Fis. 184. Ganesella phonicus Mabille<br /> 141. Chloritis deliciosa Pfeiffer 185. Ganesella platyconus Möll.<br /> 142. Chloritis durandi Bav. et Daut. 186. Ganesella rostrella Pfei.<br /> 143. Chloritis gereti Bav. et Daut. 187. Ganesella saurivonga B. et D.<br /> 144. Chloritis insularis Möll. 188. Ganesella straminea Möll.<br /> 145. Chloritis lambineti Bav. et Daut. 189. Ganesella vatheleti B. et D.<br /> 146. Chloritis lemeslei L. Morlet Gièng Eulota Hartmann<br /> 147. Chloritis mausonensis Möll. 190. Eulota jourdyi L. Morlet<br /> 148. Chloritis marimberti Bav. et Daut 191. Eulota jourdyi L. Morlet subsp. monticola<br /> 149. Chloritis miara Mabille Möll.<br /> 150. Chloritis remoratrix L. Morlet 192. Eulota jourdyi L. M. var. rufocincta<br /> 151. Chloritis rhinocerotica Heude 193. Eulota jourdyi L. M. var. minor<br /> 152. Chloritis setatisecta Rochebrune 194. Eulota similaris Ferussac<br /> 153. Chloritis tranqueyrei Cros. et Fisc. 195. Eulota touranensis Souleyet<br /> Gièng Plectopylis Benson 196. Eulota touranensis S. subsp. robusta Möll.<br /> 154. Plectopylis anceyi Gude Gièng Plectotropis von Martens<br /> 155. Plectopylis anoplon Möll. 197. Plectotropis bonnieri H. Fischer<br /> 156. Plectopylis bavayi Gude 198. Plectotropis chondroderma Möll.<br /> 157. Plectopylis (Endoplon) choanomphala 199. Plectotropis repanda Pfeiffer<br /> Möll. Ph©n gièng Euhadra Pilsbry<br /> 158. Plectopylis congesta Gude 200. Euhadra fauveli B. et D.<br /> 159. Plectopylis dautzenbergi Gude 201. Euhadra massiei L. Morlet<br /> 160. Plectopylis (Sinicola) emigrans Möll. 202. Euhadra pseudo-papuina Möll.<br /> 161. Plectopylis fischeri Gude Ph©n gièng Möllendorffia Ancey<br /> 162. Plectopylis francoisi H. Fischer 203. Möllendorffia callitricha Bav. et Daut.<br /> 163. Plectopylis (Sinicola) fruhstorferi Möll. 204. Möllendorffia loxotatum Mabille<br /> 164. Plectopylis giardi H. Fischer 205. Möllendorffia messageri Bav. et Daut.<br /> 165. Plectopylis (Endoplon) hirsuta Möll. 206. Möllendorffia spurca Bav. et Daut.<br /> 166. Plectopylis jovia Mabille 207. Möllendorffia spurca Bav. et Daut. subsp.<br /> 167. Plectopylis jovia Mabille var. minor deflexa Möll.<br /> 6<br /> 208. Helix onestera Mabille 250. Buliminus vignei Rochebrune<br /> 209. Helix onestera Mabille var. albina Gièng Vertigo Müller<br /> 210. Helix onestera Mabille var. cincta 251. Vertigo (Staurodon) moreleti Brown<br /> 211. Helix struposa Mabille 252. Vertigo (Staurodon) moreleti Brown subsp.<br /> 212. Helix tenellula Mabille samuiana Möllendorff<br /> 213. Helix amphicora Mabille Gièng Hypselostoma Benson<br /> 214. Helix dectica Mabille 253. Hypselostoma annamiticum Möll.<br /> 215. Helix baphica Mabille 254. Hypselostoma brevituba Möll.<br /> Ph©n gièng Amphidromus Albers 255. Hypselostoma crossei L. Morlet<br /> 216. Amphidromus adamsi Reeve 256. Hypselostoma crossei L. Morlet subsp.<br /> 217. Amphidromus chloris Reeve endodonta<br /> 218. Amphidromus cochinchinensis Pfeiffer 257. Hypselostoma rochebrunei Mabille<br /> 219. Amphidromus comes Pfei. Gièng Tonkinia Mabille<br /> 220. Amphidromus costifer Smith 258. Tonkinia mirabilis Mabille<br /> 221. Amphidromus dautzenbergi H. Ful. Gièng Clausilia Draparnaud<br /> 222. Amphidromus dohrni Pfei. 259. Clausilia apiostoma Möll.<br /> 223. Amphidromus eques Pfeiffer 260. Clausilia ardouiniana Heude<br /> 224. Amphidromus eudeli Ancey 261. Clausilia auricona Bav. et Daut.<br /> 225. Amphidromus flavus Pfei. 262. Clausilia babeensis Bav. et Daut.<br /> 226. Amphidromus fultoni Ancey 263. Clausilia backanensis Bav. et Daut.