Ảnh hưởng của phân bón đến sinh trưởng phát triển của cây trám trắng (Canarium lbum raeusch) trồng tại huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên

Lương Thị Anh<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 85(09)/1: 3 - 6<br /> <br /> ẢNH HƢỞNG CỦA PHÂN BÓN ĐẾN SINH TRƢỞNG PHÁT TRIỂN<br /> CỦA CÂY TRÁM TRẮNG (CANARIUM ALBUM RAEUSCH)<br /> TRỒNG TẠI HUYỆN PHÚ LƢƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN<br /> Lƣơng Thị Anh*<br /> Khoa Lâm nghiệp - Trường ĐH Nông Lâm - ĐH Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Lựa chọn phân bón hợp lý trong chăm sóc cây Trám trắng (Canarium album Raeusch) trồng lấy<br /> quả đang đƣợc thực tiễn đòi hỏi. Sau tiến hành nghiên cứu, thử nghiệm với 4 công thức phân bón<br /> (Công thức 1: phân chuồng hoai 3kg + 0,5 kg phân NPK (5:10:3); Công thức 2: phân chuồng hoai<br /> 3kg + 0,5 kg phân đầu trâu; Công thức 3: phân chuồng hoại 3kg + 0,5 kg phân NPK (0,1N + 0,5P<br /> + 0,1K); Công thức 4: phân chuồng hoai 3kg + 0,5kg phân lân Lâm Thao) cho cây Trám trắng<br /> trồng lấy quả ở tuổi 4 tại Phú Lƣơng Thái Nguyên. Kết quả cho thấy: Công thức 2: phân chuồng<br /> hoai 3kg + 0,5 kg phân đầu trâu có ảnh hƣởng tốt nhất đến sinh trƣởng chiều cao (H vn), đƣờng<br /> kính tán lá (Dt), chồi và khả năng cho hoa quả của Trám trắng ghép trồng lấy quả. Khuyến nghị<br /> ngƣời dân địa phƣơng nên dùng phân chuồng hoai và phân đầu trâu trong chăm sóc Trám trắng<br /> trồng lấy quả.<br /> Từ khóa: Trám trắng, sinh trưởng, phát triển, Phú Lương<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ*<br /> Trám trắng (Canarium Album Raeusch) là<br /> một loài cây đa tác dụng, đƣợc trồng làm<br /> giàu rừng, vƣờn rừng, nông lâm kết hợp và<br /> phục hồi rừng tự nhiên. Gỗ của Trám trắng<br /> nhẹ, mềm mịn đƣợc sử dụng trong dán lạng,<br /> có thể dùng làm bột giấy và đóng đồ mộc<br /> thông thƣờng.<br /> Nhựa dùng trong y học, công nghiệp thực<br /> phẩm, sơn, nƣớc hoa, giấy và hƣơng.<br /> Quả Trám trắng là một trong những sản phẩm<br /> mà cây Trám đem lại cho giá trị kinh tế cao,<br /> quả sử dụng làm thực phẩm, mứt, ô mai, hạt ép<br /> dầu, sử dụng ở trong nƣớc và xuất khẩu.<br /> Cây Trám trắng đƣợc trồng lấy quả không<br /> những chịu ảnh của thời tiết, cây giống đem<br /> trồng, đất đai,… mà kỹ thuật trồng, chăm sóc<br /> cũng có ảnh hƣởng đến khả năng sinh trƣởng<br /> phát triển của cây. Vì vậy lựa chọn đƣợc loại<br /> phân bón Trám trắng trồng lấy quả cho năng<br /> suất chất lƣợng cao là việc làm cần thiết.<br /> MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG<br /> PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Mục tiêu<br /> Lựa chọn đƣợc phân bón có ảnh hƣởng tốt<br /> đến sinh trƣởng phát triển của cây Trám trắng<br /> trồng lấy quả ở khu vực nghiên cứu.<br /> Nội dung<br /> Nghiên cứu ảnh hƣởng của một số công thức<br /> phân bón đến:<br /> *<br /> <br /> Tel: 0280 3859 611<br /> <br /> - Sinh trƣởng chiều cao (Hvn), đƣờng kính tán<br /> lá (Dt), chồi của cây Trám trắng.<br /> - Khả năng cho hoa quả của Trám trắng ghép<br /> trồng lấy quả.<br /> Phƣơng pháp nghiên cứu<br /> - Sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu<br /> thực nghiệm.