Bài giảng Kỹ thuật chụp khớp háng - ThS. Phạm Mạnh Cường

Chia sẻ: HAYH07A HAYH07A | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

471
lượt xem 21
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Kỹ thuật chụp khớp háng giúp người học có thể kể được dụng cụ, chuẩn bị bệnh nhân để chụp khớp háng; trình bày kĩ thuật chụp khớp háng; nhận định một phim chụp khớp háng đạt yêu cầu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kỹ thuật chụp khớp háng - ThS. Phạm Mạnh Cường

Kĩ thuật chụp khớp háng ThS. Phạm Mạnh Cường Khoa CĐHA-BV Bạch Mai
Mục tiêu 1. Kể được dụng cụ, chuẩn bị bệnh nhân để chụp khớp háng 2. Trình bày kĩ thuật chụp khớp háng 3. Nhận định một phim chụp khớp háng đạt yêu cầu
Chỉ định • Chấn thương trật khớp háng, gẫy cổ xương đùi • Các bệnh khớp háng: viêm khớp, thoái hóa,…
Chuẩn bị • Dụng cụ – Máy X quang nửa sóng hoặc cả sóng – Phim cỡ 18x24 hoặc 24x30cm – Gối đệm, bao cát, lưới chống mờ cùng cỡ phim – Họ tên bệnh nhân, dấu phải trái, ngày tháng năm chụp. • Bệnh nhân – Gọi bệnh nhân vào phòng, đối chiếu tên tuổi, kĩ thuật chụp, giải thích – Bộc lộ vùng cần chụp
Giải phẫu khớp háng
Các kĩ thuật chụp • Tư thế thẳng – Bệnh nhân nằm ngửa – Bệnh nhân nằm sấp • Tư thế nghiêng bệnh nhân còn cử động được khớp háng – Tư thế niệu đạo – Tư thế Ducroquet • Tư thế nghiêng bệnh nhân không cử động được khớp háng – Tư thế tia từ trong ra – Tư thế tia từ ngoài vào (ít dùng)
Tư thế thẳng BN nằm ngửa (hay dùng) • Tư thế bệnh nhân – Nằm ngửa trên bàn – Phim và lưới lọc đặt trên hoặc dưới bàn – Điều chỉnh hai gai chậu trước trên song song với mặt bàn hoặc phim – Chân cần chụp duỗi thẳng bàn chân xoay nhẹ vào trong 20 độ (gãy cổ xương đùi để theo tư thế cơ năng) – Mông bên chụp sát phim hoặc bàn, chỉnh sao cho khớp háng bên chụp vào khoảng trung tâm phim – Chụp so sánh hai khớp, dùng phim to xoay ngang, đặt hai khớp vào trung tâm phim, hai gót chân cách nhau 20cm, hai ngón chân cái chạm vào nhau. • Tia trung tâm – Đi từ trên xuống, vuông góc với phim – Tia vào cách điểm giữa đường nối liền gai chậu trước trên với khớp mu bên chụp 4cm ra ngoài. – Trong thực tế tia đi vào giữa nếp bẹn bên cần chụp, nếu chụp so sánh tia đi vào điểm giữa đường nối điểm giữa hai liềm bẹn. – Tia ra giữa phim • Liều chụp – U=70kV, I=50mAs, D=1m – Có lưới chống mờ
Tư thế thẳng BN nằm ngửa (hay dùng)
Tư thế thẳng BN nằm sấp (ít dùng) • Tư thế bệnh nhân – Nằm sấp chếch về bên chụp – Phim và lưới lọc đặt trên hoặc dưới bàn – Điều chỉnh mặt phẳng đứng ngang 50 độ so với mặt bàn – Chân và tay bên không cần chụp co nhẹ tỳ lên bàn, kế gối đệm cánh chậu bên đối diện – Chỉnh khớp háng bên cần chụp vào khoảng trung tâm phim • Tia trung tâm – Đi từ trên xuống chếch 15 độ về phía đầu so với phương thẳng đứng – Tia vào trên điểm giữa mông 5cm. – Tia ra giữa phim • Liều chụp – U=70kV, I=50mAs, D=1m – Có lưới chống mờ
Tư thế thẳng Đánh giá phim chụp • Khớp háng vào khoảng trung tâm phim, cổ xương đùi rõ • Độ nét, độ tương phản rõ ràng • Trên phim đầy đủ họ tên bệnh nhân,dấu phải trái, ngày tháng năm chụp (không chồng lên xương).
