Bài giảng Lý thuyết kế toán - Chương 5

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

89
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tổng hợp và cân đối kế toán I. khái niệm tổng hợp và cân đối kế toán Tổng hợp và cân đối kế toán là 1 ph-ơng pháp kế toán, thực hiện tại một thời điểm nhằm khái quát toàn bộ tài sản, nguồn vốn và quá trình sản xuất kinh doanh d-ới hình thức tiền tệ. II. ý nghĩa tổng hợp và cân đối kế toán - Tổng hợp và cân đối kế toán nhằm cung cấp các chỉ tiêu kinh tế quan trọng để phân tích đánh giá kết quả hoạt động SXKD, phát hiện khả năng tiềm tàng về kinh tế, tài...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lý thuyết kế toán - Chương 5

ch−¬ng v tæng hîp vμ c©n ®èi kÕ to¸n I. kh¸i niÖm tæng hîp vμ c©n ®èi kÕ to¸n Tæng hîp vμ c©n ®èi kÕ to¸n lμ 1 ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n, thùc hiÖn t¹i mét thêi ®iÓm nh»m kh¸i qu¸t toμn bé tμi s¶n, nguån vèn vμ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh d−íi h×nh thøc tiÒn tÖ. II. ý nghÜa tæng hîp vμ c©n ®èi kÕ to¸n - Tæng hîp vμ c©n ®èi kÕ to¸n nh»m cung cÊp c¸c chØ tiªu kinh tÕ quan träng ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng SXKD, ph¸t hiÖn kh¶ n¨ng tiÒm tμng vÒ kinh tÕ, tμi chÝnh, nh»m ®éng viªn khai th¸c kh¶ n¨ng tiÒm tμng ®ã vμo qu¸ tr×nh kinh doanh kú tiÕp theo. - Tæng hîp vμ c©n ®èi kÕ to¸n nh»m cung cÊp c¸c chØ tiªu kinh tÕ tμi chÝnh cÇn thiÕt ®Ó kiÓm tra cã hÖ thèng, toμn diÖn t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt - Kü thuËt - Tμi chÝnh cña ®¬n vÞ. - Tæng hîp vμ c©n ®èi kÕ to¸n cßn lμ tμi liÖu tham kh¶o cho viÖc lËp, b¶o vÖ, ®iÒu chØnh vμ xÐt duyÖt kÕ ho¹ch cña ®¬n vÞ. - Tæng hîp vμ c©n ®èi kÕ to¸n lμ bøc tranh sinh ®éng ph¶n ¸nh toμn bé ho¹t ®éng kinh doanh trong qu¸ khø, hiÖn t¹i vμ t−¬ng lai. (ph−¬ng ph¸p tæng hîp vμ c©n ®èi kÕ to¸n gåm nhiÒu b¸o c¸o kÕ to¸n trong ph¹m vi m«n häc nμy chØ giíi thiÖu mét biÓu b¸o c¸o kÕ to¸n ®ã lμ B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n). III . b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n 1. Kh¸i niÖm B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n lμ mét ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n ph¶n ¸nh tæng qu¸t toμn bé gi¸ trÞ tμi s¶n hiÖn cã vμ nguån h×nh thμnh tμi s¶n ®ã cña ®¬n vÞ t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh (quý hoÆc n¨m). 2. Néi dung kÕt cÊu cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n Ta ®· biÕt gi÷a tμi s¶n vμ nguån vèn cã mèi quan hÖ h÷u c¬ víi nhau mèi quan hÖ ®ã xuÊt ph¸t tõ c¬ së mçi lo¹i tμi s¶n ®Òu do mét nguån vèn nhÊt ®Þnh h×nh thμnh,v× vËy ®ßi hái kÕ to¸n ph¶i ph¶n ¸nh c¶ hai mÆt kh¸c nhau cña mét l−îng tμi s¶n trong ®¬n vÞ. Ph−¬ng ph¸p B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®¸p øng ®−îc yªu cÇu nãi trªn. KÕt cÊu B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®−îc chia lμm 2 phÇn: phÇn tμi s¶n vμ phÇn nguån vèn. * PhÇn tμi s¶n: Ph¶n ¸nh toμn bé gi¸ trÞ hiÖn cã cña ®¬n vÞ t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o theo c¬ cÊu tμi s¶n vμ h×nh thøc tån t¹i trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña ®¬n vÞ. Tμi s¶n ®−îc ph©n chia nh− sau: A - Tμi s¶n ng¾n h¹n. B - Tμi s¶n dμi h¹n. http://www.ebook.edu.vn 55
