Chương 1: Cơ sở của QLCN
1
CH
CHƯƠ
ƯƠNG 6.
NG 6. N
NĂ
ĂNG LỰC CN
NG LỰC CN
Nội
Nộidung
dung cần
cầnnắm
nắmđư
được
ợc:
:
Quan niệm về NLCN;
Quan niệm về NLCN;
Các chỉ tiêu đánh giá NLCN của cơ sở;
Các chỉ tiêu đánh giá NLCN của cơ sở;
Nội
Nộidung
dung phân
phân tích
tích NLCN
NLCN quốc
quốcgia
gia;
;
Nội
Nộidung
dung phân
phân tích
tích NLCN
NLCN c
cơ
ơsở
sở;
;
Các
Các biện
biệnpháp
pháp nâng
nâng cao
cao NLCN.
NLCN.
I.
I. Khái
Khái niệm
niệmvề
về n
nă
ăng
ng lực
lựcCN
CN.
.
1.
1. Một
Mộtsố
sốquan
quan niệm
niệmvề
vềNLCN
NLCN
a) Tổ
a) Tổ chức
chứcphát
phát triển
triểncông
công nghiệp
nghiệpcủa
của
Liên
Liên hợp
hợpquốc
quốc (
(
UNIDO)
UNIDO) đã
đã xác
xác đ
định
ịnh các
các
yếu
yếu tố
tố đ
để
ể xây
xây dựng
dựng NLCN,
NLCN, bao
bao gồm
gồm:
:
Kh
Khả nă
ả năng
ng đ
đào
ào tạo
tạo nhân
nhân lực
lực
Kh
Khả nă
ả năng
ng ti
tiến
ến hành
hành nghiên
nghiên cứu
cứu c
cơ
ơ bản
bản
Kh
Khả nă
ả năng
ng thử
thửnghiệm
nghiệmcác
các ph
phươ
ương
ng tiện
tiệnkỹ
kỹ
thuật
thuật
Kh
Khả nă
ả năng
ng ti
tiếp
ếp nhận
nhậnvà
và thích
thích nghi
nghi các
các CN
CN
Kh
Khả nă
ả năng
ng cung
cung cấp
cấp và
và xử
xửlý
lý thông
thông tin.
tin.
I.
I. Khái
Khái niệm
niệmvề
về n
nă
ăng
ng lực
lựcCN
CN.
.
1.
1. Một
Mộtsố
sốquan
quan niệm
niệmvề
vềNLCN
NLCN
b)
b) Ngân
Ngân hàng
hàng thế
thế giới
giới(WB)
(WB) trong
trong công
công trình
trình nghiên
nghiên cứu
cứu đã đ
đã đề
ề
xu
xuất
ất phân
phân chia NLCN
chia NLCN theo
theo ba
ba nhóm
nhóm đ
độc
ộclập
lập:
:
N
Nă
ăng
ng lực
lựcsản
sản xu
xuất
ất bao
bao gồm
gồm:
:
-
-Quản
Quản lý
lý sản
sản xu
xuất
ất
-
-Kỹ
Kỹthuật
thuậtsản
sản xu
xuất
ất
-
-Bảo dư
Bảo dưỡng
ỡng, bảo quản tư
, bảo quản tư liệu
liệusản
sản xu
xuất
ất
-
-Ti
Tiếp
ếp thị
thịsản
sản ph
phẩm
ẩm
N
Nă
ăng
ng lực
lực đ
đầu tư
ầu tư bao
bao gồm
gồm:
:
-
-Quản
Quản lý
lý dự
dựán
án
-
-Thực
Thựchiện
hiệndự
dựán
án
-
- N
Nă
ăng
ng lực
lựcmua sắm
mua sắm
-
- Đ
Đào
ào tạo
tạo nhân
nhân lực
lực
N
Nă
ăng
ng lực
lực đ
đổi
ổimới
mớibao
bao gồm
gồm:
:
-
-Kh
Khả nă
ả năng
ng sáng
sáng tạo
tạo
-
-Kh
Khả nă
ả năng
ng tổ
tổchức
chứcthực
thựchiện
hiện đư
đưa
a kỹ
kỹthuật
thuậtmới
mớivào
vào các
các
hoạt đ
hoạt động
ộng kinh
kinh tế.
tế.
