Tóm tắt luận văn: Chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa

Chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trƣờng Sa<br /> Lê Quang Thành<br /> Ngƣời hƣớng dẫn: TS. Đỗ Hoà Bình<br /> <br /> LỜI NÓI ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài:<br /> Việt Nam là một quốc gia ven biển, có vùng biển rộng, bờ biển dài với hàng<br /> trăm đảo, quần đảo lớn nhỏ gần bờ và xa bờ chạy dọc theo chiều dài đất nước. Đặc<br /> biệt, hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa có vị trí chiến lược vô cùng quan trọng<br /> không chỉ với Việt Nam mà còn có vị trí địa chính trị cực kỳ quan trọng đối với cả<br /> khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Từ lâu, Việt Nam đã chiếm hữu và thực hiện<br /> chủ quyền đối với hai quần đảo này và Việt Nam có đủ những bằng chứng lịch sử<br /> và pháp lý để chứng minh quan điểm, lập trường đó của mình.<br /> Ngày nay trước nguy cơ nguồn tài nguyên trên đất liền đang ngày càng cạn<br /> kiệt, các quốc gia đang từng bước dịch chuyển, tăng cường hướng quan tâm của<br /> mình ra biển và đại dương. Không phải ngẫu nhiên mà người ta coi thế kỷ 21 là thế<br /> kỷ của Đại dương. Xu thế tiến ra biển, chiếm lĩnh và khống chế không gian biển,<br /> sử dụng và khai thác biển đang trở thành xu thế chung của cả nhân loại. Khu vực<br /> Châu Á - Thái Bình Dương và khu vực Biển Đông cũng không nằm ngoài quy luật<br /> đó. Mặt khác, phân tích trên khía cạnh lợi ích nhiều mặt có thể đạt được từ việc<br /> làm chủ được hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, bất kỳ quốc gia nào ven bờ<br /> Biển Đông đều mong muốn thiết lập được chủ quyền của mình trên hai quần đảo<br /> này.<br /> Xuất phát từ những lý do nêu trên, trong vùng Biển Đông đã và đang tồn tại<br /> những tranh chấp về chủ quyền rất phức tạp và kéo dài. Tình hình tranh chấp này<br /> không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh, quốc phòng, sự phát triển của Việt<br /> <br /> Nam mà còn ảnh hưởng đến cả hoà bình, ổn định và phát triển của toàn bộ khu<br /> vực.<br /> Hơn bao giờ hết, vấn đề tranh chấp về chủ quyền đối với hai quần đảo, đang<br /> là vấn đề "nóng, nhạy cảm" đối với Việt Nam và khu vực. Yêu cầu chứng minh và<br /> khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa<br /> là phù hợp với thực tế lịch sử và luật pháp quốc tế đã và đang được đặt ra hết sức<br /> cấp thiết. Chứng minh và khẳng định Việt Nam đã xác lập và thực hiện chủ quyền<br /> như thế nào để vừa đảm bảo toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, đảm bảo an ninh, quốc<br /> phòng, kinh tế lại vừa đảm bảo được yêu cầu hợp tác, hội nhập quốc tế, không để<br /> xảy ra hoặc làm xuất hiện những nguy cơ xảy ra tranh chấp về lợi ích với các quốc<br /> gia hữu quan, thậm chí là những nguy cơ gây xung đột vũ trang. Câu hỏi này thật<br /> sự không bao giờ là dễ giải đáp, đòi hỏi phải có các giải pháp thích hợp và đặc biệt<br /> phải phù hợp với thực tế lịch sử cũng như luật pháp và thực tiễn quốc tế.