* PhÇn nguån vèn: Ph¶n ¸nh nguån h×nh thμnh tμi s¶n cña ®¬n vÞ t¹i thêi ®iÓm b¸o c¸o. C¸c chØ tiªu nguån vèn thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña ®¬n vÞ ®èi víi tμi s¶n ®ang qu¶n lý vμ sö dông ë ®¬n vÞ. nguån vèn ®−îc chia ra. A - Nî ph¶i tr¶ B - Vèn chñ së h÷u. Bªn tμi s¶n còng nh− bªn nguån vèn cña b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®Òu cã mét hÖ thèng chØ tiªu ®−îc s¾p xÕp thμnh tõng lo¹i, môc, kho¶n nh»m ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ cô thÓ c¸c lo¹i tμi s¶n, nguån vèn theo mét tr×nh tù khoa häc phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý ®èi víi tõng lo¹i tμi s¶n, nguån vèn trong ®¬n vÞ. Sau ®©y lμ kÕt cÊu cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n gi¶n ®¬n ë mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh < theo kiÓu kÕt cÊu hai bªn > B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n §¬n vÞ ...... (MÉu: B01/DN) Ngμy.... th¸ng ..... n¨m ..... §¬n vÞ tÝnh .... Tμi s¶n S tiÒn Nguån vèn S tiÒn Lo¹i A: Nî ph¶i tr¶ Lo¹i A: Tμi s¶n ng¾n h¹n 1. Vay ng¾n h¹n 1. TiÒn mÆt 2. Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n 2.TiÒn göi ng©n hμng 3. ThuÕ vμ c¸c kho¶n ph¶i 3. Ph¶i thu cña kh¸ch hμng nép Nhμ n−íc 4. Nguyªn liÖu vËt liÖu 4. Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 5. Chi phÝ SXKD dë dang 5. Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c 6. Thμnh phÈm 6. Vay dμi h¹n 7. Hμng ho¸ ... ... Lo¹i B: Vèn chñ së h÷u Lo¹i B: Tμi s¶n dμi h¹n 1. Nguån vèn kinh doanh 1. Tμi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh 2. Quü ®Çu t− ph¸t triÓn 2. Tμi s¶n cè ®Þnh v« h×nh 3. Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 3. Hao mßn TSC§ 4. Nguån vèn ®Çu t− XDCB 4. Chi phÝ XDCB dë dang ( ) ... 5. Chi phÝ tr¶ tr−íc dμi h¹n ... Tæng céng tμi s¶n (A+B) Tæng céng nguån vèn(A+B) Nguyªn t¾c ph©n lo¹i, s¾p xÕp c¸c chØ tiªu trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n dùa vμo nguyªn t¾c tÝnh l−u ®éng gi¶m dÇn cña tμi s¶n tøc lμ tõ tμi s¶n l−u ®éng ®Õn tμi s¶n cè ®Þnh, tõ nî ph¶i tr¶ ®Õn nguån vèn chñ së h÷u. 3. TÝnh c©n ®èi cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n TÝnh chÊt quan träng cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n lμ: tæng sè tiÒn bªn tμi s¶n lu«n lu«n b»ng tæng sè tiÒn bªn nguån vèn. TÝnh c©n ®èi cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña c«ng viÖc ghi chÐp kÕ to¸n vμ lËp B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. TÝnh c©n ®èi lμ mét tÝnh chÊt kh¸ch quan cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, nã dùa trªn c¬ së mçi lo¹i tμi s¶n ®Òu cã mét nguån vèn h×nh thμnh t−¬ng øng vμ ng−îc l¹i, kÕt cÊu cña tμi s¶n vμ nguån h×nh thμnh cña tμi s¶n lμ hai mÆt cña http://www.ebook.edu.vn 56
