Tỷ lệ tiêm ngừa vắc xin viêm gan B và nhận thức về bệnh viêm gan B của sinh viên

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Phụ bản của Số 1 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> TỶ LỆ TIÊM NGỪA VẮC-XIN VIÊM GAN B VÀ NHẬN THỨC<br /> VỀ BỆNH VIÊM GAN BCỦA SINH VIÊN<br /> Huỳnh Giao*, Bùi Quang Vinh*, Phạm Lê An*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Việt Nam nằm trong vùng dịch tễ bệnh viêm gan B. Sinh viên y khoa được xếp vào nhóm nguy<br /> cơ cao nhưng việc tiêm chủng vắc-xin viêm gan B không bắt buộc cho các sinh viên nhập học. Mục đích của<br /> nghiên cứu nhằm xác định tỷ lệ đã tiêm ngừa vắc-xin viêm gan B và nhận thức sai lầm của sinh viên về bệnh<br /> viêm gan B.<br /> Mục tiêu nghiên cứu: Xác định tỷ lệ sinh viên đã tiêm ngừa viêm gan B và nhận thức sai lầm về bệnh viêm<br /> gan B<br /> Phương pháp: Cắt ngang mô tả.Bộ câu hỏi thiết kế dựa vào mô hình niềm tin sức khỏe.Thời gian thực hiện<br /> từ tháng 5 đến tháng 10 năm 2015. Tiêu chuẩn chọn: tất cả Sinh viên khoa Y học cổ truyền, Y học dự phòng và Y<br /> tế công cộng năm thứ 2 tại Đại Học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh. Tiêu chuẩn loại trừ: sinh viên vắng mặt và<br /> trả lời không đầy đủ<br /> Kết quả: Tổng số 237 sinh viên được phỏng vấn, Số sinh viên nam chiếm 44,7% và nữ 55,3%. Tỷ lệ sinh<br /> viên chưa tiêm ngừa viêm gan B chiếm 39,2%. Lý do không tiêm ngừa cao nhất là do chi phí cao chiếm 39,8%.<br /> Nguồn thông tin tiếp cận nhiều nhất là tivi và internet.Có trên 50% sinh viên nhận thức không đúng về khả<br /> năng mắc bệnh và sự nguy hiểm của bệnh. Nhận thức sai lầm về đường lây truyền bệnh bao gồm gần 50% đối<br /> tượng cho rằng HBV có thể lây truyền qua ăn uống hoặc di truyền, 18,1% cho rằng có thể phòng ngừa bệnh bằng<br /> cách rửa tay sạch sẽ và 21,5 % cho rằng nên tránh tiếp xúc người bệnh, không ăn uống chung.<br /> Kết luận: Tỷ lệ sinh viên chưa chủng ngừa còn cao. Tồn tại nhiều nhận thức không đúng về HBV ở sinh<br /> viên, đặc biệt là đường lây truyền. Vì vậy, cần hỗ trợ sinh viên tiêm chủng vắc-xin viêm gan B và nâng cao nhận<br /> thức của họ về khả năng lây truyền bệnh viêm gan B.<br /> Từ khóa: tiêm chủng, virus viêm gan B, mô hình niềm tin sức khỏe.<br /> ABSTRACT<br /> THE PROPORTION OF VACCINATED STUDENTS AND PERCEPTIONS OF ABOUT HEPATITIS B<br /> DISEASE<br /> Huynh Giao, Bui Quang Vinh, Pham Le An<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 20 - Supplement of No 1 - 2016: 189 - 193<br /> <br /> Background: Hepatitis B virus (HBV) infection is endemic in VietNam. Good perception on HBV disease is<br /> one way of controlling spread of HBV. WHO recommends in regions of the world, all infants and children under<br /> 18 years old should receive hepatitis B vaccine as soon as possible, even in low and moderate – endemic areas.<br /> Medical students also have risk factors for acquiring HBV infection but in this group, hepatitis B vaccination was<br /> not required for enrolling. We aimed to study vaccination propotion and misperceptions in medical students were<br /> identified in our study.<br /> Objectives: To determine vaccination proportion and misperceptions about HBV vaccination.<br /> Methods: Cross-sectional study was held from 5 – 8/2015, included of set questionaire based on Health Belief<br /> <br /> * ĐH Y Dược TP Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: ThS. Huỳnh Giao ĐT: 0908 608 338 Email: giaophuongyd@gmail.com<br /> <br /> Y tế Công cộng 189<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Phụ bản của Số 1 * 2016<br /> <br /> Model (HBM). Perform from 5 to 8 in 2015. Students of the second year of traditional medicine, preventive<br /> medicine and public health at the university of medicine and pharmacy in Ho Chi Minh city were enrolled in<br /> study. The exclusion criteria were absent and incomplete answer.