Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp: Vai trò của già làng - trưởng họ trong đời sống cộng đồng người Dao Quần Chẹt (khảo sát tại thôn Hợp Nhất, xã Ba Vì, huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây)

Chia sẻ: Thị Huyền | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

112
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp: Vai trò của già làng - trưởng họ trong đời sống cộng đồng người Dao Quần Chẹt (khảo sát tại thôn Hợp Nhất, xã Ba Vì, huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây) với mục đích đi sâu tìm hiểu,làm rõ vai trò của già làng- trưởng họ trong cộng đồng người Dao Quần Chẹt trong thôn Hợp Nhất ở các mặt: Đời sống kinh tế, vật chất, đời sống tinh thần và xã hội; đưa ra một số giải pháp nhằm phát huy vai trò của già làng - trưởng họ trong giai đoạn xây dựng nông thôn mới phát triển bền vững hiện nay. Mời các bạn cùng tìm hiểu và tham khảo tài liệu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp: Vai trò của già làng - trưởng họ trong đời sống cộng đồng người Dao Quần Chẹt (khảo sát tại thôn Hợp Nhất, xã Ba Vì, huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây)

Tr−êng ®¹i häc v¨n ho¸ hμ néi Khoa v¨n ho¸ d©n téc thiÓu sè NguyÔn huy may Vai trß cña giμ lμng – tr−ëng hä trong ®êi sèng céng ®ång ng−êi dao quÇn chÑt (kh¶o s¸t t¹i th«n hîp nhÊt, x∙ ba v×, huyÖn ba v×, tØnh hµ t©y) kho¸ luËn tèt nghiÖp cö nh©n v¨n ho¸ chuyªn ngμnh: v¨n ho¸ d©n téc thiÓu sè m∙ sè : 608 h−íng dÉn khoa häc: gs.ts. hoμng nam Hμ néi, 06 – 2008 1
MỤC LỤC NguyÔn huy may .......................................................................................1 Hμ néi, 06 – 2008 ............................................................................................1 MỤC LỤC..........................................................................................................2 lêi më ®Çu ....................................................................................................4 Ch−¬ng 1 ...........................................................................................................10 1.1 §iÒu kiÖn tù nhiªn ...................................................................................10 1.2. §iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi .....................................................................11 1.2.1. D©n téc, d©n sè vµ sù ph©n bè.........................................................11 1.2.2. TËp qu¸n m−u sinh ..........................................................................13 1.2.3. V¨n hãa vËt chÊt..............................................................................16 1.2.4. V¨n hãa tinh thÇn ............................................................................21 1.2.5. V¨n hãa x· héi ................................................................................28 Ch−¬ng 2 ...........................................................................................................30 2.