<br /> 227. Amphidromus ingens Möll. 264. Clausilia bernardii Pfei.<br /> 228. Amphidromus interruptus Müller 265. Clausilia billeti H. Fischer<br /> 229. Amphidromus inversus Müller 266. Clausilia callistoma Bav. et Daut.<br /> 230. Amphidromus leucoxanthus von Martens 267. Clausilia callistomella Bav. et Daut.<br /> 231. Amphidromus metableta Möll. 268. Clausilia cochinchinensis Pfeiffer<br /> 232. Amphidromus metableta Möll. subsp. 269. Clausilia coudeixi Bav. et Daut.<br /> pachychilus Möll. 270. Clausilia coudeixi Bav. et Daut. var. minor<br /> 233. Amphidromus metableta Möll. subsp. 271. Clausilia dautzenbergi Möll<br /> insularis Möllend 272. Clausilia dichroa Bav. et Daut<br /> 234. Amphidromus nigrofilosus Roch. 273. Clausilia diplochilus Möll.<br /> 235. Amphidromus perrieri Rochebrune 274. Clausilia dorri Bav. et Daut.<br /> 236. Amphidromus placostylus Möllendorff 275. Clausilia dorri Bav. et Daut. var. cristata<br /> 237. Amphidromus porcellanus Mousson B. et D.<br /> 238. Amphidromus pulchellus Möllend 276. Clausilia dorri Bav. et Daut. var. minor B.<br /> 239. Amphidromus rhodostylus Möll. et D.<br /> 240. Amphidromus smithi Fulton 277. Clausilia dorri Bav. et Daut. var. elongata<br /> 241. Amphidromus smithi Fulton subsp. B. et D.<br /> ventrosula Möll. 278. Clausilia duella Mabille<br /> 242. Amphidromus sultanus Lamarck 279. Clausilia eupleura Bav. et Daut.<br /> Gièng Bocourtina Rochebrune 280. Clausilia falcifera Bav. et Daut.<br /> 243. Bocourtina fasciata Rochebrune 281. Clausilia falcifera Bav. et Daut. subsp.<br /> 244. Bocourtina limneformis Rochebrune montata Möll.<br /> Gièng Buliminus Ehrenberg 282. Clausilia fargesiana L. Morlet<br /> 245. Buliminus chaudocensis Rochebrune 283. Clausilia freyi Bav. et Daut.<br /> 246. Buliminus mantongensis Kobelt 284. Clausilia gastrodes Möll.<br /> 247. Buliminus messageri Bav. et Daut. 285. Clausilia gastrum Möllendorff<br /> 248. Buliminus messageri Bav. et Daut. subsp. 286. Clausilia gastrum Möll. subsp. ventriculus<br /> mausonensis Möll. Möll.<br /> 249. Buliminus siamensis Redfield 287. Clausilia gereti Bav. et Daut.<br /> 7<br /> 288. Clausilia gisota Bav. et Daut. Gièng Spiraxis C. B. Adams<br /> 289. Clausilia gisota Bav. et Daut. subsp. 328. Spiraxis (Euspiraxis) mira Gredler<br /> platyloma Möll. 329. Spiraxis pfeifferi Menke<br /> 290. Clausilia grangeri Bav. et Daut. Gièng Subulina Beck<br /> 291. Clausilia grangeri Bav. et Daut. subsp. 330. Subulina servaini Mabille<br /> apiostoma Möll. 331. Subulina cochinchinensis Pfeiffer<br /> 292. Clausilia hamonvillei Bav. et Daut. 332. Subulina imbricata Rochebrune<br /> 293. Clausilia horrida Mabille (Amphibulima)<br /> 294. Clausilia houssayi H. Fischer 333. Subulina tenella A. Morelet<br /> 295. Clausilia lemyrei Bav. et Daut. Gièng Vaginula FÐrussac<br /> 296. Clausilia lypra Mabille 334. Vaginula chaudocensis Roc. em.<br /> 297. Clausilia lyteostoma Möll. (Veronicella)<br /> 298. Clausilia mausonensis Möll. 335. Vaginula crosseana Mabille<br /> 299. Clausilia messageri Bav. et Daut. 336. Vaginula fruhstorferi Collinge sp.<br /> 300. Clausilia montana Möll. 337. Vaginula himerta Col. (Veronicella)<br /> 301. Clausilia mouhoti Pfei. 338. Vaginula titanotona Roc. (Veronicella)<br /> 302. Clausilia ophthalmophana Mabille 339. Vaginula touranensis Souleyet<br /> 303. Clausilia orientalis Mabille B. Ph©n líp èc Cã mang (Prosobranchia)<br /> 304. Clausilia paviei L. Morlet Gièng Heteropoma<br /> 305. Clausilia platyloma Möll. 340. Heteropoma tongkingensis Möll.