Bài giảng Tràn khí màng phổi trình bày khái niệm, triệu chứng cơ năng, triệu chứng thực thể, các triệu chứng, nguyên nhân và biện pháp điều trị tràn khí màng phổi. Tham khảo nội dung bài giảng để nắm bắt nội dung chi tiết.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Tràn khí màng phổi - BS. Hoàng Hồng Thái
- Trµn khÝ mµng
phæi
TS.B¸c sü : Hoµng hång Th¸i
Bé m«n Néi, §¹i häc Y Hµnéi
- §¹i c- ¬ng -§Þnh nghÜa
- KMP : B×nh th- êng lµ khoang ¶o, kh«ng cã kh«ng khÝ .
¸p lùc KMP ©m tõ 15 -20 cmH2O
- Phæi në ra ®- îc do:
+ ¸p lùc ©m tÝnh cña KMP do c¬ ngùc, c¬ gian s- ên t¹o ra
vµ ®µn håi cña phæi.
Khi cã tæn th- ¬ng l¸ t¹ng, l¸ thµnh: lät kh«ng khÝ vµo
khoang MP g©y TKMP.
- TKMP th- êng cã nguyªn nh©n,
- Trong mét sè tr- êng hîp kh«ng t×m thÊy: TKMP tù ph¸t v«
c¨n.
- tRIÖU CHøNG c¬ n¨ng
§au ngùc ®ét ngét d÷ déi nh- xÐ ngùc bªn
bÖnh,kh«ng sèt
Khã thë t¨ng dÇn, thë nhanh, khã nãi khã ho
Thë vµo nh- hôt h¬i.
Ho khan
Cã thÓ cã sèc (m¹ch nhanh, huyÕt ¸p tôt, v· må
h«i, ch©n tay l¹nh...) nÕu khÝ trµn vµo KMP nhiÒu,
nhanh.
BÖnh nh©n cã t- thÕ ®Æc biÖt ®Ó tr¸nh ®au
- triÖu chøng thùc thÓ
Bªn bÖnh :
Lång ngùc vång lªn bÊt ®éng
Khoang liªn s- ên gi·n réng
Cã tam chøng Galiard;
Rung thanh gi¶m
Gâ vang
R× rµo phÕ nang gi¶m
TiÕng tim râ h¬n ë bªn ®èi diÖn
- triÖu chøng thùc thÓ
Trµn khÝ mµng phæi ph¶i nhiÒu:
MÊt vïng ®ôc tr- íc gan
Trªn thùc tÕ l©m sµng cã tr- êng hîp trµn khÝ
mµng phæi ph¶i nhiÒu g©y co cøng vïng
th- îng vÞ do c¬ hoµnh bÞ kÝch thÝch nh-
trong thñng d¹ dµy
- triÖu chøng x quang
Cã 5 triÖu chøng ®iÓn h×nh( TKMP toµn bé)
1-Phæi bªn bÖnh qu¸ s¸ng, mÊt v©n phæi
2-Nhu m« phæi co róm vÒ phÝa rèn phæi nh- n¾m tay
3-Khoang liªn s- ên gi·n réng
4-Tim, trung thÊt bÞ ®Èy vÒ phÝa bªn lµnh
5- C¬ hoµnh bÞ ®Èy xuèng d- íi
- tKMP toµn bé phæi tr¸i
VïNG TRµN
KHÝ
NHU M¤ PHæI
BÞ CO L¹I
- x quang trong tKMP §ãNG
NÕu trµn khÝ MP kh«ng nhiÒu
nhiÒu::
Mµng phæi l¸ t¹ng bÞ bãc ra khái l¸ thµnh
Khoang liªn s- ên kh«ng gi·n nhiÒu
Vïng mÊt v©n phæi chØ lµ mét d¶i s¸ng gi÷a thµnh
ngùc vµ phÇn nhu m« phæi bÞ co
Tim vµ trung thÊt còng bÞ ®Èy vÒ bªn ®èi diÖn Ýt
h¬n
- L¸ T¹NG MP
tKMP §ãNG
- D¢Y DÝNH
tKMP
khu tró
- X quang chÈn ®o¸n
5 tr/chøng biÓu hiÖn bÖnh nÆng:
1. Cã hiÖn t- îng chÌn Ðp (®Èy tim vÒ bªn ®èi diÖn,
®Èy c¬ hoµnh xuèng ).
2. TKMP hai bªn.
3. Cã dÊu hiÖu cña d©y dÝnh (g©y nªn trµn khÝ
mµng phæi t¸i ph¸t, ch¶y m¸u).