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ giµ lµng - tr−ëng hä trong x· héi ng−êi Dao QuÇn ChÑt ...............................................................................................................30 2.1.1. Mét sè kh¸i niÖm ............................................................................30 2.1.2. Nguyªn nh©n suy t«n thñ lÜnh céng ®ång trong x· héi Dao ..........32 2.1.3. Tiªu chuÈn, c¸ch suy t«n vµ vÞ trÝ x· héi ........................................34 2.2. Vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong ho¹t ®éng m−u sinh ...................38 2.3. Vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong ®êi sèng vËt chÊt cña céng ®ång .......................................................................................................................46 2.4. Vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong ®êi sèng tinh thÇn cña céng ®ång ..............................................................................................................51 2.4.1. Giµ lµng - tr−ëng hä lµ ng−êi trÝ thøc d©n téc ...........................51 2.4.2. Vai trß trong ®êi sèng tÝn ng−ìng, t«n gi¸o................................54 2.4.3. Vai trß trong lÔ héi ........................................................................57 2.4.4. Vai trß trong kho tµng nghÖ thuËt d©n gian...............................63 2.4.5. Vai trß trong kho tµng tri thøc d©n gian cña d©n téc................64 2.5. Vai trß cña giµ lµng- tr−ëng hä trong ®êi sèng x· héi ......................68 2.5.1. Vai trß trong tæ chøc gia ®×nh......................................................68 2.5.2. Vai trß trong tæ chøc dßng hä ......................................................69 2.5.3. Vai trß trong tæ chøc lµng b¶n .....................................................73 Ch−¬ng 3 ..........................................................................................................79 3.1. Giµ lµng - tr−ëng hä vËn dông tri thøc b¶n ®Þa, tiÕp thu khoa häc kÜ thuËt ph¸t triÓn kinh tÕ, n©ng cao ®êi sèng..........................................79 3.2. Giµ lµng - tr−ëng hä b¶o tån vµ ph¸t triÓn c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng ................................................................................................83 3.3. Giµ lµng - tr−ëng hä gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho céng ®ång .......................................................................................................................85 3.4. Giµ lµng - tr−ëng hä tham gia phong trµo x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ c¬ së .......................................................................................................88 3.5. Ph¸t huy vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong ®êi sèng t©m linh .92 KÕt luËn ......................................................................................................94 2