<br /> 306. Clausilia polydonta Möll. Gièng Procyclotus Fischer<br /> 307. Clausilia rhopaloides Möll. 341. Procyclotus gassiesianus Crosse<br /> 308. Clausilia rhopaloides Möll. subsp. 342. Procyclotus kebavicus Frühstorfer<br /> leptospira Möll. 343. Procyclotus sordidus Pfei.<br /> 309. Clausilia rhopaloides Möll. subsp. 344. Procyclotus tongkingensis Möll.<br /> microthyra Möll. 345. Procyclotus touranensis Souleyet<br /> 310. Clausilia rhopaloides Möll. subsp. 346. Procyclotus tubeformis Möll.<br /> kebavica Möll. Gièng Dasytherion Mabille<br /> 311. Clausilia rugifera Möllendorff 347. Dasytherion locardi<br /> 312. Clausilia ruminiformis Mabille 348. Dasytherion tonkinianum Mabille<br /> 313. Clausilia semipolita Bav. et Daut. Gièng Opisthoporus Benson<br /> 314. Clausilia stenothyra Möllendorff 349. Opisthoporus biciliatus Mousson<br /> 315. Clausilia sykesi Bav. et Daut. 350. Opisthoporus cochinchinensis Pfei.<br /> 316. Clausilia thatkheana Bav. et Daut. Gièng Rhiostoma Benson<br /> 317. Clausilia thatkheana Bav. et Daut. var. 351. Rhiostoma simonianum H. (Opisthoporus)<br /> minor B. et D. 352. Rhiostoma tenerum Menke<br /> 318. Clausilia thatkheana Bav. et Daut. var. Gièng Cyclophorus Montfort<br /> obesa B. et D. 353. Cyclophorus amoenus Pfei.<br /> 319. Clausilia theristica Mabille 354. Cyclophorus annulatus Troschel<br /> 320. Clausilia vanbuensis Bav. et Daut. 355. Cyclophorus aquila Sowby<br /> 321. Clausilia vatheleti Bav. et Daut. 356. Cyclophorus consociatus Smith<br /> Gièng Opeas Albers 357. Cyclophorus coopertus Heude<br /> 322. Opeas carinata Wattebled 358. Cyclophorus courbeti Ancey<br /> 323. Opeas fagoti Mabille 359. Cyclophorus dodrans Mabille<br /> 324. Opeas gracilis Hulton 360. Cyclophorus eudeli Smith<br /> 325. Opeas hedeius Mabille 361. Cyclophorus floridus Pfeiffer<br /> 326. Opeas panayensis Pfeiffer 362. Cyclophorus fulguratus Pfeiffer<br /> Gièng Glessula Albers 363. Cyclophorus ignilabris Möll.<br /> 327. Glessula paviei L. Morlet 364. Cyclophorus jourdyi L. Morlet<br /> 8<br /> 365. Cyclophorus jourdyi L. Morlet var. 406. Lagochilus mariei L. Morlet<br /> longsonensis 407. Lagochilus mendicans Möll.<br /> 366. Cyclophorus labiosus Pfei. 408. Lagochilus minutus Möll.<br /> 367. Cyclophorus massiei L. Morlet Gièng Pupina Vignard<br /> 368. Cyclophorus monachus A. Morelet 409. Pupina anceyi B. et D.<br /> 369. Cyclophorus paviei L. Morlet 410. Pupina billeti H. Fischer<br /> 370. Cyclophorus polystictus Möll. 411. Pupina dorri Daut.<br /> 371. Cyclophorus penctatus Grateloup 412. Pupina exclamationis Mabille<br /> 372. Cyclophorus saturnus Pfei. 413. Pupina illustris Mabille<br /> 373. Cyclophorus siamensis Sowerby 414. Pupina laffonti Ancey<br /> 374. Cyclophorus tetrachrous Mabille 415. Pupina mouhoti Pfeiffer<br /> 375. Cyclophorus theodori Ancey 416. Pupina porcellana Rochebrune<br /> 376. Cyclophorus tornatus L. Morlet 417. Pupina siamensis Möll.<br /> 377. Cyclophorus unicus Mabille 418. Pupina solidula Möll.<br /> 378. Cyclophorus volvulus Müller 419. Pupina tonkiniana Bav. et Daut.<br /> 379. Cyclophorus zebrinus Benson 420. Pupina vescoi A. Morlet<br /> Gièng Myxostoma Troschel Gièng Hybocystis Benson<br /> 380. Myxostoma breve Martyn 421. Hybocystis crossei Daut.<br /> Gièng Psuedopomatias Gièng Alycaeus Gray<br /> 381. Pseudopomatias fulvus Möll. 422. Alycaeus anceyi Mabille<br /> Gièng Platyrhaphe 423. Alycaeus (Dioryx) compactus Bav. et Daut.<br /> 382. Platyrhaphe leucacme Möll. 424. Alycaeus (Charax) fraterculus Bav. Et<br /> Gièng Pterocyclus Benson Daut.<br /> 383. Pterocyclus anguliferus Souleyet 425. Alycaeus gibbus Ferussac<br /> 384. Pterocyclus berthe Dautzenberg 426. Alycaeus (Charax) heudei Bav. et D.