BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ

…………/………… …../…..

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

HOÀNG XUÂN THUẬN

TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THANH TRA CHUYÊN NGÀNH XÂY DỰNG TỈNH QUẢNG BÌNH

Chuyên ngành: Quản lý công

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

Mã số: 8 34 04 03

THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2018

Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. LƯƠNG THANH CƯỜNG

Phản biện 1:……………………………………………………………….

……………………………………………………………….

Phản biện 2:……………………………………………………………….

……………………………………………………………….

Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học

viện

Hành chính Quốc gia

Địa điểm: Phòng họp……., Nhà……. - Hội trường bảo vệ luận văn

thạc sĩ Học viện Hành chính Quốc gia

Số:.......- Đường…………. - TP …………………………………....

Thời gian: Vào hồi ………giờ……..tháng…….năm 2018

Có thể tìn hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia

hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài luận văn

Thanh tra chuyên ngành xây dựng thuộc hệ thống thanh tra nhà

nước; là cơ quan tham mưu của cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp

về xây dựng; giúp thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp

thực hiện chức năng thanh tra, kiểm tra ở các lĩnh vực thuộc thẩm

quyền quản lý nhà nước của ngành Xây dựng.

Hoạt động của các cơ quan thanh tra chuyên ngành xây dựng

nhằm phát hiện những sơ hở trong cơ chế quản lý, chính sách, pháp

luật để kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền biện pháp

khắc phục, hoàn thiện; hướng dẫn, tuyên tuyền các chủ thể tham gia

hoạt động trong các lĩnh vực thuộc ngành Xây dựng quản lý nắm bắt,

thực hiện đúng quy định của pháp luật; phát hiện và xử lý những

hành vi vi phạm pháp luật góp phần phòng ngừa sai phạm, nâng cao

hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước ngành Xây dựng, bảo

vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, công dân.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được thì hoạt động thanh tra

chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình còn nhiều hạn chế. Kết quả

hoạt động chưa đáp ứng yêu cầu, chức năng, nhiệm vụ được giao.

Tình hình vi phạm pháp luật trong đầu tư xây dựng vẫn xảy ra ở

nhiều nơi; tham nhũng, lãng phí xẩy ra lớn trong lĩnh vực đầu tư xây

dựng; tình trạng xây dựng không phép, sai phép, trái phép mặc dầu

đã được hạn chế song vẫn còn xảy ra ở nhiều địa bàn, nhất là tại các

đô thị.

Để khắc phục tình trạng trên, việc tăng cường công tác thanh

tra, kiểm tra trong các lĩnh vực ngành Xây dựng quản lý là một yêu

cầu bức thiết. Vì vậy, việc nghiên cứu nhằm đưa ra các giải pháp để

tiếp tục hoàn thiện cơ cấu tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên

ngành xây dựng nói chung, thanh tra chuyên ngành xây dựng trên địa

bàn tỉnh Quảng Bình nói riêng, đảm bảo thực hiện hoàn thành tốt

nhiệm vụ được giao là một yêu cầu cấp thiết đang đặt ra hiện nay đối

với ngành Xây dựng.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn

Về các đề tài nghiên cứu khoa học về thanh tra:

Đề tài khoa học cấp cơ sở “Hoạt động thanh tra chuyên ngành

của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành”

năm 2012 của tác giả Nguyễn Thị Hải Yến-Vụ Pháp chế Thanh tra

chính phủ; đề tài cấp bộ: "Hoàn thiện pháp luật về thanh tra trong

giai đoạn hiện nay" do ThS. Văn Tiến Mai, Phó Vụ trưởng Kế hoạch,

Tài chính & Tổng hợp, Thanh tra Chính phủ làm chủ nhiệm. Thực

hiện năm 2016-2018.

Các bài nghiên cứu đăng trên báo, tạp chí

TS. Bùi Thị Thanh Thúy, Học viện Hành chính Quốc gia (năm

2016): “Yêu cầu và định hướng hoàn thiện pháp luật về thanh tra

chuyên ngành ở Việt Nam hiện nay”; PGS.TS. Nguyễn Văn Thâm,

Học viện Hành chính Quốc gia: “Một số vấn đề về thanh tra và tổ

chức, hoạt động thanh tra trong tình hình hiện nay”; ThS. Nguyễn

Tuấn Khanh, Viện Khoa học Thanh tra ”Tổ chức và hoạt động thanh

tra chuyên ngành trước yêu cầu phân cấp quản lý và chuyên nghiệp

hóa đội ngũ công chức”.

Các đề tài luận án, luận văn đã bảo vệ

- Luận án tiến sỹ “Hoàn thiện thanh tra diện rộng của Thanh tra

chính phủ trong thực hiện chính sách xã hội” của nghiên cứu sinh

Nguyễn Thanh Hải, năm 2013; luận án tiến sỹ “Tổ chức và hoạt

động thanh tra xây dựng ở Việt nam hiện nay” của nghiên cứu sinh

Phạm Thị Anh Đào năm 2017;

- Luận văn thạc sỹ quản lý công “Tổ chức và hoạt động thanh

tra chuyên ngành xây dựng- từ thực tiễn thành phố Đà nẵng” của tác

giả Trần Văn Dũng, năm 2014; luận văn thạc sỹ luật học “Tổ chức

và hoạt động thanh tra xây dựng từ thực tiễn tỉnh Kiên Giang” của

Nguyễn Văn Quanh, năm 2016; luận văn thạc sỹ luật học “Pháp luật

về thanh tra xây dựng từ thực tiễn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội”

của tác giả Lê Ngọc Linh, năm 2017...