Danh môc tμi liÖu tham kh¶o ......................................................96 Danh môc nh÷ng ng−êi cung cÊp t− liÖu .......................... 100 Phô lôc....................................................................................................... 101 3
lêi më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi D©n téc Dao lµ mét trong 54 d©n téc sinh sèng l©u ®êi ë n−íc ta. Lµ mét d©n téc cã nguån gèc tõ Nam Trung Quèc, do nhiÒu nguyªn nh©n vÒ chÝnh trÞ, ®iÒu kiÖn tù nhiªn mµ ng−êi Dao thiªn di xuèng phÝa Nam. Trong qu¸ tr×nh thiªn di ®ã, mét bé phËn ng−êi Dao ®· vµo ViÖt Nam qua hµng tr¨m n¨m cho ®Õn cuèi thÕ kØ XIX. Ng−êi Dao vµo ViÖt Nam mang theo nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa cæ truyÒn, ®ång thêi còng t¹o ra nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa míi t¹i n¬i c− tró míi, x©y dùng nªn mét nÒn v¨n hãa giµu b¶n s¾c gãp m×nh vµo nÒn v¨n hãa ViÖt Nam. Chóng ta x©y dùng v¨n hãa ViÖt Nam tiªn tiÕn ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc kh«ng thÓ kh«ng x©y dùng nÒn v¨n hãa cña d©n téc Dao ë n−íc ta. D©n téc Dao cã nhiÒu nhãm kh¸c nhau nh−ng thèng nhÊt lµ ng−êi Dao. Mçi nhãm Dao cã nh÷ng ®Æc ®iÓm v¨n hãa riªng, nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa riªng cÇn ph¶i ®−îc b¶o tån vµ ph¸t triÓn trong giai ®o¹n hiÖn nay trong ®ã cã nhãm Dao QuÇn ChÑt Ng−êi Dao QuÇn ChÑt ë Ba V×, Hµ T©y còng nh− ng−êi Dao QuÇn chÑt ë c¸c tØnh miÒn nói phÝa B¾c hiÖn cßn l−u gi÷ ®−îc nhiÒu gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng. Nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa Êy lµ tµi s¶n chung cña c¶ céng ®ång ®−îc l−u truyÒn vµ ph¸t triÓn trong lÞch sö. Mét ®iÒu kh«ng thÓ phñ nhËn ®−îc lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh, l−u gi÷ vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n hãa cña m×nh th× tÇng líp nh÷ng ng−êi cã uy tÝn, thñ lÜnh céng ®ång lu«n ®ãng gãp c«ng lao rÊt to lín. Trong tÇng líp ®ã giµ lµng - tr−ëng hä cña ng−êi Dao QuÇn ChÑt ë Ba V×, Hµ T©y cã nh÷ng nÐt riªng ®¸ng ®−îc quan t©m nghiªn cøu. Vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong x· héi ng−êi Dao QuÇn ChÑt mang tÝnh lÞch sö. Tïy tõng ®iÒu kiÖn kh¸c nhau, giai ®o¹n lÞch sö kh¸c nhau mµ vai trß cña giµ lµng tr−ëng hä ®−îc kh¼ng ®Þnh kh¸c nhau. Tõ chç lµ ng−êi thñ lÜnh céng ®ång c¶ vÒ ®êi sèng vËt chÊt ®Õn t©m linh cho ®Õn giai ®o¹n hiÖn nay - x©y dùng n«ng th«n míi x· héi chñ nghÜa, giµ lµng - tr−ëng hä vÉn thÓ hiÖn vai trß to lín kh«ng thÓ phñ nhËn ®−îc trong céng ®ång ng−êi Dao QuÇn ChÑt. 4