Chương 1: Cơ sở của QLCN
2
I.
I. Khái
Khái niệm
niệmvề
về n
nă
ăng
ng lực
lựcCN
CN.
.
1.
1. Một
Mộtsố
sốquan
quan niệm
niệmvề
vềNLCN
NLCN
c)
c) M.Fransman
M.Fransman,
, một
mộtchuyên
chuyên gia
gia trong
trong công
công trình
trình
của
củamình
mình đã
đã nêu
nêu lên
lên rằ
rằng
ng,
, đ
đối
ốivới
vớithế
thế giới
giớithứ
thứ ba
ba
việc
việc đ
đánh
ánh giá
giá NLCN
NLCN ph
phải
ải bao
bao gồm
gồmcác
các yếu
yếu tố
tốsau
sau:
:
N
Nă
ăng
ng lực
lựctìm
tìm ki
kiếm
ếm các
các CN
CN đ
để
ể thay
thay thế,
thế, lựa
lựachọn
chọn
CN
CN thích
thích hợp
hợp đ
để
ể nhập
nhậpkh
khẩu
ẩu
N
Nă
ăng
ng lực
lựcnắm
nắm vững
vững CN
CN nhập
nhậpkh
khẩu
ẩu và
và sử
sửdụng
dụng có
có
hiệu
hiệuquả
quả
N
Nă
ăng
ng lực
lựcthích
thích nghi
nghi CN
CN nhập
nhậpkh
khẩu
ẩu với
vớihoàn
hoàn cả
cảnh
nh
và
và đ
điều
iềukiện
kiệncủa
của đ
địa
ịaph
phươ
ương
ng ti
tiếp
ếp nhận
nhận
N
Nă
ăng
ng lực
lựccung
cung cấp CN đã
cấp CN đã có
có và
và n
nă
ăng
ng lực
lực đ
đổi
ổimới
mới
N
Nă
ăng
ng lực
lựcthể
thểch
chế
ế hoá
hoá việc
việctìm
tìm ki
kiếm
ếm những
những đ
đổi
ổi
mới
mớivà
và những
những đ
đột
ộtphá
phá quan
quan trọng
trọng nhờ
nhờphát
phát triển
triển
các
các ph
phươ
ương
ng tiện
tiệnNC&TK
NC&TK trong
trong n
nư
ước
ớc
Ti
Tiến
ến hành
hành nghiên
nghiên cứu
cứu c
c
ơ
ơ bản để
bản để ti
tiếp
ếp tục
tụcnâng
nâng
cấp
cấp CN
CN.
.
I.
I. Khái
Khái niệm
niệmvề
về n
nă
ăng
ng lực
lựcCN
CN.
.
2.
2. Đ
Định
ịnh ngh
nghĩa
ĩa về
vềNLCN
NLCN của
củaS.Lall.
S.Lall.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcCN
CN quốc
quốcgia
gia (
(ngành
ngành, c
, cơ
ơ sở
sở)
)
là
là kh
khả nă
ả năng
ng triển
triểnkhai
khai những
những CN
CN đã
đã
có
có một
mộtcách
cách có
có hiệu
hiệuquả
quả và
và đươ
đương
ng
đ
đầu đư
ầu được
ợcvới
vớinhững
những thay
thay đ
đổi
ổilớn
lớnvề
về
CN
CN.
.
I.
I. Khái
Khái niệm
niệmvề
về n
nă
ăng
ng lực
lựcCN
CN.
.
3.
3. Các
Các chỉ
chỉtiêu
tiêu ph
phản
ản ánh
ánh NLCN
NLCN của
của c
c
ơ
ơ
sở
sở.
.
a.
a. N
Nă
ăng
ng lực
lựcvận
vậnhành
hành CN
CN.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcsử
sửdụng
dụng và
và kiểm
kiểmtra
tra kỹ
kỹthuật
thuật,
,
vận
vậnhành
hành ổn
ổn đ
định
ịnh dây
dây chuyền
chuyềnsx
sx theo
theo quy
quy
trình
trình,
, quy
quy ph
phạm
ạm về
vềCN
CN.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcquản
quản lý
lý sản
sản xu
xuất:
ất: xây
xây dựng
dựng kế
kế
hoạ
hoạch
ch sản
sản xu
xuất
ất và
và tác
tác nghiệp
nghiệp,
, đ
đảm bảo
ảm bảo
ch
chất lư
ất lượng
ợng sản
sản ph
phẩm,
ẩm, kiểm
kiểmsoát
soát cung
cung ứng
ứng
vật
vật t
tư
ư,
, đ
đảm bảo
ảm bảo thông
thông tin
tin.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcbảo dư
bảo dưỡng
ỡng th
thư
ường
ờng xuyên
xuyên thi
thiết
ết bị
bị
CN
CN và
và ng
ngă
ăn
n ngừa
ngừasự
sựcố
cố.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựckh
khắc
ắc phục
phụcsự
sựcố
cốxảy ra.