<br /> - Ứng dụng thống kê toán học, phần mềm<br /> Excel để xử lý và phân tích số liệu.<br /> Nghiên cứu đƣợc tiến hành với 4 công thức<br /> (Công thức 1: phân chuồng hoai 3kg + 0,5 kg<br /> phân NPK (5:10:3); Công thức 2: phân<br /> chuồng hoai 3kg + 0,5 kg phân Đầu trâu;<br /> Công thức 3: phân chuồng hoai 3kg + 0,5 kg<br /> phân NPK (0,1N + 0,5P + 0,1K); Công thức<br /> 4: phân chuồng hoai 3kg + 0,5kg phân lân<br /> Lâm Thao) và 3 lần nhắc lại. Cây Trám trắng<br /> đƣợc trồng là cây ghép ở tuổi 4.<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> Sinh trƣởng chiều cao Hvn(m) của Trám<br /> Trắng ghép trồng lấy quả tuổi 4<br /> Sinh trƣởng chiều cao Hvn(m) của Trám ghép<br /> trồng lấy quả tại khu vực nghiên cứu dƣới ảnh<br /> hƣởng của các công thức bón phân đƣợc thể<br /> hiện ở bảng 1.<br /> Từ bảng 01 cho thấy: Có sự chênh lệch sinh<br /> trƣởng về chiều cao Hvn giữa 4 công thức.<br /> Tăng trƣởng trung bình giữa lần đo 3 và lần<br /> đo 1, của CT1 = 0.23, CT2 = 0.32, CT3 = 0.2,<br /> CT4 = 0.1. Vậy công thức 2 có ảnh hƣởng rõ<br /> nhất đến sinh trƣởng Hvn của cây Trám trắng<br /> trồng sau ghép tuổi 4. Các công thức 1, công<br /> 3<br /> <br /> Lương Thị Anh<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> thức 3, công thức 4 tác động gần nhƣ nhau<br /> đến sinh trƣởng Hvn của cây Trám.<br /> Để khẳng định các công thức bón phân ảnh<br /> hƣởng đến sinh trƣởng Hvn có rõ ràng hay<br /> không, tôi tiến hành phân tích phƣơng sai một<br /> nhân tố. Kết quả cho thấy H0 bị bác bỏ, nhƣ<br /> vậy công thức bón phân khác nhau ảnh hƣởng<br /> rõ ràng đến sinh trƣởng chiều cao cây.<br /> Sinh trƣởng về đƣờng kính tán Trám<br /> trắng ghép trồng lấy quả tuổi 4<br /> Sinh trƣởng đƣờng kính tán (Dt) của cây<br /> Trám ghép trồng lấy quả tại khu vực nghiên<br /> cứu dƣới ảnh hƣởng của các công thức bón<br /> phân đƣợc thể hiện ở bảng 2.<br /> Từ bảng 2 ta thấy sinh trƣởng về Dt có sự<br /> chênh lệch không lớn giữa các công thức.<br /> Tăng trƣởng trung bình giữa lần 3 và lần1 của<br /> CT1 = 0.05, CT2 = 0.04, CT3 = 0.12, CT4 =<br /> 0.07. Để khẳng định các công thức ảnh hƣởng<br /> đến sự sinh trƣởng về đƣờng kính tán có rõ<br /> ràng hay không, tôi tiến hành phân tích<br /> phƣơng sai một nhân tố kết quả cho thấy rằng<br /> FA < F05. Nhƣ vậy các công thức bón phân<br /> <br /> 85(09)/1: 3 - 6<br /> <br /> khác nhau ảnh hƣởng không rõ đến sinh<br /> trƣởng Dt của cây.<br /> Sinh trƣởng của lộc cây Trám trắng ghép<br /> trồng lấy quả tuổi 4<br /> Sinh trƣởng của lộc cây Trám trắng ghép<br /> trồng lấy quả tại khu vực nghiên cứu dƣới ảnh<br /> hƣởng của các công thức bón phân đƣợc thể<br /> hiện ở bảng 3.<br /> Qua bảng 3 cho thấy: có sự chênh lệch về<br /> sinh trƣởng lộc của Trám trắng ghép trồng lấy<br /> quả giữa 4 công thức. Tăng trƣởng trung bình<br /> lần 3 và lần 1 của CT1 = 15.61, CT2 = 26.7,<br /> CT3 = 23.3, CT4 = 20.84. Công thức 2 có ảnh<br /> hƣởng mạnh nhất đến sinh trƣởng lộc của cây<br /> Trám trắng trồng sau ghép tuổi 4, tiếp đến<br /> công thức 3, công thức 4, công thức 1 có ảnh<br /> ít nhất đến sinh trƣởng lộc của cây Trám<br /> trắng. Đề tài tiến hành phân tích phƣơng sai<br /> một nhân tố. Kết quả FA > F05, H0 bị bác bỏ,<br /> các công thức bón phân ảnh hƣởng rõ ràng<br /> đến sinh trƣởng của lộc Trám trắng.