Tổ chức, hướng dẫn việc khai thác và phát triển các ngành nghề truyền thống ở tỉnh Thái Nguyên

Hứa Thị Minh Hồng<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 191(15): 137 - 142<br /> <br /> TỔ CHỨC, HƯỚNG DẪN VIỆC KHAI THÁC VÀ PHÁT TRIỂN<br /> CÁC NGÀNH NGHỀ TRUYỀN THỐNG Ở TỈNH THÁI NGUYÊN<br /> Hứa Thị Minh Hồng*<br /> Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Bảo tồn và phát triển các ngành nghề truyền thống là yêu cầu khách quan, cấp thiết và có ý nghĩa<br /> quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng nông thôn mới hiện nay.Trên<br /> cơ sở phân tích thực trạng, đề xuất giải pháp tổ chức hướng dẫn, phát triển ngành nghề truyền<br /> thống ở tỉnhThái Nguyên hiện nay, qua đó đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của<br /> tỉnh trong thời gian tới… Bài viết sử dụng một số phương pháp nghiên cứu: Phân tích; Thu thập,<br /> xử lý dữ liệu… nhằm đề xuất những giải pháp cơ bản để tổ chức, hướng dẫn khai thác phát triển<br /> ngành nghề truyền thống ở Thái Nguyên hiện nay trên cơ sở phân tích thực trạng của vấn đề<br /> nghiên cứu.<br /> Từ khóa: ngành nghề; truyền thống; phát triển; nông thôn; Thái Nguyên<br /> <br /> MỞ ĐẦU*<br /> Xuất phát từ vị trí, vai trò của ngành nghề<br /> truyền thống và yêu cầu khách quancủa quá<br /> trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước<br /> mà việc phát triển các ngành nghề truyền<br /> thống ở cả nước nói chung và tỉnh Thái<br /> Nguyên nói riêng hiện có vị trí rất quan trọng.<br /> Mặc dù đã có những bài viết đề cập đến các<br /> ngành nghề truyền thống trong quá trình phát<br /> triển kinh tế - xã hội dưới các khía cạnh khác<br /> nhau.Tuy nhiên, chưa có bài viết cụ thể nào<br /> tiếp cận đến việc tổ chức hướng dẫn, phát<br /> triển ngành nghề truyền thống nói chung và ở<br /> Thái Nguyên nói riêng. Vì vậy, việc nghiên<br /> cứu thực trạng và giải pháp tổ chức hướng<br /> dẫn, phát triển ngành nghề truyền thống ở<br /> Thái Nguyên hiện nay là cần thiết.<br /> PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Để nghiên cứu và giải quyết vấn đề, tác giả<br /> bài viết sử dụng một số phương pháp nghiên<br /> cứu cơ bản như: thu thập nghiên cứu các văn<br /> bản quản lý nhà nước về phát triển ngành<br /> nghề truyền thống, thu thập thông tin để phân<br /> tích thực trạng và giải pháp…<br /> KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN<br /> Việt Nam là đất nước có nhiều nghề thủ công<br /> truyền thống gắn liền với lịch sử dân tộc.Các<br /> *<br /> <br /> Tel: 0988 666550, Email: minhhongnnpl@gmail.com<br /> <br /> ngành nghề truyền thống được hình thành, tồn<br /> tại trải qua nhiều thăng trầm và phát triển cho<br /> đến tận bây giờ. Những nghề, làng nghề<br /> truyền thống đã chứng tỏ được sức sống bền<br /> bỉ của mình, góp phần giữ gìn nét đẹp văn<br /> hóa của ông cha để lại và tạo điều kiện cho xã<br /> hội phát triển. Tuy nhiên do những yếu tố chủ<br /> quan, khách quan mà hiện nay một số ngành<br /> nghề truyền thống ở các địa phương không<br /> phát huy được hết giá trị, ý nghĩa của nó mà<br /> thâm chí còn dần dần bị mai một. Do đó, việc<br /> bảo tồn và phát triển