Bài giảng Nguyên lý kế toán - Chương 1: Đối tượng, phương pháp và các nguyên tắc kế toán

Khái niệm kế toán<br /> <br /> CHƯƠNG 1:<br /> ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP VÀ<br /> CÁC NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN<br /> <br /> Thu<br /> thập<br /> Cung<br /> cấp<br /> <br /> Phân<br /> tích<br /> <br /> Xử<br /> lý<br /> <br /> Kế toán<br /> Kiểm<br /> tra<br /> <br /> Kế toán là một hệ thống thông tin được thiết lập trong tổ chức<br /> nhằm thu thập dữ liệu, xử lý và cung cấp thông tin cho các đối<br /> tượng sử dụng để làm cơ sở cho các quyết định kinh tế.<br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> Nhiệm vụ của kế toán<br /> 1<br /> <br /> Hoạt động của tổ chức<br /> <br /> Các dữ liệu<br /> <br /> Đối tượng sử dụng<br /> <br /> Hệ thống kế toán<br /> (Thu thập, xử lý)<br /> <br /> Thông tin<br /> <br /> 3<br /> <br /> Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán<br /> <br /> 2<br /> <br /> Kiểm tra, giám sát tình hình tài chính, nghĩa vụ của DN<br /> <br /> 3<br /> <br /> Ra quyết định<br /> <br /> Phân tích thông tin, số liệu kế toán; tham mưu<br /> <br /> 4<br /> <br /> Cung cấp thông tin, số liệu kế toán theo quy định của pháp luật<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1<br /> <br /> Kế toán viên:<br /> Tiêu chuẩn<br /> • Có phẩm chất đạo đức nghề nghiệp<br /> • Có trình độ chuyên môn, có nghiệp vụ<br /> <br /> Trung thực<br /> <br /> Có thể so sánh<br /> <br /> Quyền:<br /> • Độc lập về chuyên môn, nghiệp vụ kinh tế<br /> <br /> Khách quan<br /> Yêu cầu của<br /> kế toán<br /> Đầy đủ<br /> <br /> Dễ hiểu<br /> <br /> Kịp thời<br /> 5<br /> <br /> Trách nhiệm:<br /> • Tuân thủ các quy định của pháp luật về kế toán<br /> • Thực hiện các công việc được phân công và chịu trách nhiệm về<br /> chuyên môn, nghiệp vụ<br /> • Bàn giao công việc kế toán và tài liệu cho người làm kế toán mới<br /> • Người làm kế toán cũ phải chịu trách nhiệm về công việc kế<br /> toán trong thời gian mình làm kế toán<br /> 6<br /> <br /> Kế toán trưởng<br /> <br /> Phân loại kế toán<br /> <br /> Tiêu chuẩn<br /> • Các tiêu chuẩn của người làm kế toán<br /> • Có chuyên môn, nghiệp vụ kế toán từ bậc trung cấp trở lên<br /> • Thời gian công tác thực tế về kế toán ít nhất là hai năm đối<br /> với người có chuyên môn, nghiệp vụ về kế toán từ trình độ<br /> đại học trở lên và thời gian công tác thực tế về kế toán ít<br /> nhất là ba năm đối với người có chuyên môn, nghiệp vụ về<br /> kế toán bậc trung cấp<br /> <br /> 1<br /> Theo tính chất và<br /> đối tượng sử dụng<br /> thông tin:<br /> - Kế toán tài chính<br /> - Kế toán quản trị<br /> <br /> 2<br /> Theo mức độ phản<br /> ảnh của các đối<br /> tượng kế toán:<br /> - Kế toán tổng hợp<br /> - Kế toán chi tiết<br /> <br /> 3<br /> Theo phương pháp<br /> ghi nhận<br /> - Kế toán trên cơ sở<br /> tiền<br /> - Kế toán trên cơ sở<br /> dồn tích<br /> <br /> Điều kiện<br /> • Chứng chỉ qua lớp bồi dưỡng kế toán trưởng<br /> 7<br /> <br /> 8<br /> <br /> 2<br /> <br /> Kế toán tài chính<br /> Mục đích<br /> <br /> Thông tin<br /> cung cấp<br /> <br /> Kế toán quản trị<br /> <br /> Cung cấp thông tin cho người Cung cấp thông tin cho nhà quản<br /> bên ngoài (nhà đầu tư, chủ nợ) lý tổ chức để điều hành quản lý tổ<br /> để ra quyết định đầu tư, cho<br /> chức hiệu quả<br /> vay…<br /> Các báo cáo tài chính<br /> <br /> Tính pháp lý Bắt buộc thực hiện và thông tin<br /> có tính pháp lý<br /> <br /> Đối tượng của kế toán<br /> Tài sản<br /> <br /> Các báo cáo nội bộ về chi phí, dự<br /> toán và tình hình thực hiện dự<br /> toán, các báo cáo bộ phận…<br /> Không bắt buộc và thông tin<br /> không có tính pháp lý<br /> <br /> Tính linh<br /> hoạt<br /> <br /> Tuân thủ các chuẩn mực kế<br /> toán<br /> <br /> Vận dụng phù hợp với đặc điểm<br /> của tổ chức<br /> <br /> Thời gian<br /> <br /> Được lập định kỳ, chủ yếu là<br /> báo cáo tài chính năm<br /> <br /> Tuỳ theo nhu