Bài thảo luận môn Chủ nghĩa xã hội khoa học: Sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân và nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công nhân thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử đó? Giai cấp công nhân Việt Nam và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử trong giai đoạn hiện nay

Chia sẻ: Phạm Vũ Thanh Hoa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

199
lượt xem 29
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giai cấp công nhân đang đi đầu trong xây dựng xã hội mới, nhất là trong việc xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội nhằm thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Đảng Cộng sản Việt Nam đặc biệt chú trọng phương hướng xây dựng giai cấp công nhân trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm chi tiết nội dung bài viết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài thảo luận môn Chủ nghĩa xã hội khoa học: Sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân và nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công nhân thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử đó? Giai cấp công nhân Việt Nam và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử trong giai đoạn hiện nay

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ BỘ MÔN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC BÀI THẢO LUẬN HỌC PHẦN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC NHÓM 4 – LỚP HP 21105HCMI0121 VẤN ĐỀ THẢO LUẬN SMLS TOÀN THẾ GIỚI CỦA GCCN VÀ NHÂN TỐ CHỦ QUAN QUAN TRỌNG NHẤT ĐỂ GCCN THỰC HIỆN THẮNG LỢI SMLS ĐÓ? GCCN VIỆT NAM VÀ VIỆC THỰC HIỆN SMLS TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY GVGD: Lại Quang Mừng Hà Nội, 2021
BIÊN BẢN ĐÁNH GIÁ THÀNH VIÊN STT Họ và tên Chức Phân công công việc Mức độ Ký xác vụ tham nhận gia 31 Phạm Vũ Thanh Nhóm  Giải pháp nhằm thúc đẩy Hoa trưởng GCCN hoàn thành SMLS  Word 32 Ngô Thị Hoài Thành  Vai trò GCCN Việt Nam viên trong giai đoạn hiện nay  Thuyết trình 33 Hoàng Bích Hồng Thư ký  Lời mở đầu+Kết luận  Word 34 Nguyễn Thị Ánh Thành Thực trạng GCCN Việt Nam Hồng viên hiện nay 35 Vũ Thị Hồng Thành Đặc điểm GCCN Việt Nam viên 36 Nguyễn Liên Thành Nhân tố chủ quan quan trọng Huấn viên thực hiện SMLS 37 Mẫn Thị Huệ Thành Nội dung sứ mệnh lịch sử viên GCCN Việt Nam 38 Nguyễn Thị Huệ Thành Nguồn gốc ra đời GCCN và viên khái niệm GCCN Việt Nam 39 Trần Minh Huệ Thành SMLS toàn thế giới của GCCN viên 40 Phan Cao Mạnh Thành  Khái niệm GCCN và đặc Hùng viên điểm GCCN  Poweroint Hà Nội, ngày 01 tháng 11 năm 2021 Nhóm trưởng (ký, ghi rõ họ tên)
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc ------***----- BIÊN BẢN HỌP NHÓM Môn: Chủ nghĩa xã hội khoa học Mã lớp học phần: 21105HCMI0121 Nhóm 4 Số buổi làm việc nhóm: 3 buổi Địa điểm làm việc: Họp online qua zoom Thời gian: 1 tiếng/1 tiếng 30p cho mỗi buổi họp nhóm (từ 16h30 đến 17h30/18h) Nội dung công việc: Buổi 1: (26/9/2021) (Đủ)  Phân công công việc, khái quát qua các công việc cần làm. Buổi 2: (10/10/2021) (Đủ)  Thảo luận, tổng hợp nhiệm vụ của các thành viên.  Góp ý, sửa chữa, hoàn thiện bản Word. Buổi 3: (25/10/2021) (Đủ)  Tập thuyết trình.  Đóng góp ý kiến, tổng kết, đánh giá. Hà Nội, ngày 01 tháng 11 năm 2021 Nhóm trưởng (ký, ghi rõ họ tên)
MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 1 A.SMLS TOÀN THẾ GIỚI CỦA GCCN VÀ NHÂN TỐ CHỦ QUAN QUAN TRỌNG NHẤT ĐỂ GCCN THỰC HIỆN THẮNG LỢI SMLS .................... 2 I. Sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân ...................................... 2 1. Khái niệm GCCN .......................................................................................... 2 2. Đặc điểm của GCCN .................................................................................... 3 3. SMLS toàn thế giới của GCCN .................................................................... 3 II. Nhân tố chủ quan quan trọng nhất để GCCN thực hiện SMLS ........ 4 B. GCCN VIỆT NAM & THỰC HIỆN SMLS TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY6 I. Sứ mệnh lịch sử của GCCN Việt Nam ....................................................... 6 1. Nguồn gốc ra đời của GCCN Việt Nam ...................................................... 6 2. Khái niệm giai cấp công nhân Việt Nam .................................................... 7 3. Đặc điểm cơ bản giai cấp công nhân Việt Nam .......................................... 7 4. Nội dung sứ mệnh lịch sử của GCCN Việt Nam ........................................ 9 II. GCCN Việt Nam thực hiện sứ mệnh lịch sử trong giai đoạn hiện nay10 1. Thực trạng GCCN Việt Nam hiện nay ...................................................... 10 2. Vai trò của GCCN Việt Nam trong giai đoạn hiện nay ............................ 11 3. Giải pháp nhằm thúc đẩy GCCN hoàn thành SMLS của mình .............. 14 4. Liên hệ thực tiễn bản thân ......................................................................... 16 KẾT LUẬN ........................................................................................................ 18
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT SMLS: sứ mệnh lịch sử GCCN: giai cấp công nhân ĐCS: Đảng Cộng sản CNH: Công nghiệp hoá HĐH: Hiện đại hóa CNXH: Chủ nghĩa xã hội KTTĐLT1: Khai thác thuộc địa lần thứ nhất KTTĐLT2: Khai thác thuộc địa lần thứ hai
1 LỜI MỞ ĐẦU Theo chủ nghĩa Mác – Lênin giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất và cách mạng nhất, là lực lượng xã hội duy nhất có sứ mệnh lịch sử: xóa bỏ chủ nghĩa tư bản, xóa bỏ chế độ người bóc lột người, giải phóng giai cấp công nhân, nhân dân lao động và giải phóng toàn thể nhân loại khỏi mọi sự áp bức, bóc lột, nghèo nàn lạc hậu, xây dựng xã hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa. Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát triển nền công nghiệp hiện đại với nhịp độ phát triển của lực lượng sản xuất có tính chất xã hội hóa ngày càng cao. Đóng vai trò là một giai cấp quan trọng trong các thời kỳ lịch sử với vai trò lãnh đạo. Đến nay, giai cấp công nhân vẫn tiếp tục khẳng định vai trò của trong trong quá trình xây dựng và đổi mới đất nước. Trong suốt những năm qua, giai cấp công nhân Việt Nam đã khẳng định được vai trò của mình, xứng đáng là bộ phận của giai cấp công nhân thế giới, tiếp tục lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng. Giai cấp công nhân đang đi đầu trong xây dựng xã hội mới, nhất là trong việc xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội nhằm thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Đảng Cộng sản Việt Nam đặc biệt chú trọng phương hướng xây dựng giai cấp công nhân trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng chỉ rõ: "Đối với giai cấp công nhân, phát triển về số lượng, chất lượng và tổ chức; nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn và nghề nghiệp, xứng đáng là một lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước".
