zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Tự Nhiên

Bài giảng côn trùng học - phần 3

Chia sẻ: Nguyen Luong Than | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:72

Báo xấu

145
lượt xem 33
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4.1. Kh¸i qu¸t Phát sinh cá thể của một loài trải qua nhiều giai đoạn: 1.Giai đoạn hình thành tế bào sinh dục; 2.Giai đoạn phôi thai; 3.Giai đoạn sinh trưởng (chưa thành

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng côn trùng học - phần 3

Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .1. Kh¸i qu¸t Phát sinh cá thể của một loài trải qua nhiều giai đoạn: 1.Giai đoạn hình thành tế bào sinh dục; Thời kỳ phát triển phôi thai, A 2.Giai đoạn phôi thai; 3.Giai đoạn sinh trưởng (chưa thành thục); Thời kỳ phát triển sau phôi thai. B 4.Giai đoạn trưởng thành; 5.Giai đoạn hóa già và chết.
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng Tính đa dạng cao thể hiện trong phương th ức sinh sản: 1.Sinh sản hữu tính, 2.Sinh sản đơn tính, 3.Sinh sản nhiều phôi, 4.Sinh sản trước trưởng thành…
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.1. S inh s ¶n h÷u tÝnh (Amphigenesis) • §Î oviparity Trø ng • S ©u no n Thai sinh (viviparity)
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.1. S inh s ¶n h÷u tÝnh (Amphigenesis) Đẻ trứng (oviparity) 1. Sau quá trình hình thành ở bên trong các ống trứng, trứng rơi xuống các ống dẫn, tiếp đó là quá trình thụ tinh và đẻ trứng 2. Quá trình rụng trứng được điều khiển bởi hệ thống hormon sinh ra từ não, quá trình đẻ trứng được kiểm soát bởi hormon sinh dục và hệ thần kinh. 3. Thông thường quá trình đẻ trứng gắn liền với tập tính sinh sản đặc trưng của loài như đào bới, gặm khoét hoặc tìm nơi đẻ thích hợp…, tuy nhiên cũng có loài chỉ đơn giản thả rơi trứng xuống đất hay xuống nước. 4. Ngay sau khi trứng được đẻ ra là quá trình phát triển phôi thai.
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.1. S inh s ¶n h÷u tÝnh (Amphigenesis) Đẻ con/thai sinh (viviparity) 1.QT phát triển phôi thai xảy ra bên trong cơ thể cá thể cái . 2.Có 4 dạng khác nhau của hiện tượng đẻ con: • (1) Đẻ thai trứng (ovoviviparity): • (2) Đẻ con phát triển trong bụng mẹ nhờ bộ phận nhau giả (Pseudoplacetale viviparity): • (3) Đẻ con phát triển trong xoang máu (Hemocoelous viviparity): • (4) Đẻ con phát triển trong bụng mẹ nhờ hút chất dinh dưỡng từ tuyến sinh dục phụ (adenotrophic viviparity):
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.1. S inh s ¶n h÷u tÝnh (Amphigenesis) Đẻ con/thai sinh (viviparity) (1) Đẻ thai trứng (ovoviviparity): • Trứng được thụ tinh có đủ noãn hoàng và vỏ, phát triển phôi thai bên trong cơ thể mẹ, sau đó được đẻ ra ngoài, ngay sau đó sâu non nở ra. • Thai trứng thấy ở gián (Blattidae), một số loài họ Rệp muội (Aphididae), cánh cứng (Coleoptera), cánh tơ (Thysanoptera) và ruồi (Muscidae, Calliphoridae, Tachinidae).
