zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Xã Hội

» Giáo dục học

Vai trò của hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông trong thời đại số

Chia sẻ: Tưởng Trì Hoài | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

4
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Vai trò của hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông trong thời đại số" nhằm tìm hiểu sự cần thiết của hướng nghiệp trong thời đại số giúp học sinh xác định mục tiêu nghề nghiệp phù hợp với năng lực và sở thích của bản thân. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Vai trò của hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông trong thời đại số

Kỷ yếu Hội thảo khoa học Quốc tế năm 2023: HƯỚNG NGHIỆP, KHỞI NGHIỆP TRONG THỜI ĐẠI SỐ - GIẢI PHÁP CHO GIÁO DỤC VIỆT NAM Đặng Văn Nâu- Bùi Thanh Hiền VAI TRÒ CỦA HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRONG THỜI ĐẠI SỐ Đặng Văn Nâu(*)- Bùi Thanh Hiền(*) Tóm tắt: Thời đại số là thời kỳ của sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và truyền thông, tạo ra nhiều cơ hội và thách thức mới cho nghề nghiệp. Ngoài ra, sự bùng nổ thông tin trong thời đại số còn mang lại nhiều cơ hội và thách thức cho học sinh trong việc lựa chọn ngành nghề. Vì thế, việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh trung học phổ thông là vô cùng quan trọng. Hướng nghiệp giúp học sinh khám phá bản thân, hiểu rõ về nghề nghiệp và lựa chọn được nghề nghiệp phù hợp, giúp học sinh thành công trong tương lai. Từ khóa: Thời đại số, vai trò hướng nghiệp, hướng nghiệp học sinh, hướng nghiệp thời đại số. THE ROLE OF CAREER GUIDANCE FOR HIGH SCHOOL STUDENTS IN THE DIGITAL AGE Abstract: The digital era is marked by the swift advancements in information technology and communications, ushering in a plethora of fresh possibilities and challenges for various occupations. Additionally, the information explosion in this digital age offers students an array of opportunities and hurdles in the process of career selection. Hence, career guidance for high school students is of paramount significance. It aids students in self-discovery, fostering a deeper comprehension of diverse professions and enabling them to make well-suited career decisions, ultimately charting a path toward their future success. Key words: Digital age, role of career guidance, career guidance for students, career guidance in the digital age. (*) ThS., Trường THPT Phạm Thành Trung. 338
ĐẶNG VĂN NÂU- BÙI THANH HIỀN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Trong thời đại số, công nghệ đã thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển và thay đổi của nhiều lĩnh vực đời sống, từ kinh tế đến giáo dục. Theo số liệu từ Tổ chức Lao động Quốc tế (International Labour Organization), dự đoán rằng đến năm 2030, hơn 60% công việc hiện tại sẽ đòi hỏi kỹ năng số học, và một số nghiên cứu cho thấy các ngành công nghiệp công nghệ thông tin và truyền thông sẽ tạo ra hơn 1 triệu việc làm mới mỗi năm. Ngoài ra, theo ông Mai Văn Tỉnh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu-chuyển giao khoa học công nghệ (CETSTR) thuộc Hiệp hội các đại học và cao đẳng Việt Nam và bà Lê Thị Mai Hoa, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục và Đào tạo, Dạy nghề, Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng: “Ước tính rằng trong 15 năm tới, trên thế giới 14% lực lượng lao động có nguy cơ cao bị tự động hóa thay thế và 30% khác phải đối mặt với những thay đổi về kỹ năng được sử dụng trong cách đào tạo lực lượng lao động. Nhiều quốc gia trên toàn thế giới đang phải vật lộn với dự báo không có khả năng tạo ra những người lao động trẻ tuổi hay tạo ra tầng lớp lao động có kỹ năng làm việc và kỹ năng sống đủ cao để đối mặt với công nghệ đột phá. Điều này ảnh hưởng đến những thay đổi trong công việc và việc làm”. Trong thời đại chuyển đổi số, học sinh trung học phổ thông đứng trước một bài toán khó khăn: làm thế nào để họ có thể định hình một tương lai nghề nghiệp mà không bị lạc hậu bởi sự đa dạng ngày càng tăng của các lựa chọn? Vì thế, vai trò của hướng nghiệp đối với học sinh trung học phổ thông trở nên vô cùng quan trọng. Trong bài viết này, chúng tôi tìm hiểu sự cần thiết của hướng nghiệp trong thời đại số giúp học sinh xác định mục tiêu nghề nghiệp phù hợp với năng lực và sở thích của bản thân. 2. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 2.1. Khái niệm và mục tiêu của hướng nghiệp Hướng nghiệp không chỉ đơn giản là quá trình chọn lựa nghề nghiệp mà còn là một hệ thống phức tạp bao gồm việc tìm hiểu về bản thân, khám phá các lĩnh vực ngành nghề, phát triển các kỹ năng liên quan đến việc lập kế hoạch nghề nghiệp. Hướng nghiệp không phải là một khái niệm mới mẻ. Nó đã xuất hiện từ thế kỷ XX và ngày càng trở nên quan trọng hơn trong một xã hội ngày càng phát triển. Ban đầu, nó tập trung vào việc cung cấp thông tin về các nghề nghiệp cơ bản. Tuy nhiên, trong thời đại số ngày nay, hướng nghiệp đã mở rộng phạm vi của mình, bao gồm cả việc phát triển các kỹ năng mềm quan trọng như giao tiếp, quản lý thời gian, và làm việc nhóm. Mục tiêu của hướng nghiệp là giúp học sinh có cái nhìn rõ ràng về bản thân và sự phù hợp với ngành nghề mà học sinh quan tâm. Việc hiểu biết về hướng nghiệp không chỉ giúp học sinh chọn lựa nghề nghiệp một cách đúng đắn với năng lực mà còn 339
Kỷ yếu Hội thảo khoa học Quốc tế năm 2023: HƯỚNG NGHIỆP, KHỞI NGHIỆP TRONG THỜI ĐẠI SỐ - GIẢI PHÁP CHO GIÁO DỤC VIỆT NAM lựa chọn một nghề nghiệp phù hợp cho bản thân. Vì thế, hướng nghiệp đang trở thành một phần quan trọng ở các trường trung học phổ thông (THPT). Theo số liệu từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, hơn 80% trường THPT trên toàn quốc đã triển khai các hoạt động tư vấn hướng nghiệp, nhằm giúp học sinh có cái nhìn rõ ràng hơn về các ngành nghề và định hình tương lai nghề nghiệp của mình. Các trường THPT đang tăng cường về hướng nghiệp bằng cách mời các chuyên gia vào trường, tạo điều kiện cho học sinh tiếp xúc với thực tế công việc và học hỏi từ những người có kinh nghiệm thực tế. Hoặc các trường THPT đưa học sinh đến các trường đại học tham quan hay tham dự ngày Hội hướng nghiệp. 2.2. Thách thức của học sinh trung học phổ thông trong thời đại số Trong thời đại số, học sinh THPT đứng trước nhiều thách thức khi định hướng nghề nghiệp, cụ thể như sau: 2.2.1. Sự bùng nổ thông tin và lựa chọn ngành nghề Trong một thế giới kỹ thuật số, thông tin đang tràn ngập mọi lĩnh vực của cuộc sống hằng ngày. Điều này làm cho học sinh THPT gặp khó khăn trong việc phân loại và đánh giá thông tin. Từ đó, có thể dẫn đến việc học sinh lựa chọn ngành nghề không phù hợp với bản thân. Ngoài ra, trên Internet có nhiều thông tin không chính xác về các ngành nghề, học sinh hiểu sai về các ngành nghề và đưa ra quyết định lựa chọn nghề nghiệp sai lầm. Bên cạnh đó, mạng xã hội có thể tạo ra áp lực cho học sinh trong việc lựa chọn ngành nghề. Học sinh có thể cảm thấy tự ti nếu không lựa chọn được những ngành nghề hot hoặc được nhiều người theo đuổi. 2.2.2. Sự thay đổi nhanh chóng trong yêu cầu công việc và kỹ năng Thời đại số đang tạo ra sự biến đổi nhanh chóng trong yêu cầu của thị trường lao động. Các ngành công nghiệp truyền thống đang chuyển hướng và cần các kỹ năng mới mẻ, chẳng hạn như kỹ năng số học, khả năng làm việc đội nhóm, khả năng giải quyết vấn đề. Điều này đặt ra một thách thức lớn cho học sinh, đặc biệt là khi họ cần quyết định hướng đi nghề nghiệp của mình tại một thời điểm yêu cầu công việc đang thay đổi nhanh chóng. Chính vì thế, học sinh phải được trang bị những kiến thức cần thiết và sự chuẩn bị tốt để thích ứng với những thay đổi này. Do đó, hướng nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh nhận diện và phát triển những kỹ năng cần thiết để thành công trong thời đại số ngày nay. 2.3. Lợi ích hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông trong thời đại số 2.3.1. Xác định năng lực và sở thích cá nhân Hướng nghiệp cung cấp cơ hội cho học sinh để khám phá, phát hiện năng lực ẩn 340
ĐẶNG VĂN NÂU- BÙI THANH HIỀN và sở thích cá nhân của bản thân. Theo một cuộc khảo sát tại các trường trung học tại Việt Nam, 80% học sinh cảm thấy hướng nghiệp đã giúp họ nhận biết sở thích và khả năng của bản thân. Nhờ đó, họ có thể định hình nghề nghiệp phù hợp với năng lực và đam mê của mình. 2.3.2. Xác định nghề nghiệp hợp lý Hướng nghiệp không chỉ giúp học sinh chọn lựa ngành nghề mà còn tạo ra cơ hội học hỏi và phát triển liên quan đến sự phát triển cá nhân và sự nghiệp. Theo số liệu từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, hơn 70% học sinh THPT sau khi nhận được tư vấn hướng nghiệp cảm thấy tự tin hơn trong việc lựa chọn ngành nghề và định hình tương lai nghề nghiệp của mình. 2.3.3. Phát triển kỹ năng mềm quan trọng Hướng nghiệp cũng giúp học sinh trung học phổ thông phát triển các kỹ năng quan trọng để thích ứng với thị trường lao động hiện đại. Theo một nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Kỹ năng Việt Nam, học sinh tham gia các chương trình hướng nghiệp có khả năng phát triển kỹ năng mềm như quản lý thời gian (tăng 30%) và giao tiếp hiệu quả (tăng 25%). 