Khãa luËn tèt nghiÖp khãa häc 2006 - 2010<br />
<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI<br />
KHOA VĂN HÓA DÂN TỘC THIỂU SỐ<br />
<br />
TÌNH HÌNH SỬ DỤNG NGÔN NGỮ<br />
Ở VÙNG ĐỒNG BÀO KHƠ MÚ HUYỆN KỲ SƠN –<br />
NGHỆ AN<br />
<br />
Khóa luận tốt nghiệp cử nhân văn hóa<br />
Ngành: Văn hóa dân tộc thiểu số<br />
<br />
Sinh viên thực hiện: ĐẶNG LỆ THUỶ<br />
Giảng viêng hướng dẫn: TS. HOÀNG VĂN HÙNG<br />
<br />
HÀ NỘI - 2010<br />
Sinh viªn: §Æng LÖ Thñy<br />
<br />
1<br />
<br />
Líp VHDT 12C<br />
<br />
Khãa luËn tèt nghiÖp khãa häc 2006 - 2010<br />
<br />
Lêi c¶m ¬n<br />
§Ó hoµn thµnh ®Ò tµi “T×nh h×nh sö dông ng«n ng÷ ë vïng ®ång bµo<br />
Kh¬ mó huyÖn Kú S¬n - NghÖ An” ®óng tiÕn ®é vµ ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ mÆt<br />
néi dung vµ chÊt l−îng cña mét khãa luËn tèt nghiÖp cö nh©n chuyªn ngµnh<br />
v¨n hãa d©n téc thiÓu sè, tr−êng §¹i häc V¨n hãa Hµ Néi. Ngoµi sù nç lùc cña<br />
b¶n th©n , ng−êi viÕt cßn nhËn ®−îc rÊt nhiÒu sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c tæ<br />
chøc vµ c¸ nh©n.<br />
Xin ®−îc c¶m ¬n UBND huyÖn Kú S¬n, Phßng VHTT - TT HuyÖn Kú<br />
S¬n, UBND x· Tµ C¹, Tr−êng TiÓu häc Tµ C¹, Trung t©m gi¸o dôc th−êng<br />
xuyªn huyÖn Kú S¬n, Phßng gi¸o dôc ®µo t¹o huyÖn Kú S¬n ®· cung cÊp<br />
nhiÒu tµi liÖu cÇn thiÕt gióp cho viÖc hoµn thµnh khãa luËn.<br />
Xin ®−îc c¶m ¬n c¸c giµ lµng, tr−ëng b¶n, c¸c thÇy Mo, c¸c nghÖ nh©n<br />
®· dµnh thêi gian gióp ng−êi viÕt kh¸i qu¸t l¹i bøc tranh v¨n hãa téc ng−êi.<br />
C¶m ¬n ®ång bµo ë ba b¶n Nh·n Cï, Nh·n Lú vµ Xa Vang ®· nhiÖt t×nh tr¶ lêi<br />
nh÷ng c©u hái trong phiÕu ®iÒu tra do ng−êi viÕt ph©n ph¸t.<br />
§Æc biÖt, göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh nhÊt tíi Th.S Hoµng V¨n Hïng gi¶ng viªn khoa VHDTTS, ng−êi ®· trùc tiÕp h−íng dÉn tËn t×nh ®Ó ng−êi viÕt<br />
hoµn thµnh tèt ®Ò tµi khãa luËn nµy. Ngoµi ra còng xin c¶m ¬n PGS.TS T¹ V¨n<br />
Th«ng - ViÖn ng«n ng÷, ®· cung cÊp nhiÒu t− liÖu quý ®Ó t¸c gi¶ phôc vô bµi<br />
viÕt tèt h¬n.<br />
Bµi khãa luËn lµ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cña c¸c sinh viªn tr−íc khi rêi gi¶ng<br />
®−êng ®¹i häc, lµ minh chøng cho sù vËn dông kiÕn thøc trong suèt 4 n¨m, lµ<br />
niÒm ®am mª nghiªn cøu vµ t×m tßi, häc hái. Dï ®· cè g¾ng nh−ng kh«ng thÓ<br />
nµo tr¸nh ®−îc nh÷ng khiÕm khuyÕt. KÝnh mong thÇy, c« gi¸o ®ãng gãp vµ bæ<br />
sung ®Ó bµi viÕt ®−îc hoµn chØnh h¬n n÷a c¶ vÒ néi dung lÉn h×nh thøc.<br />
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n !<br />
Hµ Néi, th¸ng 5 n¨m 2010<br />
Sinh viªn<br />
§Æng LÖ Thñy<br />
Sinh viªn: §Æng LÖ Thñy<br />
<br />
2<br />
<br />
Líp VHDT 12C<br />
<br />
Khãa luËn tèt nghiÖp khãa häc 2006 - 2010<br />
MỤC LỤC<br />
Më ®Çu .......................................................................................................... 5<br />
Ch−¬ng 1 ........................................................................................................ 11<br />
Mét sè ®Æc ®iÓm vÒ huyÖn kú s¬n - tØnh nghÖ an vμ vÒ<br />