xảy ra.
Chương 1: Cơ sở của QLCN
3
I.
I. Khái
Khái niệm
niệmvề
về n
nă
ăng
ng lực
lựcCN
CN.
.
3.
3. Các
Các chỉ
chỉtiêu
tiêu ph
phản
ản ánh
ánh NLCN…
NLCN…
b.
b. N
Nă
ăng
ng lực
lựcti
tiếp
ếp thu
thu CN
CN từ
từbên
bên ngoài
ngoài.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựctìm
tìm ki
kiếm đ
ếm đánh
ánh giá
giá và
và chọn
chọnCN
CN
thích
thích hợp
hợpvới
vớiyêu
yêu cầu
cầu của
của c
cơ
ơ sở
sở.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựclựa
lựachọn
chọnhình
hình thức
thứcti
tiếp
ếp thu
thu CN
CN
phù
phù hợp
hợpnh
nhất:
ất:
+
+ Liên
Liên doanh
doanh.
.
+ Mua
+ Mua sáng
sáng ch
chế
ế
+ Mua
+ Mua dây
dây chuyền
chuyềnCN (mua
CN (mua nhà
nhà máy
máy chìa
chìa
khóa
khóa trao
trao tay
tay)…
)…
N
Nă
ăng
ng lực
lực đ
đàm
àm phán
phán về
vềgiá
giá cả,
cả, các
các đ
điều
iều
kiện
kiện đ
đi
i kèm
kèm trong
trong hợp
hợp đ
đồng
ồng CGCN
CGCN.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcti
tiếp
ếp thu
thu CN
CN nhập
nhập.
.
I.
I. Khái
Khái niệm
niệmvề
về n
nă
ăng
ng lực
lựcCN
CN.
.
3.
3. Các
Các chỉ
chỉtiêu
tiêu ph
phản
ản ánh
ánh NLCN…
NLCN…
c.
c. N
Nă
ăng
ng lực
lựchỗ
hỗ trợ
trợcho
cho ti
tiếp
ếp thu
thu CN
CN.
.
Kh
Khả nă
ả năng
ng chủ
chủtrì
trì dự
dựán
án ti
tiếp
ếp thu
thu CN
CN.
.
Kh
Khả nă
ả năng
ng triển
triểnkhai
khai nhân
nhân lực
lực đ
để
ể ti
tiếp
ếp
thu
thu CN
CN mới
mới.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựctìm
tìm ki
kiếm,
ếm, huy
huy đ
động
ộng vốn
vốncho
cho
đ
đầu tư.
ầu tư.
N
Nă
ăng
ng lực
lựctìm
tìm ki
kiếm đầu
ếm đầu vào
vào và
và đ
đầu ra
ầu ra
cho
cho CN
CN mới
mới.
.
I.
I. Khái
Khái niệm
niệmvề
về n
nă
ăng
ng lực
lựcCN
CN.
.
3.
3. Các
Các chỉ
chỉtiêu
tiêu ph
phản
ản ánh
ánh NLCN…
NLCN…
d.
d. N
Nă
ăng
ng lực
lực đ
đổi
ổimới
mớiCN
CN.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcthích
thích nghi
nghi CN
CN nhập
nhập.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcsao
sao chép
chép (
(làm
làm lại
lại theo
theo mẫu)
mẫu) có
có
thể
thểcó
có những
những thay
thay đ
đổi
ổinhỏ
nhỏvề
vềvề
vềquy
quy trình
trình
CN
CN.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcthay
thay đ
đổi
ổitrong
trong CN sản
CN sản ph
phẩm
ẩm.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcthay
thay đ
đổi
ổitrong
trong CN
CN quá
quá trình
trình.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcti
tiến
ến hành
hành NC&
NC&TK
TK.
