Xuân đôi ta - Hồ Dzếnh

Chia sẻ: Khanh Bang | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

162
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Em trở về đây, đáp lại lời Anh từng buông gọi giữa xa xôi. Nghìn trùng non nước đìu hiu nhớ, Đã vọng hồn anh đến cuối trời. Anh đã chờ và cây đã xanh, Lừng mùa bay dậy tiếng mây thanh, Em về, mắt đẹp ngời như thuở Em chửa theo chồng, vẫn mến anh. Anh đợi chờ em suốt bấy lâu, Nhủ thầm: xuân thắm chả phai đâu, Một khi xuân thắm là mong nhớ, Và cả thiên thu: vĩnh viễn sầu! ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xuân đôi ta - Hồ Dzếnh

Cung Chúc Tân Xuân ~ ñ¥c San Xuân Giáp Thân Xuân ñôi Ta Hồ Dzếnh Em trở về đây, đáp lại lời Anh từng buông gọi giữa xa xôi. Nghìn trùng non nước đìu hiu nhớ, Đã vọng hồn anh đến cuối trời. Anh đã chờ và cây đã xanh, Lừng mùa bay dậy tiếng mây thanh, Em về, mắt đẹp ngời như thuở Em chửa theo chồng, vẫn mến anh. Anh đợi chờ em suốt bấy lâu, Nhủ thầm: xuân thắm chả phai đâu, Một khi xuân thắm là mong nhớ, Và cả thiên thu: vĩnh viễn sầu! Mùa Xuân Chín Áo em sáng dệt trời xuân gấm, Hàn Mặc Tử Sông cũ, nguồn xưa rộn rã về... Ngõ hạnh, mấy mùa quên nét thắm Trong làn nắng ửng: khói mơ tan, Đôi mái nhà tranh lấm-tấm vàng. Nở bừng, khi thoáng bóng hoa lê. Sột-soạt gió trêu tà áo biếc, Trên giàn thiên-lý -- Bóng xuân sang. Em đã về đây, em vẫn nguyền Như ngày trăng nước chớm tơ duyên Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời. Bao năm xa cách, đi chưa nhạt Bao cô thôn-nữ hát trên đồi. - Ngày mai trong đám xuân xanh ấy, Màu tóc sông thu, ánh mắt huyền. Có kẻ theo chồng, bỏ cuộc chơi. Anh hát mừng em khắp thế gian, Tiếng ca vắt-vẻo lưng-chừng núi, Trập trùng mây núi tiếng ngân vang, Hổn-hển như lời của nước mây, Thơ yêu khôn ngớt trong thiên hạ, Thầm-thỉ với ai ngồi dưới trúc Nghe ra ý-vị và thơ-ngây. Và cả non sông rợn sóng đàn. Khách xa, gặp lúc mùa xuân chín, Mời em ngồi lại bến sông xanh, Lòng trí bâng-khuâng sực nhớ làng: Mây cũ muôn năm chiếu dáng lành. "- Chị ấy, năm nay còn gánh thóc Ta viết lòng ta cho hậu thế, Dọc bờ sông trắng nắng chang chang chang?..." Đọc hoài không chán: Em và Anh! ________ * Đăng ở tập Nắng Xuân, 1937. 37
T‰t Celebration Publication ~ Happy Lunar New Year Traditional Vietnamese Wedding Needless to say, a wedding is a huge milestone in most if not all cultures. Vietnamese wedding, as with most cultures, is deeply rooted in tradition. For Vietnamese, it involves not only the couple, but also the extended families of the bride and groom. The importance of the occasion is demonstrated by the elaborate and complex rituals observed. Tâm s¿ Xuân The Wedding day is usually chosen well in advance by the parents of the bride and groom. This “day” has been deemed to be an M‡i næm tå l‡i m¶t lÀn astrologically “perfect” day for the occasion Giáng Sinh cÛng l¥n mà Xuân cÛng l© based on the bride and grooms time, date of birth Gºi ngÜ©i... này, mÃy vÀn thÖ and how their astrological signs aligned. L©i tâm s¿ vÅn ÇÖn sÖ chân thành Traditionally, the “perfect” weddings day can Th©i gian... Ø nhÌ! Qua lanh occur on any day of the week. Today, Vietnamese Hæm ba næm(*), Çó! Bi‹n thành nÜÖng dâu living in western societies with their unyielding Nghï câu "vong quÓc" mà Çau work week, finds it not feasible to hold weddings Bån bè tØng lÙa cÕ khâu sÙ ngÜ©i on week days and thus most are held on RÜ®u Xuân, nâng, nh‰ch môi cÜ©i weekends or holidays. However, this by no Mình nghèo Ç‰n cä niŠm vui chúc mØng means exempts the selection of the “perfect” day. Hóa nên, ch£ng thiŒp, ch£ng thùng The same rigor in selecting the “day” still occurs ñã là tri k› thì ÇØng trách nhau well in advance for the “best possible” weekend Quê hÜÖng T‰t nhÃt gì Çâu date. M‡i Xuân låi thÃy mÓi sÀu dài ra There are many bridges laden with tradition one NÜÖng mình ª ÇÃt ngÜ©i ta must cross before all the pieces are together to Næm cùng tháng tÆn xót xa cách gì! make a wedding day possible. A glimpse of these Thì thôi! Xuân Ç‰n, Xuân Çi bridges is described at the end. For now, we shall ChÜa vui nào bi‰t lÃy chi chúc mØng! start with the wedding day! TrÀn QuÓc Bäo The Procession: (*) Tác giä vi‰t bài này vào næm 1998 On the wedding day, at a pre- announced time, starting at the village gate (or the grooms’ parents home if in the same village) the procession of the groom's 38
Cung Chúc Tân Xuân ~ ñ¥c San Xuân Giáp Thân family and relatives begin to march towards Here Comes the Bride: After the introduction, the bride’s home. The entire party would be the Master of the Ceremony (usually a respected adorned in men or women Ao Dai. person among the bride's relatives) then asks the bride's parents to present their daughter. The The procession is usually led by a couple that bride, in her traditional wedding Ao Dai, usually is most wealthy and successful among the red, but can be gold or royal blue, makes her family. This exemplifies and signifies the appearance and walks toward the ancestral altar. wish for blessing to the to-be-wed couple to She is followed by her complement of bride’s have similar success in their future. Following maids. the lead are the carriers of the wedding offerings and gifts, then the parents, the Wedding groom, the immediate family and the rest of Ceremony: The the extended family. ceremony between the The type and amount of offerings and gifts for bride and groom the wedding ceremony are traditionally begins in front of defined. They are beautifully wrapped in the altar. The transparent red foil and carried on wedding bride and groom trays which are covered by red embroidered would kneel and cloths. These offerings and gifts include: a pray, asking roasted pig, betel leaves and areca nuts, their ancestors' permission to be married, and for several types of fruits, wines, biscuits, tea etc.. their blessing for the family-to-be. The couple then bows to the bride's parents and thank them Entering the Bride’s for raising and protecting the bride since birth. home: Stopping at the They then bow to each other, which show their door of the bride’s gratitude and respect toward their soon-to-be home, the procession spouse. The Master of the Ceremony would offer lead offers the parents the couple advices on starting a new family. The of the bride a cup of groom and the bride's parents would also in turn wine. Accepting the bestow their blessings, share their experiences offer and drinking the and give advices. wine signifies acceptance and the procession is welcomed Rings and Dowries: The bride and groom then and invited to enter. The offerings and gifts are exchange their wedding rings. The groom’s place about the bride’s ancestral altar. mother adorns the bride with dowry jewelries, Firework is immediately set off to greet the which usually includes earings, necklaces, and groom's family. (This is usually not feasible in bracelets. The bride’s mother will do likewise for the US and most western nations.) her daughter. The Master of Ceremony announces the new husband and wife and invites Asking Permission for Marriage: After the rest of the family is invited to congratulate gathering around the ancestral altar, the and give the bride and groom gifts. The