các ngành nghề truyền<br /> thống là yêu cầu khách quan, cấp thiết và có ý<br /> nghĩa quan trọng trong chiến lược phát triển<br /> kinh tế - xã hội và xây dựng nông thôn mới<br /> hiện nay. Điều này xuất phát từ những nguyên<br /> nhân cơ bản sau:<br /> Một là, vị trí, vai trò của ngành nghề truyền<br /> thống trong xây dựng nông thôn mới. Trong<br /> quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế, xây dựng<br /> nông thôn mới, việc khai thác và phát triển các<br /> ngành nghề truyền thống ở địa phương giữ vị<br /> trí, vai trò đặc biệt quan trọng. Cụ thể là:<br /> - Góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở<br /> nông thôn. Các vùng nông thôn chủ yếu là cơ<br /> cấu kinh tế nông nghiệp, hiện vẫn còn chiếm<br /> số lớn. Vì vậy, nếu các ngành nghề truyền<br /> thống phát triển sẽ trở thành hạt nhân - kinh tế<br /> cho địa phương, thúc đẩy quá trình xây dựng<br /> nông thôn mới, thu hút người dân tham gia<br /> 137<br /> <br /> Hứa Thị Minh Hồng<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> lao động, sản xuất trực tiếp tại địa phương,<br /> qua đó giảm tỷ lệ lao động đổ về các thành<br /> phố, đô thị lớn để mưu sinh góp phần giảm<br /> các vấn đề xã hội. Việc phát triển các ngành<br /> nghề truyền thống ở nông thôn sẽ tận dụng<br /> được các nguồn nguyên liệu là sản phẩm của<br /> ngành nông – lâm – ngư nghiệp, làm tăng khả<br /> năng tích lũy vốn và kỹ thuật hỗ trợ cho nông<br /> nghiệp, công nghiệp và các loại hình dịch vụ<br /> khác ở nông thôn phát triển.<br /> - Giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, cải<br /> thiện đời sống người lao động. Nông thôn là<br /> nơi sinh sống của trên 64% dân số cả nước,<br /> có 67,8% lực lượng lao động từ 15 tuổi trở<br /> lên[6], đó vừa là nguồn cung cấp lao động<br /> cho các ngành kinh tế quốc dân vừa là thách<br /> thức về vấn đề giải quyết việc làm cho người<br /> lao động ở nông thôn hiện nay. Do đặc điểm<br /> của sản xuất nông nghiệp có tính mùa vụ nên<br /> lao động cũng có tính mùa vụ, vì thế sẽ có<br /> thời gian nhàn rỗi, dẫn đến dư thừa lao động.<br /> Do đó, ngoài việc cung cấp lao động cho các<br /> khu công nghiệp và dịch vụ, người lao động ở<br /> nông thôn còn có thể tham gia vào sản xuất<br /> các sản phẩm truyền thống ở địa phương.<br /> Việc phát triển ngành nghề nông thôn không<br /> những giải quyết được việc làm tại chỗ cho<br /> nguồn lao động mà còn sử dụng triệt để sức<br /> lao động, tăng thu nhập, đảm bảo cuộc sống<br /> cho các hộ gia đình, góp phần phát triển kinh<br /> tế - xã hội ở địa phương. Đặc biệt, các ngành<br /> nghề truyền thống thường là lao động thủ<br /> công, không kén chọn nên có thể sử dụng lao<br /> động với độ tuổi phong phú, thậm chí cả<br /> người già, trẻ em, người khuyết tật cũng có<br /> thể tham gia sản xuất.<br /> - Phát triển ngành nghề truyền thống ở địa<br /> phương góp phần phát triển loại hình kinh tế<br /> hộ gia đình đặc biệt trong lĩnh vực nông<br /> nghiệp, nông thôn. Bởi vì quá trình sản xuất<br /> các sản phẩm của làng nghề đã tận dụng một<br /> cách triệt để các yếu tố về vốn, kỹ thuật của<br /> từng hộ gia đình, các thành viên trong gia đình<br /> đều có thể tham gia sản xuất các mặt hàng<br /> truyền thống đáp ứng nhu cầu thị trường.