Bài giảng Principlesof economics: Sản xuất và tăng trưởng - TS. Phạm Thế Anh

Chia sẻ: Minh Hoa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Principlesof economics: Sản xuất và tăng trưởng giúp người học hiểu thế nào là sản xuất và tăng trưởng, tăng trưởng kinh tế trên thế giới, vai trò của năng suất và các nhân tố xác định nó,... Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Principlesof economics: Sản xuất và tăng trưởng - TS. Phạm Thế Anh

9 N N KINH T TH C TRONG DÀI H N S n xu t và 25 T ng tr ng Bài gi ng c a TS Ph m Th Anh pham.theanh@yahoo.com Copyright © 2004 South-Western S n xu t và T ng tr ng S n xu t và T ng tr ng • M c s ng c a m t qu c gia ph thu c vào kh • M c s ng c a m i qu c gia có s thay i n ng s n xu t ra hàng hoá và d ch v c a h . m nh theo th i gian. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western S n xu t và T ng tr ng S n xu t và T ng tr ng • M trong th k qua, thu nh p trung bình tính • N ng su t ph n ánh l ng hàng hoá và d ch v theo GDP th c t bình quân u ng i ã t ng s n xu t ra trong m t gi c a m i lao ng. kho ng 2% m t n m. • M c s ng c a m t qu c gia c xác nh b i n ng su t c a ng i lao ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 1
B ng 1 Th c t t ng tr ng m ts n c T NG TR NG KINH T TRÊN TH GI I • M c s ng, tính theo GDP th c t bình quân u ng i, khác nhau nhi u gi a các qu c gia. Copyright©2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western T NG TR NG KINH T TRÊN T NG TR NG KINH T TRÊN TH GI I TH GI I • Nh ng n c nghèo nh t có m c thu nh p trung • T c t ng tr ng hàng n m tuy có v nh bình khác xa so v i n c M trong nhi u th p nh ng s r t l n khi tính g p trong nhi u n m. k . • Vi c tính g p ph n ánh t c t ng tr ng tích lu! trong c th i k". Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western N NG SU T: VAI TRÒ VÀ CÁC NHÂN T i sao n ng su t l i quan tr ng nh v y T XÁC NH NÓ • N ng su t óng vai trò then ch t trong vi c • N ng su t ph n ánh l ng hàng hoá và d ch v quy t nh m c s ng c a các qu c gia trên th mà m t lao ng có th# s n xu t ra trong m i gi i. gi làm vi c. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 2
T i sao n ng su t l i quan tr ng nh v y N ng su t c quy t nh th nào • $# hi#u t i sao có s khác bi t l n v m c s ng • Các u vào s% d ng # s n xu t ra hàng hoá gi a các qu c gia, chúng ta ph i t p trung xem và d ch v c g i là các nhân t s n xu t. xét quá trình s n xu t ra hàng hoá và d ch v . • Các nhân t s n xu t tr c ti p quy t nh n ng su t. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western N ng su t c quy t nh th nào N ng su t c quy t nh th nào • Các nhân t s n xu t • T b n hi n v t • T b n hi n v t • là m t nhân t s n xu t c s n xu t ra. • T b n nhân l c • nó là u vào c a quá trình s n xu t hi n t i nh ng là u ra c a quá trình s n xu t khác trong quá kh . • Tài nguyên thiên nhiên • là l ng máy móc thi t b và nhà x ng c s% • Ki n th c công ngh d ng # s n xu t ra hàng hoá và d ch v . • Các công c c s% d ng # l&p ráp ho'c s%a ch a ôtô. • Các c ng c c s% d ng # óng ( n i. • Các toà nhà v n phòng, tr ng h c,… Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western N ng su t c quy t nh th nào N ng su t c quy t nh th nào • T b n nhân l c • Tài nguyên thiên nhiên • là thu t ng c a các nhà kinh t ph n ánh ki n th c • là các y u t u vào s% d ng trong s n xu t c và k! n ng mà ng i lao ng có c thông qua cung c p b i t nhiên, ví d nh t ai, sông ngòi, giáo d c, ào t o, và kinh nghi m khoáng s n. • Gi ng nh t b n hi n v t, t b n nhân l c làm t ng kh • Các tài nguyên có th# tái sinh bao g(m cây xanh và r)ng. n ng s n xu t ra hàng hoá và d ch v c a m i qu c gia. • Các tài nguyên không th# tái sinh bao g(m d u m và than á. • có th# là quan tr ng nh ng không ph i là thi t y u # m t n n kinh t có th# t c n ng su t cao trong vi c s n xu t ra hàng hoá và d ch v . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 3