cầu và khả năng của<br /> tổ chức<br /> <br /> Loại thông<br /> tin<br /> <br /> Tài chính<br /> <br /> Theo<br /> nguồn<br /> hình thành tài<br /> sản<br /> (Nguồn<br /> vốn)<br /> -Nợ phải trả<br /> -Vốn chủ sở<br /> hữu<br /> <br /> Theo kết cấu<br /> tài sản:<br /> -Tài sản ngắn<br /> hạn<br /> -Tài sản dài hạn<br /> <br /> Tài chính và phi tài chính<br /> 9<br /> <br /> 10<br /> <br /> Tài sản dài hạn<br /> Tài sản cố định<br /> •Tài sản cố định<br /> hữu hình<br /> •Tài sản cố định<br /> vô hình<br /> •Tài sản cố định<br /> thuê tài chính<br /> •Chi phí xây<br /> dựng cơ bản dở<br /> dang<br /> <br /> Tài sản<br /> ngắn hạn<br /> 11<br /> <br /> Các khoản đầu tư<br /> tài chính dài hạn<br /> •Đầu tư vào công<br /> ty con<br /> •Đầu tư vào công<br /> ty liên kết<br /> •Vốn góp liên<br /> doanh<br /> •Các khoản đầu<br /> tư dài hạn khác<br /> <br /> Tài sản dài hạn khác<br /> <br /> •Chi phí trả<br /> trước dài hạn<br /> •Ký cược, ký<br /> quỹ dài hạn<br /> <br /> 12<br /> <br /> 3<br /> <br /> Nợ phải trả<br /> <br /> Nguồn vốn chủ sở hữu<br /> Nguồn vốn kinh doanh<br /> <br /> Nợ ngắn hạn<br /> •Vay ngắn hạn<br /> •Nợ dài hạn đến hạn trả<br /> •Phải trả cho người bán<br /> •Thuế và các khoản phải<br /> nộp cho nhà nước<br /> •Phải trả công nhân viên<br /> •Phải trả phải nộp khác<br /> <br /> Nợ dài hạn<br /> •Vay dài hạn<br /> •Nợ dài hạn<br /> •Nhận ký cược ký quỹ dài<br /> hạn<br /> <br /> Nguồn vốn<br /> chủ sở hữu<br /> <br /> Lợi nhuận chưa phân phối<br /> <br /> Nguồn kinh phí và quỹ khác<br /> <br /> 13<br /> <br /> 14<br /> <br /> Phương trình kế toán cơ bản:<br /> Chỉ tiêu<br /> <br /> Tài sản<br /> ngắn hạn<br /> <br /> Tài sản<br /> dài hạn<br /> <br /> Nợ<br /> phải trả<br /> <br /> Vốn chủ<br /> sở hữu<br /> <br /> Hàng hóa<br /> Nguồn vốn kinh doanh<br /> <br /> TÀI SẢN<br /> TÀI SẢN<br /> <br /> Nguyên vật liệu<br /> <br /> =<br /> <br /> =<br /> NỢ PHẢI TRẢ<br /> <br /> NGUỒN VỐN<br /> + VỐN CHỦ SỞ HỮU<br /> <br /> Tài sản cố định hữu hình<br /> <br /> VỐN CHỦ SỞ HỮU<br /> <br /> Phải thu khách hàng<br /> <br /> = TÀI SẢN<br /> <br /> -<br /> <br /> NỢ PHẢI TRẢ<br /> <br /> Phải trả người bán<br /> Quỹ khen thưởng, phúc lợi<br /> Lợi nhuận chưa phân phối<br /> Tạm ứng<br /> Thành phẩm<br /> Phải trả công nhân viên<br /> Chi phí sản xuất kinh doanh dở<br /> dang<br /> 15<br /> <br /> 16<br /> <br /> 4<br /> <br /> Các nguyên tắc kế toán cơ bản<br /> <br /> Vốn CSH giảm do<br /> <br /> Vốn CSH tăng do<br /> <br /> Phân phối vốn cho<br /> chủ sở hữu<br /> <br /> Chủ sở hữu góp<br /> vốn<br /> <br /> Hoạt động<br /> liên tục<br /> Cơ sở<br /> dồn tích<br /> <br /> Thận trọng<br /> Vốn Chủ sở hữu<br /> Trọng yếu<br /> Nhất quán<br /> Doanh thu<br /> <br /> Chi phí<br /> <br /> Phù hợp<br /> <br /> 17<br /> <br /> 18<br /> <br /> 1.4 Môi trường pháp lý<br /> - Luật kế toán Việt Nam – số 03/2003 QH11 có hiệu lực từ ngày<br /> 01/01/2004<br /> - Chuẩn mực kế toán Việt Nam:<br /> • Quyết định số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001 ban hành và<br /> công bố 4 chuẩn mực kế toán số 02, số 03, số 04 và số 14<br /> • Quyết định số 165/2002/QĐ-BTC ngày 31/12/2002 ban hành và<br /> công bố 6 chuẩn mực kế toán số 01, số 06, số 10, số 15, số 16 và<br /> số 24<br /> • Quyết định số 234/2003/QĐ-BTC ngày 30/12/2003 ban hành và<br /> công bố 6 chuẩn mực kế toán số 05, số 07, số 08, số 21, số 25 và<br /> số 26<br /> • Quyết định số 12/2005/QĐ-BTC ngày 15/02/2005 ban hành và<br /> công bố 6 chuẩn mực kế toán số 17, số 22, số 23, số 27, số 28 và<br /> số 29<br /> • Quyết định số 100/2005/QĐ-BTC ngày 28/12/2005 ban hành và<br /> công bố 4 chuẩn mực kế toán số 11, số 18, số 19 và số 30<br /> <br /> Các phương pháp kế toán<br /> 1<br /> <br /> Lập chứng từ<br /> <br /> 2 Tính giá đối tượng<br /> 3 Tài khoản kế toán<br /> 4 Ghi sổ kép<br /> 5 Kiểm kê<br /> 6 Tổng hợp – cân đối<br /> <br /> Giá gốc<br /> <br /> 19<br /> <br /> 20<br /> <br /> 5<br /> <br />