2 A. SMLS TOÀN THẾ GIỚI CỦA GCCN VÀ NHÂN TỐ CHỦ QUAN QUAN TRỌNG NHẤT ĐỂ GCCN THỰC HIỆN THẮNG LỢI SMLS I. Sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân 1. Khái niệm GCCN Để hiểu rõ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, trước hết cần làm rõ khái niệm giai cấp công nhân. Chính C.Mác và Ph.ăngghen đã chỉ rõ: "Vấn đề là ở chỗ giai cấp vô sản thực ra là gì, và phù hợp với sự tồn tại ấy của bản thân nó, giai cấp vô sản buộc phải làm gì về mặt lịch sử”. C.Mác và Ph.Ăngghen đã dùng nhiều thuật ngữ khác nhau như những cụm từ đồng nghĩa để biểu thị một khái niệm giai cấp công nhân - con đẻ của nền đại công nghiệp tư bản chủ nghĩa, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất hiện đại. Dù khái niệm giai cấp công nhân có nhiều tên gọi khác nhau như thế nào đi nữa thì theo C. Mác và Ph. Ăngghen vẫn chỉ xác định trên 2 phương diện cơ bản: • Phương diện kinh tế - xã hội Công nhân là người lao động trực tiếp hoặc gián tiếp vận hành công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại và tính XHH cao. C.Mac và Ph. Angghen đã nêu: “Các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển của đại công nghiệp, còn giai cấp vô sản lại là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp" ; "Công nhân cũng là một phát minh của thời đại mới, giống như máy móc vậy... Công nhân Anh là đứa con đầu lòng của nền công nghiệp hiện đại” ( Trích trong Tuyên Ngôn Đảng Cộng Sản) • Phương diện chính trị - xã hội Trong chủ nghĩa tư bản, công nhân không sở hữu tư liệu sản xuất chủ yếu phải bán sức lao động cho nhà TB và bị bóc lột giá trị thặng dư. Phương diện thứ hai này nói lên một trong những đặc trưng cơ bản của giai cấp công nhân dưới chế độ tư bản chủ nghĩa nên C.Mác và Ph.Ăngghen còn gọi giai cấp công nhân là giai cấp vô sản. Những quan điểm của C. Mác và Ph. ăngghen về hai phương diện cơ bản của giai cấp công nhân cho đến nay vẫn giữ nguyên giá trị, vẫn là cơ sở phương pháp luận để chúng ta nghiên cứu giai cấp công nhân hiện đại, đặc biệt là để làm sáng tỏ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong thời đại ngày nay. Căn cứ hai phương diện cơ bản nói trên, chúng ta có khái niệm về giai cấp công nhân: “ Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại; họ lao động bằng phương thức công nghiệp ngày càng hiện đại và gắn liền với quá trình sản xuất vật chất hiện đại, là đại biểu cho phương thức sản xuất mang tính xã hội hóa ngày càng cao. Họ là người làm thuê do không có tư liệu sản xuất, buộc phải bán sức lao động để sống và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư vì vậy lợi ích cơ bản của họ đối lập với lợi ích cơ bản của giai cấp tư sản. Đó là giai cấp có sứ mệnh phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới.”
3 2. Đặc điểm của GCCN Phương thức lao động của GCCN là phương thức lao động công nghiệp với công cụ lao động là máy móc, năng suất lao động cao và quá trình lao động mang tính chất xã hội hóa. GCCN là sản phẩm của nền đại công nghiệp, là chủ thể của quá trình sản xuất vật chất hiện đại, do vậy GCCN là đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất tiên tiến, quyết định sự tồn tại và phát triển của xã hội hiện đại. Là con đẻ của nền sản xuất công nghiệp nên GCCN có những phẩm chất đặc biệt như: Tính tổ chức kỷ luật cao, có tinh thần cách mạng triệt để, tâm lý lao động công nghiệp. 3. SMLS toàn thế giới của GCCN Cùng với chủ nghĩa duy vật lịch sử và học thuyết giá trị thặng dư; việc phát hiện ra sứ mệnh lịch sử của GCCN là một trong những cống hiến vĩ đại của C.Mác. Để khẳng định vai trò to lớn của giai cấp công nhân trong cuộc cách mạng vĩ đại này, các nhà kinh điển đã đề cập đến trong nhiều tác phẩm của mình. Trong tác phẩm Tuyên ngôn của Đảng Cộng Sản, C.Mác và Ph.Ăngghen đã khẳng định: “Giai cấp tư sản không những đã rèn những vũ khí giết mình; nó còn tạo ra những người sử dụng vũ khí ấy – những công nhân hiện đại, những người vô sản”. Điều đó có nghĩa, sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản hiện đại là tất yếu khách quan. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân chính là những nhiệm vụ mà giai cấp công nhân cần phải thực hiện với tư cách là giai cấp tiên phong, là lực lượng đi đầu trong cuộc cách mạng xác lập hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa. Theo chủ nghĩa Mác – Lênin, sứ mệnh lịch sử tổng quát của giai cấp công nhân là thông qua chính đảng tiền phong, giai cấp công nhân tổ chức, lãnh đạo nhân dân lao động đấu tranh xóa bỏ các chế độ người bóc lột người, xóa bỏ chủ nghĩa tư bản, giải phóng giai cấp công nhân, nhân dân lao động khỏi mọi sự áp bức, bóc lột, nghèo nàn, lạc hậu, xây dựng xã hội cộng sản chủ nghĩa văn minh. Nói về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, C.Mác và Ph. Ăngghen đã viết trong tác phẩm Chống Đuyrinh : “… phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa tạo ra một lực lượng bị buộc phải hoàn thành cuộc cách mạng ấy, nếu không thì sẽ bị diệt vong. …Thực hiện sự nghiệp giải phóng thế giới ấy, đó là sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản hiện đại”. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân thể hiện trên ba nội dung cơ bản đó là: nội dung kinh tế, nội dung chính trị - xã hội và nội dung văn hóa tư tưởng  Nội dung kinh tế: GCCN là nhân tố hàng đầu của lực lượng sản xuất xã hội hóa cao, giai cấp công nhân cũng là đại biểu cho quan hệ sản xuất mới, sản xuất ra của cải vật chất ngày càng nhiều để đáp ứng nhu cầu của xã hội. Thiết lập quan hệ sản xuất mới dựa trên chế độ công hữu tư liệu sản xuất chủ yếu, để giải phóng lực lượng sản xuất. Ở các nước xã hội chủ nghĩa, GCCN thông qua quá trình công nghiệp hóa và thực hiện “một kiểu tổ chức xã hội mới về lao động” để tăng năng suất lao động xã hội và thực hiện các nguyên tắc sở hữu quản lí và phân phối phù