HiÖn nay chóng ta ®ang x©y dùng n«ng th«n míi theo xu h−íng ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Tøc lµ n«ng th«n ph¶i cã sù t¨ng tr−ëng liªn tôc vÒ kinh tÕ, cã sù æn ®Þnh vÒ x· héi, m«i tr−êng ®−îc gi÷ g×n b¶o vÖ vµ b¶n s¾c v¨n hãa ®−îc gi÷ v÷ng. Nh÷ng ®iÒu trªn muèn t¹o ®−îc ra trong céng ®ång ng−êi Dao ë th«n Hîp NhÊt, x· Ba V×, huyÖn Ba V×, tØnh Hµ T©y tr−íc tiªn ph¶i t«n träng chÝnh con ng−êi ë ®ã. Hä võa lµ chñ nh©n s¸ng t¹o, võa lµ chñ thÓ h−ëng thô v¨n hãa ë ®ã. §¹i diÖn cho céng ®ång ng−êi Dao ë Hîp NhÊt vÒ nhiÒu mÆt, vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong qu¸ tr×nh x©y dùng n«ng th«n ë miÒn nói, theo h−íng ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë ®©y cßn mang nhiÒu gi¸ trÞ tÝch cùc, v× thÕ ®i s©u t×m hiÒu lµm râ vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong ®êi sèng céng ®ång ng−êi Dao ë Hîp NhÊt lµ cÇn thiÕt. Chóng ta thùc hiÖn chÝnh s¸ch coi träng, b¶o tån ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng vµ x©y dùng, ph¸t triÓn nh÷ng gi¸ trÞ míi vÒ v¨n hãa kh«ng thÓ nµo bá qua vai trß cña nh÷ng “trÝ thøc” cã uy tÝn trong céng ®ång. Víi ng−êi Dao ë th«n Hîp NhÊt lµ giµ lµng- tr−ëng hä. Tõ nh÷ng lÝ do trªn t«i chän ®Ò tµi “ Vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong ®êi sèng céng ®ång ng−êi Dao QuÇn ChÑt ë th«n Hîp NhÊt, x· Ba V×, huyÖn Ba V×, tØnh Hµ T©y” lµm ®Ò tµi khãa luËn tèt nghiÖp cö nh©n cña m×nh. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu §i s©u t×m hiÓu,lµm râ vai trß cña giµ lµng- tr−ëng hä trong céng ®ång ng−êi Dao QuÇn ChÑt trong th«n Hîp NhÊt ë c¸c mÆt: §êi sèng kinh tÕ, vËt chÊt, ®êi sèng tinh thÇn vµ x· héi. §−a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m ph¸t huy vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong giai ®o¹n x©y dùng n«ng th«n míi ph¸t triÓn bÒn v÷ng hiÖn nay. 3. §èi t−îng nghiªn cøu cña ®Ò tµi §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu vµo hiÖn t−îng v¨n ho¸ cña ng−êi Dao lµ giµ lµng - tr−ëng hä trong th«n Hîp NhÊt trong truyÒn thèng vµ hiÖn t¹i. Nghiªn cøu, t×m hiÓu vÞ trÝ, ¶nh h−ëng, t¸c ®éng cña hä trong ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn, x· héi cña céng ®ång ng−êi Dao ë ®©y, ®ång thêi nghiªn 5
cøu sù ghi nhËn ®¸nh gi¸ cña céng ®ång ng−êi d©n Hîp NhÊt vÒ giµ lµng - tr−ëng hä cña m×nh. 4. Ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi Ph¹m vi vÊn ®Ò nghiªn cøu: T×m hiÓu, lµm râ vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn, tæ chøc x· héi cña ng−êi Dao QuÇn ChÑt. Ph¹m vi kh«ng gian: §Ò tµi ®−îc thùc hiÖn nghiªn cøu t¹i ®iÓm duy nhÊt lµ th«n Hîp NhÊt, x· Ba V×, huyÖn Ba V× , tØnh Hµ T©y. Ph¹m vi thêi gian: §Ò tµi ®−îc thùc hiÖn nghiªn cøu t¹i thêi ®iÓm n¨m 2008. 5. LÞch sö nghiªn cøu ViÕt vÒ d©n téc Dao nãi chung vµ vÒ vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä, nh÷ng ng−êi cã uy tÝn trong céng ®ång trong x· héi Dao hay c¸c téc ng−êi kh¸c nãi riªng ®· cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu ®Ò cËp tíi: S¸ch, b¸o, t¹p chÝ, th«ng b¸o, kØ yÕu héi th¶o, khãa luËn… ViÕt vÒ d©n téc Dao nãi chung cã c¸c c«ng tr×nh: Ng−êi Dao ë ViÖt Nam (1971) cña BÕ ViÕt §¼ng, NguyÔn Kh¾c Tông, N«ng Trung, NguyÔn Nam TiÕn; D©n ca Dao (1990) cña TriÖu H÷u LÝ; LÔ c−íi ng−êi Dao TuyÓn (2001) cña TrÇn H÷u S¬n; C¸c nghi lÔ chñ yÕu trong chu kú ®êi ng−êi cña ng−êi Dao TiÒn ë Ba BÓ, B¾c K¹n (2003) cña LÝ Hµnh S¬n; Sù ph¸t triÓn v¨n hãa