<br /> Results: In 237 students. Proportions of male and female were of the order of 44,7% and 55,3 %.Recognised<br /> that 39,2% non – vaccinated in study groups and most barriers of HBV vaccination were high cost. The study<br /> groups received most information source from television and internet.Student’smisperceptions that focus in<br /> HBVsusceptibility, HBV severity were over 50% and also in the area of HBV transmission. Nearly half of the<br /> study groups thought that hepatitis B could be transmitted by the sharing of food or gene cause. Having 18,1% of<br /> study groups choosed HBV prevention: handwashing, not sharing of food and21,5% avoiding to contact with<br /> HBV patients.<br /> Conclusion: The proportion of unvaccinated students were still high. Many misperceptions existed among<br /> medical students, especially on the mode of HBV transmission. Therefore, students should be supported to get<br /> hepatitis B vaccination and raising awareness on the mode of HBV transmission.<br /> Key words: HBV (Hepatitis B virus), vaccine, vaccination, HBM.<br /> 2. Xác định tỷ lệ sinh viên có nhận thức về sự<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ nguy hiểm của bệnh viêm gan B.<br /> Việt Nam nằm trong vùng lưu hành cao 3. Xác định tỷ lệ sinh viên có nhận thức về lợi<br /> bệnh viêm gan B. Nhận thức tốt về bệnh và tiêm ích của tiêm chủng vắc-xin viêm gan B.<br /> ngừa là cách kiểm soát lây truyền virus viêm gan 4. Xác định các rào cản đối với sinh viên khi<br /> B (HBV). Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế quyết định tiêm chủng.<br /> giới (WHO), tất cả trẻ em và thanh thiếu niên<br /> 5. Xác định các động lực quyết định tiêm<br /> dưới 18 tuổi nếu chưa được tiêm phòng trước đó<br /> chủng<br /> thì nên chủng ngừa,ngay cả khi họ sống trong<br /> những quốc gia có dịch bệnh lưu hành thấp hoặc ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> trung bình. Những người trong nhóm có nguy Thiết kế nghiên cứu<br /> cơ cao nhiễm HBV cũng nên chủng ngừa bao Cắt ngang mô tả được thực hiện từ tháng 5<br /> gồm: chạy thận nhân tạo, người cần truyền máu đến tháng 10 năm 2015<br /> và các sản phẩm của máu thường xuyên, người<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> ghép tạng, gia đình có người nhiễm HBV, nhân<br /> Tất cả sinh viên khoa y học cổ truyền, y học<br /> viên y tế...(10). Tại Việt Nam, vắc-xin viêm gan B<br /> dự phòng và y tế công cộng năm thứ 2, đại học Y<br /> được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng<br /> Dược Thành phố Hồ Chí Minh.<br /> từ năm 1997, tuy nhiên đến năm 2002 vắc-xin<br /> mới được sử dụng rộng rãi cho tất cả trẻ em trên Phương pháp thu thập số liệu<br /> toàn quốc(8). Sinh viên y khoa được xếp vào Bộ câu hỏi tự điền được thiết kế dựa vào mô<br /> nhóm nguy cơ cao nhưng việc tiêm chủng vắc- hình niềm tin sức khỏe. Nghiên cứu viên phát bộ<br /> xin viêm gan B không bắt buộc cho các sinh viên câu hỏi cho sinh viên tại lớp để tự điền và thu lại<br /> nhập học. Mục đích của nghiên cứu nhằm xác định sau 30 phút. Những sinh viên vắng mặt 2 lần sẽ<br /> tỷ lệ đã tiêm ngừa vắc-xin viêm gan B và nhận loại ra khỏi nghiên cứu.<br /> thức sai lầm của sinh viên về bệnh viêm gan B. Xử lý và phân tích số liệu<br /> Mục tiêu Nhập liệu bằng phần mềm epidata 3.1 và xử<br /> 1. Xác định tỷ lệ sinh viên có nhận thức về khả lý bằng phầm mềm stata 13. Thống kê mô tả<br /> năng bệnh viêm gan B. dạng biến số định tính với tần số và tỷ lệ phần<br /> <br /> <br /> <br /> 190 Chuyên Đề Khoa học Cơ bản – Y tế Công cộng<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Phụ bản của Số 1 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> trăm. Liên quan giữa biến số đã chủng ngừa và Nhận thức về sự nguy hiểm của bệnh viêm<br /> các nhận thức về bệnh viêm gan B được đánh giá gan B<br /> bằng tỷ suất lưu hành PR (KTC 95%), với phép Bảng 3: Nhận thức về sự nguy hiểm của bệnh viêm<br /> kiểm chi bình phương cho biến định tính giữa 2 gan B (N=237)<br /> nhóm. Giá trị p có ý nghĩa nếu