intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tứ thơ vạn lí trong Phương Đình vạn lí

Chia sẻ: Bạch Nhược Đông | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

35
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết bàn về Nguyễn Văn Siêu là một tác gia lớn ở thế kỷ 19. Thơ ông nhận được nhiều thành công trên cả hai phương diện nội dung và phong cách nghệ thuật. Phương Đình vạn lí tập được nhà thơ xuất bản trong chuyến đi ngoại giao sang Trung Quốc năm 1849. Văn liễn là bài thơ thể hiện sâu sắc những trải nghiệm cuộc sống khắc nghiệt một cách sinh động thú vị, cho tất cả niềm kiêu hãnh và nỗi cô đơn tràn ngập tâm hồn con người. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tứ thơ vạn lí trong Phương Đình vạn lí

  1. JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE ◦ Social Sci., 2008, Vol. 53, N . 6, pp. 1-7 TÙ THÌ V„N L TRONG PH×ÌNG œNH V„N L Nguy¹n Thà Thanh Chung Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi 1. Mð ¦u Quan h» bang giao giú và tr½ quan trång trong qu¡ tr¼nh ph¡t triºn d¥n tëc. Suèt ng n n«m ëc lªp tü chõ thíi phong ki¸n, trång tr¡ch ph¡t triºn mèi quan h» n y luæn ÷ñc giao phâ cho nhúng nh¥n t i nh÷ M¤c ¾nh Chi, Nguy¹n Trung Ng¤n thíi Tr¦n; Phòng Kh­c Khoan, L¶ Quþ æn thíi L¶; Nguy¹n Du, Cao B¡ Qu¡t thíi Nguy¹n. . . Tr¶n h nh tr¼nh v¤n d°m, nhi·u sù gi£ trð th nh ngh» s¾, k½ th¡c i·u sð ki¸n sð v«n còng t¥m t÷ t¼nh c£m v o v«n ch÷ìng. Nguy¹n V«n Si¶u công l  mët con ng÷íi t i hoa vîiPh÷ìng ¼nh v¤n l½ tªp ÷ñc s¡ng t¡c trong chuy¸n i sù Trung Hoa n«m 1849. Trong b i vi¸t n y, chóng tæi t¼m hiºu v· tù thì v¤n l½, mët tù thì °c s­c trong Ph÷ìng ¼nh v¤n l½ tªp công nh÷ thì ca s¡ng t¡c tr¶n ÷íng ho ng hoa. V¤n l½ ÷ñc Ph÷ìng ¼nh dòng l m t¶n gåi tªp thì. Trong h ng tr«m tªp thì thuëc m£ng thì ca n y câ nhúng nhan · dòng iºn nh÷ Tinh s  thi tªp cõa Nguy¹n Cæng H¢ng, Tinh s  h nh k¿ cõa Phan Huy ch, Ho ng hoa ç ph£ cõa Ngæ Th¼ Nhªm. . . nh÷ng công câ nhúng nhan · r§t gi£n dà nh÷ B­c sù thæng löc cõa L¶ Quþ æn, Hoa tr¼nh thi tªp cõa Nguy¹n Quþ ùc, B­c sù thi tªp cõa Trành Ho i ùc, Sù tr¼nh thi tªp cõa Phan Thanh Gi£n. . . Ph÷ìng ¼nh v¤n l½ tªp l  mët nhan · gi£n dà nh÷ng công gi u gi¡ trà biºu ¤t. Trong