<br /> 385. Pterocyclus danieli L. Morlet 427. Alycaeus (Dioryx) major Bav. et D.<br /> 386. Pterocyclus frühstorferi Möll. 428. Alycaeus (Dioryx) messageri B. et D.<br /> 387. Pterocyclus marioni Ancey 429. Alycaeus mouhoti Pfeiffer<br /> 388. Pterocyclus planorbulus Lamarck 430. Alycaeus pilula Gould<br /> 389. Pterocyclus vanbuensis Smith 431. Alycaeus requiescens Mabille<br /> Gièng Leptopoma L. Pfeiffer 432. Alycaeus vanbuensis Bav. et Daut.<br /> 390. Leptopoma annamiticum Möll. Gièng Cataulus L. Pfeiffer<br /> 391. Leptopoma condorianum C. et F. 433. Cataulus cochinchinensis Reeve.<br /> 392. Leptopoma duplicatum Pfeiffer Gièng Diplommatina Benson<br /> 393. Leptopoma insigne Sowerby 434. Diplommatina (Palaina) balansai L.<br /> 394. Leptopoma mouhoti Pfeiffer Morlet.<br /> 395. Leptopoma tayninensis Heude 435. Diplommatina belonis Möll.<br /> 396. Leptopoma vitreum Lesson 436. Diplommatina (Sinica) fulra Möll.<br /> Gièng Lagochilus Blanford em. 437. Diplommatina (Sinica) fulra Möllendorff<br /> 397. Lagochilus altispirum Möll. subsp. canalifera<br /> 398. Lagochilus costulatum Möll. 438. Diplommatina (Sinica) fulra Möll. subsp.<br /> 399. Lagochilus crossei L. Morlet progastor Möll.<br /> 400. Lagochilus diploloma Möll. 439. Diplommatina rufa Möll.<br /> 401. Lagochilus fischeri L. Morlet 440. Diplommatina (Sinica) samuiana Möll.<br /> 402. Lagochilus hagenmülleri Mabille 441. Diplommatina (Sinica) scolops Möll.<br /> 403. Lagochilus hypselospirum Möll. Gièng Helicina Lamarck<br /> 404. Lagochilus insulare Möll. 442. Helicina derouledei Wattebled<br /> 405. Lagochilus insulare Möll. subsp. minutum Gièng Pseudotrochatella Nevill<br /> Möll. 443. Pseudotrochatella gredleriana Möll.<br /> 9<br /> 444. Pseudotrochatella jourdyi (C. mss.) D. 35.acrochalamys despectus Mabille<br /> 445. Pseudotrochatella nogieri D. et d’Ham. 36. Macrochalamys alluaudi Bav. et Daut<br /> Gièng Calybium L. Morlet 37. Macrochlamys bungeri Cros. et Fis.<br /> 446. Calybium massiei L. Morlet 38. Bradybaena (Eulitella) jourdyi Morlet<br /> Gièng Georissa Möllendorff 39. Bradybaena (Chalepotaxis) infantilis<br /> 447. Georissa chrysacme Möll. (Gredcer)<br /> 448. Georissa decora Möll. 40. Buliminopsis aff. producta Daut. et F.<br /> 449. Georissa monterosatiana N. et God. 41. Macrocycloides crenulata Yen<br /> 450. Georissa poirieri Mabile 42. Indoartemon bourguignati (Mabille)<br /> 43. Indoartemon fuchsianus tonkineana n.<br /> II. C¸c loµi ®· thèng kª ®−îc trong giai ®o¹n subsp. Jaeckel<br /> 1909 - 1975 44. Haploptychius costulatus (Morlet)<br /> 45. Haploptychius dorri (Daut.)<br /> 1. Plectopylis messageri Gude 46. Haploptychius maximus (Bavet Daut)<br /> 2. Plectopylis verecunda Gude 47. Haploptychius diespites Mabille<br /> 3. Plectopylis gouldongi Gude 48. Haploptychius anceyi Mabille<br /> 4. Plectopylis anterides Gude 49. Haploptychius sinensis (Gould)<br /> 5. Plectopylis fallax Gude 50. Oophana mabillei Bavet Daut<br /> 6. Plectopylis cystochila Gude 51. Guella (Hultonella) bicolor (Hulton)<br /> 7. Boysidia (Paraboysidia) robusta Bav. et 52. Sinoennea plagiostoma Moll.<br /> Daut. 53. Sinoennea atomaria Daut.<br /> 8. Anauchen gheti (Bav. et Daut.) 54. Sinoennea formica Bav. et Daut.<br /> 9. Gyliotrachela crossei (Morlet) 55. Georissa exarata Möll.<br /> 10. Systenostoma depressa Jaeckel 56. Georissa chrysacme Möll.<br /> 11. Systenostoma defixa Bav. et Daut. 57. Georissa poirieri Mabille<br /> 12. Pupisona huensis (Watteb) 58. Aphanoconia hunger ferdiana tonkiniana<br /> 13. Coocodesma (Heudiella) oliveriana Morlet<br /> (Annandale) 59. Japonia (Lagochilus) insularis Möll.