<br /> 138<br /> <br /> 191(15): 137 - 142<br /> <br /> - Bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc. Sản<br /> phẩm của những ngành nghề truyền thống là<br /> sự kết hợp giữa văn hóa và trình độ kỹ thuật<br /> của người làm nghề tạo nên. Những sản phẩm<br /> có độ thẩm mỹ cao, kết hợp tinh hoa qua<br /> nhiều thế hệ. Nó không chỉ có ý nghĩa về mặt<br /> kinh tế cho người dân mà còn phản ánh sinh<br /> động đời sống kinh tế - văn hóa – xã hội của<br /> người dân đồng thời gìn giữ những nét đẹp<br /> truyền thống của dân tộc Việt Nam qua các<br /> thế hệ.<br /> Hai là, yêu cầu của quá trình công nghiệp<br /> hóa, hiện đại hóa trong khu vực nông nghiệp,<br /> nông thôn. Mục tiêu của quá trình phát triển<br /> nông nghiệp, nông thôn là không ngừng nâng<br /> cao đời sống vật chất và tinh thần của dân cư<br /> nông thôn trên cơ sở công nghiệp hóa, hiện<br /> đại hóa nông nghiệp là nhiệm vụ quan trọng<br /> hàng đầu của quá trình công nghiệp hóa, hiện<br /> đại hóa đất nước, trong đó phát triển sản xuất<br /> nông nghiệp là then chốt, xây dựng nông thôn<br /> mới là căn bản, nông dân giữ vai trò chủ thể.<br /> Ba là, những khó khăn, bất cập trong việc<br /> phát triển ngành nghề truyền thống ở địa<br /> phương. Hiện nay, ở các làng nghề, làng nghề<br /> truyền thống phần lớn mặt bằng sản xuất chật<br /> hẹp do chủ yếu xây dựng tại gia đình, vừa sản<br /> xuất vừa làm nơi sinh hoạt, cho nên nhiều cơ<br /> sở không có điều kiện đầu tư, đổi mới công<br /> nghệ và thiết bị để mở rộng sản xuất; Thiết bị<br /> công nghệ của nhiều làng nghề còn lạc hậu,<br /> khiến cho năng suất thấp, giá thành cao, chất<br /> lượng kém. Đặc biệt, tình trạng ô nhiễm không<br /> khí, bụi, tiếng ồn, nguồn nước, chất thải rắn ở<br /> một số làng nghề đã đến mức nghiêm trọng;<br /> Vấn đề tìm đầu ra cho sản phẩm, …<br /> Bốn là, trách nhiệm của chính quyền địa<br /> phương trong phát triển ngành nghề truyền<br /> thống. Yêu cầu phát triển nhanh và bền vững<br /> các ngành nghề truyền thống nhằm đẩy nhanh<br /> quá trình xây dựng nông thôn mới không chỉ<br /> cần tăng cường sự lãnh đạo của các tổ chức<br /> cơ sở đảng, mà cần phải nâng cao hơn nữa<br /> năng lực và trách nhiệm quản lý của chính<br /> quyền các cấp. Chính vì vậy, củng cố và nâng<br /> <br /> Hứa Thị Minh Hồng<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> cao năng lực, trách nhiệm của chính quyền<br /> các cấp vừa là đòi hỏi mang tính nguyên tắc,<br /> vừa mang tính thực tiễn sâu sắc.<br /> Thái Nguyên là tỉnh thuộc vùng miền núi<br /> trung du Bắc Bộ với nhiều tiềm năng trong<br /> phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là các<br /> ngành nghề thủ công truyền thống và nhiều<br /> sản phẩm chủ lực như: cây chè, cây hoa<br /> quả…Trong những năm qua, tỉnh Thái<br /> Nguyên đã ban hành một số quy định trong<br /> việc phát triển ngành nghề nông thôn như:<br /> Quyết định số 3358/QĐ-UBND của Ủy ban<br /> nhân dân tỉnh Thái Nguyên phê duyệt quy<br /> hoạch phát triển ngành nghề nông thôn tỉnh<br /> Thái Nguyên giai