x· héi cña ng−êi Dao: HiÖn t¹i vµ t−¬ng lai: kû yÕu héi th¶o(1998) do Trung t©m khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n Quèc gia; ng−êi Dao ë Trung Quèc (Qua nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu cña häc gi¶ Trung Quèc) cña DiÖp §×nh Hoa; lÔ cÊp s¾c vµ b¶n s¾c v¨n hãa ng−êi Dao (2002) cña Lý Hµnh S¬n; Trang phôc cæ truyÒn cña ng−êi Dao ë ViÖt Nam (2003) cña N«ng Quèc TuÊn; v¨n hãa truyÒn thèng cña c¸c d©n téc Tµy, Dao, S¸n D×u ë Tuyªn Quang (2003) cña NÞnh V¨n §é; H«n nh©n gia ®×nh d©n téc H’M«ng, Dao ë hai tØnh Lai Ch©u, Cao B»ng (2004) do §ç Ngäc TÊn chñ biªn; Trang phôc cæ truyÒn cña ng−êi Dao ë ViÖt Nam (2004) cña NguyÔn Kh¾c Tông vµ NguyÔn Anh C−êng; Th¬ ca d©n gian 6
ng−êi Dao TuyÓn (Song ng÷ ViÖt- Dao) (2005) cña TrÇn H÷u S¬n vµ nhiÒu t¸c gi¶ c«ng tr×nh kh¸c. ViÕt vÒ vai trß cña giµ lµng- tr−ëng hä, nh÷ng ng−êi uy tÝn trong céng ®ång th× cã: Vai trß cña tÇng líp ng−êi giµ trong x· héi truyÒn thèng ë Tr−êng S¬n- T©y nguyªn (1993) cña Chu Th¸i S¬n; Vai trß cña giµ lµng tr−ëng b¶n víi vÊn ®Ò truyÒn thèng d©n sè ë vïng ®ång bµo c¸c d©n téc Ýt ng−êi (1999) cña TrÇn H÷u S¬n; Vai trß cña c¸c thiÕt chÕ x· héi truyÒn thèng trong viÖc qu¶n lÝ nguån tµi nguyªn céng ®ång cña ng−êi H’M«ng (1994) cña Ph¹m Quang Hoan; Vai trß cña dßng hä vµ tÝn ng−ìng thê cóng tæ tiªn cña c− d©n HuÕ x−a vµ nay cña NguyÔn V¨n M¹nh (2006); Dßng hä trong ®êi sèng gia ®×nh n«ng th«n ViÖt Nam hiÖn nay (2006) cña L−¬ng ThÞ Thu H»ng; Ph¸t huy vai trß cña giµ b¶n - thÇy cóng trong c«ng t¸c x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa ë c¬ së (2007) Hoµng ThÞ Hµ, Khãa luËn tèt nghiÖp khoa V¨n hãa D©n téc thiÓu sè Tr−êng §¹i häc V¨n hãa Hµ Néi cïng nhiÒu c«ng tr×nh kh¸c. Nh÷ng c«ng tr×nh kÓ trªn ®· cung cÊp mét ngußn tµi liÖu kh¸ toµn diªn vÒ nÒn vÒ v¨n hãa Dao. Bªn c¹nh ®ã cßn ®Ò cËp kh¸ nhiÒu vÒ vai trß cña giµ lµng, thÇy cóng, nh÷ng ng−êi uy tÝn cña céng ®ång cña c¸c téc ng−êi. §Æc biÖt h¬n lµ khãa luËn tèt nghiÖp cña sinh viªn Hoµng ThÞ Hµ (2007) víi ®Ò tµi: “ Ph¸t huy vai trß cña giµ b¶n- thÇy cóng trong x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë c¬ së ” kh¶o s¸t t¹i L¹ng S¬n ®· ®−a ra mét c¸i nh×n s©u s¾c vÒ vai trß cña giµ b¶n, thÇy cóng d−íi gãc ®é t©m linh. §©y lµ mét c«ng tr×nh cã t− liÖu phong phó, ®i s©u gi¶i thÝch vai trß cña thÇy cóng- giµ b¶n kh«ng chØ trong lÜnh vùc t©m linh mµ cßn c¶ trong cuéc sèng ®êi th−êng. Víi khãa luËn viÕt vÒ giµ b¶n – thÇy cóng ng−êi Tµy nãi trªn, c¸c t¸c gi¶ kh¸c còng ch−a thÊy ®Ò cËp toµn diÖn, s©u s¾c ®Õn vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä ë ng−êi Dao, phÇn lín chØ lµ phÇn ®Ò cËp nhá hoÆc nãi chung chung vÒ nh÷ng ng−êi cã uy tÝn trong c¸c c«ng tr×nh ®· c«ng bè. Do vËy, nghiªn cøu vÒ “vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong ®êi sèng ng−êi Dao QuÇn ChÑt t¹i th«n Hîp NhÊt, x· Ba V×, huyÖn Ba V×, tØnh Hµ T©y” lµ mét ®Ò tµi míi. 7
6. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu §Ó thùc hiÖn ®Ò tµi nµy, t¸c gi¶ ®· sö dung c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu sau: Ph−¬ng ph¸p luËn, ph−¬ng ph¸p thu thËp tµi liÖu, ph−¬ng ph¸p xö lÝ tµi liÖu. Ph−¬ng ph¸p luËn: §Ò tµi vËn dông quan ®iÓm duy vËt biÖn chøng vµ duy vËt lÞch sö ®Ó xem xÐt, ®¸nh gi¸ sù vËt, hiÖn t−îng trong qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ biÕn ®æi, dïng ®Ó nhËn thøc b¶n chÊt cña c¸c hiÖn t−îng v¨n hãa. Ph−¬ng ph¸p thu thËp tµi liÖu thùc hiÖn trong ®Ò tµi nµy lµ ph−¬ng ph¸p ®iÒn d· d©n téc häc, kh¶o s¸t t¹i th«n Hîp NhÊt, x· Ba V×, huyÖn Ba V×, tØnh Hµ T©y. T¹i thùc ®Þa tiÕn hµnh pháng vÊn s©u, ®iÒu tra b¶ng hái theo hé gia ®×nh, gÆp gì nh©n chøng, chôp ¶nh d©n téc häc, quan s¸t d©n téc häc vµ c¸c ph−¬ng ph¸p t¹i thùc ®Þa kh¸c. Ph−¬ng ph¸p xö liÖu: Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi nµy, bªn c¹nh c¸c ph−¬ng ph¸p nãi trªn t«i cßn vËn dông c¸c ph−¬ng ph¸p: ph©n lo¹i, thèng kª, miªu t¶, so s¸nh, hÖ thèng, diÔn dÞch, quy n¹p, tæng hîp vµ liªn ngµnh. 7. Nguån t− liÖu nghiªn cøu §Ó thùc hiÖn ®Ò tµi nµy, t¸c gi¶ dùa trªn c¸c nguån t− liÖu sau: Tµi liÖu ®iÒn d·: Toµn bé nh÷ng quan s¸t, ghi chÐp b»ng giÊy tê, b¨ng ghi ©m, ¶nh chôp, kÕt qu¶ ®iÒu tra b»ng b¶ng hái theo hé gia ®×nh khi ®i ®iÒn d· t¸c gi¶ thu thËp ®−îc. Tµi liÖu th− tÞch: Gåm c¸c lo¹i s¸ch, b¸o, t¹p chÝ tiÕng ViÖt, c¸c b¶n dÞch, c¸c c«ng tr×nh khoa häc ®· ®−îc c«ng bè cña c¸c t¸c gi¶ ®i tr−íc. 8. §ãng gãp cña ®Ò tµi Cung cÊp thªm nguån t− liÖu vÒ v¨n hãa Dao, ®Æc biÖt lµ nhãm Dao QuÇn ChÑt mµ c¸c t¸c gi¶ ®i tr−íc cßn ch−a cã dÞp ®Ò cËp ®Õn, trªn c¬ së kÕ thõa vµ ph¸t triÓn nh÷ng thµnh tùu cña nguêi ®i tr−íc. Lµm s¸ng tá vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong ®êi sèng céng ®ång ng−êi Dao QuÇn ChÑt ë Hîp NhÊt nãi riªng, lµm râ mét phÇn vai trß cña nh÷ng ng−êi cã uy tÝn trong tæ chøc x· héi phi quan ph−¬ng ®èi víi c«ng cuéc x©y dùng n«ng th«n míi hiÖn nay nãi chung. 8
9. Néi dung cña ®Ò tµi Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ phô lôc ®Ò tµi ®−îc cÊu tróc thµnh 3 ch−¬ng nh− sau: Ch−¬ng 1: §iÒu kiÖn tù nhiªn vµ kinh tÕ– x∙ héi cña ng−êi Dao ë th«n Hîp NhÊt, x∙ Ba V×, huyÖn Ba V×, tØnh Hµ T©y (22 trang) Ch−¬ng 2: Giµ lµng - tr−ëng hä ng−êi Dao ë th«n Hîp NhÊt, x∙ Ba V×, huyÖn Ba V×, tØnh Hµ T©y (49 trang) Ch−¬ng 3: Ph¸t huy vai trß cña giµ lµng - tr−ëng hä trong ®êi sèng céng ®ång ng−êi Dao QuÇn ChÑt ë Hîp NhÊt, x∙ ba v×, huyÖn ba v×, tØnh hµ t©y trong giai ®o¹n hiÖn nay (15 trang) 9
Danh môc tμi liÖu tham kh¶o 1. Hoµng H÷u B×nh. Tri thøc ®Þa ph−¬ng vµ vÊn ®Ò ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë miÒn nói ViÖt Nam, T¹p chÝ D©n téc häc, sè2/ 1998, tr. 50 – 54. 2. TrÇn B×nh. TËp qu¸n m−u sinh cña c¸c d©n téc thiÓu sè ë §«ng b¾c ViÖt Nam, Nhµ xuÊt b¶n Ph−¬ng §«ng, Thµnh phè Hå ChÝ Minh, 2005. 3. NguyÔn D−¬ng B×nh. TruyÒn thèng kÝnh träng ng−êi cao tuæi cña d©n téc ta, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 4/ 1998, tr. 3 – 7. 