Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp khoa Thư viện - Thông tin: Khai thác nguồn lực thông tin số tại Thư viện Quốc gia Việt Nam

1<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI<br /> <br /> KHOA THƯ VIỆN – THÔNG TIN<br /> ------------<br /> <br /> KHAI THÁC NGUỒN LỰC THÔNG TIN SỐ<br /> TẠI THƯ VIỆN QUỐC GIA VIỆT NAM<br /> <br /> KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP<br /> <br /> GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN : TH.S. PHẠM THỊ THÀNH TÂM<br /> SINH VIÊN THỰC HIỆN<br /> <br /> : NGUYỄN XUÂN DỊU<br /> <br /> LỚP<br /> <br /> : TV 42A<br /> <br /> HÀ NỘI – 2014<br /> <br /> 2<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành tới ThS.Phạm Thị Thành Tâm là<br /> người đã hướng dẫn và giúp đỡ tác giả hoàn thành khóa luận.<br /> Tác giả cũng xin được bày tỏ sự biết ơn sâu sắc của mình đến quý<br /> thầy, cô giá Trường Đại học Văn hoá Hà Nội đã giúp đỡ và tạo mọi điều<br /> kiện thuận lợi cho tác giả trong suốt quá trình học tập tại trường.<br /> Nhân đây, tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Ban giám đốc,<br /> cán bộ nghiệp vụ ở Thư viện Quốc gia Việt Nam và những người thân trong<br /> gia đình đã luôn giúp đỡ, tạo mọi điều kiện tốt nhất về thời gian, kinh phí,<br /> cung cấp đầy đủ các thông tin, số liệu để tác giả hoàn thành được khóa luận<br /> tốt nghiệp.<br /> Do khả năng có hạn nên luận văn không thể tránh được các thiếu xót,<br /> tác giả rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các thầy, cô giáo và bạn bè<br /> đồng nghiệp.<br /> Trân trọng cảm ơn!<br /> Tác giả<br /> Nguyễn Xuân Dịu<br /> <br /> 3<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1<br /> Chương 1: NGUỒN LỰC THÔNG TIN SỐ TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA<br /> THƯ VIỆN QUỐC GIA VIỆT NAM .......................................................... 11<br /> 1.1 Sơ lược về quá trình hình thành và phát triển của TVQGVN ........ 11<br /> 1.2 Chức năng và nhiệm vụ của TVQGVN ............................................. 14<br /> 1.3 Vai trò nguồn lực thông tin số trong hoạt động của TVQGVN ...... 18<br /> 1.3.1 Khái niệm nguồn lực thông tin số ................................................... 18<br /> 1.3.2 Đặc điểm nguồn lực thông tin số ................................................... 20<br /> 1.3.3 Vai trò nguồn lực thông tin số trong hoạt động TVQGVN ............ 24<br /> 1.4 NDT và nhu cầu tin về nguồn thông tin số tại TVQGVN ................ 26<br /> Chương 2: THỰC TRẠNG KHAI THÁC NGUỒN LỰC THÔNG TIN<br /> SỐ TẠI THƯ VIỆN QUỐC GIA VIỆT NAM ........................................... 31<br /> 2.1 Nguồn lực thông tin số tại TVQGVN................................................. 31<br /> 2.1.1 Nguồn lực thông tin số do Thư viện Quốc gia tạo lập .................... 31<br /> 2.1.2 Nguồn lực thông tin số nhập từ nước ngoài .................................... 34<br /> 2.1.3. Một số nguồn thông tin số thông qua tặng, biếu, tài trợ ................ 37<br /> 2.2 Dịch vụ khai thác nguồn lực thông tin số .......................................... 38<br /> 2.2.1 Dịch vụ tư vấn thông tin .................................................................. 49<br /> 2.2.2 Dịch vụ tra cứu số ........................................................................... 51<br /> 2.2.3 Dịch vụ cung cấp thông tin số theo chuyên đề ............................... 55<br /> 2.2.4 Dịch vụ trao đổi thông tin số ........................................................... 57<br /> 2.2.5 Dịch vụ hướng dẫn NDT sử dụng thư viện ..................................... 