cïng mét l−îng tμi s¶n trong ®¬n vÞ, khi nãi ®Õn tμi s¶n còng chÝnh lμ nãi ®Õn nguån vèn vμ ng−îc l¹i. V× vËy tμi s¶n vμ nguån vèn lu«n lu«n b»ng nhau ë mäi thêi ®iÓm. ThËt vËy qu¸ tr×nh SXKD ®¬n vÞ tr¶i qua qu¸ tr×nh dù tr÷ - S¶n xuÊt - Tiªu thô, c¸c qu¸ tr×nh nμy diÔn ra xen kÏ nhau, kÕ tiÕp nhau lμm cho tμi s¶n vμ nguån vèn kh«ng ngõng thay ®æi. Nh÷ng thay ®æi ®ã cña tμi s¶n vμ nguån vèn lμm cho B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau ®Òu cã sù thay ®æi t−¬ng øng. XÐt vÒ ¶nh h−ëng cña c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Õn tμi s¶n vμ nguån vèn th× kh«ng ngoμi 4 tr−êng hîp sau: 1. Mét lo¹i tμi s¶n t¨ng lμm cho tμi s¶n kh¸c gi¶m 2. Mét lo¹i nguån vèn t¨ng lμm cho nguån vèn kh¸c gi¶m 3. Mét lo¹i tμi s¶n t¨ng lμm cho nguån vèn t¨ng 4. Mét lo¹i tμi s¶n gi¶m lμm cho nguån vèn gi¶m. ThÝ dô : Gi¶ sö cã B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n gi¶n ®¬n, ngμy 31/12/N t¹i mét doanh nghiÖp X nh− sau. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n §¬n vÞ..... Ngμy 31/12/N §vt:1.000.000® Tμi s¶n S tiÒn Nguån vèn S tiÒn 500 300 1.Vay ng¾n h¹n 1. TiÒn göi ng©n hμng 180 100 2.Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n 2. Ph¶i thu cña kh¸ch hμng 1.100 3.ThuÕ vμ c¸c kho¶n ph¶i 3. Nguyªn liÖu, vËt liÖu 10 nép Nhμ n−íc 10 200 4. Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 4. Chi phÝ SXKD dë dang 2.900 100 5. Nguån vèn kinh doanh 5. Thμnh phÈm 200 2.200 6. Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 6. Tμi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh (200) 7. Hao mßn TSC§ Céng 3.800 Céng 3.800 Trong th¸ng 01/N cã c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh sau: - NghiÖp vô 1: Ng−êi mua tr¶ tiÒn ®¬n vÞ göi vμo ng©n hμng 15.000.000® NghiÖp vô nμy ¶nh h−ëng ®Õn 2 kho¶n "ph¶i thu cña kh¸ch hμng" vμ "tiÒn göi ng©n hμng" ®Òu ë bªn tμi s¶n cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. TiÒn göi ng©n hμng t¨ng thªm 15.000.000® thμnh: 300.000.000+15.000.000 = 315.000.000® §ång thêi lμm cho kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hμng gi¶m 15.000.000® cßn: 100.000.000 - 15.000.000 = 85.000.000® Sau nghiÖp vô nμy B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n nh− sau: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (Sau nghiÖp vô 1 ph¸t sinh) http://www.ebook.edu.vn 57
§vt: 1.000.000 ®ång Tμi s¶n S tiÒn Nguån vèn S tiÒn 500 1.Vay ng¾n h¹n 315 1. TiÒn göi ng©n hμng 180 2. Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n 85 2. Ph¶i thu cña kh¸ch hμng 3.ThuÕ vμ c¸c kho¶n ph¶i 1.100 3. Nguyªn liÖu, vËt liÖu 10 nép Nhμ n−íc 10 4. Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 200 4. Chi phÝ SXKD dë dang 2.900 5. Nguån vèn kinh doanh 100 5. Thμnh phÈm 200 6. Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 2.200 6. Tμi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh (200) 7. Hao mßn TSC§ Céng 3.800 Céng 3.800 - NghiÖp vô thø 2: §¬n vÞ vay ng¾n h¹n ng©n hμng ®Ó tr¶ nî cho ng−êi b¸n 80.000.000® nghiÖp vô nμy ¶nh h−ëng ®Õn 2 kho¶n "vay ng¾n h¹n" vμ "ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n" ®Òu ë bªn nguån vèn cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. NghiÖp vô nμy lμm cho kho¶n vay ng¾n h¹n t¨ng lªn 80.000.000®. Thμnh: 500.000.000 + 80.000.0000 = 580.000.000 ®, ®ång thêi lμm cho kho¶n ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n gi¶m 80.000.000® cßn: 180.000.000 - 80.000.0000 = 100.000.000®. Sau nghiÖp vô nμy B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n nh− sau: B¶NG C¢N §èI KÕ TO¸N (Sau nghiÖp vô thø 2) §vt:1.000.000® Tμi s¶n S tiÒn Nguån vèn S tiÒn 580 1.Vay ng¾n h¹n 315 1. TiÒn göi ng©n hμng 100 2.Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n 85 2. Ph¶i thu cña kh¸ch hμng 3.ThuÕ vμ c¸c kho¶n ph¶i 1.100 3. Nguyªn liÖu, vËt liÖu 10 nép Nhμ n−íc 10 4. Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 200 4. Chi phÝ SXKD dë dang 2.900 5. Nguån vèn kinh doanh 100 5. Thμnh phÈm 200 6. Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 2.200 6. Tμi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh (200) 7. Hao mßn TSC§ Céng 3.800 Céng 3.800 - NghiÖp vô thø 3: ChuyÓn tiÒn göi ng©n hμng tr¶ bít nî vay ng¾n h¹n ng©n hμng 100.000.000®. NghiÖp vô nμy ¶nh h−ëng ®Õn hai kho¶n "tiÒn göi ng©n hμng " vμ "vay ng¾n h¹n" ë hai bªn cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n TiÒn göi ng©n hμng gi¶m 100.000.000® cßn: 315.000.000 - 100.000.000 = 215.000.000®, Vay ng¾n h¹n gi¶m 100.000.000® cßn: 580.000.000 - 100.000.000 = 480.000.000® http://www.ebook.edu.vn 58
Sè tæng céng c¶ hai bªn cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n còng gi¶m 100.000.000® cßn: 3.800.000.000 - 100.000.000 = 3.700.000.000®. Sau nghiÖp vô nμy B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n nh− sau: B¶NG C¢N §èI KÕ TO¸N (Sau nghiÖp vô thø ba) §vt: 1.000.000® Tμi s¶n S tiÒn Nguån vèn S tiÒn 480 215 1.Vay ng¾n h¹n 1. TiÒn göi ng©n hμng 100 85 2.Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n 2. Ph¶i thu cña kh¸ch hμng 1.100 3.ThuÕ vμ c¸c kho¶n ph¶i 3. Nguyªn liÖu, vËt liÖu 10 nép Nhμ n−íc 10 4. Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 4. Chi phÝ SXKD dë dang 200 2.900 5. Nguån vèn kinh doanh 5. Thμnh phÈm 100 200 6. Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 6. Tμi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh 2.200 7. Hao mßn TSC§ (200) Céng 3.700 Céng 3.700 - NghiÖp vô thø 4: Nhμ n−íc cÊp vèn ®Çu t− XDCB cho ®¬n vÞ b»ng tiÒn göi ng©n hμng 50.000.000® b»ng tiÒn mÆt 20.000.000® NghiÖp vô nμy ¶nh h−ëng ®Õn ba kho¶n "tiÒn göi ng©n hμng" vμ " nguån vèn ®Çu t− XDCB " vμ " tiÒn mÆt" ë c¶ hai bªn cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. Sau nghiÖp vô nμy lμm cho tiÒn göi ng©n hμng t¨ng 50.000.000® thμnh 215.000.000 + 50.000.000 = 265.000.000®. Nguån vèn ®Çu t− XDCB tr−íc ®©y ch−a cã b©y giê t¨ng lªn 70.000.000®, tiÒn mÆt t¨ng 20.000.000®. Sè tæng céng hai bªn cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®Òu t¨ng 70.000.000® thμnh 3.700.000.000 + 70.000.000 = 3.770.000.000®. Sau nghiÖp vô nμy B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n nh− sau: B¶NG C¢N §èI KÕ TO¸N (Sau nghiÖp vô thø 4) §vt:1.000.000® Tμi s¶n S tiÒn Nguån vèn S tiÒn 480 1.Vay ng¾n h¹n 20 1. TiÒn mÆt 100 2.Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n 265 2. TiÒn göi ng©n hμng 3.ThuÕ vμ c¸c kho¶n ph¶i 85 3. Ph¶i thu cña kh¸ch hμng 10 nép Nhμ n−íc 1.100 4. Nguyªn liÖu, vËt liÖu 10 4. Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 200 5. Chi phÝ SXKD dë dang 2.900 5. Nguån vèn kinh doanh 100 6. Thμnh phÈm 200 6. Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 2.200 7. Tμi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh 70 7. Nguån vèn ®Çu t− XDCB (200) 8. Hao mßn TSC§ Céng 3.770 Céng 3.770 Tõ thÝ dô trªn ta cã nhËn xÐt: http://www.ebook.edu.vn 59
- Mçi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu cã ¶nh h−ëng ®Õn Ýt nhÊt hai kho¶n kh¸c nhau trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. - NghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh nÕu chØ ¶nh h−ëng ®Õn mét bªn tμi s¶n hoÆc nguån vèn th× chØ lμm thay ®æi tû träng cña tμi s¶n hoÆc nguån vèn, cßn sè tæng céng cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n kh«ng thay ®æi. - NghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh nÕu ¶nh h−ëng ®Õn c¶ hai bªn tμi s¶n vμ nguån vèn (cïng t¨ng hoÆc cïng gi¶m mét l−îng nh− nhau) th× kh«ng nh÷ng lμm thay ®æi tû träng cña tμi s¶n vμ nguån vèn mμ lμm cho sè tæng céng cïng t¨ng hoÆc cïng gi¶m mét l−îng nh− nhau. - Mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu kh«ng lμm mÊt tÝnh c©n ®èi cña cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. Nh− vËy ta cã ph−¬ng tr×nh kÕ to¸n: Tμi s¶n = Nî ph¶i tr¶ + Nguån vèn chñ së h÷u 4. Nguyªn t¾c vμ ph−¬ng ph¸p lËp: VÒ nguyªn t¾c chung ®Ó lËp B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n tr−íc hÕt cÇn ph¶i tiÕn hμnh hoμn chØnh viÖc ghi sæ kÕ to¸n tæng hîp, sæ kÕ to¸n chi tiÕt. KiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu khíp ®óng gi÷a sæ kÕ to¸n tæng hîp víi sæ kÕ to¸n chi tiÕt vμ c¸c sæ cã liªn quan kh¸c, ®ång thêi kho¸ sæ tÝnh ra sè d− cuèi kú cña c¸c tμi kho¶n tæng hîp vμ tμi kho¶n chi tiÕt. C¨n cø vμo sè d− cuèi kú trªn c¸c tμi kho¶n tæng hîp vμ tμi kho¶n chi tiÕt ®Ó lËp B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n theo nguyªn t¾c: - Sè d− Nî cña c¸c tμi kho¶n ®−îc ph¶n ¸nh bªn tμi s¶n - Sè d− Cã cña c¸c tμi kho¶n ®−îc ph¶n ¸nh bªn nguån vèn §Ó ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ tμi s¶n thuÇn cña tμi s¶n trong doanh nghiÖp vμ nguån h×nh thμnh tμi s¶n ®ã, mét sè kho¶n ®−îc quy ®Þnh riªng nh− sau: - TK 214, TK 129, TK 139, TK 159, TK 229 lu«n lu«n cã sè d− cã trªn Sæ C¸i, ®−îc ghi ®á (sè ©m) bªn tμi s¶n cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. - TK 421, TK 412, TK 413 tr−êng hîp cã sè d− Nî th× c¸c chØ tiªu nμy ®−îc ghi b»ng (sè ©m) bªn nguån vèn. - Mäi chØ tiªu cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cã liªn quan ®Õn sè d− cña c¸c tμi kho¶n cÊp 2 hoÆc chi tiÕt th× ph¶i c¨n cø vμo sè d− cña c¸c tμi kho¶n cÊp 2 hoÆc chi tiÕt trªn sæ chi tiÕt: ph¶i thu néi bé, kho¶n thõa, thiÕu.v.v..