MÔN HỌC<br />
CHI TIẾT MÁY<br />
GIẢNG VIÊN: NGUYỄN VĂN THẠNH<br />
BỘ MÔN: THIẾT KẾ MÁY<br />
KHOA CƠ KHÍ<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TP.HCM<br />
<br />
CHƯƠNG 1 VÀ CHƯƠNG 2<br />
<br />
- NHỮNG YÊU CẦU CHUNG<br />
CỦA MÁY.<br />
- NHỮNG CHỈ TIÊU THIẾT KẾ<br />
MÁY VÀ CHI TIẾT MÁY<br />
10/5/2009<br />
<br />
GV:NGUYỄN VĂN THẠNH<br />
<br />
2<br />
<br />
NHÖ<br />
CAÀ<br />
CUÛ MAÙ<br />
1.1. NHÖÕNG YEÂU CAÀU CHUNG CUÛA MAÙY (02)<br />
Bao gồm nhöõng yeâu caàu chung veà thieát keá cheá taïo vaø vaän haønh.<br />
NHÖ<br />
CAÀ<br />
VEÀ THIEÁ KEÁ CHEÁ TAÏO:<br />
1.1.1. NHÖÕNG YEÂU CAÀU CHUNG VEÀ THIEÁT KEÁ CHEÁ TAÏO:<br />
<br />
1)<br />
2)<br />
3)<br />
4)<br />
<br />
baû khaû<br />
laø vieä<br />
Ñaûm baûo khaû naêng laøm vieäc<br />
Ñaûm baûûo tính coâng ngheää cao<br />
ba<br />
nghe<br />
chuaå hoù<br />
caùch hoù<br />
Möùc ñoä tieâu chuaån hoùa, qui caùch hoùa cao<br />
vaä lieä nhoû<br />
Möùc ñoä tieâu hao nguyeân vaät lieäu nhoû<br />
<br />
NHÖ<br />
CAÀ<br />
VEÀ VAÄ HAØNH:<br />
1.1.2. NHÖÕNG YEÂU CAÀU CHUNG VEÀ VAÄN HAØNH:<br />
<br />
1)<br />
2)<br />
3)<br />
4)<br />
5)<br />
6)<br />
7)<br />
<br />
suaá maù<br />
Naêng suaát maùy cao<br />
Giaù thaønh maù thaá<br />
Giaù thaønh maùy thaáp<br />
Ñoä tin caääy cao<br />
ca<br />
Giaù thaønh<br />
hôï lyù<br />
Giaù thaønh gia coâng hôïp lyù<br />
Chaá<br />
ng<br />
Chaát löôïng gia coâng cao6<br />
Tyûû suaát lôïi nhuaän<br />
Ty suaá lôï nhuaä<br />
ng cuû maù<br />
Tính cô ñoäng cuûa maùy<br />
<br />
•<br />
<br />
Ngoaøi nhöõng yeâu caàu treân maùy thieát keá caàn phaûi thoûa maõn caùc yeâu<br />
caàu khaùc nhö: an toaøn, tieän lôïi, thaåm myõ vaø khoâng ñöôïc aûnh höôûng<br />
ñeán moâi tröôøng xung quanh (khoâng oàn, khoâng gaây oâ nhieãm moâi<br />
tröôøng).<br />
<br />
10/5/2009<br />
<br />
GV:NGUYỄN VĂN THẠNH<br />
<br />
3<br />
<br />
KHAÛ<br />
LAØ VIEÄ CUÛ MAÙ VAØ<br />
TIEÁ<br />
1.2. KHAÛ NAÊNG LAØM VIEÄC CUÛA MAÙY VAØ CHI TIEÁT<br />
MAÙY:<br />
MAÙY:<br />
Ñoä beàn, Ñoä cöùng, Ñoä beàn moøn, Ñoä oån ñònh dao ñoäng, ñoä chòu<br />
nhieät, ñoä chính xaùc...<br />
BEÀN:<br />
1.2.1. ÑOÄ BEÀN:<br />
KHAÙ NIEÄ<br />
BAÛN:<br />
1.2.1.1. KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN:<br />
• Ñoä beàn laø khaû naêng baûo ñaûm cho maùy vaø chi tieát maùy khoâng bò bieán daïng<br />
dö lôùn, gaõy hoûng hay beà maët laøm vieäc khoâng bò phaù huûy khi chòu taùc duïng<br />
cuûa taûi troïng trong quaù trình laøm vieäc.<br />
• Nhöõng daïng hoûng chuû yeáu lieân quan ñeán ñoä beàn cuûa chi tieát maùy:<br />
• Bieán daïng deûo<br />
Bieá daïng deû<br />
• Phaù huûy do moûi<br />
Phaù huû<br />
moû<br />
• Phaùù huûûy gioøøn<br />
Pha hu gio<br />
• Hoùa giaø (laõo hoùa)<br />
Hoù giaø<br />
hoù<br />
• Tuøy theo daïng hoûng xaûy ra cho caû khoái vaät theå hay chæ treân beà maët tieáp xuùc<br />
ngöôøi ta phaân bieät 2 loaïi ñoä beàn: ñoä beàn theå tích (ñoä beàn keùo, neùn, uoán,<br />
xoaén, caét...) vaø ñoä beàn tieáp xuùc (daäp, tieáp xuùc).<br />
• Khi tính toaùn ñoä beàn theå tích hay tieáp xuùc ngöôøi ta chuù yù ñeán tính chaát thay<br />
ñoåi cuûa öùng suaát sinh ra trong chi tieát maùy: neáu öùng suaát khoâng ñoåi (taûi<br />
troïng tónh) ta tính theo ñoä beàn tónh, neáu öùng suaát thay ñoåi ta tính theo ñoä beàn<br />
moûi.<br />
10/5/2009<br />
<br />
GV:NGUYỄN VĂN THẠNH<br />
<br />
4<br />
<br />
TAÛ TROÏNG VAØ NG SUAÁ<br />
1.2.1.2. TAÛI TROÏNG VAØ ÖÙNG SUAÁT (1)<br />
a) Taûûi troïïng (kyùù hieääu chung laøø Q)<br />
Ta tro ng ky hie<br />
la<br />
+ Löïc, moâmen do chi tieát maùy hoaëc boä phaän maùy tieáp nhaän<br />
trong quaù trình laøm vieäc.<br />
+ Taûi troïng taùc duïng leân chi tieát maùy coù theå laø khoâng ñoåi hoaëc<br />
thay ñoåi:<br />
Taû troïng<br />
- Taûi troïng khoâng ñoåi (taûûi troïng tónh) : taûi troïng khoâng thay ñoåi<br />
ta troïng nh)<br />
theo thôøi gian hoaëc thay ñoåi khoâng ñaùng keå.<br />
- Taûûi troïïng thay ñoåi: taûi troïng coù phöông, chieàu hay cöôøng ñoä thay<br />
Ta tro ng<br />
ñoåi theo thôøi gian.<br />
- Taûûi troïïng va ñaäp: taûi troïng thay ñoåi ñoät ngoät (ñoät nhieân taêng<br />
Ta tro ng<br />
maïnh roài giaûm ngay töùc khaéc).<br />
<br />
Trong tính toaùn ngöôøi ta coøn phaân bieät: taûi troïng danh<br />
nghóa, taûi troïng töông ñöông vaø taûi troïng tính toaùn.<br />
10/5/2009<br />
<br />
GV:NGUYỄN VĂN THẠNH<br />
<br />
5<br />
<br />