Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học địa lí ở trường trung học phổ thông chuyên Thoại Ngọc Hầu - An Giang

Chia sẻ: Thiên Lăng Sở | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

59
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết bàn về công nghệ thông tin cần thiết cho việc đổi mới phương pháp dạy và học nhằm nâng cao chất lượng ở các trường Phổ thông Năng khiếu. Ứng dụng Công nghệ thông tin để soạn giáo án số phải đảm bảo một số nguyên tắc chính, đáp ứng yêu cầu về nội dung, phương pháp, biện pháp và hiệu quả. Việc soạn giáo án kỹ thuật số dựa trên phần mềm Microsoft PowerPoint với quy trình từng bước. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học địa lí ở trường trung học phổ thông chuyên Thoại Ngọc Hầu - An Giang

ÙNG DÖNG CÆNG NGH THÆNG TIN TRONG DY HÅC ÀA L Ð TR×ÍNG TRUNG HÅC PHÊ THÆNG CHUYN THOI NGÅC HU - AN GIANG Nguy¹n V«n Tu§n Tr÷íng THPT chuy¶n Tho¤i Ngåc H¦u, An Giang 1. °t v§n · Nhúng th nh tüu cõa khoa håc k¾ thuªt, °c bi»t l cæng ngh» thæng tin (CNTT) ¢ v ang t¡c ëng s¥u sc ¸n t§t c£ c¡c l¾nh vüc trong x¢ hëi, l m thay êi kh¡ lîn ¸n h¼nh thùc, nëi dung c¡c ho¤t ëng kinh t¸, v«n hâa v íi sèng x¢ hëi lo i ng÷íi. Vi»c ùng döng cæng ngh» thæng tin v o d¤y håc àa l½ ang ÷ñc nhi·u gi¡o vi¶n thüc hi»n º thi¸t k¸ b i gi£ng i»n tû nh¬m êi mîi ph÷ìng ph¡p d¤y håc, ph¡t huy t½nh t½ch cüc, chõ ëng cõa håc sinh trong håc tªp. CNTT câ vai trá r§t quan trång trong d¤y håc àa l½. M¡y vi t½nh, Internet v c¡c ph¦n m·m d¤y håc ¢ hé trñ tèt vi»c thi¸t k¸ b i gi£ng nh÷ MapInfo, Excel, Encarta, Db-Map, PC Fact, The world Atlas. . . Gi¡o vi¶n khai th¡c ÷ñc nhi·u ki¸n thùc, b£n ç, tranh £nh, b£ng biºu º phöc vö gi£ng d¤y. Nhúng ti¸t d¤y câ ùng döng CNTT ¢ mang l¤i hi»u qu£ cao, håc sinh hùng thó håc tªp v t½ch cüc tham gia x¥y düng b i. Tuy nhi¶n, khi ùng döng CNTT v o d¤y håc àa l½, gi¡o vi¶n ph£i £m b£o c¡c nguy¶n tc chung, qui tr¼nh thi¸t k¸ b i gi£ng v c¡c y¶u c¦u v· nëi dung, h¼nh thùc, t½nh s÷ ph¤m, k¾ thuªt tr¼nh chi¸u, hi»u qu£ ti¸t d¤y [1]. Nhúng n«m g¦n ¥y, gi¡o vi¶n ð c¡c tr÷íng phê thæng ¢ câ nhúng ti¸n bë nh§t ành trong vi¶c êi mîi ph÷ìng ph¡p. Gi¡o vi¶n ¢ quan t¥m ¸n vi»c t¤o khæng kh½ håc