§Ó ph¶n ¸nh ë c¶ hai bªn cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n: + Sè ph¶i thu ®−îc ph¶n ¸nh bªn tμi s¶n + Sè ph¶i tr¶ ®−îc ph¶n ¸nh bªn nguån vèn - Sau khi ghi c¸c chØ tiªu chi tiÕt theo nguyªn t¾c trªn ph¶i céng c¸c dßng theo lo¹i môc, kho¶n vμ tæng céng tμi s¶n, tæng céng nguån vèn. Sè liÖu cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ph¶i ®¶m b¶o c©n ®èi b¾t buéc Tæng céng tμi s¶n = Tæng céng nguån vèn 5. Mèi quan hÖ gi÷a B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vμ tμi kho¶n kÕ to¸n Gi÷a B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vμ tμi kho¶n kÕ to¸n cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Mèi quan hÖ nμy xuÊt ph¸t tõ chç c¶ hai ph−¬ng ph¸p cïng ph¶n ¸nh chung nh÷ng ®èi t−îng kÕ to¸n ë ph¹m vi vμ møc ®é kh¸c nhau, cïng phôc vô http://www.ebook.edu.vn 60
chung cho yªu cÇu qu¶n lý kinh tÕ, tμi chÝnh nh−ng ë nh÷ng mÆt cô thÓ kh¸c nhau. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ph¶n ¸nh toμn bé tμi s¶n vμ nguån vèn kinh doanh ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Tμi kho¶n kÕ to¸n ph¶n ¸nh cô thÓ t×nh h×nh sù vËn ®éng cña tõng lo¹i tμi s¶n, nguån vèn vμ c¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch th−êng xuyªn liªn tôc, chÝnh sù kh¸c nhau ®ã cña hai ph−¬ng ph¸p B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vμ tμi kho¶n kÕ to¸n cã t¸c dông bæ sung lÉn nhau ®Ó ph¶n ¸nh vμ cung cÊp th«ng tin kinh tÕ phong phó ë tõng thêi ®iÓm còng nh− trong c¶ mét thêi kú. XÐt vÒ mÆt ghi chÐp hai ph−¬ng ph¸p nμy ®−îc thÓ hiÖn c¸c mèi quan hÖ sau: - §Çu n¨m khi më tμi kho¶n kÕ to¸n, c¨n cø vμo B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n 31/12 n¨m tr−íc ®Ó ghi sè ghi ®Çu kú vμo c¸c tμi kho¶n tæng hîp vμ tμi kho¶n chi tiÕt. - Mçi ®èi t−îng kÕ to¸n trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®−îc më ra c¸c tμi kho¶n t−¬ng øng ®Ó theo dâi sù biÕn ®éng hμng ngμy cña ®èi t−îng kÕ to¸n. - Sè d− cuèi kú cña c¸c tμi kho¶n kÕ to¸n lμ c¬ së ®Ó lËp B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n míi. ThÝ dô: I/ Sè d− ngμy 31/12/ n¨m N cña c¸c tμi kho¶n kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp X nh− sau (§vt: 1.000 ®): - TK 112 300.000 - TK 311 500.000 - TK 131 100.000 - TK 331 180.000 - TK 152 1.100.000 - TK 333 10.000 - TK 154 200.000 - TK 334 10.000 - TK 155 100.000 - TK 411 2.900.000 - TK 211 2.200.000 - TK 421 200.000 - TK 214 200.000 II/ Trong th¸ng 1 cã c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh sau (Đvt: 1.000®) 1. Ng−êi mua tr¶ tiÒn ®¬n vÞ göi vμo ng©n hμng lμ: 15.000. 2. Rót tiÒn göi ng©n hμng vÒ nhËp quü tiÒn mÆt lμ: 10.000. 