.
N
Nă
ăng
ng lực
lựcsáng
sáng tạo CN, tạo ra
tạo CN, tạo ra các
các sản
sản
ph
phẩm
ẩm hoàn
hoàn toàn
toàn mới
mới.
.
Chương 1: Cơ sở của QLCN
4
II
II.
. Phân
Phân tích
tích NLCN
NLCN
1.
1. Mục
Mục đ
đích
ích phân
phân tích
tích n
nă
ăng
ng NLCN
NLCN.
.
Phân
Phân tích
tích NLCN cấp
NLCN cấp ngành
ngành, cấp
, cấp quốc
quốc
gia
gia đ
để
ể các
các nhà
nhà quản
quản lý
lý,
, các
các nhà
nhà lập
lập
chính
chính sách
sách hợp
hợpnh
nhất
ất việc
việcxem
xem xét
xét các
các
vấn đề CN
vấn đề CN trong
trong qúa
qúa trình
trình lập
lậpkế
kế
hoạ
hoạch
ch phát
phát triển
triển.
.
Phân
Phân tích
tích NLCN
NLCN xác
xác đ
định
ịnh mặt mạ
mặt mạnh
nh,
,
mặt yếu
mặt yếu của
của c
c
ơ
ơ sở
sở,
, của
củangành
ngành,
, của
của
quốc
quốcgia
gia so
so với
vớicác
các quốc
quốcgia
gia khác
khác
trong
trong khu
khu vực
vựcvà
và trên
trên thế
thế giới
giới đ
để
ể có
có
biện
biệnpháp
pháp và
và đ
đối
ốisách
sách phù
phù hợp
hợptrong
trong
kế hoạ
kế hoạch
ch phát
phát triển
triển.
.
II
II.
. Phân
Phân tích
tích NLCN
NLCN
2.
2. Các
Các b
bư
ước
ớc c
cơ
ơ bản
bản phân
phân tích
tích NLCN
NLCN
ngành
ngành công
công nghiệp
nghiệp.
.
B
Bư
ước
ớc1:
1: Giới
Giớithiệu
thiệuvà
và đ
đánh
ánh giá
giá tổng
tổng
quan
quan về
vềngành
ngành công
công nghiệp
nghiệphay
hay
ngành
ngành kinh
kinh tế.
tế.
B
Bư
ước
ớc 2
2:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá đ
định
ịnh tính
tính NLCN
NLCN.
.
B
Bư
ước
ớc 3
3:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá nguồn
nguồntài
tài nguyên
nguyên.
.
B
Bư
ước
ớc 4
4:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá nguồn
nguồnnhân
nhân lực
lực.
.
B
Bư
ước
ớc 5
5:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá c
cơ
ơ sở
sởhạ tầ
hạ tầng
ng.
.
B
Bư
ước
ớc 6
6:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá c
cơ
ơ cấu
cấu CN
CN.
.
II
II.
. Phân
Phân tích
tích NLCN
NLCN
2.
2. Các
Các b
b
ư
ước
ớc c
c
ơ
ơ bản
bản phân
phân tích
tích NLCN
NLCN
ngành
ngành công
công nghiệp
nghiệp.
.
B
Bư
ước
ớc1:
1: Giới
Giớithiệu
thiệuvà
và đ
đánh
ánh giá
giá tổng
tổng quan
quan về
về
ngành
ngành công
công nghiệp
nghiệphay
hay ngành
ngành kinh
kinh tế.
tế.
B
Bư
ước
ớc 2
2:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá đ
định
ịnh tính
tính NLCN
NLCN.
.
B
Bư
ước
ớc 3
3:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá nguồn
nguồntài
tài nguyên
nguyên.
.
B
Bư
ước
ớc 4
4:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá nguồn
nguồnnhân
nhân lực
lực.
.
B
Bư
ước
ớc 5
5:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá c
cơ
ơ sở
sởhạ tầ
hạ tầng
ng.
.
B
Bư
ước
ớc 6
6:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá c
cơ
ơ cấu
cấu CN
CN.
.
B
Bư
ước
ớc 7
7:
: Đ
Đánh
ánh giá
giá n
nă
ăng
ng lực
lựcCN
CN tổng
tổng thể
thể.