4. Cã h×nh ¶nh TDMP phèi hîp-trµn m¸u KMP
5. Cã tæn th- ¬ng phèi hîp ë nhu m« phæi s¸t mµng
phæi.
- Ph©n chia c¸c lo¹i tkmp
Theo tæn th-¬ng sinh lý chia ra :
§ãng ALKMP < ALKT ( Pi < Pe)
Më ALKMP = ALKT ( Pi = Pe)
Cã van ALKMP > ALKT ( Pi > Pe)
Pi: ¸p lùc KMP
Pe: ¸p lùc khÝ trêi
- NHËN BIÕT C¸C THÓ TKMP
Dïng m¸y KUSS hoÆc b¬m tiªm
Dïng b¬m tiªm: b¬m thuû tinh, chøa s½n 5 ml
kh«ng khÝ vµ kim ®ñ lín (16G) chäc vµo vïng
nghi TKMP
NÕu:
-Pit-t«ng bÞ ®Èy ra : TKMP cã van
-Pit-t«ng bÞ hót vµo : TKMP ®ãng
-Pit-t«ng gi÷ nguyªn TKMP më
- c¸c triÖu chøng nÆng
Suy h« hÊp cÊp :
- Khã thë d÷ déi, thë nhanh, tÝm
- ChÌn Ðp: t/m cæ næi, m¹ch ®¶o, ngùc gi·n c¨ng,
trµn khÝ d- íi da
- BiÓu hiÖn mÊt m¸u: xanh t¸i, kh¸t n- íc, nhÞp tim
nhanh, tôt ¸p, m¹ch nhá nhanh (trµn m¸u trµn
khÝ mµng phæi)
---> ChuyÓn cÊp cøu håi søc
- Nguyªn nh©n
TKMP do tæn th-¬ng l¸ t¹ng mµng phæi:
- COPD nÆng, hen PQ
- BÖnh lao phæi, tô cÇu phæi, klebsiella, nhiÔm trïng
kÞ khÝ.
- T¾c m¹ch phæi.
- Ung th- phÕ qu¶n-mµng phæi.
- KÐn khÝ d- íi hay trªn bÒ mÆt l¸ t¹ng.
- KÐn khÝ trong nhu m«.
- BÖnh phæi kÏ, bÖnh tæ chøc bµo( Histo X)
- D©y dÝnh.
- Nguyªn nh©n
Tæn th-¬ng l¸ thµnh:
- ChÊn th- ¬ng thñng thµnh ngùc do hung khÝ
vµ c¸c vËt nhän, g·y x- ¬ng s- ên.
-
- Nguyªn nh©n
Do thñ thuËt:
- Chäc hót dÞch khoang mµng phæi
- Chäc hót xuyªn thµnh ngùc
- §Æt tÜnh m¹ch d- íi ®ßn(®- êng Aubaniac)
- Sinh thiÕt xuyªn thµnh phÕ qu¶n, ch¶i PQ
- Soi mµng phæi cã sinh thiÕt phæi
- H« hÊp viÖn trî (ph- ¬ng ph¸p PEEP)
- §iÒu trÞ
Trong tr-êng hîp dung n¹p kÐm
O xy mòi 4 l / ph.
§Æt ®- êng truyÒn tÜnh m¹ch.
§Æt dÉn l- u khoang mµng phæi .
Båi phô dÞch, m¸u nÕu cã trµn khÝ trµn
m¸u phèi hîp
- §iÒu trÞ
Nh÷ng tr-êng hîp t×nh tr¹ng BN chÞu ®ùng
cßn tèt
NghØ t¹i gi- êng
Tr¸nh nh÷ng g¾ng søc cã thÓ g©y trµn khÝ
thªm.
§iÒu trÞ gi¶m ho.
Theo dâi 24 giê ®Ó ®Ò phßng trµn khÝ thªm (
nÕu cã, cã thÓ dÉn l- u cÊp cøu )
- §iÒu trÞ
TKMP trung b×nh trªn c¬ së phæi lµnh :
Hót dÉn l-u KMP:
KLS 2 trªn ®- êng gi÷a ®ßn
HoÆc 4-5 trªn ®- êng n¸ch gi÷a.
Khi mp l¸ t¹ng bãc khái l¸ thµnh ë ®Ønh phæi
>3cm ph¶i dÉn l-u
Cã thÓ dÉn l-u cÊp cøu khi:
+ Trµn dÞch trµn khÝ phèi hîp:
+ TKMP cã supap
DÉn l- u b»ng sonde lín,hót víi ¸p lùc ©m 25-30
cm n- íc