4 hợp với nhu cầu phát triển sản xuất, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội. Trên thực tế hầu hết các nước xã hội chủ nghĩa lại ra đời từ phương thức phát triển rút ngắn, bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa. Do đó để thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình về nội dung kinh tế, giai cấp công nhân phải đóng vai trò nòng cốt trong quá trình giải phóng lực lượng sản xuất (vốn bị kìm hãm, lạc hậu, chậm phát triển trong quá khứ), thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển để tạo cơ sở cho quan hệ sản xuất mới, xã hội chủ nghĩa ra đời.  Nội dung chính trị - xã hội: Giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động, dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản, tiến hành cách mạng chính trị để lật đổ chính quyền của giai cấp thống trị, xóa bỏ chế độ bóc lột, áp bức, giành quyền lực về tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Thiết lập nhà nước kiểu mới, mang bản chất giai cấp công nhân, xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa. Giai cấp công nhân và nhân dân lao động sử dụng nhà nước của mình, do mình làm chủ như một công cụ có hiệu lực để cải tạo xã hội cũ và tổ chức xây dựng xã hội mới, thực hiện dân chủ, công bằng, bình đẳng và tiến bộ xã hội.  Nội dung văn hóa tư tưởng: Thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp công nhân trong tiến trình cách mạng cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới trên lĩnh vực văn hóa, tư tưởng cần phải tập trung xây dựng hệ giá trị mới: lao động; công bằng; dân chủ; bình đẳng và tự do. Giai cấp công nhân phải tiến hành xóa bỏ giai cấp bóc lột, phải tiến hành xóa bỏ giai cấp nói chung, tạo sự bình đẳng trong quan hệ giữa người với người. Giai cấp công nhân thực hiện cuộc cách mạng về văn hóa tư tưởng bao gồm cải tạo cái cũ lỗi thời lạc hậu, xây dựng cái mới, tiến bộ trong tư tưởng, tâm lý, lối sống và trong đời sống tinh thần xã hội. Xây dựng và củng cố ý thức hệ tiên tiến của giai cấp công nhân, đó là chủ nghĩa Mác – Lênin. Đấu tranh để khắc phục ý thức hệ tư sản và các tàn dư còn sót lại của các hệ tư tưởng cũ. Phát triển văn hóa, xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, đạo đức và lối sống mới xã hội chủ nghĩa là một trong những nội dung căn bản mà cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực văn hóa tư tưởng đặt ra đối với sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện đại. II. Nhân tố chủ quan quan trọng nhất để GCCN thực hiện SMLS Luận thuyết về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân đã được C. Mác và Ph. Ăng ghen trình bày sâu sắc trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản. Trong tác phẩm này các ông đã chỉ rõ các điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân bao gồm địa vị kinh tế của giai cấp công nhân và địa vị chính trị - xã hội của giai cấp công nhân quy định. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân xuất hiện một cách khách quan, song, để biến khả năng khách quan đó thành hiện thực thì phải thông qua những nhân tố chủ quan. Trong những nhân tố chủ quan ấy, việc thành lập ra Đảng cộng sản trung thành với sự nghiệp, lợi ích của giai cấp công nhân là nhân tố chủ quan
5 quan trọng nhất đảm bảo cho giai cấp công nhân có thể hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình. Đảng Cộng sản – đội tiên phong của giai cấp công nhân ra đời và đảm nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng là dấu hiệu về sự trưởng thành vượt bậc của giai cấp công nhân với tư cách là giai cấp cách mạng. Đảng cộng sản bao gồm những người ưu tú, có kiến thức và tư tưởng tiến bộ nhất trong giai cấp công nhân. Phải có chủ nghĩa Mác soi sáng, GCCN mới đạt tới trình độ nhân thức về lý luận về vai trò lịch sử của mình. Sự thâm nhập của chủ nghĩa Mác vào phong trào công nhân dẫn đến sự hình thành chính đảng của giai cấp công nhân. Quy luật chung, phổ biến cho sự ra đời của Đảng Cộng sản là sự kết hợp giữa chủ nghĩa xã hội khoa học, tức chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân. Nhưng trong mỗi nước, sự kết hợp ấy là sản phẩm của lịch sử lại được thực hiện bằng những con đường đặc biệt, tuỳ theo điều kiện không gian và thời gian. ở nhiều nước thuộc địa, nửa thuộc địa, chủ nghĩa Mác thường kết hợp với phong trào công nhân và phong trào yêu nước thành lập ra đảng cộng sản. Từ thực tiễn, ở Việt Nam, quy luật phổ biến này được biểu hiện trong tính đặc thù, xuất phát từ hoàn cảnh và điều kiện lịch sử - cụ thể của Việt Nam. Đó là: Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là kết quả của sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước của dân tộc. Đây là phát kiến rất quan trọng của Hồ Chí Minh. Đảng Cộng sản Việt Nam đặc biệt hơn các Đảng Cộng sản trên thế giới là bởi có phong trào yêu nước vì: Thứ nhất, phong trào yêu nước có vị trí, vai trò cực kỳ to lớn trong quá trình phát triển của dân tộc Việt Nam. Là giá trị văn hoá trường tồn trong văn hoá Việt Nam. Thứ hai, phong trào công nhân kết hợp được với phong trào yêu nước bởi vì hai phong trào đó đều có mục tiêu chung: giải phóng dân tộc, làm cho Việt Nam được hoàn toàn độc lập, xây dựng đất nước hùng cường. Hơn nữa, phong trào yêu nước có trước phong trào công nhân, phong trào công nhân xét về nghĩa nào đó nó lại là phong trào yêu nước. Thứ ba, phong trào nông dân kết hợp với phong trào công nhân. Nói đến phong trào yêu nước Việt Nam phải kể đến phong trào nông dân. Do đó, giữa phong trào công nhân và phong trào yêu nước có mối quan hệ mật thiết với nhau. Thứ tư, phong trào yêu nước của trí thức Việt Nam là nhân tố quan trọng thúc đẩy sự kết hợp các yếu tố cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam. Chính vì vậy, sự xuất hiện của nhân tố phong trào yêu nước trong sự hình thành Đảng Cộng sản Việt Nam như một điều hiển nhiên, tất yếu. Nó nhân lên sức mạnh của Đảng, tạo chỗ dựa vững chắc cho Đảng, cho giai cấp công nhân VN.  Mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản và GCCN: Đảng chính trị là tổ chức cao nhất, đại biểu tập trung cho trí tuệ và lợi ích của toàn thể giai cấp. Đối với giai cấp công nhân đó là đảng cộng sản, chẳng những đại biểu cho trí tuệ và lợi ích của giai cấp công nhân mà còn đại biểu cho toàn thể nhân dân lao động và dân tộc. Cho nên phải có một đảng chính trị vững vàng, kiên định và sáng suốt, có đường lối chiến lược và sách lược đúng đắn thể