to n tªp thì, tø v¤n l½ xu§t hi»n c£ th£y m÷íi ba l¦n. Nhúng tù thì v¤n l½ ¢ gûi g­m sü tr£i nghi»m, ni·m tü h o v  néi cæ ìn cõa thi nh¥n. 2. Nëi dung nghi¶n cùu 2.1. Sü tr£i nghi»m Sü tr£i nghi»m giú vai trá quan trång trong cuëc sèng công nh÷ s¡ng t¡c v«n ch÷ìng ngh» thuªt. Nguy¹n V«n Si¶u nhªn th§y rã t¦m quan trång cõa nhúng tri thùc thüc t¸ èi vîi s¡ng t¡c v«n håc. Æng kh¯ng ành: Mët ng÷íi dòng §t h ng 1
  2. Nguy¹n Thà Thanh Chung tr«m m¨u bân t÷îi b¬ng n÷îc sæng, ành l m cho c¥y cao tr«m tr÷ñng, giâ s÷ìng d¦u d¢i, m÷a mâc th§m nhu¦n, l¡ lîn c nh d i, tha hç ph¡t triºn. Nhí th¸ m  c¥y câ nhi·u v´ µp, gièng nh÷ v«n ch÷ìng cõa tríi §t. Mët ng÷íi th¼ dòng l÷ng giä §t, t÷îi b¬ng n÷îc ch²n, ch¿ mong c¥y cao b¬ng gang t§c, hæm nay uèn c nh ng y mai c­t l¡, cong queo nghi¶ng ngûa, tr«m v´ kh¡c nhau, tuy câ gióp cho con m­t vui v´ ÷ñc ph¦n n o nh÷ng c¡i sinh þ tü nhi¶n kia, tr¡nh sao khæng mán mäi [1;115]. Vªy n¶n, khi ríi cûa T¥y B­c b­t ¦u cuëc h nh tr¼nh, Ph÷ìng ¼nh ¢ thèt l¶n ¦y xóc c£m: V¤n l½ thû li bi»t Xu§t T¥y B­c mæn kh©u chi¸m (V¤n d°m ¥y l  chèn bi»t li C£m xóc khi ríi cûa T¥y B­c). Qu£ thªt, ¸n Trung Hoa, thi nh¥n ÷ñc tr£i nghi»m nhi·u c£nh quan thi¶n nhi¶n, phong töc tªp qu¡n. . . Tªp thì t¡i hi»n mët thi¶n nhi¶n hòng v¾, dú dëi, kh­c nghi»t nh÷ Qu¡ Chu Sìn ÷íng (Qua ªp Chu Sìn), H÷ðng Hç (H÷ðng Hç), Phó giang trung th¤ch (B i phó vi¸t v· ¡ giúa sæng). . . ; mët thi¶n nhi¶n hi·n háa, thì mëng, b¼nh y¶n nh÷ Li giang chu tr¼nh (H nh tr¼nh i thuy·n tr¶n sæng Li), Th¡i mi¶n khóc (Khóc ca h¡i bæng), Linh Xuy¶n ki¸n thõy nguy»t (Ng­m c£nh tr«ng n÷îc ð Linh Xuy¶n). . . ; mët thi¶n nhi¶n mang d§u t½ch làch sû nh÷ Y¸t M¢ Phöc Ba t÷îng qu¥n mi¸u (Th«m mi¸u t÷îng qu¥n M¢ Phöc Ba), Qu¡ T o Th¡o ngh¾ trõng (Qua më gi£ cõa T o Th¡o), Qu¡ Tri»u V÷ìng cê th nh (Qua th nh cê Tri»u V÷ìng), Tuy¶n Hâa vành ho i cê t½ch (T¤i Tuy¶n Hâa vành d§u t½ch x÷a). . . V«n ch÷ìng vi¸t v· thi¶n nhi¶n trong Ph÷ìng ¼nh V¤n l½ tªp l  k¸t qu£ sü tr£i nghi»m v  þ thùc s¥u s­c v· sü tr£i nghi»m. Khi i sù v·, æng vi¸t trong b i t§u: Th¡ng Gi¶ng n«m Tü ùc thù 2, chóng tæi tø bi»t b» rçng, v¥ng líi s­c i l¦n n y, h¢y ghi ch²p t÷íng tªn nhúng c£nh danh th­ng nói sæng nìi i