.
Chương 1: Cơ sở của QLCN
5
II
II.
. Phân
Phân tích
tích NLCN
NLCN
3.
3. Phân
Phân tích
tích NLCN c
NLCN cơ
ơ sở
sở.
.
a.
a. Phân
Phân tích
tích đ
định
ịnh l
l
ư
ượng
ợng (
(theo
theo
ESCAP).
ESCAP).
VAGVA ..
τ
λ
=
oiht O
I
H
T
ββββ
τ
...=
a.
a. Phân
Phân tích
tích đ
định
ịnh l
lư
ượng
ợng…
…
B
Bư
ước
ớc1:
1: Lập
Lậpbả
bảng
ng thang
thang giá
giá trị
trịcho
cho đ
độ
ộ
phức
phứctạp
tạp của
của4
4 thành
thành ph
phần CN:
ần CN:
7,8,9
7,8,9
Dẫn
Dẫnđ
đầu
ầu
Thông
Thông tin
tin đ
để
ểđ
đánh
ánh giá
giá
Đ
Đổi
ổimới
mới
Tích
Tích hợp
hợp
6,7,8
6,7,8
Nhìn
Nhìn xa
xa
Thông
Thông tin
tin đ
để
ểmở
mởrộng
rộng
Cải
Cảitiến
tiến
Máy
Máy tính
tính hóa
hóa
5,6,7
5,6,7
ổ
ổn
nđ
định
ịnh
Thông
Thông tin
tin đ
để
ểthiết
thiếtkế
kế
Thích
Thích nghi
nghi
Tự
Tựđ
động
ộng
4,5,6
4,5,6
Bảo
Bảotoàn
toàn
Thông
Thông tin
tin đ
để
ểsửa
sửachữa
chữa
Sao
Sao chép
chép
Chuyên
Chuyên dùng
dùng
3,4,5
3,4,5
Mở
Mởmang
mang
Thông
Thông tin
tin đ
để
ểlắp
lắpráp
ráp
Sửa
Sửachữa
chữa
Vạn
Vạnn
nă
ăng
ng
2,3,4
2,3,4
Đ
Đứng
ứng vững
vững
Thông
Thông tin
tin mô
mô tả
tả
Lắp
Lắpráp
ráp
Có
Có đ
động
ộng lực
lực
1,2,3
1,2,3
Đ
Đứng
ứng đư
được
ợc
Thông
Thông tin
tin báo
báo hiệu
hiệu
Vận
Vậnhành
hành
Thủ
Thủcông
công
Đ
Điểm
iểm
Phần
PhầnO
O
Phần
PhầnI
I
Phần
PhầnH
H
Phần
PhầnT
T
a.
a. Phân
Phân tích
tích đ
định
ịnh l
lư
ượng
ợng…
…
B
Bư
ước
ớc1:
1: Lập
Lậpbả
bảng
ng thang
thang giá
giá trị
trịcho
cho đ
độ
ộ
phức
phứctạp
tạp của
của4
4 thành
thành ph
phần CN:
ần CN:
Thủ
Thủtục
tụccho
cho đ
điểm
iểmđư
được
ợcáp
áp dụng
dụng cho
cho các
các
ph
phươ
ương
ng tiện
tiệnchuyển
chuyểnđ
đổi
ổinh
như
ưsau
sau:
:
-
-Kiểm
Kiểmtra
tra chất
chấtl
lư
ượng
ợng 4
4 thành
thành phần
phầnCN
CN và
và
các
các thông
thông tin
tin phù
phù hợp
hợp.
.
-
-Trên
Trên c
cơ
ơsở
sởkiểm
kiểmtra
tra chất
chấtl
lư
ượng
ợng,
, xác
xác đ
định
ịnh
tất
tấtcả
cảcác
các đ
đề
ềmục
mụcchính
chính của
của4
4 thành
thành phần
phần
CN
CN của
củaph
phươ
ương
ng tiện
tiệnchuyển
chuyểnđ
đổi
ổi.
.
-
-Với
Vớimỗi
mỗithành
thành phần
phầnCN
CN chọn
chọnđ
độ
ộphức
phứctạp
tạp
với
vớigiới
giớihạn
hạnd
dư
ưới
ớivà
và giới
giớihạn
hạntrên
trên.
.