6 hiện lợi ích của toàn giai cấp và toàn bộ phong trào để giai cấp công nhân có thể hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình. Giai cấp công nhân là cơ sở xã hội - giai cấp của đảng, là nguồn bổ sung lực lượng của đảng, đảng là đội tiên phong chiến đấu, là bộ tham mưu của giai cấp, là biểu hiện tập trung lợi ích, nguyện vọng, phẩm chất, trí tuệ của giai cấp công nhân và của dân tộc. Giữa đảng với giai cấp công nhân có mối liên hệ hữu cơ, không thể tách rời. Những đảng viên của đảng cộng sản có thể không phải là công nhân nhưng phải là người giác ngộ về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và đứng trên lập trường của giai cấp này. Với một đảng cộng sản chân chính thì sự lãnh đạo của đảng chính là sự lãnh đạo của giai cấp. Đảng với giai cấp là thống nhất, nhưng đảng có trình độ lý luận và tổ chức cao nhất để lãnh đạo cả giai cấp và dân tộc; vì thế không thể lẫn lộn Đảng với giai cấp. Đảng đem lại giác ngộ cho toàn bộ giai cấp, sức mạnh đoàn kết, nghị lực cách mạng, trí tuệ và hành động cách mạng của toàn bộ giai cấp, trên cơ sở đó lôi cuốn tất cả các tầng lớp nhân dân lao động khác và cả dân tộc đứng lên hành động theo đường lối của đảng nhằm hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình. Đảng Cộng sản là nhân tố đảm bảo cho GCCN thực hiện thắng lợi SMLS của mình. Với vai trò là lãnh tụ chính trị của GCCN, Đảng Cộng sản trang bị lý luận Mác - Lenin, đưa ra những cương lĩnh chính trị, đường lối phương hướng phù hợp. Từ khi thành lập đến nay, Đảng ta đã năm lần ban hành cương lĩnh hoặc những văn bản có tính cương lĩnh. Mỗi cương lĩnh đề chứa đựng những giá trị nội dung, ý nghĩa lớn lao riêng và có vai trò lịch sử trọng đại đối với vận mệnh của dân tộc ta. Cương lĩnh đầu tiên của Đảng ta do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc soạn thảo vào tháng 2/1930 và gần đây nhất là Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH (bổ sung, phát triển năm 2011). Đảng Cộng sản đại diện cho lợi ích của GCCN, nhân dân lao động, động viên, tập hợp lãnh đạo thực hiện đường lối của mình. Đảng Cộng sản còn là bộ tham mưu chiến đấu của GCCN. B. GCCN VIỆT NAM & THỰC HIỆN SMLS TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY I. Sứ mệnh lịch sử của GCCN Việt Nam 1. Nguồn gốc ra đời của GCCN Việt Nam Giai cấp công nhân (GCCN) Việt Nam ra đời và phát triển gắn liền với quá trình khai thác thuộc địa của thực dân Pháp những năm cuối thế kỷ XIX. Trước khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược, xã hội Việt Nam vẫn là một xã hội phong kiến với hai giai cấp cơ bản là giai cấp địa chủ phong kiến và giai cấp nông dân; duy trì nền kinh tế lạc hậu dựa vào sản xuất tiểu nông là chính, cơ sở kinh tế công nghiệp, dịch vụ chưa phát triển. Năm 1858, thực dân Pháp nổ súng xâm lược, biến nước ta thành thuộc địa nửa phong kiến. Sau khi cuộc xâm lăng và bình định đã cơ bản hoàn thành, thực dân Pháp liền bắt tay tiến hành khai thác thuộc địa lần thứ I với quy mô mở rộng ra cả nước. Các nhà máy rượu bia, vải sợi, điện nước, ngành đường sắt, hầm mỏ, đồn điền cao su, cà phê...lần lượt ra đời và cùng với đó đội ngũ những người công nhân Việt Nam đầu tiên được
7 hình thành. Họ là những người nông dân bị tước đoạt hết ruộng đất, những người thợ thủ công bị phá sản buộc phải vào làm việc trong các doanh nghiệp tư bản Pháp. Theo số liệu thống kê trước chiến tranh thế giới lần thứ nhất, tổng số công nhân của Việt Nam khoảng trên 10 vạn người, chủ yếu tập trung ở một số thành phố lớn như: Hà Nội, Sài Gòn - Chợ Lớn, Hải Phòng và vùng mỏ Quảng Ninh... Sau chiến tranh thế giới lần thứ I, để bù đắp những tổn thất, thực dân Pháp đã tiến hành cuộc khai thác thuộc địa lần thứ II (1919 – 1929)với quy mô và tốc độ lớn hơn trước. Chúng tăng cường đầu tư vào các ngành khai khoáng, giao thông vận tải, đồn điền, công nghiệp chế biến, dệt may...nhằm tăng cường vơ vét và bóc lột ở các nước thuộc địa. Thời kỳ này, số lượng công nhân Việt Nam đã phát triển nhanh chóng lên đến trên 22 vạn người vào đầu năm 1929. Như vậy, sự đầu tư vào công cuộc khai thác thuộc địa của thực dân Pháp dẫn tới sự ra đời tất yếu khách quan của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa ở Việt Nam. Và đó cũng chĩnh là điều kiện cơ bản làm xuất hiện một giai cấp mới – giai cấp công nhân Việt Nam. 2. Khái niệm giai cấp công nhân Việt Nam Tại Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp Hành Trung ương khóa X, Đàng đã xác định: “ Giai cấp công nhân Việt Nam là một lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển, bao gồm những người lao động chân tay và trí óc, làm công hưởng lương trong các loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ công nghiệp, hoặc sản xuất kinh doanh và dịch vụ có tính chất công nghiệp” 3. Đặc điểm cơ bản giai cấp công nhân Việt Nam Là sản phẩm trực tiếp của chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp, lớp công nhân đầu tiên xuất hiện gắn liền với cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất(1897) và thực sự trở thành GCCN Việt Nam từ thời kỳ khai thác thuộc địa của thực dân Pháp lần thứ 2 (1924 – 1929). Cùng với quá trình phát triển của các mạng, GCCVN sớm trở thành bộ phận của đội ngũ GCCN quốc tế. Ngoài những đặc điểm chung của GCCN trên thế giới, thì GCCN Việt Nam có một số đặc điểm riêng. Thứ nhất, GCCN Việt Nam ra đời trước giai cấp tư sản vào đầu thế kỉ XX là giai cấp trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân pháp và bè lũ tay sai của chúng. Sinh ra và lớn lên từ một nước vốn là thuộc địa, nửa phong kiến, dưới ách thống trị của thực dân Pháp. Đầu thế kỉ XX, bắt đầu xuất hiện những người công nhân đầu tiên trong quá trình Pháp khai thác thuộc địa. Tuy nhiên, Pháp không chủ trương vào phát triển công nghiệp. Nếu trong đợt KTTĐLT1 tư bản Pháp chủ yếu đầu tư vào khai mỏ và giao thông vận tải; thì KTTĐLT2 tư bản Pháp đổ xô vào kinh doanh nông nghiệp đồng thời tiếp tục đẩy mạnh khai thác khoáng sản. Đó là lí do làm cho số lượng GCCN Việt Nam giai đoạn đó phát triển trậm, với trình độ thấp, ảnh hưởng đến tư tưởng của giai cấp công nhân.