ng−êi kh¬ mó ë kú s¬n ..................................................................... 11<br />
1.1 Mét sè ®Æc ®iÓm chung vÒ huyÖn kú s¬n - tØnh nghÖ an .................. 11<br />
1.1.1 Mét sè ®Æc ®iÓm vÒ tù nhiªn........................................................ 11<br />
1.1.2. Mét sè ®Æc ®iÓm vÒ x· héi .......................................................... 15<br />
1.2. Ng−êi kh¬ mó ë huyÖn Kú s¬n .......................................................... 23<br />
Ch−¬ng 2 .................................................................................................... 30<br />
Sö dông ng«n ng÷ ................................................................................ 30<br />
trong céng ®ång kh¬ mó ë kú s¬n ......................................... 30<br />
2.1. Mét sè c¬ së lÝ luËn vÒ tr¹ng th¸i ®a (song) ng÷ vµ gi¸o dôc song<br />
ng÷ .............................................................................................................. 30<br />
2.2. thùc tÕ sö dông ng«n ng÷ ë céng ®ång kh¬ mó t¹i kú s¬n ............. 37<br />
2.2.1. Hoµn c¶nh vµ ph¹m vi sö dông ng«n ng÷ ë céng ®ång Kh¬ mó<br />
t¹i ba b¶n Nh·n Cï, Nh·n Lú vµ Xa Vang - x· Tµ C¹, huyÖn Kú S¬n<br />
................................................................................................................. 37<br />
2.2.2. Kh¶ n¨ng sö dông ng«n ng÷ ë céng ®ång Kh¬ mó ë ba b¶n<br />
Nh·n Cï, Nh·n Lú vµ Xa Vang - x· Tµ C¹ huyÖn Kú S¬n ............... 45<br />
2.2.3. Kh¶ n¨ng häc tËp b»ng tiÕng ViÖt cña häc sinh Kh¬ mó t¹i<br />
Trung t©m gi¸o dôc th−êng xuyªn huyÖn Kú S¬n ............................. 53<br />
Ch−¬ng 3 ........................................................................................................ 63<br />
nh÷ng biÖn ph¸p nh»m n©ng cao............................................... 63<br />
kh¶ n¨ng sö dông ng«n ng÷ ......................................................... 63<br />
trong céng ®ång kh¬ mó ë kú s¬n ......................................... 63<br />
<br />
Sinh viªn: §Æng LÖ Thñy<br />
<br />
3<br />
<br />
Líp VHDT 12C<br />
<br />
Khãa luËn tèt nghiÖp khãa häc 2006 - 2010<br />
<br />
3.1. Mét sè vÊn ®Ò ®ang ®Æt ra tõ thùc tÕ ng«n ng÷ c¸c d©n téc thiÓu sè<br />
ë ViÖt Nam.................................................................................................. 63<br />
3.2. §¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh sö dông ng«n ng÷ trong céng ®ång Kh¬ mó<br />
ë kú s¬n ....................................................................................................... 65<br />
3.2.1. §èi víi tiÕng ViÖt ......................................................................... 65<br />
3.2.2. §èi víi tiÕng mÑ ®Î cña ng−êi Kh¬ mó ..................................... 66<br />
3.2.3. §èi víi tiÕng Th¸i ........................................................................ 67<br />
3.3. C¸c nguyªn nh©n cña t×nh h×nh sö dông ng«n ng÷ hiÖn nay trong<br />
céng ®ång Kh¬ mó ë Kú S¬n .................................................................... 68<br />