4. NguyÔn Tõ Chi. C¬ cÊu tæ chøc cña lµng ViÖt cæ truyÒn ë B¾c Bé (Gãp phÇn nghiªn cø− v¨n ho¸ vµ téc ng−êi), Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ D©n téc, Hµ Néi, 2003. 5. BÕ viÕt §¼ng. D©n téc häc ViÖt Nam ®Þnh h−íng vµ thµnh tùu nghiªn cøu (1973 – 1998), Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc X· héi, Hµ Néi, 2006, tr. 149 – 199. 6. BÕ ViÕt §¼ng, NguyÔn Kh¾c Tông, N«ng Trung, NguyÔn Nam TiÕn. Ng−êi Dao ë ViÖt Nam, Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc X· héi, Hµ Néi, 1971. 7. H. RuSSel Bernard. C¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu trong nh©n häc – tiÕp cËn ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l−îng, Nhµ xuÊt b¶n §¹i häc Quèc gia Thµnh phè Hå ChÝ Minh, Thµnh phè Hå ChÝ Minh, 2007. 8. M¹c §−êng. Mét vµi ®Æc ®iÓm vÒ c− d©n vµ d©n sè miÒn nói Hµ T©y, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 1/1994, tr. 31 – 41. 9. L−¬ng ThÞ Thu H»ng. Dßng hä trong ®êi sèng gia ®×nh n«ng th«n ViÖt Nam hiÖn nay, th«ng b¸o D©n téc häc 2006 (kû yÕu héi nghÞ), Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc X· héi, Hµ Néi, 2007. 10. DiÖp §×nh Hoa. Ng−êi Dao ë Trung Quèc (qua nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn c÷u cña häc gi¶ Trung Quèc), Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc X· héi, Hµ Néi, 2002. 11. Ph¹m Quang Hoan. Vai trß cña c¸c thiÕt chÕ x· héi truyÒn thèng trong viÖc qu¶n lý c¸c nguån tµi nguyªn céng ®ång cña ng−êi H M«ng, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 5/ 1994, tr. 43 – 53. 96
12. Phan Ngäc Khuª. LÔ cÊp s¾c cña ng−êi Dao L« Gang ë L¹ng S¬n, Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ Th«ng tin, Hµ néi, 2003. 13. Lª NguyÔn Lùu. Mét vµi ý kiÕn vÒ nguån gèc “hä” cña ng−êi ViÖt Nam, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 2/ 19945, tr. 7 – 10. 14. TriÖu H÷u Lý (dÞch). D©n ca Dao, Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ D©n téc, Hµ Néi, 1990. 15. NguyÔn V¨n M¹nh. Vai trß cña dßng hä vµ tÝn ng−ìng thê cóng tæ tiªn cña c− d©n HuÕ xua vµ nay, Th«ng b¸o D©n téc häc 2006 (kû yÕu héi nghÞ), Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc X· héi, Hµ néi, 2007. 16. Hoµng Nam. §Æc tr−ng v¨n ho¸ c¸c d©n téc ViÖt Nam, Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ D©n téc, Hµ néi, 2002. 17. Pham thÞ Thiªn Nga. LÔ tÕt nh¶y cña ng−êi Dao QuÇn ChÑt x· Nga Hoµng, huyÖn Yªn LËp, tØnh Phó Thä, Th«ng b¸o D©n téc häc 2006 (kû yÕu héi nghÞ), Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc X· héi, Hµ néi, 2007. 18. Hïng §×nh Quý (chñ biªn), Ph¹m Quang Hoan. V¨n ho¸ truyÒn thèng ng−êi Dao ë Hµ Giang, Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ D©n téc, Hµ Néi, 1999. 19. Chu Th¸i S¬n. Vai trß cña tÇng líp c¸c giµ lµng trong c¸c x· héi truyÒn thèng ë Tr−êng s¬n – T©y nguyªn, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 3/ 1993, tr. 49 – 50. 20. TrÇn H÷u S¬n. LÔ c−íi ng−êi Dao TuyÓn, Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ D©n téc, Hµ Néi, 2001. 