qua, khi v· d¥ng xem. Chóng tæi tø khi ra khäi V¥n Nam ¸n Y¶n Kinh, ÷íng i qua c¡c t¿nh Qu£ng T¥y, Hç Nam, Hç B­c, H  Nam, Trüc L», gçm hìn v¤n d°m. . . Chóng tæi i ÷íng vèn nhanh, muèn bi¸t c¡c nìi cho k¾ thªt khâ, chú ngh¾a l¤i mì hç, ch¿ sñ vi¸t ra qu¶ k»ch. Tæi b±n phäng theo c¡ch vi¸t k½ cõa nhúng ng÷íi i sù, l¤i tòy theo nìi °t ch¥n ¸n, häi han th¶m rçi l¤i tra cùu th¶m c¡c s¡ch Nh§t thèng ch½, Thæng ch½, Qu£ng d÷ ch½, l¤i so vîi kinh sû º t¼m hiºu t¶n gåi v  lai làch ¤i thº. G°p sæng th¼ t¼m hiºu tø nguçn ¸n nh¡nh, l§y sæng º bi¸t nói, g°p nói th¼ t¼m hiºu tø ché ph¡t khði ¸n ché tªn còng, l§y nói º bi¸t sæng. Công câ lóc tr¶n ÷íng i, chóng tæi g°p mët ch¥u, mët huy»n, mët sæng, mët ngån nói hìi l¤, ho°c g°p ché giang h  hiºm trð, bí cãi êi thay, còng l  nhúng thº ch¸, phong töc tªp qu¡n v  sü kh¡c nhau giúa c¡c ch¥u x÷a cán th§y ÷ñc qua di t½ch c¡c th nh qu¡ch, hç ¦m cô, câ thº gióp ½ch ÷ñc cho vi»c quan s¡t phong vªt thõa tr÷îc, chóng tæi ·u ghi l¤i mët c¡ch kh¡i qu¡t, ch²p phö v o ph¦n sæng nói, ph¥n bi»t th nh tøng kho£n [2;262]. 2
  3. Tù thì v¤n l½ trong Ph÷ìng ¼nh v¤n l½ Trong cuëc h nh tr¼nh n y, Ph÷ìng ¼nh cán chùng ki¸n cuëc sèng cõa nh¥n d¥n Trung Hoa, °c bi»t l  néi thèng khê cõa hå. Thi nh¥n xât th÷ìng ng÷íi d¥n Ba L«ng §t Nh¤c D÷ìng, Hç Nam, công nh÷ d¥n t¼nh hai t¿nh Hç Nam, Hç B­c rìi v o c£nh âi kh¡t: Tr÷íng o¤n Ba L«ng kh§t thüc ca, L÷ïng Hç b¡ch t½nh t¤i phong ba. Qu¥n Sìn th÷ñng húu tr÷íng sinh tûu, Sð tóc nh÷ ch¥u kh£ n¤i h ? (Ba L«ng ca gi£ duy¶n l÷u v¢ng v«n chi c£m ho i) (ùt ruët khi nghe b i h¡t «n xin cõa ng÷íi Ba L«ng, Tr«m d¥n hai t¿nh Hç Nam, Hç B­c ang trong cìn sâng giâ. Tr¶n nói Qu¥n Sìn câ r÷ñu tr÷íng sinh, G¤o n÷îc Sð l¤i ­t nh÷ ch¥u b¡u l  v¼ sao?) (C£m th÷ìng khi nghe líi h¡t cõa k´ «n xin ð Ba L«ng) Cuëc sèng cõa nh¥n d¥n Trung Hoa ¢ i v o thì ca Nguy¹n V«n Si¶u ¦y xóc ëng vîi h ng lo¤t thi ph©m nh÷T¥n Ninh ch¥u lú huèng (T¼nh c£nh lú thù ð ch¥u T¥n Ninh), Qu¡ T÷ìng …m Tiºu Loan h  húu c£m (C£m xóc khi qua sæng Tiºu Loan ð T÷ìng …m), Nhú Ninh ¤o vô (M÷a tr¶n ÷íng ð Nhú Ninh). . . Nhúng y¸u tè hi»n thüc trong b i thì ch¿ l  cì sð, hi»n t÷ñng º nh  thì bëc lë xóc c£m, c¡i t¥m m  thæi. Qu£ thüc, nhúng v¦n