tªp sæi nêi trong ti¸t håc b¬ng h¼nh thùc ÷a ra nhi·u c¥u häi v y¶u c¦u håc sinh tr£ líi, æi khi công câ gn vîi k¶nh h¼nh trong SGK, vîi b£n ç treo t÷íng, ái häi håc sinh suy luªn... nh÷ng bùc tranh chung v· d¤y håc àa l½ hi»n nay v¨n l : - Phê bi¸n trong c¡ch d¤y v¨n l thuy¸t tr¼nh, li»t k¶ ki¸n thùc. Håc sinh câ r§t ½t cì hëi º tü x¥y düng n¶n ki¸n thùc cõa m¼nh v ½t câ i·u ki»n º suy x²t, th£o luªn. 1
- Trong gií håc àa l½ câ hi»n t÷ñng nh m ch¡n. Håc sinh tä ra khæng quan t¥m nhi·u ¸n nëi dung b i håc. C¡c em câ quan ni»m r¬ng mæn àa l½ l mæn håc phö, mæn håc thuëc láng. Thüc tr¤ng cho th§y, c¡ch d¤y v håc nh÷ tr¶n ¢ l m cho håc sinh m§t h¸t hùng thó håc tªp v l m cho vi»c d¤y håc àa l½ trð th nh g¡nh n°ng cõa c£ th¦y v trá. V¼ vªy, ti¸p töc êi mîi câ hi»u qu£ ph÷ìng ph¡p d¤y håc v ùng döng CNTT v o d¤y håc àa l½ l v§n · m nh tr÷íng v gi¡o vi¶n c¦n quan t¥m [2]. 2. Ùng döng cæng ngh» thæng tin v o thi¸t k¸ b i gi£ng àa l½ 2.1. Nguy¶n tc chung Khi thi¸t k¸ b i gi£ng i»n tû c¦n £m b£o mët sè nguy¶n tc sau: - C«n cù v o möc ti¶u, nëi dung ki¸n thùc cì b£n cõa b i håc, x¡c ành trång t¥m b i v c«n cù v o tr¼nh ë nhªn thùc cõa håc sinh º thi¸t k¸ b i gi£ng. - a d¤ng hâa ki¸n thùc (ki¸n thùc ÷ñc khai th¡c d÷îi d¤ng v«n b£n, h¼nh £nh, b£n ç. . . ) - Lüa chån c¡c ph÷ìng ph¡p, ph÷ìng ti»n v tê chùc c¡c ho¤t ëng phò hñp vîi nëi dung håc tªp. - Ùng döng CNTT theo quan iºm d¤y håc t½ch cüc, h÷îng d¨n ph÷ìng ph¡p tü håc, håc sinh t½ch cüc, chõ ëng v s¡ng t¤o trong vi»c ti¸p thu ki¸n thùc [3]. 2.2. Qui tr¼nh thi¸t k¸ b i gi£ng àa l½ b¬ng ph¦n m·m tr¼nh di¹n PowerPoint 2.2.1. Khi thi¸t k¸ b i gi£ng àa l½ b¬ng PowerPoint, ph£i £m b£o c¡c y¶u c¦u sau: - V· nëi dung: Ph£i £m b£o t½nh ch½nh x¡c, khoa håc. Ph£i khìi gñi ÷ñc t½nh t½ch cüc chõ ëng, s¡ng t¤o cõa HS trong nhªn thùc v trong r±n luy»n k¾ n«ng. Ng÷íi d¤y n¶n nghi¶n cùu k¾ nëi dung º dü ki¸n sè l÷ñng slide phò hñp cho mët ti¸t d¤y (kho£ng 20 slide/b i håc). Nëi dung c¡c slide ph£i thº hi»n nêi bªt ki¸n thùc v t½nh h» thèng, lüa chån ph¦n m·m, phim t÷ li»u phò hñp. Ph¦n cõng cè n¶n sì ç ho¡ nëi dung b i håc, khi mð b i v k¸t thóc b i câ thº sû döng h¼nh £nh, video clip º °t c¥u häi, so¤n c¥u häi trc nghi»m v trá chìi sinh ëng. - V· ph÷ìng ph¡p v k¾ thuªt: Gi¡o vi¶n sû döng hñp l½ c¡c ph÷ìng ph¡p v h¼nh thùc d¤y håc, l m chõ ÷ñc k¾ thuªt, phèi hñp nhàp nh ng giúa tr¼nh chi¸u c¡c slide vîi vi»c ghi b£ng v c¡c ho¤t ëng cõa HS trong ti¸n tr¼nh b i d¤y, k½ch 2