Tư thế thẳng Đánh giá phim chụp
Tư thế nghiêng Tư thế niệu đạo (hay dùng) • Tư thế bệnh nhân – BN nằm ngửa chếch về phía cần chụp – Chân bên không chụp đưa hết sức về phía sau và chống lên bàn – Đùi bên cần chụp dạng ra mặt ngoài đùi sát mặt bàn, đầu gối gập nhẹ – Phim và lưới chống mờ đặt dọc trên bàn hoặc dưới bàn – Mông và vai bên không cần chụp kê cao bằng gối sao cho mặt phẳng đứng ngang tạo góc 45-50 độ so với mặt bàn – Chỉnh khớp háng bên cần chụp vào trung tâm phim • Tia trung tâm – Đi từ trên xuống vuông góc với phim – Tia đi vào giữa nếp bẹn bên cần chụp – Tia ra trung tâm phim • Liều tia – U=75 kV, I=60mAs, D=1m – Có lưới chống mờ
Tư thế nghiêng Tư thế niệu đạo (hay dùng)
Tư thế nghiêng Tư thế Ducroquet • Tư thế bệnh nhân (nghiêng ngoài) – BN nằm ngửa, chân bên không chụp duỗi thẳng – Chân bên chụp co lên sao cho đùi và thân người tạo thành góc 90 độ và dạng ra ngoài 30 độ so với phương thẳng đứng – Cẳng chân bên chụp gác lên gối đệm – Phim và lưới chống mờ đặt dọc trên bàn hoặc dưới bàn, chỉnh khớp bên cần chụp vào trung tâm phim • Tia trung tâm – Đi từ trên xuống vuông góc với phim – Tia đi vào giữa nếp bẹn bên cần chụp – Tia ra trung tâm phim • Liều tia – U=75 kV, I=60mAs, D=1m – Có lưới chống mờ
Tư thế nghiêng Tiêu chuẩn phim chụp • Khớp háng bên cần chụp vào khoảng trung tâm phim • Chỏm xương đùi tròn, cổ xương đùi ngắn lại • Độ nét tương phản rõ ràng • Trên phim đầy đủ họ tên bệnh nhân,dấu phải trái,ngày tháng năm chụp (không chồng lên xương).
Tư thế nghiêng Tiêu chuẩn phim chụp
Tư thế nghiêng Tư thế tia từ trong ra • Tư thế bệnh nhân – BN nằm ngửa, mông và đùi bên cần chụp kê cao – Chân bên chụp để theo thế cơ năng, cố định chắc bằng bao cát ở cổ chân – Chân bên không chụp co lên bụng và được bệnh nhân giữa lấy hoặc dạng ra tối đa – Phim dựng đứng áp sát vào hố chậu ngoài bên cần chụp – Điều chỉnh khớp háng vào khoảng trung tâm phim và tay bên cần chụp giữa lấy phim, kế lên gối đệm cho chắc. • Tia trung tâm – Đi ngang và chếch lên đầu, thẳng góc với phim – Tia đi vào mặt trong đùi – Tia qua khớp háng và tới phim • Liều tia – U=75 kV, I=60mAs, D=0.8m – Có lưới chống mờ
Tư thế nghiêng Tư thế tia từ trong ra
Tư thế nghiêng Tư thế tia từ ngoài vào (ít dùng) • Tư thế bệnh nhân – BN nằm nghiêng về phía không cần chụp – Chân bên cần chụp nhấc cao theo tư thế cơ năng và có người nhà giữ – Hoặc bệnh nhân nằm ngửa kê cao mông và đùi bên cần chụp – Chân bên không chụp dạng ra tối đa hoặc co lên bụng – Phim áp sát vào mặt trong đùi sao cho phim gần sát khớp háng nhất (nếu phim cong thì tốt hơn) – Điều chỉnh khớp háng vào khoảng trung tâm phim – Cố định phim và BN cho chắc bằng bao cát hoặc gối đệm • Tia trung tâm – Chiếu ngang vào hố chậu ngoài – Tia đi qua khớp háng – Tia ra trung tâm phim • Liều tia – U=75 kV, I=60mAs, D=1m – Có lưới chống mờ
Đánh giá phim chụp • Khớp háng bên cần chụp vào khoảng trung tâm phim • Độ nét tương phản rõ ràng • Trên phim đầy đủ họ tên bệnh nhân,dấu phải trái,ngày tháng năm chụp (không chồng lên xương).