8 Thứ hai, sớm thể hiện là lực lượng chính trị tiên phong lãnh đạo cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải quyết mâu thuẫn cơ bản giữa dân tộc Việt Nam với đế quốc thực dân và phong kiến thống trị. Ra đời trước giai cấp tư sản dân tộc, vừa mới lớn lên, đã tiếp thu chủ nghĩa Mác- Lênin, hệ tư tưởng GCCN quốc tế, nhanh chóng trở thành lực lượng chính trị tự giác và thống nhất, được chủ tịch Hồ Chí Minh giáo dục và sớm giác ngộ mục tiêu lý tưởng, chân lý của thời đại: độc lập dân tộc gắn liên với CNXH; GCCN Việt Nam luôn có tinh thần và bản chất cách mạng triệt để. Thứ ba, GCCN Việt Nam gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân trong xã hội. GCCN nước ta xuất thân từ nông dân lao động, bị thực dân pháp phong kiến bóc lột, bần cùng hóa nên có mỗi quan hệ máu thịt với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác. Họ đều trong vị thế mất nước, có nguyện vọng chung là giiar phóng dân tộc. Qua thử thách cách mạng, liên minh giai cấp đã trở thành động lực và là cơ sở vững chắc cho khối đại đoàn kến dân tộc, xây dựng khối liên minh công – nông – trí thức, nòng cốt của khối đại đoàn kết dân tộc. Từ khi trở thành giai cấp cầm quyền, GCCN Việt Nam luôn phát huy bản chất cách mạng trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, luôn là lực lượng đi đầu và lãnh đạo sự nghiệp đổi mới, sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa xây dựng và phát triển nền kinh tế công nghiệp và nền kinh tế tri thức hiện đại. Quá trình “tri thức hóa” giai cấp công nhân diễn ra mạnh mẽ, từng bước hình thành giai cấp công nhân tri thức Việt Nam, nâng cao trình độ GCCN, thay đổi về tính chất lao động, điều khiển những công nghệ tự động hóa của nền kinh tế tri thức. - Biến đổi của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay Thứ nhất, giai cấp công nhân Việt Nam tăng nhanh về số lượng và chất lượng với một cơ cấu tổ chức hợp lý theo một cơ chế hoạt động khoa học, giúp GCCN nước ta phát huy sức ,mạnh và vị thế trong quá trình hội nhập quốc tế, đi đầu trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước Thứ hai, GCCN Việt Nam hiện nay đa dạng về cơ cấu thành phần và ngành nghề có mặt trong mọi thành phần kinh tế nhưng đội ngũ công nhân trong khu vực kinh tế nhà nước là tiêu biểu, đóng vai trò nòng cốt, chủ đạo. Thứ ba, công nhân tri thức, nắm vững khoa học - công nghệ tiên tiến, là lực lượng lao động chủ đạo, nòng cốt trong GCCN Việt Nam. Trong điều kiện thông tin, khoa học công nghệ đã chiếm vị trí hàng đầu trong sản xuất, công nhân trí thức trở thành bộ phận tiên tiến nhất của GCCN ở Việt Nam nói riêng cũng như toàn thế giới nói chung. Thứ tư, trong môi trường kinh tế - xã hội đổi mới, trong đà phát triển mạnh mẽ cả cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, GCCN việt Nam đứng trước thời cơ phát triển nhưng cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Thứ năm, điểm then chốt để thực hiện thành công SMLS của GCCN Việt Nam hiện nay là xây dựng và chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng lãnh đạo, cầm quyền thực sự trong sạch, vững mạnh.
9 4. Nội dung sứ mệnh lịch sử của GCCN Việt Nam Trong thời kỳ đổi mới, GCCN nước ta có sứ mệnh lịch sử to lớn là: là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên phong là ĐCS Việt Nam, giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng CNXH, sự nghiệp CNH, HĐH đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, là lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ tri thức dưới sự lãnh đạo của Đảng. Thực hiện sứ mệnh lịch sử to lớn, giai cấp công nhân Việt Nam phát huy vai trò của một giai cấp tiên phong, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng để giải quyết các nhiệm vụ cụ thể thuộc nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. • Nội dung kinh tế Giai cấp công nhân là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước – đây là vấn đề nổi bật nhất đối với việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay. Thực hiện thắng lợi mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, làm cho nước ta trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại, và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, với tầm nhìn đến giữa thế kỷ XXI (2050) đó là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân mà giai cấp công nhân là nòng cốt. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam phải gắn liền với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên và môi trường. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trên lĩnh vực kinh tế gắn liền với việc phát huy vai trò của giai cấp công nhân, của công nghiệp, thực hiện khối liên minh công – nông – trí thức để tạo ra những động lực phát triển nông nghiệp – nông thôn và nông dân ở nước ta theo hướng phát triển bền vững, hiện đại hóa, chủ động hội nhập quốc tế, nhất là hội nhập kinh tế quốc tế, bảo vệ tài nguyên và môi trường sinh thái. Với quan điểm đúng đắn về xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc trên nền tảng khối liên minh công – nông - tri thức đã tạo nên sự ổn định về phát triển đất nước • Nội dung chính trị - xã hội Cùng với nhiệm vụ giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng thì nhiệm vụ “Giữ vững bản chất giai cấp công nhân của Đảng, vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên” và tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ là những nội dung chính yếu, nổi bật, thể hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân về phương diện chính trị - xã hội. GCCN cùng với nhân dân lao động, dưới sự lãnh đạo của Đảng, củng cố và hoàn thiện hệ thống chính trị XHCN, xây dựng nhà nước: “ Của dân, do dân, vì dân”. Đội ngũ cán bộ, đảng viên trong giai cấp công nhân phải nêu cao trách nhiệm tiên phong, đi đầu, góp phần củng cố và phát triển cơ sở chính trị - xã hội quan trọng của Đảng. Giai cấp công nhân chủ động, tích cực tham gia xây dựng, chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh, bảo vệ Đảng,