th½ch ÷ñc sü chó þ, t½ch cüc håc tªp cõa HS, khæng l m cho HS ph¥n t¡n, m§t tªp trung. Tèc ë tr¼nh chi¸u ph£i phò hñp vîi sü ti¸p thu cõa HS º håc sinh kàp theo dãi v ghi ÷ñc ¦y õ nëi dung b i håc. Tr¼nh b y khoa håc, câ t½nh th©m m¾, trüc quan, þ ngn gån, d¹ hiºu. C¡c hi»u ùng m u sc, ¥m thanh, chuyºn ëng hñp l½. C¡c trang tr¼nh di¹n ph£i ìn gi£n v rã r ng, khæng sao ch²p nguy¶n v«n b i d¤y. C¦n thu hót håc sinh tªp trung v o nëi dung b i gi£ng chù khæng ph£i m u sc láe loµt, ç håa vui nhën. Dòng c¡c phæng chú, khung n·n t÷ìng tü nhau trong suèt b i gi£ng. Ch¿ n¶n ÷a nhúng þ ch½nh v o méi trang tr¼nh di¹n. C¡c d¤ng ç håa c¦n ÷ñc lüa chån c©n thªn, n¸u khæng chóng s³ g¥y ph¥n t¡n t÷ t÷ðng håc sinh £nh h÷ðng ¸n hi»u qu£ b i d¤y. - V· hi»u qu£: Thüc hi»n ÷ñc möc ti¶u b i håc. HS hiºu b i, t½ch cüc chõ ëng tham gia x¥y düng b i, ham th½ch håc tªp, ph¡t huy ÷ñc t¡c döng cõa CNTT. 2.2.2. Mët b i håc ÷ñc thi¸t k¸ b¬ng PowerPoint th÷íng bao gçm nhi·u trang tr¼nh di¹n li¶n töc v ÷ñc thüc hi»n theo c¡c b÷îc sau: B÷îc 1: T¼m hiºu möc ti¶u, nëi dung b i håc, lüa chån ph÷ìng ph¡p v ph÷ìng ti»n d¤y håc c¦n thi¸t. B÷îc 2: Thu thªp nguçn t i li»u bê sung, mð rëng ki¸n thùc, x¥y düng c¡c ho¤t ëng tr¶n lîp cõa th¦y v trá. B÷îc 3: X¥y düng nëi dung v thi¸t k¸ b i gi£ng tr¶n m¡y vi t½nh. B÷îc 4: R so¡t, i·u ch¿nh thi¸t k¸ cho phò hñp vîi nëi dung v thíi l÷ñng cõa b i håc. B÷îc 5: Ghi l¤i nëi dung v o m¡y ho°c th´ nhî [1]. 2.3. Ùng döng v o thi¸t k¸ b i gi£ng àa l½ 10, 11, 12 THPT Trong qu¡ tr¼nh d¤y håc àa l½ ð tr÷íng THPT chuy¶n Tho¤i Ngåc H¦u, tæi ¢ ùng döng CNTT v o thi¸t k¸ mët sè gi¡o ¡n i»n tû trong ch÷ìng tr¼nh àa l½ THPT. - àa l½ 10 . B i: Vai trá, °c iºm v c¡c nh¥n tè £nh h÷ðng ¸n ph¡t triºn v ph¥n bè ng nh GTVT (gçm 20 slide, 5 b£n ç, 1 biºu ç, 2 b£ng sè li»u, 16 £nh, 2 video clip). - àa l½ 11 . B i 6: Hoa K¼ (3 ti¸t gçm 65 slide, 5 b£n ç, 4 biºu ç, 2 b£ng sè li»u, 20 £nh, 2 video clip); b i 7: Li¶n minh ch¥u u (4 ti¸t gçm 80 slide, 4 b£n ç, 4 biºu ç, 4 b£ng sè li»u, 16 £nh, 2 video clip); b i 8: Li¶n bang Nga (3 ti¸t gçm 60 slide, 5 b£n ç, 3 biºu ç, 2 b£ng sè li»u, 18 £nh, 1 video clip); b i 9: Nhªt B£n 3
