Trị số dẫn truyền thần kinh tham chiếu thông dụng: Kết quả khảo sát trên 100 người trưởng thành tại phòng điện cơ ký Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> TRỊ SỐ DẪN TRUYỀN THẦN KINH THAM CHIẾU THÔNG DỤNG:<br /> KẾT QUẢ KHẢO SÁT TRÊN 100 NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH<br /> TẠI PHÒNG ĐIỆN CƠ KÝ BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y DƯỢC TP HỒ CHÍ<br /> MINH<br /> Lý Thị Kim Lài, Phạm Nguyễn Bảo Quốc∗, Lê Minh∗∗<br /> <br /> TÓMTẮT<br /> Cơ sở: Khảo sát dẫn truyền của các dây thần kinh ngoại biên là một thăm dò cận lâm sàng then chốt trong<br /> quy tình chẩn đoán các bệnh thần kinh-cơ. Qui ước chung của ngành chẩn đoán điện sinh lý thần kinh quốc tế là<br /> mỗi đơn vị thăm dò điện cơ ký cần thiết lập được bảng trị số tham chiếu về dẫn truyền thần kinh vận động và<br /> cảm giác của riêng đơn vị mình để phục vụ cho hoạt động chẩn đoán diện thần kinh thường ngày.<br /> Mục tiêu: Thiết lập các trị số tham chiếu về dẫn truyền thần kinh vận động và dẫn truyền thần kinh cảm<br /> giác ở người Việt Nam trưởng thành và lành mạnh.<br /> Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả hàng loạt đối tượng.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Khảo sát dẫn truyền thần kinh vận động và cảm giác của người trưởng thành<br /> lành mạnh bằng máy điện cơ Medtronic A/S Tonshakken 16-18 DK- 2740 Skovlunde –Denmark. Kỹ thuật khảo<br /> sát được thực hiện theo các chuẩn đã hướng dẫn của Preston và Shapiro. Cơ sở tiến hành khảo sát là phòng điện<br /> cơ ký của Bệnh Viện Đại Học Y Dược Tp Hồ Chí Minh. Số liệu được xử lý thống kê bằng phần mềm R.<br /> Kết quả: Đã khảo sát được dẫn truyền thần kinh vận động và cảm giác của 100 người trưởng thành lành<br /> mạnh với các đặc điểm dân số gồm có nam giới (47%), nữ giời (53%), tuổi trong khoảng 18-54 tuổi với tuổi<br /> trung bình là 23,44, cân nặng trung bình 53,3 kg, và chiều cao trung bình bằng 1,62 m. Đã xác lập được các trị<br /> số tham chiếu về dẫn truyền của dây thần kinh ngoại biên gồm có: Dây thần kinh giữa: DML: < 3,8 ms, biên độ<br /> CMAP: > 5,5 mV, MCV: > 50,6 m/s; sóng F: 24,9 µV, SCV: > 57,8<br /> m/s. Dây thần kinh trụ: DML: < 2,4 ms, biên độ CMAP: > 7,6 mV, MCV: > 52,1 m/s, sóng F: < 22,5 ms; DSL: <<br /> 2,7 ms, biên độ SNAP: > 17,1 µV, SCV: > 48,6 m/s. Dây thần kinh quay: DSL: < 2,6 ms, biên độ SNAP: > 14<br /> µV, SCV: > 61,9 m/s. Dây thần kinh chày sau: DML: < 4,5 ms, biên độ CMAP: > 6,6 mV, MCV: > 41,5 m/s,<br /> sóng F: < 40,2 ms. Dây thần kinh mác sâu: DML: < 3,6 ms, biên độ CMAP: > 4,4 mV, MCV: > 42 m/s, sóng F: <<br /> 40,6 ms. Dây thần kinh mác nông: DSL < 3,4 ms, biên độ SNAP: > 14 µV, SCV: > 53,6 m/s. Dây thần kinh hiển<br /> mác: DSL: < 3,5 ms, biên độ SNAP: > 16µV, SCV: > 42 m/s.<br /> Kết luận: Khảo sát này đã áp dụng nghiêm ngặt các quy định kinh điển về kỹ thuật đo dẫn truyền thần<br /> kinh do đó kết quả về các trị số dẫn truyền tham chiếu này có giá trị ứng dụng cho phòng điện cơ ký của<br /> Bệnh Viện Đại Học Y Dược. Kết quả về các tốc độ dẫn truyền của đề tài này có tương hợp với các trị số có<br /> trong y văn tham khảo, riêng các tiềm thời thì ngắn hơn và biên độ của CMAP và SNAP có cao hơn. Sự<br /> khác biệt này có thể được giải thích là do sự khác biệt chủng tộc, hoặc do tuổi của quần thể nghiên cứu ở đây<br /> có trẻ hơn, hoặc do cỡ mẫu của đề tài có lớn hơn. Việc tiếp tục thực hiện thêm khảo sát này về sau để bổ sung<br /> thêm dân số thuộc lứa tuổi trung niên và đứng tuổi hơn sẽ giúp hoàn chỉnh hơn độ tin cậy của các trị số<br /> tham chiếu về dẫn truyền thần kinh.