đoạn 2009-2020[1]; Nghị<br /> quyết số 21/2016/NQ-HĐND của Hội đồng<br /> nhân dân tỉnh Thái Nguyên ban hành quy<br /> định chính sách hỗ trợ đặc thù khuyến khích<br /> doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông<br /> thôn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn<br /> 2016-2020[3]; Đề án đào tạo nghề cho lao<br /> động nông thôn đến năm 2020 của tỉnh Thái<br /> Nguyên[2]…Với nhiều chính sách hấp dẫn,<br /> Thái Nguyên đã huy động mọi nguồn lực hỗ<br /> trợ cho các làng nghề, làng nghề truyền thống<br /> xây dựng thương hiệu, qua đó nâng cao sức<br /> đóng góp của khu vực này trong phát triển<br /> kinh tế - xã hội.<br /> Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có rất nhiều làng<br /> nghề, đa dạng về ngành nghề, tính đến tháng<br /> 9/2018, toàn tỉnh có 238 làng nghề, làng nghề<br /> truyền thống, trong đó có 216 làng nghề chè<br /> (chiếm gần 90,8%), còn lại là các làng nghề<br /> chế biến nông, lâm sản, thực phẩm; sinh vật<br /> cảnh; gỗ mỹ nghệ, mộc dân dụng…. Làng<br /> nghề trồng và chế biến chè chiếm tỷ lệ lớn<br /> như vậy là do tỉnh Thái Nguyên có 21.700 ha<br /> chè (diện tích chè lớn thứ 2 trong cả nước),<br /> trong đó có hơn 18.000ha chè kinh doanh[7].<br /> Trong những năm qua, tỉnh Thái Nguyên đã<br /> tập trung mọi nguồn lực để khai thác có hiệu<br /> quả, bền vững tiềm năng và lợi thế của cây<br /> chè trên cơ sở phát triển đồng bộ sản xuất,<br /> chế biến, tiêu thụ gắn với việc ứng dụng tiến<br /> bộ khoa học công nghệ, áp dụng các tiêu<br /> <br /> 191(15): 137 - 142<br /> <br /> chuẩn tiên tiến, phát triển sản phẩm đa dạng,<br /> an toàn, chất lượng kết hợp với việc tạo dựng<br /> thương hiệu cho sản phẩm trên thị trường<br /> trong nước và quốc tế. Trong đó vấn đề bảo<br /> hộ quyền sở hữu trí tuệ cho sản phẩm chè<br /> được đặc biệt quan tâm. Năm 2013, sản phẩm<br /> chè Thái Nguyên được công nhận kỷ lục Việt<br /> Nam “Thái Nguyên – Thương hiệu trà danh<br /> tiếng được nhiều người biết đến nhất” và kỷ<br /> lục châu Á “Sản phẩm trà Thái Nguyên thuộc<br /> Top các đặc sản quà tặng có giá trị của châu<br /> Á”; Năm 2016, sản phẩm chè của Công ty cổ<br /> phần chè Hà Thái đạt giải Bạc; năm 2017, sản<br /> phẩm chè của Công ty cổ phần chè Tân<br /> Cương Hoàng Bình đạt giải Đặc biệt tại cuộc<br /> thi đặc sản quốc tế Bắc Mỹ;… Năm 2017,<br /> nhãn hiệu tập thể “Chè Thái Nguyên” đã<br /> được cơ quan sở hữu trí tuệ của 03 quốc gia<br /> và vùng lãnh thổ (Mỹ, Trung Quốc, Đài<br /> Loan) cấp văn bằng bảo hộ. Đây là điều kiện<br /> rất thuận lợi để nâng cao giá trị và năng lực<br /> cạnh tranh của sản phẩm chè Thái Nguyên tại<br /> các thị trường nước ngoài tiềm năng. Tuy<br /> nhiên để khai thác tối đa giá trị của nhãn hiệu<br /> tập thể “Chè Thái Nguyên” tại các thị trường<br /> nước ngoài đã được bảo hộ là một vấn đề<br /> không hề đơn giản. Nó đòi hỏi sự tham gia<br /> tích cực tất cả các cấp, các ngành và các tổ<br /> chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh sản phẩm<br /> chè.