<br /> 14. Phaedusa pariei (Morlet) 60. Japonia scissimargo (Benson)<br /> 15. Curvella tonkiniana Jaeckel 61. Japonia crossei Morlet<br /> 16. Opeas gracile (Hulton) 62. Scabrina hemidata Bav. et Daut.<br /> 17. Opeas javanicum Reeve 63. Platyraphe leucacme Möll.<br /> 18. Prosopeas aceyi Pilsbry 64. Pterocyclus danieli Morlet<br /> 19. Tortaxis ventrosulus Bav. et Daut. 65. Pupina (Tylotoechus) dorri Daut.<br /> 20. Plectopylis villedaryi Ancey 66. Pupina mansayi Daut. et Fis.<br /> 21. Plectopylis laminifera Möll. 67. Pupina tonkiniana Bav. et Daut.<br /> 22. Kaliella haiphongensis Daut. 68. Pupina anceyi Bav. et Daut.<br /> 23. Kaliella quadrata Morlet 69. Diorix pilula (Gould)<br /> 24. Kaliella aff. cavicola (Gredler) 70. Chamalycaeus nanus (Morlet)<br /> 25. Kaliella lamprocystis Möllend 71. Diplommatina balansai Morlet<br /> 26. Kaliella ordinaria Ancey 72. Diplommatina debilis Bav. et Daut.<br /> 27. Kaliella subangulata (Morlet) 73. Diplommatina pagodula Bav. et Daut.<br /> 28. Trochomorpha paviei Morlet 74. Diplommatina belonis Möllend<br /> 29. Trochomorpha montana Moll. 75. Diplommatina granum Bav. et Daut.<br /> 30..Microcystina schmackeriana Möll. 76. Diplommatina messageri Bav. et Daut.<br /> 31. Microcystina messageri Ancey 77. Diplommatina regularis Bav. et Daut.<br /> 32. Microcystina annamitica Möll. 78. Diplommatina aesopus Bav. et Daut.<br /> 33. Microcystina mirmidi Daut. 79. Diplommatina demangei Bav. et Daut.<br /> 34. Microcystina leucocystis Moll. 80. Diplommatina fulra Möll.<br /> 10<br /> 81. Diplommatina tonkiniana n. sp. 20. Japonia sp. vi-01<br /> 82. Bulimus dautzenbergi (Watteb) 21. Japonia sp. vi-02<br /> 83. Truncatella labiosa Sowerby 22. Japonia sp. vi-03<br /> 84. Succinea chinensis Pfei. 23. Japonia sp. vi-04<br /> 85. Nesopupa brracporensis Gude 24. Japonia sp. vi-05<br /> 86. Gastrocopta paracelsensis Saurin 25. Japonia sp. vi-06<br /> 87. Opeas gracile Hulton 26. Japonia sp. vi-07<br /> 88. Camaenella platyodon Pfei. 27. Japonia sp. vi-08<br /> 89. Opeas mauritianum Pfei. 28. Platyraphe leucacme<br /> 90. Fruticola touranensis Souleyet 29. Platyraphe vatheleti<br /> 91. Ptychopona insularis Saurin 30. Pterocyclos berthae<br /> 92. Nesopupa draconis Saurin 31. Pterocyclos danieli<br /> 93. Microphyura nightingali Saurin 32. Pterocyclos fischerianus (?)<br /> 94. Phaedusa piesi Szekereles 33. Pterocyclos sp. vi-01<br /> 95. Pseudonenia cambojensis Pfeiffer 34. Scabrina hirsuta<br /> 96. Leptacme eregia Szkereles 35. Scabrina sp. vi-01<br /> 97. Tropidauchenia proctostoma (Mab.) Diplommatinidae<br /> 98. Indonenia sajoi Szekereles 36. Arinia sp. vi-01<br /> 99. Chamalycaeus (Dicharax) fractus V. 37. Diplommatina debilis<br /> 100. Cyclophorus (Glossostylus) trouiensis 38. Diplommatina demangei<br /> bebdei Varga 39. Diplommatina fulva<br /> 101. Pinteria croseus Varga 40. Diplommatina herziana<br /> 102. Dioryx pocsi Varga 41. Diplommatina rotundata<br /> 103. Dioryx dongiensis Varga 42. Diplommatina scolops<br /> 43. Diplommatina sp. vi-a1<br /> III. C¸c loµi ®· thèng kª ®−îc trong giai 44. Diplommatina sp. vi-a2<br /> ®o¹n sau 1975 45. Diplommatina sp. vi-a3<br /> A. Ph©n líp èc Cã mang (Prosobranchia) 46. Diplommatina sp. vi-a4<br /> 47. Diplommatina sp. vi-a5<br /> Cyclophoridae 48. Diplommatina sp. vi-r1<br /> 1. Alycaeus vanbuensis 49. Diplommatina sp. vi-r2<br /> 2. Chamalycaeus fimbriatus 50. Diplommatina sp. vi-r3<br /> 3. Chamalycaeus fractus 51. Diplommatina sp. vi-s1<br /> 