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.1. S inh s ¶n h÷u tÝnh (Amphigenesis) Đẻ con/thai sinh (viviparity) (2) Đẻ con phát triển trong bụng mẹ nhờ bộ phận nhau giả (Pseudoplacetale viviparity): Thấy ở một số loài Rệp muội (Aphididae), cánh da (Dermaptera), rận sách (Psocoptera) và bọ xít (Hemiptera). Trứng của nhóm côn trùng này có ít noãn hoàng, chúng phát triển phôi thai bên trong tử cung (phần phình to của ống dẫn trứng giữa) nhờ một bộ phận cung cấp chất dinh dưỡng đặc biệt được gọi là nhau giả, tuy nhiên chất dinh dưỡng không đi qua con đường miệng. Sâu non được đẻ ra vào lúc chúng nở.
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.1. S inh s ¶n h÷u tÝnh (Amphigenesis) Đẻ con/thai sinh (viviparity) (3) Đẻ con phát triển trong xoang máu (Hemocoelous viviparity): • Phôi thai phát triển trong xoang máu mẹ bằng cách hấp thụ chất dinh dưỡng theo kiểu thẩm thấu. • Đây là trường hợp thấy ở côn trùng ký sinh trong thuộc bộ Cánh cuốn (Strepsiptera), sâu non được sinh ra ngoài qua túi sinh sản.
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.1. S inh s ¶n h÷u tÝnh (Amphigenesis) Đẻ con/thai sinh (viviparity) (4) Đẻ con phát triển trong bụng mẹ nhờ hút chất dinh dưỡng từ tuyến sinh dục phụ (adenotrophic viviparity): • Có ở một số loài ruồi như ruồi gây bệnh ngủ (ruồi Tse tse, họ Glossinidae), ruồi họ Hippoboscidae, Nycteribidae và Streblidae. • Sau quá trình phát triển phôi thai, sâu non nở ra trong tử cung, tiếp tục hút chất dinh dưỡng qua miệng, phát triển đến tận giai đoạn tiền nhộng mới được đẻ ra.
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.2. S inh s ¶n ®¬n tÝnh (parthenogenesis) QT PT của trứng không qua thụ tinh §Î được gọi là sinh sản đơn tính. S ©u trë ng thµnh c ¸i “®¬n ph¬ng ” s inh ®Î. S inh s ¶n ®¬n tÝnh ≠ s inh s ¶n v« tÝnh. Trø ng c ã thÓ ®¬n bé i, lìng bé i ho Æc ®a bé i. S è lîng nhiÔm s ¾c thÓ kh¸c nhau. Sinh sản đơn tính khá phổ biến ở các loài côn trùng, Bắt buộc (thường xuyên) ngẫu nhiên hoặc theo chu kỳ. Xét về mặt tế bào học có 2 loại sinh sản đơn tính chính là sinh sản đơn tính đơn bội và sinh sản đơn tính lưỡng bội.
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.2. S inh s ¶n ®¬n tÝnh 1.S inh s ¶n ®¬n tÝnh ®¬n b é i: •Trong quá trình phát triển phôi thai, sau quá trình phân chia giảm nhiễm (meiosis) tế bào soma của phôi chỉ có n nhiễm sắc, do không được thụ tinh nên số lượng nhiễm sắc thể vẫn giữ dạng đơn bội. •Thí dụ ong đực Ong mật, một số loài cánh màng khác và họ Rệp phấn (Aleurodidae). ë giai ®o¹n s© non vµ s© trëng thµnh u u nh© tÕ bµo ë mét sè m« biÕn thµnh lìng n béi vµ ® béi. a
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.2. S inh s ¶n ®¬n tÝnh 2. Sinh sản đơn tính lưỡng bội a)Trong quá trình phát triển phôi thai không có giai đoạn phân chia giảm nhiễm, thí dụ Ong gây mụn cây (Neuroterus lenticularis); Rệp muội, bọ que Carausius, Bacillus hoặc b)Sau khi đã phân chia giảm nhiễm 2 nhân phân chia lại kết hợp với nhau sẽ sinh ra các tế bào có 2n nhiễm sắc thể. Thí dụ ở các loài rệp vẩy Lecanium hesperidum và Bọ phấn (Trialeurodes vaporarium).
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.2. S inh s ¶n ®¬n tÝnh 3. Sinh sản đơn tính bắt buộc (thường xuyên): • ở bọ que Carausius, Bacillus, thế hệ mùa xuân của Ong gây mụn cây (Neuroterus lenticularis), Bọ phấn (Trialeurodes vaporarium), rệp muội, rệp sáp…. • Thường chỉ sinh ra các cá thể cái, rất ít khi sinh ra cá thể đực, các tế bào trứng giữ thể lưỡng bội, trong quá trình phát triển phôi thai không qua phân chia giảm nhiễm. • Sinh sản đơn tính bắt buộc có thể xảy ra liên tục ở các thế hệ hoặc chỉ xảy ra ở một thế hệ hay nhiều thế hệ liền nhau.