Nhìn chung các luận văn nêu trên đã nghiên cứu, phân tích lý

giải nhiều vấn đề liên quan đến pháp luật, tổ chức và hoạt động

thanh tra, thanh tra chuyên ngành nói chung và thanh tra chuyên

ngành xây dựng nói riêng. Mỗi đề tài nghiên cứu hoặc là mang phạm

vi rộng, phổ quát, hoặc là nghiên cứu cụ thể thực tiễn tại từng địa

phương.

Vì vậy, có thể khẳng định cho đến nay vẫn chưa có công trình

khoa học nào đi sâu nghiên cứu một cách có hệ thống vấn đề đổi mới

tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng ở tỉnh Quảng

Bình, qua đó đưa ra phương hướng và các giải pháp thiết thực, khả

thi nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra chuyên ngành xây

dựng góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về xây dựng ở

tỉnh Quảng Bình. Đây cũng là lý do để đề tài này được lựa chọn.

3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu luận văn

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đưa ra các giải pháp nhằm

hoàn thiện tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh

Quảng Bình.

Nhiệm vụ nghiên cứu là phải làm sáng tỏ những vấn đề lý luận

và thực tiễn về tổ chức, hoạt động ngành thanh tra nói chung, thanh

tra xây dựng tỉnh Quảng Bình nói riêng; phân tích thực trạng, để từ

đó tìm ra nguyên nhân, đề ra giải pháp khắc phục, hoàn thiện tổ

chức, hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn

- Đối tượng nghiên cứu là tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên

ngành xây dựng.

- Phạm vi nghiên cứu về không gian: trên địa bàn tỉnh Quảng

Bình.

- Phạm vi nghiên cứu về thời gian: từ năm 2011 đến nay.

- Phạm vi nghiên cứu về nội dung: nghiên cứu cơ sở lý luận và

thực tiễn về tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng.

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận

văn

Luận văn dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác -

Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm, đường lối của Đảng,

chính sách, pháp luật của Nhà nước ta về xây dựng nhà nước pháp

quyền, về cải cách nền hành chính, về tổ chức và hoạt động cơ quan

thanh tra nhà nước.

- Chương 1: Vận dụng phương pháp duy vật biện chứng của chủ

nghĩa Mác-Lênin với những phương pháp nghiên cứu như: phân tích

-tổng hợp, lịch sử-cụ thể để luận giải, làm rõ các vấn đề về thanh tra

và thanh tra chuyên ngành xây dựng.

- Chương 2, Chương 3 sử dụng các phương pháp phân tích, tổng

hợp, thống kê, so sánh và một số phương pháp khác để đánh giá thực

trạng tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng trên địa

bàn tỉnh Quảng Bình, tìm ra nguyên nhân của những hạn chế, bất cập

để từ đó đề ra phương hướng và các giải pháp hoàn thiện.

6. Ý nghĩa lý luận, thực tiễn của đề tài

- Về lý luận, đề tài nghiên cứu làm rõ, bổ sung và hệ thống hóa

lý luận về tổ chức, hoạt động thanh tra nhà nước, thanh tra chuyên

ngành xây dựng. Chỉ ra mối quan hệ giữa thanh tra chuyên ngành

xây dựng trong hệ thống cơ quan thanh tra nhà nước và mối quan hệ

với cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp và cấp trên.

- Về thực tiễn, đề tài phân tích, đánh giá thực trạng tổ chức hoạt

động thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình; chỉ ra

những ưu điểm, hạn chế, bất cập và nguyên nhân để từ đó đề ra các

giải pháp nhằm hoàn thiện bộ máy tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt

động thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình.

7. Kết cấu luận văn

- Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức, hoạt động thanh tra

chuyên ngành xây dựng.

- Chương 2: Thực trạng tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên

ngành xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

- Chương 3: Phương hướng, giải pháp hoàn thiện tổ chức, hoạt

động thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình.

Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC, HOẠT ĐỘNG

THANH TRA CHUYÊN NGÀNH XÂY DỰNG

1.1. Thanh tra và thanh tra chuyên ngành xây dựng

1.1.1. Thanh tra

1.1.1.1. Khái niệm thanh tra

Theo Pháp lệnh Thanh tra năm 1990 “Thanh tra là một chức

năng thiết yếu của cơ quan quản lý nhà nước; là phương thức bảo

đảm pháp chế, tăng cường kỷ luật trong quản lý nhà nước, thực hiện

quyền dân chủ xã hội chủ nghĩa”.

Theo Luật Thanh tra năm 2010 “Thanh tra nhà nước là hoạt

động xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy

định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với việc thực hiện

chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá

nhân”. Thanh tra nhà nước bao gồm thanh tra hành chính và thanh

tra chuyên ngành.

1.1.1.2. Đặc điểm thanh tra

Thanh tra có những đặc điểm chủ yếu sau đây:

Thứ nhất, thanh tra mang tính quyền lực nhà nước

Thứ hai, hoạt động thanh tra mang tính khách quan

Thứ ba, hoạt động thanh tra mang tính độc lập tương đối

Thứ tư, hoạt động thanh tra gắn liền với quản lý nhà nước

1.1.2. Thanh tra chuyên ngành xây dựng

1.1.2.1. Quan niệm về thanh tra chuyên ngành xây dựng Thanh tra chuyên ngành là hoạt động thanh tra của cơ quan nhà

nước có thẩm quyền theo ngành, lĩnh vực đối với cơ quan, tổ chức,

cá nhân trong việc chấp hành pháp luật chuyên ngành, quy định về

chuyên môn - kỹ thuật, quy tắc quản lý thuộc ngành, lĩnh vực đó.