groom's parent or representative (usually a newlywed now thanks the parents for their male figure) then introduces the groom’s blessing by offering them wine. If the grand- family and then ask the bride’s parents for parents are present, they also would be offer wine permission to allow the groom to marry the as a token of respect and appreciation. their daughter. After the bride’s parent or representative accepts the request, the bride’s The Feast: At this point, the Master of Ceremony family is introduced. (This could be quite time announces the completion of the wedding consuming with large extended families.) 39
T‰t Celebration Publication ~ Happy Lunar New Year ceremony and invites all the guests to partake arranged by the parents or by a matchmaker. The in the feast of ceremony. bride and groom have little saying in the matter or mate choices. And the process follows these Today, most Vietnamese men living in steps: western countries may wear suits while the ladies usually still favor the elegance of Ao Cham Ngo Ceremony: Once the “girl” of Dai. The groom could be in a suit or a interest is discovered, the matchmaker or male’s traditional wedding Ao Dai. parents will ask for conduct this ceremony. In essence, this ceremony introduces both sets of Most couples arrange parents to each other as well as introduce the for a wedding “boy” and “girl”. At this ceremony, the parents ceremony in Temples agrees to allow the “boy” and the “girl” to be or Churches much seen in public together (allow them to date each similar to Western other essentially.) This ceremony acts to tradition with tuxedo introduce and provide opportunities for the and white wedding couple to get to know each other but is not gown, walking down binding towards marriage. the aisle, exchange of vows and wedding rings etc.. However, they still This is not really practiced by Vietnamese in maintain the Vietnamese western society any longer. Parents are traditional ceremony of somewhat more liberal about dating. However, going to the bride's home some still holds this ceremony as a tradition when with the procession and all the couple seems fairly serious about their future before heading to the together. temple or church for the “official” documentation. Dam Hoi – Engagement Ceremony: This Double the fun! ceremony is done at the “girl’s” home. The “boy’s” family brings gifts and asked the “girl’s” Wedding banquet: is a more recent concept family to allow the couple to take steps toward replacing the at home feast and party. It is marriage. This ceremony is also accompanied by usually scheduled in the evening at a hotel or a paying respect to the ancestral altar to ask for big restaurant. It is always a delightful feast their blessing and a post ceremony feast. that all relatives, friends, and neighbors are invited. It is not uncommon for the banquet to The Wedding: There are many other subtle mini- have more than 500 guests! At the banquet, the ceremonies during the wedding ceremony which bride, groom and their family are once again have not been described and can not be covered introduced to the guests and a toast is made. without going into minute details. Thanking the Guests: During the reception, the bride, groom, and their parents will stop by each table to thank the guests. The guests return the kind words, congratulate and present their gifts for the newlywed, usually envelopes containing wedding cards and cash. The party is likely to end on the dance floor sometime around midnight. Bridges to cross before getting to plan the wedding: Traditionally, marriages are either 40