<br /> <br /> Bảng 1. Sinh trƣởng Hvn (m) Trám trắng ghép trồng lấy quả tuổi 4<br /> CTTN<br /> LNL1<br /> LNL2<br /> LNL3<br /> <br /> <br /> <br /> L1<br /> 3.01<br /> 2.73<br /> 2.42<br /> <br /> CT1<br /> L2<br /> 3.08<br /> 2.83<br /> 2.55<br /> <br /> 2.72<br /> <br /> L3<br /> 3.19<br /> 2.93<br /> 2.73<br /> <br /> L1<br /> 2.87<br /> 2.86<br /> 3.01<br /> <br /> 2.95<br /> <br /> 2.91<br /> <br /> CT2<br /> L2<br /> 2.97<br /> 3.05<br /> 3.15<br /> <br /> L3<br /> 3.17<br /> 3.23<br /> 3.3<br /> <br /> L1<br /> 3.02<br /> 1.8<br /> 2.48<br /> <br /> 3.23<br /> <br /> 2.4<br /> <br /> CT3<br /> L2<br /> 3.03<br /> 2.63<br /> 2.6<br /> <br /> L3<br /> 2.91<br /> 2.47<br /> 2.42<br /> <br /> L1<br /> 3.02<br /> 2.75<br /> 2.8<br /> <br /> 2.6<br /> <br /> 2.9<br /> <br /> CT4<br /> L2<br /> 3.13<br /> 2.82<br /> 2.53<br /> <br /> L3<br /> 3.04<br /> 3.09<br /> 2.71<br /> 3<br /> <br /> Bảng 2. Sinh trƣởng Dt (m) Trám trắng ghép lấy quả tuổi 4.<br /> CTTN<br /> LNL1<br /> LNL2<br /> LNL3<br /> <br /> L1<br /> 2.9<br /> 3.3<br /> 1.9<br /> <br /> <br /> <br /> 2.7<br /> <br /> CT1<br /> L2<br /> 3.07<br /> 33.8<br /> 20<br /> <br /> L3<br /> 3.21<br /> 2.81<br /> 2.22<br /> <br /> L1<br /> 2.5<br /> 2.86<br /> 2.54<br /> <br /> 2.75<br /> <br /> 2.63<br /> <br /> CT2<br /> L2<br /> 3.13<br /> 3.05<br /> 2.65<br /> <br /> L3<br /> 3.2<br /> 2.16<br /> 2.69<br /> <br /> L1<br /> 3.12<br /> 2.17<br /> 2.71<br /> <br /> 2.68<br /> <br /> 2.7<br /> <br /> CT3<br /> L2<br /> 3.04<br /> 2.1<br /> 2.71<br /> <br /> L3<br /> 2.5<br /> 2.95<br /> 3.03<br /> <br /> L1<br /> 3.33<br /> 3.1<br /> 2.94<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3.12<br /> <br /> CT4<br /> L2<br /> 3.08<br /> 2.07<br /> 2.71<br /> <br /> L3<br /> 3.35<br /> 3.2<br /> 3.04<br /> 3.19<br /> <br /> Bảng 3. Sinh trƣởng của lộc cây Trám trắng ghép trồng lấy quả tuổi 4 (cm).<br /> CTTN<br /> LNL1<br /> LNL2<br /> LNL3<br /> <br /> <br /> <br /> L1<br /> 1.49<br /> 1.47<br /> 2.93<br /> 1.96<br /> <br /> CT1<br /> L2<br /> 1.8<br /> 2.36<br /> 4.86<br /> <br /> L3<br /> 18.48<br /> 18.73<br /> 15.5<br /> <br /> L1<br /> 2.29<br /> 2.5<br /> 1.62<br /> <br /> 17.57<br /> <br /> 2.13<br /> <br /> CT2<br /> L2<br /> 9.7<br /> 8.1<br /> 16.9<br /> <br /> L3<br /> 34.6<br /> 23.6<br /> 28.3<br /> <br /> L1<br /> 5.03<br /> 2.38<br /> 2.5<br /> <br /> 28.8<br /> <br /> 3.3<br /> <br /> CT3<br /> L2<br /> 7.6<br /> 10.1<br /> 7.6<br /> <br /> L3<br /> 29.2<br /> 25.3<br /> 25.8<br /> <br /> L1<br /> 1.81<br /> 1.85<br /> 2.19<br /> <br /> 26.6<br /> <br /> 1.86<br /> <br /> CT4<br /> L2<br /> 10.15<br /> 11.8<br /> 12.2<br /> <br /> L3<br /> 22.8<br /> 22.7<br /> 22.6<br /> 22<br /> <br /> 4<br /> <br /> Lương Thị Anh<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> Ảnh công thức 1<br /> <br /> Ảnh công thức 2<br /> <br /> Ảnh công thức 3<br /> <br /> Sự ra hoa quả của Trám trắng ghép trồng<br /> lấy quả tại khu vực nghiên cứu<br /> Sự ra hoa quả của Trám ghép trồng lấy quả tại<br /> khu vực nghiên cứu dƣới ảnh hƣởng của các<br /> công thức bón phân đƣợc thể hiện ở bảng 4.