Thanh tra chuyên ngành xây dựng là hoạt động thanh tra chuyên

ngành thuộc các lĩnh vực quản lý nhà nước của ngành Xây dựng.

1.1.2.2. Đối tượng của thanh tra chuyên ngành xây dựng

Đối tượng của thanh tra chuyên ngành xây dựng là các cơ quan,

tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động trong các lĩnh vực thuộc phạm

vi quản lý nhà nước của ngành Xây dựng theo quy định của pháp

luật. 1.1.3. Nội dung, nhiệm vụ, quyền hạn của thanh tra chuyên ngành

xây dựng

1.1.3.1. Nội dung của thanh tra chuyên ngành xây dựng

Nội dung thanh tra chuyên ngành xây dựng là thanh tra việc

thực hiện các quy định của pháp luật trên các lĩnh vực: Quy hoạch

xây dựng và kiến trúc; hoạt động đầu tư xây dựng; phát triển đô thị;

hạ tầng kỹ thuật đô thị và khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công

nghệ cao; nhà ở; công sở; thị trường bất động sản; vật liệu xây dựng.

1.1.3.2. Nhiệm vụ, quyền hạn của thanh tra chuyên ngành xây

dựng

Thanh tra chuyên ngành xây dựng thực hiện nhiệm vụ theo quy

định tại Điều 24 Luật Thanh tra năm 2010; Điều 13 Nghị định số

86/2011/NĐ-CP; Điều 11 Nghị định số 26/2013/NĐ-CP. Quyền hạn

của thanh tra chuyên ngành xây dựng được quy định tại Điều 51, Điều 52, Điều 53, Điều 54, Điều 55 của Luật Thanh tra năm 2010. 1.2. Tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng

1.2.1. Tổ chức thanh tra chuyên ngành xây dựng

Thanh tra chuyên ngành xây dựng được thành lập ở 02 cấp, cấp

bộ và cấp sở. Ở cấp bộ có Thanh tra Bộ Xây dựng là cơ quan của Bộ

Xây dựng. Tương tự, ở cấp sở có Thanh tra Sở Xây dựng là cơ quan

của Sở Xây dựng. Thực hiện chức năng thanh tra hành chính và

thanh tra chuyên ngành về xây dựng đối với tổ chức, cá nhân tham

gia hoạt động đầu tư xây dựng.

1.2.2. Hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng

Hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng là hoạt động của

Thanh tra Bộ Xây dựng, Thanh tra Sở Xây dựng đối với cơ quan, tổ

chức, cá nhân trong việc chấp hành pháp luật chuyên ngành xây

dựng, quy định về chuyên môn - kỹ thuật, quy tắc quản lý thuộc

ngành Xây dựng.

1.3. Các điều kiện bảo đảm tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên

ngành xây dựng

1.3.1. Hệ thống thể chế và tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên

ngành xây dựng đồng bộ, phù hợp thực tiễn

Hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng phụ thuộc rất nhiều

vào chất lượng của những quy định pháp luật về thẩm quyền, chức

năng, nhiệm vụ của các cơ quan thanh tra xây dựng. Một hệ thống

pháp luật đồng bộ, đầy đủ, cụ thể, chặt chẽ và thống nhất sẽ giúp cho

việc thực hiện các hoạt động liên quan đến xây dựng được diễn ra

theo một trật tự hợp lý, giúp cho cơ quan thanh tra xây dựng có cơ sở

xác định rõ mức độ vi phạm và là căn cứ khi xử lý.

1.3.2. Bộ máy được tổ chức hợp lý, khoa học

Để bộ máy các cơ quan thanh tra chuyên ngành xây dựng hoạt

động hiệu quả đòi hỏi phải xác định đúng cơ chế quản lý, mô hình tổ

chức hợp lý, khoa học, xác định đúng chức năng, thẩm quyền, trách

nhiệm của các cơ quan thanh tra chuyên ngành xây dựng. Do đó, tổ

chức thanh tra chuyên ngành xây dựng phải phù hợp với hệ thống cơ

quan quản lý nhà nước về xây dựng, đáp ứng yêu cầu về công tác

quản lý của ngành Xây dựng

1.3.3. Đội ngũ công chức có phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu

thực thi công vụ

Phẩm chất, năng lực, đạo đức công vụ là một yêu cầu cần có của

một công chức hành chính nhà nước. Đặc biệt hơn, đối với công

chức ngành thanh tra thì yêu cầu đó càng được coi trọng và đặt lên

hàng đầu. Đội ngũ công chức thanh tra phải đảm bảo đủ về số lượng,

đáp ứng được yêu cầu về chất lượng, công chức thanh tra phải vừa

có kiến thức tổng hợp, vừa có am hiểu sâu về chuyên ngành.