<br /> Từ nay đến năm 2020, Thái Nguyên tiếp tục<br /> dành nhiều ưu đãi cho 37 chương trình, dự án<br /> phục vụ phát triển ngành nghề nông thôn trên<br /> địa bàn tỉnh, trong đó có nhiều dự án mới<br /> như: nghề đan rọ tôm, nghề thêu ren, nghề<br /> sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ, nghề trồng hoa cây<br /> cảnh, nghề cơ khí inox… Đảm bảo thực hiện<br /> mục tiêu thúc đẩy ngành nghề nông thôn phát<br /> triển bền vững, chuyển dịch cơ cấu kinh tế<br /> nông nghiệp, nông thôn theo hướng giảm dần<br /> tỷ trọng nông nghiệp, nâng cao tỷ trọng ngành<br /> phi nông nghiệp, dịch vụ, nâng cao thu nhập<br /> của người dân nông thôn.<br /> Trên cơ sở yêu cầu khách quan và thực trạng<br /> đó, việc tổ chức, hướng dẫn khai thác phát<br /> 139<br /> <br /> Hứa Thị Minh Hồng<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> triển ngành nghề truyền thống ở Thái Nguyên<br /> hiện nay cần thực hiện đồng bộ những giải<br /> pháp cơ bản:<br /> Thứ nhất, xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát<br /> ngành nghề truyền thống ở địa phương.<br /> Từ chủ trương của Đảng, chính sách, pháp<br /> luật của Nhà nước, chính quyền địa phương<br /> xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển các<br /> ngành nghề truyền thống trên cơ sở kế hoạch<br /> phát triển kinh tế - xã hội chung, phù hợp với<br /> đặc điểm của địa phương, sát với từng giai<br /> đoạn, từng thời kỳ phát triển của các làng<br /> nghề, nghề truyền thống, làng nghề truyền<br /> thống; ưu tiên quy hoạch xây dựng các khu sản<br /> xuất tiểu thủ công nghiệp, tiến tới đưa các<br /> doanh nghiệp và cơ sở sản xuất từ hộ gia đình<br /> ra những cụm công nghiệp làng nghề tập trung.<br /> Xác định được chức năng, quyền hạn, trách<br /> nhiệm của chính quyền và các cơ quan quản lý<br /> nhà nước có liên quan theo quy định của pháp<br /> luật, nhằm nâng cao chất lượng quản lý, điều<br /> hành hoạt động đối với các làng nghề, làng<br /> nghề truyền thống. Đây là giải pháp cơ bản ảnh<br /> hưởng trực tiếp đến việc bảo tồn và phát triển<br /> các ngành nghề truyền thống ở địa phương.<br /> Thứ hai, lập, quản lý hồ sơ và báo cáo trong<br /> việc công nhận, quản lý các ngành nghề<br /> truyền thống ở địa phương.<br /> Để được công nhận nghề truyền thống, làng<br /> nghề, làng nghề truyền thống, chính quyền<br /> địa phương phải có trách nhiệm trong lập và<br /> quản lý hồ sơ. Theo đó:<br /> - Ủy ban nhân dân cấp xã tiến hành kiểm tra, rà<br /> soát các ngành nghề truyền thống ở địa phương.<br /> - Ủy ban nhân dân cấp huyện lập hồ sơ đề<br /> nghị công nhận nghề truyền thống, làng nghề,<br /> làng nghề truyền thống theo tiêu chí quy định<br /> và trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xét công<br /> nhận. (Các thành phần hồ sơ đề nghị công<br /> nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề<br /> truyền thống được quy định cụ thể tại Điều 6,<br /> Nghị định số 52/2018/NĐ-CP[4])<br /> - Thời hạn: 30 ngày làm việc, kể từ ngày nhận<br /> được hồ sơ hợp lệ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh<br /> 140<br /> <br /> 191(15): 137 - 142<br /> <br /> thành lập Hội đồng xét duyệt, chọn những đối<br /> tượng đủ tiêu chuẩn theo quy định, ra quyết<br /> định và cấp bằng công nhận nghề truyền<br /> thống, làng nghề, làng nghề truyền thống.