<br /> Từ khóa: Bệnh thần kinh-cơ, điện cơ ký, dẫn truyền thần kinh vận động, dẫn truyền thần kinh cảm giác, trị<br /> số tham chiếu.<br /> * Phân Khoa Thần Kinh, Bệnh viện Đại Học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> **Bộ Môn Thần Kinh, Đại Học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: BS Lý thị Kim Lài<br /> ĐT: 0975498545<br /> Email: lythikimlai@yahoo.com<br /> <br /> 652<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ABSTRACT<br /> COMMON NERVE CONDUCTION REFERENCE VALUES: RESULTS OF A STUDY ON 100<br /> NORMAL SUBJECTS AT THE ELECTROMYOGRAPHY UNIT<br /> OF HCMC UNIVERSITY MEDICAL CENTER<br /> Ly Thi Kim Lai, Pham Nguyen Bao Quoc and Le Minh<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 652 - 661<br /> Background: Conduction study is a key and routine investigation in the diagnostic approach of<br /> neuromuscular disorder, and because of this each EMG unit should establish its own reference values of nerve<br /> conduction.<br /> Objective: To establish the reference values of nerve conduction on normal vietnamese adults.<br /> Study design: Descriptive case-series study<br /> Methods: We studied motor nerve conduction and sensory nerve conduction of the currently used nerves in<br /> the electro-diagnostic approach. The EMG apparatus was Medtronic A/S Tonshakken 16-18 DK- 2740<br /> Skovlunde –Denmark, and the technical stimulation and recording methods were those of Preston and Shapiro.<br /> We performed statistical analysis with software R.<br /> Results: Nerve conduction studies were done on 100 healthy adults with the following demographical<br /> characteristics: female (53%), male (47%), mean age 23.44 year, mean body weight 53.3 Kg, and mean body<br /> height 1.62 m.The resulting reference values on nerve conduction studies of our EMG unit are the following:<br /> Median nerve: DML: < 3.8 ms, CMAP amplitude: > 5.5 mV, MCV: > 50.6 m/s; F wave: 24.9 µV, SCV: > 57.8 m/s. Ulnar nerve: DML: < 2.4 ms, CMAP amplitude: > 7.6<br /> mV, MCV: > 52.1 m/s, F wave: < 22.5 ms; DSL: < 2.7 ms, SNAP amplitude: > 17.1 µV, SCV: > 48.6 m/s.<br /> Radial nerve: DSL: < 2.6 ms, SNAP amplitude: > 14 µV, SCV: > 61.9 m/s. Posterior tibial nerve: DML: <<br /> 4.5 ms, CMAP amplitude: > 6.6 mV, MCV: > 41.5 m/s, F wave: < 40.2 ms. Deep peroneal nerve: DML: < 3.6<br /> ms, CMAP amplitude: > 4.4 mV, MCV: > 42 m/s, F wave: < 40.6 ms. Superficial peroneal nerve: DSL < 3.4<br /> ms, SNAP amplitude: > 14 µV, SCV: > 53.6 m/s. Sural nerve: DSL: < 3.5 ms, SNAP amplitude: > 16 µV,<br /> SCV: > 42 m/s.<br /> Conclusion: The nerve conduction velocities of our results were similar to those of the referred literatures,<br /> but the latencies and the CMAP and SNAP amplitudes were higher. These differences could be explained by the<br /> characteristics of our studied population including the asian race particularity, the younger age of the population<br /> of this study, and the bigger size of the sample. These results on nerve conduction reference values or constants<br /> could be used at our EMG unit but further study on a more aged population would be necessary for increasing<br /> the confidence of these reference values.