<br /> Mặc dù vấn đề này đã được Việt Nam và các quốc gia hữu quan, quan tâm<br /> giải quyết song do quan điểm, lập trường của các bên còn khác nhau quá xa cho<br /> nên việc đưa ra được những phương hướng, giải pháp thích hợp và được các bên<br /> hữu quan cùng chấp thuận luôn gặp rất nhiều khó khăn. Tranh chấp chủ quyền đối<br /> với hai quần đảo tiếp tục tồn tại và nguy cơ xung đột tiềm tàng xuất phát từ những<br /> tranh chấp này có thể gây những ảnh hưởng xấu đến hoà bình, ổn định trong khu<br /> vực.<br /> 2. Tình hình nghiên cứu:<br /> Việc nghiên cứu Luật pháp và thực tiễn quốc tế về vấn đề "xác lập chủ<br /> quyền quốc gia đối với các vùng lãnh thổ" để áp dụng vào trường hợp hai quần đảo<br /> Hoàng Sa – Trường Sa đã được nhiều học giả trong và ngoài nước quan tâm. Đã có<br /> một số công trình nghiên cứu tiêu biểu đó là: "Kể chuyện đảo Việt Nam" của tác<br /> giả Vũ Phi Hoàng NXB Quân đội nhân dân năm 1978; "Cuộc tranh chấp Việt Trung về hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa" của tác giả Lưu Văn Lợi, NXB<br /> <br /> Công An Nhân Dân Hà Nội, năm 1995; Luận án phó Tiến sĩ Luật học của tác giả<br /> Hoàng Trọng Lập về “Tranh chấp hai quần đảo Hoàng Sa - Trường Sa và Luật<br /> pháp quốc tế” năm 1996... Các tác giả nước ngoài cũng đã có nhiều công trình<br /> nghiên cứu về vấn đề này như: "Cuộc tranh chấp quần đảo Trường Sa - Ai là chủ<br /> sở hữu đầu tiên" của tác giả Daniel J. Dzurek, năm 1996; "Chủ quyền trên hai<br /> quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa" của tác giả Monique Chemillier - Gendreau<br /> năm 1997...<br /> Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu trong nước dường như vẫn chưa thực<br /> sự rõ ràng khi đưa ra các lập luận pháp lý quốc tế để khẳng định quá trình xác lập<br /> chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Còn các<br /> công trình nghiên cứu của các học giả nước ngoài thì do không có đầy đủ các tài<br /> liệu và bằng chứng lịch sử về hai quần đảo nên đã có những cách hiểu không chính<br /> xác cả về lịch sử xác lập chủ quyền cũng như một số giai đoạn thực hiện chủ quyền<br /> của Việt Nam đối với hai quần đảo.<br /> 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài:<br /> - Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn quốc tế về vấn đề xác lập chủ quyền<br /> quốc gia đối với các vùng lãnh thổ.<br /> - Trình bày, phân tích và đánh giá các bằng chứng lịch sử để từ đó chứng<br /> minh quá trình xác lập và thực hiện chủ quyền của Việt Nam trên hai quần đảo<br /> Hoàng Sa và Trường Sa là phù hợp với thực tế lịch sử cũng như luật pháp quốc tế.<br /> - Phân tích và phê phán yêu sách và lập luận sai trái của các bên (Trung<br /> Quốc, Philippine, Malaysia, Brunei và Đài Loan) tranh chấp chủ quyền đối với hai<br /> quần đảo Hoàng Sa – Trường Sa của Việt Nam.<br /> - Đề xuất các phương hướng và các giải pháp cho tranh chấp song phương<br /> đối với quần đảo Hoàng Sa cũng như những tranh chấp đa phương đối với quần<br /> đảo Trường Sa.<br /> 4. Cơ sở lý luận và Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài:<br /> <br /> - Cơ sở lý luận của đề tài là quan điểm, lập trường chính thức của Nhà nước<br /> Việt Nam về chủ quyền lãnh thổ đối với hai quần đảo Hoàng Sa – Trường Sa. Dựa<br /> trên cơ sở lý luận, các căn cứ pháp lý về xác lập chủ quyền lãnh thổ trong những<br /> quy định của luật pháp và thực tiễn quốc tế.