thì ¢ cho th§y t§m láng çng c£m, y¶u th÷ìng con ng÷íi s¥u s­c cõa thi nh¥n. â l  biºu hi»n cõa tr o l÷u hi»n thüc v  nh¥n ¤o trong v«n håc th¸ k¿ XIX. 2.2. Ni·m tü h o Nguy¹n V«n Si¶u l  mët nh  Nho cõa nh  n÷îc phong ki¸n v  n·n v«n hâa ng n n«m chàu £nh h÷ðng t÷ t÷ðng Nho gi¡o. T÷ t÷ðng §y quan ni»m i sù l  ni·m vinh dü º íi cõa §ng nam nhi. Trong cuèn N²t bót th¦n cõa Nguy¹n V«n Si¶u thi ca v  làch sû c¡c t¡c gi£ cho bi¸t th¶m: N«m 1849, ti¶n sinh v¥ng chi¸u sung chùc Phâ sù i sù Trung Hoa, trong chi¸u câ ph¶ r¬ng: Khanh, thi¶n t½nh thæng minh, håc v§n uy¶n b¡c, chuy¸n i n y, n¶n gom gâp nhúng i·u nghe th§y º l m tai m­t cho tr¨m tr£i xem nhúng nói sæng danh ti¸ng, nhªn x²t nhúng phong töc °c bi»t cõa méi àa ph÷ìng b¶n B­c tri·u, khanh ph£i ch²p l¤i r¤ch rái ¦y õ, ñi lóc v· tri·u d¥ng l¶n ngü l¢m, º gióp tr¨m nghe th§y rã r ng ngo i muæn ngh¼n d°m ( Khanh thi¶n t½nh thæng minh, håc v§n uy¶n b¡c, thû h nh, nghi th§u tªp ki¸n v«n, t¡c tr¨m nh¾ möc, làch l¢m B­c tri·u ch÷ danh lam th­ng c£nh, cªp ch÷ àa ph÷ìng phong töc, tùc m»nh Qu£n th¡nh tû bi¶n tªp chu t÷íng, sà hçi tr¼nh t§u l¢m, t¡ tr¨m minh ki¸n v¤n l½ chi ngo¤i) [3;34]. 3
  4. Nguy¹n Thà Thanh Chung Trong Ph÷ìng ¼nh V¤n l½ tªp, ni·m tü h o thº hi»n kh¡ tinh t¸: B¤ch b o v¤n l½ ki¸n thi¶n tû. (o tr­ng v¤n d°m y¸t ki¸n thi¶n tû) (Ch¸ nh§t ma bè b¤ch b o H nh Sìn ¤o thû phöc d¾ tho¡t h¢n nh¥n phó). Li¶n ban v¤n l½ tri·u thi¶n tû. (Tâc b¤c v¤n d°m ch¦u thi¶n tû) (Phö b¤n tèng Vã tri ch¥u V÷ìng Th¤ch Nguy¶n håa ¡p tam thõ). Trong làch sû, ngo¤i giao cõa tri·u Nguy¹n ÷ñc chia th nh hai giai o¤n ÷ñc ¡nh d§u b¬ng mèc thíi gian n«m 1883 khi háa ÷îc vîi Ph¡p ÷ñc k½ k¸t, cæng nhªn n÷îc Ph¡p s³ chõ tr¼ måi giao thi»p cõa n÷îc Nam vîi t§t c£ c¡c n÷îc kh¡c, bao gçm c£ n÷îc T¦u [4;238]. T½nh ¸n n«m 1884, theo thèng k¶ trong Bang giao ¤i Vi»t - Tri·u Nguy¹n, tri·u Nguy¹n cû ba m÷ìi s¡u sù bë sang Trung Hoa, bèn sù bë sang ph÷ìng T¥y. Nh÷ vªy, trong giai o¤n thù nh§t, nh  Nguy¹n chõ y¸u giao thi»p vîi Trung Hoa. Ngay sau khi l¶n ngæi, Gia Long ¢ cû c¡c o n sù c¦u phong v÷ìng v  nëp s­c §n cõa T¥y Sìn, çng thíi, ch¿ ¤o ch½nh s¡ch b¸ quan täa c£ng vîi ph÷ìng T¥y. Chõ tr÷ìng §y ÷ñc c¡c vua íi sau triºn khai kh¡ tri»t º. Quan h» vîi Trung Hoa ÷ñc · cao trong giai o¤n n y bði Trung Hoa l  mët n÷îc lîn gi¡p bi¶n, vi»c giao bang câ truy·n thèng l¥u íi v  trong t¼nh c£nh ÷ìng thíi, nh  Nguy¹n v¨n hi vång s³ ÷ñc Thi¶n tri·u b£o v» tr÷îc sü t§n cæng cõa thüc d¥n ph÷ìng T¥y. V¼ vªy, vi»c i sù v¨n l  trång tr¡ch v  cì hëi º c¡c sù th¦n thº hi»n tr¼nh ë håc v§n, tri thùc uy¶n b¡c, láng qu£ c£m... V· m°t c¡ nh¥n, Nguy¹n V«n Si¶u câ t i nh÷ng n«m g¦n bèn m÷ìi tuêi mîi é Phâ b£ng. Phâ b£ng l  håc và ch½nh thùc nh÷ng th§p cõa khoa thi Hëi. Theo thæng l», ng÷íi ¢ é Phâ b£ng khæng ÷ñc thi l¤i trong c¡c k¼ thi Hëi sau. Tø n«m 1829 cho ¸n khi k¸t thóc vi»c khoa cû b¬ng chú H¡n, ch¿ mët l¦n duy nh§t v o n«m 1851, ng÷íi é Phâ b£ng câ cì hëi n¥ng cao håc và cõa m¼nh khi nh  Nguy¹n mð Ch¸ khoa. Theo Sü ph¡t triºn gi¡o döc v  ch¸ ë thi cû ð Vi»t Nam thíi phong ki¸n, Phâ b£ng ch¿ l  b£ng phö, cho n¶n ng÷íi câ thüc t i r§t buçn khi rìi v o b£ng n y v¼ khæng ÷ñc thi l¤i º câ håc và cao hìn m  ph£i giú håc và â suèt íi [5;236] . M°t kh¡c, Nguy¹n V«n Si¶u l m quan ch÷a ÷ñc bao l¥u th¼ x£y ra vö vi»c li¶n quan ¸n Cao B¡ Qu¡t v o n«m 1841 m  bà c¡ch chùc. . . ¸n khi Tü ùc l¶n ngæi, æng ÷ñc th«ng Thà gi£ng håc s¾, h m táng tù ph©m. Nh÷ vªy, cuëc quan tr÷íng ch÷a d i m  th«ng gi¡ng, ph©m h m ¤t ÷ñc công ch÷a thº gåi l  cao vîi con ng÷íi ngay tø thi¸u thíi ¢ nuæi kh¡t vång trð th nh cao nh¥n v  ¢ lüa chån con ÷íng khoa cû º t¤o lªp cæng danh. Cho n¶n, i sù trð th nh ni·m vui, ni·m tü h o cõa Nguy¹n V«n Si¶u. 4
  5. Tù thì v¤n l½ trong Ph÷ìng ¼nh v¤n l½ 2.3. Néi cæ ìn Nguy¹n V«n Si¶u l  nh  Nho theo t÷ t÷ðng ch½nh thèng thíi Nguy¹n. Æng quan ni»m V«n v  ¤o tuy kh¡c nhau nh÷ng nëi dung cõa nâ th¼ b­t nguçn tø ¤o. Th¸ nh÷ng, th¸ n o gåi l  ¤o? â l  c¡i m  t¥m ta s®n câ, v«n ch÷ìng ­t l÷u giú ð c¡i t¥m n y [6;125]. V«n ch÷ìng thº hi»n ¤o - c¡i t¥m, vªy n¶n, nhi·u khi v«n ch÷ìng bëc lë ÷ñc nhúng t¼nh c£m nh¥n b£n trong th¸ giîi tinh th¦n cõa con ng÷íi cho dò sü biºu ¤t cán khâ ph¥n bi»t giúa c¡c c¡ thº s¡ng t¤o ngh» thuªt. Con ÷íng ho ng hoa vinh quang nh÷ng ¦y gian tru¥n. Trong cuëc h nh tr¼nh v¤n d°m, ng÷íi ra i nhi·u khi c£m th§y cæ ìn væ h¤n. Thi nh¥n ¢ th nh v¤n l½ nh¥n, v¤n l½ t¥m. Néi