PH N I. ĐT V N Đ.
Ngh quy t ế H i ngh Trung ng 8 Khoá ươ XI v đi m i căn b n , toàn
di n giáo d c và đào t o: “Ti p t c đi m i m nh m ph ng pháp d y vàế ươ
h c theo h ng hi n đi; phát huy tính tích c c, ch đng, sáng t o và v n ướ
d ng ki n th c, k năng c a ng i h c; kh c ph c l i truy n th áp đt m t ế ườ
chi u, ghi nh máy móc. T p trung d y cách h c, cách nghĩ, khuy n khích t ế
h c, t o c s đ ng i h c t c p nh t và đi m i tri th c, k năng, phát ơ ư
tri n năng l c. Chuy n t h c ch y u trên l p sang t ch c hình th c h c ế
t p đa d ng, chú ý các ho t đng xã h i, ngo i khóa, nghiên c u khoa h c.
Đy m nh ng d ng công ngh thông tin và truy n thông trong d y và h c”.
Trong năm h c 2014 2015, B giáo d c và đào t o ti p t c đi m i ế
ph ng pháp d y h c nh m nâng cao ch t l ng d y và h c trong các nhàươ ượ
tr ng ph thông. Do đó, giáo viên không ng ng ph i đi m i ph ng phápườ ươ
d y h c, l y chu n ki n th c, k năng ế làm kim ch nam trong quá trình
d y h c, đng th i ph i bi t ch n n i dung ế l ng ghép” phù h p v i ki n ế
th c trong t ng bài gi ng, nh m hình thành cho h c sinh thói quen tích c c,
đc l p, sáng t o và gi i quy t tình hu ng có v n đ. Đng th i rèn luy n k ế
năng th c hành, v n d ng vào th c ti n, tác đng đn tình c m, t o ni m tin ế
và kích thích h ng thú h c t p c a h c sinh.
Đ cho ti t h c đt hi u qu t t, giáo viên ph i nghiên c u k bài d y, ế
n m ch c nh ng yêu c u v kĩ năng, ki n th c c a bài s d ng các ph ng ế ươ
pháp d y h c h p lý. M t trong nh ng ph ng pháp d y h c m i và hi n đi ươ
nh t đc đa vào là ph ng pháp d y h c ượ ư ươ theo đnh h ng phát tri n ướ
năng l c nh m h ng t i l trình phát tri n giáo d c THPT mà B giáo d c ướ
và đào t o đã đ ra. Đây là m t ph ng pháp d y h c m i đang đc r t ươ ượ
nhi u n c trên th gi i áp d ng. ướ ế
Trong năm 2014 - 2015, hình th c “Xây d ng chuyên đ d y h c và
ki m tra đánh giá theo đnh h ng phát tri n năng l c” ướ đã S Giáo d c và
đào t o Thanh Hóa t p hu n đn giáo viên các nhà tr ng THPT. Ph ng ế ư ươ
phap có u đi m là phát huy t i đa tính sáng t o c a HS, phát tri n năngư
khi u. T t c nh ng đi u đó làm h c sinh gi m áp l c trong h c t p nh ngế ư
v n đm b o đc m c tiêu c a quá trình d y h c. ượ
1
Ch ng trình Sinh h c 11 THPT, có th xây d ng theo nhi u chuyênươ
đ d y h c theo đnh h ng phát tri n năng l c, trong đó ướ “Quang h p” là
ph n ki n th c có th xây d ng hi u qu v i tinh th n đi m i ph ng pháp ế ươ
d y h c. S dĩ nh v y do: ư
Quang h p là m t quá trình quan tr ng chuy n hóa năng l ng kh i ượ
nguyên trong sinh gi i (Năng l ng ánh sáng m t tr i) thành năng l ng hóa ượ ượ
h c trong các h p ch t h u c . Vì v y, nó nh h ng đn t t c các quá trình ơ ưở ế
khác c a c th s ng. ơ
Quang h p đc đ c p trong SGK Sinh h c 11 nâng cao hi n hành ượ
theo 4 bài, n u đc d y theo chuyên đ s giúp HS phát tri n năng l c tế ượ ư
duy, hi u bi t v n đ m t cách sâu s c, có cách nhìn v n đ quá trình chuy n ế
hóa năng l ng cách h th ng, khoa h c, kh năng tích h p liên môn và liênượ
h th c ti n có hi u qu cao.
Xu t phát t yêu c u lý thuy t và th c ti n đó, tôi ti n hành đ tài: ế ế “Xây
d ng chuyên đ Quang h p theo đnh h ng phát tri n năng l c h c ướ
sinh, SGK Sinh h c 11 nâng cao”.
2
PH N II. GI I QUY T V N Đ.
I. N i dung chuyên đ.
1. Mô t chuyên đ.
Chuyên đ này g m các bài trong ch ng 1, thu c ph n A. Chuy n ươ
hóa v t ch t và năng l ng th c v t – Sinh h c 11 – Nâng cao. ượ
Bài 7. Quang h p.
Bài 8. Quang h p các nhóm th c v t.
Bài 9. nh h ng c a các nhân t ngo i c nh đn quang h p. ưở ế
Bài 10. Quang h p và năng su t cây tr ng.
2. M ch ki n th c c a chuyên đ. ế
- Vai trò c a quang h p.
- B máy quang h p.