1.3.4. Sự chia sẽ, phối hợp, hỗ trợ của các bên liên quan

Để đảm bảo cho hoạt động của thanh tra chuyên ngành xây

dựng phát huy được hiệu quả, Luật Thanh tra quy định về trách

nhiệm phối hợp, hỗ trợ của các bên liên quan (Điều 8, Điều 10, Điều

11 Luật Thanh tra năm 2010).

1.3.5. Các điều kiện khác

Hoạt động của thanh tra chuyên ngành xây dựng phải được đảm

bảo bởi hệ thống thể chế đồng bộ, phù hợp, có bộ máy tổ chức hợp

lý, khoa học, có đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu công vụ,

có sự chia sẽ, phối hợp, hỗ trợ của các bên liên quan. Đồng thời cần

có các điều kiện khác gồm: Trụ sở làm việc; trang thiết bị kỹ thuật;

phương tiện đi lại; kinh phí hoạt động.

Tiểu kết Chương 1

Chương 1 đã luận giải, làm rõ cơ sở lý luận về thanh tra, thanh

tra chuyên ngành và thanh tra chuyên ngành xây dựng. Thanh tra

chuyên ngành xây dựng được tổ chức ở 2 cấp, cấp bộ và cấp sở. Hoạt

động thanh tra chuyên ngành xây dựng là hoạt động của Thanh tra

Bộ Xây dựng, Thanh tra Sở Xây dựng đối với cơ quan, tổ chức, cá

nhân trong việc chấp hành pháp luật chuyên ngành xây dựng, quy

định về chuyên môn - kỹ thuật, quy tắc quản lý thuộc ngành xây

dựng. Để thanh tra chuyên ngành xây dựng hoạt động hiệu lực, hiệu

quả thì phải có hệ thống thể chế đồng bộ, phù hợp; có tổ chức bộ

máy và đội ngũ công chức đảm bảo về chất lượng và số lượng; có sự

chia sẽ, phối hợp, hỗ trợ của các tổ chức cá nhân liên quan. Đồng

thời phải đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ

thuật, phương tiện và kinh phí hoạt động.

Chương 2

THỰC TRẠNG TỔ CHỨC, HOẠT ĐỘNG

THANH TRA CHUYÊN NGÀNH XÂY DỰNG

TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG BÌNH

2.1. Tổ chức thanh tra chuyên ngành xây dựng ở tỉnh Quảng

Bình

2.1.1. Cơ cấu tổ chức, nhân lực cơ quan thanh tra chuyên ngành

xây dựng ở tỉnh Quảng Bình hiện nay

Tổ chức thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình là

cơ quan Thanh tra Sở Xây dựng. Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Quảng

Bình có Chánh Thanh tra, không quá 02 Phó Chánh Thanh tra, các

thanh tra viên, công chức và nhân viên giúp việc, được tổ chức thành

03 bộ phận. Tính đến ngày 31/12/2017, Thanh tra Sở được định biên

10 người (công chức 08, hợp đồng lao động 02).

2.1.2. Nội dung, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ quan thanh tra chuyên

ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình

Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Quảng Bình thực hiện nhiệm vụ

theo quy định của pháp luật và Quyết định số 2921/2014/QĐ-UBND.

Quyền hạn thanh tra thực hiện theo quy định tại các Điều 51, 52, 53,

54, 55 Luật Thanh tra năm 2010.

2.2. Tình hình hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng trên

địa bàn tỉnh Quảng Bình trong thời gian qua

2.2.1. Hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực hoạt động

đầu tư xây dựng

2.2.1.1. Hoạt động thanh tra, kiểm tra công tác quản lý trật tự

xây dựng đô thị

Một là, công tác kiểm tra về trật tự xây dựng: Kết quả, từ năm

2011 đến năm 2017: Số giấy phép xây dựng do Sở xây dựng cấp:

247 (giấy phép); Số lượt kiểm tra: 25 (cuộc); Số trường hợp xử phạt

hành chính: 4; Số tiền xử phạt hành chính: 100 triệu đồng. Qua số

liệu trên cho thấy công tác kiểm tra trật tự xây dựng còn hạn chế.

Hai là, công tác thanh tra về cấp giấy phép xây dựng: Thanh tra

Sở mới thực hiện thanh tra công tác cấp giấy phép xây dựng tại 5/8

huyện, thành phố trên địa bàn. Công tác thanh tra này còn hạn chế.

2.2.1.2. Hoạt động thanh tra công tác quản lý dự án đầu tư xây

dựng từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước và nguồn vốn nhà nước

ngoài ngân sách

Thanh tra Sở đã thực hiện 124 cuộc thanh tra về hoạt động quản

lý dự án, kết quả: Qua thanh tra, đã ra quyết định xử phạt vi phạm

hành chính hoặc thu hồi, giảm trừ tiền sai phạm 138 trường hợp với

số tiền 7.166 triệu đồng.

2.2.1.3. Hoạt động kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật

đối với chủ đầu tư, các nhà thầu về công tác quản lý dự án đầu tư,

quản lý chất lượng công trình, năng lực hành nghề, an toàn vệ sinh

môi trường trong thi công xây dựng

Thanh tra Sở Xây dựng đã kiểm tra năng lực hành nghề tại 11

công ty tư vấn xây dựng. Qua kiểm tra hoạt động tư vấn xây dựng đã

kiến nghị chấn chỉnh. Đối với công tác kiểm tra về an toàn lao động,

vệ sinh môi trường thì đang còn rất hạn chế.

2.2.1.4. Hoạt động thanh kiểm tra việc tổ chức thành lập và

hoạt động các phòng thí nghiệm chuyên ngành xây dựng

Công tác thanh, kiểm tra việc tổ chức thành lập và hoạt động

phòng thí nghiệm chuyên ngành xây dựng (LAS-XD) đã được Thanh

tra Sở Xây dựng thực hiện, nhưng chưa thường xuyên. Mức độ phát

hiện xử lý cũng còn nhiều hạn chế.