Cung Chúc Tân Xuân ~ ñ¥c San Xuân Giáp Thân Lấy Vợ Kén Tông, đựng đầy dây đỏ. Ông lão bảo cho biết đây là những văn thư kết hôn của toàn thiên hạ. Còn những dây đỏ để buộc chân những đôi trai gái sẽ Lấy Chồng Kén Giống? thành vợ thành chồng. Một hôm, Vi Cố vào chợ gặp một bà già chột mắt ẵm đứa bé đi qua. Bỗng Ðối với các cụ thì câu hỏi này thừa, vì "Nòi ông già lại hiện lên cho biết đứa bé kia sẽ là vợ nào giống ấy","Cây nào quả ấy","Giỏ nhà ai anh. Vi Cố giận, bảo đày tớ tìm giết đứa bé ấy đi. quai nhà ấy","Con nhà công chẳng giống lông Người đầy tớ lẻn đâm đứa bé giữa đám đông rồi cũng giống cánh", "Tìm nơi có đức gửi thân", bỏ trốn. Mười bốn năm sau, quan Thứ Sử ai chẳng muốn có trai hiền gái đảm, rể thảo Trương Châu là Vương Thái gả con gái cho Vi dâu hiền. Thời nay, một số bạn trẻ coi thường Cố. Người con gái dung nhan tươi đẹp, giữa cho là phong kiến lạc hậu. Có những đôi trai lông mày có đính một bông hoa vàng. Vi Cố gạn gái mới chỉ gặp nhau trên một đoạn đường, hỏi, vợ mới bảo: Thuở còn bé, một bà vú họ Trần đã vội đính ước, tính chuyện vuông tròn. bế vào chợ bị một tên cuồng tặc đâm phải. Vi Cố Ðành rằng cũng có trường hợp "Một ngày nên hỏi: Có phải bà vú đó chột mắt không? người vợ nghĩa, chuyến đò nên duyên", song thành bảo: Ðúng thế! Vi Cố kể lại chuyện trước, hai vợ công là cá biệt, thất bại là phổ biến. chồng càng quý trọng nhau cho là duyên trời định sẵn. "Tìm tông, tìm họ" không có nghĩa là tìm chốn sang giàu, khinh người nghèo khó, mà chủ Mẩu chuyện vui: Tình yêu làm yếu là tìm nơi có gia giáo, có đức độ. cho con người lú lẫn. "Cha mẹ hiền lành để đức cho con","Ðời cha ..."Tâu Thượng đế, theo hạ ăn mặn, đời con khát nước". Con người sinh thần thì thượng đế không cần ra lớn lên do nhiều yếu tố xã hội chi phối, đòi lại trí khôn của con người. nhưng nam nữ thanh niên mới lớn lên, trường làm như thế không khỏi mang đời chưa từng trải, giáo dục gia đình là yếu tố tiếng là trời nhỏ nhen. Ðiều mà quan trọng và chủ đạo. Hôn nhân là việc hệ thượng đế nên làm là hạn chế trọng, tác động cả đời, mà con người rất dễ trí khôn của con người." mù quáng trong tình yêu. Không phải mọi việc trong quan hệ vợ chồng đều suôn sẻ, khi có -"Bằng cách nào"? những việc khó khăn, trục trặc trong cuộc sống, ai cũng muốn tìm điều hay lẽ phải để -"Chỉ có tình yêu-Không có gì làm con người lú giải quyết cho thoả đáng. Lúc đó cần dựa vào lẫn đi như trong tình yêu. trời chỉ cần phái một vị "Tông", vào họ hàng, tìm những tình cảm thần mang vòng dây xuống trần, cứ đôi trai gái chân thành và tri thức đúng đắn. nào ở gần nhau thì quăng cho một vòng. Người nào càng thông minh thì cần quăng thêm cho "Môn đăng hộ đối", tức là tìm nơi hai gia đình, nhiều vòng. Con người chỉ luấn quần trong hai bên thân thuộc, có những mặt cân đối phù những vòng ấy mà chẳng bao giờ nghĩ tới hợp với nhau, chứ đâu phải bắc bậc leo chuyện lên quấy nhiễu nhà trời nữa". thang, kẻ khinh người trọng. Trời khen "Thật là diệu kế"!, bèn truyền cho ông tiên già mang những chiếc vòng của trời xuống trần gian. Từ ngày bị ông tiên già khoác vào người mình Sự Tích Tơ Hồng những vong dây tình ái, con người chỉ luẩn quẩn với nhau, không còn nghĩ tới chuyện đánh nhau "Tơ hồng Nguyệt lão thiên với trời nữa. Ông tiên già ấy được gọi là ông tiên" dựa theo tích Vi Cố gặp "Tơ" . ông lão trong một đêm trăng, ngồi kiểm sách hướng về phía mặt trăng, sau lưng có cái túi 41