21. TrÇn H÷u S¬n (chñ biªn). Th¬ ca d©n gian ng−êi Dao TuyÓn (song ng÷ ViÖt – Dao), Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ D©n téc, Hµ Néi, 2005. 22. TrÇn H÷u S¬n. Vai trß cña giµ lµng tr−ëng b¶n víi vÊn ®Ò truyÒn th«ng d©n sè ë vïng ®ång bµo c¸c d©n téc Ýt ng−êi, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 2/ 1999, tr. 14 – 18. 23. Lý Hµnh S¬n. C¸c nghi lÔ chñ yÕu trong chu kú ®êi ng−êi cña nhãm Dao TiÒn ë Ba BÓ, B¾c K¹n, Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc X· héi, Hµ Néi, 2003. 24. Lý Hµnh S¬n. Lµng Dao ë huyÖn Ba BÓ, Cao B»ng, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 2/ 1995, tr. 64 – 73. 97
25. Lý Hµnh S¬n. LÔ cÊp s¾c vµ b¶n s¾c v¨n hãa ng−êi Dao, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 3/ 2002, tr. 13 – 23. 26. Lý Hµnh S¬n. vµi khÝa c¹ch vÒ t©m lý ng−êi Dao tiÒn (thÓ hiÖn qua t«n gi¸o tÝn ng−ìng), T¹p chÝ D©n téc häc, sè 4/ 1991, tr. 47 – 49. 27. §ç Ngäc TÊn (chñ biªn), §Æng ThÞ Hoa, NguyÔn ThÞ Thanh. H«n nh©n gia ®×nh d©n téc H M«ng, d©n téc Dao, ë hai tØnh Lai Ch©u, Cao B»ng, Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ D©n téc, Hµ Néi, 2004. 28. §ç Thµnh Th¸i. Suy nghÜ vÒ trang trÝ ®¸m chay cña ng−êi Dao TuyÓn ë Lµo Cai, T¹p chÝ D©n téc häc, sè2/ 1999, tr. 63 – 69. 29. NguyÔn Ngäc Thanh. Lµng b¶n cña ng−êi Dao QuÇn ChÑt ë Phó Thä, Th«ng b¸o D©n téc häc 2006 (kû yÕu héi th¶o), Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc X· héi, Hµ Néi, 2007, tr. 280 – 288. 30. Phan ChÝ Thµnh. Thùc chÊt cña kÕt cÊu dßng hä ng−êi ViÖt trong ®êi sèng lµng x· ë §ång b»ng B¾c bé, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 2/ 1999, tr. 40 – 44. 31. Lª Ngäc Th¾ng. Mét sè vÊn ®Ò vÒ d©n téc vµ ph¸t triÓn, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2005, tr. 154 – 175. 32. N«ng Quèc TuÊn. Trang phôc cæ truyÒn cña ng−êi Dao ë ViÖt Nam, Nhµ xuÊt b¶n V¨n Ho¸ D©n Téc, Hµ Néi, 2003. 33. NguyÔn Kh¾c Tông. Nhµ ë cña ng−êi Dao x−a vµ nay, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 2/ 1996, tr. 34 – 40. 34. NguyÔn Kh¾c Tông, NguyÔn Anh C−êng. Trang phuc cæ truyÒn cña ng−êi Dao ë ViÖt Nam, Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ D©n téc, Hµ Néi, 2003. 35. NguyÔn Kh¾c Tông. Trë l¹i vÊn ®Ò ph©n lo¹i c¸c nhãm Dao ë ViÖt Nam, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 3/ 1997, tr. 30 – 37. 36. NguyÔn Kh¾c Tông. Tõ mèi quan hÖ hä hµng thÓ hiÖ trong c− tró n«ng th«n, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 2/ 1974, tr. 69 – 73. 37. §Æng Nghiªm V¹n. Dßng hä, gia ®×nh c¸c d©n téc Ýt ng−êi, tr−íc sù ph¸t triÓn hiÖn nay, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 2/ 1991, tr. 10 – 18. 38. NguyÔn Quang Vinh. Mét sè vÊn ®Ì ng−êi Dao ë Qu¶ng Ninh, Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸ D©n téc, Hµ Néi, 1998. 98
39. Ph−îng Vò (chñ biªn). §Þa chÝ Hµ T©y, Së V¨n ho¸ th«ng tin Hµ T©y, Hµ T©y, 1999. 40. §ç Ngäc Yªn. Gi¸o dôc dßng hä mét vÊn ®Ò cßn tån t¹i, T¹p chÝ D©n téc häc, sè 3/ 1996, tr. 33 – 34. 99