2.2.2. Hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực vật liệu xây

dựng

Năm 2016, 2017 Thanh tra Sở đã thực hiện thanh tra, kiểm tra

tại 15 đơn vị sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng. Qua thanh, kiểm

tra đã xử phạt vi phạm hành chính 3 đơn vị với số tiền 70 triệu đồng,

kiến nghị chấn chỉnh khắc phục 8 đơn vị.

Hạn chế: chưa đi sâu vào việc kiểm tra chất lượng sản phẩm đưa

ra thị trường; phạm vi kiểm tra còn hẹp.

2.2.3. Hoạt động thanh tra việc đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn,

nghiệp vụ trên các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý ngành Xây

dựng

Trên địa bàn tỉnh Quảng Bình chưa diễn ra các hoạt động đào

tạo, bồi dưỡng của các tổ chức phi nhà nước về môi giới, hành nghề,

định giá bất động sản, điều hành sàn giao dịch bất động sản...Nên

công tác thanh, kiểm tra của Thanh tra Sở Xây dựng chưa thực hiện.

2.2.4. Hoạt động thanh tra kiểm tra khác

Ngoài các lĩnh vực thanh kiểm tra trên, hàng năm thanh tra Sở

cử từ 2 đến 4 thanh tra viên tham gia các đoàn thanh tra, kiểm tra liên

ngành về quản lý dự án.

2.3. Phân tích thực trạng các điều kiện đảm bảo tổ chức,

hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình

2.3.1. Mức độ hoàn thiện của hệ thống thể chế về tổ chức, hoạt

động thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình

Hệ thống thể chế về tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên ngành

xây dựng tỉnh Quảng Bình ngoài các quy định chung của luật, nghị

định, thông tư còn có: Quyết định số 2921/2014/QĐ-UBND về kiện

toàn tổ chức, hoạt động Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Quảng Bình;

quyết định số 1908/QĐ-SXD của Sở Xây dựng Quảng Bình ban

hành quy định cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ các bộ phận

thuộc Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Quảng Bình.

Nhìn chung hệ thống thể chế khá hoàn thiện, nhưng quy định về

cơ cấu tổ chức bộ máy chưa hợp lý; quy định về hoạt động thanh tra

chưa đầy đủ, thiếu các quy định về thực hiện thẩm quyền, phương

thức hoạt động, chế tài xử lý...

2.3.2. Mức độ hợp lý, khoa học trong tổ chức bộ máy thanh tra

chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình

Bộ máy tổ chức của thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh

Quảng Bình chưa hợp lý: Cơ cấu tổ chức không có các phòng chuyên

môn, các đội thanh tra xây dựng; biên chế chưa đáp ứng yêu cầu tối

thiểu (chỉ có 10/26 biên chế). Vì vậy, không đảm bảo điều kiện thực

hiện tốt chức năng, nhiệm vụ thanh tra.

2.3.3. Phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu thực thi công vụ của

đội ngũ công chức thanh tra chuyên ngành xây dựng Quảng Bình

Công chức Thanh tra Sở được đào tạo đúng chuyên môn về xây

dựng, đã qua các lớp bồi dưỡng lý luận chính trị, quản lý nhà nước,

thanh tra viên; có kinh nghiệm thực tiễn. Cơ bản đáp ứng yêu cầu.

Tuy nhiên, vẫn còn thiếu cán bộ chuyên môn đối với các chuyên

ngành xây dựng: giao thông, thuỷ lợi, điện, hạ tầng, kiến trúc, luật...

2.3.4. Sự chia sẻ, phối hợp, hỗ trợ của các bên liên quan đối với

thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình

Sự chia sẻ, phối hợp, hỗ trợ của Thanh tra tỉnh, Thanh tra Bộ

Xây dựng, Sở Xây dựng và các cơ quan, ban ngành liên quan đối với

thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình là khá chặt chẽ,

thuận lợi và phát huy hiệu quả. Tuy nhiên, đối với công tác phối hợp

với các tổ chức tín dụng, Kho bạc Nhà nước, cơ quan thuế trong việc

thu hồi tiền sai phạm phát hiện qua thanh tra vẫn còn gặp nhiều khó

khăn, chưa phát huy hiệu quả.

2.3.5. Các điều kiện khác

Đối với các điều kiện khác về cơ sở vật chất, trang thiết bị,

phương tiện làm việc, Thanh tra Sở Xây dựng còn thiếu điều kiện

đảm bảo về trụ sở, phương tiện đi lại phục vụ hoạt động và kinh phí

đặc thù, hoạt động lưu động.

2.4. Đánh giá chung về tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên

ngành xây dựng ở tỉnh Quảng Bình

2.4.1. Những kết quả đạt được và nguyên nhân

2.4.1.1 Những kết quả đạt được

Từ năm 2011 đến nay, tổ chức của Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh

Quảng Bình đã được củng cố, kiện toàn một bước. Hoạt động được

mở rộng trên nhiều lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Ngành; chất

lượng hoạt động ngày càng đi vào chiều sâu. Qua đó đã chấn chỉnh

sai sót, xử lý vi phạm, thu hồi tiền thất thoát trên các lĩnh vực quản lý

của Sở góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ngành Xây

dựng.