3.4. c¸c biÖn ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng sö dông ng«n ng÷ trong céng<br />
®ång kh¬ mó .............................................................................................. 75<br />
3.4.1. Ph−¬ng h−íng chung .................................................................. 75<br />
3.4.2. C¸c biÖn ph¸p cô thÓ ................................................................... 78<br />
KÕt luËn .................................................................................................... 85<br />
Th− môc tham kh¶o ........................................................................... 87<br />
<br />
Sinh viªn: §Æng LÖ Thñy<br />
<br />
4<br />
<br />
Líp VHDT 12C<br />
<br />
Khãa luËn tèt nghiÖp khãa häc 2006 - 2010<br />
<br />
Më ®Çu<br />
1. LÝ do chän ®Ò tµi<br />
Ng«n ng÷ lµ tµi s¶n quý b¸u cña mçi ng−êi vµ cña c¶ céng ®ång mét<br />
d©n téc còng nh− cña c¶ quèc gia. Vai trß ®¸ng kÓ nhÊt cña nã lµ lµm ph−¬ng<br />
tiÖn giao tiÕp x· héi. Nhê ng«n ng÷ mµ cã x· héi, vµ còng v× cã chøc n¨ng ®ã<br />
mµ ng«n ng÷ ®−îc tån t¹i.<br />
ViÖt Nam lµ mét quèc gia ®a d©n téc, nãi chung mçi d©n téc ®Òu cã<br />
ng«n ng÷ cña riªng m×nh. Cã d©n téc ®ång thêi cã c¶ ch÷ viÕt vµ tiÕng nãi nh−<br />
d©n téc Th¸i, d©n téc Hm«ng... cßn l¹i phÇn ®a c¸c d©n téc chØ cã tiÕng nãi mµ<br />
kh«ng cã ch÷ viÕt, vÝ dô nh−: d©n téc Kh¬ mó, d©n téc ¥ ®u... Dï nh− thÕ nµo,<br />
th× ®èi víi 54 d©n téc ®ang sinh sèng trªn ®Êt n−íc ta, bªn c¹nh lßng tù hµo vµ<br />
yªu quý ®èi víi tiÕng mÑ ®Î, mét thµnh tè lµm nªn b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc<br />
cña m×nh, cßn cã sù quý mÕn vµ tr©n träng ®èi víi tiÕng ViÖt - ng«n ng÷ giao<br />
tiÕp chung cña tÊt c¶ c¸c d©n téc.<br />
ý thøc ®−îc tÇm quan träng cã tÝnh chÊt chiÕn l−îc cña vÊn ®Ò d©n téc<br />
nãi chung trong ®ã cã vÊn ®Ò ng«n ng÷ nãi riªng, §¶ng céng s¶n vµ Nhµ n−íc<br />
ViÖt Nam ngay tõ khi míi ra ®êi ®· x¸c ®Þnh c¸c chñ tr−¬ng vµ ho¹ch ®Þnh<br />
nh÷ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n vÒ c¸c vÊn ®Ò d©n téc, trong ®ã cã chÝnh s¸ch<br />
ng«n ng÷. Cã thÓ nãi ®ã lµ nh÷ng quèc s¸ch thuéc ph¹m trï c¸c chÝnh s¸ch x·<br />
héi, ®· ®−îc chó ý hµng ®Çu ë ViÖt Nam hiÖn nay.<br />
C¸c chñ tr−¬ng vµ chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ta vÒ ng«n ng÷ ë<br />
c¸c d©n téc thiÓu sè, ®· dùa trªn nh÷ng luËn ®iÓm c¬ b¶n: Mét lµ, t«n träng vµ<br />
t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c d©n téc thiÓu sè b¶o tån vµ ph¸t huy tiÕng nãi, ch÷ viÕt<br />
riªng cña d©n téc m×nh; Hai lµ, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c d©n téc thiÓu sè cã c¬ héi<br />
n¾m b¾t vµ sö dông tèt tiÕng ViÖt trong ®êi sèng x· héi, trong gi¸o dôc vµ<br />
trong lÜnh vùc truyÒn thèng v¨n ho¸. Môc tiªu cña c¸c chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch<br />
nµy lµ h−íng tíi tr¹ng th¸i song ng÷ ë c¸c vïng d©n téc thiÓu sè, trong ®ã cã<br />
<br />
Sinh viªn: §Æng LÖ Thñy<br />
<br />
5<br />
<br />
Líp VHDT 12C<br />
<br />