(3 ti¸t gçm 65 slide, 5 b£n ç, 3 biºu ç, 3 b£ng sè li»u, 20 £nh, 2 video clip); b i 10: Trung Quèc (3 ti¸t gçm 60 slide, 5 b£n ç, 3 biºu ç, 3 b£ng sè li»u, 20 £nh, 2 video clip). - àa l½ 12. B i: Trung du mi·n nói ph½a Bc (gçm 18 slide, 5 b£n ç v 13 £nh); b i: T¥y Nguy¶n (gçm 20 slide, 6 b£n ç, 10 £nh); b i: Thüc h nh v³ biºu ç (gçm 20 slide, 4 biºu ç, 4 b£ng sè li»u). 4
5
6
1. Và tr½ àa l½ l¢nh thê Hoa K¼ °c iºm ×u th¸ ph¡t triºn kinh t¸ - Tr¡nh ÷ñc sü t n ph¡ cõa hai cuëc - Gçm 48 bang n¬m ð trung t¥m löc ¤i chi¸n th¸ giîi (lñi döng chi¸n àa Bc Mÿ v 2 bang mîi s¡t nhªp tranh º buæn b¡n vô kh½, h ng cæng (b Alaxca v q Haoai) ngh», thüc ph©m). - N·n kinh t¸ T÷ b£n chõ ngh¾a câ −→ i·u ki»n ph¡t triºn m¤nh. + Ngay tø khi mîi ra íi ¢ câ thà - Câ và tr½ ng«n c¡ch vîi c¡c ch¥u löc tr÷íng ti¶u thö rëng lîn (M¾ La tinh) kh¡c (giúa T D÷ìng v TB D÷ìng) + Khæng câ sü c¤nh tranh gay gt cõa TB Ch¥u u H¼nh 1. Mët sè h¼nh minh håa a. K¸t qu£ ¤t ÷ñc qua triºn khai thüc nghi»m s÷ ph¤m ð tr÷íng THPT Tø ¦u n«m håc 2005 2006, tr÷íng THPT chuy¶n Tho¤i Ngåc H¦u ¢ triºn khai c¡c chuy¶n · ùng döng CNTT v o d¤y håc àa l½ v mð c¡c lîp tªp hu§n, h÷îng d¨n gi¡o vi¶n thi¸t k¸ gi¡o ¡n i»n tû (GAT). Tr÷íng công ¢ trang bà pháng håc câ m¡y vi t½nh, m¡y chi¸u, giîi thi»u c¡c ph¦n m·m àa l½ v h÷îng d¨n truy cªp thæng tin tr¶n Internet. . . Qua â, ho¤t ëng d¤y håc vîi ùng döng CNTT ð tr÷íng di¹n ra sæi nêi, gi¡o vi¶n àa l½ ¢ nhanh châng tªn döng ÷u th¸ cõa CNTT º n¥ng cao ch§t l÷ñng b i gi£ng, gióp håc sinh håc tèt mæn àa l½. - Khi d¤y håc câ ùng döng CNTT, b i gi£ng cõa gi¡o vi¶n ¢ tªp trung ÷ñc sü chó þ cõa HS, gi¡o vi¶n ¢ gâp ph¦n quan trång trong vi»c c£i ti¸n ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y, n¥ng cao ch§t l÷ñng d¤y håc àa l½ ð tr÷íng v thüc hi»n tèt ch¿ ¤o khæng l¤m döng åc - ch²p, truy·n thö ki¸n thùc mët chi·u trong c¡c gií l¶n lîp. C¡c ti¸t d¤y b¬ng gi¡o ¡n i»n tû ¢ gióp cho c¡c th nh vi¶n trong tê, Hëi çng bë mæn câ th¶m kinh nghi»m