3. Dïng tiÒn mÆt tr¶ l−¬ng cho c«ng nh©n viªn : 10.000. 4. ChuyÓn tiÒn göi ng©n hμng: 180.000 tr¶ tiÒn cho ng−êi b¸n 80.000, tr¶ nî vay ng¾n h¹n ng©n hμng: 100.000. 5. Mua vËt liÖu chÝnh ch−a tr¶ tiÒn cho ng−êi b¸n: 50.000. 6. XuÊt kho nguyªn vËt liÖu chÝnh trÞ gi¸: 50.000 dïng cho trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm. 7. Thanh lý TSC§ h÷u h×nh nguyªn gi¸: 50.000 ®· khÊu hao ®ñ. 8. Cuèi th¸ng kÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vμo tμi kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang: 50.000. Yªu cÇu: 1. LËp ®Þnh kho¶n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh th¸ng 01: http://www.ebook.edu.vn 61
2. Më tμi kho¶n kÕ to¸n cã liªn quan, ®Ó ph¶n ¸nh sè d− ®Çu th¸ng sè ph¸t sinh trong th¸ng, céng sæ tÝnh sè d− cuèi th¸ng cña c¸c tμi kho¶n kÕ to¸n. 3. C¨n cø vμo sè d− cuèi th¸ng cña c¸c tμi kho¶n lËp B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ngμy 31/01/n¨m N + 1. Gi¶i: 1. LËp ®Þnh kho¶n kÕ to¸n: 1. Nî TK 112 15.000 Cã TK 131 15.000 2. Nî TK 111 10.000 Cã TK 112 10.000 3. Nî TK 334 10.000 Cã TK 111 10.000 4. Nî TK 331 80.000 Nî TK 311 100.000 Cã TK 112 180.000 5. Nî TK 152 50.000 Cã TK 331 50.000 6. Nî TK 621 50.000 Cã TK 152 50.000 7. Nî TK 214 50.000 Cã TK 211 50.000 8. Nî TK 154 50.000 Cã TK 621 50.000 2. Më tμi kho¶n kÕ to¸n cã liªn quan: (§vt: 1.000®) TK 112 TK 131 SD: 300.000 SD: 100.000 (1) 15.000 10.000 (2) 15.000 (1) 180.000 (4) ΣPS: ΣPS: - 15.000 15.000 190.000 SD:125.000 SD: 85.000 TK 152 TK 154 SD: 1.100.000 SD: 200.000 (5) 50.000 50.000 (6) (8) 50.000 ΣPS: ΣPS: 50.000 50.000 50.000 - DCK: 1.100.000 DCK: 250.000 TK 155 TK 211 http://www.ebook.edu.vn 62
SD: 100.000 SD: 2.200.000 50.000 (7) - - - 50.000 DCK: 100.000 DCK: 2.150.000 TK 311 TK 331 SD: 500.000 SD: 180.000 (4) 100.000 (4) 80.000 50.000 (5) ΣPS:100.000 ΣPS: - 80.000 50.000 S D: 400.000 S D: 150.000 TK 333 TK 334 SD: 10.000 SD: 10.000 (3) 10.000 - - PS: 10.000 - SD:10.000 SD: TK 411 TK 421 SD: 2.900.000 SD: 200.000 - - - SD: 2.900.000 S D: 200.000 TK111 TK 621 (2) 10.000 10.000 (3) (6) 50.000 50.000 (8) ΣPS: ΣPS: 10.000 10.000 50.000 50.000 - TK 214 SD: 200.000 (7 ) 50.000 PS: 50.000 - S D:150.000 3. C¨n cø vμo sè d− cuèi kú cña c¸c tμi kho¶n kÕ to¸n lËp B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ngμy 31/01/N + 1 http://www.ebook.edu.vn 63
b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n §¬n vÞ ..... Ngμy 31/01/N+1 §vt: 1.000 ®ång Tμi s¶n Sè tiÒn Nguån vèn Sè tiÒn 1. TiÒn göi ng©n hμng 125.000 1. Vay ng¾n h¹n 400.000 2. Ph¶i thu cña kh¸ch hμng 85.000 2. Ph¶i tr¶ cho ng−êi b¸n 150.000 3. Nguyªn liÖu vËt liÖu 1.100.000 3. ThuÕ vμ c¸c kho¶n ph¶i nép cho Nhμ n−íc 10.000 4. Chi phÝ SXKD dë dang 250.000 4. Nguån vèn kinh doanh 2.900.000 5. Thμnh phÈm 100.000 5.Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 200.000 6. Tμi s¶n C§ h÷u h×nh 2.150.000 7. Hao mßn TSC§ (150.000) Céng 3.660.000 Céng 3.660.000 http://www.ebook.edu.vn 64