<br /> Từ bảng 4 cho thấy: Có sự chênh lệch về hoa<br /> quả giữa 4 công thức, công thức 1 cho kết quả<br /> thấp nhất, công thức 3 và công thức 4 có ảnh<br /> hƣởng gần nhƣ nhau, công thức 2 có ảnh<br /> hƣởng mạnh nhất đến ra hoa quả của cây<br /> Trám trắng trồng sau ghép tuổi 4.<br /> Đề tài tiến hành phân tích phƣơng sai một<br /> nhân tố, Kết quả FA > F05, Ho- các công thức<br /> bón phân ảnh hƣởng rõ ràng đến sinh trƣởng<br /> của hoa quả.<br /> <br /> 85(09)/1: 3 - 6<br /> <br /> Ảnh công thức 4<br /> <br /> KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ<br /> Phân bón có ảnh hƣởng đến sinh trƣởng chiều<br /> cao (Hvn), đƣờng kính tán lá (Dt), chồi và khả<br /> năng cho hoa quả của Trám trắng ghép trồng<br /> lấy quả.<br /> Từ kết quả thí nghiệm chúng tôi chọn đƣợc<br /> công thức 2 (phân chuồng hoai 3kg + 0,5<br /> kg phân đầu trâu), ảnh hƣởng tốt nhất đến<br /> sinh trƣởng phát triển của cây tại khu vực<br /> nghiên cứu.<br /> Bảng 4. Số chùm hoa quả<br /> của cây Trám trắng ghép tuổi 4<br /> CTTN<br /> LNL1<br /> <br /> CT1<br /> 14<br /> <br /> CT2<br /> 38.2<br /> <br /> CT3<br /> 35.9<br /> <br /> CT4<br /> 40.2<br /> <br /> LNL2<br /> <br /> 15.5<br /> <br /> 37<br /> <br /> 28.9<br /> <br /> 32.1<br /> <br /> LNL3<br /> <br /> 19<br /> <br /> 31.9<br /> <br /> 30.3<br /> <br /> 22.6<br /> <br /> ∑<br /> <br /> 16.1<br /> <br /> 35.7<br /> <br /> 31.7<br /> <br /> 31.6<br /> <br /> 5<br /> <br /> Lương Thị Anh<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 85(09)/1: 3 - 6<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> [1]. Nguyễn Thanh Bình, (2008) Hỏi đáp sử dụng phân bón, Nxb Khoa học tự nhiên và Công nghệ.<br /> [2]. Đƣờng Hồng Dật, (2008) Kỹ thuật bón phân cân đối và hợp lý cho cây trồng, Nxb Khoa học tự nhiên và Công nghệ.<br /> [3]. Ngô Kim Khôi,(1998). Thống kê toán học trong lâm nghiệp. Nxb Nông nghiệp Hà Nội.<br /> <br /> Ảnh công thức 1<br /> <br /> Ảnh công thức 2<br /> <br /> Ảnh công thức 3<br /> <br /> Ảnh công thức 4<br /> <br /> SUMMARY<br /> IMPACT OF MANURE AND FERTILIZERS ON GROWTH OF CANARIUM IN PHU<br /> LUONG DISTRICT, THAI NGUYEN PROVINCE<br /> Luong Thi Anh*<br /> Faculty of Forestry - Thainguyen University of Agriculture Forestry - TNU<br /> <br /> Selection of effective manure and fertilizer formulas for getting-fruit Canarium (Canarium album Raeusch) is<br /> extremely necessary. An experiment with four fertilizer formulas (Formula 1: 3kg of manure + 0.5 kg of NPK<br /> fertilizer (5:10:3); Formula 2: 3kg of manure+ 0.5 kg of Buffalo-head fertilizer; Formula 3: 3kg of manure+ 0.5<br /> kg of NPK fertilizer (0.1 N + 0.5 P + 0.1 K); Formula 4: 3 kg of manure+ 0.5 kg of Lam Thao phosphate) for<br /> grafted Canarium at age of 4 was carried out; the formulas had been three times of replications. The experiment<br /> results showed that: Formula 2 is the best effectiveness on the growth of height (Hvn), canopy diameter (Dt), shoot,<br /> and ability to produce fruit of Canarium in research area and it has been recommended to apply for local farmers.<br /> Key words: Canarium album Raeusch, growth, Phu Luong<br /> <br /> *<br /> <br /> Tel: 0280 3859 611<br /> <br /> 6<br /> <br />