cæ ìn th§m ÷ñm c£ khæng gian v  thíi gian: Thû d¤ Linh Xuy¶n nguy»t, Biºn chu v¤n l½ t¥m. Linh Xuy¶n ki¸n nguy»t (¶m nay tr«ng Linh Xuy¶n, Mët con thuy·n nhä, cãi láng v¤n d°m). (Ng­m tr«ng Linh Xuy¶n) ëc thû trung thu nguy»t, Ninh tri v¤n l½ nh¥n. Y¶n Qu¡n trung thu. (V¦ng tr«ng trung thu ìn ëc n y, H¡ câ bi¸t ng÷íi lú h nh v¤n d°m.) (Trung thu Y¶n Qu¡n) Tr¶n con ÷íng ho ng hoa, cæ ìn công l  néi ni·m cõa nhi·u thi nh¥n. Nguy¹n Du au ¡u v· néi cæ ìn:  bçng thi¶n l½ vång, Hñp nh¢n c¡ch ni¶n t÷. M¤c cªn th÷ìng nhai tóc, · vi¶n tri»t d¤ bi. Sìn ÷íng d¤ b¤c (Tüa mui thuy·n træng xa ngh¼n d°m, Nh­m m­t ngh¾ th¼ ra xa nh  ¢ mët n«m. Chî døng ch¥n b¶n nói bi¸c, V÷ñn k¶u s³ l m ta buçn suèt ¶m.) (¶m ªu thuy·n ð sæng Sìn ÷íng) 5
  6. Nguy¹n Thà Thanh Chung Néi cæ ìn v¤n l½ cõa Nguy¹n Huy O¡nh thªt da di¸t: V¤n l½ thæng ti¶u çng h¤o khi¸t, Tha h÷ìng kim tàch ëc bçi hçi. Minh ni¶n thû àa thuy·n ¦u nguy»t, D¾ thà t÷ìng y¶u b¤n kh¡ch hçi. Lú thù trung thu (V¤n d°m th¥u ¶m s¡ng tr­ng mët m u, Mët m¼nh ¶m nay thao thùc nìi §t kh¡ch. N«m sau §t n y tr«ng treo môi thuy·n, H¢y chí nhau l m b¤n vîi lú kh¡ch quay v·.) (§t kh¡ch g°p c£nh trung thu) Néi cæ ìn tr¶n ch°ng ÷íng ríi xa Tê quèc, qu¶ h÷ìng khæng ch¿ l  t¥m tr¤ng cõa ng÷íi i sù m  cán l  t¼nh c£m cõa t§t c£ nhúng ai ph£i ríi xa nìi tøng g­n bâ th¥n th÷ìng. Thæi Hi»u khi xa qu¶ công ngªm ngòi: Nhªt më h÷ìng quan h  xù thà, Y¶n ba giang th÷ñng sû nh¥n s¦u. Ho ng H¤c l¥u (Chi·u muën qu¶ nh  ð chèn n o, Khâi sâng tr¶n sæng khi¸n ng÷íi buçn.) (L¦u Ho ng H¤c) é Phõ khi xa qu¶ công xât xa: V¤n l½ bi thu th÷íng t¡c kh¡ch, B¡ch ni¶n a b»nh ëc «ng  i. «ng cao (V¤n d°m thu buçn th÷íng l m k´ xa qu¶, Tuêi gi  au y¸u mët m¼nh l¶n  i cao.) (L¶n cao) Câ thº nâi, cæ ìn trong c£nh i sù l  t¼nh c£m nh¥n b£n. Bëc lë t¼nh c£m nh÷ vªy, thì i sù giú mët và tr½ ri¶ng trong n·n thi ca d¥n tëc. Nguy¹n V«n Si¶u tøng vi¸t: V«n ch÷ìng câ thù ¡ng chuëng câ thù khæng ¡ng chuëng, thù khæng ¡ng chuëng thº hi»n ð v«n, thù ¡ng chuëng thº hi»n ð ng÷íi [7;115]. Qu£ l , vîi láng th nh thüc, c£nh khæng hµn m  tü ¸n, nâi khæng mong m  tü hay [8;93]. Nhúng v¦n thì nh÷ th¸ xóc ëng láng ng÷íi, v÷ñt qua khæng gian v  thíi gian. 6