10 bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa để bảo vệ nhân dân – đó là trọng trách lịch sử thuộc về sứ mệnh của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay. • Nội dung văn hóa – tư tưởng Nội dung trực tiếp về văn hóa tư tưởng thể hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc có nội dung cốt lõi là xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, giáo dục đạo đức cách mạng, rèn luyện lối sống, tác phong công nghiệp, văn minh, hiện đại, xây dựng hệ giá trị văn hóa và con người Việt Nam, hoàn thiện nhân cách. Giai cấp công nhân còn tham gia vào cuộc đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng lý luận để bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác – Lenin và tư tưởng Hồ Chí Minh, đó là nền tảng tư tưởng của Đảng, chống lại những quan điểm sai trái, những sự xuyên tạc của các thế lực thù địch, kiên định ý tưởng, mục tiêu và con đường cách mạng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Giai cấp công nhân Việt Nam phải thường xuyên giáo dục cho các thế hệ công nhân và lao động trẻ ở nước ta về ý thức giai cấp, bản lĩnh chính trị, chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa quốc tế, củng cố mối liên hệ mật thiết giữa giai cấp công nhân với dân tộc, đoàn kết giai cấp gắn liền với đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế. II. GCCN Việt Nam thực hiện sứ mệnh lịch sử trong giai đoạn hiện nay 1. Thực trạng GCCN Việt Nam hiện nay 1.1. Số lượng Trong thời gian qua, số lượng công nhân Việt Nam có xu hướng tăng nhanh theo quy mô nền kinh tế. Năm 2018 cơ cấu giai cấp công nhân nước ta trong các ngành kinh tế là: ngành công nghiệp chiếm 46,1%; ngành xây dựng chiếm 15%; thương mại, dịch vụ chiếm 25,9%; vận tải chiếm 4,7%; các ngành khác chiếm 8,3%. Hiện nay, tổng số lao động làm công hưởng lương trong các loại hình doanh nghiệp ở nước ta có khoảng 24,5 triệu người, trong đó công nhân, lao động trong các doanh nghiệp chiếm khoảng 60%, chiếm tỷ lệ khoảng 14% số dân và 27% lực lượng lao động xã hội. Trình độ học vấn và trình độ chuyên môn, nghề nghiệp, chính trị của giai cấp công nhân ngày càng được cải thiện. Số công nhân có tri thức, nắm vững khoa học - công nghệ tiên tiến đã tăng lên. Hình thành lớp công nhân trẻ có trình độ học vấn, văn hóa, được đào tạo nghề theo chuẩn nghề nghiệp, được rèn luyện trong thực tiễn sản xuất hiện đại, phương pháp làm việc ngày càng tiên tiến. Trong quý II năm 2021, lao động từ 15 tuổi trở lên đang làm việc trong quý là 49,9 triệu người, tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức là 57,4%, tỷ lệ lao động phi chính thức khu vực thành thị là 48,6%; khu vực nông thôn là 64,5%. Số lao động sản xuất tự sản tự tiêu là 4,2 triệu người (tăng gần 0,6 triệu người so với quý trước và 0,5 triệu người so với cùng kỳ năm trước), số lao động này chủ yếu tăng ở khu vực nông thôn. Tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi là 2,60%, tăng 0,4 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 0,38 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động là 2,62%, tăng 0,2 điểm phần trăm so với quý
11 trước và giảm 0,23 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi của khu vực thành thị là 3,36%, tăng 0,17 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 0,95 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. 1.2. Chất lượng Trong điều kiện thế giới đã bước vào thời kỳ phát triển kinh tế tri thức, sản phẩm lao động được tạo ra với hàm lượng chất xám ngày càng cao, tính cạnh tranh trong quá trình tham gia vào chuỗi sản xuất giá trị toàn cầu ngày càng được đẩy mạnh, thì vai trò của nguồn nhân lực, mà trực tiếp là người công nhân lao động sẽ đóng vai trò quyết định. Trong thời gian tới, khi chúng ta thực hiện đầy đủ các cam kết của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới, đặc biệt Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), những rào cản về không gian kinh tế, hàng hóa, dịch vụ, vốn, khoa học công nghệ, thị trường lao động được gỡ bỏ, thì sự cạnh tranh giữa các nước càng trở nên gay gắt. Hiện ASEAN đã có Hiệp định về di chuyển tự nhiên nhân lực, có thỏa thuận công nhận lẫn nhau về chứng chỉ hành nghề của cơ quan chính thức đối với 8 ngành nghề được tự do chuyển dịch. Việc công nhận trình độ lẫn nhau về kỹ năng nghề sẽ là một trong những điều kiện rất quan trọng trong việc thực hiện dịch chuyển lao động giữa Việt Nam với các nước trong khu vực. Nhưng trình độ phát triển không đồng đều dẫn đến việc lao động có tay nghề chủ yếu di chuyển vào thị trường Singapore, Malaysia và Thái Lan. Những lao động được chứng nhận về trình độ, kỹ năng sẽ được di chuyển tự do hơn. Đây sẽ là thách thức cho Việt Nam, vì số lượng công nhân lành nghề ở nước ta còn khiêm tốn, buộc phải chấp nhận nguồn lao động di cư đến từ các nước khác có trình độ cao hơn. Hiện nay, thu nhập của lao động làm công ăn lương quý II năm 2021 đạt 6,8 triệu đồng, giảm 411 nghìn đồng so với quý trước và tăng 455 nghìn đồng so với cùng kỳ năm trước. Thu nhập bình quân của lao động nam làm công hưởng lương là 7,3 triệu đồng; lao động nữ là 6,2 triệu đồng. 2. Vai trò của GCCN Việt Nam trong giai đoạn hiện nay Giai đoạn hiện nay,trong thời kỳ mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế, tham gia vào toàn cầu hóa, Cách mạng công nghiệp 4.0, vai trò của giai cấp công nhân Việt Nam tiếp tục được thể hiện ở những điểm chủ yếu sau: - Một là, giai cấp công nhân nước ta luôn tiên phong trong sự nghiệp xây dựng CNXH, là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Trong công cuộc đổi mới, nhất là từ khi bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, giai cấp công nhân có vai trò đặc biệt quan trọng. Giai cấp công nhân trực tiếp làm việc trong các công xưởng, nhà máy, doanh nghiệp, trong các lĩnh vực của ngành kinh tế công nghiệp, trực tiếp tiếp nhận công nghệ tiên tiến đưa vào sản xuất, cải tiến công cụ, quy trình, quản lý... Đó là những người chủ trong ngành công nghiệp, người đi tiên phong trong sự