<br /> - Thời gian xét công nhận: do Ủy ban nhân<br /> dân cấp tỉnh quyết định.<br /> Nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề<br /> truyền thống sau khi được công nhận không<br /> đạt tiêu chí quy định sẽ bị thu hồi bằng công<br /> nhận. Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách<br /> nhiệm tổng hợp danh sách, gửi Ủy ban nhân<br /> dân cấp tỉnh để xem xét, thu hồi bằng công<br /> nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề<br /> truyền thống.<br /> Ủy ban nhân dân cấp huyện báo cáo Ủy ban<br /> nhân dân cấp tỉnh việc quản lý bằng công<br /> nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề<br /> truyền thống và tình hình thực hiện các quy<br /> định về tiêu chí công nhận nghề truyền thống,<br /> làng nghề, làng nghề truyền thống trên địa<br /> bàn định kỳ một năm một lần trước ngày 30<br /> tháng 11 hằng năm hoặc đột xuất theo yêu<br /> cầu để tổng hợp gửi báo cáo Bộ Nông nghiệp<br /> và Phát triển nông thôn.<br /> Thứ ba, tuyên truyền, vận động, hướng dẫn,<br /> hỗ trợ nhân dân phát triển ngành nghề truyền<br /> thống ở địa phương.<br /> Việc tuyên truyền, vận động người dân địa<br /> phương phát triển ngành nghề truyền thống<br /> theo định hướng, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội nói chung và kế hoạch phát triển ngành<br /> nghề truyền thống nói riêng ở địa phương, cơ<br /> sở được thực hiện thông qua nhiều hình thức<br /> khác nhau như: Thông qua hệ thống phát<br /> thanh, Hội nghị nhân dân, đại biểu hội đồng<br /> nhân dân các cấp…<br /> Việc hướng dẫn, hỗ trợ người dân tham gia<br /> các chương trình, dự án phát triển ngành nghề<br /> truyền thống ở địa phương thông qua các biện<br /> pháp như: Tổ chức hoặc phối hợp với các tổ<br /> chức khác mở các lớp hướng nghiệp dạy<br /> nghề; Tổ chức phát triển cơ sở hạ tầng, tạo<br /> điều kiện thúc đẩy sản xuất; Thực hiện các<br /> hoạt động khuyến nông – lâm – ngư nghiệp,<br /> tiểu thủ công nghiệp; Tư vấn pháp luật, trợ<br /> <br /> Hứa Thị Minh Hồng<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> giúp pháp lý, giải quyết nhanh chóng các thủ<br /> tục có liên quan trong phạm vi thẩm quyền<br /> của chính quyền địa phương…<br /> Thứ tư, huy động các nguồn lực và tăng<br /> cường ứng dụng, chuyển giao công nghệ<br /> trong sản xuất tại các làng nghề, làng nghề<br /> truyền thống.<br /> Trước yêu cầu ngày càng cao của thị trường<br /> nội địa và xuất khẩu, sự cạnh tranh của các<br /> mặt hàng nhập khẩu, sản phẩm của các làng<br /> nghề, làng nghề truyền thống cần được đổi<br /> mới cả về chất lượng, mẫu mã, hạ giá thành<br /> sản phẩm, từ đó đòi hỏi các làng nghề phải<br /> tăng cường ứng dụng, đổi mới công nghệ sản<br /> xuất, quan tâm đến công tác đào tạo nguồn<br /> nhân lực có tay nghề cao và giải quyết vấn đề<br /> ô nhiễm môi trường. Chính vì vậy, việc tiếp<br /> cận các nguồn lực tài chính hỗ trợ sản xuất là<br /> rất cần thiết đối với các làng nghề, làng nghề<br /> truyền thống.