T‰t Celebration Publication ~ Happy Lunar New Year Bánh Su Sê Hay Bánh Phu Thê ? xưa cả đôi tân hôn phải lạy hai lạy, Trong lễ cưới có nhiều lễ vật, nhưng không ngày nay châm thể thiếu bánh "Su sê", nguyên xưa là bánh chước, cúi đầu "Phu thê", một số địa phương nói chệch thành cung kính "Xin bánh "Su sê". phép ông bà, cha mẹ con về nhà chồng", "Xin phép Bánh su sê làm bằng bột đường trắng, dừa, ông bà, cha mẹ con đậu xanh và các thứ hương ngũ vị, nặn hình xin đón em X về". Lúc đó, cha mẹ ban phát cho tròn, bọc bằng hai khuôn hình vuông úp lại với con gái, con rể một vật gì đó làm kỉ niệm, có thể nhau vừa khít, khuôn làm bằng lá dừa, lá cau là nột cái bút, một gương soi nho nhỏ, một cuốn hoặc lá dứa, vỏ để nguyên không luộc để giữ sách hoặc một chiếc khăn, chiếc quạt.... Nhà màu xanh thắm. giầu còn cho thêm hoa tai, nhẫn cưới hoặc quan tiền... (Chú ý, những thứ này nhà trai đã đưa đến Sở dĩ gọi là bánh phu thê (chồng vợ) vì đó là hôm lễ nạp tài. Trong gói quà của bà mẹ cho con biểu tượng của đôi vợ chồng phận đẹp duyên gái có cái châm cài tóc, hoặc bảy chiếc kim đính ưa: vuông tròn, trong trắng mềm dẻo, ngọt tóc hoặc kim khâu gói trong khăn vuông). ngào, thơm tho, xanh thắm, đồng thời cũng là biểu tượng của đất trời (trời tròn, đất vuông) Ðối với ông bà cũng có những động tác tương có âm dương ngũ hành: Ruột trắng, nhân tự. vàng, hai vỏ xanh úp lại buộc bằng sợi dây hồng. Tại Sao Mẹ Cô Dâu Kiêng Không Ði Cô Dâu Trước Ðưa Dâu ? Khi Về Nhà Trong chế độ phong kiến cũ, hôn nhân cưỡng Chồng Phải Có ép, thường là cha mẹ đặt đâu, con ngồi đấy. Những Thủ Tục, Thực ra, trong nhiều gia đình, người cha quyết Ðộng Tác Gì ? định mọi việc, người mẹ chỉ biết tuân theo. Vì thế đã xảy ra một số trường hợp oái oăm: Ngày con Khi nhà trai bắt đầu gái vu quy đáng lẽ là ngày vui nhất trong đời đến đón dâu thì cô dâu nhưng người thì khóc lóc buồn tủi vì bị ép buộc, cùng với chú rể đến trước bàn thờ gia tiên, người thì lo sợ cảnh làm dâu, làm vợ, từ tấm bé khấu đầu làm lễ, tự khấn niệm xin tổ tiên chấp chưa rời mẹ, nay tự nhiên mẹ con xa nhau; mẹ nhận kể từ nay nên vợ nên chồng, phù hộ cho thương con còn thơ dại, cũng mủi lòng sụt sùi trăm năm duyên ưa phận đẹp, cầm sắt giao khóc. Thế là, trong khi hai họ đang vui mừng yến hoà. Cũng có thể nhờ gia trưởng khấn hộ cho ẩm ở nhà ngoài thì hai mẹ con lủi thủi, cắp nón có bài bản hẳn hoi. Lễ xong, hai người đưa ra về. Tan tiệc, nhà trai chẳng tìm thấy cô dâu hộp trầu, bao thuốc, đi mời chào thân nhân, đâu nữa. Qua một vài đám đại loại như vậy khách, bạn khắp một lượt, người nhà sau, người ta rút kinh nghiệm không nên để mẹ cô những đám cưới có tổ chức thường đã có sự dâu đi đưa dâu, dần dần bắt chước nhau, trở sắp xếp vị trí sẵn. Trong khi chào mời, cô dâu thành tục lệ. phải giới thiệu cho chàng rể biết mối quan hệ để biết cách xưng hô. Một vài địa phương, cả bố cô dâu cũng không đi đưa dâu với lý do con mình đã gả bán cho Sau cùng, trước khi bước ra cửa để về nhà người. Tuy rằng trong văn sách có ghi "Giá thú chồng là lễ tạ cha mẹ: Cha mẹ ngồi sẵn một bất luận tài" nghĩa là không bàn đến tiền tài trong phía ở cửa chính, nếu ông bà nội ngoại còn việc cưới hỏi, nhưng không hiểu vì sao trong thượng tại có đến dự thì ông bà cũng ngồi ngôn ngữ Việt Nam lại kết hợp "Gả bán" liền chung một phía, nhưng ở ghế cao hơn. Thời nhau. 42