N ng su t c quy t nh th nào Thông tin thêm: Hàm s n xu t • Ki n th c công ngh • Các nhà kinh t th ng s% d ng m t hàm s n • là s hi#u bi t c a xã h i v các cách th c t t nh t xu t # mô t m i quan h gi a l ng u vào s n xu t ra hàng hoá và d ch v . s% d ng trong s n xu t và s n l ng u ra c a • T b n nhân l c ph n ánh ngu(n l c c chi tiêu quá trình s n xu t ó. # truy n t i s hi#u bi t này t i l c l ng lao ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Thông tin thêm: Hàm s n xu t Thông tin thêm: Hàm s n xu t • Y = A F(L, K, H, N) • Hàm s n xu t có hi u su t không i theo quy • Y = s n l ng u ra mô n u, v i m i s d +ng x, • A = công ngh s n xu t s*n có xY = A F(xL F(xL,, xK, xK, xH, xH, xN) xN) • L = l ng lao ng • T c là g p ôi m i y u t u vào thì s n l ng • K = l ng t b n hi n v t c,ng s t ng g p ôi. • H = l ng t b n nhân l c • N = l ng tài nguyên thiên nhiên • F( ) là hàm s n xu t cho bi t các y u t u vào c k t h p nh th nào. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Thông tin thêm: Hàm s n xu t Thông tin thêm: Hàm s n xu t • Các hàm s n xu t v i hi u su t không i theo • Ph +ng trình trên cho th y r-ng n ng su t (Y/L) quy mô có m t hàm ý h u ích. ph thu c vào t b n hi n v t bình quân m t • $'t x = 1/L, lao ng (K/L), t b n nhân l c bình quân m t • Y/ L = A F(1, K/ L, H/ L, N/ L) lao ng (H/L), và tài nguyên thiên nhiên bình Trong ó: quân m t lao ng (N/L), c,ng nh trình Y/L = s n l ng bình quân m t lao ng công ngh , (A). K/L = t b n hi n v t bình quân m t lao ng H/L = t b n nhân l c bình quân m t lao ng N/L = tài nguyên thiên nhiên bình quân m t lao ng Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 4
T NG TR NG KINH T VÀ T NG TR NG KINH T VÀ CHÍNH SÁCH CÔNG C NG CHÍNH SÁCH CÔNG C NG • Chính ph có th# làm nhi u cách # t ng n ng • Các chính sách c a chính ph làm t ng n ng su t và m c s ng. su t và m c s ng • Khuy n khích ti t ki m và u t . • Khuy n khích u t t) n c ngoài. • Khuy n khích giáo d c và ào t o. • $ m b o quy n s h u và duy trì n nh chính tr . • Thúc .y t do th +ng m i. • Thúc .y nghiên c u và phát tri#n. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 1 T ng tr ng và ut T m quan tr ng c a ti t ki m và ut • M t cách làm t ng n ng su t trong t +ng lai là (a) T c t ng tr ng 1960-1991 (b) u t 1960-1991 u t nhi u ngu(n l c hi n t i vào s n xu t t South Korea South Korea Singapore Singapore b n. Japan Israel Japan Israel Canada Canada Brazil Brazil West Germany West Germany Mexico Mexico United Kingdom United Kingdom Nigeria Nigeria United States United States India India Bangladesh Bangladesh Chile Chile Rwanda Rwanda 0 1 2 3 4 5 6 7 0 10 20 30 40 T c t ng tr ng (%) u t (% GDP) Copyright © 2004 South-Western Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning L i su t gi m d n và Hi u ng u i k p L i su t gi m d n và Hi u ng u i k p • Khi l ng t b n t ng, s n l ng t ng thêm khi • Trong dài h n, t l ti t ki m cao h+n d0n n s% d ng thêm m t +n v t b n gi m; 'c tính m c n ng su t và thu nh p cao h+n, nh ng này c g i là l i su t gi m d n. không làm t ng t c t ng tr ng c a chúng. • Do l i su t gi m d n, s gia t ng c a t l ti t ki m ch/ t m th i làm t ng t ng tr ng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 5
L i su t gi m d n và Hi u ng u i k p ut t n c ngoài • Hi u ng u i k p ph n ánh 'c tính các n c • Chính ph các n c có th# t ng tích lu! t b n nghèo có xu h ng t ng tr ng nhanh h+n và t ng tr ng kinh t dài h n b-ng cách nh ng n c giàu. khuy n khích ngu(n u t n c ngoài. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western ut t n c ngoài Giáo d!c • $ u t t) n c ngoài có nhi u d ng: • $ i v i t ng tr ng dài h n c a m t n c, giáo • $ u t tr c ti p n c ngoài (FDI) d c ít nh t c,ng có t m quan tr ng nh ut • $ ut t b n c s h u và i u hành b i m t t ch c t b n hi n v t. n c ngoài. • M m i n m n tr ng trung bình làm t ng ti n • $ u t gián ti p n c ngoài l +ng c a m t cá nhân kho ng 10%. • $ ut c tài tr b-ng ti n c a n c ngoài nh ng c • Do v y, chính ph có m t cách làm t ng m c s ng i u hành b i công dân trong n c. là xây d ng các tr ng h c và khuy n khích m i ng i t n d ng chúng. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Giáo d!c Giáo d!c • M t ng i c ào t o có th# a ra c các • M t v n c a các n c nghèo là ch y máu ý t ng m i v cách th c t t nh t s n xu t ra ch t xám - s di c c a nh ng lao ng c hàng hoá và d ch v , nh ó có th# làm t ng ào t o cao nh t t i các n c giàu. l ng ki n th c c a xã h i và t o ra l i ích ngo i sinh i v i ng i khác. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 6
Quy"n s h#u và S n nh chính tr T do Th $ng m i • Quy n s h u ph n ánh quy n c a m i ng i • Th +ng m i, m t s khía c nh, là m t lo i i v i các ngu(n l c mà h s h u. công ngh . • S tôn tr ng quy n s h u là m t ti n quan tr ng • M t n c d1 b các rào c n th +ng m i s có cho h th ng giá c v n hành. c t ng tr ng kinh t gi ng nh khi nó có • Các nhà u t c n có c c m giác an toàn i s ti n b công ngh . v i các kho n u t c a h . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western T do Th $ng m i Nghiên c u và Phát tri%n • M ts n c th c hi n . . . • Ti n b công ngh d0n n m c s ng cao h+n. • . . . các chính sách th +ng m i h ng n i, tránh • H u h t ti n b công ngh có c t) các nghiên giao l u v i các n c khác. c u t nhân c a các doanh nghi p và c a các nhà • . . . các chính sách th +ng m i h ng ngo i, khuy n phát minh. khích giao l u v i các n c khác. • Chính ph có th# khuy n khích phát tri#n nh ng công ngh m i thông qua các tài tr nghiên c u, gi m thu , và h th ng b-ng phát minh sáng ch . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Nghiên c u tình hu ng: S gi m sút và gia Nghiên c u tình hu ng: S gi m sút và gia t ng n ng su t t ng n ng su t • T) 1959 n 1973 n ng su t ã t ng v i t c • Các nguyên nhân d0n n s thay i t ng 3,2% m t n m. tr ng n ng su t là r t khó xác nh. • T) 1973 n 1995 n ng su t ch/ t ng v i t c • Không th# quy s gi m sút n ng su t cho các 1,5% m t n m. nhân t s n xu t. • N ng su t l i t ng trong n m 1995, trung bình • Nhi u nhà kinh t cho r-ng s gi m sút hay gia t ng 2,6% m t n m trong 6 n m ti p theo. t ng t ng tr ng kinh t là do s thay i công ngh và s xu t hi n c a nh ng ý t ng m i. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 7
Hình 2 T ng tr ng GDP th c t bình quân u ng &i T ng tr ng dân s T c t ng tr ng (% n m) • Các nhà kinh t và các nhà khoa h c xã h i 4.0 khác t) lâu ã có tranh lu n v vi c t ng tr ng 3.5 dân s nh h ng nh th nào n xã h i 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0 1870– 1890– 1910– 1930– 1950– 1970– 1990– 1890 1910 1930 1950 1970 1990 2000 Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Copyright © 2004 South-Western T ng tr ng dân s Tóm t't ch $ng • T ng tr ng dân s có t +ng tác qua l i v i các S th nh v ng kinh t , tính theo GDP th c t nhân t s n xu t khác: bình quân u ng i, có s khác nhau nhi u • Dàn m ng tài nguyên thiên nhiên gi a qu c gia trên th gi i. • Làm loãng l ng t b n • Thu nh p trung bình c a nh ng n c giàu nh t • Thúc .y ti n b công ngh cao g p h+n 10 l n thu nh p trung bình c a nh ng n c nghèo nh t trên th gi i. • M c s ng c a m t n n kinh t ph thu c vào kh n ng s n xu t ra hàng hoá và d ch v c a nó. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Tóm t't ch $ng Tóm t't ch $ng • N ng su t ph thu c vào l ng t b n hi n v t, • S tích lu! t b n ph thu c vào l i su t gi m t b n nhân l c, tài nguyên thiên nhiên, và ki n d n. th c công ngh c a ng i lao ng. • Do l i su t gi m d n, ti t ki m cao h+n d0n n • Các chính sách c a chính ph có th# nh h ng t ng tr ng cao h+n trong m t th i gian nh t nt c t ng tr ng c a n n kinh t theo nh, nh ng t ng tr ng cu i cùng s ch m l i. nhi u cách khác nhau. • C,ng do l i su t gi m d n, l i su t i v i t b n 'c bi t cao nh ng n c nghèo. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 8