<br /> - Phương pháp nghiên cứu của đề tài là phương pháp duy vật biện chứng,<br /> duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lê nin, đặt cái chung trong cái riêng để nghiên<br /> cứu, trên cơ sở so sánh, đánh giá tìm ra những hạt nhân tiến bộ, những ưu điểm để<br /> áp dụng trong hệ thống lý luận nhằm chứng minh chủ quyền không thể tranh cãi<br /> của Việt Nam đối với hai quần đảo. Ngoài ra, Luận văn còn sử dụng các phương<br /> pháp nghiên cứu khác như: phân tích, thống kê, so sánh...<br /> 5. Những đóng góp của Luận văn:<br /> - Góp phần củng cố lập trường pháp lý của Việt Nam khi tiến hành đấu tranh<br /> đối ngoại trên trường quốc tế bảo vệ chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo<br /> Hoàng Sa và Trường Sa.<br /> - Đề xuất một số suy nghĩ, ý tưởng trong quá trình tìm kiếm giải pháp cho<br /> tranh chấp hai quần đảo Hoàng Sa - Trường Sa giữa Việt Nam và các bên liên quan<br /> khác.<br /> 6. Kết cấu của Luận văn:<br /> Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo,<br /> Luận văn được cơ cấu thành 5 chương như sau:<br /> Chƣơng 1. Vị trí địa lý và tầm quan trọng của hai quần đảo Hoàng Sa Trƣờng Sa.<br /> Chƣơng 2. Luật pháp và thực tiễn quốc tế về xác lập và thực hiện chủ quyền<br /> lãnh thổ.<br /> Chƣơng 3. Lịch sử xác lập và thực hiện chủ quyền của Việt Nam đối với hai<br /> quần đảo.<br /> Chƣơng 4. Về những yêu sách thiếu căn cứ đối với hai quần đảo.<br /> <br /> Chƣơng 5. Phƣơng hƣớng và một số kiến nghị cho tranh chấp đối với hai quần<br /> đảo.<br /> <br /> CHƢƠNG 1<br /> VỊ TRÍ ĐỊA LÝ VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA<br /> HAI QUẦN ĐẢO HOÀNG SA - TRƢỜNG SA<br /> Trước đây, trong một thời gian dài, người Việt và người phương Tây biết<br /> đến hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa ngày nay ở giữa Biển Đông một cách mơ<br /> hồ và đặt cho chúng một cái tên gọi chung. Người Việt thường gọi là Bãi Cát Vàng<br /> hay Cồn Vàng hoặc về sau này gọi là Hoàng Sa hoặc Đại Trường Sa hay Vạn Lý<br /> Trường Sa (phiên âm theo tiếng Hán). Người phương Tây, cụ thể là người Bồ Đào<br /> Nha gọi là Parcel hay Pracel (theo tiếng Bồ Đào Nha có nghĩa là: đá ngầm). Cho<br /> đến thế kỷ XVII hai quần đảo vẫn được vẽ gộp lại dưới tên gọi chung Paracel, nằm<br /> dọc sát bờ biển miền Trung Việt Nam. Mãi đến năm 1787 - 1788, đoàn khảo sát<br /> Kergariou Locmaria mới xác định được một cách rõ ràng và chính xác vị trí của<br /> quần đảo Paracel như hiện nay. Từ đó, người phương Tây mới bắt đầu phân biệt<br /> quần đảo Paracel ở phía Bắc với quần đảo ở phía Nam mà sau này đến thập niên<br /> 40 của thế kỷ XX người Pháp mới đặt tên là Spratly để chỉ chung cho quần đảo<br /> Trường Sa. Trung Quốc, một bên tham gia tranh chấp chủ quyền đối với hai quần<br /> đảo Hoàng Sa và Trường Sa đặt tên cho hai quần đảo này là “Tây Sa” và “Nam Sa”.<br /> Một điều hết sức đặc biệt là có sự nhất quán hết sức rõ ràng giữa danh xưng<br /> quần đảo tên Việt và tên phương Tây. Giám mục Tabert đã từng ghi chú trên bản<br /> đồ “An Nam Đại Quốc Hoạ Đồ” với hàng chữ Paracel seu Cat Vang. (seu: tiếng<br /> Latinh có nghĩa: hoặc là) [20,tr.2]. Ở Trung Quốc hay bất kỳ nước nào khác đều<br /> không hề có các khái niệm này. Chỉ có ở Việt Nam mới chắc chắn có tên gọi Cát<br /> Vàng hay Hoàng Sa để chỉ Paracel do người phương Tây đặt tên. Điều này là một<br /> <br />