Cung Chúc Tân Xuân ~ ñ¥c San Xuân Giáp Thân Thời nay hôn nhân tự do, trai gái tìm hiểu, yêu Lễ thành hôn, tơ hồng, hợp cẩn xong xuôi, hai vợ nhau kết hôn trên cơ sở tình yêu đôi lứa, cha chồng tân hôn trở về nhà gái mang theo lễ vật để mẹ chỉ tham gia góp ý, hướng dẫn, vậy thì tạ gia tiên ông bà cha mẹ, đi chào họ hàng thân cha mẹ có nên đến dự lễ vui của hai con nhân bên nhà gái sau đó đón bố mẹ và vài thân không? Ðã có nhiều đám cưới ngày nay bỏ nhân sang nhà chú rể. Kể từ buổi đó, mẹ cô dâu tục kiêng này. mới chính thức tới nhà chú rể và nhà thông gia, vì trong lễ cưới, mẹ cô dâu (có nơi cả bố) không đi đưa dâu. Lễ lại mặt thường tiến hành vào ngày thứ hai hoặc thứ tư sau ngày cưới (gọi là nhị hỷ hoặc tứ hỷ) tuỳ theo khoảng cách xa gần Tại Sao Phải Có Phù Dâu và hoàn cảnh cụ thể mà định ngày. Thành phần chủ khách rất Tục lệ xưa cần có phù dâu vì hôn hẹp, chỉ gói gọn trong phạm vi ngân cưỡng ép, do cha mẹ định đoạt, gia đình. nhiều nơi lại có nạn tảo hôn, thông thường thì "Nữ thập tam nam thập Phỏng theo tục cổ Trung Quốc: lục", con giá mười ba tuổi về nhà nếu trong lễ lại mặt, có cái thủ chồng đã biết gì đâu! do đó cô dâu lợn cắt lỗ tai tức là ngầm báo phải có người dẫn dắt. Người dắt cô với nhà gái rằng nhà trai trả lại, dâu gọi là phù dâu. vì con gái ông bà đã mất trinh (Ðêm tân hôn có lót giấy bản, Ngày xưa phù dâu phải là người cô, gọi là giấy thám trinh, để xem người dì hay chị em thân thiết của cô người con gái còn trinh tiết hay dâu, có khả năng thuyết phục, bày vẽ cho cô không. Nếu còn trinh thì trên giấy bản sẽ có mấy dâu, được cô dâu kính nể, mến phục, được giọt máu. Mã Giám Sinh sau khi cưỡng ép phá bố mẹ cô dâu ủy thác. Người phù dâu phải là trinh nàng Kiều xong dùng "Nước vỏ Lựu", "Máu người may mắn, tốt phúc, duyên ưa, phận mào gà" hòng lường gạt làng chơi tưởng nhầm đẹp, con gái lành mạnh ngoan ngoãn, gia là Kiều vẫn còn trinh). đình êm ấm, đề huề có thể truyền kinh nghiệm làm dâu, làm mẹ, làm vợ cho em, cho Trường hợp hai nhà xa xôi cách trở, ông già bà cháu mình. Phù dâu nhiều khi còn phải ở lại lão thì nên miễn cho nhau, cô dâu chú rể nếu năm bảy ngày sau để cho cô dâu đỡ buồn và bận ông tác cũng nên được miễn thứ. Nếu điều để chỉ bảo kinh nghiệm. Thông thường phù kiện cho phép thì nên duy trì, vì lễ này mang dâu cũng trở lại với dâu rể trong lễ lại mặt. nhiều ý nghĩa tốt đẹp: Ðám cưới ngày xưa phải có phù đâu, không -Nhắc nhủ con đạo hiếu, biết tạ ơn sinh thành, định lệ, và cũng không có danh từ "Phù rể". coi bố mẹ vợ cũng như bố mẹ mình. Ðám cưới ngày nay, nhiều nơi có cả phù dâu, phù rể, có đám mời đến năm sáu đôi phù đâu phù rể toàn là trai thanh, gái lịch, chưa vợ -Thắt chặt và mở rộng mối quan hệ thông gia, họ chưa chồng. Có lẽ chủ yếu để cô dâu thêm hàng ngay từ buổi đầu, tình cảm được nhân đôi. bạn, chú rể thêm bầu. hay phải chăng ngày nay chàng rể bẽn lẽn e thẹn hơn xưa, nên - Hai gia đình cùng trao đổi rút kinh nghiệm về phải có người dẫn dắt. hay đám cưới trước việc tổ chức hôn lễ và bàn bạc về trách nhiệm thường sinh ra nhiều đám cưới sau nên phải của hai bên bố mẹ trong việc tác thành cuộc chăm lo đào tạo những cô dâu, chú rể tương sống cho đôi trẻ trong tương lai. lai. Lễ Lại Mặt Có ý Nghĩa Gì ? 43
T‰t Celebration Publication ~ Happy Lunar New Year DESCRIPTION OF SELECTED zithers some almost two meters in length and has an impressive number of strings, are being constructed VIETNAMESE MUSICAL and used experimentally in neo-traditional orchestras. INSTRUMENTS Young zither players electrify their Dan Tranh during concerts. In Saigon, Professor Nguyen Vinh Bao, one of the finest if not the best Dan Tranh player in Vietnam, Several thousand years of existence explains the has spent many years of research in instrument great diversity of musical genres and extreme construction and acoustics to improve the shape and variety of musical instruments found in Vietnamese sonority of the instrument. He has made 17, 19 and 21 music. stringed zithers with a soundboard of Japanese wood (kiri paulownia) instead of Vietnamese wood (Ngo DAN TRANH Dong). This research has produced excellent