<br /> Key words: Neuromuscular disorder, electromyography, motor and sensory nerve conduction, reference<br /> values.<br /> là bệnh thần kinh cơ (neuromuscular<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> disorders). Như vậy ENMG hay EMG gồm có<br /> Điện<br /> thần<br /> kinh-cơ<br /> ký<br /> (electrohai phần khác nhau luôn luôn được khảo sát<br /> neuromyography, viết tắt là ENMG) hay gọi một<br /> trong mọi lần thăm khám bằng máy điện cơ<br /> cách ngắn gọn hơn là điện cơ ký<br /> ký: hai phần này gồm có phần khảo sát dẫn<br /> (electromyography, viết tắt là EMG) là một trong<br /> truyền của dây thần kinh (conduction study) và<br /> những thăm dò cận lâm sàng then chốt giúp<br /> phần khảo sát điện cơ khi đâm kim hay điện<br /> chẩn đoán các bệnh của hệ thần kinh ngoại<br /> cơ kim (needle EMG)(1,3,6).<br /> biên và các bệnh của hệ cơ vốn được gọi chung<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa<br /> <br /> 653<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Để tiến hành khảo sát điện cơ ký có chất<br /> lượng và đúng các quy định quốc tế đã thống<br /> nhất, mỗi phòng điện cơ ký cần thiết lập các trị<br /> số tham chiếu về dẫn truyền thần kinh vận động<br /> và cảm giác bình thường của riêng phòng chẩn<br /> đoán điện cơ ký đó(3). Hiện này các phòng điện<br /> cơ ký ở thành phố vẫn thường sử dụng các trị số<br /> tham chiếu về dẫn truyền thần kinh của các tác<br /> giả ngoài nước. Mặc dù việc áp dụng trị số tham<br /> chiếu của nước ngoài vẫn có thể đáp ứng được<br /> trong chừng mực nhu cầu của chẩn đoán bệnh<br /> thần kinh cơ trên lâm sàng, việc xác định được<br /> các trị số tham chiếu về dẫn truyền thần kinh ở<br /> các dây thần kinh thông dụng vẫn là một mục<br /> đích rất cần thiết cho bất kỳ phòng điện cơ ký<br /> nào của Việt Nam nói chung, và cũng là yêu cầu<br /> khẩn trương đối với phòng điện cơ ký của bệnh<br /> viện Đại Học Y Dược Tp Hồ Chí Minh.<br /> <br /> TỔNG QUAN<br /> Khảo sát điện cơ ký (EMG) được sử dụng để<br /> giúp chẩn đoán các rối loạn của hệ thống thần<br /> kinh ngoại biên. Khảo sát dẫn truyền thần kinh<br /> (nerve conduction study hay conduction study)<br /> bao gồm khảo sát tiềm thời vận động ngoại vi<br /> (distal motor latency, DML), tiềm thời cảm giác<br /> ngoại vi (distal sensory latency, DSL); tốc độ dẫn<br /> truyền của dây thần kinh (nerve conduction<br /> velocity NCV) bao gồm tốc độ dẫn truyền vận<br /> động (motor conduction velocity, MCV) và tốc<br /> độ dẫn truyền cảm giác (sensory conduction<br /> velocity, SCV); tiềm thời sóng F (F- wave latency).<br /> Phương pháp khảo sát dẫn truyền của dây thần<br /> kinh thường chỉ dùng trên một số dây thần kinh<br /> dễ dàng thực hiện được và đại diện cho một chi<br /> của cơ thể. Khảo sát dẫn truyền vận động và<br /> cảm giác của các dây thần kinh ngoại biên chính<br /> là biện pháp giúp đánh giá về tình trạng của các<br /> bao myelin(1,6). Để khảo sát sự dẫn truyền của<br /> một dây thần kinh người ta cần tạo ra một kích<br /> thích điện với một cặp điện cực bề mặt, gồm một<br /> cực dương (anode) và một cực âm (cathode). Khi<br /> ta cho phóng điện (tạo một xung kích thích),<br /> điện cực âm sẽ tạo ra ở dưới nó một điện thế âm<br /> và gây khử cực dây thần kinh ở dưới nó. Nếu<br /> <br /> 654<br /> <br /> xung khử cực này có độ lớn vượt quá ngưỡng<br /> điện áp xuyên màng dành cho hoạt hóa natri thì<br /> sẽ phát sinh một điện thế hoạt động có khả năng<br /> tự lan tỏa. Để ghi được điện thế hoạt động này<br /> ta cần một cặp điện cực ghi, thường sử dụng<br /> giống như điện cực kích thích. Cặp điện cực ghi<br /> bao gồm: điện cực hoạt động (active electrode)<br /> và điện cực đối chiếu (reference electrode).