2.4. Các công cụ và tài nguyên hỗ trợ hướng nghiệp thời đại số 2.4.1. Ứng dụng công nghệ trong hướng nghiệp Hướng nghiệp trong thời đại số được hỗ trợ mạnh mẽ bởi các ứng dụng công nghệ tiên tiến. Theo một nghiên cứu của Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA), hơn 70% học sinh trung học phổ thông sử dụng các ứng dụng di động và trang web hướng nghiệp để tìm hiểu về ngành nghề và định hình tương lai nghề nghiệp của mình. 2.4.2. Sử dụng trang web và các nguồn thông tin hữu ích 341
Kỷ yếu Hội thảo khoa học Quốc tế năm 2023: HƯỚNG NGHIỆP, KHỞI NGHIỆP TRONG THỜI ĐẠI SỐ - GIẢI PHÁP CHO GIÁO DỤC VIỆT NAM Cổng thông tin hướng nghiệp của Bộ Giáo dục và Đào tạo: Đây là một nguồn tài nguyên quan trọng cung cấp thông tin về các ngành nghề, các trường đào tạo, và hướng dẫn về lựa chọn nghề nghiệp. Địa chỉ trang Web: https://moet.gov .vn/Pages/home.aspx Trang web VietnamWorks: Cung cấp thông tin về thị trường lao động, ngành nghề đang phát triển mạnh, và cơ hội việc làm tại Việt Nam. Địa chỉ trang web: https://www.vietnamworks.com/ Ứng dụng MyCQ Career Advisor: Ứng dụng này cung cấp danh sách các ngành nghề phù hợp với sở thích và kỹ năng của người dùng, đi kèm với thông tin chi tiết về mỗi ngành. Trang web Coursera: Nơi cung cấp khóa học trực tuyến từ các trường đại học và tổ chức nổi tiếng trên thế giới, giúp học sinh nâng cao kỹ năng và chuẩn bị cho tương lai nghề nghiệp. 2.4.3. Tham gia các khóa học và sự kiện hướng nghiệp Hằng năm, các trường đại học liên kết lại tổ chức ngày hội tư vấn hướng nghiệp cho các trường THPT, chẳng hạn ngày hội tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp do báo Tuổi Trẻ tổ chức hằng năm. Đến đây học sinh có cơ hội tiếp xúc với các chuyên gia ở các trường tư vấn ở các trường đại học và học sinh tìm hiểu thực tế về công việc. Ngoài ra, một số trường học cũng tổ chức các chương trình thực tập và buổi nói chuyện với doanh nhân, giúp học sinh có cái nhìn sâu hơn về ngành nghề mà họ quan tâm. Đồng thời, các trường THPT còn thành lập tổ Tư vấn hướng nghiệp cho học sinh. 342
ĐẶNG VĂN NÂU- BÙI THANH HIỀN 3. KẾT LUẬN Trong thời đại số ngày nay, hướng nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn học sinh THPT xác định mục tiêu nghề nghiệp và phát triển kỹ năng cần thiết để thích ứng với môi trường lao động ngày càng biến đổi. Việc sử dụng công nghệ và cung cấp các nguồn tài nguyên hữu ích như ứng dụng di động, trang web hướng nghiệp, và các khóa học trực tuyến đã làm gia tăng khả năng tiếp cận thông tin và tăng cường sự tự tin của học sinh trong việc lựa chọn nghề nghiệp. Các trường THPT trên toàn quốc đã triển khai các hoạt động tư vấn hướng nghiệp, giúp hàng nghìn học sinh nhận diện sở thích và định hình tương lai nghề nghiệp của mình. Để nâng cao hiệu quả giáo dục hướng nghiệp trong thời đại số, cần thực hiện nâng cao nhận thức của học sinh, phụ huynh và xã hội về vai trò của giáo dục hướng nghiệp. Ngoài ra, công tác hướng nghiệp cần đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục hướng nghiệp theo hướng tích hợp, ứng dụng công nghệ thông tin và tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giáo dục hướng nghiệp. Nếu làm được những yêu cầu trên, thiết nghĩ sẽ giúp học sinh lựa chọn ngành nghề đúng năng lực và sở thích của mình để thích ứng với thời chuyển đổi số. TÀI LIỆU THAM KHẢO Đại học Harvard. (2017). “Digitalization and the American Workforce”. Nguồn: https://hbr.org/resources Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam. (2019). “Kế hoạch triển khai thí điểm dịch vụ tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh đại học, cao đẳng và học nghề năm 2019”. Nguồn: Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA). (2022). “Tổng quan về hướng nghiệp dành cho học sinh THPT tại Việt Nam”. Mai Văn Tỉnh, Lê Thị Mai Hoa (bài đăng ngày 20/03/2022). Ứng dụng công nghệ đột phá, chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp, http://gdnn.gov.vn. 343

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.