2.4.1.2. Nguyên nhân

a. Nguyên nhân khách quan

Cơ cấu tổ chức được củng cố kiện toàn; hệ thống văn bản quy

phạm pháp luật điều chỉnh về tổ chức hoạt động của thanh tra chuyên

ngành xây dựng, pháp luật về đầu tư xây dựng, về xử lý hành chính

ngày càng được hoàn thiện.

b. Nguyên nhân chủ quan

Lãnh đạo tỉnh, Đảng ủy, lãnh đạo Sở quan tâm. Trình độ chuyên

môn cán bộ công chức cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Nội bộ

đoàn kết, thống nhất cao trong hành động.

2.4.2. Những hạn chế, bất cập và nguyên nhân

2.4.2.1. Đối với lĩnh vực hoạt động đầu tư xây dựng

Một là, hạn chế về số lượng dự án công trình được thanh tra: Số

dự án công trình được thanh kiểm tra quá ít (đạt tỷ lệ 3.2% ) so với

số công trình thực hiện đầu tư;

Hai là, nội dung thanh tra chưa đi sâu vào chất lượng;

Ba là, hạn chế, bất cập trong thực hiện kế hoạch thanh tra, bị

chồng chéo, điều chỉnh nhiều lần.

2.4.2.2. Đối với các lĩnh vực còn lại

Nhiều lĩnh vực quản lý nhà nước chưa được thanh tra, kiểm tra

(5/8 lĩnh vực); các lĩnh vực đã thực hiện thanh, kiểm tra thì chưa đáp

ứng yêu cầu về chất lượng, số lượng; qua thanh tra chưa có nhiều

kiến nghị sửa đổi chính sách, pháp luật mang tính căn cơ.

Nguyên nhân của những hạn chế bất cập trên: Pháp luật quy

định về tổ chức thanh tra xây dựng chậm được hoàn thiện; biên chế

lực lượng thanh tra chuyên ngành xây dựng chưa đáp ứng yêu cầu;

quy trình cuộc thanh tra chuyên ngành có nhiều bước không phù

hợp; thiếu chế tài xử lý mang tính thực tiễn; hệ thống quy trình,

chuẩn mực, mẫu biểu về hoạt động nghiệp vụ thanh tra chuyên

ngành xây dựng chưa được ban hành; sự phối kết hợp giữa các cơ

quan hữu quan chưa tốt; việc ứng dụng công nghệ thông tin vào các

lĩnh vực hoạt động còn hạn chế.

Tiểu kết Chương 2

Chương 2 đã phân tích, đánh giá, làm rõ thực trạng về tổ

chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng trên địa bàn tỉnh

Quảng Bình. Lực lượng thanh tra chuyên ngành xây dựng ở tỉnh

Quảng Bình chính là Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Quảng Bình.

Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Quảng Bình được thành lập từ năm

2004, có vị trí là 01 phòng chuyên môn của Sở Xây dựng. Đến năm

2014, Thanh tra Sở Xây dựng được kiện toàn tổ chức, hoạt động và

tách ra thành một cơ quan độc lập trực thuộc Sở Xây dựng; có tư

cách pháp nhân. Hoạt động thanh tra chuyên ngành của Thanh tra Sở

Xây dựng tỉnh Quảng Bình ngày càng mạnh mẽ và đạt được nhiều

kết quả tích cực, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà

nước ngành Xây dựng Quảng Bình.

Đặc biệt, Chương 2 đã làm rõ những hạn chế, bất cập đồng

thời phân tích những nguyên nhân làm hạn chế, tồn tại trong tổ chức,

hoạt động của thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình.

Một số điểm hạn chế, bất cập nổi bật là: Hệ thống thể chế về tổ chức,

hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình chưa

đồng bộ; cơ cấu tổ chức bộ máy, biên chế Thanh tra Sở Xây dựng

chưa hợp lý, chưa đảm bảo các yêu cầu của một cơ quan hành chính

nhà nước. Hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng chỉ mới triển

khai được trên phạm vi hẹp, chất lượng thanh tra còn thấp. Chưa đáp

ứng yêu cầu của chức năng, nhiệm vụ được giao.

Chương 3

PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN

TỔ CHỨC, HOẠT ĐỘNG THANH TRA

CHUYÊN NGÀNH XÂY DỰNG TỈNH QUẢNG BÌNH

3.1. Phương hướng hoàn thiện tổ chức, hoạt động thanh tra

chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình

3.1.1. Tinh chỉnh tổ chức bộ máy đáp ứng yêu cầu cải cách hành

chính

Xuất phát từ định hướng phát triển ngành thanh tra và các yêu

cầu về cải cách hành chính nêu trên, giải pháp hoàn thiện tổ chức bộ

máy của Thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình cần

thực hiện: Kiến nghị sửa đổi Thông tư liên tịch số 06/2014/TTLT-

BXD-BNV, quy định cơ cấu tổ chức của Thanh tra Sở Xây dựng có

các phòng chuyên môn và các đội thanh tra xây dựng đặt tại địa bàn

các huyện, thành phố, thị xã. Bổ sung chức năng, nhiệm vụ của

Thanh tra Sở Xây dựng là quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh.

Sau năm 2020, chuyển Thanh tra Sở trực thuộc Thanh tra Bộ Xây

dựng, thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành xây dựng (không

thực hiện nhiệm vụ thanh tra hành chính).