4. Chamalycaeus fraterculus 52. Diplommatina sp. vi-s2<br /> 5. Chamalycaeus heudei 53. Diplommatina sp. vi-s3<br /> 6. Chamalycaeus sp. vi-01 54. Diplommatina sp. vi-sp1<br /> 7. Cyathopoma sp. vi-01 55. Diplommatina sp. vi-sp2<br /> 8. Cyclophorus cambodgensis 56. Diplommatina sp. vi-sp3<br /> 9. Cyclophorus malayanus 57. Helicomorpha scalarioides<br /> 10. Cyclophorus trouiensis Helicinidae<br /> 11. Cyclophorus volvulus 58. Aphanoconia hungerfordiana halongensis<br /> 12. Dioryx dongiensis 59. Geotrochatella jourdyi<br /> 13. Dioryx messageri 60. Geotrochatella mouhoti<br /> 14. Dioryx pocsi Hydrocenidae<br /> 15. Japonia diploloma 61. Georissa chrysacme<br /> 16. Japonia hypselospira 62. Georissa decora<br /> 17. Japonia insularis 63. Georissa sp. vi-1<br /> 18. Japonia mariei 64. Georissa sp. vi-2<br /> 19. Japonia scissimargo 65. Georissa sp. vi-3<br /> 11<br /> 66. Georissa sp. vi-4 108. Microcystina sp. vi-w5<br /> 67. Georissa tongkingensis 109. Microcystina sp. vi-w6<br /> Pupinidae 110. Microcystina sp. vi-w7<br /> 68. Pollicaria gravida 111. Microcystina sp. vi-w8<br /> 69. Pseudopomatias fulvus Bradybaenidae<br /> 70. Pseudopomatias sp. 112. Bradybaena jourdyi<br /> 71. Pupina brachysoma 113. Chalepotaxis infantilis<br /> 72. Pupina exclamationis 114. Nesiohelix vorvonga<br /> 73. Pupina flava 115. Pseudiberus lamyi<br /> 116. Pseudiberus mellea<br /> B. Ph©n líp èc Cã phæi (Pulmonata) 117. Pseudobuliminus productus<br /> 118. Pseudobuliminus sp. vi-01<br /> Achatinellidae 119. Pseudobuliminus sp. vi-02<br /> 74. Elasmias manilense<br /> Camaenidae<br /> Achatinidae 120. Camaena billeti<br /> 75. Achatina fulica 121. Camaena choboensis<br /> Ariophantidae 122. Camaena duporti<br /> 76. Austenia messageri 123. Camaena gabrielae<br /> 77. Elaphroconcha denserugata 124. Camaena hahni<br /> 78. Euplecta sp. vi-01 125. Camaena lavezzarii<br /> 79. Hemiplecta platytaenia 126. Camaena vayssierei<br /> 80. Hemiplecta sp. vi-m1 127. Chloritis cincta<br /> 81. Macrochlamys despecta 128. Chloritis insularis<br /> 82. Macrochlamys douvillei 129. Chloritis sp. vi-1<br /> 83. Macrochlamys douvillei aff. 130. Chloritis sp. vi-2<br /> 84. Macrochlamys malaccana aff. 131. Ganesella acris<br /> 85. Macrochlamys sp. vi-1 132. Ganesella coudeini<br /> 86. Macrochlamys sp. vi-2 133. Ganesella diplogramma<br /> 87. Macrochlamys sp. vi-3 134. Ganesella fulvescens<br /> 88. Macrochlamys sp. vi-4 135. Ganesella onestera<br /> 89. Macrochlamys sp. vi-5 136. Ganesella oxytropis<br /> 90. Megaustenia fragilis 137. Ganesella subperakensis<br /> 91. Megaustenia imperator 138. gen. ? sp.<br /> 92. Microcystina sinica 139. Landouria ptychostyla<br /> 93. Microcystina sp. vi-b01 140. Moellendorffia blaisei<br /> 94. Microcystina sp. vi-b02 141. Moellendorffia loxotata<br /> 95. Microcystina sp. vi-b03 142. Neocepolis merarcha<br /> 96. Microcystina sp. vi-b04 Clausiliidae<br /> 97. Microcystina sp. vi-b05 143. Euphaedusa sp. vi-1<br /> 98. Microcystina sp. vi-b06 144. Formosana miranda<br /> 99. Microcystina sp. vi-b07 145. Hemiphaedusa sp. vi-1<br /> 100. Microcystina sp. vi-b08 146. Leptacme sp. vi-1<br /> 101. Microcystina sp. vi-b09 147. Leptacme sp. vi-2<br /> 102. Microcystina sp. vi-b10 148. Liparophaedusa rhopaloides<br /> 103. Microcystina sp. vi-b11 149. Oospira pyknosoma<br /> 104. Microcystina sp. vi-b12 150. Oospira sp. vi-1<br /> 105. Microcystina sp. vi-w1 151. Oospira vanbuensis<br /> 106. Microcystina sp. vi-w2 152. Phaedusa backhanensis<br /> 107. Microcystina sp. vi-w3 153. Phaedusa stenothyra<br /> 12<br /> 154. Tropidauchenia