<br /> Trong suốt quá trình khảo sát dẫn truyền của<br /> các dây thần kinh ngoại biên có nhiều yếu tố tác<br /> động, gây ảnh hưởng đến kết quả thu thập<br /> được. Các yếu tố này bao gồm những yếu tố<br /> sinh học và kỹ thuật(1,7).<br /> <br /> Các yếu tố sinh học<br /> Tuổi<br /> Sự dẫn truyền thần kinh phụ thuộc vào quá<br /> trình myelin hóa hoàn chỉnh của những sợi thần<br /> kinh ngoại biên. Bởi vì quá trình myelin hóa xảy<br /> ra trong suốt những năm đầu đời của cuộc sống,<br /> do đó tuổi là một trong những yếu tố cần phải<br /> được đề cập đến. Một vài nghiên cứu đã cho<br /> thấy tốc độ dẫn truyền thần kinh của thai nhi<br /> phản ảnh giai đoạn phát triển của bào thai, điều<br /> đó đó gợi ý rằng sự phát triển của hệ thần kinh<br /> xảy ra từ trong giai đoạn bào thai. Trong thời kỳ<br /> sơ sinh, tốc độ dẫn truyền thần kinh xấp xỉ phân<br /> nữa của người trưởng thành. Ở người trưởng<br /> thành, tốc độ dẫn truyền thần kinh có sự thay<br /> đổi không đáng kể từ thập niên này sang thập<br /> niên khác. Tuy nhiên sự khác biệt này có ý nghĩa<br /> ở lứa tuổi trên 60 tuổi. Ở những người lớn tuổi<br /> tốc độ dẫn truyền sẽ chậm hơn, đáp ứng về biên<br /> độ cũng thấp hơn và đặc biệt có ý nghĩa trong<br /> dẫn truyền cảm giác.<br /> Nhiệt độ<br /> Nhiều nghiên cứu đã chứng minh nhiệt độ<br /> có tác động lên tốc độ dẫn truyền thần kinh ở<br /> người. Theo Barbara E. Shapiro, tốc độ dẫn<br /> truyền vận động và cảm giác giảm từ 1,5 đến<br /> 2,5 m/s khi giảm 1ºC và thời gian tiềm kéo dài<br /> khoảng 0,2 ms/ độ. Theo Kimura, vận tốc dẫn<br /> truyền dao động từ 0.7 đến 2.4 m/s cho mỗi<br /> một độ. Ảnh hưởng này sẽ giảm khi nhiệt độ<br /> càng cao, sự tác động của nhiệt độ lên tốc độ<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> dẫn truyền thần kinh sẽ giảm đáng kể khi<br /> nhiệt độ da sấp xỉ 30ºC. Hình dạng của những<br /> song đáp ứng cũng bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ.<br /> Thời gian tiềm, thời khoảng và biên độ sẽ tăng<br /> khi nhiệt độ hạ xuống thấp. Một nghiên cứu<br /> của Ludin và Beyeler đã cho thấy có thể khắc<br /> phục được sự gia tăng biên độ do ảnh hưởng<br /> của nhiệt độ bằng cách duy trì nhiệt độ chung<br /> quanh trong khoảng 22- 26ºC. Bởi lẽ này, nhiệt<br /> độ của phòng đo điện cơ ký cần luôn luôn<br /> được kiểm soát và điều chỉnh cho phù hợp với<br /> yêu cầu của kỹ thuật EMG.<br /> <br /> Giới tính<br /> Sự khác biệt về dẫn truyền thần kinh giữa<br /> nam giới với nữ giới cũng đả được ghi nhận<br /> trong vài khảo sát về dẫn truyền cảm giác của<br /> các dây thần kinh giữa, trụ, quay và mác nông.<br /> Bolton và Carter cũng đã ghi nhận được sự ảnh<br /> hưởng của chu vi ngón tay lên trên biên độ của<br /> các song đáp ứng.<br /> Tay thuận<br /> Vài nghiên cứu có cho thấy tốc độ dẫn<br /> truyền của các dây thần kinh bên tay thuận có<br /> nhanh hơn so với tốc độ dẫn truyền của các dây<br /> bên tay không thuận. Các khảo sát khác thì lại<br /> không ghi nhận được hiện tượng này.