3.1.2. Minh bạch, trách nhiệm trong tổ chức, hoạt động thanh tra

chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình

Thứ nhất, minh bạch trong việc kiện toàn, sắp xếp, tổ chức bộ

máy của Thanh tra Sở Xây dựng;

Thứ hai, minh bạch trong việc tuyển dụng, sử dụng, bố trí, đề

bạt, bổ nhiệm công chức và các chức danh trong bộ máy của Thanh

tra Sở Xây dựng;

Thứ ba, minh bạch trong việc xử lý sai phạm của cán bộ công

chức thanh tra Sở;

Thứ tư, minh bạch trong các hoạt động nghiệp vụ về thanh tra

chuyên ngành xây dựng.

3.1.3. Hiện đại hóa hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng

tỉnh Quảng Bình

Tiếp tục hoàn thiện phương thức hoạt động của thanh tra chuyên

ngành xây dựng theo hướng đề cao vai trò và trách nhiệm cá nhân

người đứng đầu; đổi mới cơ chế quản lý theo hướng phân giao công

việc rõ ràng, một công việc chỉ do một người chịu trách nhiệm chính;

đẩy mạnh áp dụng rộng rãi công nghệ thông tin vào hoạt động của cơ

quan thanh tra chuyên ngành xây dựng; xây dựng và duy trì tốt các

quy trình tác nghiệp theo hệ thống quản lý chất lượng ISO 9000; tăng

cường giám sát hoạt động của các đoàn thanh tra chuyên ngành xây

dựng; trang bị trụ sở làm việc đảm bảo yêu cầu, trang thiết bị chuyên

dụng, phương tiện đi lại, kinh phí hoạt động được trang cấp đầy đủ,

đúng tiêu chuẩn quy định.

3.2. Giải pháp bảo đảm tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên

ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình

3.2.1. Đối với hoạt động thanh tra, kiểm tra trong quản lý nhà

nước về xây dựng ở UBND cấp huyện

Thứ nhất, chuyển nhiệm vụ quản lý trật tự xây dựng cho Thanh

tra Sở Xây dựng đảm nhiệm cho phù hợp yêu cầu thực tiễn.

Thứ hai, kiện toàn, tăng biên chế cho Phòng Quản lý đô thị

(Phòng Kinh tế-hạ tầng) cấp huyện. Thành lập đội kiểm tra xây dựng

trực thuộc Phòng Quản lý đô thị để thực hiện các nhiệm vụ kiểm tra

xử lý về các lĩnh quản lý của cấp huyện.

3.2.2. Đối với hoạt động của Thanh tra Sở Xây dựng

3.2.2.1. Tiếp tục hoàn thiện thể chế về hoạt động thanh tra

chuyên ngành xây dựng

Đề nghị sửa đổi Luật Thanh tra theo định hướng Chiến lược

phát triển ngành thanh tra đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030:

Các cơ quan thanh tra chuyên ngành xây dựng tổ chức theo hệ thống

ngành dọc và có ở 2 cấp (cấp bộ và cấp sở), thực hiện chức năng

thanh tra chuyên ngành (không thực hiện chức năng thanh tra hành

chính); ban hành quy định chi tiết về hình thức thanh tra thường

xuyên, thanh tra độc lập; tăng chế tài và thẩm quyền xử lý của thanh

tra;

3.2.2.2. Tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng đội ngũ cán

bộ

Những người được tuyển dụng làm công chức thanh tra xây

dựng phải là người có chuyên môn được đào tạo các ngành xây

dựng, kiến trúc, hạ tầng, quy hoạch, vật liệu xây dựng, luật…có

kinh nghiệm thực tiễn công tác và kiến thức nghiệp vụ thanh tra xây

dựng. Bố trí, sắp xếp lại các bộ phận chức năng, chuyên ngành phù

hợp với năng lực, sở trường của từng cán bộ công chức. Tăng cường

giáo dục chính trị, tư tưởng phẩm chất, đạo đức công vụ cho cán bộ

công chức thanh tra.

3.2.2.3. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra chế độ công vụ

Thực tế việc thanh tra công vụ chưa được cấp có thẩm quyền

thực hiện thường xuyên mà chủ yếu là công tác tự kiểm tra, kiểm

soát công vụ nội bộ của Thanh tra Sở là chủ yếu nên hiệu quả chưa

cao. Vì vậy, để phòng ngừa ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính

trị, đạo đức công vụ của đội ngũ cán bộ công chức thanh tra, cần phải

tăng cường kiểm tra giám sát hoạt động của đoàn thanh tra, thanh tra

viên, phát hiện, xử lý kịp thời nghiêm minh những hành vi vi phạm

pháp luật của các cán bộ thanh tra trong quá trình thực thi công vụ.

3.2.2.4. Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác thanh tra

chuyên ngành xây dựng

Để việc áp dụng công nghệ thông tin vào hoạt động thanh tra

chuyên ngành có hiệu quả cần thực hiện: Xây dựng hệ thống cơ sở

dữ liệu về thanh tra; duy trì và khai thác tối đa các ứng dụng phần

mềm đang sử dụng; đối với cán bộ, công chức thanh tra, phải thường

xuyên tổ chức đào tạo, bồi dưỡng và tự đào tạo bồi dưỡng, cập nhật

các công nghệ mới về tin học để áp dụng vào công việc; tiếp tục có

sự đầu tư về trang thiết bị, máy móc chuyên dụng, các phần mềm

tính toán để phục vụ hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng.