  7. Tù thì v¤n l½ trong Ph÷ìng ¼nh v¤n l½ 3. K¸t luªn Ph÷ìng ¼nh v¤n l½ tªp l÷u giú d§u §n t¥m hçn thi nh¥n v  x¢ hëi Trung Hoa vîi nhi·u th nh cæng ngh» thuªt, gâp ph¦n l m phong phó hìn sü nghi»p cõa thi nh¥n v  n·n thi ca d¥n tëc th¸ k¿ XIX. V¤n l½ l  tù thì s¥u s­c v· sü tr£i nghi»m, láng tü h o v  néi cæ ìn, gâp ph¦n l m n¶n th nh cæng cõa tªp thì. Nhúng v¦n thì §y l  s£n ph©m qu¡ tr¼nh s¡ng t¤o ngh» thuªt ½ch thüc theo quan ni»m cõa Nguy¹n V«n Si¶u. Ng÷íi i t¼m c¡i hay ð thì v«n, khi tîi rçi th¼ công ch¿ nh÷ vªy, m  thì v«n ch÷a h¯n l  hay. Cán ng÷íi khæng i t¼m c¡i hay ð thì v«n, ¢ tîi th¼ khæng thº l÷íng ÷ñc m  thì v«n ch÷a h¯n l  khæng hay [9;129]. T€I LI›U THAM KHƒO [1] Nguy¹n ùc V¥n s÷u t¦m v  dàch, 1963. Th÷ gûi Löc Lu¥n Anh. Quan ni»m v«n håc cõa mët sè nh  Nho Vi»t Nam, TCVH, sè 6, tr. 115. [2] Tr¦n L¶ S¡ng dàch, 2000. B i t§u v· chuy¸n h nh tr¼nh i Y¶n Kinh. Ph÷ìng ¼nh V«n lo¤i: H  Nëi - v«n vªt, Nxb V«n håc, H  Nëi, tr. 262. [3] Nguy¹n Nh÷ Thi»p v  Nguy¹n V«n ·, 1944. N²t bót th¦n cõa Nguy¹n V«n Si¶u thi ca v  làch sû. Nxb T¥n Vi»t, tr.34. [4] Nguy¹n Th¸ Long, 2005. Bang giao ¤i Vi»t - Tri·u Nguy¹n. Nxb V«n hâa Thæng tin, H  Nëi, tr. 238. [5] Nguy¹n Ti¸n C÷íng, 1998. Sü ph¡t triºn gi¡o döc v  ch¸ ë thi cû ð Vi»t Nam thíi phong ki¸n. Nxb Gi¡o döc, H  Nëi, tr. 236. [6] Nguy¹n Minh T§n (chõ bi¶n), 1981. Tø trong di s£n. . . . Nxb T¡c ph©m mîi, H  Nëi, tr 125. [7] Nguy¹n ùc V¥n s÷u t¦m v  dàch, 1963. Th÷ gûi Ngæ Hy Phan. Quan ni»m v«n håc cõa mët sè nh  Nho Vi»t Nam, TCVH, sè 6, tr. 115. [8] Nguy¹n Minh T§n (chõ bi¶n), 1981. Tø trong di s£n. . . . Nxb T¡c ph©m mîi, H  Nëi, tr 93. [9] Nguy¹n Minh T§n (chõ bi¶n), 1981. Tø trong di s£n. . . . Nxb T¡c ph©m mîi, H  Nëi, tr 129. ABSTRACT Poem van li in Phuong Dinh van li tap th Nguyen Van Sieu was a great author in the 19 century. His poetry received great success on both aspects of content and art style. Phuong Dinh van li tap was published by the poet through diplomatic travel to China in 1849. Van li is a poem that deeply represents the harsh life experiences vividly interesting, for all the fine pride and the loneliness that fills the human spirit. 7
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
7=>1