58<br /> 2.3 Công tác tuyên truyền, giới thiệu về nguồn lực thông tin số của<br /> TVQGVN .................................................................................................... 59<br /> 2.4 Đánh giá mức độ thỏa mãn nhu cầu tin của NDT tại TVQGVN .... 61<br /> Chương 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KHAI THÁC NGUỒN<br /> LỰC THÔNG TIN SỐ TẠI THƯ VIỆN QUỐC GIA ............................... 71<br /> 3.1 Đánh giá ................................................................................................ 71<br /> <br /> 4<br /> <br /> 3.1.1 Điểm mạnh ...................................................................................... 71<br /> 3.1.2 Điểm yếu ......................................................................................... 72<br /> 3.2 Giải pháp………………………………………………………………..62<br /> 3.2.1 Bổ sung nguồn lực thông tin số........................................................ 73<br /> 3.2.2 Nâng cao chất lượng dịch vụ thông tin ........................................... 73<br /> 3.2.3 Nâng cao năng lực khai thác thông tin của NDT.......................... 75<br /> 3.2.4 Nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị ........................................... 78<br /> 3.2.5 Đảm bảo an toàn thông tin………………………………………...64<br /> KẾT LUẬN .................................................................................................... 73<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 74<br /> PHỤ LỤC ..………………………………………………………………….76<br /> <br /> 8<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> Khoa học và công nghệ phát triển đã dẫn đến tình trạng thông tin tăng<br /> nhanh cả về chất lượng và số lượng, tác động mạnh mẽ tới mọi lĩnh vực xã<br /> hội trong đó có lĩnh vực thông tin – thư viện.<br /> Ngày nay, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động thông tin –<br /> thư viện đã tạo ra những thay đổi trong tư duy xây dựng thư viện theo hướng<br /> tự động hóa giúp quá trình xử lý, lưu thông, quản lý và khai thác tài liệu hiệu<br /> quả hơn. Nhiều loại hình tài liệu mới ra đời được lưu trữ trên các vật mang tin<br /> hiện đại như: đĩa từ, đĩa quang, CD-ROM có thể chứa thông tin dưới dạng số.<br /> Từ đây xuất hiện khái niệm thông tin số. Thông tin số là thông tin được biểu<br /> diễn dưới dạng kỹ thuật số, được xử lý và lưu trữ trên máy tính. Tập hợp<br /> nguồn thông tin số của cơ quan thông tin – thư viện sẽ tạo thành nguồn lực<br /> thông tin số của cơ quan đó. Nguồn lực thông tin số đóng vai trò rất quan<br /> trọng, có nhiều ưu thế vượt trội so với nguồn lực thông tin truyền thống, có<br /> khả năng truy cập từ xa, không giới hạn thời gian và không gian, khoảng cách<br /> địa lý, được lưu trữ dưới nhiều dạng khác nhau như: văn bản, âm thanh, hình<br /> ảnh…, không hạn chế lượng người truy cập tại cùng một thời điểm.<br /> TVQGVN là Thư viện đứng đầu trong hệ thống thư viện công cộng<br /> của cả nước, công tác phục vụ thông tin – tư liệu luôn được coi là nhiệm vụ<br /> trọng tâm nhằm đáp ứng mọi yêu cầu của NDT. Dự án số hóa là một trong<br /> những yếu tố để tạo nên nguồn lực thông tin số của Thư viện, vậy nên cần<br /> có một chính sách số hóa phù hợp và định hướng đúng đắn để việc khai<br /> thác nguồn lực thông tin số được thực hiện một cách đồng bộ.<br /> Chính vì vậy, tôi xin mạnh dạn chọn đề tài: “Khai thác nguồn lực thông<br /> tin số tại Thư viện Quốc gia Việt Nam” làm đề tài khóa luận của mình.<br /> 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> <br />