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.2. S inh s ¶n ®¬n tÝnh 4.Sinh sản đơn tính không bắt buộc (không thường xuyên, ngẫu nhiên): Chỉ xảy ra khi có tác động của môi trường ngoài hoặc trong tình tr ạng sinh lý nhất định của con mẹ. Từ tế bào trứng đơn bội sinh ra các cá thể đực. Thí dụ: ong mật đực. Dạng châu Mỹ của Bọ phấn (Trialeusodes vaporarium).
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.2. S inh s ¶n ®¬n tÝnh 5. Sinh sản đơn tính chu kỳ: Nhiều loài rệp cây, ví dụ nhóm rệp muội có sự xen kẽ giữa sinh sản đơn tính với sinh sản hữu tính theo một chu kỳ nh ất đ ịnh. •Mùa xuân và mùa hè với điều kiện sống thuận lợi rệp muội sinh sản đơn tính bằng cách đẻ con, •Mùa thu xuất hiện rệp đực có cánh, rệp sinh sản hữu tính, đẻ trứng để có thể qua đông thuận lợi.
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.2. S inh s ¶n ®¬n tÝnh 6. K Õt q u¶ c ña s inh s ¶n ®¬n tÝnh : * S inh s ¶n ®¬n tÝnh to µn c ¸i The lyto ky Cã ë c«n trïng rÊt hiÕm hoÆc kh«ng cã con ® nh: ùc  P hasmidae: Bä que C araus ius m o ro s us , B ac illus ro s s ii  Locustidae: Ch© chÊu S ag a s e rrata Thysanoptera: Bä trÜ u  P sychidae: S© kÌn u  Coleoptera: C¸nh cøng  Ichneumonidae, Chalcididae, Proctotrupoidae: Ong kÝ sinh  Aleurodidae: RÖp tr¾ng Caraus ius m o ro s us Bac illus ro s s ii S ag a s e rrata
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.2. S inh s ¶n ®¬n tÝnh 6. K Õt q u¶ c ña s inh s ¶n ®¬n tÝnh : * S inh s ¶n ®¬n tÝnh ®ùc c ¸i Amphito ky  P s yc hidae : S ©u kÌn  O rg y ia s pp. Ng µi ®é c
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.2. S inh s ¶n ®¬n tÝnh 6. K Õt q u¶ c ña s inh s ¶n ®¬n tÝnh : * S inh s ¶n ®¬n tÝnh to µn ®ùc Arrhe no to ky  Ong ®ùc ®¬n bé i c ña Ong mËt vµ c ¸c g iè ng , hä, bé s au:  Ac ule ate n (Ong ®é c )  Te nthre dinidae (Ong ¨n l¸)  Thys ano pte ra (C¸nh t¬/Bä trÜ)  Ale uro didae (RÖp tr¾ng )
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.3. Sinh sản trước lúc trưởng thành (paedogenesis) Hiện tượng ấu sinh (larval paedogenesis) •Cánh cứng Micromalthus debilis (họ Micromalthidae) và muỗi năn giống Miastor (họ Cecidomyidae). •Trong cơ thể ấu trùng tế bào trứng đã phát triển đầy đủ và nở ra ấu trùng sống trong cơ thể ấu trùng mẹ rồi cắn vỡ vỏ cơ thể mẹ chui ra ngoài. •Ở loài muỗi năn Heteropeza pygmaea trứng phát triển thành ấu trùng cái, có thể biến thái tới pha trưởng thành hoặc sinh ra nhiều ấu trùng mới kiểu ấu sinh. •Các ấu trùng này có thể mang giới tính đực, cái hoặc cả đực lẫn cái. Miastor Micromalthus debilis
Ch¬ 4: sinh vËt häc c«n trïng ng 4 .2. C¸c ph¬ng thø c s Ýnh s ¶n c ña c «n trïng 4.2.3. Sinh sản trước lúc trưởng thành (paedogenesis) Hiện tượng nhộng sinh (pupal paedogenesis) • Xuất hiện ở nhóm muỗi như muỗi chỉ hồng (Chironomus). • Phôi thai phát triển bên trong xoang máu của nh ộng mẹ (hemipupa) được sinh ra theo phương thức ấu sinh. Chironomus

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.