khi thi¸t k¸ b i gi£ng i»n tû v êi mîi ph÷ìng ph¡p d¤y håc àa l½. - èi vîi håc sinh, khi håc vîi ph÷ìng ph¡p mîi, c¡c em d¹ hiºu b i v d¹ nhî ki¸n thùc, kh£ n«ng t÷ duy ÷ñc n¥ng l¶n, nm vúng ÷ñc ki¸n thùc cì b£n v câ thíi gian tham gia x¥y düng b i, th£o luªn v ho¤t ëng nhi·u hìn trong ti¸t håc. - Thèng k¶ k¸t qu£ håc tªp mæn àa l½ cõa håc sinh khèi 12, tr÷íng THPT chuy¶n Tho¤i Ngåc H¦u trong 2 n«m håc 2005 2006 v 2006 2007 nh÷ sau: B£ng 1. K¸t qu£ håc tªp mæn àa l½ cõa håc sinh khèi 12, tr÷íng THPT chuy¶n Tho¤i Ngåc H¦u Têng sè N«m håc Giäi TL Kh¡ TL TB - TL Y¸u - TL HS 7
265 - 168 - 2005-2006 496 100% 31- 6,2% 12 6,5% 53,4% 33,9% 2006-2007 485 100% 64 - 13,1% 321- 66,3% 95 - 19,6% 5 1,0% H¼nh 2. Biºu ç k¸t qu£ gi£ng d¤y àa l½ n«m håc 2005 2006 v 2006 - 2007 b. Nhªn x²t chung v· k¸t qu£ thüc nghi»m - Nhi·u n«m qua, Sð GD-T An Giang luæn quan t¥m ch¿ ¤o vi»c êi mîi ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y, khuy¸n kh½ch c¡c tr÷íng ùng döng CNTT v o d¤y håc. â l mët huîng i óng nh¬m l m thay êi c¡ch d¤y v c¡ch håc ð c¡c tr÷íng phê thæng trong t¿nh hi»n nay. - Ho¤t ëng hé trñ cõa Ban Gi¡m hi»u nh tr÷íng v tê chuy¶n mæn ¢ thóc ©y m¤nh m³ vi»c ùng döng CNTT v o êi mîi ph÷ìng ph¡p d¤y håc àa l½ cõa gi¡o vi¶n. - Sü nhªn thùc óng n v· möc ti¶u gi£ng d¤y, ùng döng CNTT v o d¤y håc ¢ gióp gi¡o vi¶n nhanh châng ti¸p cªn, khai th¡c v sû döng CNTT. ¥y l mët b÷îc ngo°t quan trång trong vi»c êi mîi ph÷ìng ph¡p d¤y håc phò hñp vîi xu th¸ chung cõa ng nh Gi¡o döc & o t¤o v sü ph¡t triºn nhanh châng cõa CNTT. - Håc sinh r§t th½ch thó khi ÷ñc håc vîi ph÷ìng ph¡p d¤y håc câ ùng döng CNTT. Ð c¡c tr÷íng câ i·u ki»n v· CSVC, m¡y mâc thi¸t bà hi»n ¤i, vi»c gi£ng d¤y àa l½ b¬ng GAT kh¡ phê bi¸n. Tuy nhi¶n, vi»c ùng döng CNTT trong d¤y håc nâi chung v d¤y àa l½ nâi ri¶ng cán h¤n ch¸ v· thi¸t k¸ v ph÷ìng ph¡p s÷ ph¤m. Vi»c thi¸u ph÷ìng ti»n, thi¸t bà d¤y håc công l mët trð ng¤i lîn trong vi»c ùng döng CNTT v o d¤y håc b¬ng GAT vîi t§t c£ c¡c lîp. 3. K¸t luªn Ùng döng CNTT trong d¤y håc àa l½ l mët y¶u c¦u câ t½nh kh¡ch quan, t¤o i·u ki»n thuªn lñi º êi mîi PPDH theo h÷îng t½ch cüc. Khi gi£ng d¤y, GV khæng ph£i v§t v£ trong vi»c tr¼nh b y b£ng m câ thº