results. As far as playing techniques are concerned, the musician uses plectrums of tortoise shell, metal or plastic on the thumb and forefinger of the right hand, according to South Vietnamese tradition. Fingers maybe used to DAN TRANH (dan = instrument; tranh = to dispute) pluck the strings near the tailboard. The right hand is a 16 stringed zither with movable bridges. plays single notes, arpeggios, double stops, and According to legend, the Vietnamese zither harmonics. The left hand is used to Nhan Vuot (press originally had 32 strings. A zither master taught the and slide), Nhan Rung (press and vibrate), Nhan Nhay art of playing this instrument to his two young (hold and releas), and Nhan Mo (press and pluck). The daughters. One day, these two young ladies argued left hand, with the forefinger, middle finger and ring over who would play the only musical instrument in finger, is used to press with heavy or light pressure on the house. The master became unhappy with the the section of the strings between the pegs and the quarrel and broke the instrument in two identical bridges to alter the tension and consequently, the pitch zithers to please each of his daughters. Hence, the of the played notes. The left hand also executes an instrument is called Tranh, which means to dispute. extremely delicate and elaborate form of embellishments, which is a unique characteristic of The Vietnamese zither, the smallest of the Far Vietnamese traditional music. Eastern zithers, measures 90 cm to 110 cm in length and is usually 20 cm wide on the larger side and 13 The Dan Tranh, a favored instrument among young cm on the smaller side. The sound box has the form Vietnamese girls in both ancient and modern societies, of a half cone. The base of the instrument has three can be played as a solo instrument, in duets, trios, or holes. The first hole is semi-circular and enables the instrumental ensembles of the renovated theater Hat musician to attach the strings with small pieces of Cai Luong, in folkloric groups, and more recently, in paper; the second rectangular hole is the sound pop songs, sung poetry, and in several compositions hole, and also allows the musician to hold the written in the contemporary European idiom. instrument with his hands while walking; the third is small and round, and is used to hang the DAN CO instrument. The 16 strings are of steel and are divided into two sections by a series of 16 Nhan (wild geese) or movable bridges of wood or plastic. It was made of twisted silk until the end of the 17th century, and of brass until the beginning of the 20th century. The strings are stretched along a wooden The two-stringed fiddle is called Dan Co (Dan = soundboard (Ngo Dong), once made of oleococca instrument; Co = bow) in South Vietnam and called Dan wood, which is now very rare. Nhi (Nhi = two) in Central and North Vietnam. Generally, it is constructed of a cylindrical or hexagonal Considerable musical research is still being pursued sound box, and one side is covered with snakeskin. It by Vietnamese music scholars. Many instruments of has two strings made of twisted silk, metal or nylon, the zither family, probably inspired by larger Chinese which are stretched along the entire length of the neck 44