3.2.2.5. Tăng cường phổ biến giáo dục pháp luật về xây dựng

Phổ biến giáo dục pháp luật về các lĩnh vực của ngành xây dựng

muốn đạt được kết quả cao thì ngoài việc tổ chức các lớp tập huấn,

triển khai học tập quán triệt các văn bản quy phạm pháp luật đến các

đối tượng quản lý, bị quản lý, cần làm tốt các vấn đề sau đây:

Từ lãnh đạo đến nhân viên trong nội bộ cơ quan Thanh tra Sở

Xây dựng phải nắm chắc pháp luật về các lĩnh vực của ngành Xây

dựng, quán triệt sâu sắc ý nghĩa công tác tuyên truyền, phổ biến pháp

luật về xây dựng; thông qua chính quyền cơ sở để lồng ghép việc

tuyên truyền pháp luật về xây dựng ở các cuộc họp hoặc buổi sinh

hoạt cộng đồng (yêu cầu nội dung tuyên truyền phải ngắn gọn, dễ

hiểu, dễ nhớ và tần suất phổ biến phải nhiều lần); xử lý nghiêm minh

các hành vi vi phạm; Thanh tra Sở Xây dựng phải có bộ phận hoặc

người chuyên trách về tuyên truyền, phổ biến pháp luật; đảm bảo

kinh phí phục vụ công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật.

Sử dụng kinh phí đúng mục đích, hiệu quả.

Tiểu kết Chương 3

Trên cơ sở các quy định của pháp luật hiện hành và nhất là

Chiến lược phát triển ngành Thanh tra đến năm 2020 tầm nhìn 2030

của Chính phủ cộng với việc phân tích, luận giải về thực trạng tổ

chức, hoạt động thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình

tại Chương 2, Chương 3 đã xây dựng phương hướng, giải pháp hoàn

thiện tổ chức bộ máy, hoạt động của Thanh tra chuyên ngành xây

dựng tỉnh Quảng Bình theo hướng: Các hệ thống thanh tra nhà nước

quản lý theo ngành dọc. Như vậy, thanh tra chuyên ngành xây dựng

ở tỉnh Quảng Bình là Thanh tra Sở Xây dựng. Thanh tra Sở Xây

dựng trước mắt là trực thuộc Sở Xây dựng, sau năm 2020 sẽ trực

thuộc Thanh tra Bộ Xây dựng. Cơ cấu tổ chức có các phòng chuyên

môn và đội thanh tra xây dựng.

Về hoạt động, trước mắt, thực hiện chức năng thanh tra hành

chính, thanh tra chuyên ngành. Về lâu dài, Thanh tra Sở Xây dựng

chỉ thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về các lĩnh vực quản

lý của ngành Xây dựng.

KẾT LUẬN

Luận văn đã luận giải, làm rõ về lý luận, đánh giá thực trạng và

đề xuất những giải pháp hoàn thiện tổ chức bộ máy, hoạt động của

Thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình.

Thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình thuộc hệ

thống thanh tra nhà nước; là cơ quan tham mưu của Sở Xây dựng

Quảng Bình; giúp Giám đốc Sở Xây dựng thực hiện chức năng thanh

tra, kiểm tra ở các lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý nhà nước của

Sở Xây dựng.

Tổ chức của thanh tra chuyên ngành xây dựng trên địa bàn tỉnh

Quảng Bình là Thanh tra Sở Xây dựng. Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh

Quảng Bình được thành lập từ năm 2004. Đến năm 2014 đã được

kiện toàn một bước về tổ chức, bộ máy. Hoạt động thanh tra chuyên

ngành của Thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Quảng Bình đã được tiến

hành trên nhiều lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Sở Xây dựng,

góp phần thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước ngành Xây dựng

tỉnh Quảng Bình trong thời gian qua.

Tuy nhiên, qua đánh giá thực trạng cũng chỉ rõ được những hạn

chế, bất cập từ hệ thống thể chế đến tổ chức, hoạt động của lực lượng

thanh tra chuyên ngành xây dựng tỉnh Quảng Bình. Đối với Thanh

tra Sở Xây dựng, tuy đã được kiện toàn một bước nhưng cơ cấu tổ

chức vẫn chưa hoàn thiện. Không có các phòng chuyên môn và nhất

là không có các đội thanh tra xây dựng đặt tại địa bàn các huyện để

thực hiện nhiệm vụ.

Từ thực trạng và sự bất cập trên, cần thiết phải hoàn thiện hệ

thống thể chế và tổ chức lại lực lượng thanh tra chuyên ngành xây

dựng tỉnh Quảng Bình để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý của

ngành Xây dựng. Trên cơ sở Chiến lược phát triển ngành thanh tra

đến năm 2020 tầm nhìn 2030 của Chính phủ và yêu cầu về cải cách

hành chính cần xây dựng tổ chức thanh tra chuyên ngành xây dựng ở

tỉnh Quảng Bình theo mô hình: Thanh tra Sở Xây dựng, trực thuộc

sự quản lý điều hành của Thanh tra Bộ Xây dựng. Có bộ máy tổ chức

hoàn chỉnh. Cơ cấu tổ chức có Lãnh đạo thanh tra, các phòng chuyên

môn, văn phòng, các đội thanh tra xây dựng; có biên chế hợp lý theo

vị trí việc làm; cơ sở vật chất- kỹ thuật, phương tiện và kinh phí đảm

bảo hoạt động. Thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về các

lĩnh vực quản lý của ngành Xây dựng (bao gồm cả lĩnh vực quản lý

trật xây dựng đô thị), với hình thức thanh tra chủ yếu là thanh tra

thường xuyên và thanh tra độc lập.