d nh nhi·u thíi gian º h÷îng d¨n HS thüc h nh c¡c biºu ç, th£o luªn nhâm, t«ng c÷íng èi tho¤i v thüc hi»n ÷ñc nhi·u ho¤t ëng tr¶n lîp. Ng÷íi håc ÷ñc °t tr÷îc nhúng t¼nh huèng, nhúng v§n · cö thº tr÷îc mt, ái häi ph£i ph¥n t½ch, xû l½, gi£i quy¸t º tü m¼nh kh¡m ph¡ ra c¡i ch÷a bi¸t, tü m¼nh t¼m ra ki¸n thùc. Vi»c ùng döng CNTT v o gi£ng d¤y ¢ gâp ph¦n n¥ng cao ch§t l÷ñng d¤y håc àa l½ ð tr÷íng phê thæng. Gi¡o vi¶n câ thº tham kh£o, gi£ng d¤y b¬ng GAT c ng nhi·u c ng tèt, nh÷ng ph£i câ b i so¤n tr¶n gi§y khi l¶n lîp v ph£i câ sü ¦u t÷ èi vîi nhúng b i gi£ng i»n tû m¨u. 8
Hi»n nay, nhi·u tr÷íng phê thæng ¢ ÷ñc trang bà m¡y vi t½nh, c¡c ph÷ìng ti»n nghe nh¼n, k¸t nèi Internet, GV ¢ ÷ñc tªp hu§n v· ùng döng CNTT trong d¤y håc v HS công ¢ ÷ñc ti¸p cªn nhi·u vîi CNTT. º ¤t hi»u qu£ cao trong d¤y håc, c¦n ti¸p töc n¥ng cao nhªn thùc cho CBQL, GV v HS v· vi»c ùng döng CNTT, bçi d÷ïng GV v· tin håc, tê chùc c¡c ti¸t d¤y câ ùng döng CNTT nh¬m möc ½ch tuy¶n truy·n, ëng vi¶n c¡c c¡ nh¥n, ìn và tham gia, giîi thi»u c¡c ph¦n m·m d¤y håc, ÷a c¡c ph¦n m·m d¤y håc tèt v o danh möc TBDH tèi thiºu. B¶n c¤nh â công n¶n tê chùc hëi th£o, trao êi kinh nghi»m v· ùng döng CNTT trong d¤y håc nâi chung v d¤y håc àa l½ nâi ri¶ng º vi»c thi¸t k¸, gi£ng d¤y b¬ng GAT ¤t k¸t qu£ tèt hìn. TI LIU THAM KHO [1] °ng V«n ùc, Nguy¹n Thà Thu H¬ng, 2004. Ph÷ìng ph¡p d¤y håc àa l½ theo h÷îng t½ch cüc. Nxb ¤i håc S÷ ph¤m H Nëi. [2] Nguy¹n B¡ Kim v nhúng ng÷íi kh¡c, 2007. êi mîi nëi dung v ph÷ìng ph¡p o t¤o gi¡o vi¶n THCS. Nxb Gi¡o döc H Nëi. [3] Nguy¹n Vi¸t Thành (chõ bi¶n), 2005. Windows MS Office Internet dòng trong gi£ng d¤y v nghi¶n cùu àa l½. Nxb ¤i håc S÷ ph¤m H Nëi. ABSTRACT Applying Information Technology for teaching Geography at Thoai Ngoc Hau Gifted High School in Angiang Provice Information Technology is necessary for innovating teaching and learning methods to improve the quality in Gifted High Schools. Applying Information Technology for devel- oping digital lesson plans must ensure some main principles and meet requests on content, method, measure and effectiveness. Developing digital lesson plans is based on Microsoft PowerPoint sofware with step by step procedures. 9