Cung Chúc Tân Xuân ~ ñ¥c San Xuân Giáp Thân and wound around two pegs. A piece of string traditional classical or folk ensembles. In more recent called Khuyet Don is used as a capodastro and times, young fiddlers have used a new fingering divides the two strings in the middle section. This technique learned in China. Here the strings are no cord can be adjusted to tune the fiddle to the pitch longer pressed with the finger joints but with the ends of the singer’s voice. The little bamboo bridge also of the fingers in the manner of European violin playing. serves as a mute when the player puts his or her With this new technique, several octaves can be knee against it to slightly muffle the strings. The obtained on the two strings. horsehair of the bamboo bow is placed between the two strings. A piece of resin called Tong Chi or SINH TIEN Thong Don is fixed to the side of the sound box, so that the horsehair is continually coasted as the bow moves forward and backwards. The two strings are tuned in fifths. The tuning bears different names according to whether the little string corresponds to a certain degree of the scale. The 2 The Sinh Tien (the common name for the Quan Tien stringed fiddle has four tunings: Phach = coin clappers or castanet) is a very original 1. Day Thuan (Day = string; Thuan = in good percussion instrument, composed of three wooden terms) is tuned at F3 - C4 if the fiddle has a pieces of equal length. The first wooden piece has two coconut sound box (Dan Gao) bamboo sticks with sapeks or coins inside. The second 2. Day Nghich (Nghich = contrary, opposing) one has one bamboo stick with some coins and a is tuned at G3 - D4 if it has a cylindrical serrated inner surface. The third piece also has a sound box (Dan Co) serrated edge. As a result of a special playing 3. Day Nguyet Dieu (Day = string; Nguyet = technique, these coin clappers produce the sonority of moon; Dieu = red) is tuned at C3 - G3 if it clappers, scrapers and sistrums. To play this instrument, has a bamboo sound box (Dan Gao Tre, the musician holds two wooden pieces with bamboo shown below) sticks in the palm of one hand, one over the other, as in the lever system. The other hand holds the third wooden piece in the manner of holding a violin bow in order to scrape the two other pieces, which, in the meantime are being shaken or clapped to make the 4. Day Chan (Day = string; Chan = to help) is coins jump inside of the sticks. tuned at D3-A3 if it has a small cylindrical sound box (Dan Co Chi) The Sinh Tien musical instrument of the Nguyen Dynasty (1802-1945) used in Court Orchestras. It also To play this instrument, the musician holds the neck formed part of the folk orchestra, which accompanied in the left hand, with the left thumb against the cord the New Year celebration (Hat Sac Bua of the Nghe Tinh Khuyet Don, while the other fingers play on the two province in North Vietnam). Today, the Sinh Tien coin strings. The right hand holds the bow with palm clappers are played to accompany folk dances, folk upwards. Double string technique is unknown in songs and rhythmic improvisations recreated by Tran Vietnam. Other techniques, like glissandi (Vuot), Quang Hai. trills (Do Hot) and tremolos (Rung Cung) are employed. MUONG The musician can sit on the floor or on a sofa, to The Muong or spoons has been a very popular hold the instrument with his bare feet. It can also be instrument in South Vietnam for the last 60 years. The placed on the musician’s thigh or pressed against spoonist holds the handles of two stainless steel the left hip during a funeral procession. unequally bent spoons in the palm of one hand with the forefinger squeezed between the two handles, The fiddle is the favorite instrument of strolling acting as a lever and enabling the two concave surfaces players and is also played in court orchestras and of the spoons to be separated by a distance of about 2 45