- Quang h p các nhóm th c v t.
- nh h ng c a nhân t ngo i c nh đn quang h p. ưở ế
- Quang h p và năng su t cây tr ng.
3. Th i l ng. ượ S ti t h c trên l p: 4 ti t. ế ế
II. T ch c d y h c chuyên đ.
1. M c tiêu chuyên đ. Sau khi h c xong chuyên đ này, HS có kh năng:
1.1. Ki n th c.ế
- Nh n th c rõ h n khái ni m v quang h p c th th c v t trên c s ơ ơ ơ
hi u bi t v khái ni m quang h p t bào. ế ế
- Trình bày đc vai trò c a quang h p.ượ
- Gi i thích đc b n ch t hoá h c c a quá trình quang h p. ượ ơ
- Gi i thích đc m i quan h ch t ch gi a hình thái, gi i ph u lá, l c ượ
l p v i ch c năng quang h p.
3
- Phân bi t đc các s c t thành ph n và ch c năng trong h s c t ượ
quang h p th c v t.
- Hi u đc vai trò c a th c v t đi v i v n đ gi m hi u ng nhà ượ
kính, ch ng bi n đi khí h u. ế
- Trình bày đc n i dung c a pha sáng v i nh ng ph n ng kích thíchượ
h s c t , ph n ng quang phân li n c, ph n ng quang hoá s c p. ướ ơ
- Gi i thích đc b n ch t pha t i và v chu trình c đnh CO ượ 2 3 nhóm
th c v t C 3, C4, CAM.
- Phân bi t đc các con đng c đnh CO ượ ườ 2 c a 3 nhóm th c v t.
- Minh h a đc b ng đ th các m i quan h gi a quang h p v i n ng ượ
đ CO2 v i c ng đ và thành ph n quang ph ánh sáng v i nhi t đ. ườ
- Phân tích đc các m i quan h gi a quang h p v i n c và dinhượ ướ
d ng khoáng.ưỡ
- Xác đnh đc đi m bù, đi m bão hoà CO ượ 2 và ánh sáng.
- Ch ng minh đc quang h p là quá trình quy t đnh năng su t cây ượ ế
tr ng.
- Gi i thích c s khoa h c c a các bi n pháp khoa h c, k thu t nh m ơ
nâng cao năng su t cây tr ng.
1.2. K năng. Rèn luy n đc các k năng sau: ượ
- K năng phân tích, so sánh, khái quát hoá.
- K năng v n d ng ki n th c vào th c ti n s n xu t. ế
- Rèn luy n k năng th o lu n nhóm, t h c và t nghiên c u.
1.3. Thái đ.
- T o h ng thú, ni m đam mê môn h c cho HS.
- Giáo d c ý th c b o v r ng, tích c c tr ng và b o v cây xanh góp
ph n b o v môi tr ng, ng phó v i bi n đi khí h u và phòng ch ng thiên ườ ế
tai.
- Giáo d c ý th c tìm hi u và ng d ng các bi n pháp khoa h c, k thu t
trong s n xu t và tin t ng vào tri n v ng c a năng su t cây tr ng. ưở
1.4. Đnh h ng phát tri n các năng l c trong chuyên đ. ướ
- Năng l c t h c, phát hi n và và gi i quy t v n đ, sáng t o. ế
- Năng l c nghiên c u khoa h c.
- Năng l c t duy. ư
- Năng l c giao ti p và h p tác. ế
- Năng l c s d ng công ngh thông tin.
4
2. Chu n b c a GV và HS.
2.1. Chu n b c a GV.
- Các lo i hình nh liên quan đn chuyên đ. ế
- Phi uế h c t p.
- Thi tế k bài gi ng PowerPoint v chuyên đ quang h p.ế
2.2. Chu n b c a HS.
- Nghiên c u nh ng n i dung đã đc GV đnh h ng tr c. ượ ướ ướ
- S u t m hình nh v ô nhi m môi tr ng. ư ườ
3. Ti n trình d y h c chuyên đ.ế
Ho t đng 1. Tìm hi u vai trò và b máy quang h p (Ti t 1). ế
HO T ĐNG C A GV VÀ HS M c tiêu
GV: Cho HS quan sát s đ quang h p cây xanh. ơ
H i:
- Đi u ki n x y ra quang h p?
- Nguyên li u và s n ph m c a quang h p?
- Ph ng trình t ng quát c a quá trình quang h p?ươ
HS: Quan sát tranh và tr l i
GV h ng d n và đ h c sinh lên vi t ph ng trìnhướ ế ươ
quang h p.
GV: T ph ng trình trên hãy nêu khái ni m quang ươ
h p?
HS: Tr l i
GV: l p 10 đã nghiên c u v quang h p. Hãy cho
bi t ph ng trình quang h p đã h c l p 10.ế ươ
HS: Tr l i
GV gi i thích: Ph ng trình quang h p đc nghiên ươ ượ
c u là ph ng trình đy đ, còn ph ng trình quang ươ ươ
h p l p 10 là ph ng trình t ng quát. ươ
GV cung c p thông tin: Căn c vào nguyên t phóng
- K năng quan sát,
phân tích hình, t ng
h p ki n th c, khái ế
quát hoá.
Giúp HS huy đng
ki n th c cũ, nh ngế
hi u bi t s n có v ế
n i dung bài h c
5