<br /> <br /> Các yếu tố kỹ thuật<br /> Điện cực<br /> Điện cực dán bề mặt hay điện cực kim đều<br /> có giá trị trong việc kích thích và ghi đáp ứng.<br /> Tuy nhiên ở đây cần nên quan tâm đến kích<br /> thước, hình dạng và đặc biệt là khoảng cách<br /> giữa hai điện cực hoạt động (active electrode) và<br /> điện cực đối chiếu (reference electrode). Biên độ,<br /> đặc biệt bị ảnh hưởng bởi vị trí đặt điện cực ghi.<br /> Điện cực kim để ghi thường được sử dụng trong<br /> những trường hợp kiểm tra dẫn truyền cảm<br /> giác. Mặc dù có nhiều khó khăn, điện cực kim<br /> nên được sử dụng trong những trường hợp đáp<br /> ứng ghi được quá nhỏ.<br /> Kích thích<br /> Thông thường kích thích trên mức tối đa,<br /> tuy nhiên trong những khảo sát về dẫn truyền<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> cảm giác do đáp ứng cảm giác nhỏ hơn đáp ứng<br /> vận động nên nó có thể bị nhầm lẫn hoặc che lấp<br /> bởi đáp ứng vận động khi kích thích trên mức<br /> tối đa. Đôi khi sử dụng điện áp thấp, kích thích<br /> trong thời khoảng ngắn sẽ khắc phục được khó<br /> khăn này. Kích thích trên mức tối đa cũng có thể<br /> gặp khó khăn ở những nơi mà dây thần kinh kề<br /> bên gây khử cực. Hơn nữa, kích thích với điện<br /> áp thấp hơn có thể sử dụng cho kích thích bề<br /> mặt và cho kết quả khả quan hơn.<br /> <br /> Điện cực đất<br /> Để giảm bớt các tín hiệu nhiễu thông thường<br /> nên đặt thêm một điện cực đất vào giữa cặp<br /> điện cực kích thích và điện cực ghi. Điện cực này<br /> được nối sâu vào lòng đất, thường là một dải<br /> quấn quanh một chi, đôi khi cũng có thể là một<br /> điện cực hình đĩa.<br /> Số đo khoảng cách<br /> Trị số về khoảng cách giữa điện cực kích<br /> thích và điện cực ghi hoạt động nên được<br /> chuẩn hóa. Khoảng cách này có thể được giữ<br /> hằng định hoặc là các mốc giải phẩu giống<br /> nhau nên được sử dụng để xác định vị trí điện<br /> cực. Số đo này luôn được thực hiện trong một<br /> tư thế chuẩn vì sự thay đổi độ uốn qua các<br /> khớp có thể tác động đến số đo khoảng cách.<br /> Do đó nên sử dụng dụng cụ đo khoảng cách là<br /> một dải hoặc dây có thể vòng quanh trên bề<br /> mặt da để tránh sai lệch.<br /> Cài đặt máy<br /> Sự cài đặt bộ phận khuếch đại và hệ thống<br /> lọc có thể ảnh hưởng đến kết quả khảo sát,<br /> thời gian tiềm sẽ giảm khi tăng khuếch đại và<br /> cài đặt hệ thống lọc có thể ảnh hưởng đến biên<br /> độ, do đó cài đặt bộ phận khuếch đại và hệ<br /> thống lọc nên được giữ hằng định trong suốt<br /> quá trình kiểm tra.<br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> Nghiên cứu này có mục tiêu chung là khảo<br /> sát các trị số tham chiếu về dẫn truyền thần kinh<br /> trên các dây thần kinh thông dụng trong chẩn<br /> đoán điện cơ ký ở người Việt Nam trưởng thành<br /> khỏe mạnh.<br /> <br /> 655<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Các mục tiêu chuyên biệt gồm có:<br /> - Khảo sát trị số tham chiếu về dẫn truyền<br /> thần kinh vận động;<br /> - Khảo sát trị số tham chiếu về dẫn truyền<br /> thần kinh cảm giác.<br /> <br /> PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Dân số được chọn mẫu<br /> Người Việt Nam trưởng thành từ 18 tuổi trở<br /> lên và được chọn trong các sinh viên y khoa, và<br /> công nhân viên của bệnh viện Đại Học Y Dược.