<br /> Hiện nay, Nhà nước đã ban hành nhiều cơ<br /> chế, chính sách hỗ trợ và các ưu đãi như: đầu<br /> tư, tín dụng theo Luật đầu tư công, cơ chế,<br /> chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư<br /> vào nông nghiệp, nông thôn (Nghị định số<br /> 57/2018/NĐ-CP[5]); xúc tiến thương mại; mặt<br /> bằng sản xuất, khoa học công nghệ; đào tạo<br /> nhân lực (Nghị định số52/2018/NĐ-CP) [4]…<br /> Bên cạnh đó, cán bộ lãnh đạo, quản lý phải<br /> quan tâm đúng mức và tôn vinh tài năng các<br /> nghệ nhân làng nghề. Bởi nghệ nhân chính là<br /> những báu vật nhân văn sống, là những người<br /> có sứ mệnh lĩnh hội, cải biến, bổ sung và<br /> truyền nghề; họ cũng là cầu nối giữa tổ<br /> nghiệp với các thế hệ mai sau và có nhiều<br /> năm gắn bó với nghề. Việc tổ chức để các<br /> nghệ nhân truyền nghề cho số lao động trẻ sẽ<br /> tạo ra thế hệ những người lao động có tay<br /> nghề cao, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất<br /> lượng nguồn lao động tại các làng nghề<br /> truyền thống.<br /> Thứ năm, xây dựng và phát triển thương hiệu<br /> sản phẩm.<br /> Sản phẩm của ngành, nghề truyền thống<br /> thường có giá thành cao, mẫu mã sản phẩm<br /> <br /> 191(15): 137 - 142<br /> <br /> chưa đa dạng, chưa theo kịp thị hiếu người<br /> tiêu dùng cả trong và ngoài nước. Hầu hết các<br /> làng nghề hiện nay vẫn phát triển manh mún,<br /> nhỏ lẻ, khó cạnh tranh với những sản phẩm<br /> cùng loại được sản xuất bằng công nghệ hiện<br /> đại từ các nước trong khu vực. Bên cạnh đó,<br /> do thiếu thông tin nên việc mở rộng thị<br /> trường tiêu thụ còn chậm. Việc đăng ký<br /> thương hiệu hàng hóa và kiểu dáng sản phẩm<br /> ở một số địa phương chưa được quan tâm đầu<br /> tư, hỗ trợ.<br /> Vì vậy, chính quyền địa phương phải đồng<br /> hành cùng các nghề, làng nghề, làng nghề<br /> truyền thống trong việc hỗ trợ xây dựng và<br /> phát triển thương hiệu bao gồm:<br /> - Thành lập các hợp tác xã làng nghề tại địa<br /> phương đại diện đứng ra làm đầu mối thu<br /> mua sản phẩm, giao thương với bên ngoài<br /> nhằm liên kết các hộ sản xuất trong làng nghề<br /> xây dựng một nhãn hiệu chung;<br /> - Xử lý nghiêm những hành vi vi phạm quyền<br /> sở hữu trí tuệ; hoàn thiện các quy hoạch, định<br /> hướng phát triển ngành nghề;<br /> - Tăng cường công tác đào tạo bồi dưỡng kiến<br /> thức cho các hộ kinh doanh;<br /> - Hỗ trợ làng nghề xây dựng chiến lược phát<br /> triển thương hiệu sản phẩm, vốn, thị trường;<br /> - Nâng cao hoạt động khuyến công, hỗ trợ đổi<br /> mới trang thiết bị, công nghệ sản xuất nhằm<br /> nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng sức cạnh<br /> tranh trên thị trường;<br /> - Hỗ trợ làng nghề, cơ sở sản xuất kinh doanh<br /> đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tham gia hội<br /> trợ, triển lãm để quảng bá sản phẩm. Đặc biệt<br /> trong thời đại công nghiệp 4.0 cần tiếp cận<br /> các nguồn công nghệ thông tin để quảng bá,<br /> tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm một<br /> cách nhanh chóng, thuận tiện, hiệu quả. Đảm<br /> bảo ổn định và phát triển thị trường tiêu thụ,<br /> nhất là thị trường xuất khẩu và thị trường du<br /> lịch là các thị trường đang có nhiều tiềm năng<br /> và thuận lợi cơ bản.<br /> KẾT LUẬN<br /> <br /> 141<br /> <br />