ardouiniana Streptaxidae<br /> 155. Tropidauchenia proctostoma 197. Gulella bicolor<br /> 156. Tropidauchenia sp. vi-1 198. Haploptychius blaisei<br /> Endodontidae 199. Haploptychius costulatus<br /> 157. Charopa sp. vi-1 200. Haploptychius diespiter<br /> 158. Philalanka nannophya aff. 201. Haploptychius dorri<br /> 159. Philalanka sp. vi-1 202. Haploptychius fischeri<br /> 160. Philalanka sp. vi-2 203. Haploptychius sp. vi-1<br /> 161. Philalanka tricincta 204. Haploptychius sp. vi-2<br /> Enidae 205. Haploptychius sp. vi-3<br /> 162. Mirus tenuistriatus 206. Haploptychius sp. vi-4<br /> 207. Haploptychius sp. vi-5<br /> Euconulidae<br /> 208. Haploptychius sp. 6<br /> 163. Kaliella doliolum<br /> 209. Indoartemon prestoni<br /> 164. Kaliella microconus<br /> 210. Perrottetia cristatellus<br /> 165. Kaliella scandens<br /> 211. Perrottetia daedalus<br /> 166. Liardetia haiphongensis<br /> 212. Sinoennea atomaria<br /> 167. Liardetia micula<br /> 213. Sinoennea calva<br /> 168. Liardetia sp. vi-k1<br /> 214. Sinoennea plagiostoma<br /> 169. Liardetia sp. vi-k2<br /> 215. Sinoennea sp. vi-1<br /> 170. Liardetia sp. vi-k3<br /> 216. Sinoennea sp. vi-2<br /> 171. Liardetia sp. vi-k4<br /> 217. Sinoennea sp. vi-3<br /> 172. Liardetia sp. vi-k5<br /> 218. Sinoennea sp. vi-4<br /> 173. Liardetia sp. vi-o1<br /> 219. Sinoennea sp. vi-5<br /> 174. Liardetia sp. vi-o2<br /> 220. Sinoennea sp. vi-6<br /> 175. Liardetia sp. vi-o3<br /> 221. Tonkinia mirabilis<br /> 176. Liardetia sp. vi-r1<br /> 177. Liardetia sp. vi-r10 Strobilopsidae<br /> 178. Liardetia sp. vi-r2 222. Eostrobilops sp. vi-1<br /> 179. Liardetia sp. vi-r3 Subulinidae<br /> 180. Liardetia sp. vi-r4 223. Curvella sp. vi-1<br /> 181. Liardetia sp. vi-r5 224. Curvella tonkiniana<br /> 182. Liardetia sp. vi-r6 225. Glessula paviei<br /> 183. Liardetia sp. vi-r7 226. Lamellaxis clavulinus<br /> 184. Liardetia sp. vi-r8 227. Lamellaxis gracilis<br /> 185. Liardetia sp. vi-r9 228. Opeas striatissum<br /> 186. Liardetia subelongata 229. Paropeas achatinaceum<br /> 187. Liardetia tonkingensis 230. Prosopeas excellens<br /> 188. Queridomus conulus 231. Prosopeas macilentum<br /> 189. Queridomus sp. vi-01 232. Prosopeas ventrosulum<br /> 190. Rahula jucunda 233. Subulinidae indet.<br /> Helicarionidae Trochomorphidae<br /> 191. Helicarion sp. vi-1 234. Videna paviei<br /> 192. Helicarion sp. vi-2 235. Videna sapeca<br /> 193. Sesara sp. vi-01 236. Videna sp. vi-1<br /> 194. Sesara sp. vi-02 237. Videna timorensis<br /> Plectopylinidae Vertiginidae<br /> 195. Plectopylis phlyaria 238. Acinolaemus sp. vi-01<br /> 196. Plectopylis schlumbergeri 239. Acinolaemus sp. vi-01a<br /> 240. Aulacospira sp. vi-01<br /> 13<br /> 241. Aulacospira sp. vi-02 Chine 1879 - 1895. Etudes diverses, III: 390<br /> 242. Boysidia sp. vi-01 - 450.<br /> 243. Gastrocopta pediculus 3. Gude G. K., 1909: Proc. Malaco. Soc.,<br /> 244. Gastrocopta servilis VIII(4): 213- 218. Pl. IX.<br /> 245. Hypselostoma crossei<br /> 4. Jaeckel V. S., 1950: Die Mollusken eines<br /> 246. Ptychopatula miccyla<br /> 247. Ptychopatula orcula tropischen Fluβgenistes aus Tonkin Arch,<br /> Mollu. BD 79, 1/3; 15- 20.<br /> 248. Systenostoma defixa<br /> 249. Systenostoma pauperrima 5. Saurin E., 1955: Four. Conch., XCVIII(2):<br /> 250. Systenostoma sp. vi-02 69- 76, Pl 1.<br /> 251. Systenostoma sp. vi-03 6. Saurin E., 1960: Four. Conch., C(3): 3- 9,<br /> 252. Systenostoma sp. vi-03a Pl 1.<br /> 253. Systenostoma sp. vi-05<br /> 7. Miklos. I. Szekerles, 1969: Neue Angaben<br /> 254. Systenostoma sp. vi-06<br /> zur kenntris des clausiliiden südostasiens.