12 nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng CNXH ở nước ta hiện nay. Đảng đã khẳng định: giai cấp công nhân nước ta là “lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. - Hai là, giai cấp công nhân nước ta là lực lượng đặc biệt quan trọng duy trì và phát triển hoạt động sản xuất, tạo ra khối lượng lớn sản phẩm công nghiệp, đóng góp chủ yếu vào ngân sách Nhà nước, góp phần quan trọng tạo nên thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử trong 35 năm đổi mới (1986-2021) Bước vào thời kỳ đổi mới, các ngành kinh tế nước ta, nhất là lĩnh vực công nghiệp gặp nhiều khó khăn. Giai cấp công nhân kiên trì khắc phục khó khăn, duy trì và phát triển hoạt động sản xuất, dần thích ứng với cơ chế quản lý mới, nâng cao năng suất lao động, tạo ra khối lượng sản phẩm công nghiệp, đóng góp chủ yếu vào ngân sách Nhà nước. Công nhân là lực lượng lao động trực tiếp thúc đẩy “Sản xuất công nghiệp từng bước phục hồi, giá trị gia tăng ngành công nghiệp, xây dựng tăng bình quân 6,9%/năm; tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong cơ cấu công nghiệp tăng… Giá trị ngành công nghiệp, xây dựng năm 2011 tăng 6,68%, năm 2012: 5,75%, năm 2013: 5,43%, năm 2014: 7,14%, năm 2015: 9,29%”(2). Giá trị ngành công nghiệp hàng năm tăng cao, trong đó có công sức, trí tuệ của giai cấp công nhân, đóng góp chủ yếu vào giá trị tổng sản phẩm trong nước (GDP), góp phần quan trọng vào thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của hơn 35 năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng. * Giai cấp công nhân nước ta đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến Sự lớn mạnh của giai cấp công nhân là nhân tố quan trọng để đưa công cuộc đổi mới đi vào chiều sâu, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong tiến trình lịch sử, giai cấp công nhân luôn là lực lượng tiên phong của cách mạng Việt Nam, góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống vẻ vang của dân tộc. Đặc biệt, sau 35 năm đổi mới, giai cấp công nhân Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, đang có mặt trong tất cả các thành phần kinh tế, là lực lượng quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. - Ba là, giai cấp công nhân nước ta là cơ sở chính trị - xã hội rộng lớn, trực tiếp của Đảng Cộng sản Việt Nam, tham gia hiệu quả vào công tác xây dựng Đảng. Trong công cuộc xây dựng CNXH theo mô hình kinh tế thị trường định hướng XHCN hiện nay, giai cấp công nhân nước ta có đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam, được Đảng lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp mọi hoạt động. Bởi vậy, giai cấp công nhân rất thuận lợi khi tham gia vào công tác xây dựng Đảng. Đồng thời, với xu hướng ngày càng tăng về số lượng và chất lượng, giai cấp công nhân là nguồn lực dồi dào cung cấp cho Đảng ngày càng nhiều đảng viên là công nhân, góp phần khẳng định bản chất giai cấp công nhân của Đảng. Thông qua tăng số lượng, cơ cấu và chất lượng đội ngũ đảng viên là công nhân, Đảng sẽ được bổ sung lực lượng đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, có
13 trình độ và tác phong, kỷ luật lao động hiện đại, nhiều đảng viên là công nhân trí thức… Từ đó, góp phần quan trọng bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng thông qua hoạt động trực tiếp của những đảng viên là công nhân ở mọi doanh nghiệp, lĩnh vực, địa bàn của ngành công nghiệp, góp phần nâng cao bản chất giai cấp công nhân của Đảng trong điều kiện hiện nay.  Giai cấp công nhân nước ta đã và đang phát huy hiệu quả vai trò là giai cấp lãnh đạo cách mạng. Thực hiện đường lối đổi mới toàn diện đất nước, giai cấp công nhân nước ta là một trong những giai cấp, tầng lớp xã hội gặp nhiều khó khăn, thách thức chưa từng có của bước chuyển đổi mạnh mẽ, toàn diện từ xây dựng, phát triển nền kinh tế đất nước nói chung, phát triển kinh tế công nghiệp nói riêng theo mô hình hành chính, tập trung bao cấp sang xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Đây là nhiệm vụ nặng nề, mới mẻ, trong khi đó, phong cách, lề lối làm việc của công nhân còn chịu tác động của cơ chế hành chính, tập trung bao cấp. Song, phát huy truyền thống cách mạng, kiên cường, bất khuất và tiên phong, giai cấp công nhân vẫn luôn giữ vững và thể hiện là giai cấp lãnh đạo cách mạng nước ta trong điều kiện mới. Điều này được Đảng ta khẳng định tại Hội nghị Trung ương 6 khóa X: giai cấp công nhân nước ta “Là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam”  Giai cấp công nhân nước ta “là lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng” Trong thực tế, quan hệ giữa công nhân với nông dân và trí thức đã hình thành nên khối liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức. Sự phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với kinh tế tri thức đã, đang và sẽ thúc đẩy sự hợp tác, liên minh, liên kết của công nhân với trí thức và nông dân; từ đó hình thành, phát triển các nhóm xã hội giáp ranh, đan xen giữa công nhân và trí thức, giữa công nhân và nông dân. Các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao thúc đẩy các mối quan hệ hợp tác, liên minh, liên kết giữa các giai tầng xã hội. Thông qua đó, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu, số lượng, chất lượng lao động, để tạo nên nguồn nhân lực có chất lượng cao cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Hiện nay, trong thời kỳ mới, liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức càng có vị trí, vai trò quan trọng đối với sự nghiệp xây dựng CNXH trong điều kiện mới. Liên minh ấy chỉ có thể phát huy và khẳng định vai trò khi được xây dựng, củng cố vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức theo đường lối, quan điểm của Đảng, lập trường của giai cấp công nhân. Hiểu được vai trò của GCCN toàn thế giới nói chung, Việt Nam nói riêng, ngày Quốc tế lao động ra đời, lấy ngày 1/5 làm ngày kỉ niệm. Nguồn gốc bắt đầu từ thành phố công nghiệp lớn Chicago, Mỹ vào năm 1886. Năm 1886, tại thành phố công nghiệp lớn Chicago, Đại hội Liên đoàn Lao động Mỹ thông qua nghị quyết nêu rõ: “… Từ ngày 1/5/1886, ngày lao động của tất cả các công nhân sẽ là 8 giờ”. Ngày 1/5/1886, do yêu cầu công nhân không được đáp ứng một cách