<br /> <br /> Cỡ mẫu<br /> - 100 người.<br /> <br /> Tiêu chuẩn lựa chọn<br /> Những người tham gia trong nghiên cứu để<br /> được đo trị số tham chiếu về dẫn truyền thần<br /> kinh cần thỏa các tiêu chuẩn lựa chọn sau đây:<br /> - Hoàn toàn tình nguyện và khỏe mạnh<br /> - Không có bất thường về cấu trúc và thể<br /> hình ở tứ chi.<br /> - Không đang bị mắc hoặc có tiền sử về một<br /> trong các bệnh sau đây: bệnh phong, bệnh đái<br /> tháo đường, bệnh tuyến giáp, bệnh thận nhất là<br /> đã có suy thận, bệnh viêm gan B hay C, có tiền<br /> sử gia đình về bệnh thần kinh cơ di truyền, tiền<br /> sử về bệnh đa dây thần kinh mắc phải, tiền sử<br /> về bệnh một dây thần kinh, nhất là hội chứng<br /> ống cổ tay.<br /> <br /> - Có bất kỳ một thông số nào biểu hiện quá<br /> bất thường trong quá trình khảo sát.<br /> <br /> Trang thiết bị dùng trong nghiên cứu<br /> Các thông số chẩn đoán điện dẫn truyền<br /> thần kinh được khảo sát trên máy Medtronic<br /> (Medtronic A/S Tonshakken 16-18 DK- 2740<br /> Skovlunde Denmark) tại phòng điện cơ Bệnh<br /> Viện Đại Học Y Dược TPHCM trong các điều<br /> kiện sau đây:<br /> - Nhiệt độ phòng đảm bảo trong khoảng 2226 độ.<br /> - Dùng dòng điện một chiều, thời khoảng<br /> của mỗi kích thích là vào khoảng 0,2 ms.<br /> Cường độ kích thích để ghi đáp ứng vận<br /> động của cơ là cường độ trên mức tối đa (từ<br /> mức 0mA chúng tôi tăng dần cường độ của<br /> dòng điện kích thích lên, đồng thời quan sát<br /> biên độ (amplitude) của phức hợp điện thế<br /> hoạt động của cơ (complex muscle action<br /> potential: CMAP). Biên độ này cũng tăng cao<br /> dần theo cường độ kích thích tới khi dù có<br /> tăng tiếp cường độ kích thích thì biên độ co cơ<br /> cũng không tăng lên nữa, lúc đó biên độ đáp<br /> ứng đã đạt tới mức tối đa, chúng tôi tăng<br /> cường độ kích thích lên thêm khoảng 20-30%<br /> nữa. Kích thích với cường độ đó được gọi là<br /> kích thích trên tối đa (supramaximal stimulus)<br /> sẽ đảm bảo là tất cả các sợi nằm trong dây thần<br /> kinh đều bị kích thích).<br /> <br /> - Không có bất kỳ triệu chứng bất thường<br /> nào về cơ lực và phản xạ gân cơ cho đến thời<br /> điểm khảo sát dẫn truyền.<br /> <br /> Khi kích thích để ghi cảm giác chỉ kích thích<br /> với cường độ thấp trong khoảng vài mA cho tới<br /> 15 mA. Cường độ càng cao thì điện thế đáp ứng<br /> càng có biên độ lớn, nhưng nếu cao quá gây co<br /> giật cơ mạnh thì hay cho nhiễu xen lẫn vo với<br /> điện thế cảm giác. Vì thế chúng tôi dùng kỹ<br /> thuật trung bình hóa- averaging vốn có sẵn trên<br /> máy để ghi 10-20 đáp ứng rồi tính trung bình<br /> cộng lại thì các sóng nhiễu sẽ bị triệt tiêu.<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> <br /> PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> - Không có bất kỳ triệu chứng nào về cảm<br /> giác (chủ quan và khách quan) cho đến thời<br /> điểm được khảo sát dẫn truyền thần kinh.<br /> <br /> - Không hội đủ các tiêu chuẩn để lựa chọn<br /> đã nêu ở trên.<br /> - Không khảo sát được đầy đủ các thông số<br /> cần thiết.<br /> <br /> 656<br /> <br /> Chúng tôi tiến hành khảo sát mô tả, hàng<br /> loạt trường hợp trên nhóm người Việt Nam tình<br /> nguyện khỏe mạnh.<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa<br /> <br />