<br /> 255. Systenostoma sp. vi-06a<br /> Arch. Moll. 9, 5/6: 313- 317.<br /> 256. Systenostoma sp. vi-07<br /> 257. Systenostoma sp. vi-09 8. Varga A., 1983: Neue Schnecken - Artesiaus<br /> 258. Systenostoma sp. vi-10 Vietnam (Gastropoda, Cyclophoridae). M¸tra<br /> 259. Systenostoma sp. vi-11 Móseum, gyöngyös Ungarn.<br /> 9. Varga A., 1963: Eine neue Chamalycaen -<br /> Tµi liÖu tham kh¶o Art aus Vietnam (Gastropoda,<br /> Cyclophoridae, Alycaeninae). M¸tra<br /> 1. P. Fischer, 1891: Bull. Soc, Hist. Nat. Móseum, gyöngyös.<br /> Autum, 4: 87 - 276.<br /> 10. Vermeulen, J. J. Maassen, W. J. M.,<br /> 2. H. Fischer et Ph. Dautzenberg, 1904: 2003: The non-marine mollusk fauna of the<br /> Catologue des mollusques terrestres et Pu Luong, Cuc Phuong, Phu Ly and Ha<br /> fluviatiles de l’Indochine orientale citÐs Long regions in northern Vietnam:<br /> jusqó a ce jour (dans: Mission Pavie Indo - (Unpublished).<br /> <br /> <br /> <br /> OVERVIEW ON THE SPECIES COMPOSITION OF<br /> THE LANDSNAILS FAUNA OF VIETNAM<br /> <br /> Dang Ngoc Thanh<br /> <br /> SUMMARY<br /> <br /> In Vietnam, researsch on the landsnails fauna has begun since the middle of the XIX Century, with the<br /> first publication of Souleyet (1841) on the landsnails of the Indochina Region, including some new species,<br /> described from central part of Vietnam (Tourane). In the following period, during 60’s years, other important<br /> study results on the landsnails fauna of the southern part of Vietnam (Annam, Cochinchine) has been<br /> published: Crosse et Fischer (1863, 1854, 1869); Mabille et Le Mesle (1866); Crosse (1867, 1868).<br /> Publications on the landsnails species of the northern part of Vietnam occured later, with many very known<br /> research works of different authors: Morlet (1855, 1891, 1892); Dautzenberg et Hamonville (1897):<br /> Dautzenberg (1893); Bavay et Dautzenberg (1891, 1900, 1901, 1903); Fischer (1848); Mollendorff (1901);<br /> Dautzenberg et Fischer (1905). During the war time in Vietnam until 1975, research on the landsnails were<br /> almost interrupted, except a few works of Saurin (1955, 1960); Jaeckel (1950); Varga (1963). It continued<br /> only after the war, with some recent publications realized in northern part of Vietnam (Vermeulen et Maassen,<br /> 2003).<br /> 14<br />  Based on the aboved mentioned research results on the landsnails fauna of Vietnam until now, some<br /> preliminary remarks could be noted.<br /> 1. The species composition of the landsnails fauna of Vietnam, although far to be considered as full, is<br /> rather rich and diverse. Until now, totally 776 species has been recorded, essentially from mountain regions of<br /> the northern and southern parts of the country.<br /> 2. Landsnails fauna of Vietnam is rich of Prosobranchia species, among them, the genera Cyclophorus,<br /> (30 species), Alycaeus (11), Pupina (15) are the most high species number groups, living in limestone caves of<br /> high humidity of mountain region.<br /> 3. The species composition of landsnails of Vietnam, especially of the northern part, is clearly different in<br /> comparison with the fauna of the southern part of the indochinese region (Laos, Cambodge, Thailand).<br /> 4. Because of the great change in the classification of landsnails in malacology at present times in<br /> comparison with the past, it needs a total revision on the taxonomy of published landsnails species<br /> composition of Vietnam.<br /> <br /> Ngµy nhËn bµi: 1-10-2008<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 15<br />