14 đầy đủ, giới công nhân nước Mỹ đã tham gia bãi công. Họ tổ chức mít- tinh, biểu tình trên thành phố với biểu ngữ: “ Từ hôm nay, không người thợ nào làm việc quá 8 giờ một ngày! Phải thực hiện 8 giờ làm việc, 8 giờ nghỉ ngơi, 8 giờ vui chơi!”. Tại Việt Nam, Quốc tế lao động tổ chức đầu tiên vào năm 1/5/1930, tại ngã ba Bến Thủy, Thành phố Vinh, cuộc biểu tình của hơn 1000 công nhân cùng với sự lãnh đạo của Đảng đã mở đầu cho cao trào cách mạng Xô Viết – Nghệ Tĩnh (1930 -1931). Ngày 1/5/1938, Lễ mít tinh kỷ niệm Quốc tế Lao Động được ĐCS Đông Dương lãnh đạo, lần đầu tiên được tổ chức với sự tham gia của 25.000 công nhân các giới thợ tại Nhà Đấu Xào Hà Nội, nay chính là Cung Văn hóa Hữu nghị Việt Xô. 3. Giải pháp nhằm thúc đẩy GCCN hoàn thành SMLS của mình 3.1. Định hướng xây dựng GCCN Việt Nam hiện nay Tại kỳ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII năm 2021, Tổng Bí Thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh mục tiêu cụ thể không chỉ trong nhiệm kỳ khóa XIII mà hướng tới những dấu mốc phát triển quan trọng của đất nước ta trong thập niên sắp tới. Đến năm 2025: là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp. Đến năm 2030: Là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045: Trở thành nước phát triển thu nhập cao. Với những ý nghĩa lớn lao đó, việc phát huy vai trò của giai cấp công nhân, qua đó xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh luôn là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước là một nội dung quan trọng trong hoạt động của Đảng, Nhà nước, và hệ thống chính trị các cấp. Qua hơn 30 năm đổi mới, cùng với quá trình CNH, HĐH đất nước, GCCN nước ta đã có những chuyển biến quan trọng, tăng nhanh về số lượng, đa dạng về cơ cấu, chất lượng được nâng lên, đã hình thành ngày càng đông đảo bộ phận công nhân trí thức; đang tiếp tục phát huy vai trò là giai cấp lãnh đạo cách mạng, thông qua đội tiền phong là ĐCS Việt Nam, giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng CNXH, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước, hội nhập kinh tế quốc tế; có nhiều cố gắng để phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng. Tại đại hội lần thứ X vào năm 2006, Đảng đã xác định phương hướng xây dựng GCCN là: phát triển về số lượng, chất lượng và tổ chức; nâng cao giác ngộ và bản chất chính trị, trình độ học vấn, nghề nghiệp; giái quyết vấn đề việc làm, vv. Tại hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương khóa X vào năm 2008, Đảng ta ra Nghị quyết: tiếp tục xây dựng GCCN Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Nhấn mạnh việc xây dựng GCCN có giác ngộ giai cấp và bản lĩnh chính trị; có ý thức công dân, yêu nước, yêu CNXH; thực hiện SMLS của giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là ĐCS VN. Trong khối đại đoàn kết dân tộc, giai cấp công nhân đã góp trực tiếp to lớn vào quá trình phát triển của đất nước, cùng với các giai cấp, tầng lớp và thành phần xã hội khác, GCCN nước ta là cơ sở chính trị - xã hội vững chắc của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, sự phát triển của GCCN chưa đáp ứng được yêu cầu về số lượng, cơ cấu và trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp
15 của sự nghiệp CNH, HĐH và họi nhập kinh tế quốc tế,… Địa vị chính trị của GCCN chưa thể hiện đầy đủ, GCCN còn hạn chế về phát huy vai trò nóng cốt trong liên minh GCCN với Gcnoong dân và đội ngũ tri thức, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Bản thân GCCN đã có nhiều nỗ lực vươn lên nhưng hiệu quả chưa cao, còn nhiều yếu kém. Các doanh nghiệp và người sử dụng lao động thuộc thành phần kinh tế, đóng góp tích cực vào tạo việc làm và thu nhâp cho công nhân nhưng không ít trường hợp còn vi phạm chính sách, pháp luật đối với người lao động. 3.2. Giải pháp nhằm thúc đẩy GCCN hoàn thành SMLS của mình  Đối với bản thân GCCN: GCCN phải luôn không ngừng học tập, nâng cao trình độ học vấn tay nghề, không ngừng nâng cao giác ngộ ý thức giai cấp. Cần nâng cao ý thức giai cấp và bản lĩnh chính trị vững vàng, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, gắn bó thiết tha với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, với chế độ XHCN, ý chí vươn lên thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, tinh thần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, tinh thần phấn đấu vươn lên ngang tầm thời đại, trong điều kiện phát triển nền kinh tế tri thức và hội nhập kinh tế quốc tế, quyết tâm chiến thắng trong cạnh tranh, bồi dưỡng lương tâm nghề nghiệp, tinh thần đấu tranh xây dựng, rèn luyện ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong lao động công nghiệp.  Đối với Đảng cộng sản: ĐCS cần luôn quan tâm đến GCCN, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng; Nâng cao bản lĩnh chính trị và năng lực cán bộ đảng viên, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ, cơ cấu cán bộ phải hợp lý. Đảng phải lãnh đạo xây dựng chiến lược về GCCN trong thời kỳ CNH, HĐH; lựa chọn những cán bộ tốt trong gia cấp công nhân để tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, các đoàn thể và công đoàn; Lãnh đạo Nhà nước xây dựng, ban hành và thực thi những chủ trương, chính sách để xây dựng GCCN lớn mạnh; Giải quyết có hiệu quả những vấn đề bức xúc của giai cấp công nhân. Định hướng đào tạo nghề nghiệp cho thanh niên từ cấp học phổ thông. Tăng cường lãnh đạo thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng. Các cấp ủy của Đảng cần chú trọng lãnh đạo, tạo điều kiện để Công đoàn làm tròn vai trò, vị trí vủa mình, thông qua hoạt dộng công đoàn, Đảng định hướng về mục địch chính trị, tập hợp đông đảo công nhân trong mặt trận thống nhất rộng rãi, nhằm phát huy vai trò tiên phong, cách mạng của GCCN. Chú ý hơn nữa công tác tuyển chọn, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ xuất thân từ công dân, từng bước tăng tỉ lệ công nhân trong bộ máy lãnh đạo các cấp của Đảng chính quyền. Chú trọng công tác đào tạo bồi dưỡng, sử dụng và tạo cơ hội phát triển cho những cán bộ công đoàn trẻ, có năng lực, trình độ và phẩm chất đạo đức tốt xuất thân từ công nhân.  Đối với nhà nước XHCN: Nhà nước XHCN phải có chính sách giáo dục, đào tạo nâng cao trình độ học vấn và tay nghề cho giai cấp công nhân để phù hợp với yêu cầu của thời đại mới. Cần đẩy mạnh đào tạo, đào tạo lại và bồi dưỡng GCCN, để đủ số lượng, đảm bảo về chất lượng, cơ cấu hợp lý, theo hướng trí thức hóa GCCN, có trình độ học vấn, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao, có khả năng tiếp thu nhanh và